SFINX
VAN KABOUTER FLIP EN ZIJN VRIENDJE WIP.
fucfitvaart
NAAR DE OPLOSSING VAN MET MOND- EN
KLAUWZEER-VRAAGSTUK.
GEMENGD NIEUWS.
Glimlachje
Land- en Tuinbouw
DOOR GECOMBINEERDE TOEPASSING VAN IMMUUM-SERUM
EN CULTUUR-ViRUS.
Belangwekkende mededeelingen
van dr. Frenkel.
Alleen SFINX bewaart het
'geheim der poreuze choco
lade - BENSDORP
"^yFoZ/e Melk chocolade
CONCENTREER
TWEEDE BLAD.
VOLGENDE WEEK WEER
NOORDERLICHT?
Sprekend tot de leden van de Man
chester Astronomical Society heeft
Pater Rowland S.J. directeur van 't
beroemde Stonyhurst-Observatorium van
Blackburn (Eng.), verklaard dat het
Noorderlicht waarschijnlijk weer te zien
zal zijn op een avond tusschen 18 en 24
Februari; 21 en 22 Februari komen
hiei\oor het meest in aanmerking.
POGING TOT MOORD?
Of in het water gevallen?
De politie te Heerlen heeft gisteren een
jongeman aangehouden, tegen wien ver
denking is gerezen, dat hij Zondagavond
te Valkenburg een poging zou hebben
gedaan tot moord op mejuffrouw C. uit de
gemeente Klimmen (L.)
Een verloofd paartje uit Valkenburg, dat
Zondagavond tegen half acht een wande
ling op den Oosterweg maakte» hoorde even
voorbij de boerderij van kasteel Oost hevig
gegil. Korten tijd later kwamen zij een
jongen en een meisje tegen. Het meisje
droop van het water. Hun werd verteld,
dat de hoed van mejuffrouw C. was afge
waaid en dat zij bij een poging om deze
uit het water te halen, zelf in de Geul was
gevallen.
Deze lezing schijnt echter niet geheel
juist te zijn geweest, want gisteren heeft
de politie te Heerlen in het voorgevallene
aanleiding gevonden, den jongeman, die
mejuffrouw C. had vergezeld, onder ver
denking van poging tot moord te arrestee
ren. Hij zou mejuffrouw C. hebben willen
wurgen en toen in de Geul verdrinken.
Toen zij hevig gilde en haar metgezel het
verloofde paar uit Valkenburg in de buurt
ontdekte, zou hij zijn poging hebben op
gegeven en haar naar huis hebben bege
leid.
VEENARBEIDERS NAAR DUITSCHLAND
De minister van sociale zaken heeft aan
de gemeentebesturen, op wier territoir veen
arbeiders wonen, medegedeeld dat ook in
den loop van dit jaar weer een vrij groote
werkgelegenheid bestaat in de Duitsche
grensveenderijen zoowel als in de verderaf
gelegen veenderijen in Oldenburg, Hann
over en Westfalen. In de maand Februari
nemen reeds vele veenderijen arbeiders in
dienst, terwijl de indienstneming in de
maand Maart belangrijk zal worden uitge
breid. De loonen en arbeidsvoorwaarden
zjjn naar het oordeel van den minister zoo,
dat Nederlandsche arbeiders in het verrich
ten van voorschreven arbeid en behoorlijk
bestaan kunnen vinden.
De minister heeft medegedeeld, dat hij
het wenschelijk vindt, dat de agenten van de
Arbeidsbemiddeling in alle gemeenten na
gaan, welke arbeiders voor dit werk geschikt
zijn en de namen der gegadigden met na
dere bijzonderheden opgeven aan de
districtsarbeidsbeurs te Emmen of te Win
schoten. De arbeidsbeurs te Emmen is als
centrale voor deze bemiddeling aange
wezen, terwijl de leiding van het geheel is
opgedragen aan den heer R. Edens te Gro
ningen, die als arbeidsterrein aangewezen
gekregen heeft de provincies Groningen,
Friesland, Drente en Overijsel.
