DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
ADLER
Het Engelsch-ltaliaansche verdrag
in het Lagerhuis.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
Chamberlain verdedigt ontstaan en
inhoud er van.
Dinsdag 3 Mei 1938
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTTEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
Hotie van de labour-partij
verworpen.
Critiek van Lloyd George.
De strijd in Sjantoeng
duurt voort.
De verliezen van de Chineesche
luchtmacht.
De algemeene toestand.
TYPE 10
Dealer W. TASCHE, Alkmaar. TeL%382
Nieuws in 't kort.
ALKMAAR
COURANT.
No. 102 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur; C. KRAK.
De Engelsche minister-president Ne-
ville Chamberlain heeft gistermiddag in
het Lagerhuis de motie van de regeering,
waarbij het verdrag tusschen Engeland
en Italië wordt goedgekeurd, verdedigd.
Over het door de labourpartij ingedien
de amendement zeide hij, onder gelach
van het Huis, dat het weinig verstandigs
inhoudt.
Dit amendement luidde als volgt:
„Bereid om iederen wettigen maatregel tot
het ontwikkelen en versterken van de
vriendschappelijke betrekkingen tusschen de
volken te aanvaarden, kan het Huis niet
toestemmen in de overeenkomst met een
staat, welke daadwerkelijk is betrokken bij
den willekeurigen aanval in Spanje, een
overeenkomst, waarbij als belooning voor
denkbeeldige beloften, het volk van Abes-
sinië wordt opgeofferd, de geest van den
VolkenDond wordt geschonden en het be
ginsel van collectieve veiligheid wordt ver
vangen door een politiek van verbonden en
bewapeningswedloopen, hetgeen in plaats
van een algemeenen vrede tc brengen het
gevaar van een wereldoorlog zal vergroo-
ten".
Chamberlain stelde voor dit amendement
te beschouwen als een fraaie wijze om
,iieen" te zeggen. Hij wilde niet meer hier
over zeggen, want het beste antwoord leek
hem uiteen te zetten, waarom de regeering
het Huis verzocht „ja" te zeggen.
Na uiteen te hebben gezet welke bitter
heid aan weerszijden was ontstaan door het
Abessinische conflict, herinnerde Chamber
lain aan zijn brief aan Mussoloni, waarin
werd voorgesteld besprekingen te openen
tot het uit den weg ruimen van misverstan
den en tot het herstel hiervan waren de
onderhandelingen in een geest van weder-
keerigen goeden wil, welke leidden tot de
overeenkomst, waarover thans wordt ge
sproken.
Sprekende over de plaats, welke de over
eenkomst inneemt in het algemeen schema
van de buitenlandsche politiek der regee
ring, zeide Chamberlain nogmaals, dat deze
politiek niet alleen gericht is op het hand
haven van den vrede, doch zoo mogelijk ook
op het herstellen van het algemeen vertrou
wen, zonder hetwelk geen vooruitgang in de
internationale politiek mogelijk is. Dit ver
trouwen kap alleen worden verkregen wan
neer men er in slaagt de grieven, meenings-
verschillen en het wantrouwen uit den weg
te ruimen. Indien deze niet worden wegge
nomen, zouden zij tot oorlog kunnen leiden.
Dit is geen taak, welke in een oogenblik en
overal tegelijk kan worden volbracht, doch
wanneer men er in slaagt de gevaarlijke
punten een voor een op te ruimen, dan zal
men eens komen tot het doel, waarheen men
stuurt. Voor het onderteekenen van het
Britsch-Italiaansch verdrag en een overeen
komst tusschen Italië en Frankrijk vormden
deze betrekkingen zulke gevaarlijke punten.
De regeering was van meening, dat het ge
vaar kon worden weggenomen door met
goeden wil en gezond verstand de vraag
stukken te bespreken welke gerezen waren
en door te doen hetgeen noodzakelijk was
om aan de feiten het hoofd te bieden, hoe
onaangenaam deze feiten ook mochten zijr.
