DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
JAPAN'S PLANNEN IN CHINA
No. 286 Oit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Maandag 6 December 1937
139e Jaargang
De algemeene toestand.
De Japansche minimum-vredesvoorwaarden.
De opmarsch naar Nanking.
Fin'and twintig jaren
onathankelijk.
Toestand van
Prins Bernhard blijft
goed vooruitgaan.
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalre Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTEEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. TeleL 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Alkmaar, 6 December.
Niet alleen Duitschland, ook Polen heeft
zijn koloniale ideeën. Het zegt, dat als
kleine landen, zooals Nederland en België,
groote koloniale bezittingen hebben, ook
een land| als Polen niet zonder bezittingen
mag zijn.
Geleidelijk wordt er in dit land stem
ming gemaakt voor dit vraagstuk. Zoo
schrijft het regeeringsgezinde blad „Ex
press Poranny", na te hebben geconsta
teerd dat het vraagstuk der koloniën tot
rijpheid is gekomen, dat er bij de komende
onderhandelingen over dit onderwerp
rekening zal moeten worden gehouden
met de Poolsche eischen in deze kwestie.
Voor het overbevolkte Polen is het
noodzakelijk toegang te krijgen tot grond
stoffen en kolonisatie-gebieden. Het blad
neemt met voldoening kennis dat de
Poolsche eischen op koloniaal gebied niet
meer met een schouderophalen worden
ontvangen. De veronderstelling, in de
Pransche pers geuit, dat deze kwestie een
onderwerp van bespreking zou uitmaken
tusschen Beek en Delbos, aldus schrijft
het blad verder, vormt een bewijs, voor
het groeiend begrip in het buitenland, dat
Polen een land is, dat direct betrokken is
bij de oplossing van het koloniale vraag
stuk.
Naar Havas verder meldt, schrijft de
speciale correspondent te Warschau van
de Paris Soir, Jules Sauerwein, met be
trekking tot de koloniale kwestie: indien
Amerika niet gesloten was voor de Euro-
peesche immigratie, zouden Polen noch
Duitschland in Afrika of Azië naar afzet
gebied behoeven te zoeken. Op het oogen-
blik, aldus Sauerwein verder, vertoeft een
Poolsche delegatie te Parijs. Deze is zoo
juist teruggekeerd van Madagascar, waar
zij de mogelijkheid heeft bestudeerd van
het inrichten van Poolsche plantages op
de hoogvlakten van het eiland. De eisch
is tot nu toe in geen enkel diplomatiek
onderhoud ter sprake gebracht, noch tus
schen de beide ministers noch tusschen de
ministers en de ambassadeurs.
De speciale correspondent van Havas te
Warschau bericht, dat in antwoord op de 1
in Warschau in omloop zijnde geruchten,
kan worden gemeld, dat Beek tijdens zijn
besprekingen met Delbos geen enkelen
kolonialen eisch ter sprake heeft ge
bracht, zelfs niet toen hem daartoe een
geschikte gelegenheid werd geboden, toen
Delbos hem op de hoogte stelde van de
door lord Halifax uit Duitschland meege
brachte inlichtingen.
Delbos zit thans hoog en droog in War
schau, waar hij gisteren den Engelschen
ambassadeur, Kennard, de gezanten van
Roemenië en Tsjecho-Slowakije, en de
zaakgelastigden van Sovjet-Rusland en
Joego-Slavië heeft ontvangen. De burge
meester van Warschau bood hem een
lunch aan.
Vandaag zal Delbos, na Beek en de ver
tegenwoordigers der Poolsche en buiten-
landsche pers te hebben ontvangen, in de
ambassade begroet worden door de Fran-
sche kolonie. Daarna zal hem door den
minister van buitenlandsche zaken een
lunch worden aangeboden. Vervolgens
vertrekt hij naar Krakau, waarbij Beek en
de Fransche ambassadeur Noel hem zul
len vergezellen.
