JkutqecÜike. Stand
AMSTERDAMSCHE
BEURS
LAATSTE BERICHTEN.
SCHAGEN
ft
ft
ft
ft
ft
Bom ontploft te Rotterdam.
Eén doode, twee gewonden.
UITGEEST
LANGENDIJK
ZUIDSCHAPWOUDE
HENSBROEK
EGMOND AAN ZEE
BERGEN
HEILOO
Veld en hemel vol geluid.
DERDE BLAD.
er niets gebeurt, hoewel r.k.s.p. en s.d.a.p.
toch een flinke meerderheid hebben.
Er gingen stemmen op het werk neer te
leggen. Men wilde staken. Hiertegen waar
schuwde de heer Van Slingerland echter.
Men besloot den heer Jac. Weel af te vaar
digen naar het H.B. van het R.K. Werklie
denverbond om deze zaak eens duidelijk toe
te lichten en op spoedige hulp aan te drin
gen.
Schaken.
De uitslag van de gehouden schaak
competitie van de vereeniging „Schaakmat"
was dat het kampioenschap van de le klasse
werd behaald door dr. J. de Wit te Oud
karspel.
Tusschen J. Klinkert, kampioen van de
eerste wintercompetitie en dr. J. de Wit,
kampioen van de tweede wintercompetitie
le klasse zal nu een tweekamp van 10
partijen worden gespeeld met als inzet de
titel van kampioen van de Langedijk.
Harmonie „Excelsior".
Zondagmiddag werd door de harmonie
„Excelsior", directeur de heer P. Pranger,
haar eerste concert gegeven in de muziek
tent achter de o. 1. schooL
Voor dit concert, dat begunstigd werd door
mooi weer, bestond een flinke belangstel
ling.
De verschillende nummers werden met
Veel toewijding gespeeld.
De nummers na de pauze voldeden ons
beter dan daarvoor.
Voor de tweede maal hoorden wij het
jeugdkorps en kunnen wij wel zeggen, dat
de jeugdige musici na hun eerste optreden
wel vooruitgegaan zijn.
Met veel studie is ongetwijfeld nog veel te
bereiken.
Veilingsomzet.
De omzet van den Noordermarktbond
alhier was in April 1938 160.531,33; in
dezelfde maand van 1937 105.395,22.
Schagerkogge.
Vergadering van hoofdingelanden van
de Schagerkogge op Donderdag 19 Mei 1938
voorm. 11 uur bij den heer C. Boontjes te
Schagen.
Voorzitter was de heer D. P. Timmerman.
Voorgesteld werd te besluiten:
L Met de instellingen, waarbij geldleenin-
gen zijn aangegaan resp. op 23/24 Maart '37
groot 7900 en 8 October 1937 groot 2500,
een overeenkomst aan te gaan voor rente
verlaging van 4 pCt. op 3ya pCt., onderschei
denlijk ingaande 1 Januari 1939 en 1 Juli
1938, voor het dan nog onafgeloste bedrag.
van MAANDAG 23 MEI 1938.
OPGAVE VAN NOORDHOLLANDSCH
LANDBOUWCREDIET N.V.
laatste
2.45-3.00
101-7»
lOJ'/s
305/s
Vorige
koers
STAATSLEENINGEN.
33)4 Nederl.
1938
IOIVS
3 Ned.-Indië
1937
1003/,
514 DuitschL '30 m.
verkl. 30|3/i«
BANK-INSTELLINGEN.
Amsterd. Bank
149
Handel Mij. Cert. v. 250
16272
Koloniale Bank
1273/4
Ned. Ind. Handelsbank
130
INDUSTR. OND. BINNENL.
355/8
Alg. Kunstzijde Unie
Calvé Delft Cert
94
NederL Ford
2947,
Philips Gloeil. Gem. Bezit
26272
Unilever
1503/8
INDUSTR. OND. BUITENL.
Anaconda
181s/IG
Bethleh. Steel
33 l3/ie
Cities Service
22
Kennecott Copper
23%6
Standard Brands
53/ie
Steel coffln.
