dagblad voor alkmaar en omstreken.
De Fransche regeering afgetreden.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
No. 11 Pil nummer beslaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Vrijdag 14 Januari 1938
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
De algemeene toestand.
Chautemps' rede in de Kamer kon de situatie
niet redden.
Socialistische ministers wilden
niet langer medewerken.
DER
TEGEN-OFFENSIEF
CHINEEZEN.
Hevige gevechten te verwachten.
De C.S.A.R.-affaire.
Nieuws in 't kort.
ALKMAARSCHE COURANT.
Alkmaar, 14 Januari.
De Fransche regeering-Chautemps is afge
treden! Hoewel algemeen verwacht werd,
dat Chautemps de situatie niet zou kunnen
redden, is de ontbinding der regeering toch
nog onverwacht gekomen en nog wel op een
oogenblik, waarop men dacht, dat Chau
temps de zaak gered had!
Bij monde van Ramette leverde de com
munistische partij, toen zij haar stem ging
motiveeren, ernstige critiek op de algemee
ne politiek der regeering en gaf zij zeifs te
verstaan, dat zij, hoewel ze niet tegen de
regeering zou stemmen, zich wellicht van
stemming zou onthouden,
Chautemps verhief onmiddellijk en niet
zonder heftigheid zijn stem tegen de com
munistische verklaringen en eindigde met
de woorden: „Ramette vraagt vrijheid van
handelen voor zijn partij. Wat mij betreft
Ik geef hem die vrijheid".
Deze mededeeling baarde opzien in de
vergadering, speciaal op de banken van so
cialisten en communisten. Deze beide groe
pen vroegen onmiddellijk schorsing der
bijeenkomst, omdat zij den toestand, die ont
staan was, wilden onderzoeken. Blum, die
reeds vertrokken was, werd onverwijld te
ruggeroepen en na een korte bijeenkomst
van de fractie werden de socialistische mi
nisters uitgenoodigd het kabinet geen me
dewerking meer te verleenen. De socialisti
sche afgevaardigden zouden in een offi-
cieele resolutie uiteenzetten, dat htm hou
ding was opgelegd door de waarschijnlijk
heid, dat de communisten zich van stem
ming zouden onthouden, en doordat de mi-
nister-president die mogelijkheid aanvaard
had. Onder die omstandigheden leek het
hun, dat de parlementaire basis van de re
geering-Chautemps gewijzigd was in strijd
met de overeenkomst, door de verschillende
groepen van het volksfront gesloten,
Wat later deelde Blum Chautemps de be
slissing der socialisten mede. De premier
meende, dat hij niet moest trachten de so
cialisten van hun besluit te weerhouden en
trok daaruit de consequentie door Lebrun
het collectieve ontslag van het kabinet aan
te bieden.
Nu de regeering is afgetreden zonder in
de minderheid geweest te zijn, is er geen
enkele aanwijzing, die zou kunnen doen
vermoeden, op welke wijze de crisis zal
worden opgelost. De samenwerking der par
tijen, die achtereenvolgens de regeeringen
van Blum en Chautemps hebben gesteund,
is niet onherstelbaar verbroken: zij zou de
vorming eener nieuwe regeering kunnen
vergemakkelijken, omdat er geen nieuwe
meerderheid gevonden zou behoeven te
worden en de nieuwe regeering door de ge
heele linkerzijde gesteund zou kunnen wor
den.
Met het oog op de financieele crisis is het
waarschijnlijk, dat de president der repu
bliek zal trachten zoo spoedig mogelijk een
oplossing te vinden en opnieuw een radicaal
socialist aan het hoofd der regeering zal
plaatsen. Vanmorgen werden de namen van
Herriot, Sarraut en Daladier genoemd.
Wij moeten nog even terugkeeren op de
conferentie te Boedapest. Men weet, dat
daarvan een communiqué is verschenen
(men zie ons nummer van gisteren). Het
communiqué is te Parijs zoowaar niet slecht
ontvangen.
Men constateert inderdaad, dat van de
vier zichtbaar op verzoek van Italië bespro
ken punten, slechts een volledige mstem-
ming verkreeg van Oostenrijk en Honga
rije die besloten de regeering van generaal
Franco de jure te erkennen als de wettige
i egeering van Spanje. Maar eensdeels om
dat de betrekkingen dezer beide landen met
■t Spaansche Schiereiland zeer beperkt zyn,
andersdeels wegens de mUitaire s^aUe n^
de operaties bij Teruel is de^feitelijke be
teekenis van dit besluit zeer begrensd.
