LAATSTE BERICHTEN.
AMSTERDAMSCHE
BEURS
Pluimveeteelt.
Spoct
De aardbeving in Anato'ië.
Er zouden duizend dooden zijn.
EGMOND BINNEN
2
{ONGECORRIGEERD V.
FELLE BRAND IN DEN BOSCH.
In den afgeloopen nacht ontdekten voor
bijgangers in de Vughterstraat te Den
Bosch een feilen brand in den winkel van
den heer J Verhoeven.
Een chauffeur van de P. T. T., die met
zijn bestelauto voorbij reed, was een der
eersten, die het vuur, dat hevig in den win
kel opvlamde, ontdekte. Hij bood in allerijl
hulp en trapte de winkeldeur in om de be
woners te kunnen waarschuwen. Het vuur
dreef hem echter terug. Hierop poogde hy
het bovenhuis te bereiken, dat rechtstreeks
verbonden is met den winkel. Ook hier
forceerde hij de deur, begaf zich de trap op
en wist de bewoners, die in vaste slaap te
bed lagen, te bereiken. De vrouw des hui
zes, twee kinderen, de dienstbode en twee
pensiongasten moesten zich in nachtgewaad
in veiligheid stellen. Zy vonden by omwo
nenden onderdak.
De politie-brandweer was spoedig aanwe
zig en bestreed met twee stralen het vuur,
dat zich inmiddels over het geheele huis
had verspreid.
Ongeveer kwart over twaalf kwam assis
tentie van drie brandweerwagens der ge
meentelijke brandweer. Zoowel aan de
voor- als aan de achterzijde van het pand
werden slangen uitgelegd en na korten tijd
bleek, dat men 't vuur dat intusschen het
geheele huis verwoest had, kon bedwingen.
Na ongeveer een uur gebluscht te hebben,
ontdekte men dat in een luchtkoker van 't
aangrenzende bovenhuis het vuur ook al 'n
weg gevonden had. Spoedig ingrijpen voor
kwam hier erger.
Men vermoedt, dat de brand ontstaan is
doordat de Winkelwaren, voornamelijk ga
lanterieën en speelgoed, te dicht bij een
brandende kachel hebben gelegen.
ZONDER OP HET VERKEER TE LETTEN
OVERGESTOKEN.
Twee vrouwen aangereden, waar
van één overleden.
Gisteravond zyn op den rijksstraatweg te
Alphen aan den Rijn de 71-jarige mevrouw
M. de Groot en de 76-jarige mejuffrouw
J. Blom, toen zy zonder op het verkeer te
letten dén weg overstaken, door een auto
aangereden.
Beide vrouwen bleven bewusteloos lig
gen en werden, nadat haar ter plaatse de
eerste hulp was verleend, naar haar woning
vervoerd.
Hoewel de bekomen verwondingen aan
vankelijk niet van emstigen aard leken,
verergerde de toestand van mejuffrouw
Blom later dusdanig dat zy in den loop van
den nacht is overleden. Mevrouw de Groot
klaagde over inwendige pijnen, doch haar
toestand was vanmorgen alleszins bevredi
gend.
VAN VIJF METER HOOG DAK
GEVALLEN.
Aan de gevolgen overleden.
De 24-jarige W. van de Ven, die Dins
dagmiddag door het vijf meter hooge dak
van de bierbrouwerij Brabantia te St.
Michielsgestel is gevallen en in bewuste-
loozen toestand werd overgebracht naar 't
groot ziekenhuis te 's-Hertogenbosch, is
daar vanochtend, ondanks operatief ingrij
pen, overleden.
PRINS LUDWIG FERDINAND VAN
PRUISEN OP HUIZE DOORN.
Met den D-trein uit Berlijn is vanmorgen
om 8.25 te Amersfoort aangekomen prins
Ludwig Ferdinand van Pruisen, die, naar
bekend, 5 Mei a.s. met prinses Kira van
Rusland in het huwelijk zal treden. Per
auto begaf prins Ludwig zich naar zijn
grootvader op huize Doorn.
