NIEUWJAARS
WENSCHEN
ALKMAARSCHE
COURANT
Snoeaonden Stukken
£aaiste AecUhtea
JUovinciaal Tlieuws
DERDE BLAD
URSEM
STOMPETOREN
Voor kleine tuinen.
Concentreert U zich op het
Wie is
Fanny Ellsler
ww eener danseres.
ST. MAARTENSBRUG, 10 uur, ds. Wit
kop (colL vereen, tot Steun).
SCHAGERBRUG, *s av. half 7, Kerst-
feestviering.
UITGEEST, Evangelisatie Sedeur; 10 uur,
de heer A. Besselaar, van Amsterdam; 5
uur, Kerstfeest met de Zondagsschool.
WINKEL, 10 uur, ds. G. W. Scholte.
ZONDAG 26 DECEMBER 1937.
TWEEDE KERSTDAG.
ALKMAAR.
Vrije evang. gem., Geesterweg la; Dins
dagavond, 6.30 uur, tuinzaal Harmonie,
kinderkerstfeestviering met kerstboom, spr.
de heer A. G. Visser, van IJmuiden. (Ver
beterde opgaaf).
UIT DE OMGEVING.
DIRKSHORN, geen dienst wegens ziekte.
BURGERBRUG, *s av. half 7, Kerst-
feestviering.
PETTEN, nam. 4 uur, Kerstfeestviering
STOMPETOREN, Evangelisatie, 10 uur,
de heer Jac. Dekker, van Ransdorp.
SCHOORL, Evangelisatie, moet verval
len.
SCHAGEN, 's av. half 7, Kerstfeest.
SCHAGERBRUG, 10 uur, ds. Witkop
(coll. vereen, tot Steun).
UITGEEST, Evangelisatie Sedeur, 10 u.,
de heer R. van Tuinen, van Amsterdam.
(Verbeterde opgaaf).
HET STEUNEN VAN KLEINE
KOOPLIEDEN.
Geachte Redactie!
Gaarne zou ik op het ingezonden stuk van
de kleine kooplieden het volgende willen
antwoorden.
Indien er bonafide kooplui zijn, die trots
dat zij hun best doen niet in staat zijn het
allernoodigst onderhoud te verdienen, dan
hebben zij zeer zeker recht op een behoor
lijken steun, gelijk aan dien van andere
werkloozen. Doch het is zeer te betreuren,
dat onder deze soort van lieden, zooals dat
bijna in iedere andere branche is, menschen
zijn, die het voor de goedwillenden beder
ven.
Mij is een geval bekend, dat een koopman
eenige jaren 5 steun ontving en toen na
herhaald aandringen van één zijner con
currenten er op gewezen was, dat hij geen
steun behoefde, werd dit door een commis
sie onderzocht en het bleek juist.
Een ander geval was, dat een koopman van
een bepaald artikel 200 per week verkocht
en steun aanvroeg, daar hij niet zijn brood
kon verdienen. Behoort zoo één koopman te
zijn? Is zoo een persoon niet een geweldige
concurrent van zijn medemenschen?
Komt het ook niet veel voor, dat kleine
niet-gesteunde kooplui, die een even harden
strijd hebben te voeren als gesteunden, dezen
nog zien verzwaard, doordat zij extra
concurrentie ondervinden van hun ge
steunde collega's, daar deze door hun steun
hun handel met minder winst doen?
Dan wil het bij mij er niet in, dat een
koopman (dus geen bedelaar) maar 2 of
3 per week kan verdienen. Indien dat zoo
is zet dan den geheelen handel stil en wordt
stempelaar. Men bewijst dan een dubbel
goeden dienst, le een concurrent minder, 2e
zelve meer steun dan 3 winst plus f 3.50
steun.
Met dank voor de plaatsing,
EEN ABONNEE.
HET GASKASTJE.
Geachte Redactie.
Het zij mij vergund den intelligenten
hond Fikkie van antwoord te mogen
dienen. Bij voorbaat daarvoor mijn dank.
