DOUWE EGBERTS LUCHTBESCHERMING Stad en Omqemng- In tijden vcm dreigend oorlogsgevaar is ieder verplicht aan de bescherming der bevolking tegen luchtaanvallen mede te werken. WIJ ZIJN NOG ONVOORBEREID. 'ECHTE FRIESCHE HEEREN-BAAI OUD-HOLLANDSCHE PIJPTABAK Het proces over de electriciteitslevering. EERSTE BLAD- Alkmaar, Dinsdag. STRAATTOONEELTJE. Men schrijft ons uit Heerhugowaard: Een groote volgeladen vrachtauto raast jn denderende vaart langs den Middenweg. De huizen trillen, de bel doet een verdacht geluid hooren, als trekt heel schuw en voorzichtig een niet graag verwachte gast even aan Je belleknop. Met de auto trekken die geluiden mee, als de siddering jn het water langs de spoorlijn meetrekt met een sneltrein die door de vlakte jaagt, plots een hevige klap. Een der opgestapel de kisten heeft het begeven en is als een luchttorpedo op de steenen neergekomen. De kist ploft uit elkaar. De inhoud, be staande uit kokosnoten, tolt en rolt in daverende sprongen her- en derwaarts. De chauffeur echter zit met zijn kornuit rustig achter het stuur en heeft vóór schijnbaar genoeg te doen, zoodat hem geen tijd over blijft om zich te bemoeien, met hetgeen achter hem geschiedt. De weg ligt tamelijk ontvolkt als ge woonlijk om 2 k 3 uur in den namiddag. Dan naderen twee jongens per rijwiel. Zij stappen af. Twee der op den weg lig gende vruchten zijn buit verklaard en aan verdere vermorzeling door ander snelver keer ontkomen. Een man nadert. Eveneens per rijwiel. Hij stapt af. Twee meer aan den kant lig gende noten, verdwijnen Li de zich voor op zijn fiets zich be/indende mand. Rustig stapt hij op en verdwijnt in het sterkende vermoeden ancere menschen voor een mogelijkén val behoed te hebben. Het rommelt langs den weg. Alweer een man. Nu met een kruiwagen. Twee andere noten zijn verdwenen en vervolgen hun weg thans in een vehikel, waar zij niet door den vaart uit zullen springen. Een boerenjongen met een kkuw op den rug. Per rijwiel. Hij stapt af. Zet zijn fiets tegen een boom. Jammer, dat hij geen mand bij zich heeft. Een oogenblik staat hij nadenkend Dan bukt hij zich. Raapt een noot op. Stopt die onder zijn blauwe kiel, werkt deze iets tusschen den broek band. Zoo zal het gaan. Even later fietst hij weer. Een groote bobbel op den buik, de klauw zweeft over zijn schouder, als een losgeslagen roer achter een schip. De noot is binnen. Een man met een bakfiets. De noten zijn van het oppervlak van den weg verdwe nen. Maar in den kant en in het water liggen er nog genoeg. Ook hij verklaart ei een paar als goede buit. Dan verschijnt weer iemand met een bakfiets. Vermoedelijk de kornuit van den chauffeur, want met een bij een boer ge leende kroozer begint hij de noten uit het water te visschen. Tot de bak vol is, met een top er op. De belangstelling van de omwonenden groeit. De jongen met zijn bak volgeladen stapt op. Wil opstappen tenminste, want plots maakt de fiets een zwaai. Noten rollen langs den weg en bjj den wal neer het water in. Zij worden opgevischt en dan is er weldra niets meer - an het onverwachte presentje te bespeuren. MODESHOW VAN KOFA. Het was zeker een goede gedachte van het Kofa-magazyn om voor de dames van Alk maar en omstreken in het „Gulden Vlies", dat voor deze gelegenheid met tapijten en palmen was versierd, een show te organisee- ren van corsetten en moderne lingerie, dit zeker niet onbelangrijke deel van de klee ding der vrouw. De wensch van iedere vrouw ia immers er zoo goed mogelijk uit te zien en een goed figuur draagt daar zeer veel toe bij. Dat men deze buitengewone gelegenheid om de verschillende modellen in de prak tijk te zien dragen zeer op prijs stelde, be wees wel het groot aantal