dagblad voor alkmaar en omstreken.
Mussolini over Oostenrijk en
Duitschland.
jaWiSss; v» «r
No. 6A Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur, C KRAK.
Donderdag 17 Maart 1938
140e Jaargang
Italië had nooit eenige verplichting gehad
jegens Oostenrijk.
De politieke haard van
Europa.
Zelfmoorden in Oostenrijk.
De aigemeene toestand.
Duitsche Pijksdagzitting.
Hitier terug in Berlijn.
Poolsche legerafdeelingen
te Wilna geconcentreerd.
Gevaarlijke situatie.
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 «-egels f 1.25, elke regel meer f 0 25. groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en W*mM«#trtjk-
kerij v h. HFRMS COSTER ZOON. Voordam C 9,
postrfiro 37060 Telet 3320. redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
In zijn in de Italiaansche Kamer ge
houden rede heeft Mussolini gisteren
een overzicht gegeven over de gebeur
tenissen in Oostenrijk, waarbij hij een
parallel trok tusschen de eenheid van
Duitschland en die van Italië.
Tijdens zijn uiteenzetting zeide de
Duce, reeds in Juli 1937 aan Schuschnigg
te hebben verklaard, dat de onafhanke
lijkheid van Oostenrijk een zuiver
Oostenrijksche kwestie was, waarmee
Italië zich niet zou bemoeien en dat de
basis der Italiaansche buitenlandsche
politiek gevormd werd door de as
Rome-Berlijn.
Mussolini wees vervolgens op de
vriendschap tusschen Italië en Duitsch
land en zeide o.m.: „De grenzen discu -
teeren niet, zij verdedigen zich."
„Wanneer een gebeurtenis noodlot
tig is, dan is het beter, dat zij zich
voordoet met u, dan ondanks u, of
erger nog tegen u"
Aldus verklaarde Mussolini gister
middag in de Kamer, toen hy een
redevoering hield over de gebeurte
nissen in Oostenrijk, Italië's houding
ten opzichte van Oostenrijk en Italië's
vriendschap met het Duitsche rijk.
Dezer dagen heeft zich een groote ge
beurtenis voorgedaan zoo vervolgde
Mussolini welke de politieke kaart van
Europa heeft gewijzigd. Oostenrijk heeft
opgehouden als staat te bestaan en is een
deel geworden van Duitschland. Het
plebisciet van 10 April zal dit voidongen
feit bevestigen.
Het Oostenrijksche drama is niet gisteren
begonnen. Het begon in 1848, toen het
kleine Piemont den Oostenrijkschen ko
lossus durfde trotseeren. Het drama duur
de na den-wereldoorlog twintig jaar lang
voort. De epiloog had een snel verloop en
verraste slechts de verstrooiden en on
wetenden. Een korte terugblik op deze
twintig jaren doet ons duidelijk zien dat
hetgeen gebeurde moest gebeuren en dat
de stroom, ondanks dijken van papieren
verdragen, buiten zijn oevers moest
treden. De geboorte-acte van Oostenrijk
dateert van 12 November 1918, d.w.z.
enkele dagen na de ineenstorting van het
rijk, door de democratische constitutie van
Bauer, die verklaarde dat Oostenrijk deel
uitmaakte van den Duitschen staat met
den naam Duitsch-Oostenrijk. Toen kwa
men de vredesverdragen van Versailles en
St. Germain, die Oostenrijk „oplegden"
dat is het woord onafhankelijk te blij
ven. Dat was een absurd iets. Oostenrijk,
en dat heeft de geschiedenis nog nimmer
te zien gegeven, had zijn onafhankelijkheid
kunnen prijsgeven met toestemming van
den Volkenbond. Aldus is Oostenrijk zijn
leven begonnen als onafhankelijke staat
onder sociaal-democratisch regiem.
Vervolgens kwamen de Chnstelyk-
Socialen, doch dat was niet voldoende en
A i Jftnori/iiOPlP VOO ff—
Mussolini.
wijdte niet kon afmeten. Geen enkele
Oostenrijker had ons ooit gevraagd
dat te doen. Geen enkele Oostenrijker
heeft ons er voor bedankt dat wij het
i hebben gedaan."
De as Rome-Berlijn.
Mussolini besprak vervolgens de inter
nationale politiek, met name de totstand
koming van de as RomeBerlijn en zeide
dat te dien tijde de natior.aal-socialistische
beweging in Oostenrijk zich snel ontwik
kelde. Dat was het oogenblik, waarop Italië
Oostenrijk aanried toenadering tot
Duitschland te zoeken, omdat een staat,
welke zich Duitsch noe nt, niet kan bestaan
in een anti-Duitschen zin.
