DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Groote successen van de Japanners. No. 252 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Woensdag 27 October 1937 139e Jaargang De algemeene toestand. Tsjapei in handen der Japansche troepen. Sjanghai direct bedreigd. Pegeeringscrisis in België. Het proces tegen kolonel de la Rocque. Aangeklaagd wegens laster. Nieuws in 't kort. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. A PRIJS DER GEWONE AD VERTE NTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. TeleL 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Alkmaar, 27 October. De Italiaansch-Duitsche vriendschap is in de geheele wereldpers al herhaaldelijk be sproken en meer dan eens is er gewezen op de waarde en de belangrijkheid van deze vriendschap, die al heel vaak een gevaar bleek te zyn voor de rust van Europa. De Duitsche minister van buitenlandsche zaken, van Neurath, heeft nu in het Ame- rikaansche dagblad „Journal and American" een artikel geschreven over bovengenoemd onderwerp en daarin wordt het volgende gezegd, waarbij men natuurlijk bedenken moet, dat hier de meening van een Duitscher wordt weergegeven. Von Neurath zegt dan: „Het verloop en het resultaat van Mus- solini's bezoek aan Berlijn heeft de niets waardigheid der verdachtmakingen van een deel der wereldpers ten opzichte van de beide mogendheden bewezen, gelijk ook de nietswaardigheid van de pogingen, Duitsch- land en Italië tegen elkaar uit te spelen, of hun samenwerking als van geen belang voor te stellen. De wereld heeft er kennis van kunnen nemen, dat Duitschland en Italië niet slechts op het gebied der wereld beschouwing punten van aanraking hebben, maar ook ten opzichte van de doelstellingen der practische politiek solidair zijn. Behalve dit echter, is aan de wereld ook de zekerheid gegeven, dat deze solidariteit van twee sterke en omhoog strevende volkeren, geen uitdaging of bedreiging van anderen betee- kent, maar als een gemeenschappelijke waar borg voor den algemeenen vrede, en tegen over dezen en de cultureele erfenis van de beschaafde wereld bedreigende gevaren wil optreden. Het betreft hier noch een exclu sieve blokpolitiek, noch een alliantie met duistere of zelfs agressieve doeleinden. In de laatste en eigenlijke beteekenis betreft het een nieuwe volkeren-moraal en een nieuw orde-ideaal, waarvoor beide naties zich uitspreken en waarmede zy haar on derlinge betrekkingen op een duurzame basis van vertrouwen hebben kunnen stellen. Gebaseerd op de axioma's van rechtvaar digheid en achting van buitenlandschen aard en buitenlandsche belangen, is dit orde-ideaal echter niet beperkt tot de Duitsch-Italiaansche belangen, is dit orde- ideaal ook niet beperkt tot de Duitsch- Italiaansche betrekkingen. Het heeft veeleer een algemeen geldig karakter. Derhalve gelooft men in Duitschland evenals in Italië, ook gerechtigd te zijn tot de opvat ting dat de Duitsch-Italiaansche politiek van voorbeeldig karakter is en men wenscht niets meer dan dat de realistische vredeswil, die de levensrechten en levensnoodzakelijk heden der volkeren eerbiedigt en daar rekening mede houdt en waardoor Duitsch land en Italië zich laten leiden, ook zal worden tot den richtsnoer van de inter- naionale politiek. De groote afstand kan er oorzaak van zijn, dat de Europeesche toestanden en ontwik keling uit zoo groote verte gezien in Ame rika soms niet geheel juist worden gezien en dat ten opzichte daarvan misverstanden ontstaan. In ieder geval echter, zal een politiek feit van de beteekenis van het bezoek van Mussolini aan Duitschland met zijn indrukwekkende en onaantastbare do cumentatie van den wil tot vrede en ver zoening van twee groote landen een ge beurtenis zijn, die buiten Europa ook voor Amerika niet zonder waarde en beteekenis is en die er toe moge bijdragen den blik te scherpen voor de constructieve en den vrede behoudende krachten van de oude wereld". 