DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Alkmaar garnizoensstad.
DE FRANSCHE FRANC WORDT WEER
GESTABILISEERD.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIES
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. TeleL 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
Volledige overeenstemming met Engeland
en Amerika.
Radio-rede van Daladier.
De algemeene toestand.
Toch Britsche stap te Berlijn?
Non-interventiecommissie
op het doode punt.
Verklaring van Del Vayo.
Schifting onder Oosten-
rijksche nazi's.
Drie hoogleeraren afgezet, onder
wie een Nobelprijswinnaar.
ALKMAARSCHE COURANT.
Gisteravond heeft minister-president
Daladier voor de radio een toespraak
gehouden, waarin hij o.m. mededeelde,
dat de regeering besloten heeft den
franc te stabiliseeren op een basis, die
de regeering in staat zal stellen hem
doeltreffend te verdedigen. Dit besluit,
aldus Daladier, is genomen in volledige
overeenstemming met de Engelsche en
Amerikaansche regeeringen, wien spre
ker dank zegde voor haar medewerking.
Daladier deelde niet mede op welken
koers de franc gestabiliseerd zal worden.
Hij stelde zich er mede tevreden aan te
duiden, dat men den koers, dien hy voor
morgen heeft vastgesteld, niet zal te bo
ven gaan.
In zyn gisteravond voor de radio uitge
sproken rede heeft Daladier, de Fransche
minister-president o.m. gezegd:
De regeering, welke ik sedert drie weken
leid, heeft van haar vorming af voor twee
groote moeilijkheden gestaan, welke een on
middellijke oplossing eischten.
Allereerst moest de sociale vrede, de vrede
tusschen de Franschen hersteld worden. Wij
hebben daarom de sociale conflicten gere
geld. De groote stakingen zijn geëindigd,
dank zij den goeden wil van werkgevers en
werknemers en het werk is hervat.
De tweede moeilijkheid is van buitenland-
schen aard. Zij stond in verband met de ver
deeldheid in een Europa, dat niet ophield
zich te bewapenen terwijl het zich aaneen
moest sluiten. Op de conferentie te Londen
heb ik de oprechte en loyale overeenstem
ming tusschen Frankrijk en Engeland, welke
de waarborg vormt van vrijheid en vrede,
kunnen versterken.
Nauwelijks teruggekeerd uit Londen moest
ik de economische en financieele moeilijkhe
den onder oogen zien. Ik wil vandaag, teven
als altijd, het land de geheele waarheid zeg
gen. Deze waarheid is als volgt:
Onze economische huishouding is diep ge
troffen. De wettige winst heeft de neiging te
verdwijnen, de gedeeltelijke werkloosheid in
de fabrieken neemt toe, onze handelsbalans
verarmt, onze productie-statistieken blijven
een onderwerp van vernedering voor de
Franschen vormen. De waarheid is, dat met
deze bloedarme huishouding de staatsbegroo-
ting onvermijdelijk een tekort oplevert, dat
de behoeften van de schatkist de spaarders
uitputten, het openbare crediet schaden, het
particulier crediet doen verzanden en het
monetaire crediet bedreigen.
De voor het lot van het land verantwoor
delijke regeering kan niet dulden, dat een
zoo ernstige toestand voortduurt. Er kan
geen sprake zijn van leerstellingen of proef
nemingen. Orthodox of stoutmoedig, edel
moedig of wreed, iedere maatregel, welke
rechtstreeks moet medewerken tot het wel
zijn van het land, is een noodzakelijkheid,
iedere maatregel, die niet rechtstreeks van
belang is voor het openbaar welzijn, is over
bodig.
Vertrouwen gevraagd.
Aan onze actie ligt een beroep op het ver
trouwen des lands ten grondslag. Voor een
politiek van duurzaam vertrouwen echter
moet eerst een monetair peil worden vastge
steld, dat in overeenstemming is met onze
lasten en dat niet telkens weër in twijfel
wordt getrokken, een peil, dat eindelijk den
franc beveiligt tegen de sinds jaren tegen
hem ontketende aanvallen.
Daarom heb ik, zonder mij te bekomme
ren om critiek, maar er van overtuigd, mijn
plicht te doen jegens het land, besloten on
zen munt te stabiliseeren op grondslagen,
waarop hij doeltreffend zal worden verde
digd. De Fransche regeering heeft dus, in
volkomen overeenstemming met de Ameri
kaansche en Engelsche regeeringen, welke ik
dank zeg voor haar loyale en hartelijke me
dewerking, besloten over te gaan tot een
aanpassing van den franc aan een koers, die
de gelegenheid zal bieden den franc zegevie
rend te verdedigen. Dit besluit is genomen
binnen het kader van de overeenkomst der
drie mogendhmeden, waaraan de Fransche
regeering gehecht blijft.
