HEEMAF Het geweer bij den voet. Groote parade in Oostenrijk's hoofdstad. Adolf Hitier plotseling uit Weenen vertrokken. De Sudeterr Duitschers in actie. Amerika's houding. Majoor Fey pleegt zelfmoord. en Uw stofzuiger kunnen elkaar verdragen I STOFZUIGER Verkrijgbaar bij: HEUSEVELDT N.V., Langestr. 24,76, Achterstr., Houttil. Alkmaar, Tel. 4170 Hoe Londen reageerde. Betrekkelijke kalmte. Moeilijkheden in Zuid-Slavië? Nazi's roeren zich. ZIJ, DIE ZICH MET 1 APRIL VOOR MINSTENS DRIE MAANDEN OP DIT BLAD ARONNEFREN, ONTVANGEN DE TOT DIEN DATUM VER SCHIJNENDE NUMMERS FRANCO EN GRATIS. EERSTE BLAD. De sensatie en de allergrootste onrust zijn voorbij. De Anschluss is een feit geworden en thans volgt de algeheele voltrekking er van. Dat is een logisch gevolg van wat er gebeurd is. Intusschen heeft Hitier Weenen al weer verlaten en zal hij vandaag weer in Berlijn terug zijn, evenals von Rib- bentrop, die ook plotseling vertrok. Terwijl wij dus voorloopig moeten wachten op de aangekondigde volks stemming, zal men met meer belang stelling de houding der buitenlandsche regeering volgen. En ziet, daar is een belangrijk punt: Amerika zal de inlij ving van Oostenrijk niet erkennen! Groote parade. Gistermiddag is als 't ware het verbroe deringsfeest der Duitsche en Oostenrijksche soldaten gevierd. Om 2 uur namelijk werd een groote parade van Duitsche en Oosten rijksche troepen gehouden op den Helden- platz. Reeds vroeg in den morgen hadden de thans te Weenen aanwezige troepen voorbe reidingen getroffen voor de parade. Met mu ziek voorop defileerden de Duitsche afdee- lingen door de groote verkeersstraten en stelden zich op den ring op. Geleidelijk kwa men de Oostenrijksche troepen uit de ka zernes en marcheerden naast de Duitsche detachementen op. Op hun helmen droegen de Oostenrijksche soldaten een schild in de Duitsche kleuren, doch alle hebben nog het eikenblad, dat het keizerlijke of republi- keinsche Oostenrijksche leger steeds gedra gen heeft op paradedagen. Een groote menigte belangstellenden bevond zich op den Heldenplatz om het schouwspel gade te slaan. De defileerende troepen bestonden uit af- deelingen uit Pruisen, Beieren, Wiirtemberg en Oostenrijk. Vooraan kwam een peleton cavallerie, aan het hoofd waarvan generaal von Bock, bevelvoerder over de militaire troepen op het geheele Oostenrijksche ge bied, reed, gevolgd door generaal Guderian, bevelvoerder van het korps kurassiers. Daarop volgde de commandant van de Oos tenrijksche divisie met zijn generalen staf. Alle wapens namen aan het défilé deel. On der de Duitsche troepen viel vooral op het regiment „generaal Göring" en de tweede brigade tanks. De lijfwacht van Hitier in zwarte uniform, met wite handschoenen, be sloot den stoet. De volksstemming. De bondskanselarij heeft allen districts- en gemeentebesturen mededeeling gedaan van de volgende voorloopige bepalingen voor de volksstemming van 10 April: 1. Stemgerechtigd zijn alle mannen en vrouwen, geboren voor of op 10 April 1918, die het Oostenrijksche staatsburgerschap be zitten of op grond van de verordening van 1933 dat burgerschap verloren hebben en niet van het stemrecht uitgezonderd of uit gesloten zijn. Joden hebben geen stemrecht. 2. De stemlijst wordt opgemaakt op grond van de gegevens over de inwoners. Zij moe ten van 27 tot 31 Maart voor het publiek ter inzage liggen. 