327/16
3l/l6
CULTUUR MAATSCH.
H. V. A
4155/8
Java Cultuur
1453/4
Ned. Ind. Suiker Unie
1523/4
Vereen. Vorstenlanden
59
MIJNBOUW.
Alg. Explor. Mij.
t
76
Redjang Lebong
1687J
PETROLEUM.
Dordtsche Petr.
1
304%
Kon. Petr.
1
3165/a
Perlak i
7974
Phillips Oil
1
23716
Shell Union
1
II
8>%6
Tide Water
9S/l6
RUBBERS.
Amsterd. Rubber
181
Deli Bat. Rubber
1
109
Hessa Rubber
951/4
Serbadjadi
0
1
79
Interc. Rubber
SCHEEPVAARTEN.
HollandAmerika lijn
JavaChinaJapan lijn
Kom Ned. Stoomboot
Scheepvaart Unie
TABAKKEN.
Deli Batavia
Oude Deli
Senembah
AMER. SPOORWEGEN.
Atchison Topeka
Southern Pacific
Southern Railw. Cert,
Union Pacific
Canadian Pac.
§Noteering per 50. x) ex-coupon
fExclaim. *Exdividend.
Prolongatie vorige koers y3heden K pCt
WISSELKOERSEN AMSTERDAM
OFFICIEEL.
2'/4
102
104 v,
116V»
226
2823/i
260
20
85/g
5'/l6
46V«
4
146
160
1297«
127
3374
937,
288
263
1491-50
267,
18->3/l6
33*-7g
"As
22Vi6
237/i6 - 4
915/i6"10
57,
327:6
3
415-V,
145
1517,
57
74
168
3047,
316V4-!
79
23
9-7,
97ie
181-V,
108
96
HOI/4
79
27,
100
8974-7,
1027,-3
II6-V4
220
2747,-5
261
197,
83/s
574
461/,
37,
Vorige koers
heden
New-York
l-OO'/s
1.81 K
Londen
8.973/*
8.98 H
Berlijn
72.61
72.70
Parijs
5.053/«
5.03
Brussel (Belga) 30.45
30.53
Ziirich
41.29
41.34
Kopenhagen
40.07 X
40.12
Stockholm
46.30ys
46.35
Oslo
45.12J4
45.17)4
Italië
9.50
Vanmiddag omstreeks kwart over
twaalf heeft op den drukken Coolsingel
te Roterdam vlak voor het bioscoop
theater „Lumiere" een geheimzinnige
ontploffing plaats gehad.
Voor zoover tot dusver kon worden
vastgesteld, zijn ten gevolge hiervan
één persoon gedood en twee gewond.
Hoewel hieromtrent nog geen enkele
zekerheid bestaat, schijnt men met een
bomaanslag te maken te hebben. Volgens
de tot dusver ontvangen inlichtingen liep
op de plaats van de ontploffing een man
met een koffer. In dezen koffer moet zich
een bom hebben bevonden, welke be
stemd zou zijn geweest om een aanslag te
plegen op een te Rotterdam vertoevenden
Duitscher Tiben.
De bom ontplofte met een geweldigen
slag, dit tot ver in de omgeving werd ge
hoord. Een dikke stofwolk steeg op en de
vensters van eenige groote magazijnen in de
directe omgeving sloegen klaterend in
stukken.
De stormbrigade van de Rotterdamsche
politie, die juist aan het hoofdbureau was
teruggekeerd van een oefening, begaf zich
onmiddellijk naar de plaats van de ont
ploffing. De Coolsingel werd tot op een
grooten afstand afgezet.
Op de plaats zelf kon men het vreeselijk
verminkte lijk van den man, die waarschijn
lijk den koffer heeft gedragen en daarin
het helsche voorwerp heeft vervoerd. Op
straat werden nog twee personen opgeno
men. De beide gewonden en ook het stoffe
lijk overschot van den gedooden man, wiens
identiteit nog niet bekend is, zijn naar het
ziekenhuis aan den Coolsingel vervoerd.
Nadere bijzonderheden.