Het ligt in zijn voornemen morgen naar
Duitschland terug te keeren.
DE KONINGIN NAAR VLISSINGEN.
H. M. de koningin zal zich op 2 Mei e. k.
naar Vlissingen begeven ten einde een be
zoek te brengen aan de Zeevaartschool „De
Ruyterschool" aldaar, bij welke gelegenheid
H. M. dan tevens het borstbeeld van wijlen
prins Hendrik, vervaardigd door den beeld
houwer Etienne, zal onthullen, dat door het
huldigingscomité ter nagedachtenis van den
prins in den gevel van de „De Ruyter
school" is geplaatst.
DE ELECTRICITEITSVOORZIENING
IN NOORDHOLLAND.
Het P.E.N. en de gemeentelijke
electriciteitsbedrijven.
Gistermiddag te half drie 'werd in het
Polmanshuis te Amsterdam een vergadering
gehouden van het bestuur der Vereeniging
van stroomdistributiebedrijven tezamen met
de besturen van een aantal Noordholland-
sche gemeenten, die nog een eigen electrici-
teitsdistributiebedrijf exploiteeren.
Zooals bekend, zal de gemeente Alkmaar
een proces aangaan tegen het Provinciaal
Bestuur van Noordholland inzake het begrip
gegadigde, dat voorkomt in art. 4 der con-
eessie, verstrekt aan dat bestuur. Het Pro
vinciaal Bestuur van Noordholland legt dit
begrip uit alsof gelezen zou moeten wor
den: „gegadigde tot verbruik" en de regee
ring onderschrijft dit standpunt. Met de
aanvaarding daarvan verliezen de gemeen
ten automatisch het recht tot distributie van
electrische energie.
De besturen van die gemeenten die nog in
het bezit van een eigen electriciteits-distri-
butiebedrijf zyn, hebben alle een schrijven
van het departement van Waterstaat ont
vangen, waarin geëischt wordt vóór 1 Juni
a.g. te beslissen of het bedrijf aan de provin
cie zal worden overgedaan overeenkomstig
het voorstel van dat departement, dan wel
de vaststelling der overnamesom te doen ge
schieden door een arbitrage-commissie, dan
wel dat rechtstreeksche onderhandelingen
met het P.E.N. overneming tot stand zal
doen komen.
Het is uit het oogpunt van de gedwongen
rechtelooze positie waarin de gemeenten
zich zien geplaatst, dat zij gisteren hebben
besloten den uitslag van bovenvermeld pro
ces af te wachten, alvorens een nadere be
slissing op de voorstellen der regeering te
nemen. Hun overweging is daarbij o.a., dat
de uitlegging van het begrip „gegadigde"
door den minister een vóórbeslissing in
houdt, die door de gemeenten niet kan wor
den aanvaard en volgens hun meening in
strijd is met het recht, terwijl bovendien
geen volledige schadeloosstelling in uitzicht
wordt gesteld. Voorgesteld wordt, dat iedere
gemeente een schrijven aan de regeering zal
richten, waarin deze overwegingen zullen
worden uiteengezet. Blijkens een schrijven
van het bestuur der Vereeniging van Neder-
landsche Gemeenten aan den raad van mi
nisters, onderschrijft deze vereeniging het
Standpunt der Noordhollandsche gemeen
ten, die bij deze zaak zijn trokken, ten volle.
WIE AANHOUDT ZAL WINNEN.
Een winkeltruc eindelijk met
succes toegepast.
In den sigarenwinkel van H. G. aan de
Putschelaan te Rotterdam vervoegde zich
gisteren een man, die een bestelling wilde
opgeven. Aangezien de winkelier zelf niet
thuis was, stond de vrouw des huizes hem
te woord. De klant vertelde, dat hij een
groote partij rookartikelen noodig had, welke
waren bestemd voor het s.s. „Veendam".