De minister geeft te kennen dat deze veen-
arbeid in het algemeen geschikt geacht is
voor de veenarbeiders, zoodat bij weigering
tot het aanvaarden van dezen arbeid de be
trokken arbeiders, die steun ontvangen of
bij een werkverschaffing zijn geplaatst, voor
dergelijke overheidszorg voorloopig niet
meer in aanmerking dienen te komen. Wan
neer zij uitkeering uit een werkloozenkas
ontvangen, behoort daartegen bezwaar te
worden gemaakt, wanneer de betrokken
arbeiders dezen arbeid hebben geweigerd,
tenzij de minister of iemand daartoe door
hem gemachtigd anders beslist.
Kuikens naar Engeland. - Groote zen
dingen Geldersche kuikens zullen over de
Noordzee gevlogen worden ter verbetering
van den Engelschen pluimveestapel. Bin
nenkort heeft de K.L.M. alleen al van één
enkele fokkerij vijf-en-twintig duizend kui
kens van Rhode-Island-hennen te verzen
den gekregen. Woensdag heeft een transport
van 1200 eendags kuikens van Schiphol naar
Londen plaats.
De kuikens worden in speciale doozen ge
borgen, die zoo zijn ingericht, dat de vijftig
jonggeborenen erin onmogelijk doodge
drukt kunnen worden. Een doos met vijftig
kuikens weegt ongeveer drie kilogram.
Een koninklijke order. - H.M. de ko
ningin Farida van Egypte heeft de bekende
firma Zaalberg te Leiden opdracht gege
ven voor de levering van de wollen dekens
in de koninklijke appartementen en voor
de appartementen der hofhouding.
Koningin maakt autotocht. - Niettegen
staande den scherpen kouden wind is H. M.
de Koningin gistermiddag van paleis Soest-
dijk wederom in een open auto uitgereden,
waarbij zij vergezeld was van een hofdame.
De tocht werd ditmaal in de omgeving van
Soest gemaakt en duurde ca. een uur.
Prof. dr. A. Kluyver. t - In den ouder
dom van 79 jaren is gisteren te Groningen
overleden prof. dr. A. Kluyver oud-hoog
leeraar aan de rijksuniversiteit aldaar.
Koker 12 stuks 50 cf. Proefdoosje 2 stuks 10 ct
Crisia-pablicatie.
TEELT VAN WARMOEZERIJGEWASSEN
VOOR ZAADWINNING.
De Nederlandsche Groenten- en Fruit-
centrale vestigt er de aandacht op, dat
degenen, die in 1938 warmoezerijgewassen,
bestemd voor zaadwinning in 1938, wen-
schen te telen zonder dat deze teelt 'gedekt
is door de benoodigde tuinbouwteeltver
gunning. daarvan vóór 15 Juni 1938 opgave
moeten doen. welke opgave kan geschieden
aan de Landbouw-Crisis-Organisatie, afd.
Tuinbouw, van de provincie, waartoe zij
behooren Van zaadteelt, gedekt door een
tuinbouwteeltvergunnir.g, behoeft geen
opgave te geschieden.
Fr zal streng op worden gelet, dat de
oppervlakten, welke men opgeeft voor de
zaadteelt te bestemmen, ook daadwerke
lijk voor dit doel worden gebruikt, daar
het verboden is gewassen, daarop geteeld,
voor de consumptie te verhandelen.
's-Gravenhage, 14 Februari 1938.
„Wie weet nu, hoeveel 288 ge
deeld door 6 precies is?"
De Maatschappij voor Diergeneeskunde
heeft te Utrecht een buitengewone bijeen
komst belegd, gewijd aan het mond- en
klauwzeer-vraagstuk. Op deze bijeenkomst
hield dr. H. S. Frenkel, directeur van het
Staats- en Veeartsenijkundig Onderzoe-
kings-instituut, een voordracht over de tot
nu toe verrichte onderzoekingen in verband
met het mond- en klauwzeer en ovei de
daarbij bereikte voorloopige resultaten.
Spreker deelde aan zijn collega's een en
ander mede over zijn experimenten.