Tijdens deze reis zal zich waarschijnlijk
opnieuw de gelegenheid voordoen voor een
onderhoud tusschen Beek en Delbos.
Er is nog een staatsman op reis: de
Zuid-Slavische diplomaat Stojadinowitsj
zit op het oogenblik in Rome en ook
deze reis wordt door de Fransche pers
gevolgd.
De „Petit Parisien" bericht, dat de Ita-
liaansche pers wijst op het vreedzaam
karakter van de reis van Stojadinowitsj.
Inderdaad heeft Zuid-Slavië onlangs zijn
verbond met Frankrijk vernieuwd en
tracht het thans den kring van zijn vrien
den te vergrooten. Het wil geen oude
vriendschap vervangen door nieuwe.
In de „Oeuvre" schrijft André Pierre,
dat Mussolini zeker zal pogen Zuid-Slavië
te trekken in het kamp van de „totale
mogendheden", hij zal er evenwel niet in
slagen Zuid-Slavië het anti-komintern
verdrag te doen onderteekenen.
Dormesson schrijft in de „Figaro", dat
op enkele oogenblikken de spanning tus
schen Italië en Zuid-Slavië zoo groot is
geweest, dat men vreesde, dat de vrede
gevaar liep. Op het oogenblik is de toe
stand anders. De Italiaansche pers heeft
nog slechts glimlachjes voor het Zuid-
Slavische volk.
Donnadieu schrijft in de „Epoque", dat
Italië gaarne zou zien, dat Zuid-Slavië
zich aan zou sluiten bij het anti-komintern
verdrag, doch hoewel Belgrado de Sovjet
Unie nooit heeft erkend, is het niet waar
schijnlijk, dat het zich bij een dergelijk
ideologisch verdrag zal aansluiten. Ook is
het nog niet waarschijnlijk, dat Stojadino
witsj, zooals men te Rome verlangt, de
Volgens uit Hankau ontvar.gen berichten
schijnt het bijna zeker, dat de Duitsche
ambassadeur Trautmann, die van zijn reis
naar Nankirg te Hankau is teruggekeerd,
druk heeft uitgeoefend op Tsjang-kai-
Sjek om vrede te sluiten en dat hij dezen
oe minimum-voorwaarden heeft overhan
digd, waai op r.aar hij meende de Japan-
neezen bereid zouden zijn onderhandelin
gen aan te koonen. De voorwaarden zouden
de volgende zijn:
1. toetreding van China tot het anti
communistische verdrag.
2 Erkenning van Mandsjoerije en aan
vaarding van de autonomie van
Noord-China.
3. Instelling van een Japr.nsche conces
sie te Sjanghai.
4. Herziening der Chineesche douane
tarieven.
5. Hervorming van de Kwo-Mintang.
Men meent te weten dat de generalis
simus deze voorwaarden niet aanvaard
beeft, doch de onderhandelingen i iet heeit
afgebroken en den Du trchen ambassadeur
tegenvoorstellen heeft overhandigd.
In politieke kringen te Hankau, die ui
nauw ccntact stam rr.et de Chineesche
regeering verk.aat1 men, dat de Duitsche
pogingen om spoedig een eir.de te maken
aan het conflict in het Verre Oosten, er
wel in zijn geslaagd den vorm te verzach
ten der Japansche eischen, doch niet den
grondslag.
Het vredesaanbod van Tokio maakt geen
melding van het terugtrekken der Japan
sche troepen van het Chineesche grondge
bied, hetgeen de regeering te Nanking als
voorafgaande voorwaarde had gesteld voor
iedere onderhandeling. Het Japansche
aanbod wettigt daarentegen, zoo verklaart
men verder, de verkrachting van de terri
toriale onschendbaarheid van China.
Tenslotte eischen de Japansche voorstel
len van Nanking een politieke verbintenis,
waarvan de grenzen onbepaald blijven.