Voor hy echter definitief kon besluiten,
wilde hij de diverse benoodigde artikelen
graag even zien, waar natuurlijk niets tegen
was.
Verschillende artikelen werden hem ge
toond, maar een daarvan had de winke
lierster niet by de hand, dat moest zij even
uit den kelder, die als opslagplaats dient,
halen. Zulks geschiedde. De klant was inge
nomen met de kwaliteit en hij bepaalde
definitief zijn keus. Alle gekochte artikelen
moesten worden bezorgd aan het s.s. „Veen-
dam". De bestelling geschiedde ten name
van een der koks van dit schip. Daarop ging
de klant zijns weegs. Even later moest de
vrouw iets betalen en toen kwam zij tot de
ontdekking, dat uit de eene toonbanklade
een bedrag van acht gulden was verdwenen.
Toen zij de tweede lade opentrok, bleek
daaruit een bedrag van honderdnegentig
gulden te zyn verdwenen.
Onmiddellijk werd van den diefstal aan
gifte gedaan het bureau Sandelingolein.
De politie vertrok direct naar de „Veen-
dam". Daar trof zij nog zes andere winke
liers aan, die eveneens met rookartikelen
derwaarts ontboden waren.
Blijkbaar heeft de goede klant dus bij
zes personen bot gevangen en is hij er pas
den zevenden keer in geslaagd om de lade
te lichten.
De koks van de „Veendam" wisten van
de geldaffaire natuurlijk niets. De politie
zoekt thans naar den volhardenden klant.
BOTERNOTEERING.
De commissienoteering voor Nederland-
sche boter is heden vastgesteld op 89 cent
per K.G.
MATCH ALJECHIN-CAPAELANCA
GAAT NIET DOOR.
Met Flohr thans onderhandelingen
gaande.
Naar wij vernemen zal de match
tusRchen Aljechin en Capablanca,
waarby de titel van wereldkampioen
de inzet zou zyn, geen doorgang vin
den, omdat de Cubaan zulke hooge
eisehen stelde, dat de organisatoren ln
Urugay van het plan hebben moeten
afzien.
Aljechin had naar men weet, voor deze
match dezelfde voorwaarden gesteld als
die, welke in de eerste match tusschen
beide meesters hebben gegolden. De we
reldkampioen vroeg n.L 10.000 gouddol
lars. Capablanca schijnt daarnevens een
bedrag te hebben gevraagd, waaraan de
organisatoren in Uruguay niet hebben
kunnen voldoen.
Aljechin is thans, naar wij verder ver
nemen, in contact getreden met Flohr en
de kans is groot, dat in 1939 een match om
l den titel tusschen den Tsjechischen groot-
meester en Aljechin zal plaats vinden.
Onderhandelingen worden reeds gevoerd
en Aljechin heeft een uitwoodiging ontvan
gen na afloop van het tornooi te Margate
naar Praag te komen om de besprekingen
voort te zetten. Flohr heeft Aljechin me
degedeeld, dat de noodige financiën reeds
ter beschikking zijn. De condities voor een
match AljechinFlohr zijn van Aljechin's
zijde dezelfde, als die. welke voor den
kamp tegen Euwe golden. Inmiddels heeft
Aljechin de uitnooddging naar Praag te
komen aangenomen.
Geen match Euwe Capablanca.
Nu er geen ontmoeting tusschen
Aljechin en Capablanca om den titel
tot stand is gekomen, is automatisch
de match tusschen Euwe en den
Cubaan, welke met Kerstmis van dit
jaar in ons land geprojecteerd was,
van de baan.
Toen wij dr. Euwe van bovenvermelde
feiten in kennis stelden was hij ten zeer
ste verrast, dat de match tusschen Alje
chin en Capablanci niet doorgaat.