Men zal den koers, dien ik voor morgen
heb vastgesteld, niet te boven gaan. De
spaarders zullen dus in onzen nationalen
munt kunnen beleggen zonder dat zij voor
een nieuwe vermindering behoeven te vree
zen. Zelfs kunnen zij veeleer een vergroote
waarde van den franc verwachten. Op deze
wijze zullen wy kunnen voortgaan met het
werk van wederopbouw, dat den Franschen
een krachts-inspanning in vrijheid oplegt.
De eerstvolgende defensieleening zal allen
Franschen de gelegenheid geven hun vader
landsliefde te toonen.
De wetsdecreten, welke gepubliceerd zijn,
brengen niet alleen een verhooging der be
lastingen, maar vormen een geheel van
maatregelen, dat de ontwikkeling begunstigt
van de productie, den wisselkoers, de geld
circulatie, de uitvoering van belangrijke
werken en de opening van groote werkplaat
sen, welke van belang zijn voor het geheele
leven, aangezien zy niet alleen ontworpen
zijn voor de groote steden, maar ook voor
het platteland.
Wij stellen u dit plan voor, dat verhinde
ren zal, dat de munt bloot staat aan onop
houdelijke aanvallen en dat in staat zal stel
len de voor de landsverdediging noodige
goudvoorraad te behouden. Wij hebben er de
voorkeur aan gegeven een beroep te doen op
den moed der Franschen in plaats van ons
te laten meevoeren door den stroom naar
de rotsen.
Ons hoogste doel is den Franschen arbeid
tot ontwikkeling te brengen. Geen nieuwe
schommelingen van den munt, geen nieuwe
uitgaven, geen nieuwe lasten, vrede in het
binnenland als voorwaarde voor den vrede
naar buiten, ziedaar wat wij willen! Veel
woorden zijn niet noodig om de Franschen
te doen begrijpen, dat het oogenblik is ge
komen tot aaneensluiting in orde en arbeid.
De besprekingen met Washington.
Havas meldt uit Washington:
Op initiatief van de Fransche regeering
zijn besprekingen aangeknoopt met de Ame
rikaansche schatkist, met het oog op de nieu
we aanpassing van den franc, zulks over
eenkomstig de bepalingen van de driemo-
gendhedenovereenkomst.
De besprekingen hebben tot volledige
overeenstemming geleid en het Amerikaan
sche departement van financiën heeft offi
cieel de Fransche regeering doen weten, dat
het instemt met de nieuwe aanpassing, die
noodig is geworden door de toeneming van
de uitgaven voor de landsverdediging. De
houding der Amerikaansche regeering doet
dus haar wil blijken om de samenwerking en
overeenstemming te handhaven tusschen de
drie democratieën op financieel gebied. Men
verwacht, dat het departement van financiën
een officieele verklaring zal uitgeven.
Reuter meldt nog uit Washington dat het
departement van de schatkist zich oorspron
kelijk verzette tegen een verdere devaluatie
van den franc. Nadat Fransche financieele
attaché echter gistermorgen een bespreking
had gevoerd met Morgenthau liet Washing
ton de bezwaren vallen.
ALKMAAR, 5 Mei.
Tusschen de feestelijkheden door hebben
Mussolini en Hitier elkaar gevonden! En zij
hebben met elkaar gepraat gedurende an
derhalf uur. Terzelfden tijd hielden de
Duitsche ministers met hun Italiaansche
collega's verschillende besprekingen over
diverse vraagstukken, waarbij de beide
landen belang hebben.
Verder hebben de generale staven van
beide landen besprekingen met elkaar ge
voerd.
Uit dit alles blijkt wel, dat het gister
„tusschen den middag" zeer belangrijk ge
weest is, want intenser hadden de bijeen
komsten niet kunnen zijn.
Wat er besproken is? Tot nu toe is een
officieel communiqué nog niet verschenen,
maar Havas meent te weten, dat men met
voornemens geweest is, een militair accoord
te sluiten. Wel zijn echter belangrijke mi
litaire defensie-vfaagstukken besproken.
