DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De strijdende troepen zijn uitgeput. No. 245 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Dinsdag 19 Ociober 1937 139e Jaargang De algemeene toestand. Zware verliezen in Noord-Sjansi. De strijd bij Sjanghai. De strijd bij Sjanghai. De conferentie der negen mogendheden. De incidenten te Toplitz Schoenau. Open brief aan Benesj. Vijfduizend Asturiërs omsingeld? De verdwijning van generaal Miller. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. iflfe PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Alkmaar, 19 October. „Het is nog mogelijk, dat Japan zich be reid verklaart, deel te nemen aan de negen- roogendheden-conferentie te Brussel". Aldus luidt de meening, die geuit werd in de onmiddellijke omgeving van Wellington Koo den leider der Chineesche delegatie bij de Volkenbondsvergadering en naar alle waarschijnlijkheid ook bij de Zuidzee-con- ferentie. De indruk bij de West-Europeesche regee ringen is, dat zich in het Japansche kabinet twee stroomingen openbaren ten aanzien van de deelneming aan de negen-mogend- heden-conferentie, zoowel als ten aanzien van den oorlog zelf: één gedeelte, dat meer rechtstreeks betrokken is bij de vijandelijk heden, wil het Chineesche leger definitief verpletteren; het ander deel maakt zich on gerust over den langen duur van het con flict en over de gevolgen er van voor het bedrijfsleven en den binnenlandschen toe stand. Dit laatste deel wil, dat Japan naar Brussel gaat in de hoop, er een voordeeligen wapenstilstand te kunnen bereiken. Zoo ziet men, dat indien de Japansche regeering meer naar de vreedzame gezind heid zou overhellen de Brusselsche con ferentie een vredesconferentie zou kun nen worden! Hoewel de Chineesche diplomatie vast houdt aan de bekende voorwaarden van Tsjiang Kai-sjek is men te Parijs zoowel als te Londen van oordeel, dat, indien men een maal een staking der vijandelijkheden zou kunnen bereiken, gemakkelijk een basis voor overeenstemming zou kunnen worden gevonden, dank zij de tusschenkomst der mogendheden. De Japansche regeering heeft, naar men meent, nog geen officieele uitnoodiging ont vangen, deel te nemen aan de te Brussel te houden conferentie der onderteekenaren van het verdrag der negen mogendheden. De woordvoerder van het departement van buitenlandsche zaken heeft verklaard, dat Japan geen enkele officieele uitnoodi ging heeft ontvangen voor de negen-mo- gendheden-conferentie, maar hoopte er een te zullen ontvangen. De Belgische regeering heeft zich slechts op niet-officieele wijze tot ons gewend, zoowel te Brussel als te Tokio. De Chineesche minister van buitenland sche zaken heeft officieel de uitnoodiging der Belgische regeering aanvaard, deel te nemen aan de conferentie der negen mo gendheden. Een later bericht uit Tokio maakt het thans echter vrij waarschijnlijk, dat Japan zal weigeren deel te nemen aam de confe rentie te BrusseL Volgens de Asahi Sjim- boen is het optreden van Japan in China uitsluitend gebaseerd op het recht van zelf verdediging. In de tweede plaats wordt de conferentie gehouden in naam op het ini tiatief der onderteekenaren van het negen- mogendhedenverdrag, maar in werkelijk heid, omdat er een Volkenbondsresolutie te dier zake is, en nu is het de constante poli tiek van de Japansche regeering geweest om niet met den Volkenbond in politieke zaken samen te werken. In de derde plaats heeft de Japansche regeering voortdurend bemid deling van derden afgewimpeld, omdat een eerlijke en billijke regeling van het incident enkel verwacht kan worden van recht- streeksche Chineesch-Japansche onderhan delingen op den grondslag van erkenning der uitzonderingspositie van Japan in Oost- Azië. In de vierde plaats is het weliswaar schijnbaar de wensch om ter conferentie te komen tot een openhartige gedachtenwis- seling, maar in werkelijkheid is de con ferentie onnoodig, omdat Japan in voortdu rend overleg is geweest met de Britsche en de Amerikaansche regeeringen en met de regeeringen van de overige onderteeke naars van het negen mogendhedenverdrag. Bovendien is het uit de taal, die gevoerd wordt zoowel door Engeland als door de Ver. Staten, op te maken, dat deze landen het vraagstuk van het Verre Oosten in hun eigen voordeel trachten te