Daarentegen hebben de beide mogendhe
den wel duidelijk haaf sympsthie uitgespro-
ken met de as Rome-Berlyndoch zy stó
ten zich niet aan bi) dit diplomatieke
StTTaInzien van den Volkenbond beperk
en Weenen en Boedapest zie Volkênbond
zij verklaard hadden, dat
niet het karakter van een ideologisch g
KaraMci - j f
peering moest krijgen, 't h
zich in dat geval voorbehielden, Mer hun
betrekkingen met Geneve zoodanig
standpunt, dat zij innamen, iswa_
niets bijzonders. Frankrijk en
ren zelf van meening, dat de Volkendo^
juist geen ideologisch karakter
nemen In ieder geval blijven Oostenryk en
Hongarije te Geneve in afwacht mg v;an^
hypothetische verwezenlijking
*°Tenhs!otte verklaart men, dat-
men rekening houdt met hun Jelke di-
Positie van kleine mogendhede
reet begrensd worden door ^oote bumsta^
ten en met hun oorspronkelijke bedoel g^
Oosenrijk en Hongarije te Boedap nnm;e
de mate van het mogelijke de a"Jono
van hun politieke opvattingen hebbe
vestigd.
Vannacht is de Fransche regeering-
Chautemps na een zeer bewogen zit
ting, die gisteren reeds begon en
eenige keeren geschorst werd, afge
treden. Chautemps had te voren zijn
standpunt zoo krachtig mogelijk ver
dedigd, maar kon niet meer rekenen
op den steun van zijn socialistische
ministers.
De financieele moeilijkheden in
het land en de ontevredenheid der
werknemers zijn oorzaak geweest van
deze regeeringscrisis.
Chautemps, die wist wat er op het spel
stond, heeft zijn zaak verdedigd in een
lange rede, waarin hü allereerst den
financieelen toestand onaer de loupe nam.
Hij herinnerde er aan, dat in December
deze financieele toestand op den weg naar
een kalmeering was, uitgezonderd enkele
incidenten. Sedert dien heeft zich het feit
voorgedaan, dat de wisselmarkt onrustig
is geworden, doch niets in den financieelen
toestand rechtvaardigt dit. De begrooting
is in evenwicht en de schatkist is in staat
het hoofd te bieden aan alle driemaande-
lijksche verplichtingen. In sommige bui-
tenlandsche kringen is men bezorgd door
een bankstaat van de Fransche bank, doch
een bepaald bedrag was alleen een bewijs
van de aflossing van een leening. Verder
was er een sociale agitatie, welke syste
matisch werd uitgebuit. Men kondigde
een algemeene staking aan en de sociale
ongeregeldheden stelden de zenuwen van
het land zeer op de proef. Deze beproe
vingen zijn thans evenwel voorbij. Dank
zij de maatregelen van de regeering duur
de de staking van de openbare diensten
niet voort.
Geen dubbele rol.
De minister-president sprak ver
volgens met kracht tegen, dat hij een
dubbele rol zou hebben gespeeld, hij
beschouwt de conflicten van de ar
beiders met een menschelijk oog, doch
hij zal geen opstand van de arbeiders
in overheidsbedrijven tegen den staat
toestaan, zijn arbitrage is ernstig be
doeld. De minister-president acht zich
verder gelukkig de staking in de
Goodrichfabrieken zonder bloedver
gieten te hebben beëindigd. Ook de
zeeliedenstaking te Rouen is gelukkig
geëindigd, doch de terugkeer van
dergelijke incidenten moet voorkomen
worden. De mindster-presidenit ver
langt dat de Kamer een arbeidswet
aanneemt, welke den socialen vrede
zal verzekeren. De arbeiders zullen
waarborgen voor den arbeid ontvan
gen, doch hiertegenover moeten zij
erkennen wat het parlement voor hen
doet en afzien van ieder onwettig op
treden, hoezeer dit ook te verontschul
digen schijnt.
Spr. verklaarde met nadruk, dat in
dien sommigen door zullen gaan met
het bedreigen van den binnenland-
schen vrede, de volle zwaarte der wet
op hen zal vallen.
Vervolgens behandelde de minister
president de zaken, welke op het oogenblik
in handen van den rechter zijn en voegde
hieraan toe, dat men zorg moet dragen
voor de zenuwen van het land. (De com
munistische leden van de Kamer onder
breken hier de rede van Chautemps om
de leden van de rechterzijde toe teroe-
pen). Chautemps vervolgde en zeide, dat
ten aanzien van de ernstige misdaden geen
eensgezinde waardeering voor den minis
ter van binnenlandsche zaken bestond. Er
bestaat in het land een soort moreele ziek
te, welke zich uit in een afwezigheid van
geloof in de bestemming van het vader
land. Spr. acht zich gedwongen een oproep
te doen tot het geheele volk, opdat het
wete, dat zijn vrees ongegrond is.