Voorts meldt Havas, dat de Duitsche de
legatie te Rome zeer bevredigd is en vol
vertrouwen na het eerste onderhoud tus-
schen den Führer en den Duce. In Duitsche
kringen wordt met nadruk verklaard, dat
geen nieuwe verdragen tusschen beide lan
den zullen worden gesloten.
De erkenning van de solidariteit tus
schen Londen en Parys door Duitschland
en Italië moet worden vervolmaakt door de
erkenning van de as-Rome-Berlijn door
Frankrijk en Engeland. Het eenige viaag-
atuk, dat tusschen deze beide groepen moe
worden geregeld is de koloniale kwestie en
men hoopt, dat dit geen groote moeilijk
heden zal opleveren. Het schijnt, dat Hitler
de koloniale kwestie op den voorgrond wil
Plaatsen bij de besprekingen met Mussolini.
Het Tsjechische vraagstuk komt blijkbaar
op de tweede plaats. Ook is men in Duitsche
kringen van meening, dat een overeen
komst tusschen Berlijn en Parijs zeer wel
mogelijk is, niettegenstaande het Fransch-
Russische verdrag, doch men schijnt wel
eerst een overeenkomst met Engeland tot
stand te willen brengen.
Reuter voegt hier aan toe, dat bij de van
daag tusschen Hitier en Mussolini gehouden
besprekingen volgens ambtenaren van bei
de zijden niets is gebleken van een ver
zwakking van de as Rome-Berlijn. In deze
hernieuwde verzekering kan men echter
zooiets als bezorgdheid zien.
Terwijl de Italianen in hun geheel geno
men het bericht van den „Anschluss" met
ontsteltenis hebben ontvangen, verklaren
welingelichte Italiaansche kringen, dat de
strategische positie aan den Brenner er
niet door verzwakt is vooral als Hitier zich
houdt aan zijn belofte, niet de Oostenrijk-
sche zijde van de grens te zullen verster
ken.
In Duitsche kringen erkent men niet,
dat het vraagstuk der Sudeten-Duitschers
besproken is, anders dan in zuiver consul
tatieven zin. Men verklaart dat het behalve
Tsjechoslowakaije en Duitschland geen
land aangaat.
Sommigen gelooven echter, dat Mussolini,
hoewel ten slotte wel bereid, tegenover een
gematigden Duitschen eisch, een politiek
van neutraliteit in acht te nemen, aan
Frankrijk en Engeland diplomatieken steun
zal verleenen bij hun streven om tot een
modus vivendi te geraken, waardoor ae
kwestie zooal niet geregeld, dan toch uit
gesteld zou worden. De gebeurtenissen se
dert de laatste ontmoeting der beide dicta
tors hebben de positie van Italië versterkt.
Terwijl de Osservatore, het officieele or
gaan van het Vaticaan, geen woord schrijft
over de reis van Hitier naar Rome, heeft de
paus gister een toespeling vol bitterheid
gemaakt over de aanwezigheid van Hitier
in een rede, welke hij heeft uitgesproken
tegenover 436 jonggetrouwde paren, die hy
tegelijk met kardinaal Lavitrano op zijn
zomerverblijf heeft ontvangen.
Na den zegen des hemels voor de aan
wezige geloovigen te hebben afgesmeekt,
zeide de paus: „Gij moet dit goede, dat wij
u toewenschen dat wy van de goedheid van
God verwachten, verdienen door uw trouw
aan het christelijk leven en door uw gebe
den. Want droeve zaken doen zich voor,
zeer droeve zaken, zoowel ver van ons als
nabij. Ja, zeer droeve zaken en onder deze
droeve zaken moet men wel rekenen het
feit, dat Rome, op den dag van het feest
der H. Kruisvinding, de teekenen opricht
van een ander kruis, dat niet het kruis van
Christus is. Ik zeg u voldoende, wanneer
ik u zeg, hoezeer het noodig is te bidden, te
bidden en te bidden, opdat ook de barm
hartigheid Gods in haar vollen omvang
geschiedde".
De Italiaansche bladen wijden uiteraard
heele pagina's aan Hitler's bezoek, welke
met groote platen worden verlucht. Zij be
groeten in Hitier „een van de voornaam
ste bewerkers van den vrede en een be
proefden vriend van Italië".