doen regelen door middel van deze conferentie, die slechts oogenschijnlijk ten doel heeft een oplossing te brengen van het geschil tus- schen China en Japan. Engeland heeft op de negen mogend- heden-conferentie niet enkel een eigen ver tegenwoordiging, doch zal met zes delegaties komen, één voor Groot-Britannië en de an dere voor Nieuw-Zeeland, Australië, Cana da, Zuid-Afrika en Britsch-Indië. Vermoe delijk worden ook Duitschland en de Sovjet- regeering uitgenoodigd. In Belgische regee- ringskringen acht men het waarschijnlijk, dat Italië en Japan de uitnoodiging zullen aannemen. Van de negen-mogendhedjen-conferentie naar de Japansche boycot-actie, 't is min der dan een stap. De algemeene raad der vakvereenigingen te Londen heeft Zondag een verklaring ge publiceerd, waarin wordt gezegd, dat van de internationale secties der vakvereeni- Na een bijna onafgebroken strijd van vier dagen in het gebied rond Joeanping ten Noorden van Tai JoeSn Foe in het Noorden van de provincie Sjansi zijn de Japansche en Chineesche troepen beiden uitgeput. Beide partijen reorga- niseeren hun stellingen en wachten op versterking. Aan beide zijden zijn zware verliezen geleden. Ongeveer dertig tot veertigduizend Japansche soldaten, die omsingeld zijn, hebben getracht door de Chineesche linies heen te breken en de Chineesche troepen, waarbij goed- geoefende Nankingtroepen en afdeelin- gen van het vroegere Chineesche roode leger, hebben getracht de Japansche eenheden te vernietigen voor verster king aankwam. De Chineezen verklaren tien stukken veldgeschut, meer dan vijftig tanks, een honderdtal lichte mitrailleurs en 800 ge weren te hebben buitgemaakt. Zij geven evenwel toe, dat ook hun eigen verliezen zeer groot zijn geweest, aangezien zij de Japansche troepen onder een hevig sper vuur hebben aangevallen. De blokkade van de Chineesche kust. In Japansche handelskringen vreest men, dat de Europeesche en Amerikaansche goe deren, welke anders naar China gingen en nu tengevolge van de Japansche blokkade van de Chineesche kust niet meer daarheen kunnen worden vervoerd, in de landen ge legen in het Westen van den Stillen Oceaan en Indië tegen zeer lage prijzen zullen worden aangeboden, en zoodoende de Ja pansche goederen op deze markten zullen verdringen. Een apocrieve uitlating van den Paus. Te Times verneemt uit Tokio: Een boodschap van den Paus, waarin, zooals deze te Tokio geïnterpreteerd wordt, de missies in het Verre Oosten aangespoord worden met Japan in China samen te wer ken „zoodra het bolsjewistische gevaar den kop begint op te steken", is hier bijzonder gunstig ontvangen. De Asahi schrijft dat deze boodschap opweegt tegen de aanwezig heid van den aartsbisschop van Canter- bury op de protest-vergadering in de Albert Hall Japansche katholieken zijn al begon nen met bewijzen te geven van hun instem ming met Japan's nationale politiek. Een Japansche roomsch-katholieke bisschop is naar Noord-China vertrokken om de troepen te bezoeken, en in alle katholieke kerken in Japan is een dienst gehouden in verband gings- en arbeidersbeweging een eenparig antwoord is ontvangen op het beroep ten gunste van een bycot van Japansche waren. Antwoorden op het beroep zijn ingekomen van de vakvereenigings-organisaties in de Vereenigde Staten, Canada, Nieuw Zeeland, Australië, Mexico, België, Nederland, Frank rijk, Zwitserland, de Scandinavische landen, Tsjechoslowakije, Oostenrijk en Ierland. Meer dan 10.000 personen hebben gister middag deel genomen aan een door de La- bourpartij op Trafalgar Square te Londen belegde betooging. Zij hebben geprotesteerd tegen de Japansche agressie in China. Twee afgevaardigde der Labour-partij, W. H. Green en Attlee, de leider der oppositie, hebben het woord gevoerd, den boycot van Japansche artikelen bepleit en het optreden der Britsche regeering becritiseerd. Attlee, de leider der arbeiderspartij, be toogde, dat de arbeiders waakzaam moesten zijn tegen de verbruting van de wereld, zoo als die zich tegenwoordig oppenbaart. Men aanschouwt thans een brutalen imperialis- tischen aanval tegen een groote mogend heid, voor weken aanval geen schijn van reden bestaat. In de resolutie, die na de mee ting werd aangenomen, werd van de Brit sche regeering verlangd, den verkoop van oorlogstuig en