DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Vraag en aanbod De Engelsche buiterilandsche politiek Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0-25, groote contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 80 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Democratische beginselen moeten gehandhaafd blijven. Dinsdag 5 April 1938 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang EEN KLINKENDE OORVEEG! Weenen als vermaakscentrum. Bars en cabarets verlaten. De rede van Mussolini in den Senaat. En zijn maarschalkstitel. De algemeene toestand. Denkt U er aan Uw voor Woensdag op te geven? Franco's troepen blijven in opmarsch. Barcelona blijft zich verzetten. £5'iL ALKMAARSCHE COURANT. Het Engelsche Lagerhuis heeft gister middag opnieuw de buitenlandsche poli tiek behandeld en naar aanleiding van een motie der Labour-partij is het tot een debat gekomen, waarbij het even fel toeging: wat zelden of nooit gebeurt, er werd een oorveeg uitgedeeld! Toen beide afgevaardigden hun ex cuses hadden aangeboden, was het inci dent spoedig bijgelegd. Greenwood, de afgevaardigde van de ar beiderspartij, had gistermiddag een motie ingediend, waarin het aftreden der regeering of het uitschrijven van nieuwe verkiezmgen geëischt werd, omdat de regeering door haar buitenlandsche politiek haar verkie zingsbeloften zou hebben geschonden. Greenwood zeide in zijn toelichting, dat de houding der oppositie verkeerd begrepen was, toen zij na de rede van den premier geen motie van afkeuring had ingediend. Dit was niet meer dan een beleefdheid geweest aan het einde van een vermoeienden dag, maar natuurlijk was de oppositie het in geen enkel opzicht met de gevolgde buitenland sche politiek eens. Er was nu overvloedig bewijsmateriaal dat er nog belangrijke ver sterkingen voor Franco uit Italië den Spaan- schen bodem bereikt hadden sinds het be gin van de besprekingen, die de premier toch had doorgezet en daaruit bleek dat de Italiaansche regeering haar woord voor de zooveelste maal gebroken had. De politiek van Eden, die waarborgen had willen eischen was daarmee juist gebleken en de regeering moest nu kleur bekennen. Door haar slappe houding had de regeering voorts den grond voorbereid voor den roof van Oostenrijk door Hitier en door haar weigering om den Volkenbond onmiddellijk bijeen te roepen had zij zich solidair met de dictatoren ver klaard. Spr. eischte ten slotte de onmiddel lijke opheffing van het embargo op wapen leveringen naar Spanje, zoodat de heldhaf tige wettige regeering haar grond tegen de rebellen zou kunnen verdedigen. Chamberlains antwoord. Onder levendige toejuichingen zijner aan hangers begon de premier met de sarcasti sche opmerking, dat dit nu het 15de debat in 5 weken was over de buitenlandsche po litiek, maar het merkwaardige feit deed zich desondanks voor, dat de heer Greenwood 50 minuten over allerlei zeer bekende dingen gesproken had zonder met een woord over de bedoeling van de motie en den eisch van algemeene verkiezingen te reppen. De re geeringspolitiek had in de geheele wereld en in alle Dominions begrip en waardeering ge vonden en het contrast tusschen de regee- ringspolitiek van de daad en de praatpolitiek van de oppositie zou inderdaad een zeer ge- schikten inzet voor nieuwe verkiezingen vormen. Hoe gelukkig dat de oppositie wist dat de regeering haar niet aan haar woord zou houden. Welk een consternatie zou in het Labour-kamp uitbreken als de regeermg 't Huis thans zou ontbinden en de oppositie voor het vraagstuk zou plaatsen om op grond van haar manifest, dat alleen nutteloos en gevaarlijk was, den