De Messagero schrijft, dat de ontmoeting
van de beide leiders van de beide groote
landen overal met aandacht; hoop en vrees
wordt gevolgd. Maar boven alle min of
meer speculatieve veronderstellingen staat
een groote zekerheid, welke de geesten
geruststelt en verheugt, de vaste wil van
beide groote mannen den vrede met kracht
en vol vertrouwen te dienen; hem te die
nen voor het welzijn van beide volken en
van Europa, dat zelf meer dan ooit wordt
bedreigd door noodlottige utopieën, welke
over de menschheid de dwalingen en ver
schrikkingen schijnen te trekken van een
waarachtige vervloeking.
De Popoio di Roma schrijft: „Niemand
predikt thans in Duitschland een wereld
overheersching als geschiedde in den tijd
van de Hohenzollem. Dit denkbeeld is
strijdig aan de nationaal-socialistische phi
losophie. Zij ziet den toestand in de bui
tenlandsche politiek aldus, dat de oorlog en
de vredesverdragen de wereld in twee
kampen hebben verdeeld, de bezitters en de
msdeelden.
Laatstgenoemden hebben recht op bestaan
en op ontwikkeling van hun beschaving
Dat is een rechtvaardige en derhalve een
vreedzame opvatting. Vandaar dat wy in
Hitier een van de voornaamste bewerkers
zien van den vrede".
Het Rotterd. Nbl. bespreekt in verband met de reorganisatie van het
leger, welke binnenkort in haar geheel een feit zal zijn geworden, de nood
zakelijke uitbreiding van het aantal vrgdesgarnizoenen.
Wat de indeeling betreft is, naar het blad verneemt, op het departement
van Defensie reeds vastgesteld welke leger-afdeelingen in de vredesgarni-
zoenen worden ondergebracht.
Het blad laat daarna de nieuwe indeeling volgen en vermeldt daarbij
o.a. dat te Alkmaar zal worden gelegerd het 2e regiment Luchtdoelartillerie.
Zooals bekend was er eerst sprake van dat dit regiment te Amsterdam zou
worden gelegerd.
Wanneer deze mededeeling juist is en de berichten over diverse
andere gemeenten wijzen er wel op, dat het blad in defensie-zaken over
bijzondere informaties kan beschikken zal Alkmaar dus een garnizoen
krijgen.
Inderdaad een verblijdende mededeeling omdat een garnizoen niet al
leen een vermeerdering van bevolking brengt, maar speciaal voor den
middenstand van groote beteekenis is.
ALKMAAR IS IN ONDERHANDELING.
Wy hebben on$3in verband met een en ander tot burgemeester Van
Kinschot gewend, die ons heeft medegedeeld, dat Alkmaar op dit oogen
blik met het departement in onderhandeling is.
Meer kon of mocht de burgemeester ons op dit oogenblik niet vertellen.
Wel kregen wij uit het gesprek den indruk, dat die onderhandelingen nog
niet van langen duur zijn.
In allen gevalle zal de mededeeling van de mogelijkheid van een gar
nizoen voor B..en W. wel een blijde verrassing geweest zijn en wy ver
trouwen, dat het gemeentebestuur alles in het werk zal stellen om te trachten
het regiment in Alkmaar te krijgen.
Waar het zal worden gelegerd, of het in een reeds bestaand gebouw kan
worden ondergebracht, dan wel of men hiervoor een kazerne zal bouwen,
is op dit oogenblik niet te zeggen.
Het is o. i. begrijpelijk, dat de Luchtdoelartillerie gemakkelijk de om
geving van het in Bergen te stichten vliegveld moet kunnen bestrijken.
Wij meenen te weten, dat ongeveer anderhalf jaar geleden in de om
geving van den Bergerweg opmetingen zijn gedaan en grondboringen zyn
verricht om de vastheid van den bodem te onderzoeken in verband met een
mogelijke plaatsing van geschut.
Over de onschendbaarheid van
Tijecho-Slowakije.
De „Daily Express" meldt, dat het Brit
sche kabinet gisteren besloten heeft niet den
terugkeer van Hitier te Berlijn af te wachten
om by de rijksregeering den stap te onder
nemen met betrekking tot Tsjecho-Slowa-
kije, waarover bij de Fransch-Britsche be
sprekingen reeds was gesproken.
Göring zou dan den Britschen ambassa
deur ontvangen. Neville Henderson zou den
maarschalk herinneren aan de verzekering,
die deze persoonlijk twee maanden aan de
Britsche regeering heeft gegeven, dat de
onafhankelijkheid van Tsjecho-Slowakije
zou worden geëerbiedigd.