het leenen van geld aan Ja pan door de Britsche onderdanen te verbie den en samen te werken met de andere le den van den Volkenbond en de Ver. Staten om door oeconomische en financieele pres sie een eind te maken aan den aanval der Japanners op China. Ook werd gevraagd dat de Britsche regeering naar China ge neesmiddelen zou zenden en van het Brit sche volk werd verlangd, dat het zijn af keer van het Japansche barbarisme zou too- nen door te weigeren Japansche goederen te koopen. De betooging eindigde zonder incidenten. met de nationalistische beweging voor gees telijke mibilisatie. De militaire mobilisatie, welke twee weken lang stop gezet was, is weer begonnen. In de afgeloopen dagen zijn weer honderden reservisten in Tokio onder de wapenen geroepen. Aartsbisschop Chambon te Tokio heeft meegedeeld, dat de katholieke missies van Japan tot dusver nog niet de instructies uit Rome hadden ontvangen, welke volgens de beweringen in sommige bladen verstrekt zouden zijn. De strekking dier inlichtingen was echter in overeenstemming met de zienswijze der roomsche missies in Japan, wat betreft de bestrijding van het commu- nismee en de weigering om zich aan te sluiten by de propaganda tegen Engeland en de Ver. Staten, doch niet in den vorm, welke in de bewuste persberichten was ge geven. De katholieke missies in Japan staan op het oogenblik op zeer goeden voet met de Japansche militaire autoriteiten en ze heb ben aan den bisschop van Tokio, Tagoehi, machtiging gegeven om zich naar Noord- China te begeven, ten einde daar op te treden als schakel tusschen de Chineesche katholieke missies en de Japansche militaire autoriteiten. De Japansche avondbladen van gisteren zwijgen over de ontkenning van het verzenden van instructies van het Vaticaan. Volgens het Chineesche agentschap Cen tral News hebben de Chineezen twee Ja pansche vliegtuigen in Tsjapei neergehaald. De Chineesche artillerie heeft vanmorgen twee Japansche bataljons, die een aanval deden in den sector van Pautsjing Road ge decimeerd. Aldus een bericht van Chineesche zijde. Een Chineesch regiment vernietigd. Volgens het Chineesche agentschap Cen tral News is een regiment Chineesche troe pen ten zuiden van de Woesoeng-kreek gis teravond bij een Japanschen aanval door het buitengewoon hevige Japansche bombarde ment vernietigd. De Chineezen gingen verscheidene malen in de loop van den nacht tot den tegenaanval over. De ver liezen aan beide kanten zijn zwaar. Dit is een Japansch bericht. Bij Ketsjiapailoe bij Sjanghai is een Ja pansche divisie tot den aanval overgegaan. De Chineezen boden hardnekkigen tegen stand. Japansche vliegers hebben ten wes ten van de internationale nederzetting bommen geworpen. Zeventig menschen zouden daarbij om het leven gekomen zijn. Organisatie van het verzet in Sjantoeng. Berichten uit Noord-China melden, dat de provinciale legers van Sjantoeng, die tot nog toe niet aan den strijd hebben deelge nomen, bjj het front geconcentreerd wor den. Twee divisies zijn gelegerd te Tsing- tsjao-koen, ten oosten van Tsi-nan-foe, en een andere divisie is de Gele Rivier over gestoken om zich in het Noorden op te stellen. Het passagiersverkeer tusschen Pei- ping en Kalgan is hersteld. De Chineesche troepen die bij Te-tsjao werden verslagen, schijnen nu defensieve stellingen op te werpen bij Tai-jan. De Japansche troepen rukken snel op langs den Peiping-Hankao-spoorweg. Sjoen- teh is zonder tegenstand ingenomen en de Japansche troepen die in een gepantserden trein oprukken, naderen Tse-tsjao aan de grens van Honan. Men verwacht, dat de Chineezen pas bij Tsjangteh, op een afstand van 320 mijlen van Peiping, ernstigen tegen stand zullen bieden. Soetsjau negenmaal gebombardeerd. De Jaapnsche luchtmacht heeft Soetsjau gisteren negenmaal gebombardeerd. De vliegers hadden het vooral op het station gemunt. Een Chineesche aanval. Het Chineesche agentschap Central News verneemt uit Tsinan, dat de Chineesche troepen ten zuiden van Pingjoean een tegenaanval op den spoorweg Tientsin Poekau hebben gedaan en de Japanners gedwongen hebben naar het Noorden terug te trekken. Deensch zendeling gered. Zaterdagavond zyn twee Japansche detachementen, welke optreden tegen de bandieten in Mantsjoerije, er in geslaagd den 71-jarigen Deenschen