Zoo, Fikkie, ben jij het niet eens met
mijn bemerkingen over het gaskastje. Nu
daaraan kan men zien dat je de zaak
slechts met een hondenverstand bekijkt.
Want het gaat niet tegen het gaskastje als
middel om dieren te dooden, maar tegen
de uit een dierenbeschermingsoogpunt niet
alleszins humane wijze waarop dit in
Alkmaar geschiedt en door het feit, dat
de executie van die twee rasgenooten van
je zoo kort duurde, wordt de gezondheid
van mijn klacht juist bewezen. Een oor
deelkundige toepassing van gas of aether
vraagt minstens zeven minuten, de dieren
gaan- dan slapende weg, waardoor jankend
opspringen voor den dood, zooals dat wel
gebeurt, buitengesloten is. Je kunt toch
wel begrijpen, Fikkie, dat als een hond in
eens den adem benomen wordt, hij dan
benauwd wordt.
Als de baas jou, beste hond, eens moe
werd en hij bracht je naar het gaskastje en
je moest daar in een ruimte van een vier
kanten meter groot, zonder gelucht te
worden, een, twee of drie dagen wachten,
alvorens de dood je kwam verlossen, dan
zou je niet meer zeggen, dat de oppervlakte
niet te klein is, en dan zou je je vrijheid,
waarin je vuilnis-emmers omtrok en op
stukjes vet en kluifjes aasde, ten zeerste
betreuren.
Je vraagt mij of ik in mijn gemeente niet
wat voor arme lotgenooten kan bereiken.
Wel, domme hond, daarom span ik mij juist
in voor de totstandkoming van een dieren-
asyl voor Alkmaar en omstreken, alwaar
dus ook Bergensche noodlijdende dieren
liefderijk welkom worden geheeten. Zou jij,
waar men in Alkmaar en wijd in den om
trek reeds acht jaar lang met man en macht
werkt om het geld voor een asyl bij elkaar
te krijgen, mij voor de onmogelijke taak
willen stellen in mijn woonplaats zooiets na
De inspecteur van de dierenbescherming
te Alkmaar, dien jullie honden, zooals je
zegt, zooveel dank verschuldigd zijn, is een
verklaard voorstander van een zoo hu
maan mogelijke ter-dood-brenging v
noodlijdende dieren en uit dien hoofde
een groot ijveraar voor het asyl: en, als jij.
Fikkie, die zoo knap bent te kunnen lezen
en schrijven, er mogelijk ook een spaarpot
op nahoudt, neem er dan eens een of twee
kwartjes uit en toon in klinkende munt
dien dank aan den inspecteur door ze hem
te geven als bijdrage voor het asylfonds
Dan bewijs je je rasgenooten die in de
toekomst op de nominatie voor het gas
kastje staan een dienst, en dan gedraag je
;e zelf hondlievender dan nu.
Voorts wil ik je er op wijzen hoe goed
het vegetariërs-bestaan, dat je als vleesch-
eter zegt te moeten lijden, voor je is, daar
je de gevonden beentjes met je sterke kie
zen nog zoo lekker fijn kunt kraken en je
geen tandarts noodig hebt; de menschen
de als vegetariërs geschapen zijn, maar
zich het vleescheten hebben aangewend,
doen je dat niet na.
Het geslacht van menschen, die de dieren,
waar ze af wilden zijn in een zak gebon
den in het water wierpen en er ook nog
erger methoden, waarvoor ze zich moeten
schamen, op na hielden om ze kwijt te ra
ken, is, dank zij den jarenlangen arbeid
der dierenbeschermingsorganisaties, geluk
kig aan het uitsterven. Want het gaat in
het Scheppingsplan excelsior: steeds hoo-
ger. Fikkie.
Met dank voor de opname aan de redactie,
J. F. GEHRELS.
Bergen, 23 Dec. 1937.
VERBINDENDVERKLARING IN
SCHOENINDUSTRIE.