Er volgde een beschrijving van de metho
de volgens welke het mond- en klauwzeer-
virus gekweekt wordt. Dit geschiedt in prin
cipe volgens de methode van Carrel, welke
methode door dr. Frenkel en zijn medewer
ker G. M. van Waveren, gewijzigd is, ten
einde het kweeken van genoemd virus op
groote schaal mogelijk te maken. Zooals be
kend is, geschiedt de cultiveering op weef
selculturen van embryonale runder-, scha
pen-, of varkenshuid, waarbij aanvankelijk
bindweefsel, later epitheel tot groei komt.
Voordat spreker tot bevredigende resultaten
gekomen was, heeft hij talrijke wijzigingen
in de gevolgde techniek moeten aanbrengen.
Ter verdere volmaking van de kweek-
methode zullen er in de toekomst nog wel
veranderingen moeten worden aangebracht.
Thans is men in het staatsveeartsenijkun-
dig onderzoekingsinstituut zoover gevor
derd, dat men groote kwantiteiten virus kan
kweeken, ruim voldoende voor een enting
met de smetstof als zoodanig, om daarmede
den Nederlandschen veestapel te enten.
Het mond- en klauwzeervirus vertoont tof Jat de dieren soms vrij ernstig, gedurende
een immunisatie der runderen tegen mond
en klauwzeer is te bereiken en dat men door
toepassing van bovengenoemde hygiënische
maatregelen secundaire infecties kan uit
schakelen, welke in hoofdzaak de groote
schade bij de dieren teweeg brengen.
Voor toepassing op groote schaal, als be-
strijdingsmethode, kan echter aan deze z.g.
Simultaanenting geen beteekenis worden
toegekend wegens de groote hoeveelheden
serum die ervoor zouden noodig zijn.
In verband hiermede besloot spreker een
experiment te verrichten waarbij geen se
rum, doch slechts virus werd toegepast.
Door strenge inachtneming van de hygië
nische maatregelen, zou getracht worden
immunisatie der runderen te bewerkstelli
gen met de instralinguale virusenting zon
der meer. Spreker verdunde tot dit doel zijn
cultuurvirus tot de uiterste grens, welke
door middel van entingen op caviae kon
worden vastgesteld.
Ook bij deze proeven waren de resultaten
gunstig en verliepen tot vólle tevredenheid
van den bedrijfshouder. Niettemin worden
ook hier de geënte dieren ziek en kan wor
den opgemerkt, dat de jonge runderen het
sterkst op de enting reageeren.
De experimenten met virus (zoncTer se
rum) omvatten plus minus 220 runderen en
dienen nog te worden voortgezet. Men kan
echter wel verwachten, dat op deze wijze
een systeem voor immunisatie is op te bou
wen.
Er kleven voorloopig echter enkele be
zwaren aan beide methoden, waarvoor men
niet blind mag zijn. Met betrekking tot de
simultaan-enting is reeds het groote kwan
tum serum, dat er voor noodig is, naar vo
ren gebracht. Voor beide methoden geldt.
BIJ UWEN WINKELIER OF IN DE BENSDORP VERKOOP-FILIALEN EN DEPÓTS
tuut een dienst georganiseerd, die belast
was met het tappen van dit bloed. De resul
taten, welke men met het hieruit bereide se»
rum verkregen heeft, konden volgens de in
gekomen rapporten als regel zeer gunstig
genoemd worden speciaal waar het jong vee
betrof.
Tot slot werd een film vertoond, welke
van de gevolgde viruskweekmethode een
duidelijk beeld gaf.
Een hierop gevolgde zeer geanimeerde
discussie besloot deze hoogst interessante en
belangrijke bijeenkomst.
heden 3 hoofdtypen, welke door den Fran-
schen onderzoeker Vallée, type O. en type
A. genoemd werden, later voegde de Duit
sche mond- en klauwzeerspecialist er nog
een type C. aan toe.
Het smetstof-type A. werd reeds geduren
de Z'A jaar in ononderbroken passages door
dr. Frenkel gekweekt. Het type O., dat
de oorzaak is van thans heerschende epi-
zootie, werd sedert het begin dezer epizootie
gekweekt.
Hygiënische maatregelen.
