dagblad voob alkmaar en omstreken. Een nieuwe daggéén nieuw geluid. JAPAN EN FRANKRIJK HEBBEN GRIEVEN TEGEN ELKAAR. Oostenrijksch nationaal- socialist gearresteerd. No. n Pil nummer bestaal drie b|a<len DirecleU[; c. KRAK. De algemeene toestond. Donderdag 27 Januari 1938 140e Jaargang RUSLAND ONTEVREDEN OVER JAPANSCHE MAATREGELEN. „NATIONALE MOBILISATIE". Bezwarend materiaal gevonden. Is dr. Colijn ten paleize geweest? Wachtend op de telexbel. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, nitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Alkmaar, 27 Januari. De gevechten in Spanje zijn den laatsten t\jd aan hevigheid zeer toegenomen. Vooral van de zijde der Franco-aanhangers wordt een groote activiteit aan den dag gelegd Waarschijnlijk vindt dat zijn oorzaak in de onverwachte aanval op Teruel door de regeeringstroepen. Dat was niet in het be lang van Franco, 't Ging wel niet zoo zeer om het bezit van deze stad, maar allereerst moest Franco rekening houden met de be volking van het door hem veroverde gebied. Die bevolking mag zich dan kalm houden^ zij zou wanneer de nationalisten achter uit gedrongen werden wel eens onrustig kunnen worden. Daarom moet Franco toonen, dat hij machtig is. Hij doet dat op de minst sym pathieke wijze: hij laat lucht-raids uitvoeren op de groote steden als Valencia en Barce- lona. Strategisch zijn deze luchtaanvallen niet noodig, moreel zijn ze absoluut te ver- oordeelen. Want de slachtoffers zijn steeds weer in hoofdzaak te vinden onder de bur gerbevolking. Zoo hebben de Franco-vliegtuigen giste ren weer een bezoek gebracht aan Valen cia. Midden op den dag bombardeerden zij de centrale punten der stad, dus juist op een uur, waarop de straten dicht bevolkt zijn. Natuurlijk maakten de bommen tal van slachtoffers en volgens de ons ten dienste staande berichten zouden er 125 dooden en 208 gewonden zijn. De strijd wordt op deze manier bloediger dan ooit en ook bloediger dan noodig is. Voor den buitenstaander valt er alleen uit te leeren, wat een toekomstige oorlog voor de bevolking zou beteekenen: niemand zal zich veilig kunnen voelen. Misschien, dat de actie der luchtvloten in zoover haar nut kan hebben, dat wij hier in ons land meer en beter de noodzakelijkheid zullen inzien van den luchtbeschermings dienst. Er doen in Berlijn weer hardnekkige ge ruchten de ronde, als zou dr. Schacht aftre den als president van de Duitsche rijksbank. Hoewel deze geruchten reeds herhaalde lijk gelanceerd zijn en men ook nu op geen enkele wijze een officieele bevestiging er van kan krijgen, weet Havas uit Berlijn nog mede te deelen, dat baron Kurt von Schroe- der uit Keulen, de president van de in dustrie- en handelskamer aldaar, en oud officier van den generalen staf, dr. Schacht zou opvolgen. De mogelijkheid is vrij groot, dat dr. Schacht nu weldra werkelijk zal aftreden. Zijn ambtstermijn bij de rijksbank loopt op 17 Maart a.s. af en het zou de minst-onpret tige wijze van ontslag zijn, als dr. Schacht zich niet meer beschikbaar stelde. Duitschers trekken hun land uit! Zij zoeken werk in de koloniën, d.w.z. in de vroegere Duitsche koloniën. De nationaal-socialistische partij begun stigt het vertrek van Duitschers naar de vroegere Duitsche koloniën en wil de posi tie van hen, die reeds in Duitsche onderne mingen aldaar werken, verzekeren. Het buitenlandsch bureau van het ar beidsfront heeft een overeenkomst gesloten met het Deutsche Ostafrikanische Gesel schaft inzake de employés van deze maat schappij, die in Oost Afrika werken. De employés krijgen een contract voor vier jaar, dat met drie jaar kan worden verlengd. De maatschappij neemt de kosten voor uit en thuisreis voor haar rekening. Gelijke overeenkomsten werden gesloten voor Kameroen en Togo en voor Venezuela, sis- mede voor Duitsche bank-employes in Bra zilië, Urugay, Argentinië, Peru en Chili. Verder zijn contracten in voorbereiding voor de Duitschers in China, West-Afrika en Nederlandsch-Indië. Dit bericht zal ongetwijfeld de aandacht trekken in andere landen, met name Enge land en Frankrijk. Immers juist het feit, dat de