De minister-president is van meening, dat
het verschil van meening tusschen hem en
de andere zijde van het Huis ligt in zijn
bereidwilligheid de werkelijkheid, welke
"iet kan worden veranderd, onder het oog
i* zien en hiervan te maken wat er van te
maken valt (toejuichingen).
De Italiaansche beloften in zake
Spanje.
Ten aanzien van de Italiaansche beloften
inzake Spanje, welke in het amendemen
van de oppositie denkbeeldig worden ge
noemd, zeide Chamberlain, dat de Britsche
regeering deze beloften heeft aanvaard m
goed vertrouwen, en zij verwacht, dat de
Italiaansche regeering deze beloften naar
geest en letter zal uitvoeren. (Toejuichin
gen.)
Wat betreft de erkenning van de Italiaan
sche verovering van Abessinië zeide de
minister-president dat een dergelijke erken
ning steeds binnen het souverein recht van
iederen individueelen staat heeft gelegen.
Hij is steeds van meening geweest, en velen
zijn dit met hem eens, dat een dergelijke er
kenning alleen geoorloofd is, als hiermede
de algemeene vrede wordt gediend. Een al-
gemeene vrede lijkt spr. evenwel niet wel
mogelijk zonder een regeling van het Spaan-
sche vraagstuk en daarom is een regeling
hiervan als voorwaarde gesteld voor het van
kracht worden van deze overeenkomst. In
antwoord op een vraag van Attlee, die wilde
weten wat de minister-president bedoelt met
de regeling van het Spaansche vraagstuk,
zeide Chamberlain dat hij er de voorkeur
aan gaf op het oogenblik nog geen andere
aanduiding te geven.
De ontvangst van de overeenkomst
in de wereld.
Sprekende over het verlangen van
Frankrijk eveneens een dergelijke over
eenkomst te sluiten met Italië zeide
Chamberlain dat indien men hierin
slaagt een nieuwe stap zal zijn gezet op
den weg tot opheldering van den Euro-
peeschen horizon. Chamberlain zeide
verder, dat Frankrijk niet de eenige
staat is, welke instemt met de overeen
komst. Ook de Balkan-Entente heeft een
warmen gelukwensch gezonden.
Tenslotte zeide Chamberlain dat door de
Britsch-Italiaansche overeenkomst is geble
ken, dat het niet onmogelijk is voor een de
mocratie tot overeenstemming te komen met
een autoritairen staat. Hierdoor wordt de
hoop aangewakkerd dat hiermede de eerste
stap is gezet tot een meer gezonden stand
van zaken in Europa. Met voorbijgaan van
de tijdelijke verschillen van meening, welke
door deze overeenkomst zijn ontstaan, ge
looft Chamberlain dat de vriendschap met
het nieuwe Italië mag worden beschouwd als
even hecht gegrondvest als de vriendschap,
welke Engeland heeft gebonden aan het
oude Italië.
Het debat.
Morrison diende daarna het amendement
van de oppositie in, dat de verwerping van
de motie vroeg, omdat Italië nog bezig was
met vrijwillige agressie in Spanje en omdat
het in ruil voor illusoire beloften het Abes-
sijnsche volk opofferde en den geest van het
statuut van den Volkenbond miskende en
schond, Morrison zeide in de toelichting dat
de oppossitie niet in beginsel tegen overeen
komsten was om de betrekkingen te verbe
teren die lauw of gespannen geworden waren
maar niet minder dan 5 punten der over
eenkomst waren herhalingen van vroeger
gesloten overeenkomsten, waaruit zonne
klaar bleek dat Italië de vorige niet gehou
den had. Waarom wilde of kon de regeering
thans Italië beter vertrouwen? De overeen
komst benadeelde de Britsche belangen in
het Nabije Oosten en over de bepalingen no
pens Palestina wilde spreker gaarna wat
naders weten. Het was mogelijk dat Italië
geen directe territoriale wenschen in Spanje
had maar zijn politieke invloed zou er zeer
sterk gevoeld worden en dat kon op geen
andere wijze geschieden dan tot schade der
Britsche belangen. De bepalingen nopens
Spanje en Abessinië waren eenvoudig een
schandaal en gingen blijkbaar van het ver
werpelijk beginsel uit dat twee onrechten
opgeteld een recht werden. De geheele
overeenkomst was een aanmoediging van
Hitier en Mussolini om op den ingeslagen
weg voort te gaan en geen instrument des
vredes en zou spoedig tot de ergste desillu
sies leiden.