11 Nogmaals, men moet bij het lezen van bovenstaande bedenken, dat hier een Duitsche minister aan het woord is. Daar door is het artikel sterk gekleurd. Dat Duitschland en Italië door dik en dim samengaan, dat zij in de Spaansche kwestie precies dezelfde gedachten hebben, dat zij steeds in conflict zijn met de andere Europeesche landen en dat deze andere landen de politiek van beide rijken lang niet vertrouwen, dat alles wordt door von Neurath niet genoemd. En waaruit de vredelievendheid moest blijken tijdens Mussolinie's bezoek aan Duitschland, is ons te eenenmale ontgaan. Het Japansche offensief bij Sjanghai, dat in den nacht van Vrijdag op Zater dag begonnen is, dat Maandagmorgen voor den duur van eenige uren werd onderbroken en dat in den nacht van Maandag op Dinsdag met ongekende hevigheid werd hervat, heeft tot een Japansch succes geleid da^ van zeer groote beteekenis zal zijn voor het ver dere verloop van den Japanschen aan val op Sjanghai. Er is aan beide zijden heftig gestreden, doch de Chineesche stellingen hebben een bombardement van de zware Japansche artillerie, dat vier dagen en drie nachten onafgebro ken heeft voortgeduurd, niet kunnen doorstaan en de Chineezen hebben hun stelling na een verbitterd gevecht en met ontzettend zware menschenoffers prijs moeten geven. Na gistermorgen is deze aftocht van de Chineezen in een snel tempo geschied. Vrij spoedig na het bericht van den val van Tatsjang komt namelijk de tijding van den val van Tsjenjoe aan den spoorweg van Nanking naar Sjanghai. Andere berich ten, die ons gisteravond bereikten, spreken ook reeds van Japansche be zetting van Tsjapei en Kiangwan. Be vestiging van deze laatste berichten ontbreekt echter, want van andere zijde werd gemeld, dat neutrale waarnemers te Sjanghai zich gisteravond nog ervan konden overtuigen, dat Tsjapei in Chi neesche handen was. Hoe dit ook zij, door de inneming van Tsjenjoe hebben de Japanners als zij zich hier handhaven het lot van Tsjapei toch wel in handen. Immers hier beheerschen zij zoowel den spoorweg van Sjanghai naar Nanking als den verharden weg tusschen deze beide plaatsen, waarover het andere verkeer voor het grootste gedeelte geleid werd. Weliswaar is hiermede een Japansche overwinning nog niet volledig de „Hin denburglinie" van de Chineezen ligt verder in de richting van Nanking, doch aan den anderen kant is dit Japansche succes toch van niet te onderschatten beteekenis. Als de Chineezen Tsjapei inderdaad al op hebben moeten geven, dan is daarmede eigenlijk hun sterkste bolwerk voor de ver dediging van Sjanghai gevallen. Een ander belangrijk punt van deze Japansche door braak door de Chineesche linies is, dat de Japanners hun operatieterrein thans aan- zienliijk hebben uitgebreid en niet meer, zooals in de afgeloopen maanden met zeer groote legers op een klein gebied zitten, waardoor niet te manoeuvreeren viel dan ten koste van groote aantallen menschen- levens. De Japanners komen nu weliswaar voor de sterkste Chineesche verdedigings linies te staan, maar hun vrijheid van be wegen is thans grooter geworden. Een voor deel dat te zwaarder telt omdat de Japan ners thans ten volle van hun geweldig overwicht aan materiaal kunnen profitee- ren. Een ander