„Tijdens mijn ontmoeting met Schusch
nigg in April 1937", aldus Mussolini, „heb ik
den Bondskanselier duidelijk te verstaan
gegeven dat de onafhankelijkheid van Oos
tenrijk een kwestie is, welke in de eerste
plaats den Oostenrijkers aangaat en dat de
as RomeBerlijn het fundament is der Ita
liaansche buitenlandsche politiek. De afge
zant van Bondskanselier Schuschnigg vroeg
mij op 7 Maart omstreeks het middaguur
voor den eersten keer sinds maanden wat
ik van een plebisciet dacht. Ik antwoordde
hem op de meest afdoende wijze dat dit een
vergissing was. „Deze helsche machine zal
in uw eigen handen tot ontploffing komen".
„In min of meer officieuze kringen
aan de overzijde der Alpen heeft men
mij gevraagd waarom wij niet tnsschen-
beiden zijn gekomen. Wij antwoorden
dat wij nimmer verplichtingen hebben
aangegaan, direct noch indirect, noch
schriftelijk, noch mondeling. Oostenrijk
heeft ons nimmer gewapende interven
tie gevraagd om met geweld zijn eigen
onafhankelijkheid te verdedigen. Een
land, dat militaire hulp noodig heeft
tegen zijn eigen volk, is niet meer
waard zich zoo te noemen".
„Hetgeen zich in Oostenrijk afspeelt, is
het bewijs van de innige aspiratie van het
Oostenrijksche volk naar „Anschluss". Op
alle argumenten, die het spoor dragen van
een zeker nationalisme, antwoorden wy dat
wanneer een gebeurtenis onafwendbaar is,
het beter is dat zij zich voordoet mèt u,
dan ondanks u iof erger nog tegen u.
„Er zijn op de wereld menschen, die zóó
oppervlakkig, zóó onwetend zijn van de
toestanden in het fascistische Italië, dat zij
meenen indruk op ons te maken met een
globaal cijfer van de millioenen Duitschers
aan onze grenzen. Italië laat zich niet ge
makkelijk beinvloeden door 52 landen, die
daar ook niet in slaagden tijdens den Afri-
kaanschen oorlog. Italië heeft een stalen
wil en een stalen ..iel en het vervolgt recht
streeks zijn weg. Wij zijn zóó weinig onder
den indruk dat wij rustig toegeven dat over
eenige jaren de Duitsche bevolking langs
natuurlijken weg zal zijn toegenomen tot
80 millioen zielen, terwijl wij dan een be
volking van 50 millioen zullen hebben.
Maar niet aan één enkele grens, doch aan
tien grenzen, w.o. die met Italië onwrikbaar
één zal zijn.
„Voor ons, fascisten, zijn de grenzen hei
lig. Men discuteert er niet over, maar men
verdedigt ze. Toen het Oostenrijksche dra
ma gebeurde, meenden de tegenstanders van
het fascisme dat zich eindelijk een goede
gelegenheid voordeed om den eenen totali-
tairen staat tegen den anderen op te zetten
en hun solidariteit te breken door een
schok, welke laat ons dit tot de beroeps
pacifisten zeggen het voorspel zou zijn
geweest van een nieuwen wereldoorlog
Deze berekening der democratieën, loges
en Derde Internationale was onjuist. De
verwachting was kinderlijk en beleedigend,
omdat zij aan ons karakter en ons politiek
inzicht te kort deed.
„Het uur is thans gekomen", zoo besloot
Mussolini, „van hetgeen men zou kunnen
noemen het op de proef stellen van de as
RomeBerlijn. Welnu, de Duitschers weten
dat de as geen diplomatiek maaksel is, het
welk alleen doeltreffend is voor normale
gelegenheden, doch dat zij zich vooral
hecht heeft betoond in dit uitzonderlijke
uur in de geschiedenis van Duitschland en
van Europa. Twee naties, welker formatie
parallel liep, zooals zij ook één zijn in haar
analoge politieke en levensbeschouwing,
kunnen gezamenlijk opmarcheeren ten
einde onze bewogen wereld een nieuw
evenwicht te geven, dat ten slotte een
vreedzame en vruchtbare samenwerking
der beide volken zal mogelijk maken.