bezoeksters, dat gistermiddag en gisteravond de show be kocht. Het Gulden Vlies was tot de uiterste hoeken met een enthousiast publiek bezet. De conferencière opende om 3 en 8 uur de shows en verwelkomde namens de directie de bezoeksters, die door hun aanwezigheid blijk gaven van interesse voor juiste en passende onderkleeding. Voor de pauze toonde een viertal man nequins de bekende Olga-corsetten voor iedere figuür en ook voor iedere beurs. Een goed passend corset is een welstand voor het lichaam. Het corrigeert kleine of groote fouten van het figuur en geeft steun aan rug en buikspieren, zónder de vrijheid van beweging te belemmeren. Elk gedemonstreerd artikel werd door de conferencière beschreven en menige bezoek ster zal door de vakkundige demonstratie en toelichting, zeer zeker een beteren en juistere kijk op deze zoo belangrijke artike len, ter voltooiing van het moderne toilet, gekregen hebben. Met een komisch nummer, n.1. een corset, gedragen in het jaar 1880, werd de pauze ingeluid. Na de pauze werd een uitgelezen collectie lingerie, waaronder de bekende Amerikaan- sche lingerie, voorgedragen. Zoowel in garnituren als nachthemden en pyama's werd inderdaad iets bijzonders ge toond, zoodat de Kofa met recht op een ge slaagden dag mag terugzien. MOTORCARRIER TE WATER. Gistermiddag te omstreeks 2 uur is een driewielige motorcarier, welke vanaf de Steenenbrug over de Mient reed, door het vastloopen van. het rechterwiel met een zwaai in het water van de Mient terecht ge komen. De bestuurder wist er nog bijtijds af te springen. Het motorrijwiel is door een kraanwagen op het droge gebracht. OM ZIJN ROES UIT TE SLAPEN. Terzake openbare dronkenschap is gister middag een beschonken persoon naar het bureau van politie overgebracht om daar zijn roes uit te slapen. Er is proces-verbaal tegen hem opgemaakt. EEN WONDERLIJKE GESCHIEDENIS MET EEN GOEDEN AFLOOP. Zaterdag zag mevr. B. aan den Hon- denweg te Heerhugowaard, toen zij uit haar woning kwam bij de brug van de familie Zut, een jongen in de daar zeer breede weg sloot staan. Niet ver van hem af dreef een meisje. Mevr. B. bedacht zich geen oogen blik en haalde het kind oogenblikkelijk op het droge. Tot haar groote ontzetting ver haalde de jongen, die intusschen rustig in het water bleef staan, dat hU met twee meisjes op de fiets over het bruggetje had willen rijden, toen omgekanteld was en over de brugleuning te water geslagen. Het andere meisje was direct ondergegaan en niet meer bovengekomen. Gelukkig kwam juist op dit oogenblik de groentenhandelaar Kooij. Toen hij hoorde dat er nog een kind te water lag, begaf hij zich onmiddellijk in de sloot en mocht na eenig zoeken het ge noegen smaken het kind, dat nog teekenen van leven gaf, boven water te halen. NOORDHOLLANDSCH LANDBOtWCREDIET N.V. In de algemeene vergadering van aan deelhouders van het Noordhollandsch Landbouwcrediet N.V. werd de balans en de Winst- en verliesrekening per 31 December 1937 goedgekeurd. Besloten werd het dividend voor de 6 pet. cumulatief preferente aandeelen te bepalen op 6 pet., voor de 5 pet. pre ferente aandeelen op 5 pet. en voor de gewone aandeelen op 5 pet. De heer jhr. H. van Foreest werd als commissaris herkozen, terwijl het col lege van commissarissen met een lid werd uitgebreid door de benoeming van den heer J. J. Nieuwenhuysen, burge meester van Limmen. Het is een ernstig onderwerp, dat wy hier thans in enkele artikelen willen be handelen, maar een onderwerp, dat in een uiterst critieken tyd als dte waarin wy thans leven, niet onbesproken mag blijven. Wy zijn nu eenmaal geen struisvogels, die by naderend gevaar den kop in het zand steken en sich voorstellen, dat er geen