Mislukking, indien Engeland steunt.
Het Japansche blad Kokoemin spreekt
over de evenfueele bemiddeling van
Duitschland in het Chineesch-Japansche
conflict. Het blad, dat de meening van de
militaire kringen weergeeft, schrijft, dat
deze bemiddeling zeker zal mislukken,
wanneer ze wordt gesteund door Enge
land, doch Japan zou het denkbeeld in
welwillende overweging nemen, wanneer
het door Duitschland zou worden voorge
steld.
In Tokio weet men niets van be
middeling.
Naar uit Tokio van gezaghebbende zijde
vernomen wordt, is Japan niet op de
hoogte gesteld van pogingen eener derde
partij om in het conflict met China te be
middelen. Evenmin heeft Japan iets verno
men van Duitschland in zake bemidde
lingspogingen van den Duitschen ambas
sadeur Trautmann. In antwoord op de
vraag van een buitenlandschen journalist,
antwoordde de woordvoerder van 't depar
tement van buitenlandsche zaken, dat
Japan de goede diensten van een derde
partij verwelkomt, maar nooit eenig land
om zulke diensten heefV verzocht. De
woordvoerder weigerde óver de Japansche
vredesvoorwaarden uit te weiden, maar
verklaarde, dat de Japansche fundamen-
teele politiek eenvoudig en duidelijk is,
n.1. dat Nanking afziet van elke anti-
Japansche actie en in plaats daarvan naar
samenwerking met Japan streeft.
De plannen van Japan.
Volgens de Nitsji-Nitsji zou de Japan
sche regeering voor 15 December haar
politiek jegens China definitief kunnen
omschrijven. Die politiek zou bestaan in de
schepping van een „Bond van autonome
provinciën in Noord- en Midden-China".
Japan zou zekere Chineesche leiders, die
dezen bond zouden willen organiseeren,
steunen. De banden met Tsjang-kai-Sjek
en de Kwomintang zouden geheel verbro
ken worden.
Japan zou maatregelen nemen om de
onafhankelijkheid van den bond tegen
buitenlandsche invloeden te versterken.
regeering van Franco in Spanje zal erken
nen. Wel zullen op economisch gebied
resultaten verwacht kunnen worden.
Zuid-Slavië zou bestellingen kunnen doen
bjj de Italiaansche wapenindustrie, doch
op dit terrein zijn Duitschland en Italië
concurrenten.
Het Chineesche protest bq de
Italiaansche regeering.
De permanente vertegenwoordiger van
de Chineesche regeering bij den Volken
bond heeft den secretaris-generaal mede-
deeling gedaan van den tekst der protest
nota, op 2 December door de regeering te
Nanking aan de Italiaansche ambassade
overhandigd, naar aanleiding van de er
kenning van Mandsjoekwo. In deze nota
wordt gezegd, dat de erkenning in strijd
is met het negenmogendheden verdrag,
waarbij Italië partij is, en niet vereenig-
baar met de bepalingen van het Volken
bondspact of met de vele moties, door den
Volkenbond aangenomen in verband met
het Chineesch-Japansche conflict.
Het incident tijdens de parade.
De gemeenteraad van de internationale
nederzetting te Sjanghai heeft verklaard,
dat de commissaris van politie niet be
voegd is een overeenkomst betreffende de
regeling van- het geschil over het incident
tijdens de Japansche parade te ondertee
kenen.
t De Japansche militaire autoriteiten
daarentegen blijven aan het standpunt
I vasthouden, dat, aangezien een memoran-
I dum is uitgewisseld tusschen den verte
genwoordiger van den Japanschen bevel
hebber en den 'commissaris van politie,
het incident geregeld is volgens de be
woordingen van het memorandum. Zij
wachten de toekomstige ontwikkeling af.
Japansche verontschuldiging.