De regeeringspersdienst meldt:
In de Nederlandsche staatscourant van
heden is opgenomen de beschikk 'ng van den
minister van sociale zaken van 24 Decem
ber 1937, no. 4077, afdeeling arbeid, waarbij
een aantal bepalingen van de collectieve
arbeidsovereenkomst voor de schoenin
dustrie algemeen verbindend zijn verklaard
voor de werkgevers en arbeiders in die in
dustrie.
De verbindendverklaring is geschied voor
het tijdvak van 10 Januari tot en met 30
Juni 1938.
Bij het departement van sociale zaken zijn
afdrukken van bedoelde beschikking ver
krijgbaar. Aan belanghebbenden die daartoe
den wensch te kennen geven, zal, zoolang
de voorraad strekt, gratis een exemplaar
worden toegezonden.
MINISTER COLIJN LICHT ONGESTELD.
Naar wij vernemen is minister Colijn on
gesteld tengevolge van een lichten griep
aanval.
Naar mag worden verwacht zal de minis
ter-president binnenkort in staat zijn, zijn
werkzaamheden ten departemente te her
vatten.
DR. ADRIAAN BEETS OVERLEDEN.
In den afgeloopen nacht is in den ouder
dom van 77 jaar te Leiden overleden dr.
Adriaan Beets, zoon van Nicolaas Beets, den
schrijver van de „Camera Obscura".
Dr. Adriaan Beets studeerde letteren aan
de Universiteit te Utrecht en promoveerde
in 1885 tot doctor. In 1888 begon hij mede te
werken aan de samenstelling van het woor
denboek der Nederlandsche taal, waarvan
hij twee jaar later redacteur werd.
PROF. VENING MEINESZ IN
NEDERLAND TERUG.
Hedenmorgen zijn de beide onderzee
booten O. 12 en O. 14 de haven van Nieu-
wediep binnengeloopen. Het was potdicht
vanden mist en op enkele momenten was
er geen vijf meter zicht, zoodat men aan
den wal van meening was, dat de binnen
komst wat uitgesteld zou worden. Evenwel
hebben de vele belangstellenden aan de
haven niet voor niets loopen te ijsberen,
want om kwart voor negen maakten zich
uit den mist de contouren van den lsten on
derzeeër, de 0.14, los, even later gevolgd door
de O. 12. Op het hoofd zorgde de stafmu-
ziek voor welkomstklanken.
Zoodra gemeerd was, had de begroeting
plaats door den commandant van den on
derzeedienst, overste v. d. Berg, die den
divisiecommandant, luit. ter zee eerste
klasse H. C. W. Moorman hartelijk de hand
drukte.
De aankomst was in meer dart^en opzicht
van belang. Aan boord der O. 12 bevond
zich n.L prof. dr. ir. F. A. Vening Meinesz,
die over den tocht en het eerste resultaat
van zijn waarnemingen het een en ander
mededeelde.
Ten behoeve van het bijzonder onderzoek
en ook voor het doen van zwaartekracht
waarnemingen, zooals die ook op vorige
reizen zijn uitgevoerd, maakte de professor
de terugreis met H.M.'s O. 12 van Curagao
naar Nederland mede.
RESTAURATIE VAN DE
FUNDAMENTEN VAN SLOT TE
EGMOND.
In den Dierentuin te Den Haag werd
gisteren de jaarlijksche winterbijeenkomst
gehouden van leden van het Koninklijk
Instituut van Ingenieurs.
De voorzitter, prof. L. A. van Royen,
opende de vergadering met een woord,
«gewijd aan het honorair lid van het insti
tuut, H. K. H. Prinses Juliana, met wie in
deze belangrijke dagen in het geheele land
diep medeleven gevoeld wordt.
Na de behandeling van eenige onder
werpen van huishoudelijken aard sprak de
heer J. van Oldenborgh, directeur van
het Provinciaal waterleidingbedrijf van
Noord-Holland (P. W. N.), die eenige me-
dedeelingen deed omtrent de onder zijn
leiding plaats gehad hebbende ontgraving
en restauratie der fundamenten van het
Slot bij Egmond aan den Hoef.