zendeling BoyiL die op 1 September door Chineesche ban dieten was ontvoerd te bevrijden, Maristenbroeders in vrijheid gesteld. Naar Havas uit Peiping meldt, zijn drie Maristen-broeders, een Franschman, een Spanjaard en een Duitscher, de laatsten, die nog als gijzelaars werden vastgehouden door bandieten in den omtrek van Peiping, vrijgelaten. Zij zijn in goeden welstand aan gekomen te Chalat, bij Peiping waar de Maristen gevestigd zijn. De volgende landen hebben de Belgische regeering medegedeeld, dat zy aan de voor gestelde conferentie confrentie der negen mogendheden zullen deelnemen: Frankrijk, Engeland, Vereenigde Staten, Canada en China. Het is nog niet bekend, in welk gebouw te Brussel de conferentie zal worden gehouden. Alvorens Woensdag a.s. naar Brussel te vertrekken zal Norman Davis een onderhoud hebben met Roosevelt op Hydepark. De Sowjet-Russische ambassadeur, Troya- novsky, die een bezoek aan de Sowjet Unie heeft gebracht, verklaarde na zijn terug komst, dat de Unie vermoeedlijk de uitnoo diging om deel te nemen aan de negen mogendhedenconferentie zou aannemen, wanneer zij deze zou ontvangen. In welingelichte kringen te Rome acht men het niet onmogelyk, dat de Italiaansche regeering de ontvangen uitnoodiging tot deelneming aan de conferentie der mogend heden zal aanvaarden. Japan en het negenmogendheden- verdrag. In de dagbladen en in politieke kringen wordt gelijkelijk verklaard, dat een deel neming van Japan aan de conferentie der negen mogendheden in Brussel slechts dan mogelijk is, wanneer de betrokken mogend heden de anti-Japansche houding van China en het communistische gevaar in China als oorzaak van het conflict erkennen en be handelen. Een behandeling van Japan ter conferentie in den geest van den Volken bond en van de redevoering van Roosevelt en een eventueele behandeling van de Mandsjoekwo-kwesties op voorstel van China maakt deelneming van Japan niet alleen onmogelijk, maar zou zelfs het verdere lidmaatschap van Japan van het negen- mogendhedenverdrag twijfelachtig maken. De leider van de Sudetenduitsche partij Henlein heeft een open brief gericht tot staatspresident Benesj, waarin hij de ge beurtenissen te Toplitz Schoenau van Zon dag uiteenzet, het optreden van de politie hekelt en verklaart, dat het alleen aan het overleg van de aanwezige Kamerleden van de Sudetenduitsche partij te danken is, dat zich geen bloedige ongeregeldheden hebben voorgedaan. In dezen brief, welken Henlein aan de bladen heeft toegezonden, verklaarde hij, dat hij den minister-president op de hoogte zou hebben gesteld van zekere machtsmis bruiken van autoriteiten en dat de minister president zou hebben beloofd hem te steu nen. Henlein voegt aan zijn opmerkingen een lezing toe van de jongste incidenten te Toplitz Schoenau, welke men te Praag ten dentieus acht, aangezien zij in formeele tegenspraak is met hetgeen bij het onder zoek is bekend geworden. De Sudetenduitsche Kamerleden Frank en Kundt hebben het Tsjecho-Slowaaksche persbureau aanvullende mededeelingen ge zonden over de gebeurtenissen van Zondag. Beiden verklaren dat zij, niettegenstaande dat zy zich gelegitimeerd hebben, met gum mistokken zijn geslagen, zijn geschopt en met de vuisten zyn bewerkt door de politie. De Duitsche pers in actie. De Duitsche bladen publiceeren heden morgen op opvallende wijze den brief waarin Henlein naar aanleiding van de in cidenten van Toplitz Schoenau president Benesj vraagt onmiddellijk autonomie te verleenen aan de Sudeten Duitschers. Met enorme koppen boven de desbetreffende artikelen stellen de Duitsche bladen dezen eischen voor als een urgente maatregel, die noodzakelijk is geworden door de gebeurte nissen van Toplitz Schoenau „in het belang van den vrede". Nadere bijzonderheden. Het Tsjecho-Slowaaksche telegraaf-agent- schip publiceert uit gezaghebbende bron de volgende bijzonderheden over de incidenten van Zondag in Toplitz Schoenau. Toen Konrad Henlein, die voorzitter van de par ty der Sudeten Duitschers de woning ver liet van afgevaardigde Zippelius, ontstond rondom zijn auto een samenscholing. Drie agenten van politie verzochten de menigte uiteen te gaan. Een onbekende kwam toen naar voren en sloeg de drie agenten in het gelaat. Er kwamen versterkingen en de on bekende werd naar