3. Met het voorbereidende werk moet on middellijk begonnen worden. Hitier uit Weenen vertrokken. Rijkskanselier Hitier, die van plan was om geruimen tijd in Weenen te blijven, is gistermiddag laat plotseling met zijn gevolg vertrokken, terwijl even na hem ook von Ribbentrop vertrok. Op dit oogenblik is zelfs in Berlijn nog niet bekend, welke de redenen zijn, die Hitier tot dit onverwacht vertrek hebben doen besluiten. Slechts is bekend, dat hij in München een langdurig onderhoud heeft gehad met zijn plaatsvervanger Rudolf Hess. Intusschen maakt Berlijn zich op, om den Führer vanavond feestelijk te ontvangen. De Tsjechische kwestie. Meer interesseert ons de Tsjechische kwestie. Daar beginnen de Sudenten-Duit- schers zich meer en meer te roeren. Zoo heeft de afgevaardigde dezer partij in de Kamer, Frank, een verklaring afgelegd, waarin hij o.m. zeide, dat het volk der Su- deten den zeer sterken wil heeft te leven en zich door de Sudetenpartij een instrument heeft geschapen voor zijn politieken strijd. De leiders van den Tsjecho-Slowaakschen staat blijven voortgaan zich over deze reali teit een illlusie te maken. In plaats van de wettige eischen van het Sudetenvolk in te willigen en het aldus voor den staat te win nen, voeren zij een politiek, die de ethnogra- fische en politieke betrekkingen steeds meer gespannen en ontstabieler maakt. De partij der Sudeten-Duitschers verklaart, dat het realis tischer zou zijn en daarom een betere staats- politiek zich minder bezig te houden met het lot van het Duitsche rijk en met het lot van dat deel van het Duitsche volk. dat buiten de grenzen van Tsjecho-Slowakije woont en een stand van zaken te scheppen, welke geen enkel motief voor klachten overlaat. Wij verklaren plechtig, dat wij het niet alleen niet eens zijn met den Tsjecho-Slowaakschen nationalen staat, doch ook, dat wij ons niet tevreden stel len met den schijn van de overeenkomst van 18 Februari 1937 en dat wij gedwon gen en vastbesloten zijn op nog grooter schaal te strijden voor onze politieke rechten, voor onze cultureele vrijheid en voor onze sociale en economische waar borgen. Dat alles klinkt ernstig genoeg en nog ernstiger wordt het, als men weet, dat Rus land en Frankrijk in geval van nood Tsje cho-Slowakije zullen bijstaan. Hoewel daartegenover staat, dat Duitsch- land nu gewaarschuwd is, niet al te ver te gaan. Roosevelt heeft medegedeeld, dat een han delsverdrag tusschen de Vereenigde Staten en Tsjecho-Slowakije is gesloten. De presi dent zonderde Duitschland uit van de voor deden van lagere douanerechten, welke 87 landen genieten. Oostenrijk is zonder commentaar opge nomen in de Hjst van staten, die van deze voordcelen genieten, hoewel de verklaring van den president is gedateerd op heden, na het ontvangen van de Duitsche nota, waarin werd medegedeeld, dat Oostenrijk een deel van Duitschland was geworden. Waarnemers zijn van meening. dat de Vereenigde Staten officieel den nieuwen stand van zaken niet erkennen. Verklaring van Huil te verwachten. Met groote belangstelling verwacht men in diplomatieke en politieke kringen de verklaringen, welke Huil Donderdag zal af leggen voor de National Press Club te Washington over de gebeurtenissen in Oos tenrijk. Deze redevoering zal op alle korte- golfzenders worden uitgezonden. Op het departement van staat wordt reeds twee dagen aan den tekst der redevoering ge werkt. In gezaghebbende Amerikaansche kringen is men van meening, dat Huil zal trachten het juiste evenwicht te zoeken tusschen de opvattingen van hen, die van meening zijn, dat een compromis met de dictaturen moet worden gevonden en de opvattingen van hen, die een krachtige houding eischen der Amerikaansche regeering, welke moet leiden tot een diplomatieke manifestatie tegen het jongste initiatief van Hitier. Majoor Fey, de oprichter en leider van de Heimwehr, heeft met zijn echt- genoote en zoon zelfmoord gepleegd. Majoor Fey Majoor R. Emil Fey was in 1933 minister voor openbare veiligheid geworden, tot Juni 1934 bekleedde hij de functie van