dagblad voor alkmaar en omstreken.
Bonnet wil een poging wagen.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
KRAK.
No. 12 Dü nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C.
Kans op slagen niet groot.
De Socialisten willen de leiding.
Japan zou drastische maat
regelen nemen.
Zaterdag 15 Januari 1938
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
Wederom arrestaties in
Frankrijk.
Poosevelt's strijd tegen de
„Big-Business".
Nieuws in 't kort.
Georges Bonnet, de minister van
financiën in het afgetreden kabinet,
heeft er gisteravond in toegestemd te
trachten een nieuwe regeering te vor
men.
Hedenmorgen zal hij den president
van de republiek, Lebrun, een definitief
antwoord geven.
De insiders aan 't woord.
In politieke kringen is de vraag gesteld
of de oplossing van de regeeringscrisis al
leen gezocht moet worden in het monetaire
vraagstuk. Indien dit het geval zou zijn, dan
zou Georges Bonnet de aangewezen man
zijn. Het is evenwel twijfelachtig of Bonnet
zou kunnen rekenen op de stemmen van de
communisten niet alleen, doch ook van de
socialisten.
In de wandelgangen van de Kamer is men
van meening, dat de drie groote linksche
partyen, communisten, socialisten en radi
caal-socialisten, zich zullen houden aan een
regeering van het'volksfront onder radicale
leiding en als minister-president werden
Daladier en Sarraut genoemd.
Na zijn Onderhoud met den president der
republiek, Lebrun, heeft Leon Blum een
onderhoud gehad met een aantal socialisti
sche Kamerleden. Ook heeft het bestuur van
de socialistische partij vergaderd. In socia
listische kringen schijnt men te verlangen,
dat een socialist tot kahinets-formateur
wordt benoemd, aangezien het uittreden van
de socialistische ministers uit het afgetre
den kabinet Chautemps den grooten stoot
heeft gegeven.
Het volksfront beraadslaagt.
Het nationaal comité van het volksfront
is hedenavond gedurende drie uur in be
raadslagingen bijeen geweest. Daarna is een
communiqué uitgegeven van den volgenden
inhoud:
Het comité heeft een uitgebreid onderzoek
ingesteld naar den toestand. Teneinde dit
onderzoek te besluiten blijven de delegaties
in contact met de partijen en de organisa
ties, die zij vertegenwoordigen. Zij komen
15 Januari des middags om vijf uur opnieuw
byeen.
Het comité heeft een dagorder aangeno
men, waarin wordt gezegd: het nationaal
comité van het volksfront is van meening,
dat de meerderheid van het Fransche volk,
welke haar stem heeft uitgebracht op het
programma van het volksfront, en dat het
volksfront zijn zending nog niet heeft ver
vuld en op de fascistische bedreiging in bin
nen- en buitenland kan alleen een regee
ring van het volksfront antwoorden vol
gens den duidelijk door het land uitgespro
ken wil.
Moties der socialisten.
De socialistische fractie heeft een motie
aangenomen, welke als volgt luidt:
„De socialistische fractie is besloten, dat
het meer dan ooit noodzakelijk is de meer
derheid van het volksfront te bewaren, wel
ke het land heeft gewild om het programma
uit te voeren, zooals is gebleken bij de ver
killingen van Mei 1936.
De fractie is van oordeel, dat om deze
meerderheid te bewaren zooals ,z« door de
kiezers werd gewild, het noodig is een nieu-
we regeering van het volksfront te vormen,
waarvan de leiding, volgens de aandmdin;
gen van de verkiezingen, zal zyn
trouwd aan de grootste partij
De administratieve commissie der socia
listische partij heeft in een gisteravond g -
houden vergadering met algemeene stem
men de motie der parlementsfractie goedg
keurd en een motie aangenomen, waarin
uiting wordt gegeven aan de k v£m
trouw aan het programma en d p
het volksfront. In de motie wordt verder
gezegd, dat de socialistische p crisjs*
overtuigd is, dat de oplossing v rontre.
gezocht moet worden in een volksfrontre
geering onder socialistische lei mg.
Ook de radicalen blijven trouw
aan het volksfront.
De radicaal-socialistische Kamerfractie
heeft gisternamiddag in het U rend
senatoren en de leden van h voorzit-
comité der partij vergaderd onder dat
terschap van Daladier, die uiteenz
hij het aanbod, een regeering e
had afgewezen omdat hij van meenl. g den
dat hij onder de huidige omstandigheden
zorg moet blijven dragen voor de land
Met algemeene stemmen werd de volgen
de motie aangenomen:
De partij, gedachtig aan de besluiten h
rer congressen, verklaart trouw
aan de volksfrontformatie. Zy verzoekt
Bonnet
len partijen van het volksfront, teneinde den
samenhang en de handhaving ervan te ver
wezenlijken, in het parlement en in het land
eenzelfde houding aan te nemen.