Duitschers weer naar hun vroegere kolo niën trekken, wijst er op, dat Hitier g steeds denkt aan deze bezittingen. Zouden wij thans aan den vooravond staan r\niifipkp der Duitsche van een nieuwe politieKe aer regeering? Een politiek in den vorm van. koloniën met menschen van eigen land-ervee^ dustrie stichten, enz. enz., en dan plotseling met den eisch tot teruggave komen. De tijd zal leeren! De Culbertsons gescheiden. - De schei ding tusschen het echtpaar itrokken bekende bridge-spelers, is thans voltrokken. Mevrouw Culbertson had scheiding langd op grond van „moreele wreedheid Overstroomingen in het Middenwesten. - Tengevolge van overstroomingen zijn scheidene honderden gezinnen in he i denwesten van Amerika dakloos gewor - Het verkeer wordt bovendien bemoeüyK door zware sneeuwstormen. Verscheidene steden zijn geïsoleerd. De Japansche regeering heeft gisteren aan de drie groote politieke fracties in de Kamer bekend gemaakt, dat zij haar de volgende maand een wetsontwerp op de „nationale mobilisatie" zal voorleg gen. Dit ontwerp heeft ten doel in de plaats te komen van de wet, die machtiging geeft tot requireering van oorlogsindustrieën en van toepassing zijn in geval van oorlog of van een conflict, dat een mobilisatie noodig maakt van alle hulpbronnen van het land, aan personen zoowel als materiaal, doch zou niet van kracht worden tijdens den duur van het huidige Chineesch-Japansche con flict. Onder hulpbronnen, die gemobiliseerd zouden kunnen worden, moet men in den geest van het ontwerp verstaan alle wape- en, oorlogschepen etc., kleeding, levensmid delen, dranken, veevoer, chemische produc ten, geneesmiddelen etc. en tenslotte de pers, die onder toezicht zou worden ge plaatst. De betrekkingen tusschen Rusland en Japan. In verband met het voortdurende, in strijd met de wet achterhouden door de Japan sche en Mandsjoerijsche autoriteiten van een groot aantal postzendingen van Sovjet- Russische onderdanen en van het postvlieg tuig en van de aviateurs, die onderweg ver dwaalden en op 19 December 1937 een nood landing maakten op Mandsjoerijsch grond gebied en met het oog op het uitblijven van een bevredigend antwoord der Japansche regeering, tot wie de Russische regeering zich herhaaldelijk in deze aangelegenheid gewend heeft, heeft het volkscommissariaat van P.T.T. van Rusland op 26 Januari de directie der posterijen in het Japansche mi nisterie van verkeerswezen er van in ken nis gesteld, dat het in overeenstemming met de bepaling van artikel 5 in de overeen komst tusschen Rusland en Japan betreffen de de uitwisseling van postpaketten beschikt heeft, dat tijdelijk vanaf 27 Januari iedere uitwisseling van postpaketten, zoowel direct als in transito-verkeer tusschen de Ussr en Japan in beide richtingen gestaakt wordt. Daarbij worden postpaketten, die uit an dere landen in transito-verkeer door de Ussr naar Japan voor 28 Januari naar an dere landen onderweg zijn en die op het moment van het staken der uitwisseling onderweg waren op grondgebied van de Ussr overeenkomsten heeft over het uitwis selen van postpaketten, benevens het inter nationale bureau van de wereldpostunie te Bern in kennis gesteld. Chineesche bommenwerpers in r.ctie. Het hoofdkwartier van de luchtmacht te Hankau deelt mede, dat gister dertien Chi neesche bommenwerpers een aanval hebben ondernomen op het Japansche vliegveld te Nanking, waar meer dan twintig vliegtui gen, die er op het terrein stonden, werden verwoest. Een Chineesch bombardementsvliegtuig werd door het vuur van een luchtafweer- batterij tot dalen gedwongen. Uit Anwei wordt gemeld, dat een andere groep van dertien Chineesche vliegtuigen vanochtend een aanval hebben ondernomen op Qoehoe. Zij hebben Japansche troepen, die de r:vier wilden oversteken, hevig met machinege weer en bommen bestookt en hun daarbij ernstige verliezen toegebracht De Japanneezen wenschen nog vier divisies. Er is een goede reden om te gelooven, dat Tokio zich ernstige zorgen maakt over den tegenstand, die de Japansche strijd krachten ondervinden langs den spoorweg van Tientsin naar Poekau. Het slechte weer