Omtrent den aanslag kan nog gemeld
worden, dat de man Tiben, die voorloo-
pig op 't hoofdbureau van politie was
ondergebracht, de man is, over wien kort
geleden nog al het een en ander te doen
is geweest, toen hij in Duitschland ge
vangen heeft gezeten verdacht van
spionage.
Omdat hij beweerde Nederlander te
zijn, is hij toen over de Hollandsche
grens gezet. Op hem zou dus de aanslag
bedoeld zijn, maar hij is er goed van af
gekomen.
De identiteit van den man, die gedood
werd, is nog niet bekend. Hij is vreeselijk
verminkt, maar het hoofd is intact gebleven,
wat het onderzoek misschien iets vergemak
kelijken zal.
Behalve de twee licht gewonden is er ook
nog een zwaar gewonde, wiens toestand vrij
ernstig geacht wordt.
Het onderzoek der politie is nog in vollen
gang. De kracht der ontploffing valt na te
gaan uit het feit, dat niet alleen de groote
etalageruiten van de firma's die vlak bij de
plaats van den aanslag zijn gelegen, aan
stukken zijn geslagen, maar ook op de eerste
verdieping zijn nog talrijke ruiten verbrij
zeld.
In het Lumière-theater werd de directeur,
de heer W. J. van Kessels, in zijn kantoor
van zijn stoel op den grond geworpen, even
als de cassière. In den foyer van het theater,
op de eerste verdieping gelegen, vlak boven
de plaats van den aanslag, zijn alle meube
len door elkaar gegooid en beschadigd. Ook
op de tweede verdieping, waar de woning
van den heer van Kessels gelegen is, braken
de ruiten en in de achterkamer werden zelfs
de bloempotten door de ruiten op straat ge
drukt.
Op de straat zelf is slechts een groote
brandvlek te zien, waaruit zich stralen mod
der, roet en bloed naar alle kanten uitsprei
den.
Het spreekt vanzelf, dat het gebeurde op
den drukken Coolsingel een geweldige op
schudding wekte. De politie zorgde voor een
goede afzetting en het verkeer werd gedeel
telijk omgelegd.
{ONGECORRIGEERD).
JONGETJE DOODGEVALLEN.
Vanmorgen is in de Houtrijkstraat te
Amsterdam een jongetje van zestien maan
den uit het raam van een derde verdieping
op straat gevallen.
Daar de gordijnen voor het venster ge
sloten waren, had men er geen erg in dat
het raam openstond. Het kind was op de
vensterbank achter de vitrages gekropen
en leunde naar buiten, om op straat te kij
ken, waarbij het zijn evenwicht verloor.
Het jongetje was op slag dood.
BEGRAFENIS LUITENANT-GENERAAL
PH. W. WEBER.
Onder buitengewoon groote belangstel
ling, zoowel van militaire als van burger
lijke zijde, is heden op de begraafplaats
Nieuw Eik en Duinen te Den Haag het
stoffelijk overschot ter aarde besteld van
gep. luitenant-generaal Ph. W. Weber, ad
judant in buitengewonen dienst van H. M.
de koningin en oud-commandant van de
Haagsche burgerwacht.
2. een kasgeldleening aan te gaan voor
den tijd van minstens 3 en hoogstens 6 maan
den, groot ten hoogste 10.000, tegen een
rente van max. 1 pCt. Deze kasgeldleening
is noodig met het oog op de uitdiepingswer-
ken aan den boezem.
Overeenkomstig deze voorstellen werd be
sloten.
Goedgevonden werd de kasgeldleening on
der te brengen bij de Nederlandsche Mid-
denstandsbank, door bemiddeling van het
kantoor Schagen, van welke instelling ook
een zeer billijke aanbieding is ontvangen.
Bij de rondvraag informeerde de heer D.