Zij machtigt haar gedelegeerden in het
nationale comité van het volksfront deze
beginselen naar voren te brengen, en o.a.
dat van de monetaire vrijheid, die door de
elkaar opgevolgde regeeringen van het
volksfront steeds is verdedigd.
Ook de fractie der Union Socialiste et
Republicaine heeft in een communiqué me
degedeeld, dat zij trouw blijft aan het volks
front.
Persstemmen.
De „Matin" schrijft over den politieken
toestand, dat men gisteren scheen over te
hellen tot de formule, volgens welke de
radicaal-socialisten het centrum zouden blij
ven vormen, ter linkerzijde geflankeerd door
de republikein-socialisten, ter rechterzijde
door de leden der radicale linkerzijde en
verwante groepen. Men zou zoo terug kee-
ren tot een formatie, die veel gelijkenis ver
toont met die van de vroegere kartelkabi
netten, waarbij de socialisten zich beperkten
tot steunverleening.
De rechtsche „Jour" schrijft, dat de betee-
kenis der crisis duidelijk is. Niet Chautemps
en zijn radicaal-socialistische politiek zijn
omver geworpen, maar het volksfront is in
een gestort. De weg voor Bonnet is reeds
vrijgemaakt.
De „Ere Nouvelle" zegt, dat het land niet
bestuurd kan worden, als de radicaal-socia
listen er niet in zouden slagen, een stabiele
meerderheid in het parlement tot stand te
brengen.
De vergadering van den Volken
bondsraad.
Miscescu lunchte tezamen met den
secretaris-generaal van den Volkenbond,
Avenol, toen het telegram van de Quay
d'Orsay kwam, waarin werd gevraagd de
vergadering van den raad uit te stellen tot
26 Januari.
Miscescu stemde hier oogenblikkelijk in
toe. Hij zal evenwel in Zwitserland blijven
tot de raad bijeen zal komen en zal van
deze gelegenheid gebruik maken om met
de Zwitsersche politici besprekingen te
voeren.
De Britsche minister Eden is gistermid
dag naar Londen teruggekeerd, zijn
echtgenoote zal vandaag volgen.
Ook de Poolsche minister van Buiten-
landsche Zaken, Beek, die te Berlijn ver
toeft, heeft er in toegestemd, dat de bij
eenkomst van den Volkenbondsraad wordt
uitgesteld.
Wordt de Japansche ambassadeur
terug geroepen?
Het Japansche blad „Asahi Sjiemboen"
meldt dat het Japansche kabinet gisteren
drastische maatregelen tegen China be
sproken heeft, omdat het er van overtuigd
is, dat de centrale regeering niet in op
rechtheid haar anti-Japansche houding
herziet. Het blad voegt hieraan toe, dat be
sloten is, een campagne van langen duur
met onwrikbare standvastigheid ten uit
voer te leggen. Het standpunt der Japan
sche regeering ten aanzien van den status
der centrale Chineesche regeering zal
binnenkort duidelijk gemaakt worden. De
regeering zal de algeheele mobilisatie van
het volk „op geestelijk, financieel en stof
felijk gebied" vragen.
De „Jomioeri Sjiemboen", verwacht, dat
den Chineeschen ambassadeur zyn pas
poort zal worden overhandigd, en ver-
klaart, dat van oogenblik tot oogenblik de
terugroeping van den Japanschen ambas
sadeur in China, Kawagoe, tegemoet gezien
kan worden.
Chineezen melden nieuwe over
winningen.
Volgens Chineesche froniiberichten zou
den de Chineesche troepen, die midden
December na de zware gevechten tusschen
Sjanghai en Nanking van het front terug
getrokken en thans als versterkingen in
den strijd geworpen waren, erin geslaagd
zijn, Kausjoeng te bezetten. Zij zouden
voorts Kwanteh, in de nabijheid van het
Tai-meer heroverd hebben.
Chineesche ongeregelde benden hebben
gisteren een Japanschen trein aangevallen
tusschen. Tsin Joean Foe en Sji Tsjia
Wang. Een Japansch soldaat werd gedood
en een aantal personen, waaronder twee
Japansche journalisten, werden gewond.