en de onvoldoende sterkte der troepen zijn niet gunstig voor de Japanneezen, die een veel grooter tegen stand ontmoeten, dan zij hadden verwacht. Volgens een betrouwbare mededeeling zou Matsoei Tokio om nog vier divisies heb ben verzocht. Chineesche troepen geconcentreerd. Van gezaghebbende zijde wordt medege deeld, dat ongeveer 300.000 man Chineesche troepen geconcentreerd zijn voor een te verwachten grooten slag in het gebied van Hsoetjau Haitsjau, dat door de Chineesche regeering wordt beschouwd als een factor van vitaal belang voor den afloop van het conflict. Het moreel der Chineesche troepen in Noord-China, is, naar gemeld wordt, goed. Men verklaart dat de eenhoofdige leiding der Chineesche troepen ongetwijfeld heeft bijgedragen tot de versterking van hun te genstand. Men verwacht, dat ook het verzet der Chineezen in Noord-Honan en Sjansi zal toenemen. Frankrijk en Japan De Fransche ambassadeur heeft gisteren een bezoek gebracht aan den plaatsvervan genden Japanschen minister van buiten- landsche zaken, Horinoetsji, in verband met het incident in de haven van Joelinkou op Hainan. Hij wilde nadere inlichtingen over de gebeurtenissen daar hebben. Horinoetsji herhaalde de reeds eerder af gelegde Japansche verklaringen en voegde daaraan toe, dat drie Japanners bij het in cident gewond waren. De Japansche oor logsschepen hebben slechts de hun verstrek te opdracht tot het afsluiten van de haven van Joelinkou ten uitvoer gelegd; een an dere bedoeling hadden zij niet. De Fransche ambassadeur nam kennis van deze officieele Japansche verklaring. Van Fransche zijde had men herhaaldelijk be toogd, dat het in strijd met de overeenkomst van 1907 zou zijn, wanneer Hainan in de krijgsverrichtingen betrokken werd, en dat dit bovendien een onmiddellijk gevaar voor Indo-China, in het bijzonder voor de haven van Haiphong, zou beteekenen. Japan had anderzijds bezwaar gemaakt tegen munitie- vervoer naar China over Fransch gebied. Omtrent het onderhoud van den Fran- schen ambassadeur met den vice-minister van buitenlandsche zaken te Tokio, Hiro- noetsji, meldt Domei nog, dat de Japansche diplomaat gewezen had op de noodzaak voor de Japanners om ter Zuidkust van China den handel van de vaart voor Chineesche sche pen te belemmeren. Japan was ervan op de hoogte gekomen, dat de haven van Joelin soms in het geheim werd aangeloopen door Chineesche jonken. Op den 19den ging de Japansche vloot eens poolshoogte nemen en ontdekte de aanwezigheid van verscheiden jonken te Joelin. Toen een motorsloep werd uitgestuurd om een verkenning uit te voe ren, werd zij van achter geboomte door de Chineezen beschoten met machinegeweren en gewone geweren. De Japanners kregen drie gewonden. De motorsloep voer terug en onderhield daarbij uit machinegeweren een beschieting van de schuilplaatsen der Chineezen. Daarna nam het Japansche oor logsschip de verkenningsploeg aan boord en verliet de haven. De Japanners hadden dus enkel gehandeld om een eind te maken aan de zeevaart van de Chineezen en voor geen ander doel. Te Weenen is Tavs, een ingenieur, aangehouden, die de plaatsvervanger is van kapitein Leopold als hoofd van de Oostenrijksche Nazi's. Zoowel bij Tavs als bij Leopold is huiszoeking gedaan en moet veel bezwarend ma teriaal zijn gevonden. Kapitein Leo pold is verhoord, doch nog niet in hechtenis genomen. De arrestatie van Tavs geschiedde naar aanleiding van een interview in een Tsjechisch blad. Het nat. soc. centrum te Weenen. Het onderzoek van de politie naar de activiteit van het nationaal socialistische centrum wordt actief voortgezet. Kapitein Leopold werd gisteravond voorloopig op vrije voeten gesteld. Hij moest zich echter ter beschikking van de politie houden. Uit bevoegde bron verklaart men, dat de in beslag genomen documenten van het grootste belang zijn en o.m. in staat zullen stellen ir. Tavs wegens hoogverraad in staat van beschuldiging te stellen. Uit de documenten blijkt n! dat hij belast was met de daadwerkelijke leiding der Oosten rijksche nationaal socialisten als gouwlei der. De NSDAP is in Oostenrijk verboden. Het is