Het nat.-soc. blad „Telegraf" meldt,
dat de Weensche fabrikant Reitlinger en
zijn dochter zelfmoord hebben gepleegd
op zijn bezitting Jenbach. Reitlinger is
langen tijd voorzitter van den bond van
Tiroolsche industrieelen geweest.
Ook Bayer, hoogleeraar aan de uni
versiteit te Innsbrück en zijn dochter
hebben de hand aan zichzelf geslagen.
Freud gearresteerd?
De Weensche correspondent van de
„Paris Soir" meldt, dat prof. Sigmund
Freud, de vader der psycho-analyse,
prof. Loewi, winnaar van den Nobel
prijs, en prof. Neuman, de bekende chi
rurg, die verleden jaar geweigerd zou
hebben Hitier te opereeren, gearresteerd
zouden zijn.
De Kaerntnerstrasse, een der drukste win
kelstraten van Weenen, was gisteren het
tooneel van een anti-semietische agitatie,
die herinnerde aan de gebeurtenissen op den
Kurfuerstendamm te Berlijn in 1935.
Groepen van zeer jeugdige personen, die
het hakenkruis op armbanden droegen, vie
len Joodsche kooplieden lastig. Zy trokken
door de straten onder het geroep van „dood
aan de joden". Zij besmeurden de winkel
ruiten en puien met bruine verf en schre
ven er „Juden" op. Een van uur tot uur aan
groeiende menigte stond onverschillig toe
te zien. De politie greep niet in.
Oostenrijk werd onder de financieele v oog
dy van den Volkenbond gesteld.
Mussolini gaf daarna een overzicht van
de ontwikkeling van Oostenrijk op
nenlandsch politiek gebied tot het nat\o-
naal-socialisme aan de macht kwa
1933 nam het nationaal-socialisme het be
wind in Duitschland in handen. In Maart
van datzelfde jaar heeft Dollfuss zyn re
geering vernieuwd, maar hy noe
Oostenrijk een christelij'ken onafhai. e j
ken, doch Duitschen staat. De strijd
gon tusschen de regeering en de na -
naal-socialistische beweging. Dollfuss w
in 1934 gedwongen een revolte te onder
drukken; enkele maanden later deed zi
de nationaal-socialistische Putsch voor.
„Ik beval toen" aldus de Duce
„dat vier divisies van het gebied
der Boven-Adige naar den Breniner
werden gestuurd: een daad van ele
mentaire voorzorg met het oog op
onvoorziene bloedige gebeurtenissen,
waarvan men de mogelij ke draag -
Alkmaar, 17 Maart.
Er is een nieuwe kaart van Europa ge
komen, een kaart, die er onheilspellend
uitziet. Dat hebben wij te danken aan de
Anschluss, aan de vergrootimg van het
Duitsche rijk.
Nu zou het op zich zelf als wij even
vergeten, op welke wijze Duitschland ver
groot is no; niet zoo erg bedenkelijk
zijn, dat de Duitsch-Oostenrijksche grens
niet meer bestaat en dat de Rijn gedegra
deerd is tot de tweede rivier van Duitsch
land (de Donau is thans „de grootste
Duitsche rivier"!), als wij alleen te maken
hadden met de grenzen „an sich."
Er is echter meer. Warneer men een
kaart van Europa bekijkt, waarop niet
alleen de grenzen der landen staan aange
geven, maar waar tevens de volkeren, die
zich één gevoelen, zijn geschetst, dan
wordt de toestand minder prettig. Dan
zien wij in het Westen, dat een deel van
België en geheel Luxemburg Duitsch
spreekt en dat een belangrijk percentage
der bevolking daar Duitsch is.
Datzelfde zien wij meer Zuidwaarts op
Fransch grondgebied, en bij Bazel naar
het Oosten gaande in Zwitserland.
Wij kunnen gevoegelijk aannemen, dat
het Duitsch-sprekende Zwitserland geen
behoefte gevoeld aan een Anschluss, daar
voor is het nationaliteitsgevoel van den
Zwitser te sterk, daarvoor voelt hij zich
te na aan zijn eigen land, Zwitserland, dat
met Duitschland slechts zijn taal gemeen
heeft.
Wat het Belgische gedeelte betreft, her
inneren wij slechts aan de onlusten te
Eupen, nu twee of drie dagen geleden. En
wat het Fransche deel betreft, ook daar
behoeven wij ons voorloopig niet erg on
gerust over te maken.
