Blum's financieele voorstellen door den Senaat verworpen. Dubbele garantie voor alle verzekerden Algemeene Friesche Groot-Noordhollandsche Levensverzekering-Mij. van 1845 De minister-president diende na de nederlaag zijn ontslag in. Burmaniahuis Leeuwarden van Brienenhuis - Amsterdam HU wk mHÊÊk Een groote meerderheid voor Hitter verwacht. Stemt Hitier in zijn geboorteplaats? De zitting van den Senaat. veroveren Trempy. Ook regeerings-successon. Chamberlain over de buiten landsche politiek, Oorlog steeds uiterste noodzaak. De rede van Halifax. Het ti gegaan, zooals verwacht werd: Blom heeft getracht, zijn financieele voorstellen btJ den Senaat te verdedigen en dat is op een volkomen mislukking uitgeloopen: met 228 tegen 49 stemmen werden de voorstellen verworpen! Het directe gevolg was, dat Blum besloot, het ontslag van zijn kabinet bij den presi dent der republiek in te dienen. Deze aan vaardde dat en nog gisteravond kreeg Dala- dier opdracht, om een nieuwe regeering te vormen. Daladier nam de opdracht aan en hoopt Zondag reeds een nieuw kabinet te kunnen hebben samengesteld. Daarmee zal wellicht een nieuwe periode- in de Fransche politiek aanbreken. IfflB H 95Ë 15 d b 1 1 U 1 n 1 A (Van onzen Weenschen correspondent). WEENEN, 8 April. De groote .Volksabstimmung" van ocndon de aan* kiezers ut aan, Blum De Parijsche autoriteiten waren giste ren niet erg gerust; zij vreesden, dat optochten zouden worden georganiseerd in de omgeving van het Senaatsgebouw en dat wellicht de leden van den Senaat gemolesteerd konden worden. Daarom was het gebouw tot in verre omgeving afgezet en werden alle toegangswegen bewaakt. In het Senaatsgebouw heerschte een groote drukte en een zekere onrust. Direct na de voorlezing van het financieele rapport door Gardey, nam Blum het woord en verklaar de, dat zijn ontwerp geen denkbeeldige con structie bood. Het stond in verband met het ontwerp, dat hij reeds in Juni 1937 had inge diend en dat toen door den Senaat was ver worpen. Sedert twee jaar aldus Blum zijn de leeningen niet meer toereikend om aan de behoeften der schatkist te voldoen. De re geeringen kunnen niet steeds voor dezelfde moeilijkheden blijven staan. De oplossing, die ik aan de hand doe, zal morgen onge twijfeld door Kamer en Senaat worden over genomen en met groote meerderheid goed gekeurd. Blum herinnerde er verder aan, dat zijn regeering sedert haar vorming twee wetsont werpen bij het parlement heeft ingediend. De Senaat heeft het eene aangenomen en het andere verworpen. Hy stond de regee ring een termijn van nauwelijks een maand toe. Overigens moet de schatkist uitgaven doen in zoo snel tempo, dat de aan de regee ring toegestane credieten niet verder toe reikend zullen zijn dan tot in de tweede helft van April. Men mag dus de regeering. die door den tijd gedrongen werd, niet ver wijten, dat zij snel heeft gehandeld en een ontwerp in zijn geheel heeft ingediend. Blum zeide te willen antwoorden op ze kere tegenwerpingen. Men heeft gesproken van 80 tot 100 milliard schatkistbiljetten. Men heeft een ontstellend beeld van hypo thecaire inflatie opgehangen. Blum verklaar de er prijs op te stellen, de critiek van tech- nischen aard op het regeeringsontwerp te weerleggen. Ten aanzien van de heffing van het kapitaal, zeide hij bereid te zijn het ma ximum te verhoogen van 150.000 tot 250.000 frs., hetgeen de kleine boeren zou ontlasten. Het eigenlijke probleem Blum antwoordde, dat men hem niet heeft laten uitspreken. Naar zijn meening moet een dergelijke beslissing genomen worden door het algemeene kiesrecht zelf. Hij eisch- te bovendien voor het hoofd der regeering het recht op, zijn gedachten op het spreek gestoelte van den Senaat uiteen te kunnen zetten als ieder spreker. Hij verklaarde gaen inbreuk te willen maken