„Aljechin", aldus dr. Euwe, „was vast
besloten aile mogelijke moeite te doen om
de match tot stand te laten komrn. Hij
HOFBERICHT.
Prinses Juliana en prinses Beatrix zijn
heden in den loop van den middag per auto
uit den Haag vertrokken en naar het paleis
Soestdijk teruggekeerd.
MR. DR. DE BLOCK BENOEMD TOT
HOOGLEERAAR.
Aan de Hoogeschool te Tilburg.
Het Curatorium der katholieke economi
sche hoogeschool te Tilburg heeft benoemd
tot buitengewoon hoogleeraar in het staats-
en administratief-recht mr. dr. A. L. de
Block, griffier der Eerste Kamer der Staten
Generaal.
Professor de Block is 19 Juni 1901 te
Amersfoort geboren, deed in 1923 te Leiden
zijn doctoraal examen in de rechten en pro
moveerde in 1927 op een proefschrift over:
„Scandinavische samenwerking inzake wet
geving". Ter voorbereiding van dit proef
schrift was hy een semester aan de univer
siteit te Oslo. Intusschen was hij ook eeni-
gen tijd secretaris geweest van de Neder-
landsche Kamer van Koophandel te Keulen,
in October 1935 werd bij benoemd tot
griffier der Eerste Kamer, na sinds 1927
commies-griffier te zyn geweest. In de
laatste jaren publiceerde hij verschillende
artikelen op het gebied van het staatsrecht
in „rechtsgeleerd magazijn" en elders.
Verder benoemde het Curatorium tot
lector in arbeidsrecht dr. Frans van der
Ven te Tilburg.
Dr. van der Ven werd te Tilburg geboren
op 2 September 1907. Studeerde aan de Ne-
derlandsche handelshoogeschool te Rotter
dam en promoveerde Cum Laude op 15
November 1934 op een proefschrift, getiteld
„over het idee der gemeentelijke zelfstan
digheid".
Hij is sinds 1931 werkzaam aan de ge
meente-secretarie te Tilburg.
DE STIJGING DER AARDAPPELEN.
PRIJZEN.
Het bestuur van de Amsterdamsche fede
ratie van vereenigingen van kleinhandela
ren in aardappelen, groenten en fruit heeft
met bezorgdheid kennis genomen van de
onrustbarende styging der prijzen van de
betere soorten aardappelen, ook de andere
soorten zullen hierdoor automatisch stijgen.
Derhalve heeft het bestuur de wenschelijk-
heid uitgesproken, dat de levensmiddelen-
raad welke o.a. een speciale commissie
heeft voor aardappelen, groenten en fruit,
welke echter het laatste jaar niet bijeen is
geweest, zich met deze belangrijke kwestie
zal bezighouden opdat publiek en handel
hiervan niet de dupe worden.
De prijzen der aardappelen, welke voor
de volksvoeding geschikt zijn, zyn thans
zoodanig, dat die aardappelen dreigen als
dagelyksehe voeding, buiten het bereik van
velen te komen.
hield alleen aan zyn voorwaarden vast,
volkomen begrijpelijk overigens, al waren
die hooger dan in zijn match tegen mij,
waarin een bedrag van 10.000 als elsch
was gesteld. Ik was er van overtuigd, dat
de tweekamp voor elkaar zou korren. De
moeilijkheden schijnen nu van den kant
van Capablanca te zijn gekomen.
Wat mijn match tegen Capanblanca aan
gaat, ik wil toch wel spelen, mits er van
te voren een regeling wordt getroffen, dat
hoe ook de uitslag moge zijn, Capablanca
er definitief van afziet om den wereldtitel
tegen Aljechin te spelen. Mocht de wed
strijd tegen den Cubaan, die op het oogen-
blik in New York vertoeft, evenwel geen
doorgang vinden, dan zijn er nog altijd de
plannen om een match tegen Keres te
organiseeren", aldus besloot dr. Euwe zijn
mededeelingen.