vice-bondskanselier en hoofd van de ge heele Oostenrijksche executieve. In het tijdperk 1934 tot 1935 bezette hij de posten van minister van binnenlandsche zaken en commissaris voor economische aangelegenheden. In het burgerlijke leven teruggekeerd, werd hij president van de Donau Dampf- schifftahrtsgesellschaft. Het gebeurt niet vaak, dat de leider onzer regeering onverwacht voor de microfoon verschijnt om een persoonlijk woord tot de geheele bevolking te richten. Het gebeurt niet vaak en wanneer het plaats vindt, kan men er zeker van zijn, dat in bewogen tijden een woord van groote be- teekenis en van geruststelling zal worden gesproken. Voor Nederland dreigt nog geen gevaar, maar zal dat zoo blijven, willen wij althans trachten dat gevaar zoo klein mogelijk te doen zijn, dan moeten wij waakzaam zijn en blijven. Dan moeten wij er voor zorgen, dat in ons land al datgene gedaan is, dat de tijdsom standigheden van ons eischen. Het heeft geen nut millioenen voor leger en vloot uit te geven en ons volk ter finan ciering daarvan de zwaarste offers op te leggen, wanneer onze weermacht aan de grens zoo zwak blijkt, dat zij onverwacht onder den voet kan worden geloopen. Duitschland heeft de Oostenrijksche grens overschreden, de Sudeten-Duitschers in Tsjecho-Slowakije schreeuwen ook reeds om Anschluss en niemand kan op het oogen blik met eenige zekerheid voorspellen, hoe en in welk tempo de gebeurtenissen in het buitenland zich zullen ontwikkelen. Oostenrijk is zonder bloedvergieten bij Duitschland ingelijfd en de Oostenrijksche regeering heeft zich eenvoudig teruggetrok ken om den Duitschers geen enkele moei lijkheid in den weg te leggen. In Tsjecho-Slowakije zal dat zeer zeker niet het geval zijn. Daar zal bij ingrijpen van Duitschland tegenstand worden geboden en daar zoekt men op het oogenblik contact met staten als Rusland en Frankrijk om gezamenlijk de onaantastbaarheid van het land te garandeeren. Zal Hitier dit wetende en dus beseffende, dat een ingrijpen in de binnenlandsche aan gelegenheden van dit land tot een geweld dadig optreden zal leiden, dit nu of in de naaste toekomst aandurven? Dat hangt van allerlei factoren af, van stemmingen in Duitschland en van de tracht waarmee in democratische landen aan elk Duitsch streven tot verdere uitbrei ding een krachtig halt wordt toegeroepen. Maar bij dat alles blijft de internationale toestand hoogst onzeker en door dit alles kan niemand heden voorspellen, wat morgen zal gebeuren. De gebeurtenissen in de afgeloopen week hebben bewezen met welke enorme snel heid legerafdeelingen naar een grens ge bracht worden en binnen enkele uren in staat zijn die grens te overschrijden. Mocht binnen afzienbaren tijd een conflict, met oorlogsdreiging tusschen Duitschland en de democratische staten uitbreken, dan kan niemand voorspellen welke weg de Duit sche legerscharen zullen kiezen om zoo snel mogelijk nrar het Westen op te rukken. Er zijn onvereenkomsten en verzekerin gen, maar België heeft in 1914 al bewezen hoe men daarop in tijden van onzekerheid kan rekenen. Meer waard dan elke papieren overeen komst is een sterke grenswacht, is een keten van grensbataljons, die den eersten stoot zal kunnen opvangen en kostbaren tijd kan winnen, waardoor ons land niet plotseling onder den voet zal worden geloopen. Het is van onrustbarende beteekenis, wan neer onze minister-president in deze dagen moet erkennen, dat er tot nu toe vele maan den in het jaar waren, dat geei. enkel ver zet tegen plotselinge verrassingen mogelijk bleek. Zulk een toestand mag inderdaad onder de huidige omstandigheden geen dag langer bestendigd worden. Het zijn harde maatregelen, welke thans worden genomen. Het zijn