DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Prins Bernhard gewond bij auto-ongeluk.
K
1
Maandag 29 November 1937
139e Jaargang
Met zijn two-seater tegen zandauto opgebotst.
De wagen vrijwel geheel vernield.
Een hersenschudding en een
zware hoofdwonde.
De toestand van
Z.K.H. Prins Bernhard.
Vraagt de
Radio-Rede
van Mr. P. J. OUD!
ALKMAARSCHE
DURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VERTENT IEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h HERMS COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 281 nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Hedenochtend zeer vroeg, n.l. om kwart over zeven, heeft prins
Bernhard, die zich per Ford-twoseater van het paleis Soestdijk
over Amsterdam naar 's-Gravenhage wilde begeven, even voor
Amsterdam, op den Muiderstraatweg, een auto-ongeluk gehad.
De auto van den prins is bij het viaduct in botsing gekomen
met een vrachtauto.
De prins heelt een hersenschudding opgeloopen en is per zieken
auto naar het Burgerziekenhuis in Amsterdam vervoerd.
Waarschijnlijk zal hij vandaag nog naar het paleis Soestdijk
worden overgebracht, waaruit men zou kunnen opmaken, dat de
toestand niet verontrustend is.
H.M. de Koningin naar het
ziekenhuis.
Hoe het ongeluk plaats vond.
Deze botsing is, als men den verwoesten
wagen op den weg heeft zien staan, nog
wonderlijk goed afgeloopen, mede dank zij
het feit, dat de auto van den prins niet
verder in elkaar is geschoven, is, zoowel de
prins als zijn metgezel er met betrekkelijk
lichte, in elk geval ongevaarlijke verwon
dingen afgekomen.
Bij een plaats, waar zand afgegraven
wordt
De botsing geschiedde ongeveer tien meter
vóór het spoorwegviaduct, dat tusschen het
Merwedekanaal en de kom van de gemeente
Diemen, dwars over den Muiderstraatweg
loopt. Voor den spoordijk, wanneer men
komt uit de richting Muiden, ligt een ge-
improviseerde afrit, waarlangs zandauto's
het zand afvoeren, dat wordt afgegraven op
de plaats, waar eens de oude Muiderstraat
weg lag, en welk zand verkocht is aan een
bouwonderneming te Amsterdam. De uit de
afrit komende auto's draaien links den weg
op, dien zij moeten oversteken om op de
rechter weghelft, in de richting van Am
sterdam te komen.
Het was kwart over zeven heden
morgen, toen een zwaargeladen zand
auto de afrit uitkwam en schuin den
weg overstak, op hetzelfde oogenblik dat
uit de richting Muiden een groene
tweezitter-Cabriolet naderde. Het was
een Ford V-B, met het nummer L 33800,
één van de auto's van prins Bernhard,
die, komende uit Soestdijk en op weg
naar 's-Gravenhage, zijn weg, zooals
gewoonlijk, door Amsterdam had ge
kozen, en zelf achter het stuur zat.
Toen de prins de zandauto, die van links
den weg opreed, zag oversteken, heeft hij,
mede tengevolge van het natte en dus gladde
wegdek, waarschijnlijk niet voldoende tijd
meer gehad om krachtig genoeg te remmen.
Met vrijwel onverminderde vaart reed hij
de reeds op de rechterweghelft gekomen
zandauto van achteren aan. De zware
vrachtauto, als het ware beschermd door de
zandlading, kreeg weinig schade, doch des
te grooter was de verwoesting, die de lichte
tweezitter onderging.
De radiator schoof naar achteren over den
motor heen en het voorste gedeelte van den
motor zelf werd in elkaar gedrukt, terwijl
de spatborden naar achteren klapten. In
den wagen schoot de zitbank naar voren en
het Dashbord naar achteren, zoodat de prins
en zijn geleider bekneld raakten.
Tegen de voorruit geslagen.