overigens in dit beginstadium van het onderzoek nog niet mogelijk de vraag op te helderen of, zooals het gerucht wil, de politie ook op het spoor is gekomc van een plan van actie der nationaal socialis ten tin Oostenrijk. De algemeene indruk is echter, dat het interview van ir. Tavs met een Praagsch blad slechts een voorwend sel is geweest voor de politie, die o. m. sedert de recente relletjes tusschen mo narchisten en nationaal socialisten en de bij de laatsten gedane huiszoekingen in het bezit zou zijn van belangwekkende in lichtingen en slechts op een gunstig oogen- blik wachtte om op te treden. Een tiental nationaal-socialisten die bij het Centrum aangesloten waren, zijn gis teren door de politie gehoord, evenals zes tien anderen, die uit verschillende Ween- sche arrondissementen afkomstig zijn. Onder de bekendsten dezer verhoorden noemt men Mayer, een gewezen ambte naar van de regeering in Neder-Oosten- rijk. Rust in de provincies. In de provincie heeft zich volgens de berichten geen bijzondere reactie voorge daan in verband met het optreden der Weensche politie. Men meent echter te weten, dat de namen van de nationaal- socialistische persoonlijkheden, die voor komen op de te Weenen in beslag genomen lijsten, ter kennis gebracht zijn van de politie in Linz. Geen enkele arrestatie is op grond hier van verricht. Dr. Gleissner, de bestuurder van Neder-Oostenrijk en dr. Revertera, het hoofd der politie te Linz zouden zon der verwijl te Weenen verwacht worden. PIRITUS THEELICHTJE Verbruik: slechts één vijfde cent per uur In Tirol stellen de nationaal socialisti sche kringen geen belang in het lot van de nationaal socialistische organisatie te Wee nen, hetzij doordat zij niet rechtstreekschi daarvan afhankelijk zijn, hetzij door hun bekende oneenigheden met kapitein Leopold. De ontploffing te Villejuif. Nader wordt gemeld, dat bij de ontploffing te Villejuif elf menschen om het leven zijn ge komen. Alle mannen, die bezig waren met het laden van de granaten op twee auto's, stonden in een vuurzee. Lichaamsdeelen werden tot driehonderd meter weggewor pen. De identificatie der slachtoffers zal zeer moeilijk zijn. De minister van binnen- landsche zaken, Sarraut, heeft een bezoek aan de plaats van het ongeluk gebracht. Volgens Kling is de ramp aan onhandig heid te wijten. Henri Cornuel gearresteerd. - Henri Cornuel, die er in was geslaagd uit zijn door de gendarmen in brand geschoten boerderij te ontvluchten, is gistermiddag gearresteerd. (Van onzen specialen verslaggever.) BAARN, Woensdagavond. Een nieuwe dag is aangebroken ver vuld met hope. De nacht gaat aanbreken en de belofte van den dag is niet inge lost. Het wachten duurt voort, de span ningsgraad stijgt. Het dagelijksche be richt is doorgekomen de Prinses reed uit de Prinses kwam terug. Maar voor de zeer weinige menschen, die zich omstreeks vier uur langs den betonweg naar Bilthoven bevonden, was het een oprecht genoegen de Konin gin, Prinses en Prins tesamen in het park te zien wandelen. Verder verliep de dag rondom het paleis zooals op het oogenblik een dag pleegt te verloopen en de eenige prooi van rondzwer vende journalisten was de chauffeur van een meubelauto. Een tijd lang had de wagen vlak voor den nieuwen vleugel van het paleis gestaan en men wenschte te weten of nieuws verteld kon worden. Het antwoord was geheel onbevredigend. De chauffeur en zijn helper hadden slechts meubelen moeten halen en het eenige wat zy gezien hadden waren een paar arbeidende schilders ge weest. Binnen waren zij niet gegaan, want de te halen meubelen stonden klaar. Het gerucht deed hardnekkig de ronde, dat dr. Colijn en mr. Beelaerts* van Blok land ten paleize waren. Uit den aard der zaak verwekte deze mededeeling een groote opschudding, aangezien deze beide staats lieden beschouwd worden als getuigen te zullen optreden bij de aangifte van geboorte van den Oranjetelg. Naderhand werd het nieuws tegengesproken. Dr. Colijn zou zich in den Haag bevinden in welke bezigheid mr. Beelaerts van Blokland hem terzijde stond. Het verhaal zou door „iemand" de wereld in zijn gestuurd