verkiezingsstrijd in te gaan. De oppositie mocht zich gelukkig prij zen dat het vanavond zou blijven bij een ferme nederlaag hier in het Huis, die haar althans een nog veel zwaarder nederlaag in het land zou besparen. In de afzonderlijke punten door Greenwood genoemd zou spr. niet meer treden. Greenwood had niets nieuws e berde gebracht en het standpunt der regee ring mocht nu overal als bekend worden verondersteld. Het liberale standpunt. Sir Archibald Sinclair zeide, dat hij niet geloofde, dat de regeeringspolitiek zoo alge meen werd goedgekeurd en begrepen als de premier had meenen te mogen veronderstel len. Sinds de mislukking met Abessinie was het aanzien van Engeland in de geheele we reld gedaald en ook thans durfde spr. zeg gen, dat orde en recht een lagere Pjaa^s in de internationale betrekkingen bekleedden dan zelfs maar zes weken geleden. Spr. was het echter met de woordvoerder der oppo sitie niet eens, dat thans een algemeene ver kiezing uitkomst of wijziging zou kunnen brengen en hij zag evenmin in waarom de regeering verplicht zou zijn aan algemeene verkiezingen te denken. De politiek jegens Italië bleef echter ongezond en ook spr. zou de regeering nogmaals willen verzoeken den Volkenbond bijeen te willen roepen voor bet te laat zou zijn. Het beste middel om de Engelsche buitenlandsche politiek weer in aanzien te doen stijgen zou z.i. zijn als de premier Eden terugriep en dien kampioen voor recht, vrijheid, democratie en Volken bond, weer met de leiding van het departe ment van buitenlandsche zaken zou belas ten. Wanneer de regeering ernstig meende, dat een vereenigd front thans urgent was tegenover Europa en de wereld dan moest zij den man wiens waarschuwingen in elk opzicht juist waren gebleken de positie te ruggeven waarop hij recht had. Bijzondere argumenten. De latere sprekers bewogen zich in het al gemeen langs paden van hun partijleiders, maar er waren twee sprekers, die een bij zonder argument aanvoerden. Gordon MacDonald zeide, dat de vakver- eenigingen de herwapeningspolitiek van de regeering hadden beloofd te steunen en zij zouden deze belofte met al hun leden nako men. Maar als zij zagen wat van de vakver- eeniging en het vakvereenigingsrecht in Duitschland en Italië was overgebleven, dan waren de vakvereenigingen niet bereid een algemeene buitenlandsche politiek te steu nen, die hoe langer hoe meer den weg op ging van overeenstemming met de dictato ren en verlaten van de democratische be ginselen, waardoor Engeland groot was ge worden. De regeering moest oppassen dat zij den boog niet te strak zou spannen en de vakvereenigingen overtuigen dat een bewa peningspolitiek hand in hand kon gaan met de verdediging der democratie. Luchtvaartcommandant James zeide, dat hij vorige week was teruggekeerd van het front in Aragon, waar hij den bevelhebber der Italiaansche hulptroepen had gesproken Deze had hem verzekerd, dat de Italiaansche troepen van alle wapenen niet sterker waren dan 22.000 man en dat zij geen versterkin gen hadden gekregen en zelfs voor gerepa trieerde gewonden werden geen remplacan- ten meer gezonden. Daartegenover stond dat het leger der Spaansche regeering voor volle 30 procent bestond uit de troepen der inter nationale brigade, wier aanvoerders te Bar- celona in waarheid de lakens uitdeelden, welk feit spr. ook door ondervraging van ge vangenen bevestigd had gevonden. Het Spaansche volk was allang beu van de machthebbers te Barcelona en zou den dag zegenen dat Franco een beslissende eind overwinning behaalde, die het van zijn Rus sische en andere internationale vrienden zou verlossen. Malcolm MacDonald heeft