Met deze cultuursmetstof heeft spreker
met zijn medewerker, den heer van Wave-
ren, proeven in de praktijk genomen en
wel studie gemaakt in de eerste plaats van
de z.g. simultaan-enting, waarbij gelijktijdig
z.g. reconvalescentenserum onderhuids en
cultuurmeststof in het tongslijmvlies werden
ingespoten. Deze simultaan-enting ging ge
paard met een door dr. Frenkel voorge
schreven hygiënischen maatregel, welke hier
in bestond, dat het melkend personeel tel
kens vóór het melken van een koe de han
den in een oplossing van procent natron
loog moest wasschen. Deze maatregel had
uiterst gunstige gevolgen aangezien bleek,
dat hierdoor in den regel het optreden van
tepelblaren en de daarbij aansluitende mas-
titiden (uierontstekingen) grootendeels kon
den worden voorkomen.
Dr. J. H. Picard, inspecteur van den vee-
rtsenijkundigen dienst, die dr. Frenkel met
erschillende veehoudersbedrijven in zijn
ambtsgebied in verbinding bracht, voegde
aan dezen hygiënischen maatregel nog een
zeer belangrijke toe, n.1. het vooraf in ste-
rielen staat brengen van de klauwranden en
tusschenklauwspleet door middel van her
haalde dagelijksche penseelingen met 10
procent jodiumtinctuur.
Het is spreker gebleken dat deze maatre
gel van zeer groote beteekenis was, omdat,
hoewel de resultaten ook zonder deze pro-
phylactische behandeling met jodiumtinc
tuur grootendeels gunstig waren, hierdoor
toch een belangrijk grooter zekerheid kon
worden verkregen. Door onvoldoende toe
passing van de hygiënische maatregelen zijn
dan ook enkele in de experimenten betrok
ken dieren aan secundaire infecties ten
gronde gegaan.
Met de toepassing op strenge wijze van
beide hygiënische hoofdmaatregelen konden
echter steeds complicaties worden voorko
men en is aldus een groot aantal dieren ge
ïmmuniseerd.
Opmerkelijk was, dat de geënte runderen,
hoewel ze ziek werden, slechts gedurende
enkele dagen minder melk gaven; de eet
lust was meestal den 5en en 6en dag na de
enting gering, maar keerde spoedig daarna
weer geheel terug.
De bestrijdingsmethoden.
Uit deze experimenten is ten duidelijkste
gebleken, dat door een gecombineerde toe
passing van immuunserum en cultuur-virus
enkele dagen, ziek zijn, óók al tracht men
door vérgaande verdunning den aanval van
de smetstof zoo zwak mogelijk te doen zijn.
De juiste toepassing van de hygiënische
maatregelen vordert, met name wat de
klauw-prophylaxis en klauwbehandeling be
treft, veel ingespannen arbeid, terwijl ook
de verpleging der dieren in het algemeen
veel meer zorg vereischt. Ook zullen er ze
kere eischen van hygiëne aan de stallen moe
ten worden gesteld. Lang niet op alle stal
len zal men zonder gevaar voor complicaties
deze entingen in toepassing kunnen bren
gen.
Er zijn echter ook nog commercieele be
zwaren, welke speciaal betrekking nebben
op den export van vee, die, indien mogelijk,
tot een bevredigende oplossing zouden moe
ten worden gebracht.
Hebben deze experimenten naar dr. Fren-
kel's overtuiging ons reeds veel geleerd en
ons inderdaad nader gebracht tot de oplos
sing van dit zoo hoogst moeilijk vraagstuk,
zijn streven blijft er op gericht een immu-
r.isatie-methode te vinden, waarbij de dieren
zeer weinig of niet ziek worden, hetgeen hij
met behulp van gekweekt mond- en klauw
zeervirus hoopt te bereiken.
Voorts deed dr. Frenkel mededeeling van
de toepassing van z.g. reconvalescenten-
serum, gewonnen bij herstellende runderen.
Voor het eerst is in Nederland dit serum
bedrijfsmatig gewonnen en op groote schaal
in toepassing gebracht. Hiertoe was door het
Staatsveeartsenijkundig onderzoekingsins.ti-
LAND- EN TUINBOUWERS.
Zaterdagavond kwamen de leden van
den bond van Land- en Tuinbouwers, afd.