ge vaar meer is omdat zjj het niet zien. Wij zijn mensehen, die rekening moeten houden met de mogelijkheid, dat de inter nationale verhoudingen binnen afzienbaren tyd van dien aard kunnen zijn, dat een oorlog onvermijdeHjk is. Door wie en waar die oorlog dan gevoerd zal wordeh, kan niemand op dit oogenblik voorspellen. Wij weten niet of ons land daarbij onwillens betrokken zal worden, maar wij moeten rekening houden met de mogelijkheid, dat dit wel zal gebeuren. En die mogelijkheid sluit in zich, dat niet alleen onze soldaten den strijd tegen een vijandelijke troepenmacht zullen aan binden, maar dat ook de burgerbevolking onmiddellijk in dien strijd betrokkeh zal worden. Door het verschrikkelijkste aanvalswa pen. het vliegtuig, is de strijd van het slag veld en van de loopgraven naar het gehee- le land verplaatst. Waar wij ook Wonen, hoe ver wij ook van het eigenlijke gevechts terrein verwijderd zijn, toch zijn wij in ons kleine landje aan even groote gevaren blootgesteld als de soldaten, die in de voor ste loopgraven strijden. Het zijn niet alleen de militairen meer, die by een komenden oorlog worden aan gevallen, het is evenzeer de burgerbevol king, het zyn vrouwen en kinderen, zieken en ouden, het zyn allen, die gezamenlyk de bevolking van den oorlogvoerenden staat vormen en wier moreel, zooals men dat in militaire kringen noemt, gebroken moet worden. Hoe meer verwoesting men onder de bevolking kan aanrichten, hoe grooter de panische schrik is, welke men daar kan teweeg brengen, des te meer wordt de weerstandskracht van 't volk gebroken en des te zekerder rekent men op een snel le overwinning. Er is een tyd geweest, dat men vertrouw de, dat door conferenties en internationale besprekingen de aanvallen uit de lucht, al thans voor de burgerbevolking, illusoir zouden worden. Die tyd is voorby. Men weet wat er in Spanje, in Abessinië, in het verre Oosten gebeurd is en men be hoeft niet te verwachten, dat, wanneer een nieuwe wereldoorlog uitbreekt, de een of andere staat er gemoedsbezwaren op na zal houden. Wie nagaat in welke mate het luchtwapen zyn invloed op den stryd van 1914 tot 1918 heeft laten gelden, begrijpt wel, dat by een nieuwen strijd de aanvallen uit de lucht de grootste verschrikking zullen zijn. Alle landen, welke hun bewapenig In snel tempo hebben opgevoerd, beschikken over duizenden van de modernste machines en wanneer eens de hel over Europa zal losbreken, is het te verwachten, dat er een zoo groote en zoo wreede slachting zal plaats vinden, dat er inderdaad geen over winnaar en geen overwonnene zal zyn. Tegenover eiken aanval organiseert men een afweer. Het is vanzelfsprekend, dat men in elk strydbaar lahd, niet alleen aan de vlieg tuigen, maar ook aan den afweer gedacht heeft Ook ons land heeft afweergeschut en wy mogen aannemen, dat men zich daarby van het nieuwste materiaal zal bedienen en dat men daarmede terdege heeft geoefend, zoodat men in tyd van oorlog by luchtaan vallen niet werkeloos het bloedige resul taat behoeft af te wachten. Hoe ver men daarmee in het leger is ge komen, is moeilijk te beoordeelen, maar met zekerheid mag worden aangenomen, dat het aanvalswapen sterker dan de af weer zal zyn en dat dus het luehtgevaaf van zeer ernstigen aard zal blyven. Bovendien is het afweergeschut slechts in militaire handen en daarom niet aanwe zig in de meeste Nederlandsche gemeenten, die vanuit de lucht aan een bombardement op de burgerbevolking kunnen blootgesteld worden. Praetisch gesproken ligt geheel Neder land voor luchtaanvallen open, omdat vliegtuigen in zoo grooten getale kunnen overkomen, zich zoo snel kunnen verplaat sen en door een hooge vlucht of een dichte bewolking