na vele omzwervin gen. De vrouw van een vriend van een ken nis kwam er bij tepas enfin, het bekende recept werd trouw gevolgd. Na het dementi kwam nog een ander „iemand" vertellen, dat zij toch op het paleis vertoefden. Deze laatste suggestie is de eerste geweest waar de krantenmenschen eens niet op ge reageerd hebben. De wacht in het hotel gaat met meer ple zier op dan andere nachten het geval was. Twee weken is het thans geleden, dat het communiqué betreffende den vermoedelijken geboortedatum werd uitgegeven. De uiterste termijn is thans verstreken en men wacht op een nieuwe mededeeling. Liefst een per telex, gepaard met hevig belgerinkeL Men wacht gespannen op dreunende gong slagen door het Badhotel die nu eens niet dienen om de maaltijden aan te kondigen. Hoelang nog? Avondoefening der Baarnsche saluut- batterij. Wanneer zullen commando's „gereedstel- ling innemen" gegeven worden aan de sa- luutbatterijen, welke in de garnizoensplaat sen en in de prinselijke residentie Baarn nu reeds drie weken lang zyn opgesteld? Het tijdstip, waarop dit commando gege ven zal worden, hangt, zooals ieder begrij pen zal, af van het antwoord op een andere vraag, welke thans geheel Nederland in zoo groote spanning houdt: wanneer zal de blijde gebeurtenis in het prinselijk gezin plaats hebben? Zal het heden, morgen of overmorgen zijn? Zal het overdag, des avonds of des nachts zijn? Niemand die het weet. En onmiddellijk nadat de blijde gebeurte nis bekend is, zullen de eere-schoten door de lucht daveren. Het spreekt vanzelf, dat de batterij-com mandanten geregeld met hun manschappen oefenen om dit „in gereedstelling" komen binnen den kortst mogelijken tijd te doen plaats hebben. Telkens weer ziet men den troep met de stukken door de straten trek ken om goed bekend te geraken met het terrein, zoodat verwarring en oponthoud niet voor zullen komen, wanneer het groote oogenblik eenmaal aangebroken is. Dit groote oogenblik kan ook des avonds zijn en dein wordt de batterij weer voor ge heel andere moeilijkheden geplaatst in ver band met de duisternis. Daarom had de commandant van de sa- luutbatterij in Baarn, kapitein Nijnatten, vanavond besloten, zijn troep te laten uit rukken om 7 uur om op deze wijze zijn man schappen aan het terrein en de toegangswe gen in duisternis te wennen. De weersomstandigheden waren kapitein Nijnatten gunstig: het regende en het was pik-donker. Om even na zeven uur vertrok de batterij van het Oranjepark. Zonder rumoer wer den, de vier stukken zeven-veld door de manschappen het terrein afgetrokken en naar het weiland aan den Eemnesserweg gebracht. Voor elk stuk liep de stukscom mandant, een wachtmeester, om den weg te wijzen. Het zandweggetje, dat naar het wei land voert, was doorweekt, maar toch trok ken de soldaten de stukken er zonder noe menswaardige hinder door en het was nog geen kwart over zeven, toen de vier stuk ken in stelling gebracht waren en de batte rij-officier zijn commandant kwam melden, dat de batterij gereed was om de eere- schoten af te vuren. Het stuk dat het eerst zal vuren is het meest rechtsch opgestelde kanon 103, gecom mandeerd door wachtmeester van Griffen. Nadat de stukken in stelling waren ge bracht voor de eere-schoten, werd nog een eenvoudige oefening in de bediening gehou den, de stukken werden evenwijdig gesteld en daarna op een bepaald punt gericht. Na ongeveer een uur was de oefening af- geloopen en werden de stukken weer naar het Oranjepark teruggebracht. De afstand, nauwelijks 300 meter, werd in enkele minu ten afgelegd. De publieke belangstelling trok het nau welijks. De inwoners van Baarn zyn reeds zoo vertrouwd met het dagelijks uitrukken der batterij, dat men er weinig aandacht meer aan schenkt. Temeer niet, daar de geheele oefening in volkomen stilte verloopen was. Wanneer men op den Eemnesserweg geloo- pen heeft, zal men zich hoogstens verbaasd hebben afgevraagd, wat toch al die lichtjes in het weiland te beduiden hadden; dat daar een batterij in stelling werd gebracht, zal niemand hebben kunnen bevroeden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1