op de souvereini- teit van den Senaat en herinnerde er aan, dat geen grondwet een hoogerhuis zoo uit gestrekte volmachten geeft als de Senaat ge niet. Nergens heeft de Senaat het laatste woord. Niemand eischt meer de opheffing van den Senaat (protesten en gelach). In ieder geval komt die opheffing niet voor op het socialis tische programma. Slechts rijst de vraag van de wijze van verkiezing en de verdeeling der verantwoordelijkheid tusschen beide huizen. Blum herinnerde er aan, dat een Senaat van conservatieven oorsprong indertijd alle re- publikeinsche regeeringen had kunnen doen vallen. Hij deed dat niet, omdat hij begreep, dat hij zichzelf de taak van controle en ma tiging moest toewijzen. Blum zeide te vree zen, dat de Senaat, ten nadeele van de repu- blikeinsche eendracht, van de gebruiken zou afwijken en de grenzen, die hij zichzelf ge trokken heeft, zou overschrijden. De Senaat staat op het punt, voor den tweeden keer een beslissende uitspraak te gen de meerderheid der Kamer te doen. Als ik wel ben ingelicht, aldus de minister, zoudt gij dat liever vermeden hebben. Gij hadt het gevoel dat op de Kamer de eigenlijke ver antwoordelijkheid rustte. Als de Senaat zijn macht uitbreidt, bestaat de kans, dat het gevoel van verantwoordelijkheid in een Ka mer, gekozen op grond van het algemeen kiesrecht, verzwakt. Het is de plicht van het hoofd der re geering, aldus besloot Blum, op deze dingen te wijzen. De Senaat zal thans tot de grens der bevoegdheden, die de grondwet hem toekent, gaan. Hij zal zich verzetten tegen den wil van da Kamer. Hü zal zich uitspreken tegen een regee ring, die hij nooit erkend heeft, zelfs niet de facto. Ik ben republikein: uit naam van het belang der republiek doe ik een laatste beroep op den Senaat. Blum verliet daarop het spreekgestoelte, terwijl de socialisten en eenige senatoren van de democratische linkerzijde applaudi- seerden. vic muigenuren hun stem zullen gaan uitbrengen, teneinde dit zoo spoedig mogelijk achter den rug te hebben. Slechts weinig kiesgerechtigden zullen thuis blijven. Hitier zal een overwel digende meerderheid krijgen. Maar toch wordt een felle verkiezings-campagne ge- voerd. waarbij men gebruik maakt van al- le hulpmiddelen van de moderne techniek. Men wil daarmede bereiken dat zooveel menschen als maar eenigszins mogelijk het ja-woord zullen zeggen, opdat men aan de heele wereld kan laten zien hoe groot de macht van Hitier ook in Oostenrijk is, waarin tot nog voor slechts enkele weken geleden Schuschnigg geloofde millioenen aanhangers achter zich te hebben staan. Niet alleen te Weenen, maar ook in alle andere steden en dorpen en gehuchten zijn de straten met ontelbaar veel hakenkruis- vlaggen en hakenkruisvaantjes versierd, overal prijken reusachtige beeltenissen van den Führer en overal zijn plakkaten met verkiezingsopschriften en -mottes aange bracht. Weenen zelf baadt zich in een zee van roode kleuren met hakenkruisemble men erop. De stad is in een feestgewaad; er werden kiosken en met rood doek be spannen houten torens en pilaren opgericht. Hooge vlaggemasten verrezen op de drukste verkeerspunten uit den grond. Breede lin ten met opschriften verbinden de gevels van de huizen met elkaar en allerwegen ziet men groene guirlandes. Zelfs de Hof- brug. het vroegere keizerlijke paleis van de Habsburgers in het hartje van de bin nenstad, en het fraaie &)ot Schönbrunn, de zomerresidentie van de oude keizers, wer den geheel met hakenkruisvlaggen getooid. In het gewezen parlement, een prachtig ge bouw in Griekschen stijl, dat onder de re geering van keizer Frans Jozef aan de Ringstrasse werd gebouwd, heeft zich het hoofdkwartier van den propagandaleider geinstalleerd. Duitsche soldaten met het ge weer over den schouder staan boven op de hooge trappen