Sir Archibald Sinclair zeide dat de over
eenkomst ontdaan van camouflages niet veel
anders was dan een formule, die Mussolini
gevonden had om Groot-Britannië koest te
houden. Ook deze spreker twijfelde of de
overeenkomst veel tot ontspanning had bij
gedragen of alsnog zou bijdragen.
Nadat nog eenige conservatieven hun
groote instemming met de overeenkomst be
tuigd hadden kwam Lloyd George aan het
woord.
Lloyd George's critiek.
Hij zeide, dat het bij een overeenkomst
tusschen Engeland en een anderen staat
slechts ging om de vraag of de overeenkomst
verstandig, rechtvaardig en eervol was en
bovendien zou bijdragen tot versterking van
van den vrede. Geen van deze drie essen-
tieele voorwaarden, werd in het voorstel
vervuld. Men zou den Volkenbond nu ver
zoeken om al zijn plechtige besluiten van
nauwelijks twee jaar geleden te herroepen,
waaruit bleek dat de Bond door de groote
regeeringen misbruikt werd om hun eigen
lafhartigheid te bemantelen en te dekken.
Spreker ontkende, dat de overeenkomst
reeds tot ontspanning had bijgedragen; z. i.
werd de internationale toestand weer van dag
tot dag ernstiger en zorgelijker en dat zou
zoo blijven totdat een Engelsche regeering
zou komen die voet bij stuk zou weten te
houden en met wier woorden niet te gek
scheren viel. Maar de voornaamste verdien
ste van deze regeering was, dat zij eerst van
zich afbeet en zelfs wel eens dreigde, maai
ten slotte altijd weer in haar schulp kroop
als het om besluiten en consequenties ging
en niemand die dit beter wist dan Musso
lini. Vrede en veiligheid zouden geen stap
nader gebracht worden tenzij een waarlijk
sterke en vastberaden Engelsche regeering,
met den steun van alle kleine naties van
goeden wil en haar eigen volk als één man
achter haar de eerbiediging van de interna
tionale wetten zou eischen.
Het amendement van labour ver
worpen.
Het Huis heeft daarna het amendement
van de arbeiderspartij met 322 tegen 110
stemmen verworpen.
Van Chineesche zijde wordt gemeld,
dat herhaalde aanvallen der Japanners
in Zuid-Sjantoeng afgeslagen zijn en
dat de Chineesche linie, die Taiersjwang
bewaakt, intact is gebleven. Voorts
maken de Chineezen melding van suc
cessen in SjansL Zij voegen hieraan toe,
dat tenzij de Japanners versterkt wor
den, ze gedwongen zullen zijn geheel
Sjansi te ontruimen.
Aan den anderen kant meldt een Japansch
communiqué uit Peking dat de Japansche
troepen de provincie Kiangsoe zijn binnen
gerukt uit Zuid-Sjantoeng en Hoesjan, op
25 mijl ten Noorden van den Loenghaispoor-
weg, bezet hebben. Verder naar het Oosten
heeft een andere af deeling Japansche strijd
krachten zich meester gemaakt van Mataus-
jen, op vyf mijl ten Westen van Tangtsjen.
Een Chineesche bevelhebber
vermoord.
Kolonel Likwang, een leider van de
Chineesche guerillatroepen in het gebied van
Sjanghai, is gisteravond in een Chineesch
restaurant in de Fransche concessie, waar
hjj met zijn gezin en zyn vrienden den
avondmaaltijd gebruikte, doodgeschoten. De
dader, een Chineesch, wist te ontkomen.
Likwang zou militaire papieren bij zich.
gehad hebben.
De Japansche marine over de
verliezen van de Chineezen.