eigenlijk ver snelde maatregelen, want de Kamer had de verlenging van den eersten oefentijd van 5K op 11 maanden, dus een verdubbeling van den diensttijd, reeds goedgekeurd. Wat voor de lichting 1939 zou gelden, wordt een jaar vervroegd en de verlenging van den eersen oefentijd zal reeds voor de lichting 1938 van toepassing zijn, dus ook voor de miliciens, die in begin October van het vorig jaar voor eerste oefening onder de wapenen zijn gekomen. De soldaten, die op 25 Maart a.s. met groot verlof zouden gaan, moeten nog 5^ maand onder de wapenen blijven en de zomer- ploeg, welke aan het einde dezer maand zal opkomen, krijgt een eersten oefentijd van 11 maanden. Het zal bij velen, vooral in de kazernes, wel eenige ontstemming geven. Soldaten in eersten oefentijd zien vaak reikhalzend uit naar het oogenblik waarop zij weer in de burgermaatschappij zullen terugkeeren en wanneer tien dagen voor hun vertrek be kend gemaakt wordt, dat zij nog langer in diëtist moeten blijven dan zij aan oefentijd reeds achter den rug hebben, is het begrij pelijk, dat heel wat illusies verstoord zullen worden. Hoezeer men ook genegen blijkt met veler bezwaren rekening te houden, toch zal deze plotselinge maatregel voor vele jonge mannen groote moeilijkheden met zich brengen en vele toekomstplannen verstoren Maar ten slotte hebben wij geen kostbare verdedigingsorganisatie om ze door per soonlijke belangen te kunnen verzwakken. Boven het belang van het individu gaat altijd het gemeenschapsbelang en als onze regeering den internationalen toestand van dien aard vindt, dat noodmaatregelen moe ten getroffen worden, dan zullen alle per soonlijke belangen daarvoor moeten wijken. Nog zijn alle gebouwen, die huisvesting aan de vermeerderde grenstroepen moeten bieden niet gereed. Dat men gemeend heeft daarop niet te mogen wachten demonstreert ten duidelijkste den ernst van den interna tionalen toestand. Het is de goede zijde van radio-redevoe ringen als gister door den heer Colijn werd gehouden, dat de minister-president tevens een geruststellend woord spreekt. Nog wordt Nederland niet rechtstreeks bedreigd, nog is het mogelijk, dat de don kere wolken aan den internationalen hemel zonder schadelijke gevolgen voor ons land zullen wegdrijven. Maar de historie heeft geleerd, dat de doeltreffendste vorm van landsbeveiliging niet m het sluiten van overeenkomsten maar in een zoo sterk mogelijke weermacht is gelegen. Moge de versterking van ons leger, de be tere beveiliging van onze grenzen, In Duitsch land de overtuiging vestigen, dat Nederland waakzaam is en het geweer bij den voet houdt. Dat is voor onze onafhankelijkheid het eenige en het beste wat wij naar buiten kunnen demonstreeren en aan dit nationaal belang moet in dagen van spanning al het andera worden opgeofferd. De Heemai maakt een stofzuiger met den beroemden S.K.A. motorl Iedere electricien kan U vertellen, hoe be trouwbaar die is. De eenige stof zuiger zonder koolborstels. Vonken is uitgesloten, radiostoring dus on^ mogelijk! Als hij draait, kunnen buren en huisgenooten een Mengel berg concert genietenl Vraag demonstratie. (Van onzen correspondent) Londen, 14 Maart 1938. De dramatische gebeurtenissen van l.L Vrijdag, die het aanschijn van Euro pa veranderden, hebben hier op „The man in the street" minder indruk ge maakt dan een buitenstaander wel ver wachten zou. De laatste edities der avondbladen hadden het bericht gege ven, dat het Oostenrijksche plebisciet was uitgesteld en dat Schuschnigg was afgetreden. Deze bladen hebben echter geen grooteren aftrek dan gewoonlijk gevonden. Tusschen deze editie en de eerste editie der ochtendbladen, die pas om twaalf uur verkocht mag worden, bestaat