Een speciale verslaggever van het
dagblad Tan, die een bezoek brengt aan
het district Kircheir, meldt, dat bij de
aardbeving in Midden-Anatolië veel
meer slachtoffers te betreuren zijn dan
eerst werd vermoed.
Het totaal aantal slachtoffers zou meer
dan duizend bedragen, terwijl gisteren
melding werd gemaakt van slechts
tweehonderd.
Vijf en twintig dorpen werden geheel
verwoest, o.m. Turkalpinar, waar alle
huizen werden weggevaagd. In die plaats
zijn duizend personen dakloos geraakt
Er zijn speciale maatregelen genomen
voor de dakloozen. De hulpactie wordt
voortgezet.
In de in Kirsehir en Yozgat gelegen dorpen,
waar de aardschokken het hevigst waren,
zijn 244 personen om het leven gekomen en
18 ernstig gewond.
756 huizen werden geheel vernield. De
bergingswerkzaamheden duren voort.
Het aantal dooden zou aanzienlijk lager
zyn geweest, indien zich tijdens de aardbe
ving niet zooveel menschen in hun wonin
gen zouden hebben bevonden. De meeste
slachtoffers zyn, zooals wij reeds meldden,
vrouwen en kinderen.
W atersport.
ZAANLANDSCHE ZEIL VEREENIGING.
Onder voorzitterschap van den heer J. H.
v. d. Stadt vond gisteravond in hotel „Het
Wapen ven Zaandam" te Zaandam de 56ste
jaarvergadering vn de Zaanlandsche Zeil-
vereeniging plaats. Het jaarverslag van de
penningmeesteresse, mevr. A Molenaar
Abbesté, gaf in ontvangsten en uitgaven een
eindbedrag aan van 2917,60 met een saldo
van 78,38. De exploitatie van de jacht
haven daarentegen leverde een nadeelig
saldo op van 212,79 met als eindcijfer
2013,49. De aftredende bestuursleden,
mevr. A. MolenaarAbbesté en H. Hallie,
werden herkozen, terwyl de heer J. de Vries
uit Koog aan de Zaan werd benoemd in de
vacature van den heer J. Hellem te Amster
dam. Tot slot werd het volgende voorloopi-
ge Zomerprogramma vastgesteld:
22 Mei openingstocht van zeilers en roeiers
naar IJmuiden.
4, 5 en 6 Juni Noord-Hollandsche kam
pioenschappen en nationale wedstrijden op
het Alkmaardermeer.
26 Juni groepswedstrijden met de Alk-
maarsche roei- en zeilvereeniging, de Ver.
De Onderlingen en Uitgeest op de Voorzaan.
Onderlinge wedstrijden.
14 Augustus onderlinge wedstrijden op de
Voorzaan.
20 en 21 Aug. tocht naar het Alkmaarder
meer. Samenkomst en wedstrijden met de
vereenigingen Uitgeest en De Onderlinge.
4 September roeiwedstrijden op de Voor
zaan.
11 September sluiting van het seizoen.
Het houden van vuurwapenen.
Ingevolge de wijzigingen, aangebracht
in de Vuurwapenwet zijn Woensdag 20
April 1938 aan alle houders van vuurwape
nen nieuwe machtigingen tot het voorhan
den hebben van een vuurwapen afgegeven.
Het totaal aantal vergunninghouders be
draagt 69.
Opgemerkt zy hierbij dat bedoelde mach
tigingen slechts voor 1 jaar geldig zyn en
daarna drie malen verlengd kunnen wor
den. En voorts dat een machtiging tot het
voorhanden hebben van een vuurwapen nog
niet het recht geeft om schadelijk wild of
vogels te schieten. Voor het schieten van
schadelijk wild als konijnen en fazanten,
is voor Egmondbinnen, Egmond aan Zee en
Castricum een machtiging noodig van den
minister van economische zaken.