Spreker begon met uiteen te zetten hoe
de bemoeiingen van het bedrijf met deze
aangelegenheid was ontstaan, n.L doordat
de provincie Noordholland door aankoop van
duinen tevens in het bezit kwam van een
stukje moerassigen grond, waaronder de
restanten van het oude slot, blijkens een
daarop voorkomende steenklomp, vermoed
werden.
Spreker gaf een kort overzicht van de ge
schiedenis van dit bouwwerk, dat omstreeks
1170 gesticht en drie maal verwoest werd,
het laatst door Sonoy in 1573 en toen niet
meer hersteld is.
Behalve de fundamenten en de oude
Vóór v Kat gotpaóoai fltofc intrapt
moot ar altijd éven aan dan kan,
dat da remweg (afstand, noodig
om te stoppen) met de tweede
macht der snelheid stijgt. (Bij 40
km/a is da remweg 16 meter
bij 80 km/a achter 64 meter!)
bouwresten, waaronder veel beeldhouw
werk, zijn ook tallooze gebruiksvoorwerpen
teruggevonden, waarvan spreker een collec
tie ter vergadering had medegebracht.
Nadat de fundamenten bloot gelegd waren
is men aan de reconstructie begonnen. De
zware, soms meer dan 2 M. dikke muren
werden tot 30 a 40 c.M. boven maaivelds
hoogte opgetrokken, aan de buitenzijde met
den ouden steen, die gevonden was, terwijl
uit gebrek aan steen de binnenruimte met
beton werd opgevuld. Na de voltooiing is
tusschen de muren alles tot maaiveldshoogte
aangeaard, terwijl door het verder opkomen
van het grondwater de gracht in haar oor
spronkelijke gedaante te voorschijn kwam.
Zoo ontstond een schilderachtig geheeL
Aan het slot van zijn voordracht ontwik
kelde spr. eenige toekomstmogelijkheden
om het thans gevondene en gereconstrueerde
meer en blijvend tot zijn recht te doen
komen.
De voordracht werd met lichtbeelden toe
gelicht.
Kerstgaven.
Met de Kerstdagen is in deze gemeente
door verschillende corporatie's ongeveer
700 pond vet als Kerstgave uitgedeeld.
Kerstviering.
In de heerlijk verwarmde, mooi versier
de groote zaal in café Renses vierden de
vrouwen van de afd. van den bond van
Boerinnen en andere plattelandsvrouwen
hun Kerstavond.
Wegens ontsteltenis van mevr. v. d. Laan,
opende de vice-voorzitster deze bijeenkomst.
Met instemming werd hare hoop op een
spoedig herstel der presidente ontvangen,
en men besloot de patiënte in het ziekenhuis
een kerstgave te zenden.
Onze afd. heeft een jong zangkoortje, dat
onder leiding van mevr. Kruimel een zestal
liederen zong, waarna deze, door de secre
taresse, mevr. Glijnis, als bewijs van dank
baarheid een fruitmand werd geschonken.
Voor en na de pauze, waarin thee en ver
snaperingen werden rondgediend, droeg
mevr. v. d. VeenWilson, Alkmaar, eenige
verhalen voor. Hoe goed hare keuze, hoe
meesleepend haar voordracht is, werd wel
bewezen door het feit, dat ze degene, die
haar Dinsdagmiddag in 't Gulden Vlies te
Alkmaar hoorde, evenzeer als den eersten
keer met hetzelfde programma wist te
boeien.
Prachtig! Mevr. de Geus zong alleen met
pianobegeleiding een Kerstlied. Aan het
slot dankte mevr. de BoerBlauwboer de
spreekster en verder allen die hadden bij
gedragen. Voor het a.s. eerste lustrum ga
ven eenige leden zich op, om een tooneel-
stukje in te studeeren.
DOEMATIGE COURANTENRECLAME
VAN AMERIKAANSCHE
LUCHTVAARTMAATSCHAPPIJ.
Eenigen tijd geleden brachten wij het
bericht, dat de Amerikaansche United
Airlines stelselmatig van haar dien
sten vertelt met advertenties in
couranten.