het debat na mens de regeering gesloten. Hij zeide, dat de regeeringspolitiek zeer zeker door geen en kele zwakheid beheerscht wordt. „Indien onze vredespolitiek geen succes heeft en in dien Groot-Britannië in den oorlog gesleurd wordt, dan kunnen wij in dien oorlog een doorslaggevend gewicht zijn". Tenslotte kwam de arbeidersmotie in stemming, zij werd verworpen met 359 tegen 152 stemmen. De scène in het Lagerhuis. Gedurende een korte rede van den onafh. arb. afgevaardigden Mac Govern in het La gerhuis beriep deze zich op een uitlating van den afgevaardigden Shinwell, waarop de conservatief kapitein Bower de interruptie plaatste: „die deed beter naar Polen terug te keeren, waar hij vandaan komt". Mac Go vern vroeg of de voorzitter een medelid al dus liet beleedigen, maar Shinwell zelf vloog van zijn plaats en voor iemand begreep wat hij van plan was, stormde hij op den ka pitein toe en gaf hem een klinkende oor veeg. De steeds correcte Sir William Davidson, die naast het slachtoffer zat, kwam tusschen beide en vroeg meteen of de speaker een vechtpartij in het Huis zou laten passeeren? Shinwell riep, dat hij Britsch onderdarn was en altijd geweest was, ofschoon hij toe vallig in Polen was geboren en dat hij voor een dergelijke beleediging den eenigen weg gekozen had die hem open had gestaan. De voorzitter zeide, dat hij de interruptie van den afgevaardigde Bower tot zijn spijt niet gehoord had, maar dat zij zeer mis plaatst was. De aanval van Shinwell ging echter de perken der betamelijkheid nog meer te buiten, ofschoon spr. kon begrijpen, dat deze afgevaardigde zeer geïrriteerd moest zijn geweest Wanneer beide afgevaar digden hun excuses aan het Huis en aan el kaar wilden aanbieden dan zou spr. het in cident gesloten verklaren. Shinwell zei dadelijk, dat hü spijt had van den klap, maar dat hij in een vlaag van drift had gehandeld waasvoor hij den kapitein en het Huis zijn verontschuldigingen aanbood. Hij liep toen meteen de zaal uit. Kapitein Bower zeide, dat hij het onge paste van zjjn opmerking ook wilde erken nen en den afgevaardigde Shinwell per soonlijk zijn excuses zou hebben aangebo den als deze niet zoo haastig vertrokken was. Hij geloofde echter dat Shinwell zijn aanvankelijk goed recht door het toedienen van een klap deerlijk had verspeeld. Na de aanbieding van zijn excuses aan den voorzit ter en het Huis verliet ook kapitein Bower de zaal. Storm eischt slachtoffers. - De orkaan achtige storm, die vannacht boven Noord- Italië en het Noordelijk deel van de Adriati- sche Zee heeft gewoed, heeft zes menschen- levens geëischt. Kort nadat zij de monding van de Po waren uitgevaren, zijn vijf met kolen geladen schuiten, die door een wervel storm werden verrast, gezonken. Van de 15 opvarenden konden er slechts negen gered worden. Het Weensche nachtleven, eenmaal om zijn opgewekte vrooljjkheid in geheel Euro pa bekend, is er de laatste paar weken niet beter op geworden. Bars en cabarets zijn verlaten en men verwacht niet, dat daar ver betering in zal komen, voor de vreemdelin genstroom weer terugkeeren zaL Gelegen heden, die een jaar geleden propvol waren, vertoonen thans het beeld van een eenzamen pianist, die voor twee of drie dansende paren speelt. In een van de drukst bezochte gelegenheden der stad verklaarde men den correspondent van Reuter: „De afwezigheid van buitenlandsche bezoekers heeft onze zaak stilgelegd. De Oostenrijkers hebben nooit veel geld gehad en wij verwachten niet, dat de Duitsche touristen veel geld zullen kunnen uitgeven. Het ziet er donker voor ons uit, tenzij de touristen uit andere landen terug willen komen". In