Geen uitgaven zonder inkomsten.
Vervolgens zeide spr., dat gesproken
wordt over een controle op de wisselmarkt.
Hij is van meening, dat de regeering haar
plechtige verzekering moet hernieuwen,
Chautemps
dat geen uitgaven zullen worden gedaan,
zonder dat deze gedekt worden door in
komsten. Bij den aanval op den franc zou
men zekere dwangmaatregels kunnen ver
wachten, doch men kent de meening van
spreker. Deze maatregelen zouden niet het
gewenschte resultaat hebben. De wil tot
socialen vrede, tot een evenwichtige be
grooting en tot financieel beleid moet een
parlementaire garantie hebben.
De minister-president vroeg ver
volgens aan alle groepen om te zeggen
of zij het niet eens zijn met de begin
selen welke hij uiteen heeft gezet en
met de formules van monetaire vrij
heid. Aan de leden van de meerder
heid vroeg de minister-president of
zij de politiek van de regeering, zoo
wel ten aanzien van binnen- als van
buitenland goedkeurden. De regeering
doet een beroep op allen en op het
plichtsgevoel van het republikeinsche
parlement. In dit moeilijke uur stelt
de regeering de kwestie van ver
trouwen.
De minister-president verklaarde ver
volgens, dat, indien hij slechts zijn rust
zocht, hij niet zulk een groot vertrouwen
zou vragen, doch op sommige tijden is het
de plicht van den man, niet zich af te
vragen of hij moet dienen, doch om te
dienen wanneer hij een groot vertrouwen
heeft van het parlement als de afschadu
wing van het volk. Spr. wenscht, dat de
uitspraak zoo duidelijk mogelijk zal zijn,
Hij heeft een onwankelbaar vertrouwen,
dat het volk met zijn traditie van orde en
discipline, zyn bedachtzaamheid en zijn
landelijke deugden, zichzelf zal weten te
redden.
Wij moeten thans bewijzen, zoo besloot
Chautemps, dat wij allen eensgezind zijn
om het volk den weg te wijzen naar zijn
plicht en zijn heil.
Deze rede werd door het centrum en
links luide toegejuicht. De zitting van de
Kamer werd vervolgens opgeschort.
Socialisten weigerden hun mede
werking.
Na deze rede werd de zitting geschorst
en gingen de fracties vergaderen. Lange
beraadslagingen bleken noodzakelijk en
pas laat in den avond werd de Kamerzit
ting hervat. De debatten waren zeer
scherp en nogmaals moest de vergadering
geschorst worden, nadat de socialistische
ministers hun voornemen hadden te ken
nen gegeven, hun verdere medewerking
aan het ministerie te ontzeggen, als zij niet
van Chautemps een geruststellende ver
zekering kregen betreffende zijn wensch,
een beroep te doen op de meerderheid van
het volksfront.
Door deze socialistische beslissing was
het kabinet in feite reeds demissionair
geworden.
Het besluit der socialisten.
In haar laatste bijeenkomst had de so
cialistische fractie een motie geredigeerd,
waarin de redenen voor het uittreden der
socialistische regeeringsleden als volgt
werd uiteengezet :„De fractie die eens te
meer haar trouw aan het volksfront heeft
bevestigd en die verklaard heeft, altijd
bereid te zijn, met kracht een regeering
te steunen, die vast besloten is een politiek
te voeren, welke op de basis van het alge
meen kiesrecht berust, vooral in de hui
dige omstandigheden, waarin de verdedi
ging van de republiek en de organisatie
van den vrede noodig zijn constateert met
leedwezen, dat de communistische partij
in haar laatste zitting uiting heeft gege
ven aan haar voornemen, zich ndet bij de
meerderheid te voegen en dat de minister
president deze partij haar vrijheid heeft
teruggegeven, waardoor hij een andere
richting aan de politiek der regeering gaf.
In deze omstandigheden kan de
regeering niet langer een beroep op
het volksfront doen. De fractie besluit
derhalve, dat de socialistische leden
der regeering niet langer hun mede
werking kunnen verleenen."