Schermeer, in café RenseS te Stompetoren
bijeen, onder voorzitterschap van den heer
Jb. de Boer Czn., die allen' het welkom
toeriep. Ingekomen was een schrijven van
den controleur van den plantenziekten-
kundigen dienst, den heer v. Herwijnen,
waarin hij zich beschikbaar stelde, om
voor de afd. een lezing te houden, waarna
eventueel gestelde vragen beantwoord zul
len worden. Hiervoor bleek animo te be
staan. De heer Jb. Bakker drong op spoed
aan; de heer T. Vaal berg (secr.-penm.)
zal zich met den heer v. Herwijnen in ver
binding stellen. De heer C. Madderom
deelde mede, dat ir. Rietsema de rijks-
tuinbouwconsulent te Hoorn, iederen Za
terdag te Broek op Langendijk zitting
heeft, om inlichtingen aan land- en tuin
bouwers te geven. Eenige brochures van
de hand van den heer Rietsema zullen
worden besteld. Verder was er bericht van
de H. M. van Landbouw dat er 10 be
schikbaar was gesteld voor de vernietiging
van houtduiven. De secretaris deelde
mede dat het schieten op deze dieren, de
afdeelingskas flink gedund had.
De voorzitter dankte den heer Vaalberg
voor het uitstekende beheer. De leden be
wezen daarmede daadwerkelijk hun in
stemming, door hem en den heer C. Mad
derom weer bij een vrije stemming, te
herkiezen. Laatstgenoemde werd weder
als afgevaardigde naar de algemeene ver
gadering van de L. G. C. gekozen, van
welke vergadering hij een keurig verslag
uitbracht .De heer Jansen vroeg inlichting
over de verstrekte sproeimachines en be
sprak de regeling der pootaardappelen,
die het vorige jaar geenszins naar den zin
was geweest. Ook gaf hij een waarschu
wing welke de afgevaardigde op de alge
meene vergadering zal verdedigen.
De heer Wonder stelde voor zich met
hand en tand tegen de ophaalprijzen te ver
zetten en zag gaarne dat de aangevoerde
kool aan het water werd gelost. Hierover
werd gediscussieerd en algemeen was men
het met den heer Jansen eens die in sa
menwerking met de H. M. v. L., een spre
ker wilde uitnoodigen die de pachtwet kon
behandelen.
De secretaris deelde mede, dat op den
7en Febr. van de inventaris nog aanwezig
was: 152.000 K.G. roode kool, 65000 K.G.
gele kool, 23000 K.G. witte kool en 20000
K.G. uien.
INVOER VAN BOTER IN BELGIE.
Men deelt ons van bevoegde zijde mede,
dat aan Nederland een extra contingent is
verleend voor den invoer van boter in Bel
gië gedurende Februari van 27.500 K.g.,
welke hoeveelheid uiterlijk 28 Februari in
België moet zijn ingevoerd.
NIEUWE CONSUMPTIEMELK-
REGELING.
Wat zjj is en wat zij beoogt.
Zooals wij vorige week reeds hebben
medegedeeld zal de nieuwe consumptie-
melk-regeling op 3 April in werking
treden.
Wat deze nieuwe regeling behelst, vindt
men ini het onderstaande uiteengezet.
Met ingang van 3 April 1938 zal de .uit
voering der regeling met betrekking tot de
consumptiemelk, welke momenteel in
handen is van de Nederlandsche Zuivel-
Centrale, te 's-Gravenhage, worden over
genomen door twee organisaties van
belanghebbenden, n.1. door de Algemeene
Vereeniging voor Melkvoorziening, voor
zoover het de handelaren, en door de
Consumptiemelk-Centrale voorzoover het
de veehouders betreft.
Iedere veehouder, in het werkgebied der
vereeniging, die met ingang vai. 3 April
a.s. consumptiemelk wil verkoopen, dus in
de eerste plaats hij, die over taxerecht be
schikt, moet aangesloten zijn bij de
C. M. C.
Het verkoopen, verhandelen, afleveren
enz. van consumptie-melk zonder bemid
deling van en zonder aangesloten te zijn bij
de A. V. M. of de C. M. C. is in bedoeld
gebied verboden. De bij de C. M. C. aan
geslotenen verkoopen hun melk volledig
aan de C. M. C.