Het hoofdkwartier van de Japansche ma
rine heeft een communiqué gepubliceerd,
waarin wordt tegengesproken, dat de Chi
neezen op 29 April bij Hankau meer dan
twintig Japansche vliegtuigen zouden
hebben neergeschoten. De Japansche lucht
macht verloor slechts volgens dit commu
niqué twee toestellen, terwijl meer dan
vijftig Chineesche vliegmachines werden
vernield.
Hieraan wordt toegevoegd, dat de Japan
sche marine-luchtmacht gedurende Maart
en April een honderdtal Chineesche vlieg
tuigen heeft vernield, terwijl zy zelf slechts
vier toestellen heeft verloren. Sedert het
begin van de vijandelijkheden zijn 448
Chineesche toestellen omlaag geschoten, ter
wijl op andere wijze nog ongeveer vijfhon
derd vliegtuigen werden vernield, terwijl de
Alkmaar, 3 Mei.
Om precies 8 uur vanmorgen is Hitier met
den extra-trein de Duitsch-Italiaansche grens
gepasseerd. Straks zal hij door Mussolini
heel plechtig en heel officieel ontvangen
worden, zooals eertijds Mussolini heel plech
tig en heel officieel door Hitier is ontvan
gen. En dan kunnen de twee staatslieden met
elkaar spreken over de Europeesche politiek,
over de as RomeBerlijn, over de Britsch-
Italiaansche overeenkomst, over de Spaan
sche kwestie, over het anti-communistisch
verdrag, over de Anschluss van Oostenrijk,
over de Tsjechische vraagstukken en
over de vriendschap tusschen Italië en
Duitschland.
Men ziet, er zyn onderwerpen genoeg.
Intusschen moeten wij hier nog even ge
wag maken van wat de Berlijnsche corres
pondent van de Times gisteren schreef naar
aanleiding van Hitler's reis naar Rome. Deze
correspondent schreef:
Er bestaat hier al eenigszins het gevoelen,
dat de morgen van den Anschluss niet de ge
schiktste tijd is voor een bezoek van Hitier
aan Rome. De grap uit Rome, dat de „spil"
een pracht van een begrafenis zal krijgen, is
tot in Berlijn doorgedrongen. Intusschen zul
len de Italianen by het bezoek van Mussoli
ni aan Berlijn wel de grap vernomen heb
ben, dat het Duitsche publiek hem bij die
gelegenheid „du kannst nicht treu sein" toe
zong.
Maar de Duce kwam, zag en overwon en
er is geen reden voor, dat Hitier dat ook niet
zou doen. De „spil" kwam, zoo redeneert
men, immers tot stand ofschoon het gevoe
len van het volk ongunstig was, en zy blijft
bestaan omdat de groote meerderheid van
het publiek in beide landen gehoorzaam is
aan de meening van de regeering, dat de spil
noodzakelijk is in het belang van de beide
partyen. Door middel van deze spil kon
Mussolini de crisis in de Abessinische kwestie
overwinnen. Hij werd daardoor in staat ge
steld het bolsjewisme in Spanje te bestrijden.
Thans komt hij er door op beteren voet met
Engeland en Frankrijk. Door middel van de
spil kon Duitschland Oostenrijk innemen.
Dat was niet meer dan een tegenwicht van
het voordeel dat Mussolini er uit heeft kun
nen putten.
De mogelijkheden van de spil zijn ook nog
lang niet uitgeput: volledige exploitatie van
de militaire mogelijkheden bijv. was niet
mogelijk zoolang de regeering te Weenen
nog tusschen de twee partijen inzat. Duitsch
land zou bijv. ongemerkt troepen naar het
bekken van de Middellandsche Zee kunnen
zenden om Mussolini te helpen als hij het
bolsjewistische gevaar in Spanje of elders
zou willen bestrijden. Dit is geen denkbeel
dige mogelijkheid. In zijn rede te Weenen na
den Anschluss heeft Goering met zooveel
woorden gezegd, dat een hinderpaal op den
weg van Duitschland naar Afrika en zijn
rijkdommen uit den weg was geruimd.
Volgens officieele kringen in Berlijn heeft
Hitier bij zijn bezoek aan Rome alleen tijd
voor een overzicht van de politieke situatie
maar niet voor politieke onderhandelingen.