vaak zoo verrassend boven vy* andelijk gebied kunnen versehynen, dat volkomen afweer eenvoudig uitgesloten is. Het gevaar voor de bevolking. Dit alles geeft de zekerheid, dat elke stad in oorlogstijd gegast of gebombardeerd zal kunnen worden en met deze zekerheid voor oogen is het vanzelfsprekend, dat men zich overal afgevraagd heeft welke de beste maatregeleh zyn om het gevaar in zijn uit werking zoo gering mogelijk te doèn zyn. Wy moeten trachten ons tegen dat gevaar op de beste en doeltreffendste wyze te be veiligen en wat wy daarvoor zullen moeteh doen is en der grootste en lastigste vragen waarmee men zich de laatste jaren heeft bezig gehouden. Propaganda tegen de lucht bescherming. Het is bedroevend te zien op welke on verantwoordelijke wijze men thans nog de bevolking aanspoort om zich weerloos te la ten slachten. Er is een tijd geweest, dat men er in breede kringen tegen waarschuwde om zich op te geven by een organisatie, welke de bescherming der burgery tegen luchtaan vallen op het oog had. Er werd geïnsinu eerd, dat men, door zich op te geven voor het deelnemen aan luchtbescherming, min of meer in de ryen der militairisten zou treden en dus willens en wetens een actieve rol zou spelen in het drama van een oorlog. Wij behoeven niet uitvoerig aan te toonen hoe verkeerd dat gezien was. Wie aan de luchtbescherming deelneemt doet dit slechts noodgedwongen, en niet om het militairisme te versterken, maar inte- gendel om de gevolgen daarvan te ver zwakken. Wy vallen niet aan, maar wy worden aangevallen en in deze omstandig heden is het slechts de vraag of wy het le ven van ons en de onzen het kostbaarste dat wy hebben weerloos ten offer laten vallen dan wel of wy met alle beschikbare middelen zullen trachten ons tegen de ge volgen van dien aanval te verdedigen. Wanneer er brand uitbreekt is ieder op «yn post het vuur te bestryden, wanneer een besmettelijke ziekte in breeden kring «lachtofferz maakt, nemen wij alle maatre gelen het kwaad te beperken en er is geen enkele rede waarom wy ook niet paraat zouden zyn ala ons een zoo groot gevaar bedreigt, dat al het andere daarbij slechts kinderspel kan genoemd worden. Tegenwerking uit principieele overwegingen. Er zyn helaas menschen, die nu nog pro paganda maken tegen elke poging het ge vaar, dat ons uit de lucht bedreigt, zoo mo gelijk te verzwakken. Zy gruwen van den oorlog en willen de menschheid zoo verbe teren, dat in de toekomst geen oorlogen meer mogelyk zyn. Dat laatste is een prachtig doel en daar aan moet ieder naar de mate van zijn krachten meewerken. Maar intusschen mogen wy niet voorby- zien, dat de werkelykheid op het oogen blik zoo is, dat overal, in alle landen, de bewapening tot het hoogste is opgevoerd, dat er geen twijfel aan is, dat deze wape nen in al hun vernietigingskracht zullen worden gebruikt en dat alle mooie theorie ën niets waard zijn als straks de vliegtui gen boven onze huizen zullen versehynen. Men kan den stryd tegen de misdaad aan binden en van alle menschen engelen wil len maken, maar men zal, zoolang de we reld nog niet met engelen bevolkt is, er re kening mee moeten houden, dat er misda digers zyn en dat men zich tegen hun aan slagen zal moeten verweren. Zelfs de grootste idealist zal niet verzui men 's avonds zijn deur op slot te doen en er is geen enkele reden, dat wy by het luchtgevaar een andere houding zouden aannemen. Wij willen zelfs verder gaan en zeggen, dat by het dreigend oorlogsgevaar in den tyd waarin wy leven het min of meer mis dadig is de bevolking in slaap te sussen en tot lydelyk toezien te bewegen. Wanneer wij thans gèen maatregelen nemen Zullen wy straks volkomen onbeschermd zyn en wanneer de gassen