De actie der Chineesche luchtmacht.
Volgens een officieele Chineesche me-
dedeeling heeft de Chineesche luchtmacht
sedert 1 Januari veertien aanvallen ge
daan. Op de Jangtse werden vier oorlogs
schepen van Japan tot zinken gebracht
Vooral Woehoe, Nanking, Hangtsjau en
Kwangte werden aangevallen. Bij een aan
val op Nanking, de hoofdstad van Kwang-
si, werden negen Japansche vliegtuigen
omlaag geschoten.
Amerikaansch protest,
Het departement van buitenlandsche
zaken van de Vereenigde Staten heeft
medegedeeld, dat de Amerikaansche am
bassade te Nanking opnieuw bij de
Japansche autoriteiten heeft geprotesteerd
tegen het plunderen, van Amerikaansch
eigendom door Japansche soldaten. De
Amerikaansche consul heeft medegedeeld,
dat de Japansche soldaten voortgaan met
binnen te dringen in Amerikaansch eigen
dom en goederen in beslag nemen, terwijl
zij ook employé's uit Amerikaansche in
stellingen verdrijven, zonder reden op te
geven. Hier is klaarblijkelijk sprake van
Chineesche employé's.
Het Japansche
verplaatst.
hoofdkwartier
Van betrouwbare zijde wordt verno
men, dat het Japansche hoofdkwartier van
Tientsin is verplaatst naar Peking. De
opperbevelhebber, Terautsji, heeft zijn
staf te Peking gevestigd.
Drie Chineesche generaals terecht
gesteld.
Volgens Chineesche telegrammen uit
Sjanghai zijn te Hankau drie Chineesche
generaals terecht gesteld, n.1. generaal Han
Foe Tsjoe, de gouverneur van Sjangtoeng,
wegens plichtsverzaking, en Li Two Tsjoean,
en Wan Foe Lin wegens muiterij onder hun
troepen.
Gisteren zijn wederom drie personen
te Clermont Ferrand gearresteerd,
verdacht van het in bezit hebben en
het vervoeren van wapens in verband
met de Csar affaire.
Ook te Parijs is in verband met de
Csar een nieuwe arrestatie verricht.
Deze arrestant, een zeven en twintig ja
rige man, heeft medegedeeld, dat hij in
1937 de eed van de Csar heeft afgelegd. Hij
werd later ingedeeld bij een bijzondere af-
deeling en kreeg opdracht een zekere Jules
Salie, een lid, dat men verdacht de Csar
aan de politie te willen verraden, uit den
weg te ruimen. Een ander lid van de Csar
had men hiertoe een tube met microben
overhandigd. De microben werden Salie
evenwel in een te heete drank toegediend,
zoodat de aanslag mislukte.
Salie wordt op het oogenblik in een
sanatorium in Zwitserland verpleegd. Hij
heeft toegegeven lid te zijn geweest van de
Csar, doch het met deze vereeniging niet
eens te zijn geworden, waarna hij uit de
vereeniging trad.
De thans gearresteerde bekende, dat men
hem een revolver had gegeven om Salie
neer te schieten. Verdèr erkende hij, dat
hij aanwezig is geweest bij het overhandi
gen van de bacillen. Hij gaf tevens het
adres van den man, die de bacillen heeft
geleverd. Toen de politie hier huiszoeking
wildq verrichten, bleek de vogel gevlogen.
Russisch vliegtuig in Japansche han
den. - Uit Chabarofsk aan de grens tusschen
Siberië en Mandsjoekwo wordt gemeld, dat
de autoriteiten van Mandsjoekwo weigeren
een Russisch postvliegtuig, dat in December
een noodlanding maakte op Mandsjoekwosch
gebied, terug te geven. De beide inzitten
den worden te Kharbin gevangen gehouden
niet tegenstaande de protesten van de sov
jet-autoriteiten, die thans een krachtige actie
zullen ontplooien.
In de heden gehouden persconferentie
heeft president Roosevelt verklaard, dat
alle Holding-companies ontbonden dienden
te worden, daar zij de ongezonde specula
ties en prijsopdrijving in de hand werken.
Hij zeide voorts, dat hij de oprichting van
gemeentelijke electriciteitsfabrieken uit
federale middelen zou steunen.
Evenals hij in steden en gemeenten uit
het voorzieningsfonds door werkloozen
straten, waterwerken en kanalisatiewerken
liet aanleggen kon hij deze werkloozen ge
bruiken voor den bouw van werken, die de
concurrentie met de Holding-companies
zouden kunnen opnemen. De grondwet ver
leende hem het recht, voor het welzijn des
volks te zorgen en het particuliere bedrijfs
leven moest met deze concurrentie maar
genoegen nemen.