nadeel voor de Chineezen, dat thans naar het schijnt begint te werken is dat de oorspronkelijke goed uitgeruste keurtroepen zoodanig verzwakt zyn, dat het Chineesche oppercommando op groote schaal minder goed geoefende en minder goed uitgeruste troepen in den strijd moet werpen. Tsjapei gevallen! Havas meldde gisteravond uit Sjanghai: De Japanners hebben gisteren Kiangwan en Tsjapei bezet. De Chineesche troepen, die Tsjapei en Kiangwan ontruimen, zouden zich terugtrekken op een linie, die over Taisang, Kiating, Nantsjang en Soengkiang loopt. Deze linie, die ongeveer in de rich ting Noord-Zuid ligt, is 15 kilometer ten Westen van Sjanghai gelegen. De terug trekkende Chineezen hebben bruggen in de lucht laten springen en wegen vernield. Reuter meldde later, dat Japansche mari niers een aanval op het Honkioe-park zijn begonnen. De Japanners verklaarden heden nacht, dat zij het Noorderstation van Sjanghai bezet hadden. De val van Tsjapei. Nader meldt men uit Sjanghai: Gelijk reeds gemeld is, hebben de Japanneezen gisteren bij het aanbreken van den dag de Chineesche verdediging ten Noorden van de internationale nederzetting verpletterd. Zij hebben thans de renbaan van Kiangwan en het dorp Kiangwan veroverd, het Noorder station van Sjanghai bezet, evenals de naburige bestuursgebouwen, die den naar „Het Chineesche Alcazar" dragen, voorts de spoorwegsplitsing van Markhamroad (waar de lijnen Sjanghai Nanking en SjanghaiHankau uiteen gaan) en het station van Tsjensjoe. In Tsjapei woeden branden over een oppervlakte van verscheidene vierkante mijlen. De Chineezen hebben hier mijnen tot ontploffing gebracht en gebouwen in brand gestoken, alvorens zich terug te trek ken. De brand, die thans in deze stadswijk voortwoedt, is naar men zegt de grootste, die in het Verre Oosten is voorgekomen sedert de aardbeving in Tokio in 1923. Een handvol Chineezen houden nog steeds stand in Tsjapei, dat thans door de Japan neezen is omsingeld. Tijdens de beschieting van Britsche voor posten door een Japansch vliegtuig bij het Jassfieldpark zijn geen Britsche slachtoffers gevallen. Wel is een Italiaansch soldaat ge dood door een granaat uit een luchtafweer- kanon, die neerkwam in den Italiaanschen verdedigingssector. Waarnemers verhalen, dat de Chineesche terugtocht in goede orde is voltrokken. Chineesche terugtocht. De Chineesche troepen ten Noorden van Sjanghai zyn gedurende den geheelen dag in vollen aftocht naar het Zuiden. De Ja panneezen verwachten, dat hun tegenstan ders óf vernietigd zullen worden öf in de internationale nederzetting en de Fransche concessie gedrongen zullen worden. De buitenlandsche troepen, die de internatio nale en de Fransche concessie bewaken, hebben speciale voorzorgsmaatregelen ge nomen. Chineesche actie in het Noorden. In het hoofdkwartier van Tsjang Kai Sjek is een telegram ontvangen, waarin gezegd wordt, dat de Chineesche troepen in het Noorden tot een hevigen aanval zijn over gegaan. Twee divisies zijn over de Tsjang in het Noorden van Honan getrokken en hebben den Japanschen troepen, die door generaal Doihara gecommandeerd worden, zware verliezen toegebracht. Bij zijn terug keer van het front aan den spoorweg TientsinPoekau heeft generaal Li Tsoeng Jen, de bekende commandant van Kwangsi, verklaard, dat zich in Kwangsi ten minste een millioen geoefende soldaten bevinden, terwijl twee miliioen voor den dienst ge schikte mannen eenige militaire opleiding genieten. Nanking, een ondergrondsche stad. Omtrent den toestand in de Chineesche hoofdstad meldt de eerste correspondent van Reuter de