voor den ge middelden Engelschman geen gelegenheid om zich van het laatste nieuws op de hoogte te stellen. Juist in dezen editieloozen tijd hebben de belangrijkste gebeurtenissen in Oostenrijk plaats gevonden. De ware situatie kwam pas in die uren te voorschijn. Om twaalf uur zijn we in gezelschap van een aantal buitenlandsche confraters Picca- dilly opgewandeld om het effect te zien dat het verschijnen der ochtendbladen zou ma ken. Wie verwacht had dat een rush op de krantenloopers zou ontstaan werd danig te leurgesteld. De alarmeerende posters die de schreeuwende krantenjongens meevoerden deden velen besluiten een krant te koopen, maar van een sensatie was geen sprake. In Soho de Italiaansche wijk waar ech ter ook vele Oostenrijkers, Duitschers en Tsjechen wonen was de belangstelling veel intenser. De kranten werden hier letter lijk uit de handen der verkoopers gerukt. De gebeurtenissen werden hier luidruchtig en hartstochtelijk besproken. Het viel ons op dat veel meer politie-agenten dan gewoon lijk in deze buurt patrouilleerden. Het ver schil van belangstelling tusschen den En gelschman en den buitenlander was opval lend. 's Morgens in den Underground vormde de uitslag van de boksmatch tusschen Farr en Baer veel meer het onderwerp der ge sprekken dan het Oostenrijksche drama. Het was duidelijk dat het den gemiddelden En gelschman meer interesseerde of Farr ge wonnen had, dan wel dat Schuschnigg „knock-out" geslagen was. Toen Zaterdagmorgen het cabinet voor een extra-zitting in Downingstreet no. 10 bijeenkwam was de belangstelling maar ma tig. Deze belangstelling is een betrouwbare barometer voor het interesse dat het Engel- sche publiek in de gebeurtenissen stelt Tij dens de crisis die tot het aftreden van mi nister Eden leidde, was de menschenmenigte veel grooter. In tegenstelling met de sensationeele be richten die in de Europeesche pers de ronde gedaan hebben, als zou een duizendkoppige menigte een groote psotest-actie op touw gezet hebben, kunnen we u verzekeren, dat daar geen sprake van geweest is. Deze pro test-actie heeft alleen maar bestaan in het verhitte brein van den een of anderen ijve- rigen persbroeder. De gebeurtenissen in Oostenrijk hebben bet Engelsche publiek niet van de gewone week-end rust afgebracht. „Gelukkig dat we in Engeland en niet in Oostenrijk wonen", was het eenige commentaar dat de Engelsch man gaf. De meeting die „The International Peace Campaign" tegen Zondagmiddag in Trafal- gar Square georganiseerd had, kreeg dooi de gebeurtenissen in Oostenrijk ineens een actueel karakter. Ook ovër den omvang van deze protestbetooging hebben fantastische berichten de ronde gedaan. Niet meer dan 5000 menschen hadden aan den oproep der vereenigde linksche partijen gehoor gege ven. De speeches werden met belangstelling maar zonder veel commentaar aangehoord. Een soort spreekkoor besloot de meetint waarna de betoogers in pptocht naar Carl- ton Terrace togen om een protestnota aan het Duitsche gezantschap te brengen. Onder het schreeuwen van leuzen als „Stand by Austria" en „Chamberlain must go", trok de stoet door Cockspurstreet naar Waterloo Place. De heele betooging maakte niet veel In druk. Bij Carlton Terrace aangekomen ont stond eenige oneenigheid over een roode vlag die meegevoerd werd De twiat liep zoo oog dat de vlaggendrager het maar veili ge'' vond een onderkomen te zoeken in de het bolwerk der Conserva- weirino e Torries die door de ramen de be de rnndf8 fS hadden er schik in dat kpn in h »Vki8 een onc,erkomen moest zoe- Knli vf *?!auwe hoofdkwartier. Zulk een mogelijk! 