Voor het schieten van onvoorwaardelijk
onbeschermde vogels als zwarte kraaien,
huismusschen, houtduiven is machtiging
noodig van den minister van ec. zaken en
voor het schieten van voorwaardelijk be
schermde vogels als spreeuwen, eksters,
Vlaamsche gaaien, blauwe reigers, kok
meeuwen, zilvermeeuwen en mantelmeeu
wen, is machtiging noodig van den commis
saris der koningin, echter diene men zich
voor deze aanvrage te wenden tot de ge
meentesecretarie, alwaar een formulier
wordt afgegeven dat belanghebbende moet
laten onderteekenen door den landbouw
deskundigen J. Liefting Gzn. Dit laatste
geldt dus uitsluitend voor de machtigingen
welke door den commissaris der koningin
moeten worden afgegeven (dus voor ek
sters, Vlaamsche gaaien, spreeuwen, blauwe
reigers, meeuwen enz.) en derhalve niet
voor de machtigingen welke aan den minis-
tei van econ. zaken moeten worden aange
vraagd (dus voor zwarte kraaien, huismus
schen en houtduiven). Laatstgenoemde
machtiging moet rechtstreeks aan den mi
nister worden aangevraagd.
Voor het schieten van schadelijk wild kan
men zich tot de secretarie wenden.
van Donderdag 21 April 1938.
OPGAVE VAN NOOKDHOLLANDSCH
LANDBOUWCRED1ET N V.
STAATSLEENINGEN.
3—3H, NederL 1938
3 Ned-lndtê 1937
5H Uuitschl 30 tn verkl.
BANK-INSTFL1INGEN.
Aoisterd Bank
Handel Mij Cert. v. 250
Koloniale Bank
Ned Ind Handelsbank
INDUSTR OND BINNENL.
Alg Kunstzijde Unie
Caïvé Delft Ce-t
Nederl Ford
Philips Gloesl Gem Bezit
Unilever
INDUSTR. OND. BUITENL.
Am Smelting
Anaconda
Vorige
koets
1017.
loO'/i
317,
153
160
10,74
127
3S5/18
86V4
299
2777.
1517,
28'/,
§20-7,0
Bethleh Steel -5J/,#
Citie. Service *7)8
General Motors23'/,
Kennecott Copper 25'
R public Steel 107»
Standard Brand. 55/.
Steel 3311/»
U. S Leather 37.
CULTUUR MAATSCH.
H V A4217,
Java Cultuur 113
Ned Ind Suiker Unie 149
Vereen Vorstenlanden 587.
MIJNBOUW.
Alg Explor Mij.. 76
Rediang Lebong 170
PETROLEUM.
Dordtsche Petr. 3231/.
Kon. Petr.33^7,
Perlak .......8i
Phillips Oil 24'/»
Shell Uoion 10'/,,
10»/»
Tide Water
RUBBERS.
Amsterd Rubber 194
Deli Bat Rubber l'71'/a
Hessa Rubber111
Oostkust 122
Serbadiadi 80
Interc. Rubber 27»
SCHEEPVAARTEN.
HollandAmerika lijn 98
JavaChina—Japan lijn 827,
Kon Ned. Stoomboot1077,
Scheepvaart Unie 11174
TABAKKEN.
Delt Batavia 235
Oude Deli 288
Senembah2647,
AMER. SPOORWEGEN.
Atchison Topeka 197,
Southern Pacific 87.
Southern Ra.lw. Cert.57,
Union Pacilic477,
Canadian Pac 4»/,,
§Noteering per 50. ex-coupon
tExclaim. 'Exdividend.
Prolongatie vorige koers heden K pCt.
WISSELKOERSEN AMSTERDAM.
OFFICIEEL.
Vorige koers: Heden:
laatste
2.30-45
101 Wi«
10J'',
317.-7.