Dit feit heeft er niet weinig toe bij
gedragen haar tot de grootste Ameri
kaansche luchtvaartonderneming te
maken. Zij had dit jaar besloten
wederom meer in couranten te adver-
teeren en ziet: de ontvangsten uit het
passagiersver keer in September j.1.
waren. 17 hooger dan in September
vorig jaar.
Ook dit wijst weer op de doelmatig
heid van couratenreclame de kern
van alle goede reclame.
EEN NIEUWJAARSBLOEIER.
Een der fraaiste bloeiende planten in deze
dagen is wel de Lidcactus of Epiphyllum, in
den volksmond ook wel eens Nieuwjaars
cactus genoemd. Bij 't hooren van den naam
cactus zullen velen onwillekeurig aan iets
stekeligs denken en dat is de Epiphyllum
allerminst. Het is een bladcactus en daarbij
een echte sierplant, zoodat zjj zelfs in ouder-
wetsche millieus uitstekend op haar plaats
is. De fraaie bloemen van deze cactus gelij
ken eenigszins op Fuchsia's, met haar kar
mozijnkleurige hangende klokjes, waarvan
de bloemblaadjes zich als elegante rokjes
uitspreiden om groote bundels witte meel
draden.
Het gebeurt nogal eens, dat we zoo'n
plant in knop krijgen, en dan willen we
oooooooooooooooooooooooooo^ooo
hrachtiisie reciame-middel
DAGBLAD.RECLAME 1
natuurlijk niets liever dan dat deze bloem
knoppen zich allen zullen ontplooien, en
dat zal ons best gelukken als we de plant
maar rustig laten staan. Wanneer we haar
telkens versjouwen zal een groot gedeelte
der knoppen afvallen, en evenals bij de
Phyllocactus, draaien ook bij deze cactus de
bloemknoppen zich steeds naar het licht,
zoodat op een vaste standplaats niet genoeg
de nadruk gelegd kan worden.
Om haar verder de behandeling te kunnen
geven, die haar toekomt, is het beter dat
we iets van haar leefwijze in de natuur af
weten. Afkomstig uit Brazilië, waar zij
groeit in de takken en stammen van de
bergwouden, is zij eenigszins tegen de feUe
zon beschermd, terwijl zij in de regenperio
de van April tot September uiteraard ge
wend is aan veel water. In de kamer zetten
we dus de plant ook eenigszins verscholen
voor de felle zonnestralen, b.v. achter een
glasgordijn en met de bladeren zooveel mo
gelijk naar het raam gekeerd. Tijdens de
bloei ruim water geven en eens in de 14
dagen kunstmest, terwijl daarna de rust
periode aanbreekt en de plant behoefte
heeft aan een koel plekje, weinig water en
vooral geen mest, tot de maand April, waar
in we weer op den ouden voet mogen voort
gaan. Uitstekend is het om haar s zomers
buiten te zetten op een plekje in halfscha
duw, terwijl we haar dan in September weer
in huis halen.
Een volgroeid lid kunnen we stekken in
zandige aarde, en het later verplanten in
bladgrond met zand en liefst wat kalkpuin.
A. C. MULLER-IDZERDA.
aa Een bewogen leven
In de Ufa-studio's te Neubabelsberg
heeft men dezer dagen de laatste opnamen
gemaakt voor de groote film „Fanny Ells-
ler, waarin de titelrol door Lilian Harvey
wordt vervuld.
Wie was Fanny Ellsler?
Zij was een ongekunsteld natuurkind,
dat als dochter van een Weensche bor
duurster en den schrijver Johann Elssler,
die de muziek voor den grooten Haydn
copiëerde, geboren werd. Ze was een bui
tengewoon charmant meisje, dat zich
onweerstaanbaar tot de danskunst voelde
aangetrokken. Bij haar studies was zij
onvermoeibaar en zoo bereikte Fanny den
grootst mogelijken graad van volmaakt
heid. Er spreekt een groote zelfkennis uit
de strophe, die zij voor een vriend op een
teekening van haar schreef:
Die Kunst hab' ich geliebt
Die Kunst hab' ich geubt.