Grootes of het mogelijk is het water van den
boezem op peil te brengen door en vanuit
den Polder Schagen, daar dit water beter
is dan dat vanuit Niedorperkogge. De voor
zitter wilde dit gaarne bevorderen, doch de
boezem kan vanuit den polder Schagen niet
geheel op peil gebracht worden, daar Scha
gen lager ligt. In dit verband kon de voor
zitter meedeelen, dat een onderzoek wordt
ingesteld, naar de mogelijkheid van een dui
ker vanuit het kanaal by het Wad. Dan zou
den wij in tijden van droogte altijd over best
water kunnen beschikken.
Verder wees de heer Grootes er op, dat
het wenschelyk zou zijn wanneer de schip
pers voorloopig bij het varen in den boezem
de motor niet laten werken, met het oog op
het versche grondwerk langs de kaden. De
voorzitter zal hieromtrent overleg plegen.
VOOR HET INTERNATIONALE RECHT
EN DEN VREDE.
Vredesorganisatie opgericht
Zaterdag is te Den Haag opgericht de
Union universelle pour le droit interna
tional et la paix". Deze organisatie is
voortgekomen uit de Amerikaansche
Byrd associates", een groep van captains
of industry, onder wie de bekendste
namen, die zich om den bekenden pool
reiziger Byrd hebben vereenigd onder het
devies „Voor de bevordering van de
internationale samenwerking". De thans
gestichte union universelle stelt zich voor
door de activiteit van nationale comité's,
gevormd uit de meest vooraanstaande
personen, de regeeringen en de publieke
opinie in de verschillende landen ten
gunste van den vrede te beïnvloeden. De
Union is in overleg met de Byrd associa
tes gesticht door den heer Paul Bénazet,
oud-minister der Fransche republiek,
ondervoorzitter van de senaatscommissie
voor de financiën en voorzitter van de
senaatscommissie voor de luchtvaart, die
voorzitter van de Europeesche afdeeling
der Union is geworden. Het eerevoorzit
terschap zal aan den heer Guerrero, presi
dent van het permanente hof voor inter
nationale justitie, worden aangeboden.
De zetel der organisatie wordt Den
Haag. Reeds is tegenover het Vredespaleis
een huis gehuurd: laan Copes van Catten-
burch 3. De medewerking van vele voor
aanstaande figuren, te Londen en Parijs
en ook in ons land, is verkregen.
ONWEER RICHT SCHADE AAN.
In den afgeloopen nacht heeft een hevig
onweer gewoed boven een deel van Polen,
waardoor ernstige schade werd aangericht
aan de te velde staande gewassen.
Een brug werd vernield en een aantal
wegen zijn onbegaanbaar geworden.
Te Boryslaw is de bliksem geslagen in de
electrische centrale, zoodat de geheele stad
in donker werd gehuld. Bovendien is hier
een particulier vliegtuig tegen een benzi
nehouder gevlogen. Het toestel werd ver
nield, een persoon kwam om het leven,
twee anderen werden gewond.
TE WARSCHAU ONTSPANNING
INGETREDEN.
Dank zij Parys en Londen.
Vanochtend is te Warschau een merk
bare ontspanning ingetreden na de ont
vangst van berichten uit Praag. Met name
vermeldt men met voldoening het bevre
digende antwoord, dat de Tsjecho-Slo-
waaksche regeering den Poolschen gezant
heeft gegeven over de concentratie van
troepen aan de Poolsche grens, welke een
zekere ongerustheid had gewekt bij de
Poolsche minderheid in de buurt van
Cieszyn (Teschen).
De bladen doen uitkomen, dat de toe
stand zeer ernstig is. Zij verklaren bijna
éénstemmig, dat de sleutel van het Tsje-
cho-Slowaaksche vraagstuk zich te Londen
en Parijs bevindt en niet meer te Berchtes-
gaden. Zij voegen hier aan toe, dat
Duitschland gisteren onder druk van En
geland heeft toegegeven. „Groot Brittannië
heeft ditmaal te verstaan gegeven, dat het
niet passief zou blijven, zooals op het
oogentblik van de Anschluss", schrijft de
„Illustrowany Kurier Codzieny", het re-
geeringsblad. Overigens, aldus het blad,
heeft de houding van Frankrijk en Enge
land een ontspanning teweeg gebracht in
de Europeesche situatie.