op wacht. Ook de persconfe renties voor de buitenlandsche journalisten hebben in dit gebouw plaats. Nieuw leven is in dit gebouw ontwaakt, dat eertijds in een Doornroosje-slaap dreigte te verzinken Adolf Hitier wordt Zaterdag te Weenen verwacht. Op het oogenblik reist hij door Oostenrijk rond, waar hij overal met geju bel en gejuich ontvangen wordt. Men neemt aan, dat hij den geheelen Zondag in de Oostenrijksche hoofdstad zal blijven en dat hij hier ook zelf zijn stem uitbrengt tenzij hij dit te Braunau doet, de plaats waar hij geboren werd. De versiering van de stad geschiedde dus niet alleen voor den verkiezingsstrijd, doch ook omdat Hitier hier zal zijn. Van een verkiezings-„strijd" in den eigenlijken zin des woords is eigenlijk geen sprake, want een ieder weet heel goed hoe het resultaat zal uitvallen. Maar het gaat hier nog om enkele luttele percenten. Zal drie-en-negentig procent of zal vyf-en-ne gentig percent openlijk verklaren achter den Führer te staan? Zij, die vroeger in het kamp der socialis ten stonden, stemmen nu voor Hitier. Hy geeft den arbeiders immers werk en brood! Duizenden, die jaren zonder arbeid waren, hebben thans weer betrekkingen gekregen. En duizenden anderen zijn er van overtuigd, dat men hen binnenkort weer aan het werk zal zetten. Zy, die onder Schuschniggs systeem werkloos waren en niet eens meer een on dersteuning van den staat mochten krijgen en die dus met hun gezinnen tot de groot ste ellende veroordeeld waren, ontvangen thans weer de .Arbeitslosenunterstützung". Is het een wonder, dat zij pro-Hitier zyn? Roode arbeiders, die wegens hun politieke overtuiging door de vroegere bewindheb bers uit hun staats- en gemeentebetrek kingen gezet zijn, hebben hun baantjes weer teruggekregen. Een van de vroegere aanvoerders van hun partij, de gewezen wethouder Weber, heeft openlijk verklaard, dat hy een groote bewondering voor het nationaal-socialisme gekregen heeft. Schuschnigg zit nog steeds in zijn woning in het Belvedere-slot, waar hij voortdurend bewaakt wordt. Het staat nog niet vast waar hij ter verantwoording voor zyn vroe gere daden geroepen wordt, maar in ieder geval zal er een proces tegen hem gevoerd worden. Zijn broeder, die een betrekking bij de Ravag, de Oostenrijksche radio-om- roepmaatschappij had, heeft zijn diensten aan de nazi's aangeboden, doch die hebben PT doon -WWW» De electrische centrales van Cata- lonië zyn thans na de inneming van Tremp, ten Noorden waavan die cen trales liggen volgens hun eigen berichten, geheel in de handen der Spaansche opstandelingen. Dat hier mee de electriciteitsvoorziening, zoowel van de stad Barcelona als van de fa brieken hier-buiten ernstig wordt be lemmerd is te begrijpen. Naast deze gevaarlijke dreiging staat het communiqué van de Spaansche regeering echter niet zoo in mineur als 't gewoonlijk de laatste dagen was. O.a. wordt gezegd dat het Oostelijk leger zyn stellingen ten Noor den van de Ebro langs de Segre en Rio Noguera Pallasera handhaaft. De aanval lers drongen binnen in de richting van Granja de Escarpe, doch werden door de artillerie teruggeslagen. Ten Zuidwesten van Tortosa deden de regeeringstroepen tegenaanvallen om het binnendringen der opstandelingen te beletten langs den weg van Morella naar San Mateo. In een tegen aanval bij Villabona werden enkele hoog- tene welke verloren gingen Donderdag, her overd en een oprukken van den vyand naar Mas de La Masa werd verhinderd. In Estremadura werd het dorp Carrasco- lejos heroverd. Een honderdtal tegenstan ders werd krijgsgevangen gemaakt en veel materieel werd buitgemaakt. Bij Cifuentes werd een krachtige aanval op Cerro Blanco afgeslagen. Aan het front in Arragon werden twee Fiat-vliegtuigen van de luchtmacht van Franco, neergeschoten. De regeeringslucht- macht