Die Kunst hab' ich verachtet
Nach Wahrheit nur getrachtet.
Geen van haar collega's danseressen kon
haar prestaties ook maar in het minst
evenaren. Zij was, zooals men haar noem
de, de Koningin der Danskunst.
Haar leven
is gauw verteld. Van haar zevende tot
vijftiende jaar danste ze reeds aan het
Karntnertortheater. Hier werd zij door
een theaterdirecteur uit Napels ontdekt,
die haar naar zijn woonplaats meenam. Zij
kreeg daar de geraffineerde Italiaansche
balletroutine, die zij echter, diep-door-
voelden groot en begaafd kunstenaresse
als zij was, tot werkelijke kunst wist °P *e
voeren. Op negentien-jarigen leeftijd trad
ze weer in Weenen op, waar een storm van
enthousiasme ontketend werd. In dezen
tijd speelt de Ufa-film. Direct vóór en na
de Juli-revolutie, die van Parijs uit ook
de heerschappij van Metternich ernstig in
gevaar bracht. In Weenen leefde toen ook
de „Herzog von Reichsstadt", zoon van
den grooten Napoleon. Tusschen hem en
Fanny ontstaat een oprechte liefdesver
houding die hen beiden veel moeilijk
heden bezorgt, doch waaraan de dood van
den Hertog reeds spoedig weer een einde
maakt. Fanny Elssler schiep, een nieuwe,
zuivere balletkunst, waaraan elke eroti
sche werking gelukkig vreemd was. Van
1830 tot 1850 beheerschte zij het geheele
balletleven. Op het toppunt van roem trok
zij zich uit het leven terug. Ongebroken
nog in artistiek kunnen, doch tè trotsch
om na haar topprestaties slechts aan de
mogelijkheid van een eventueele inzinking
te moeten denken, nam zij afscheid van
het tooneel. Zij bezat een verbazingwek
kende danstechniek en had alles, wat een
danseres in haar tijd maar kon bezitten.
Fanny Elssler was een anatomisch won
der in de beheersching van haar lichaam,
van ledematen en spieren.
In 1851 trad ze voor het laatst in Wee
nen in een Faustballet op. Korten tijd trok
zij zich op een landgoed in de omgeving
van Hamburg terug en kwam daarna weer
naar Weenen. Zij stierf in 1884, nadat zij
nog langen tijd een der meest vooraan
staande vrouwen van Weenen was ge
weest en meermalen haar medewerking
aan dansavonden verleend had, wanneer
daaraan een liefdadig doel gegeven was.
Modellen voor
Nieuwjaars-
advertentiën, in
gevuld met naam
en adres, met
f 0.50 in te zen
den of te bezor
gen aan ons
bureau Voordam
10, Alkmaar, of
door middel van
onze agenten of
door den Boek
handel.
Mijn hartelijken gelukwensch
aan Vrienden, Bekenden en
Begunstigers.
Gods besten zegen toege-
wenscht aan Begunstigers, Fa
milie, Vrienden en Bekenden.
Ondergeteekende wenscht
zijn geachten Begunstigers een
gelukkig Nieuwjaar-
Aan al mijn Vrienden en
Begunstigers heil en zegen in
het Nieuwe Jaar.
Het compliment van den
dag aan mijn geachte Begun
stigers,
De complimenten van den
dag.
Ondergeteekende brengt zijn
geachten Begunstigers het
Compliment van den dag.
Veel heil en zegen gewenscht
aan Familie, Vrienden en Be
gunstigers in t Nieuwe Jaar.
Mijn geachte Clientèle, Be
gunstigers, Vrienden en Beken
den een gelukkig Nieuwjaar.
Het compliment van den dag
aan mijn geachte Clientèle,
Vrienden en Bekenden.
De Alkmaarsche
Courant die da
gelijks in duizen
den exemplaren
wordt verspreid
en in alle kringen
der samenleving
wordt gelezen,
biedt voor Alk
maar enHollands
Noorderkwar
tier beslist af
doende publici
teit.