volgende bijzonderheden: Bij alle ontmoetingen, die ik gehad heb met de Chineesche regeeringspersonen, ben ik onder den indruk gekomen van hun vertrouwen en optimisme. Zij zijn er van overtuigd, dat China er in zal slagen den verwoeden Japanschen aanval, zoowel in het Noorden ais aan het front van Sjanghai, te weerstaan. De selecte troepen van Nanking, die den eersten stoot hebben opgevangen van den strijd bij Sjanghai en wier verliezen uit den aard zeer ernstig zijn geweest, zijn thans vermengd met troepen uit alle Chineesche provinciën, uit Kwangsi, Honan en Set- sjoean, die verschillende dialecten spreken en wier militaire waarde en geoefendheid uiteenloopen, daardoor ontstaat een vol strekt nieuwe toestand in de geschiedenis van China. De hoofdstad zelf is letterlijk in den grond gedoken. Ik heb vanuit den tuin der Ame- rikaansche ambassade een luchtoverval waargenomen en zag hoe dertig bommen neerkwamen op het vliegveld in het mid den van de stad. Er waren daar geen Chi neesche vliegtuigen en gebouwen werden niet getroffen. Ik kwam ten zeerste onder den indruk van de routine, die thans reeds verkregen is in het ontwijken van de ge varen der luchtaanvallen. Wanneer de tweede sirene verklonken is, neemt de ge heele bevolking de wijk in de ondergrond sche schuilplaatsen. De straten loopen leeg, het geheele zakenleven wordt stopgezet. Wanneer het sein „Alles veilig" wordt ge geven, komen allen weer te voorschijn en hervatten hun dagelijksche bezigheden. Niet alleen particuliere schuilplaatsen zyn ingericht. In alle hoofdstraten zyn openbare onderkomens en zelfs de verkeersagenten hebben naast hun standplaatsen kleine on dergrondsche schuilhoeken. De Japansche luchtovervallen boezemen dan ook in het geheel geen schrik meer in, te meer daar de totale schade, die door de naar schatting ruim 700 tot dusver neergeworpen bommen, aan de militaire instellingen is aangericht, verwonderlijk gering is. Een bezoek aan de militaire hospitalen heeft mij echter wederom onder den indruk gebracht van de zware taak, waarvoor men hier staat en van het hopelooze gebrek aan medische voorraden. China mist volledig ieder voorbereiding en uitrusting om het hoofd te bieden aan dit enorme probleem Een stroom van gewonden van de verschil lende fronten wofdt hierheen gestuwd. De Chineesche minister van gezondheid, dr. Joei Heng Lioe, vertelde mij, dat er thans 150 militaire hospitalen zijn, maar dat er een ernstig tekort aan artsen, geoefende verpleegsters en medicamenten bestaat. Er worden pogingen in het werk gesteld bui tenlandsche artsen aan te werven. De mi nister vertelde o.m. nog, dat vier roode kruistreinen met gewonden door bommen vernield zijn. Vreugde in Tokio, In Tokio heerscht een feeststemming over de Japansche overwinning bij Sjanghai. Ongeveer een millioen schoolkinderen en leden van de jongemannenvereeniging heb ben vanmiddag een optocht gehouden door de versierde straten waarbij zij zonnevlag- gen in de hand meedroegen en ten slotte samenkwamen op het groote plein voor het keizerlijke paleis in het centrum der stad. De terugtocht der Chineezen, Een zwarte rook hangt boven het Noor den van Sjanghai en verhult de laatste phasen van den terugtocht der Chineezen voor de Japansche vliegtuigen, die in de lucht rondcirkelen. Ten oosten van Tsjapei echter waar de Chineesche troepen onge dekt wegtrekken, worden zy hevig gebom bardeerd door talrijke Japansche vliegtui gen, die hun opmarsch volgen en herhaalde lijk neerduiken om hen onder mitrailleur- vuur te nemen. Men kent den omvang van den Chineeschen terugtocht