Echter, dan, als wij Zwitserland gepas
seerd zijn, komt er een warwinkel. Daar
ligt het Oostenrijksche en het Italiaansche
Tirol. Het eerste deel kan gerust zijn: het
is by het groote Duitsche rijk gevoegd.
Maar het tweede deel? Men weet, dat de
Tirolers al reeds aan Hitier gevraagd heb
ben, om dit Italiaansche gebieu weer tot
het echte Tiroolsche toe te voegen. Wat
logisch gesproken ook zoo behoorde te
zyn.
Zie daar dus een punt op de kaart, waar
moeilijkheden kunnen ontstaan, al zal
Hitier er weinig voor voelen, om kwestie
te maken met den Duce.
Er is echter een nog veel moeilijker ge
val: Ten Zuid-Oosten van het oude
Duitschland ligt Tsjecho-Slowakije. De
huidige toestand is zoo, dat de helft van
dit land en wel het deel, waarin de hoofd
stad Praag ligt, wordt begrensd door het
groote Duitsche rijk. En bovendien hier
komt het op aan! een zeer breede, vele
kilometers tellende straal van het Tsje
chisch gebied wordt bewoond door Duit
schers. Het is een zeer belangrijke min
derheid en men weet, hoe die minderheid
zich roert.
Ziet, dat is een der gevaarlijks* vulka
nen van Europa: de zeer breede Tsjechi
sche rand, waar vrijwel niets dan Duit
schers wonen. Het zijr: de z.g. Sudeter
Duitschers en ieder, die de kranten der
laatste dagen (men zie bijvoorbeeld
slechts ons n mmer van gisteren!) gevolgd
heeft, weet, hoe die minderheid actief ge
worden is.
Dan is er Duitschland's Oostgrens. Daar
is de situatie nog veel ingewikkelder.
Polen en Dantzig bezitten groote groe
pen Duitschers, die uiteraard aan de gren
zen wonen en die natuurlijk ook graag tot
het groote Duitschland zouden willen be-
hooren.
Verder naar het Oosten ligt daar nog
Oost-Pruisen: geheel van het overige
Duitschland afgescheiden en Oostwaarts
weer begrensd door Litauen.
Men begrijpt welke moeilijkheden daar
te verwachten zijn in deze tijden van on
rust, in deze tijden van Duitsch succes,
waardoor alle Duitschers waar zy ook
wonen een sterk machtsindee gekregen
hebben.
Wij willen hier verder over de kaart
der Duitschers niet uitwijden, het was
slechts onze bedoeling, eenig idee te geven
van de aigemeene situatie.
Keeren wy dan nu terug tot de feiten
van den dag!
Mussolini heeft gisteren in de Italiaan
sche Kamer een rede gehouden, waarin
hij het standpunt van Italië t.a.v. de ge
beurtenissen m Midden-Europa heeft uit
een gezet. Uit deze rede blijkt, dat
Schuschnigg nimmer op den steun van
Italië heeft mogen rekenen.
Belangrijker dan de rede van Mussolini
lykt ons echter het debat in het Engelsche
Lagerhuis. De regeering heeft bloot gestaan
aan zeer felle aanvallen van de zijde der
oppositie, die de regeering grove nalatig
heid, althans groote slapheid verweet in
haar beleid der buitenlandsche politiek.
De kwestie ging niet direct over Midden-
Europa, dan wel over den toestand in
Spanje.
In Spanje toch hebben de troepen van
Franco de laatste dagen enorme vorde
ringen gemaakt, die zelfs abnormaal ly-
ken. Direct na die successen doken in tal
van landen berichten op, als zou Franco
juist nu weer groote versterkingen uit
Duitschland en Italië ontvangen hebben,
versterkingen wat betreft materiaal en
wat betreft manschappen.
Nu ging het in het Engelsche Lagerhuis
in hoofdzaak om het volgende: de Brit-
sche regeering wil onderhandelen met
Italië, maar heeft vooraf bepaald, dat Ita
lië voor en tydens deze onderhandelingen
geen troepen meer naar Spanje zou zen
den.
Is dit nu gebeurd Ja, zegt de Engelsche
oppositie! Neen. beweert Chamberlain en
hij verduidelijkte dit: De Italiaansche
troepenverplaatsingen betreffen uitslui
tend die troepen, die al lang in Spanje zijn.