Drie Japansche officieren hebben for
meel de verontschuldigingen van het Ja
pansche leger aangeboden aan- den com
mandant van de Amerikaansche marine-
troepen te Sjanghai voor het incident bij
de renbaan, waar Japansche soldaten ver
sterkingen wilden opwerpen op het terrein
van de nederzetting. Zij verklaarden dat
de Japansche officier, die hier het com
mando voerde, niet precies wist waar de
grens liep.
Van het oorloqsterrein.
De opmarsch naar Nanking hervat.
De Japansche troepen hebben, nadat
versterkingen waren aangekomen, den
opmarsch naar Nanking hervat. De voor-
I hoede staat ten westen van Tangjang en
Lijang. Het schynt, dat de Japanneezen
j Tsingiang aan de Jangtse rechts laten
liggen, het vliegveld te Nanking is ge
bombardeerd door vliegtuigen.
Volgens Chineesche berichten hebben
de Japanneezen het eiland Sjanghwan ten
zuidwesten van Hongkong bezet.
De woordvoerder van het Japansche
leger heeft medegedeeld, dat de lucht
macht de omgeving van Nanking hevig ge
bombardeerd heeft zonder tegenstand te
ontmoeten. De vliegers konden waar-
nemen, dat de burgerbevolking de stad
overhaast verlaat en dat Chineesche troe-
penafdeelingen naar den noordelijken
oever van de Jangtse worden gebracht.
De door de Japanneezen rondom Nan
king getrokken cirkel wordt steeds verder
aangehaald. De Japansche troepen zyn
Zondag getrokken door het gebied van-
Noord-Koejoeng en Sosjoetsjen, 20 K.M.
ten Zuid-Oosten van Nanking, en vervolg
den de vluchtende Chineezen. Nu de laat
ste verdedigingslinie van Nanking gebro
ken is en Koejoeng en Lisjoei gevallen
zijn, is het lot van Nanking, volgens de
militaire waarnemers, beslist. Men ver
wacht, dat Nanking over 5 dagen of tegen
den 15en December wordt ingenomen.
De opmarsch naar Nanking niet
onweerstaanbaar.
Naar het schijnt hebben zekere Chinee
sche elementen, die optreden in het gebied
van Kwangte, niet hun- aanvalsvermogen
verloren. Sommige berichten melden
zelfs, dat zü voortdurend plaatselijke suc
cessen zouden behalen en dat de Japansche
opmarsch naar Nanking niet zoo onweer
staanbaar zou zijn als men eerst had kun
nen meenen. De Chineesche pers meldt,
dat Chineesche kolonnes een belangrijken
opmarsch naar het noordoosten in de rich
ting van Woehing ten zuiden van- het
Taimeer hebben uitgevoerd.
Het Chineesche bericht, dat de herove
ring van Kwangte door de Chineezen
meldde, is niet duidelijk tegengesproken
door de Japansche autoriteiten.
Chineesch vliegveld te Nanking
vernield.
Gister hebben negen Japansche vlieg
tuigen het vliegveld van- het Ming-paleis,
dat binnen de stad is gelegen, gebombar
deerd en vernield, 'n Benzine-oosiagDlaats
vloog in de lucht, terwijl zes huizen, die in
de nabijheid stonden, werden vernield. Er
vielen geen slachtoffers. De Chineesche
troepen, die Nanking verdedigen, hebben
het zwaar tg verantwoorden. Het is zeer
koud en zij hebben geen warme kleeding
en weinig levensmiddelen. Soldaten pa
trouilleeren door de straten van Nanking,
waar de krijgswet is afgekondigd. Plun
deraars in de havenwijken vormen een ge
vaar te meer. Men vreest, dat de ongedis
ciplineerde soldaten zullen trachten de
stad te plunderen, indien de algemeene
terugtocht wordt bevolen.