Besprekingen.
Roosevelt heeft vijf kwartier lang be
sprekingen gevoerd met vijf vertegenwoor
digers van de financieele wereld, de in
dustrie en de arbeiders, waaronder Thomas
Lemont van J. P. Morgan And Company,
Owen Young, de president van de General
Electric en de arbeidersleider John. Lewis.
Sprekende namens zijn groep zeide John
Lewis na afloop: „Wij hebben gesproken
over den ernst van den bestaanden econo-
mischen en industrieelen toestand. Onze
groep heeft vooraf eenige besprekingen ge
voerd en wij kwamen tot de conclusie, dat
het wenschelijk is om, zoo mogelijk, met
den presdent en de regeering een definitief
program van actie door de regeering, de
zakenwereld en arbeiders op te stellen. De
besprekingen zullen voortgezet worden.
Versterking van Singapore. - De En-
gelsche admiraliteit, het ministerie van oor
log en het ministerie van luchtvaart, hebben
gisteravond een gemeenschappelijk commu
niqué gepubliceerd, waarin wordt medege
deeld, dat ter gelegenheid van de opening
van de nieuwe basis te Singapore gemeen
schappelijke manoeuvres van leger, vloot en
luchtmacht zullen worden gehouden. Aan
de manoeuvres zullen deelnemen de oor
logsschepen, die gisterochtend zijn genoemd,
de troepen van het garnizoen van Singapore,
behalve de vrijwilligers-afdeelingen, ter
wijl de luchtmacht van Singapore versterkt
zal worden met verscheidene escadrilles uit
Britsch-Indië en Irak, ook de vrijwillige
luchtvaartafdeelingen van Singapore zullen
aan de manoeuvres deelnemen.
In het communiqué wordt er ten slotte
op gewezen, dat dergelijke manoeuvres ook
verleden jaar zijn gehouden.
Duitsch protest te Washington. - Op
een persconferentie verklaarde Huil, dat hij
den Duitschen ambassadeur Dieckhoff heeft
medegedeeld, in antwoord op diens protest
tegen de woord van Dodd, dat Dodd zijn
functie van ambassadeur heeft neergelegd
en dat hij dus nu een gewoon particulier
is geworden. Dodd sprak niet als vertegen
woordiger van de Vereenigde Staten en als
gewoon burger heeft hij vrijheid van
spreken.
Men gelooft, dat Dieckhoff op eigen ge
legenheid heeft geprotesteerd, om een krach
tig formeel protest in opdracht van de Duit-
sche regeering te voorkomen.
Een Nederlander gearresteerd. - Vol
gens „Le Soir" bevond zich bij de studen
ten, die een aanval op de gevangenis van
Tongeren hadden ondernomen, een te Leu
ven woonachtige Nederlander, een jonge
man van 26 jaar. Hij is door de rijkswacht
gearresteerd. Hij was niet in het bezit van
een verblijfsvergunning.
De verkoop van dagbladen. - De Oos-
tenrijksche cultureele bondsraad heeft goed
keuring gehecht aan een wet, welke ver
plicht stelt een aantal Oostenrijksche bladen
in krantenkiosken en leeszalen uit te stallen,
dat gelijk moet zijn aan het aantal uitge
stalde buitenlandsche bladen, met uitzonde
ring van de buitenlandsche geïllustreerde
bladen, wier aantal grooter mag zyn.
De strijd tegen de cactus. - Het depar
tement van land- en boschbouw van de
Zuid-Afrikaansche Unie heeft besloten tot
den invoer van de cochenille (Amerikaan
sche schildluis) ter bestrijding van de cactus,
die belangrijke schade toebrengt aan de
planten. Tot dusver zijn kostbare mechani
sche methoden toegepast voor de bestrijding
van dit gewas, dat op schrikbarende wijze
voortwoekert, maar zonder resultaat. Reeds
gedurende ruim drie jaar stelt men pogin
gen in het werk om uitgestrekte gebieden
van de Kaap-provincie van de cactus te
zuiveren.
Moordaanslag in de internationale ne
derzetting. - In de internationale neder
zetting te Sjanghai zijn schoten gelost op den
Chineeschen advocaat Fan-Kang, die er in
had toegestemd op te treden als voorzitter
van het nieuwe gerechtshof te Nantau, dat
onder Japansch toezicht staat. Fan-Kang
werd ernstig gewond. De daders konden
ontkomen en zijn onbekend gebleven.