Wat de gebeurtenis in Midden-Europa
betreft, er heerscht in Engeland een groote
ongerustheid over de positie van Tsjecho-
Slowakije. Attler heeft Chamberlain het
vuur na aan de schenen gelegd. Eerst
vraagt hy, waf Engeland zou doen, als
Tsjecho-Slowakije door Duitschland werd
aangevallen. Chamberlain gaf geen ant
woord. Toen vroeg hij, of de Engelsche
buitenlandsche politiek veranderd was. Al
weer weigerde Chamberlain te antwoor
den.
Met deze onzekerheid moet het Engel
sche volk en diens afgevaardigden het
voorlo pig doen.
ZIJ, DIE ZICH MET 1 APRIL VOOR
MINSTENS DRIE MAANDEN OP DIT
BLAD ABONNFFREN, ONTVANGEN
DE TOT DIEN DATUM VER
SCHIJNENDE NUMMERS FRANCO
EN GRATIS.
Hitier is gisternamiddag in Berlyn
teruggekeerd en daar door een enorme
menschenmenigte ontvangen. Op het
Tempelhof werd hij door Göring en de
andere ministers begroet en daar heeft
Göring hem de volmachten teruggege
ven, welke de rijkskanselier hem had
verleend, voor dat deze naar Oostenrijk
vertrok.
Officiëel wordt meegedeeld, dat de
president van den Duitschen Rijksdag,
generaal Göring, den Duitschen Rijks
dag tegen Vrijdag a.s. des avonds 8 uur
heeft bijeengeroepen.
Wat gebeurt er op het oogenblik in
Oost-Europa?
Men weet, dat er een ernstig Poolsch-
Litausch conflict is uitgebroken en hoe
wel er op het oogenblik geruststellende
berichten zijn binnengekomen, kan toch
niet ontkend worden, dat de situatie
verre van rustig is.
Immers, volgens Reuter, zouden twee
Poolsche legerafdeelingen te Wilna ge
concentreerd zijn.
Daar kan dus van alles uit voort
vloeien.
Beek te Warschau terug.
Minister Beek is gistermiddag te Warschau
teruggekomen. Hy had direct een bespre
king met president Moscicki, maarschalk
Smigly-Rydz, minister-president Sklad-
kowski en den vice-premier Kwiatkowsky.
Hoewel nog geen enkel communiqué dien
aangaande werd uitgegeven, verklaren goed
ingelichte kringen dat Beek een uiteenzet
ting gaf van zyn reis naar Rome en over
den Europeeschen toestand in het algemeen.
Verder werd het Poolsch-Litausche con
flict besproken. Men meent te weten, dat
geen enkele nota of ultimatum aan Litauen
werd gericht. En in sommige kringen te
Warschau verwondert men zich over de in
het buitenland verspreide geruchten over de
Poolsch-Litausche betrekkingen. De regee-
ringsgezinde pers wijst er op dat het doel
van de tegenwoordige Poolsche politiek het
opklaren van den toestand tusschen Kowno
en Warschau is om zoo spoédig mogelijk tot
herstel der normale diplomatieke betrek
kingen te komen.
Niettemin heeft de parlementsfractie van
de nationale eenheid een motie aangenomen,
waarin gezegd wordt, dat men op alle ge
beurlijkheden voorbereid is.
Een Litausche uiteenzetting.
In officieele Litausche kringen verklaart
men, dat uit het onderzoek buiten twijfel is
komen vast te staan, dat de Poolsche sol
daat op Litaqsch gebied is getroffen, nadat
hy het eerst op een Litausche politiebe
ambte had geschoten. De hinderlaag, waar
over het Poolsche officieele communiqué
spreekt, is pure fantasie. De Litauers
respecteeren steeds de grens, hetgeen van de
Polen niet gezegd kan worden. Litauen
heeft niet het initiatief tot anti-Poolsche
propaganda genomen: het heeft zich beperkt
tot het weerleggen van de aanvallen, door
de Poolsche pers en radio tegen Litauen
gericht.
Te Kowno is medegedeeld, dat men nog
geen antwoord heeft op het aan Polen ge
dane voorstel tot instelling van een commis
sie van oorzaak, dat 14 Maart is gedaan.
De reactie te Parijs.
De ontwikkeling van het Poolsch-Litau
sche conflict wordt te Parijs met te meer
aandacht gevolgd, omdat volgens berichten
uit Berlyn de Poolsche regeering het voor
nemen zou hebben tegenover Kowno dezelf
de methoden toe te passen, die Hitier ten
aanzien van Oostenryk gevolgd heefL Het
behoeft geen betoog, dat men hier op een
minnelijke schUkM w,^h uit, dut
IÏÏ"'vTv«XV<<p -f