Blum, die even na vier uur in de Kamer
aankwam, verleende zijn medewerking bij
de opstelling van den ontslagbrief. Hij
overhandigde Chautemps dezen brief,
waarna de minister-president den collec
tieven ontslagbrief opstelde. Te 5.05 uur
vertrokken de leden der demissionaire
regeering naar het Elysée, waar zij hun
ontslag aanboden.^
Een half uur later verlieten zij dit huis,
met uitzondering van Chautemps, die met
president Lebrun een onderhoud had. Hij
verklaarde later, dat de president hem ge
vraagd had, een relaas van de gebeurte
nissen te doen.
De inhoud van den door Blum aan Chau
temps gerichten brief luidt als volgt:
„Wij hebben in den loop van den dag en
gedurende den nacht onze inspanningen
verdubbeld om de meerderheid van het
volksfront intact te houden, maar de
incidenten, die zich gedurende de zitting
hebben voorgedaan, en waarvan de
motie der socialistische fractie spreekt,
noodzaken ons thans ons ontslag bij U in
te dienen. Wij danken U voor het vertrou
wen en de vriendschap die gij altijd voor
ons gehad hebt en betuigen U onze hoog
achting."
val hebben ondernomen, dien de wereld
ooit gezien heeft. Door 166 vliegtuigen
werden honderden bommen op Zuid-Chi-
na geworpen, waardoor de spoorweg- en
andere verbindingen tuschen Hongkong en
Kanton verbroken werden. Er zouden vele
slachtoffers zijn. De schade schijnt zeer
aanzienlijk. Op het station Kwantjoe is
een trein gebombardeerd.
De locomotief en vijf wagens werden
vernield. De reizigers, die niet getroffen
waren, vluchtten naar de naburige rijst
velden, achtervolgd door de oorlogsma
chines, die machinegeweervuur op hen
openden. Drie luchtaanvallen werden op
Kanton gedaan, waarbij vijf Japansche
toestellen zouden zijn neergeschoten.
De Chineezen bereiden een krachtig
tegenoffensief voor langs den spoorweg
TientsinPoekau. De berichten uit
Chineesche bron welke van deze voor
bereidingen melding maken, houden in
dat de Japansche kolonnes, die uit het
Noorden en het Zuiden oprukken naar
Hsoetsjaufoe 250 K.M. van elkander
verwijderd zijn.
Tsjang Kai Sjek heeft zich per vliegtuig
naar Hsoetsjaufoe begeven. Hij heeft de
Chineesche stellingen geïnspecteerd, en een
bespreking gehad met generaal Han Foe
Tsjoem den gouverneur van Sjantoeng. Er
wordt ook een tegenaanval voorbereid op
Tsining, dat naar gemeld werd, binnen vier
dagen drie malen over en weer is veroverd.
Aan beide zijden zijn tienduizend man ge
dood of gewond.
Krachtige Chineesche versterkingen zyn
met spoed naar dezen sector gedirigeerd.
Intusschen vallen Japansche troepen
Kaomi aan.
De Japanneezen zijn van plan pas Zuid-
China binnen te vallen, wanneer zy Hankau
zullen hebben bezet.
Verhaal van Agnes Smedley.
De Amerikaansche schrijfster Agnes
Smedley is te Hankau teruggekeerd, na drie
maanden te hebben vertoefd in het hoofd
kwartier van het achtste Chineesche leger.
Zij verklaarde, dat het geheele Chineesche
volk zich aanaen sluit, niettegenstaande de
bijna onoverkomelijke moeilijkheden, om
tegen de Japansche aanvallers te strijden.
Vele duizenden Chineezen nemen deel aan
den guerilla-oorlog. Zij waden blootsvoets
door de sneeuw en trekken tot den hals door
de ijskoude rivieren, velen hebben door de
koude tijdens de nachtelijke gevechten
ledematen verloren.
Het volk leidt zichzelf op tot een leger en
daardoor is het voor de Japansche troepen
in het Noorden zeer moeilijk. Meermalen
trekken groepen van honderd man het veld
in, slechts gewapend met vijftig geweren.
De overigen nemen dan de geweren van de
gesneuvelden of veroveren wapenen op de
Japansche troepen.
Miss Smedley deelde verder mede, dat in
Sjansi tweehonderd mijnwerkers een arse
naal hebben opengebroken toen de Japan
sche troepen naderden. Vergezeld van hun
gezinnen vochten zy zich een weg naar de
veiligheid en zy hielpen de Chineesche troe
pen om den tegenstander een nederlaag te
doen lijden. De Japansche troepen maakten
deel uit van de twintigste divisie, welke
duizend man verloor aan dooden, terwijl
vijfhonderd krijgsgevangenen werden ge
maakt. Deze mijnwerkers werden geleid
door een vrouw van 61 jaar.