verloor een toestel. Voor zyn kiezers te Birmingham heeft de De minister-president sneed vervolgens het eigenlyke probleem aan. Gij gaat dit ontwerp verwerpen, aldus zeide hy. Maar wat zult gij daarna doen? Er moet een op lossing gevonden worden, welke zult gy te genover de onze plaatsen? De uitgaven der schatkist beloopen in het geheel 50 milliard, waarvan 35 milliard nog betaald moet wor den. Blum besprak daarna de politieke zijde van het vraagstuk en herinnerde aan zyn pogingen tot het vormen eener regeering van nationale eenheid. Hij zeide, dat het niet zyn schuld was, indien hy een regeering ge vormd had, die steunt op een grondwettigen regel van de meerderheid. Toen dat gebeurd was, moest hij regeeren. De regeering vatte het financieele vraagstuk aan in het verlan gen een nuttig en ernstig werk te doen. De Kamer keurde het ontwerp goed, daarna moest de regeering het aan den Senaat voorleggen. Gij hebt onze regeering nooit gewild, aldus Blum. Gij hebt daarvan nooit een geheim gemaakt en thans gaat gij haar het leven onmogelijk maken, Wat zult ge daarna doen? WjU ge een verplaatsing of een omverwerping der meerderheid? Naar mijn meening zou dat zeer gevaarlijk zyn. De omstandigheden zijn niet meer zooals in 1926 of in 1934, zoomin op financieel als op poli tiek gebied. De arbeidersklasse is zich haar rechten bewust geworden. Laat mi] n zeggen, dat gij niet het recht hebt te beslissen. Dat recht be hoort toe aan de wetgevende vergade ring, voortgesproten uit het algemeene kiesrecht, op dit oogenblik onderbrak Jeanneney, de voorzitter van den Senaat, Blum onder luid applaus. Jeanneney zei de, dat het volgens de grondwet het recht van den Senaat is in alle onafhan kelijkheid zjjn besluiten te nemen: de minister-presjdent zal daaruit de conse quentie» hebben te trekken. Caillaux aan het woord. Na Blum kwam Caillaux aan het woord. Hij zette uiteen, dat de Senaat een zeker aantal ministeries ten val heeft gebracht: de kabinetten van Briand, Tardieu en Laval. De kamer had dit toegejuicht. Heeft de Senaat niet het recht zich over een wetsontwerp uit te spreken? Zijn wij alleen maar een regis tratiekamer? Ten aanzien van het wetsont werp zeide Caillaux zich te verheugen over zekere bepalingen, die in het ontwerp voor komen en die de financieele senaatscommis- si altijd heeft gevraagd. Hij was van mee ning, dat het ontwerp inflationistisch is, doch achtte het door Flandin genoemde ge tal van 80 milliard overdreven. Zekere door Blum voorgestelde hervormingen ademen een totalitairen geest en het ontwerp treft slechts den kleinen burger en den midden stand. De voorstellen der regeering zyn de uiting van een anti-agrarische mystiek, ter wijl zij de eenheid van alle deelen van het volk tot uiting moest brengen. De Senaat stelt een volkomen kalmte tegenover alle aanvallen van de straat en in de pers, die trouwens zyn verachting niet waard zijn, aldus besloot Caillaux, die langdurig werd toegejuicht Vervolgens werd overgegaan tot de stemming. Met 223 tegen 49 stemmen heeft de Senaat het voorstel tot bespre king der artikelen van het regeerings ontwerp verworpen. Toen het resultaat der stemming bekend was gemaakt, begonnen eenige bezoekers der publieke tribune tegen Caillaux uit te varen. De senatoren protesteerden tegen de ordeverstoorders, waarna de vergadering hervat werd om onmiddellijk gesloten te worden. Alkmaar, 9 April. Blum's regeering is gevallen! Het werd verwacht, ook door Blum zelf, die deksels goed wist, dat hy in den Senaat nimmer op een meerderheid behoefde te rekenen. Wel heeft hij zich gisternamiddag in de Senaatszitting goed verdedigd, maar het hielp niet. En hij maakte zyn positie er niet beter op, toen hy den Senaat verweet, dat deze te ver ging met zyn vertrouwen in de regeering op te