Het mag echter als een groot geluk
beschouwd worden, dat de motor, hoe
wel van voren geheel ingedrukt, in het
chassis op zijn plaats bleef, waardoor
ook het stuurwiel niet naar achteren
sloeg. Hieraan is het te danken, dat de
beide inzittenden door het achteruitge-
schoven Dashbord slechts belemmerd
werden in het uit den wagen komen,
zonder ernstig met beenen of borst be
kneld te raken. Wel sloegen zij met
het hoofd voorover tegen de voorruit,
waardoor prins Bernhard een vrij diepe
snij wonde aan het voorhoofd opliep.
Spoorwegarbeider snelt het eerste
te hulp.
De slag van de botsing werd gehoord
door een spoorwegarbeider, die in één der
lisjes langs den weg dichtbij de plaats
van het ongeval, woont. De man kwam
Ijlings toelcopen en, zonder zich aanvanke
lijk ervan Dewust te zijn, wie de bestuurder
van de in elkaar gedrukte tweezitter was,
bood hij onmiddellijk de behulpzame hand.
Zoowe) de prins als zijn geleider waren
beiden bij volle bewustzijn, doch konden
tengevolge van het achteruitgeschoven
dashbord niet uit de auto komen. De toege
schoten spoorwegarbeider trok eerst prins
Bernhard onder de armen achter het stuur
vandaan. Onderwijl constateerde de prins
zelf, dat er met zijn beenen blijkbaar niets
gebeurd was. Zijn geleider bleek echter,
behalve eeneens aan het hoofd, ook aan één
der beenen gewond te zijn.
Medische hulp komt.
Onmiddellijk werd medische hulp gere-
quireerd, en de eerste die ter plaatse kwam,
was dr. W. Balfoort uit Diemen, die spoedig
gevolgd werfl door dr. M. Hartman en A. J.
J. van Gemert, beiden eveneens arts te
Diemen. Na overleg besloten zij terstond ook
het advies van een chirurg in te winnen en
korten tijd later verscheen de Amsterdam-
sche chirurg dr. C. Knapper, van het Burger-
ziekenhuis aan de Linnaeusstraat te Am
sterdam, ter plaatse.
Tegelijkertijd arriveerden twee ambu
lance-auto's van particuliere ziekenvervoer-
ondernemingen te Amsterdam, en de prins
zoowel als zijn geleider werden in de auto's
gedragen, waar de medici de eerste hulp
verleenden, de wonden onderzochten en
verbonden en een eerste algemeen onderzoek
naar den toestand van de beide patiënten
instelden.
Geen ernstige verwondingen.
Reeds dadelijk kwam hierbij vast te
staan, dat de verwondingen niet ge
vaarlijk waren. Door den slag met het
hoofd tegen de voorruit had prins
Bernhard, behalve eenige door het
brekende glas veroorzaakte snijwonden,
een lichte hersenschudding, doch hij
nóch zijn metgezel hadden ook maar een
oogenblik het bewustzijn verloren.
Nadat ter plaatse alle hulp was verleend,
vertrokken de beide ambulance-auto's,
waarin ook de vier medici hadden plaats
genomen, tegen half negen naar het Burger
ziekenhuis te Amsterdam. Kort na het be
kend worden van het ongeval kwam ook de
burgemeester van Diemen, mr, A. J. de
Wolff, op de plaats van het ongeval, evenals
de plaatselijke commandant der marechaus
see met eenige manschappen. De meeste
automobilisten, die op dit uur van den
morgen de plaats van het ongeval pas
seerden, zagen wel den verwoesten wagen
aan den kant van den weg staan, doch dit is
voor de meeste gebruikers van dezen weg
een zoo gewoon schouwspel dat zij door
reden, zonder eenig idee, wie de bestuurder
van de vernielde auto was. De marechaussee
commandant nam den bestuurder van de
zandauto, welke eigendom is van de aan
nemingsmaatschappij N.V. Terro, een voor-
loopig verhoor af, en liet de verschillende
sporen op den weg opmeten, terwijl ook de
weinige omwonenden die iets van de bot
sing hadden gezien of onmiddellijk daarna
ter plaatse was, aan een voorloopig verhoor
werden onderworpen.