nog niet. Het uitblijven van berichten uit de sectoren ten noorden van Tasjang draagt er toe bij het gevoel van onrust en de gespannen atmos feer die vanmorgen in Sjanghai heerscht, nog te doen toenemen. De Koning heeft gistermorgen een begin gemaakt met zijn beraadslagingen in ver band met het aftreden van de regeering- Van Zeeland. Als eerste ontving hij den president van den Senaat, den heer Moyer- soen. Daarna den oud-minister Hymans, den Kamervoorzitter Huysmans, en den oud-premier Jaspar. In den loop van den dag zijn de bespre kingen voortgezet. Achtereenvolgens ont ving de Koning den voorzitter van de links-liberale Kamerfractie, Max, den so- cialistischen minister van staat Brunet, den rexistischen senator De Mont, den voorzit ter van den linkervleugel der socialisten, Fischer en de ministers van staat, De Broqueville, Deveze en Tschoffen. De liberale parlementsfracties, die trouw blijven aan het programma van Juni 1936 hebben in een dagorder verklaard, bereid te zijn hun aandeel in de verantwoorde lijkheid te dragen. Zij maken evenwel hun deelneming ondergeschikt aan de vorming van een regeering, waarvan „samenstelling en leiding een garantie zijn voor een voor zichtige, doch krachtige actie, welke het vertrouwen van het land heeft, die verder aan kwaadwilligen het zwijgen oplegt en die het buitenland eerbied voor België af dwingt". Het ligt verder niet in haar bedoeling beperkende voorwaarden te stellen voor de oplossing der regeeringscrisis. De rexistische kamerfractie heeft ver klaard, dat de oplossing van de crisis te vens het punt van uitgang voor een nieuwe politiek moet zijn, die meer nationaal ge oriënteerd is, de politieke en financieele zeden verbetert en een oplossing zoekt voor de sociale kwestie en voor het pro bleem van de Vlamingen en Walen. De communistische partij heeft verklaard, dat de eenige oplossing die het volk kan bevredigen is, de vorming van een regee ring van democratische concentratie onder leiding van een socialist. Ondanks de politieke moeilijkheden is de Koning van plan de manoeuvres, welke morgen in het gebied van Namen zullen ^ginnen, bij te wonen. De zitting der Kamers, die gistermiddag gehouden zou worden, is op grond van de regeeringscrisis Sine Die uitgesteld. De leiders der Socialistische Party zijn van oordeel, dat de leiding eener regeering van nationale eenheid aan een socialist zou moeten worden toevertrouwd. Zooals men weet is de Socialistische Par ty in het parlement het sterkst vertegen woordigd, n.L met 70 van de 202 zetels. De door de Belgische Werkliedenparty aan te wijzen persoonlijkheid zou de minister van financiën, De Man, zijn, die 'Van Zeeland ook tijdens diens afwezigheid heeft ver vangen. Gistermiddag is het proces tegen kolonel de la Rocque begonnen. Zooals men zich zal herinneren heeft Pozzo di Borgo kolonel de la Rocque aange klaagd wegens laster. Op 24 Juli jX heeft kolonel de la Rocque een vergadering van plaatselijke leiders van de Parti Social Fran cais te Lyon gepresideerd. Tijdens deze ver gadering heeft de kolonel volgens een te Lyon verschijnend blad over Pozzo di Bor go gezegd, dat deze zich als patriot onteerde door beschuldigingen te uiten, welke hy wist niet waar te zijn. Pozzo achtte zich door deze uitlating beleedigd en diende een aan klacht in tegen den ldlder van de P.S.F. Reeds 17 September j.L zou deze zaak door de rechtbank behandeld zijn, doch een groot aantal getuigen was niet verschenen en der halve werd de zaak tot gisteren uitgesteld. Als getuigen zijn gedagvaard de oud-minis ter-presidenten Tardieu en