zeggen. Blum noemde het aldus: de Senaat zal thai.s tot de grens der bevoegdheden, die de grondwet hem toekent, gaan. Hij bedoelde daarmee, dat de Senaat Britsche premier Chamberlain gisteravond een groote rede gehouden. Over de buiten landsche politiek zeide Chamberlain, dat het een gevaarlijk spel was om Engeland te bin den aan verplichtingen die verder weg lagen dan in Frankrijk of België, dus jegens lan den wier lot niet onmiddellijk met de levens belangen van het Britsche Rijk verbonden waren. Zou er inderdaad geen sprake meer zijn van oorlog? Maar dat zou spelen zyn. Ik ben niet bereid aan een dergelijk spel mede te doen en hoewel de noodzakelijkheid van een oorlog in de toekomst grooter kan worden, zal ik my daartoe niet verplichten voor en aleer ik er van overtuigd ben, dat wy op geen enkele andere wijze onze vrij heid zullen kunnen behouden. De besprekingen met Italië waren in een Uc uuinemanoscne vergevorderd stadium en het zou spoedig en financieele moeilijkheden, geloof ik. dat bl«ken, dat niet de regeering en spreker per- de nieuwe regeering op zijn laatst Zondag- soonlljk' maar de oppositie in haar yerwach- ochtend gevormd mnpt 7ün tinppn - \J±J Cljll ochtend gevormd moet zijn. Ik hoop, dat mijn beroep op overeen stemming tusschen alle krachten in het land gehoord zal worden, in het belang van de republiek en het vaderland." tingen was teleurgesteld. De geheele regee- ringspolitiek bleef gegrondvest op twee scherp omschreven beginselen: waarborgen van den vrede door onderhandelingen met die volken waarmede misverstanden of ge schillende bestonden en het uitbreiden der bewapening tot het peil hetwelk Engeland I bereid wai. in stand te houden als zijn aan deel bij dien waarborg. VjfOOI .1 1111TC/>« ar,.- Q ii— -H w „.«.w.v.wttlUlg 111 in Groot-Duitschland! Alles is klaar, de regie is volkomen in orde, de geheele affaire zal op rolletjes loopen. Slechts één vraag is er: wat zullen de katholieken doen? O, er is geen twijfel Wat Oostenrijk betrof, was de Engelsche regeering inderdaad diep geschokt door de methoden, die de Duitsche regeering had aangewend bij de overneming van de sou- uc oenaat l "vc" uucu- er ls geen twijfel vereiniteit. Met het feit van een vrijwillige moreel het recht niet had, om de regeering m?geIÜk. dat de katholieken ook voor aansluiting zou de regeering zich onmiddel- te laten vallen, als men wist Hat I Hitier zullen stemmen, in grooten getale ^k verzoend hebben. Aan hen die zoo ge- zelfs. Maar de geschiedenis met kardinaal schrokken waren, dat zy meenden dat ook Innitzer is toch nï®t -, V... uc i cgeenng te laten vallen, als men wist, dat de over- groote meerderheid der Kamer diezelfde regeering steunde. Natuurlyk diende Caillaux van repliek. Hij heeft het recht van den Senaat ver dedigd en waar de meerderheid van dit regeeringslichaam niet kon meegaan met de financieele voorstellen van Blum, daar moest het noodzakelijkerwijs tot een nederlaag voor Blum komen. De nederlaag was volkomen: met 223 tegen 49 stemmen werden de financieele voorstellen verworpen en dus stond Blum niets anders te doen dan te capituleeren. Nu moet men, als men de stemverhou fevöviiicutruiö met Karei Innitzer is toch niet heelemaal zuiver ge weest en misschien zijn er heel wat Room schen, die gaan twijfelen. Die „twijfelaars zijn nu nog nog eens weer opgewekt, om „ja" te stemmen. In een weekblad van het Berlijnsche nuare een millioen vrijv bisdom van 10 April is namelijk een ano- had en zcker zou krijgen niem vlugschrift verspreid, dat noch door Chamberlain waarschuwde Von Preysing, noch door een ander geestelijke var. het bisdom onderteekend is. Alleen uit den inhoud zou men kunnen opmaken, dat het een manifestatie is van uc aiemvernou- °^ic*€el® katholieke zijde ten gunste van P®nde terwille van