De medeinzittende bleek te zijn één der
leden van het personeel van den prins van
het paleis Soestdijk.
Toestand niet verontrustend.
Hedenmorgen om 11 uur werd offi
cieel door de geneesheeren vastgesteld,
dat de prins slechts een lichte hersen
schudding heeft en dat, naar het zich
aanvankelijk laat aanzien, de toestand
erg meevalt,
De koningin bezoekt den prins.
Hedenmorgen te half twaalf arriveerde
H. M. de koningin, vergezeld van een hof
dame en per auto komende uit Den Haag,
aan het Burgerziekenhuis te Amsterdam.
Zij werd hier ontvangen door den burge
meester van Amsterdam, dr. W. de Vlugt,
die de geneesheer-directeur van het Burger-
ziekenhuis, dr. S. M. Spoor, aan haar voor
stelde.
De koningin vroeg onmiddellijk naar
den toestand van den prins en terwijl
de geneesheer-directeur haar daar
omtrent mededeelingen deed, begaf zij
zich naar de kamer van prins Bernhard.
Prinses Juliana wordt door Haar
Moeder op de hoogte gebracht.
Het ligt in de bedoeling, dat Hare Majes
teit na het bezoek aan den prins, doorreist
naar Soestdijk, waar zij persoonlijk de prin
ses van haar bevindingen op de hoogte zal
stellen.
De mede-inzittende, die eveneens gewond
werd, is de hofjager Van der Spek uit Soest
dijk, die een knieschijf heeft gebroken en
hoofdwonden opliep.
Officieel communiqué.
Hedenmiddag te half drie heeft de
particuliere secretaris van prins
Bernhard, jhr. Dedel, het vol
gende officieele communiqué be
treffende den toestand van den
prins verstrekt.
Prins Bernhard zal voorloopig
nog niet naar Soestdijk vervoerd
kunnen worden. In den loop van
den dag zijn de verschijnselen
eenigszins verbeterd. De wonde
in het gelaat is gehecht en de
toestand was hedenmiddag naar
omstandigheden bevredigend.
De prins wilde
vervoerd worden.
naar Soestdijk
De prins, die bij zijn volle bewustzijn was,
toen op den Muiderstraatweg dr. Balfoort
als eerste van de geneesheeren uit Diemen
arriveerde, had er op aangedrongen, dat
men hem naar Soestdijk zou brengen. De
geneesheeren vonden het echter beter hem
eerst naar het zoo nabije Burgerziekenhuis
in Amsterdam te vervoeren voor een nader
onderzoek.
De koningin naar Soestdijk
vertrokken.
Na geruimen tijd aan het ziekbed van
prins Bernhard te hebben vertoefd, is H.M.
de koningin, vergezeld van haar hofdame
freule Schimmelpenninck van der Oye te
half één uit het Burgerziekenhuis vertrok
ken naar het paleis Soestdijk.
Tijdens het bezoek van de koningin arri
veerden in het Burgerziekenhuis ook de
procureur-generaal van het gerechtshof te
Amsterdam, mr. A. baron van Harinxma
thoe Slooten, en de officier van justitie, mr.
dr. A. J. van ThieL
Het geheele land in spanning.
De belangstelling van het publiek in de
omgeving van het Burgerziekenhuis was
zeer groot, doch de politie zorgde voor het
vrijhouden van voldoende ruimte in de
Linnaeusstraat.
Allerwege uit den lande wordt naar den
toestand van den prins geïnformeerd en de
telefoon van het ziekenhuis staat niet stiL
H.M. de koningin op Soestdijk.