het commissariaat van politie gebracht, waar hy terstond op vrije voeten werd gesteld, omdat hy zijn identi teit bewees met stukken ten name van den afgevaardigde Frank. Wat de klacht van afgevaardigde Kollner betreft, moet nader gemeld worden, dat hij slagen met den gummistok kreeg, toen hij trachtte met de menigte den toegang tot het commissariaat te forceeren en dat overigens alle afgevaardigden van de partij der Sudeten Duitschers vreemdelingen waren in Toplitz Schoenau, met uitzondering van Zippelius, die aanwezig was op den dag van het incident. De afgevaardigden waren dus niet bekend met den ordedienst en deze is opgetreden binnen de strenge perken van de wettige voorschriften. Aan het Oostelijk front van Asturië is Zondag den geheelen dag verbitterd gestreden, doch ondanks hun wanhopig verzet konden de linksche troepen den opmarsch der rechtschen niet tot staan brengen en moesten zy zich op een nieuwe verdedigingslinie terugtrekken. De achter de linies gelegen dorpen zyn voortdurend door de vliegtuigen van Franco's strijdmacht gebombardeerd. Ook Villa Viciosa heeft ernstig geleden. Acht driemotorige vliegtuigen zijn tot viermaal toe over Gijon gevlogen en heb ben buiten de stad bommen laten vallen. De materieele schade is aanzienlijk. Een later bericht meldt, dat de troe pen van generaal Davila erin zijn geslaagd de Asturische strijdkrachten, die de verdedigingslinie van La Sella bezet hielden, te omsingelen. Gister avond bevonden de rechtsche troepen zich op ongeveer 15 K.M. van Villa Viciosa. De laatste verdedigingslinie der Asturiërs is thans bezweken. De Asturieërs boden slechts geringen te genstand. Als gevolg van de operaties bezuiden Covadonga eenerzijds en noordoostelijk van Campo Caso anderzijds, hebben de recht sche colonnes in deze sectoren verbinding met elkaar gekregen. De zak, welke zich bezuiden de rotspunten bevindt, is dus volkomen gesloten; in bevoegde kringen wordt het aantal Askeriërs, die door de brigades van Navarre in een zone van 400 vierk. meter omsingeld zijn, op meer dan 5000 man geschat. Voorts wordt van rechtsche zijde uit Saragossa gemeld: Het offensief der link sche troepen tegen Saragossa had gisteren nog niets van zijn hevigheid verloren, doch alle aanvallen zijn, evenals die der drie voorafgaande dagen, zonder resultaat ge bleven. Blijkens berichten uit Gibraltar is het Italiaansche s.s. „Gradisca", dat op weg was naar Genua, naar men zegt met Italianen, die in Spanje gewond zijn te Cadiz binnengeloopen om twee waarnemers aan land te zetten. Verder zou te Cadiz een kannonneerboot van Franco, de „Eduardo Dato" met ernsti ge schade aldaar zijn binnengeloopen. Er waren vele dooden aan boord. Men gelooft dat de boot slaags is geweest met een tor pedoboot-jager der linkschen. Had het Sovjetschip Maria Oeljanowa een geheimzinnige kist aan boord? Het onderzoek inzake de ontvoering van generaal Miller en het terstond daarop ge volgde verdwijnen van Skobler duurt voort, al hoort men er weinig meer van. De zaak van de Maria Oeljanowa, het Sovjetschip, dat onmiddellijk daarna, toen een auto van de Russische ambassade er eenige personen benevens, heet het, een kist van 1 m. 50 bij 60 c.m. aan boord had gebracht, uit Le Havre zee koos, is niet afdoende opgehelderd. Wel maakte de officieele vertegenwoordiging der Sovjets te Parijs bekend, wie toen vervoerd waren en scheen de politie de verdenking aangaande de geheimzinnige kist uit het dorp bij Parijs, waar Skobler woonde, op te geven, maar de Matin noch andere bladen lieten zich overtuigen. Dit blad deelt nu mee, dat de overheid er terstond over dacht, het genoemde vaartuig door een Fransch oorlogsvaartuig te laten achterhalen ten einde aan boord een onder zoek te kunnen instellen. Maar de voor sprong die de Maria Oeljanowa reeds ge nomen had, het niet voorhanden zijn van zoo'n eenheid in Le Havre alsmede de moei lijkheid er een uit Brest te laten komen den koopvaarder te vinden, er aan boord te gaan en de verdachte kist te vinden indien in derdaad het stoffelijk overschot van Miller daarin geborgen was zou men er immers wel de voorzorg treffen ze bij de nadering van den Franschen bodem te water te laten deden de overheid van dit plan afzien.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1