behoud van den vrede en ding ziet, niet denken, dat deze verhouding het P^bisciet. Het vlugschrift draagt den hoe sterker het gewapend zou zyn hoe vaster normaal te noemen is. Veeleer heeft men titel "VÜf jaren opbouw." Het prijst het de vrede in Europa zou verankerd blijven, in den Senaat uiting willen geven aan zijn nat- soc- regime, dat de werkloosheid heeft Het was PÜr'Hjk, het was misschien zelfs misnoegen t. o. v. het Volksfront. Men opgeheven, dat het sluiten van huwelijken hatel«k- dat er geen ander alternatief was bevordert en dat geweldige sociale tech- op het °°8enblik> maar nochtans moest men nische en militaire werken^ tot stand den vrede £teeds voorop stellen en de vredes brengt. „Overal in Duitschland aldus gedachten helpen bevorderen- Een verant- wordt gezegd, constateert men een'samen- woordeU*e regeering moest echter vooruit trekking van het bewustzijn der nationale en alle ™atrejelen nemen die noodig krachten. DuiUchers, vergeet dit niet, k°nd®" zy,. om de Britsche vryheden en de wanneer gy naar de stembus gaat." eenheid van het Ruk te handhaven In hetzelfde blad wordt voorts ynibvuuca vaat wa in Engeland conscriptie diende te worden ingevoerd, zeide spreker, dat er gelegenheid te over was om by de drie takken van defen sie vrijwillig dienst te nemen en dan was er de luchtcfweerdienst, waarvoor minister Hoare een millioen vrijwilligers gevraagd echter om door al die noodzakelijke voorbereidingen ook te gaan denken en spreken in termen „alsof de oorlog voor de deur stond" en niet meer teger. te houden zou zijn. Engeland wa pende terwille van behoud van den vrede en vmoilVll heeft als 't ware deze gelegenheid afge wacht, om het Volksfront uit elkaar te rukken. Of dat gelukt is? De tijd zal leeren. Intusschen is Daladier aangezocht, een nieuwe regeering samen te stellen en deze heeft de opdracht aanvaard. Men be schouwt hem algemeen als den meest ge- schikten man, omdat hy zich niet met de financieele politiek heeft bemoeid en dus in dat opzicht een schoone lei heeft. Maar bovendien verwacht men van Daladier méér: hij kent de buitenlandsche politiek door en door en kon wellicht ook in het binnenland een kalmeering brengen, die noodig is voor het nationale herstel. Bij het verlaten van het Elysee deelde Daladier mede: „De president der republiek heeft mij de eer bewezen mij met de vorming eener nieuwe regeering te belasten. Ik heb die opdracht aanvaard. In verband met de wtau nV/iUl VWriö onder het opschrift „kardinaal Innitzer weerlegt valsche uitleggingen", de brief van 31 Maart van den kardinaal aan Bürckel af gedrukt, waarin de Weervsche aartsbis schop de Oostenrijksche katholieken uit- noodigde zich aan te sluiten by het natio- naal-socialistische regiem. Het document maakt geenerlei melding van de door het Vaticaan in de Osservatore Romano ge publiceerde desavoueering, noch van de verklaring, die kardinaal Innitzer in Rome heeft afgelegd na zyn audiëntie met den Paus. Nu vanavond nog de slotrede van Hitier, waarna geheel Duitschland, Oostenrijk en ook Italië zal kunnen luisteren en dan Dan gaat het er op l06t Lof voor Eden. In een rede te Bristol heeft minister Lord Halifax gister gezegd, dat er heden ten dage slechts twee wegen waren om interna tionale geschilpunten op te lossen: bespre kingen gevolgd door overeenstemming van welken aard dan ook, of oorlog. Zy die een nieuwe groepeering van staten tegen Duitschland zochten en besprekingen met dat land afkeurden, vergaten een belangrijke d.ng: dat zij door hun pogingen de hoop ver nietigen om Duitschland ooit weer tot sa menwerking in Europa te brengen. Die soort politiek zou de oude blokvprming weer doen herleven en moest ten slotte onherroepelijk op oorlog attlOflfrMU

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 6