worden uitgeworpen, wanneer de bommen vallen en wy de groo te slachting aanschouwen, zullen wy te laat bedenken, dat velen door onze laksheid en door onze kortzichtigheid noodeloos in den dood zijn gedreven. Men kan van het standpunt uitgaan, dat alles wat wy organiseeren toch niets «al helpen omdat wy nu eenmaal weerloos «yn. Wij zouden niet graag beweren, dat wy de verschrikking kunnen voorkomen verre van dat maar wy kunnen den om vang van een ramp verkleinen en wy zijn dat verplicht tegenover vrouwen en kinde ren, zieken en grijsaards, tegenover allen, die van onze houdingen tyden van gevaar afhankelijk zyn. Wy slapen heeft men vèn andere tijde eens gezegd terwijl onze buren werken. Dat is een ernstige beschuldiging en al wil len wy ze niet geheel onderechryven, het is een feit, dat er al te lang getalmd is, dat wy al veel te lang gewacht hebben met het treffen van maaregelen. In een tyd, dat Mussolini de bevolking, die buiten de groote steden kan wonen den raad geeft, met het oog op 't luchtgevaar, zoo spoedig mogelyk naar het platteland te verhuizen, is toch zeker ook voor en» het oogenblik aangebroken om maatregelen te nemen, het gevaar uit de lucht zoo het al niet te verhinderen is in zyn uitwer king zoo krachtig mogelyk te bestryden. Helaas moeten wy constateeren, dat de organisatie tegen luchtbescherming in ons land nog altyd in een stadium verkeert, dat wy aan de verschrikkingen van snelle, verrassende aanvallen door een groot aan tal vliegtuigen vrijwel weerloos zyn over geleverd. In een volgend artikel zullen wy het ge vaar uit de lucht aan een nadere beschou wing onderwerpen. Men schrijft ons van juridische zyde: Inderdaad pleiten sterke argumenten voor de opvatting, dat de gemeenten behooren tot de gegadigden, bedoeld in artikel 4 der ryks- concessie tot exploitatie van een electrische centrale door de provincie en is dus de pro vincie verplicht aan de gemeente stroom te leveren, ter distributie door de gemeente zelf onder haar inwoners. Eigenaardige moeilijkheden doen zich nu echter voor als de provincie, hiervan niet overtuigd, op overname van het gemeentelyk distributiebedryf aan blijft dringen en in uitzicht stelt, dat anders geen stroom meer aan de gemeente geleverd zal worden. Formeel gesproken heeft de provincie met deze bedreiging nog geen onrechtmatige daad begaan. Zy zal door de gemeente nog niet in rechten kunnen worden aangespro ken. Dit zal eerst mogelijk zyn als de stroomlevering is stopgezet en de inwoners der gemeente dus reeds gedupeerd zyn. Reeds eerder echter, o.a. by arrest van 4 April 1929, heeft de Hooge Raad zich in een dergelyk geval op een minder formeel stand punt geplaatst en den wil voor de daad ge nomen. Ook in dit geval zou daartoe alle aanleiding zyn, desnoods nadat de gemeente een sommatie aan de provincie heeft doen uitgaan, waardoor officieel geconstateerd is, dat de provincie verdere stroomlevering weigert. Een redelyke toepassing van artikel 4 der concessie brengt overigens mede, dat nieuwe overeenkomsten voor stroomlevering tijdig worden voorbereid. Weigert de provincie hieraan mede te werken, dan is er reeds on rechtmatige nalatigheid. Overigens kan de gemeente, mocht de pro vincie onverhoeds op zeer korten termyn stroomlevering weigeren, direct in het zoo genaamde kort geding de zaak by den presi dent der rechtbank aanhangig maken. Het staat wel vast, gezien juist de aard van het kort geding, dat de president dan tot stroom levering zal verplichten, met bepaling, dat het geschil ten spoedigste in zyn geheel aan het oordeel der rechtbank zal worden onder worpen. Kan nu de rechtbank, de gemeente in het gelijk stellende, de provincie verplichten tot