Het werkgebied van de vereeniging ligt
in de provincies Noordholland, Zuid-
Holland en Utrecht.
Dit werkgebied is ingedeeld in zeven
verkoopbureaux. De begrenzing daarvan
zal binnenkort worden ingedeeld.
Aangesloten kunnen worden alle vee
houders, die in het werkgebied w~nen, een
door het bestuur vastgestelde aanvrage
hebben ingediend en de door de C. M. C.
gevraagde gegevens hebben verstrekt.
Veehouders, die gewend zijn de totale op
hun bedrijf gewonnen hoeveelheid melk te
verwerken of te doen verwerken, kunnen
behoudens bijzondere gevallen niet wor
den toegelaten. Taxegerechtigde veehou
ders kunnen zich allen aansluiten. Door
het indienen der aanvrage tot toelating
als aangeslotene, verplichten de aanvra
gers zich zonder eenig voorbehoud, te
zullen naleven de statuten, reglementen
en besluiten en voorschriften der vereeni
ging, hetzij dat deze reeds zijn vastgesteld
of nog vastgesteld zullen worden.
Over de verplichtingen der veehouders
zegt de nieuwe regeling het volgende:
De veehouder is gehoudm:
a. Alle op zijn bedrijf gewonnen melk te
verkoopen aan de C. M. C. en deze af te
leveren aan de door de C. M. C. op te geven
adressen, tenzij de C. M. C. van deze ver
plichting ontheffing verleent.
b. Na te leven de besluiten en reglemen
ten der vereeniging, alle medewerking te
verleenen aan de uitvoering en die inlich
tingen te verschaffen, welke door of na
mens de C. M. C. worden gevraagd.
c. Zich aan te sluiten bij een van Rijks
wege erkende vereeniging tot bestrijding
van de t. b. c. onder het rundvee. Door het
bestuur kan een termijn worden gesteld,
binnen welke de veehouders aangesloten
moeten zijn bij een t. b. c.-bestrijd'ings-
organisatie.
Hier staat tegenover, dat de C. M. C. den
prijs van de door de aangesloten veehou
ders geleverde melk garandeert. De te
geven prijs zal afhankelijk worden gesteld
van: a. de taxe-rechten van het contract
jaar 19371938 voorzoover deze door het
bestuur worden erkend en nader vastge
steld; b. de classificatie; c. de zindelijke
melkwinning; d. de resultaten der t. b. c.-
bestrijding; e. event. andere factoren.
ONZE POSTVLUCHTEN.
Op de uitreis bereikten de „Pelikaan"
Bandoeng, de „Wielewaal" Rangoon en de
„Nandoe" Alexandrië.
Op de thuisreis landden de „Emoe" te
Athene, de „Buizerd" te Jodhpoer en de
„Valk" te Singapore.
Hedenmorgen te 7.13 uur is het Indië-
vliegtuig PH.ALI „Ibis" van Schiphol naar
Indië vertrokken. Gezagvoerder is de heer
Scholte.
Het toestel vervoert 488)4 K.G. vracht,
348 K.G. briefpost, 32 K.G. pakketpost.
Tien passagiers maken de reis mee, t.w.
één AmsterdamNapels, twee Amsterdam
Jodhpur, twee AmsterdamBatavia, één
Napels—Palembang, twee Rangoon—Bang
kok en twee BangkokSingapore.
op het krachtigste
reclame-middel
COURANTENRECLAME
V*
151. Van Spanje gaan we over een groot
water naar het land, waar we onze ver
blijfplaats hebben. Dit land heet Afrika.
Het is daar zo heet, dat de mensen die er
wonen, door de zon geheel zwart branden.
Ze heten negers"
152. „Ziezoo, nu heb ik jullie heel wat
verteld. Heb je misschien nog zo'n lek
kere kikker voor me, Flip," vroeg de
ooievaar. Flip keek verlegen. Hij vertelde
de ooievaar van zijn jachtavonturen, en
hoe hij met grote moeite één kikker had
kunnen bemachtigen.