Ernstig mijnongeluk te Luik. - Gister
avond heeft zich in de Bonne Fin-mijnen te
Luik een ernstig ongeluk voorgedaan.
Een liftkooi, waarmede een vijftiental
mijnwerkers in de schacht afdaalde, is door
tot nu toe onopgehelderde oorzaak uit de
geleirails geschoten. De kooi daalde met
zware schokken verder, ten gevolge waar
van één der mijnwerkers uit de kooi geslin
gerd werd en op den bodem der schacht
neerkwam. Tien andere mijnwerkers werden
min of meer zwaar gewond.
Hoogwater in Frankrijk. - Ten gevolge
der zware regens, die gisternacht in Frank
rijk gevallen zijn, is een gedeelte van den
dijk van de Haine te St. Vaast bezweken,
tengevolge waarvan het water verscheidene
straten van het plaatsje is binnengestroomd.
In talrijke huizen drong het slijk en allerlei
vuil binnen.
Verscheidene rivieren hebben een zoo
hoog peil bereikt, dat overstroomingen ont
staan zijn. Bij de Belgische grens, nabij
Roubaix, is de Espierre buiten de oevers ge
treden. Het water stroomde de plaatsen
Herseaux en Wattrelos binnen en drong
door in de huizen. Op sommige plaatsen
staat het water tusschen de 30 en 80 c.M.
hoog.
Desertie van rechtsche soldaten. - In
de afgeloopen week is een dertigtal recht
sche soldaten, die gedeserteerd waren, bjj
Hendaye over de grens gekomen. Daaren
tegen zijn een aantal uit Barcelona ge
vluchte zeelieden over de grens gegaan om
onder Franco te dienen.
De productie van vliegtuigmotoren. -
In een te Havant in Hampshire uitgesproken
rede heeft minister Inskip verklaard, dat de
Engelsche productie van vliegtuigmotoren
vooruitgaat en de verwachtingen heeft over
troffen. Ook de productie van vliegtuigen
neemt toe. Met het in werking treden der
schaduwfabrieken, die thans met één uit
zondering hoofdzakelijk voltooid zijn, zouden
de resultaten den meesteischenden criticus
voldoen.
Een betooging van Vlaamsche studen
ten. - Donderdagavond hebben zich te Ton
geren in België hevige incidenten voorge
daan.
Studenten van de universiteit van Leuven
waren per vrachtauto naar Tongeren geko
men met de bedoeling Grammens uit de
gevangenis te bevrijden.
Grammens is opgesloten, omdat hij Fran
sche opschriften had verwijderd.
Het ging tamelijk stormachtig toe en er
werd geschoten, waarbij een der studenten
werd gewond. Degene die geschoten heeft,
een koopman uit Tongeren, heeft verklaard
uit vrees te hebben geschoten, omdat hij
zich bedreigd achtte.
Hij is in bewaring gesteld.
Vrouwelijke rechter in hooggerechts
hof? Het is niet uitgesloteh, dat een vrouw
benoemd zal worden tot rechter in het
hooggerechtshof der Vereenigde Staten.-
Naar uit vertrouwde bron vernomen
wordt, overweegt Roosevelt ernstig, de
plaats, die in het hof open gekomen is door
de ontslagneming van rechter Sutherland, te
doen bezetten door de vrouwelijke rechter
Florence allen uit Ohio.
Staking bij tramweg- en autobusper-
sonecl te Rijssel. - Het personeel der tram
weg- en autobusmaatschappijen te Rijssel
heeft gisteren in vergadering met alge
meene stemmen in beginsel besloten tot een
algemeene staking. Dit besluit werd ge
nomen om de weder in dienst stelling te ver
krijgen van 92 arbeiders en bedienden, die
onlangs waren ontslagen en om te protes
teeren tegen de onvoldoende geachte loons-
verhooging.
Onrustig Palestina. - In verband met
de onveiligheid in Palestina zullen in het
vervolg alle regeeringsambtenaren, die zich
in het openbaar moeten vertoonen, voorzien
worden van een revolver, aangezien de
laatste maanden verscheidene malen regee
ringsambtenaren werden aangevallen.
Bovendien wordt hen aangeraden niet
tijdens donker te reizen.
Naar Nabloes is militaire versterking ge
zonden, om de oostgrens te bewaken, terwijl
het aantal politiehonden zal worden uit
gebreid, omdat deze dieren zeer nuttig zijn
geweest by het achtervolgen van terro
risten.