Men behoeft dus ook geen accoord te ver
wachten. Indien Hitier en Mussolini intus
schen van meening mochten zijn, dat hei
noodig is een demonstratief accoord te slui
ten als tegenwicht tegen de militaire allian
tie tusschen Engeland en Frankrijk, is de
Duitsche delegatie daarop voorbereid, want
dr. Gaus, de wettelijke adviseur van het
Duitsche departement van buitenlandsche
zaken, en de opsteller van de ontwerpen
voor verdragen, bevindt zich in het gevolg
van Hitier.
Terwijl Hitier zich reisvaardig maakte
heeft Italië zich gereed gemaakt voor een
grootsche ontvangst. Eenige tijd geleden heb
ben wy in deze rubriek al herinnerd aan het
wapengekletter, dat noodig schijnt te zijn
by dergelijke bezoeken, waarbij men de idee
krijgt, dat de heeren elkander trachten te
overtroeven. Groote parades zullen worden
gehouden, versierde steden zullen bewonderd
worden, enthousiaste menigten zullen be
groet worden.
Dat is allemaal uiterlijk.
Belangrijker is misschien, wat de Giornale
d'Italia over het bezoek van Hitier schrijft:
Deze nieuwe ontmoeting tusschen Mussolini
en Hitier is van drievoudige waarde, zegt
het blad: voor het verloop van de vernieu
wende revolutie, voor de gemeenschappelijke
bescherming van de Italiaansche en Duitsche
belangen en voor de ontwikkeling van de
buitenlandsche politiek van Europa en de
geheele wereld. Italië en Duitschland zyn
de beide groote naties, die door de vredes
verdragen het onrechtvaardigst zijn getrof
fen. Italië en Duitschland zullen nooit dit
harde gedeelte van hun geschiedenis verge
ten. Uit de gemeenschappelijkheid der be
langen is de as RomeBerlijn geboren.
De Regime Fascista, het orgaan van Ro-
berto Farinace, lid van den grooten fascisti-
schen raad, publiceert een hoofdartikel,
waarin gezegd wordt, dat de Duitschers in
de boven Etsch slechts een „kleine minder
heid" vormen slechts 3 pCt. van de Ita
liaansche bevolking en dat het bezoek van
Hitier aan Italië een definitief einde zal ma
ken aan de activiteit van allen die de kwes
tie van deze vroegere Oostenrijksche provin
cie ter sprake brengen.
Sprekende over Oostenrijk geeft de schrij
ver als zijn meening te kennen, dat men be
ter als buurman een bevriend volk kan heb
ben dan een „perfide regeering". Hy voegt
hieraan toe, dat zelfs indien eens menschen
en toestanden zullen veranderen, Italië toch
de onaantastbaarheid van zijn gebied zal
weten te verdedigen. Tenslotte verklaart Fa
rinace overtuigd te zyn, dat Hitier enkele
leiders, vooral zekere geestelijken, in de pro
vincie Bolzano zal weten te overtuigen, dat
het niet alleen vergeefs, doch zelfs gevaar
lijk is agitatie te verwekken. Duitschland
zal eenzelfde autoriteit weten uit te oefenen
ten aanzien van deze volksleiders, als wij
hebben uitgeoefend ten aanzien van zekere
leiders van de beweging „voor een Ita-
liaansch Dalmatië", toen het verdrag van
vriendschap met Zuid-Slavië werd gesloten.
De meest moderne wagen onder de
1938 modellen.... volkomen berekend
om uren achtereen met snelheden bo
ven 100 K.M. te rijden.... maximum
prestatie by gering benzineverbruik....
weergalooze wegvastheid.
2.5 Liter 6 cyl.
Japansche verliezen niet meer dan 82 toe
stellen bedroegen.
In het communiqué wordt verder ver
klaard, dat door jarenlange training de
Japansche luchtmacht thans de beste ter
wereld is. Voorts wordt gezegd, dat de
Japansche marine thans ook Wei Haiwei in
Sjantoeng heeft bezet. Aan den wapen
smokkel van kleine Chineesche schepen aan
de kust van Zuid-China is thans een einde
gemaakt. De drie Chineesche oorlogsbodems,
die door de Japansche luchtmacht aan de
monding van de Jangtse tot zinken waren
gebracht, zyn thans gelicht. Voor de
patrouilleering op het Taimeer heeft de
Japansche marine een vloot van kleine
vaartuigen gevormd.