154
161'/«
111
127Vt
387,-74
8h74
2987,
279-82
15-74
277,
211-7»
367»
'7,8
24
25
107,-7.
57,
33'7,8-i
37,
428|-9J
1327,
139
597,-7,
7574
170
3237,
3344-7,
85
257»
10/,,-i
101-7»
1977,
1227,-3
112
125
823/,
27,
987,
84'/,-5
1087,
112'/,
197,
87»
57,-7»
46
47,
New-York
1.79'/.
1.79'/.
Londen
8.97
8.90'/«
Berlijn
72.35
72.33
Parijs
5.07
5.61
Brussel (Belga)
30.31
30.31
Zürich
41.373*
41.34 H
Kopenhagen
40.50
40.05
Stockholm
46.25
46.25
Oslo
45.07 X
45.07 K
Italië
9.47 H
ZES verschillende persen staan altijd
klaar voor
UW DRUKWERK.
i DRUKKERIJ COSTEK,
ALKMAARSCHE COURANT, TEL. 3320
Vragen, deze rubriek betreffende, kun
nen door onze abonné's worden gezonden
aan Dr. te Hennepe, Heemraadsingel m
te Rotterdam. Postzegel voor antwoord
insluiten en blad vermelden.
Nieuwe proeven over verlamming.
Over de beruchte verlamming der jonge
hennen is in den laatsten tijd heel veel
gepubliceerd. Er wordt van alle kanten in
allerlei landen aan gewerkt, maar het gaat
er zoo ongeveer mee als met de kanker
bij den mensch: reusachtig veel werk en
studie, doch betrekkelijk weinig positieve
resultaten. In den laatsten tijd is er echter
van Amerikaansche zyde toch iets nieuws
gekomen dat wel bespreking waard is,
omdat men by proeven gunstige resultaten
kreeg. Deze nieuwe Amerikaansche ge
neeswijze gaat uit van de meendng dat de
verlamming op een tekort aan vitamine E,
het z.g. vruchtbaarheidsvitamine, in het
voer der foktoomen en der kuikens berust.
Dit vitamine bevindt zich veel in tarwe-
kiemolie, vandaar "dat men me deze olie
thans allerwege proeven genoemen wor
den. Mij lijkt het gemakkelijker in de prak
tijk tarwekiemen te voeren, voor zoover
men deze kan krijgen.
Alvorens echtti op deze onderzoekingen
nader in te gaan wil ik eenige proeven
bespreken die onlangs in Duitschland ge
nomen zijn en die er van uitgaan dat de
verlamming besmettelijk zou zijn. De smet
stof nu zou geen bacterie zijn, doch een
z.g. onzichtbare smetstof, veel en veel
kleiner dan bacterieën, die met een mi
croscoop altyd zichtbaar te maken zijn. De
verlamming dan zou evenals mond- en
klauwzeer, vogeldiphtherie, hondsdolheid
door een onzichtbare smetstof, ook „virus"
genoem I, veroorzaakt worden. Om nu deze
virus-theorie te bewijzen werden de vol
gende proeven genomen.
Men spoot kuikentjes van 10 dagen oud
in met gefiltreerd sap van mest van zieke
kippen. Deze Inspuiting geschiedde in de
hersenen en in de buikholte en telkens
werden per kuiken 4 druppels daarvan in
gespoten. Nu lijkt dat niet veel, maar als
men bedenkt hoe klein de hersentjes van
zoo'n kuikentje zijn dan begrijpt men wel
dat dit al een zeer grove operatie is en
bovendien een manier van besmetting die
in de praktyk nooit voorkomt. Enkele kui
kentjes stierven dan ook al spoedig na de
operatie, andere kregen Engelsche ziekte,
wat op een voederfout berustte en van de
rest der aldus mishandelde stumpertjes
kregen er een paar afwijkingen in het ze
nuwstelsel (pas na lijkopening geconsta
teerd) die overeen kwamen met afwijkin
gen die ook bij de verlamming voorkomen.