vele andere gelegenheden sprak men dezelfde meening uit. Zelfs een nachtclub, die zich beroemt op het bezoek van den hertog van Windsor, wanneer die in Weenen vertoeft, is maar zelden voor meer dan een vierde deel vol. Het merkwaardige, maar logische gevolg van deze toestanden is, dat de prijzen in de nachtclubs verhoogd zijn. De correspondent van de Temps te Rome interpreteert de redevoering, door Mussolini in den Senaat gehouden, als een uiting van den wil van Italië de „tweede" van nie mand te zijn. In Frankrijk had het al de aandacht getrokken, dat de duce niet nader preciseerde, toen hij over „aan gene zijde van de Alpen" sprak. Dit kon zoowel op de Tiroolsche als de Fransche slaan. Verder ontging het den correspondent niet, dat Mussolini geen woord over de spil zei en het woord Berlijn niet in den mond nam. Uit militair oogpunt bevat de rede niets wat niet reeds uit de betrokken begrootin gen en de behandeling daarvan in Kamer en Senaat bekend v. as. Wat ze behelsde over het luchtwapen wordt inzonderheid door hem gereleveerd, aangezien dit de zienswijze van generaal Douhet bevestigt, die in het einde van den oorlog de chef was van de Italiaansche vliegerij en de stelling verdedigde, dat zjj zich tot slagveld noch oorlogsgebied moet beperken, maar het mo reel der bevolking aantasten en achter het front de ravitailleering van de legers moet belemmeren. Naar aanleiding van de benoeming van koning Victor Emmanuel en Mussolini tot maarschalk, herinnert de Romeinsche cor respondent van de Temps eraan, dat de waardigheid van veld-maarschalk in 1924 Alkmaar, 5 ApriL De Fransche regeering zit met groote fi- nancieele moeilijkheden, en deze zijn zelfs zoo groot, dat met het aftreden van het ka- binet-Blum zeer ernstig rekening moet wor den gehouden. Toen Blum eenige weken geleden met zjjn ministerie optrad, kon men zich in Frankrijk afvragen: waarheen gaan wij? Is dit de weg tot het herstel of naar het bankroet? Men was in Parijs niet erg gerust op het welsla gen van het „Blumsche" experiment, temeer niet, waar het kabinet verre van een sterke regeering was en er van de oppositie weinig toeschietelijkheid te wachten was. Zeker, Blum heeft het de eerste maal van Juni '36 tot Juni '37 volgehouden, echter ten koste van enorme offers. Zulke offers zijn thans niet meer mogelijk, omdat de toestand ten kwade veranderd is. Allereerst is Frankrijk het vertrouwen, dat 't buitenlandsch kapitaal nog in het land stelde, finaal kwijt. En het heeft geld noodig, meer noodig dan ooit. Daarom heeft Blum financieele wetsont werpen ingediend, waarover de Kamer van daag zal beraadslagen. Deze ontwerpen be vatten twee artikelen en machtigen de ïegeering tot 1 Juli van dit jaar door decre ten die maatregelen te nemen, welke zij on vermijdelijk acht om het hoofd te bieden aan de behoeften van de nationale defensie, om de dekking van de bank van Frankrijk te besche-men en financieel en economisch herstel te bewerkstellingen. De regeering heeft deze twee artikelen als volgt toegelicht: De toestand der open bare geldmiddelen hangt ten nauwste samen met de internationale gebeurtenissen en de algemeene situatie in het Fransche bedrijfs leven. De onvermijdelijke toeneming der militaire uitgaven maakt de resultaten der vroeger ondernomen pogingen voor een fi nancieel herstel précair. De kapitaalvlucht. welke van begin 1935 tot einde 1937 onge veer 80 milliard frs. heeft bedragen de tegenwoordige waarde heeft tot uitwer king gehad een bijna volkomen stopzetting der beleggingen, een vermindering der al- geheele bedrijvigheid, zoomede een inkrim ping der begrootingsontvangsten, de