TSJECHISCH MILITAIR VLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Na boven Duitsch gebied te hebben
gekruisd.
Vanochtend 9 uur verscheen een Tsje
chisch militair vliegtuig boven de
Tsjechische stad Weipert aan de grens
tusschen Duitschland en Tsjecho-Slowa-
kije, waarna het toestel de Duitsche
grens bij Baerenstein passeerde.
Vele inwoners van Baerenstein herken-
kenden het toestel als een militair vliegtuig.
In het toestel zaten twee personen, het was
bewapend met een mitraüleuse. Het vlieg
tuig vloog zoo laag, dat men vreesde, dat
het tegen een van de fabrieksschoorsteenen
Baerenstein zou storten.
Nadat het vliegtuig geruimen tijd boven
Baerenstein had gekruisd, vloog het in de
richting Perssnitz, dat in Tsjecho-Slowakye
ligt. Boven den straatweg van Baerenstein
naar Pressnitz passeerde het vliegtuig de
grens.
Boven Tsjechisch gebied begon het toestel
te wankelen en stortte het omlaag. Toen het
tegen den bodem sloeg vloog het onmiddel
lijk in brand. Tsjechische militairen en
grenswachten snelden dadelijk toe, doch
voor zoover men van Duitsch gebied kon
zien, is men er niet meer in geslaagd de
piloten te redden.
CONDOR-VLIEGTUIG VERONGELUKT.
Gisteren is te Santos een watervliegtuig
van de Condor-Maatschappij met vijftien
personen aan boord bij het starten veronge
lukt. Twee personen zijn om het leven ge
komen, de overigen konden gered worden.
Jaarvergadering Coop. Boeren
leenbank.
De Coöp. Boerenleenbank, aangesloten
bij de Raiffaisenbank te Utrecht, vergaderde
Woensdagavond in de zaal van hotel Wil
helm ina.
De voorzitter van den Raad van Toe
zicht, de heer J. Twaalfhoven opende met
een woord van welkom waarna de notulen
van de vorige vergadering werden gelezen
en onveranderd vastgesteld. Het verslag
van den kassier, den heer P. Velzeboer was
eveneens keurig verzorgd en leverde geen
punt van bespreking op en na mondeling
rapport van de commissie belast met het
nazien der boeken.
De rekening werd vastgesteld.
Hierna las de secretaris, de heer P. IJff
het door hem opgemaakte aarverslag.
Evenals voorgaande jaren gaf het ook nu
weer een duidelijk en helder beeld van de
verwikkelingen in het afgeloopen jaar.
Uit dit jaarverslag vermelden we dat het
ledental o.a. steeg van 134 tot 136, dat de
spaarders zijn toegenomen van 312 tot 325.
Het totaal gespaarde bedrag steeg met
5000 en bedraagt het bedrag op de
spaarbank ruim ƒ107350.
De schuld bij de Centrale Bank ver
minderde van 28000 tot op 8000 en steeg
het reserve-kapitaal tot 11.500.
Als bestuurslid werd de heer A. M. de
Bruijne, aftredend, herkozen en de heer
A. van der Eng Lz. herkozen tot lid van
den raad van toezicht.
Tot afgevaardigden naar den CentTalen
Raad werden gekozen de heeren A. van der
Eng Hz. en P. W. Kalkman en tot plaats
vervangers de heeren J. Twaalfhoven en
P. Roos.
Bepaald werd voorts dat de hoogste som
der spaargelden door het bestuur aan te
nemen zal bedragen 200.000 en met voor
kennis van den T. v. T. op 250.000.
De hoogste som om uit te leenen werd
bepaald op 5000 en op korten termijn op
8000. De rentevoet der spaargelden werd
bepaald op 3 en voor hypotheken en
voorschotten op 4)4 Afgeschreven werden
5 leden. De algemeene beschrijvingsbrief
gaf tot geen enkele bespreking aanleiding.
Overzicht der geveilde producten aan de
Langendijker Groenten Centrale in de
maand April 1938.