Van 12 in de hersenen gespoten kuikentjes
vertoonden er na 6 en 9 maanden 4 derge
lijke veranderingen en 8 niet. Bij 'n tweede
proef op 1 3ku:kens, die het meksap in de
buikholte gespoten kregen, bleven er 10
gezond en vertoonden er later 3 na hun
dood de eigenaardige celophoopingen in
het zenuwstelsel.
Als derde proef werden eenige kuiken
tjes vanaf den lOden tot den 24sten dag
met mest van zieke kippen gevoerd. Van
de 25 kuikens vertoonden er na 9 maan
den 7 celophoopingen in het zenuwstelsel
en 19 niet.
Nu zegt de bacterioloog die deze proe
ven nam: Hierdoor is de besmettelijkheid
der verlamming bewezen, maar ik voor
my zet daar een groot vraagteeken achter.
Ten eerste is het n.1. ai lang bekend dat
deze eigenaardige celophoopingen in het
zenuwstelsel, die men by verlamming heel
sterk aanwezig vindt, ook bij volkomen
normale kippen gevonden worden, zy het
dan ook niet in zoo hevige mate. Verschil
lende onderzoekers beschouwen deze cel
ophoopingen, mits het niet tot gezwelvor
ming komt en geen zenuwverschijnselen
optreden als normaal, anderen weer zeggen
dat ze een begin van ziekte zijn. Dat is
heel moeilijk uit te maken, vooral omdat
kippen 'n heel andere anatomischen bouw
der weefsels en van het bloed hebben dan.
zoogdieren, waarvan veel meer bekend is.
Dat er in een teer lichaampje na derge
lijke paardenmiddelen als het inspuiten van
een betrekkelijke reuzenlading mestsap ver
anderingen optreden lijkt my erg logisch en
niet sterk bewijzend van een smetstof, voor
al ook omdat er maar zoo weinig dieren ziek
werden, of eigenlijk niet eens ziek, maar na
lijkopening celophoopingen in het zenuw
stelsel vertoonden.
Er komt nog wat bij. Vroeger spoot men
om de smetstoftheorie te bewijzen bij de
kuikentjes sap in van de zieke zenuwen
van verlamde kippen. Men kreeg dan wer
kelijk bij een zeker percentage der aldus ge
maltraiteerde diertjes verlammingsver
schijnselen en men dacht al heel wat bewe
zen te hebben, totdat een ander dezelfde ope
ratie op kuikentjes verrichtte met sap van
normale zenuwen- en evenveel verlam
mingsverschijnselen kreeg! En nu heeft men
bij deze nieuwe proeven niet het sap van
zenuwen genomen, die bij het versche kada
ver steriel uitgenomen waren, doch sap van
mest. Kan men zich erger viezigheid denken
dan mest, waarin alle overteerbare deelen
van het voedsel, benevens alle rottingspro-
ducten van den darm, allerlei hchaamsver-
giften enz. zich bevinden. Al h; alt men dan
ook door scherp filtreeren alle vaste deelen
uit de mest, de oplosbare vergiften blijven
er in en die spuit men bij de proefkuiken-
tjes in groote lading in de hersenen. Ik sta
allen maar verbaasd dat ze niet allemaal
dood gingen onder zenuwverschijnselen.
Men stelle zich deze 4 druppels in de herse
nen eens voor in vergelijking bijv. met een
hersenvolume van ongeveer 20 druppels.
Summa summarum moet ik na deze proe
ven dan ook zeggen dat ze mij niet overtui
gen kunnen dat de verlamming een echte
virus-ziekte is. Mogelijk dat er een virus in
het spel is voorzichtigheid is altijd gebo
den maar bewezen dat dit er is, acht ik
het nog niet door deze proeven.
Nadruk verboden.
DR. B. J. C. TE HENNEPE.