functie van die bedrijvigheid. Daardoor werd de fiscale capaciteit van het land minder, naar mate nieuwe lasten werden opgelegd. De lasten van de schatkist bedragen voor lf 38 een déficit op de gewone begrooting ten bedrage van vier milliard, kapitaalbeleggin gen voor de landsverdediging 15.9 milliard, andere uitgaven 6840 millioen, totaal 26 mil liard 740 millioen frs. Daar komen bij de 8 milliard 690 millioen voor de spoorwegen en nog 1330 millioen voor verschillende an dere posten. In het geheel dus een bedrag van 36 milliard 760 millioen. Vroeger werd voor dekking van derge lijke behoeften een toevlucht gezocht tot een leening en tot inflatie. Om de mogelijkheid van een inflatie zooveel mogelijk te beper ken, moest de staat zoo vaak overgaan tot de sluiting van leeningen, dat zijn crediet er door verminderd is. De rentevoet werd ver hoogd en de voorwaarden zijn meer en meer onereus geworden. Begin Maart 1938 heeft de regeering gedacht aan een groote lee ning. Wegens de verergering van den inter nationalen toestand kon aan dit voornemen geen gevolg worden gegeven. Men moet thans een toevlucht nemen tot andere methoden van financiering en een beroep doen op de markt voor leeningen op korten termijn. Ongelukkigerwijze is er een werkelijke schaarschte op deze markt. Door middel van voorschotten van de Bank van Frankrijk zjjn van 1 Januari 1935 tot 1938 9 milliard in omloop gebracht. Het grootste deel van dit bedrag is naar de Bank terug gekeerd en tegen goud ingewisseld, om, hetzij invoeroverschotten, hetzij kapitaals- vlucht te financieren. De monetaire autori teiten hebben daarom een politiek van cre- dietbeperking gevoerd. Hoe moet dit groote nationale probleem opgelost worden? Blum ziet als volgt een uitweg: 1. De noodzaak het hoofd te bieden aan bewapeningsuitgaven, die in 1938 46 pet. van de totale staatsontvangsten hebben bereikt. 2. De verhouding tusschen de fiscale lasten en de globale inkomsten van de natie is zoo danig, dat een aanzienlijke verhooging der ontvangsten slechts zal kunnen worden ver kregen door een toeneming der nationale inkomsten. 3. Deze toeneming is verbonden aan het herstel van het bedrijfsleven, d.i. de ontwik keling der productie. 4. Zelfs door een betere regeling der be lastingen en de ontwikkeling der economi sche activiteit zullen de begrootingsontvang sten onvoldoende blijven. Een beroep op de spaarders zal onvermijdelijk zijn. 5. Het niet in evenwicht zijn van de be grooting, het déficit op de balans, bedreigen de munt, doch een nieuwe daling van het ruilmiddel zal leiden tot een verhooging van de kosten voor levensonderhoud, die on herroepelijk aanleiding zou geven tot moei lijkheden van socialen aard. De verdediging van den franc is dus een plicht, omdat dat wil zeggen de verdediging van den openbaren vrede. 6. Het is niet toelaatbaar, dat goudreser ves van de Bank van Frankrijk, die thans tot het strikt noodige voor een mogelijken orlog beperkt zijn, worden opgeofferd. Om een dergelijk programma te kunnen verwezenlijken, moeten alle Franschen een voorbeeld geven van vrije discipline. Het is zeer de vraag, of het Fransche volk daartoe te bewegen zal zijn. Maar zoover zijn wij nog niet: eerst moeten de wetsontwerpen worden aangenomen en het ziet er niet naar uit, dat dit laatste gemakkelijk zal gaan. Wel zou Blum misschien over een kleine meerderheid kunnen beschikken, maar de groote vraag is, wat de radicalen zullen doen. Deze hebben hem nog steeds gesteund, maar het is bekend, dat zij niet meer door dik en dun met hem zullen meegaan. Zal Blum's kabinet vallen? Wij zullen afwachten! 