daadwerkelijke stroomlevering? Dat is na tuurlijk onmogelyk, maar wel zal de recht bank, de weigering der provincie tot stroom levering, tot een onrechtmatige daad bestem pelend, op het voortduren dezer onrechtma tige daad een, zelfs met lederen dag verzuim oploopende, dergelyke hooge dwangsom (boete) kunnen stellen, dat de provincie de fmancieele consequentie voor het electrici- teitsbedryf niet kan aanvaarden. Tenslotte ryst nog de vraag of de provin cie, door den rechter in het ongelijk gesteld, zou kunnen volstaan met zich tot stroomle vering bereid te verklaren, echter tegen zoo danige hooge tarieven, dat het gemeentelyk distributiebedryf toch niet kan blyven be staan en het dus maar beter is het over te doen! Dan zou de gemeente dus een soort Pyrrhus-overwinning behaald hebben. Een dergelijke tactiek, waardoor een rech- terlyke beslissing tot een aanfluiting zou worden gemaakt, is van een overheids lichaam echter niet te verwachten. Boven dien spreekt ook de regeering in dezen een woordje me% en zal dit zeker niet toelaten, al staat zy dan ook met de provincie op het standpunt, dat naasting der gemeentelyke bedryven en concentratie der electriciteits- voorziening gewenscht is. Ook bestaat ten slotte de mogelykheid, dat de gemeente van den rechter niet alleen vraagt een beslis sing over het recht der gemeente op stroom levering, maar tevens een beslissing over de tarieven, waartegen deze stroom redelyker- wyze zal moeten worden geleverd. INSCHRIJVINGEN HANDELSREGISTER 29 MAART—5 APRIL '38. Nieuwe zaken: Alkmaar: Schuurman'» Leesbibliotheek, Lindenlaan 6, leesbibliotheek, enz. Heerhugowaard (Z.): G. N. Oudeman, Middenweg B 99, kantoorboekhandel, enz. Den Helder: H. Bodenstaff, Middenstraat 49, winkel in melkproducten, enz. Wyzigingen: Alkmaar: Atelier voor sier- en reclame- werken M. Weiland, Spoorstraat 51, glasbe werking, enz.; verplaatst naar Amstelveen. De Nederlandsche Bank N.V., Amsterdam; bestuur» wij ziging. A. van de Voorde, Corfstraat 10, aannemer van grondwerken, enz.; verplaatst naar Amstelveen. Anna Paulowna: Dames Dekker en Boon, Lagedijk 16, wasschery, enz.; nieuwe eige nares. Broek op Langendijk: J. de Boer, Sta tionsweg 82, autogarage, enz,; rechtsvorm gewyzigd. Castricum: ,,'t Hoekje", Pernéstraat 31, winkelier in zuivelproducten, enz.; overge gaan aan L. Vaalburg. Schoorl: N.V. Alg. Risico Verz. My. „Mer- curius", Voorweg C 121; bestuurswijziging. VEREENIGING VOOR GEZINSVERPLEGING. De zusters verpleegden in de maand Maart 93 patiënten en legden 1390 bezoe ken af, waarvan 297 betalende bezoeken, 874 bezoeken voor 't Aaza en 219 gratis bezoeken. Er werd 1 maal den dr. geassis teerd, 1 maal geholpen by transport en 8 maal de laatste hulp verleend by het af leggen. De wykkraamverpleegster verpleegde 9 patiënten, legde 209 bezoeken af en heeft 2 maal den dokter geassijteerd. N.V. OVERDEKTE BAD- EN ZWEMINRICHTING. Naar wy vernemen is den heer L. de Vries met ingang van 1 Mei op zyn ver zoek eervol ontslag verleend als adj.-dir. van de N. V. Overdekte Bad- en zwemin richting. In zyn plaats is benoemd de heer R. Quast, voorheen secretaris-boekhouder van de H. V. A. (afd. suiker-onderne mingen op Oost-Java), VERKOOP GROND AAN DE ROZENSTRAAT. De N.V. Bouw- en Exploitatie Maat schappij „Tolsduin" te Heemskerk heeft verzocht voor zich of haar lastgevers van de gemeente te mogen koopen een perceel bouwterrein, gelegen aan de Rozenstraat, groot ongeveer 289 M2., voor den prijs van 2312 in totaal, teneinde daarop twee wo ningen te bouwen. In bylage No. 53 bieden B. en W. dan Raad in verband daarmede een ontwerp besluit ter vaststelling aan.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 2