18 aUeen maar in En«eUnd De „Slovenets", het orgaan van de radicale Zuid-Slavische regeeringspartij, publiceert een bericht uit Marburg, waarin gemeld wordt, dat de Duitschers in die stad hua vreugde over de Oostenrijksche gebeurte nissen niet verbergen. Naar het schijnt, uiten zij dreigende woorden, zeggende, dat Belgrado rekening moet houden met de ge beurtenissen en minister Korosjetz moet desavoueeren om zijn anti-Duitsche politiek. Voorts meldt hetzelfde blad, dat verschei dene leidende Slovensche figuren hebben moeten vluchten voor de nationaal-socia- listen. Politieke kringen te Belgrado beschouwen den toestand nuchter en realistisch, zoowel van traditioneel Zuid-Slavisch standpunt ali in internationaal opzicht. De Duitsche pene tratie wordt te Belgrado als geëindigd be schouwd. Zuid-Slavië en Klagenfurt, In het Zuid-Slavische parlement heeft een afgevaardigde der oppositie de dringende vraag gesteld, of Zuid-Slavië Klagenfurt, 4e hoofdstad van Carinthië, in Oostenrijk zal terugeischen. De meerderheid der bevolking van deze stad zou Slavisch zijn. De minister president Stojadlnwotisj heeft beleefd op de vraag te zullen antwoorden tijdens de debat ten in den senaat over de begrooting voor buitenlandsche zaken. Klagenfurt, een belangrijk centrum van ijzererts, werd na den oorlog aan Oostenrijk afgestaan. Joego-Slavië eischte het district op, en krachtens het verdrag van St. Ger- main werd in 1920 een volksstemming ge houden. Het Zuidelijke deel leverde een meerderheid op voor Oostenrijk, en dien tengevolge bleef het geheele distriet te Oostenryksch bezit. Nadat de protestbrief aan de Duitsche am bassade was afgegeven, trok de stoet naar Grosvenor Place waar de Tsjechische lega tie een ovatie in ontvangst had te nemen, Een huldiging bij de Oostenrijksche legatie, het laatste punt op het programma, werd af gelast omdat daar de swastika al naast de Oostenrijksche vlag woei. In de wandelgangen der Kamers en in toonaangevende clubs werd de dnedaagsche onbloedige oorlog zooals de Hitler-coupe genoemd werd echter in den breede be sproken. Het verdwijnen van Oostenrijks onafhankelijkheid werd niet zoozeer be treurd als wel de manier waarop de Anschluss verkregen was. Het is nu duidelijk waarom von Ribben trop vorige week naar Londen kwam. Hü voelde de pols der Britsche ministers en toen de diagnose uitwees, dat geen drastische ac tie van Britsche zijde te verwachten was. gaf hü Berlijn een sein dat de coupe begin nen kon. Spanning in het Lagerhuis. Er was vanmiddag in het Lagerhuis een merkbare spanning toen minister Chamber- lain het woord nam om de houding van de regeering uiteen te zetten. De loop der ge beurtenissen heeft Chamberlain in het onge lijk gesteld en het was dus voor de oppositie gemakkelijk genoeg om van deze situatie party te trekken. De traditioneele Britsche zelfbeheersching echter kwam boven en toen Chamberlain zich tot de natie wendde en loyale mede werking vroeg voor zyn plannen, hoe zwaar deze misschien ook zouden vallen, werd hy van alle banken luide toegejuicht Volgens velen is uit Chamberlain's woor den te lezen dat de dienstplicht in Engeland binnen niet al te langen tüd zal worden in gevoerd. Hoezeer deze plicht ook zou indruk schen tegen het vrijheidsgevoel van den En gelschman, men zal die plicht zonder mor ren aanvaarden om diezelfde vrijheid te ver dedigen. Deze uiting van eenheid en vastberaden heid was een veel beter maatstaf voor de werkelüke gevoelens der Engelschen dan al die opgeschroefde meetingen in Trafalgaf Square, en waar dan ook. Om de ware hou ding van het Engelsche volk ten opzicht® van deze gebeurtenissen te weten moet man het oor te luisteren leggen in het bolwerk van het superdemocratische Engeland: The House of Commons.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 2