Het huwelijk van prins Louis Ferdi-
nand. - Gisteren is in het slot Cecilienhof te
Potsdam het burgerlijk huwelijk voltrokken
tusschen den tweeden zoon van den vroege-
ren kroonprins, prins Louis Ferdinand van
Hohenzollern met grootvorstin Kira van
Rusland. Na het burgerlyk huwelyk werd
het huwelyk volgens den Grieksch ortho
doxen ritus ingezegend.
De plechtigheid werd by gewoond door
den vroegeren kroonprins en zijn gemalin,
prins Eitel Friedrich, prins Adalbert en zyn
gemalin, prins August Wilhelm en prins
Oskar. Verder de grootvorsten Dimitri, Wla-
dimir en Kirill van Rusland, en koningin
van Denemarken met den kroonprins van
Denemarken en zijn gemalin koning Fer
dinand van Bulgarije, en anderen.
Het weder toenemende terrorisme. - In
geheel Palestina zijn weer talrijke aansla
gen op kolonies, autobussen en spoorlijnen
gepleegd. In vele gevallen werden telefoon
leidingen vernield. Algemeen beschouwt
men dit toenemen van het terrorisme als
een antwoord op de aankomst der Britsche
verdeelingscommissie, die onder sterke mili
taire bewaking door het land reist. De be
wakingstroepen zijn met pantserwagens en
talrijke machinegeweren uitgerust.
Juweelen ter waarde van 12 millioen
franc verloren. - Bij het verongelukken van
het Italiaansche vliegtuig van de lijn Tirana
Rome Zaterdag j.L zyn juweelen ter
waarde van twaalf millioen franc verdwe
nen, welke eigendom waren van een juwe
lier te Parijs. De juweelen waren getoond
aan den koning van Albanië om hier een
keus uit te maken voor een geschenk aan
zijn gemalin. Men vermoedt, dat de juwee
len zijn vernield tijdens den brand, welke
volgde op het neerstorten van het vliegtuig.
Stakingsonlusten op Jamaica. - Toen de
politie te Kingston (Jamaica) wilde over
gaan tot de arrestatie van de leiders der
stakingsbeweging, welke te Frome (West-
moreland) bij de arbeiders der suikerplan
tages grooten omvang heeft aangenomen, is
het tot ongeregeldheden gekomen.
De politie zag zich genoodzaakt van de
vuurwapenen gebruik te maken. Vier per
sonen werden gedood, vijftig liepen won
den op.
De politie heeft voorts 73 personen gear
resteerd.
Militairen zijn gereed om naar het gebied
van de onrust te vertrekken. De stakers
hebben een terrein van 1500 acre, waarop
suikerriet verbouwd is, in brand gestoken.
Trein ontspoord. - Gisteravond is de
trein OstendeBrusselBazzel op twee
kilometer afstand van het station Lavaux
ontspoord. Alle wagons zijn uit de rais ge
sprongen. Niemand werd by het ongeluk
gedood of gewond.
Een duur partijtje poker. - De Daily
Telegraph meldt uit Los Angelos, dat een
Britsche toerist, zekere heer Clifton, die
verleden week met poker 30.000 Pond Ster
ling heeft verloren, van de rechtbank tijde
lijk order heeft ontvangen de betaling van
twee cheques die hij den winnaars gegeven
had tegen te houden.
Een der winnaars is Lew Brice, een br°er
van de Comedienne Fanny Brice. Clifton
beschuldigt Brice en vier andere spelers er
van te hebben geprobeerd het geld met
knoeierij te verkrijgen.
Vrijdag zullen allen voor den rechtet
moeten verschijnen.
Clifton beweert een bedreiging te hebben
ontvangen, nadat hy zyn aanklacht had in
gediend. De man is nu onder bewakmg ge
steld.