Het blad voegt hier aan toe, dat indien
Göring hem zou zeggen, dat de betrekkingen
tusschen Duitschland en Tsjecho-Slowakije
slechts deze beide landen aangaan, de am
bassadeur opdracht zou hebben tegenover
Göring te verklaren, dat de Britsche regee
ring deze zienswijze niet kan aanvaarden en
dat in tegendeel in geval een daad van ge
weld door Duitschland met betrekking tot
Tsjecho-Slowakije zou worden gepleegd,
Groot-Britannië evenmin als Frankrijk wer
keloos zou blijven.
De Fransche ambassadeur, Corbin,
heeft gistermiddag een bezoek gebracht
aan Lord Halifax. Men meent te weten,
dat de Fransche ambassadeur de op
vatting der Fransche regeering aange
geven heeft betreffende de noodzake
lijke voorwaarden voor de terugtrek
king der vrijwilligers uit Spanje. Het
schijnt, dat Frankrijk nog steeds terug
trekking in categorieën eischt.
Voorts herstel van de controle op de
landgrenzen slechts eenigen tijd na de
aankomst van de terugtrekkingscom
missies in Spanje.
Het is nog niet zeker, dat men tot over
eenstemming zal kunnen komen op deze
basis. Bijgevolg is nog geen datum vast
gesteld voor de bijeenkomst der eerstvol
gende vergadering van de nietinmengings-
commissie.
Terwijl het terugtrekken der buitenlan
ders in Spanje door tusschenkomst van de
non-interventie-commissie dus blijkbaar nog
niet veel voortgang vindt, zal Del Vayo, de
vertegenwoordiger van de Spaansche regee
ring in Genève, probeeren bij de komende
Volkenbondsvergadering de belangen en
het recht van de Spaansche regeering ver
dedigen om op déze wijze 'n oplossing van
de Spaansche kwestie te verkrijgen.
Del Vayo verklaarde voor zyn vertrek
naar Genève o.a., dat de kanselarijen van
sommige democratische landen tot de con
clusie zijn gekomen, dat de eenige oplossing
van het Spaansche probleem een overwin
ning van de regeering kan zyn. Hij herin
nerde eraan, dat in de dertien punten van
de regeering wordt voorgesteld een volks
stemming te houden. De regeering vreest een
volksstemming niet, zij weet welk resultaat
deze zal hebben, zij rekent op het onaf-
hankelijkheidsgevoel van de ware Span
jaarden. Indien men in het rechtsche kamp
nauwkeurig wist wat in dezen oorlog om
ging, dan zouden alle ware Spanjaarden
voor de regeering stemmen. Deze zekerheid
maakt den waren geest van het doel van
den oorlog der regeering.
De minister zeide verder, dat in de laatste
zes weken de Duitsche hulp aan Franco is
toegenomen. Hij weet, dat Duitsche hoofd
officieren in Spanje zijn aangekomen en dat
de technische afdeeling door anderen zyn
vervangen. Ook is het niet toevallig, dat
deze officieren optreden in het gebied van
Bilbao en in de Katalaansche Pyreneeën.
Ten slotte verklaarde hij, dat de militaire
situatie van de regeering op het oogenblik
beter is dan in Maart jJ. Het doorsnijden
van de verbindingen van Catalonië met het
overige Spanje heeft niet de gewenschte
resultaten opgeleverd en iederen dag gaan
boodschappers van de regeering van Bar-
celona naar Valencia en Madrid
De „Daily Telegraph" meldt uit Weenen,
dat een commissie der Duitsche nationaal-
socialistische party te Weenen wordt ver
wacht om de leden der N.S.D.A.P. in het
oude Oostenrijk te schiften en te oordeelen
over hun geschiktheid.
Er zal een speciale cursus worden geopend
voor jonge Oostenrijksche nationaal-socia-
listen, die gevangen gezeten hebben of tij
dens hun schooljaren over de grens waren
gevlucht. Zij zullen kosteloos worden gehuis
vest en gevoed en in hét gebouw der vroe
gere cadettenschool hun examen voor toe
lating tot de universiteit kunnen voorberei-
den.
Drie bekende professoren zijn afgezet. Het
zyn prof. Victor Hess uit Innsbruck, winnaar
van den Nobelprijs, beroemd door
op het gebied der experimenteele natuur
kunde; hy was leider van het Rontgen-insti-
tuut te Innsbruck. Voorts zyn afgezet prof.
Josef Weininger, een anthropoloog, en prof.
Benndorf, leider van het Instituut voor Li
chamelijke Ontwikkeling te Graz.
n IJ