Nader vernemen wij uit Soestdijk, dat
H.M. de koningin in gezelschap van
freule Schimmelpenninck van der Oye
op het paleis Soestdijk is aangekomen,
waar zij in de vestibule door H.K.H.
prinses Juliana werd begroet.
Een toto van de totaal vernielde auto-
PIRITUS THEELICHTJE
Verbruik: slechts één
vijfde cent per uur
Commissaris van de koningin
bezoekt het ziekenhuis.
Hedenmiddag arriveerde de commissaris
der koningin in de provincie Noordholland
mr. dr. A. baron Röelï aan het Burgerzieken
huis om zich persoonlijk op de hoogte te
stellen van den toestand van prins Bernhard.
Burgemeester van Den Haag spreekt
in den raad over het ongeluk.
Bij den aanvang van de vergadering van
den Haagschen gemeenteraad, heeft de
voorzitter, burgemeester de Monchy de vol
gende woorden gesproken:
Het zal den raadsleden vermoedelijk wel
reeds bekend zyn, dat Z. K. H. prins Bern
hard hedenochtend aan de grens van Am
sterdam een ernstig auto-ongeluk heeft
gehad en met een lichte hersenschudding in
een ziekeninrichting is opgenomen.
Tegen inzending van onderstaande
bon (in open enveloppe, gefran
keerd met 1'/j cent) wordt U gaarne
kosteloos een exemplaar toege
zonden van de Radio-rede over
de politieke toestand, gehouden
door Oud-Minister Mr. P. J. OUD
voor de VRIJZINNIG DEMO
CRATISCHE BOND.
".TTinN\0 DEM- BOND I
VItUEINNlv- Hoort*»
2.«ndt
Mr. E- J-
Hua»
Adrw m m1
Ik mag Uw gewone agenda niet aan de
orde stellen, alvorens van deze plaats, naar
ik vertrouw uit U aller naam, de hoop te
hebben uitgesproken, dat de prins voor de
koninklijke familie, aan welke hij zooveel
zonneschijn heeft gebracht en voor ons volk,
dat hem reeds in zijn hart heeft opgenomen,
gespaard moge blijven en spoedig, geheel
hersteld, moge terugkeeren naar Zijn vrouw,
die in de komende gewichtige weken Zijn
bijzijn en Zyn steun zoo noode zou missen.
Ik moge U voorstellen, dat de raad in dezen
geest telegrammen aan H.M. de koningin en
aan H.K.H. prinses Juliana zende.
De raad, die deze woorden staande aan
hoorde, hechtte, nadat de telegrammen
waren voorgelezen, zonder hoofdelijke stem
ming hieraan zijn goedkeuring.
Telegrammen van deelneming.
De raad der gemeente 's-Gravenhage heeft
hedenmiddag telegrammen gezonden aan
H.M. de koningin en aan H. K. H. prinses
Juliana.
Het telegram aan H.M. de koningin luidt:
„De raad der gemeente 's-Gravenhage,
met groot leedwezen vernomen hebbende
van het ongeval, dat aan Z. K. H. prins
Bernhard is overkomen, verzoekt Uwer
Majesteit wel te willen aamvaarden de eer
biedige verzekering vam zyn oprechte deel
neming in hare gevoelens en bidt Uwer
Majesteit toe, dat Z. K. H. met Gods hulp
door spoedig herstel gespaard moge blijven
voor het Koninklijk Huis en het Neder -
landsehe volk".
Het telegram aan prinses Juliana heeft
den volgenden tekst:
Met ontroering kennis genomen hebben
de van het ongeval aan Z. K. H. prins
Bernhard overkomen, gevoelt de gemeen
teraad van 's-Gravenhage, in vergadering
bijeen, behoefte eerbiedig uiting te geven
aam zijn innigen wensch dat Z. K. H. met
Gods hulp door spoedig herstel gespaau-d
moge blijven voor Uwe Koninklijke Hoog
heid en het Koninklijk Huis der Neder
landen.