Laval en de di recteur van het weekblad „Gringoire" de Carbuccia. De voornaamste verklaring werd heden af gelegd door den oud-minister-president An- dre Tardieu. De advocaat van Pozzo vroeg hem, of hij Pozzo kende, waarop Tardieu antwoordde, dat hij hem eens had gezien. Pozzo werd aan hem voorgesteld door een hoog militair. Tardieu betreurde te moeten zeggen, dat Pozzo uit dit persoonlijk onder houd een krantenartikel had gemaakt, doch Tardieu moest toegeven, dat Pozzo de waar heid heeft gezegd. Vervolgens zeide Tardieu, dat hij gedurende achttien maanden met ko lonel de la Rocque in verbinding heeft ge staan. „Kolonel de la Rocque kwam twintig tot vijf-en-twintig keer bij mij in mijn par ticuliere woning op bezoek. Bij zyn derde bezoek vroeg hij om financieelen steun. Ik heb de la Rocque gesteund, in April 1932 heb ik hem 60.000 francs gegeven, doch over deze kwestie heb ik nooit in het openbaar gesproken, noch er een woord over geschre ven". Geen bewijzen. Mr. Ollivier heeft in het proces tegen ko lonel de la Rocque als verdediger naar vo ren gebracht, dat het gemakkelijk is zyn cliënt te beschuldigen geheime fondsen te hebben geïnd. Maar er zijn geen bewijzen. De datum, waarop het interview met Pozzo di Borgo is gepubliceerd, is de overlijdens datum van Doumerque. Pozzo di Borgo wist dus niet te kunnen worden tegengesproken door den oud-president, wien Tardieu re kenschap moest afleggen van het gebruik der geheime fondsen. Vervolgens citeert de verdediger ongunstige beoordeelingen van Tardieu en besluit met te bevestigen, dat zijn cliënt het slachtoffer van een waar com plot is geworden, niet alleen omdat hij voor zitter is der Fransche sociale party, maar ook omdat hij het groote dagblad „Le Petit Journal" vernieuwd heeft. Overstroomingen in de Pyreneeën. - In de Pyreneeën hebben zich overstroomin gen voorgedaan. De Gave de Pau is ten gevolge van nieuwe regens buiten de oevers getreden. Twee dorpen worden thans door het water bedreigd. Verscheidene bruggen zijn weggeslagen en de dijk, welke een ander dorp beschermt, kan van oogenblik tot oogenblik bezwijken. De rivier Salat is eveneens buiten haar oevers getreden. Zij heeft het dorp Couflens overstroomd. Het water staat tot de eerste étage der huizen. Er zijn nog geen berichten ontvangen, dat slachtoffers te betreuren zouden zijn. De jongste anti-semietische onlusten te Dantzig. - Volgens de Dantziger Vorpos- ten zullen zich vandaag 22 personen voor den rechter te Dantzig moeten verantwoor den wegens diefstal van artikelen uit uit stalkasten van door joden gedreven winkel zaken. De bij de jongste anti-semietische uitspattingen aangerichte schade wordt ge raamd op 100.000 gulden. De joodsche organisaties hebben besloten de Duitsche firma's te boycotten. Zij zullen de voorkeur geven aan Poolsche handela ren. In de speelzaal te Zoppot komen zoo goed als geen joden meer. Een aantal gesi tueerde joden heeft de vrije stad verlaten. Lijken van schipbreukelingen aange spoeld. - Aan de kust by St. Georges en St. Denis zijn lijken aangespoeld van zeven Spanjaarden, die by den ondergang van de „San Jose" om het leven gekomen zyn. Bij de schipbreuk was een twintigtal opvaren den vermist geraakt. Een ontaarde vader. - Een boer in het dorp Grondzken (Duitschland), heeft zijn vijfjarig zoontje levend verbrand, teneinde een levensverzekeringspremie van 450 r.m. te kunnen innen. Hij had de matras waarop het kind lag te slapen, in brand gestoken, door er een petroleumlamp onder te plaat sen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1937 | | pagina 1