De Japansche luchtmacht is zeer actief,
de omgeving van Nanking en het vliegveld
Tsjoesjien zijn gebombardeerd. In de
provincie Kansoe zijn veertien Chineesche
vliegtuigen op het vliegveld Lantsjau ver
nield en twee andeie Chineesche toestellen
werden neergeschoten. In de provincie
Honan is het arsenaal te Koengtsjien ge
heel verniel :gd.
Chineesche kruiser buit gemaakt.
Naar officieel wordt medegedeeld, heeft
de bemanning van den Japanschen torpe
dojager zich meester gemaakt van den
Chineeschen kruiser Ning Hai, nadat zij
te voet onder een hevig vuur de versper
ring over de Jangtse was overgetrokken.
Woehoe gebombardeerd. Brit-
sche schepen door Japansche bom
men getroffen.
Tijdens het bombardement van Woehoe
Zaterdagochtend door Japansche vlieg
tuigen zijn twee Britsche stoomschepen, de
Toe-kwo en de Ta-Toeng, getroffen, die
op duidelijke wijze de nationale kleuren
op dekken en langszij geschilderd voerden.
De Tce-kwo vloog in brand, terwijl ook
de Ta-toeng ernstig beschadigd werd. Men
heeft laatstgenoemd schip aan den grond
gezet. Onder de bemanning van elk der
beide schepen bevinden zich drie of vier
Britsche officieren. Tijdens hetzelfde bom
bardement is een bom door het dak van
een Engelsch pakhuis gegaan, waarop de
Britsche vlag geschilderd was.
Britsch vaartuig tot
bracht.
zinken ge-
De rivierboot Ping-wo die toebehoort
aan een Britsche onderneming en met ver
scheidene honderden- Chineezen op weg
was van- ankau naar Nanking, is door
I Japansche vliegtuigbommen tot zinken ge
bracht.
Op 'n vraag over 't bombardeeren van
Britsche schepen bij Woehoeng antwoord
de de Japansche woordvoerder te Sanghai,
dat het eer.ige wat hem bekend was over
een bombardement door Japansche vlieg
tuigen aldaar, was, dat de toestellen
bommen hadden geworpen op een groot
aar.-tal Chineesche jonken, welke troepen
naar den linkerover van de Jangtse ver
voerden.
(1917-6 December—1937.)
Men schrijft ons van Finsche zijde:
Vandaag viert de Finsche republiek
haar vierde lustrum. Al weer twintig
jaar geleden is het dan, dat de Finsche
landdag 's lands onafhankelijkheid pro
clameerde en daarmede een langduri-
gen ontwikkelingsgang afsloot. Als
autonome volksgemeenschap had de
Finsche staat toen namelijk reeds een
geschiedenis van meer dan een eeuw
achter den rug.
In den tijd der lotsverbondenheid met
Zweden, welke van de kruistochten tot
1809 bestendigd bleef, had Finlands bevol
king dezelfde rechten als die van de ove
rige deelen van het toenmalige Zweedsche
rijk: zoowel in den Rijksdag als in de re
geering traden telkens weer persoonlijkhe
den uit Finland op den voorgrond. Evenals
in Zweden ontwikkelden zich in Finland
in stad en lande reeds vroeg een gemeente
lijk zelfbestuur en andere openbare instel
lingen op vrijen democratischen grondslag.
Dit strookte o.m. met het zelfstandig karak
ter der boerenbevolking, die vanouds haar
vrijheid wist te bewaren.
Tijdens de unie met het Russische rijk,
welke in 1809 ontstond, vormde het land
der duizend meren een afzonderlijk groot-
vorstendom, dat zoowel tengevolge van zijn
typische ligging als door de eigen cultuur
en taal zijner bevolking ook als rechtsge
meenschap een bijzondere plaats innam.