2e handsch goederen 35 cent per 5 regels. werd ingesteld. De lijst omvat op hetoogen- blik vijf namen, Giraldi, Cavigli, del Bono, Badoglio en Graziani. Verder is generaal Balbo na zijn vliegtocht over den Atlanti- schen oceaan tot luchtmaarschalk verheven, maar dit was een zuiver persoonlijke titeL Uit de jongste verheffingen mag men op maken, dat een nieuwe band tusschen kroon en fascisme gelegd is. Ten aanzien van den duce is het mogelijk, dat het iets meer geldt dan een eerbewijs en een grond wettelijke positie hiermee is ingeleid. Bij de uitroeping van het „rijk" werd al gefluis terd, dat hij den titel van kanselier zou aannemen, maar deze heeft niets Italiaansch en men zegt, dat hij, daarvan hoorende, vroeg of men een consulaatskanselier van hem wilde maken. Hoe dit ook zij, Mussolini is nu eerste- maarschalk des rijks en verder naar men weet eere-korporaal van de militie en als drager van de groote keten van de Annun- ziata neef des konings, welke onderschei ding naar het heet ook aan Hitier aangebo den zal worden. Nog steeds duurt het offensief vani Franco voort en volgens de jongste berichten zijn de nationalisten voor Tortosa aangekomen, terwijl zij ook Morella, aan den weg van Alcaniz naar Castellon hebben ingenomen. Hoe snel de opmarsch is, blijkt wel uit den afstand, die de troepen hebben afgelegd: in 7 uur werd 23 K.M. oostwaarts opgerukt. Nu de troepen van Franco voor Tortosa liggen, staan de verbindingswegen van de regeering langs de zee bloot aan het vuur van de artillerie van Franco, hetgeen voor de regeering groote moeilijkheden met zich mede brengt, omdat daardoor hun troepen bewegingen zeer ernstig belemmerd zullen worden. Regeerings-communiqué. Het ministerie van landverdediging heeft medegedeeld, dat Lerida is ontruimd door de regeeringstroepen, zij hebber zich te ruggetrokken in stellingen buiten de stad. Meer naar het Noorden heeft de vijand Cofbins, Aubesa, Algerri en Alfarras bezet, ten zuiden van de Ebro is de vijand opge rukt tot Mora de Ebro. In den sector Morella heeft de vijand nieuwe stellingen bebzet. In den sector Guadalajara zijn een aan tal hoogten door de regeeringstroepen be zet, de vijandelijke troepen vluchtten in wanorde. Uit wraak hebben de ïechtschen meer dan duizend granaten op de stad afgeschoten. Italië juicht! De zegevierende, snelle opmarsch der rechtsche troepen en der heldhaftige Itali aansche legioensoldaten, aldus meldt het Italiaansche telegraafagentschap, heeft in geheel Italië groote en trotsche geestdrift gewekt onder volk en zwarthemden. Zoodra het bericht werd vernomen, dat de legioensoldaten, die opereeren in den sector van de Ebro, zich tesamen met de Spaansche troepen in het zicht van de Middellandsche Zee bevonden, werden te Rome en in de ander centra des lands op tochten georganiseerd door volk en zwart hemden, die met muziek en vlaggen door de straten trokken en juichten voor Italië en rechtsch Spanje, den Duce, Franco en de legioensoldaten, die, aldus Stefani, op Spaanschen grond de hoogste rechten der beschaving van Rome handhaven. Vijf S.A.-mannen gedood, tien gewond. - Toen een aantal Duitsche S.A.-mannen uit Kiel zich per auto op weg begeven hadden om assistentie te verleenen bij de bestrij ding van hoogwatergevaar op Fehmarn, ver ongelukte gisteravond laat in een scherpen bocht voor Heiligenhafen de auto. Vijf S.A.- mannen werden gedood, tien gewond. Stakingsrelletjes. - Bij de Fransche u i Trf>maire en Dillies, waarvan staking is. haU*" gWero'.htend botsin- gen voorgedaan tusschen stakers en werk willigen. Er zijn verscheidenen gewonden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1