Honderdzeventig vliegtuigen in
de lucht.
De correspondent van de „Daily Ex
press" te Hongkong meldt, dat de Japan
neezen gisteren den grootsten luchtaan-
Nieuwe arrestaties.
1 - Clermont Ferrand zijn wederom drie
personen gearresteerd, die beschuldigd wor
den van het in bezit hebben van wapenen
en het handel drijven hierin. Het zijn
Roger Mandereau, Antoine Fustier en Jesn
Forrot. De laatste is chauffeur by de Miche-
linfabrieken.
Ten aanzien van een mitrailleur, die bi
hun bezit werd aangetroffen, verklaarden
ze dat dit wapen ter instructie van hun
groep diende. Men weet niet om welke groep
het hier gaat. In ieder geval zijn deze ge
arresteerden vreemd aan de pas ontdekte
gebeurtenissen.
De moord op de Rosselli's.
In den afgeloopen nacht is Robert Puireux
gehoord, die beschuldigd wordt de beide
Italiaansche journalisten Carlo en Nello
Rosselli te hebben vermoord. Hij ontkende
ooit te Bagnoles de 1'Orne, waar de moord
is geschied, te zijn geweest, doch hij gaf
toe, dat de auto, waarin zij werden achter
volgd, aan zijn moeder behoorde. Verder zijn
nog in verband met deze zaak Bouvier en
Fauran gearresteerd. Zy zullen geconfron
teerd worden met Jacubiez, die eveneens
beschuldigd wordt van medeplichtigheid
aan dezen moord.
Ingenieur Locuty heeft verklaard, dat
Metenier hem heeft medegedeeld, dat C.S.
A.R. de gebroeders Rosselli zou hebben ver
moord.
Eugène Deloncle heeft den rechter van
instructie een brief geschreven, met het
dringende verzoek om een onderhoud, ten
aanzien van de zware beschuldigingen, die
tegen hem zijn ingebracht.
Nog meer misdaden?
Naar verluidt, worden behalve de moord
op den Rus Nawasjin, ook die op Laetitia
Toureaux, alsmede de ontvoering van gene
raal Miller, in verband gebracht met de
C.S.A.R.
Wat de overige vermoedens ten opzichte
van door de C.S.A.R. gepleegde misdaden
betreft, schijnt het, volgens een later be
richt, voorbarig te zeggen, dat de C.S.A.R.
de moorden op Nawasjin, Laetitia Tourreaux
en mevr. Carola zou hebben bedreven of
aangesticht. Het onderzoek bepaalt zich
voor het oogenblik tot het nagaan van de
tegenstrijdige verklaringen der beschuldig
den.
De rassenkwestie. - Naar de „Daily
Telegraph and Morning Post" uit Calcutta
weet te berichten, heeft een lift jongen in
een bank te Johannesburg een storm van
verontwaardiging in Britsch-Indische krin
gen ontketend door te weigeren de lift te
bedienen, toen Seth Govind Das, een rond
reizend lid van de Indische centrale wet
gevende vergadering, erin plaats nam. Het
gevolg was een scherpe briefwisseling tus-
schen een hoog Indisch ambtenaar, den
Zuid-Afrikaanschen minister van arbeid en
de bankdirectie. De bankdirecteur bood al
dengenen, die getroffen waren door „het
beleedigend optreden van kleine ambtena
ren, van wie een Indiër het recht heeft be
scherming te verwachten", zijn verontschul
digingen aan. De directeur voerde echter
aan, dat de handeling van den jongen ge
heel beschouwd moet worden als een per
soonlijk optreden.
Turksch schip vergaan. - Het Turksche
schip Yekta, dat een toevlucht zocht voor
den storm, is op acht Januari voor de haven
van Constanza vergaan. Het schip werd op
enkele kabellengten gevolgd door het
Noorsche schip Irania, dat tegen het Turk
sche schip stiet, waardoor de Yekta zonk.
De geheele bemanning werd door de
Irania aan boord genomen. Gisteren is de
Irania de Bosporus binnengevaren. Het
schip werd onmiddellijk door de Turksche
havenpolitie aangehouden en naar Istanboel
gebracht. Een onderzoek is geopend naar de
oorzaken van de aanvaring.
Wegens sabotage ter dood veroordeeld.
Naar de te Samara verschijnende Wols-
kaja Kommuna mededeelt, zijn vijftig
Russische functionarissen van de landbouw
organisatie aldaar vegens sabotage ter dood
veroordeeld.