Finland was destijds door een tolgrens van
Rusland gescheiden. Het had een eigen
regeering, welke rechtstreeks onder den
keizer-grootvorst stond en uitsluitend, even
als trouwens het ambtenarencorps, uit
Finsche onderdanen bestaande. Ook toen
reeds bezat Finland een eigen circulatie
bank en een eigen munt, de Finsche mark.
De van St. Petersburg uit gevoerde Rus-
sificatie-politiek, die in 1899 inzette, ver
mocht in Finlands autonomie geen blijven
de wijzigingen te brengen. Zij had ten
slotte geen ander resultaat dan dat zy aan
PIRITUS THEELICHTJE
Verbruik: slechts één
vijfde cent per uur
De particuliere secretaris van
Z. K. H. prins Bernhard, jhr. mr.
C. Dedel, verstrekte ons heden
ochtend 't volgende communiqué:
„De goede toestand, waarin
prins Bernhard verkeert, houdt
aan. Niettemin wordt bezoek
vooralsnog niet toegestaan. In
afzienbaren tijd blijven alle be
moeienissen van den prins bui
tengesloten. De hoofdpijn is ge
ring en afwisselend.
Overeenkomstig den aard van
het ongeval zal het volkomen
rust houden geruimen tijd duren.
De toestand van hofjager Spek
is goed. De operatie, die onder
plaatselijke gevoelloosheid ver
richt is, heeft geen nadeeligen in
vloed op zijn gestel gehad."
het streven der Finsche natie naar volledige
politieke zelfstandigheid den beslissenden
stoot gaf. Het was tijdens den wereldoorlog,
aat bedoeld streven met gunstig resultaat
bekroond werd. Tegen het einde van 1917
kon Finlands voorloopig staatsbewind een
begin maken met het zuiveren van het
land van bolsjewistische elementen ten
einde zich vervolgens te wijden aan het
organiseeren van de weermacht en de bui
tenlandsche betrekkingen.
Finlands president, Svinhufvud.
Wat het economische leven betreft, kwam
het er in de eerste plaats op aan, nieuwe
afzetgebieden te vinden voor 's lands
export, nu Rusland nog slechts op beperkte
schaal in aanmerking kwam.
Cultureel naar het westen georiënteerd
zocht Finland in het vervolg ook econo
misch nieuwe wegen westwaarts. De des
betreffende pogingen werden met succes
bekroond. Finland is op het oogenblik het
voornaamste houtexportland ter wereld en
heeft sinds jaren een actieve handelsbalans.
Sociaal zoowel als economisch gaat het
nog steeds vooruit. Vergeleken met de
laatste jaren voor den wereldoorlog is Fin
lands handelsverkeer met het buitenland
naar de hoeveelheid gerekend, verdubbeld.
Finlands jaarlij ksche uitvoer van gezaagd
hout bedraagt 1.100.000 stds., die van mijn-
hout en papierhout ca. drie millioen cub.
M., triplex 146 millioen K.G., Cellulose
1.081 millioen K.G., papier 453 millioen
K.G., mechanische houtstof 278 millioen
K.G.
Zooals voor de hand ligt, richtte Finlands
buitenlandsche politiek zich inzonderheid
op een goede verstandhouding tot andere
landen en inzonderheid tot de naburige
Scandinavische rijken.
In dit verband verdient vermelding, dat
Finland zich spontaan bij de Oslo-staten
voegde. In het Volkenbondswerk zien wij
Finland over het algemeen samengaan met
de in den wereldoorlog neutraal gebleven
staten.
Na een opbouwend werk van welhaast
twintig jaren verheugt Finland zich thans
in een periode van voorspoecf en verdere
economische consolidatie.
Communistisch manifest. - De Pa-
lestijnsche communisten, hebben een ma
nifest gepubliceerd, waarin zij zich ver
zetten tegen individueele daden van ter
reur en waarin zij „mobilisatie van de
massa tgen de verdeeling van het land
vragen". Tot nu toe hebben de Palestijn-
sche communisten de opstandige Arabie
ren gesteund.