Roode kool 466.965 K.G. (v.j. 746450 K.G.);
Gele kool 1.119.792 K.G. (v.j. 1.117800 K.G.);
Savoye kool 26.155 K.G. (v.j. 57.455 K.G.);
Uien (v.j. 237.350 K.G.); Peen 25.600 K.G.
(v.j. 85.225 K.G.); Bloemkool 533 stuks;
Tomaten A 14 K.G.; Rabarber 79.524 bos
(v.j. 5.345 bos); Aardappelen 4.575 K.G.
(v.j. 7.860 K.G.); Rammenas 100 K.G.; D.
witte kool 881.725 K.G. (v.j. 482.550 K.G.);
Bieten 7.025 K.G. (v.j. 72.525 K.G.); Sla 140
krop; Knolselderie 4.115 stuks; Prei 3.445
K.G. (v.j. 6.030 K.G.); Radijs 20 bos; Witlof
3.870 K.G. (v.j. 490 K.G.)
De opbrengst bedroeg 116.371,78 (v.j.
68.752,18).
De commissie van steun aan kleine
tuinders bestaat uit de volgende heeren:
J. du Burck, voorzitter; G. Post, secretaris;
S. de Boer Kz. en W. v. d..Vliet, leden.
Eersten prijs behaald.
Zondagmiddag behaalde onze gymnas-
tiekvereeniging U.D.I. op de te Berkhout ge
houden onderlinge wedstrijden tusschen de
vereenigingen Berkhout, Assendelft en
Hensbroek den eersten prijs (vereenigings-
prijs) met toestel-turnen. Leider was de
heer Boot uit Alkmaar, tevens directeur van
bovengenoemde vereenigingen.
Geslaagd.
I Onze vroegere plaatsgenoot de heer
Alb. Heere is geslaagd voor het examen
lste machinist op de groote vaart (eerste
gedeelte).
Afdeeling van het Roode Kruis.
Op initiatief van de afdeeling Bergen
van het Nederlandsche Roode Kruis zal ge
tracht worden te komen tot oprichting van
een Egmondsche afdeeling van het Roode
Kruis. Hiertoe zal te Egmond aan Zee een
voorloopig comité gevormd worden. Vooral
omdat de gemeente Egmond aan Zee is
aangewezen om in geval van oorlog vele
honderden lichtgewonde en herstellende
militairen te herbergen, wordt de oprich
ting van een afdeeling noodzakelijk geacht.
Om eventueel daadwerkelijk hulp te kun
nen verleenen, zal het namelijk reeds thans
noodzakelijk zijn de noodige hulpkrachten
te mobiliseeren en te oefenen, zooals hulp
verpleegsters en transport-colonnisten, ver
bonden aan het werk van het Nederland
sche Roode Kruis.
Subsidie werkloosheidsuitgaven.
De minister van sociale zaken heeft het
totaal van de werkloosheidsuitgaven der
gemeente Egmond aan Zee, waarin het
Werkloosheidssubsidiefonds een bijdrage
kan verleenen, voor 1937 vastgesteld op
76.957. Voor deze uitgaven is door den
minister een gewone bijdrage uit het
Werkloosheidssubsidiefonds toegekend van
65.414, zijnde 85 dezer uitgaven, het
geen het hoogste gewone subsidie is, dat
uit het fonds wordt toegekend.
Tegen een boom gebotst.
Ee" motor, bestuurd door den heer
Lau te Schoorl, is Zaterdagavond, ten ge
volge van 'tte veel uitwijken voor een
passeerenden wielrijder, op het kruispunt
DorpstraatKleine Dorpstraat tegen een
boom gebotst.
De heer L. bekwam geen letsel, doch
de motor werd zwaar gehavend aan voor-
Wiel en stuur.
Polderverkiezing.
Bij de verkiezing voor het bestuur van
den polder „Het Maalwater" is gekozen de
heer R. Admiraal.
HEILOO (April).
Geboren: Anna Maria, d. van A.
Sengers en C. A. van Schie. Rudolf Hen
drik, z. van H. de Joode en D. Koomen.
Cornelia Adriana Chatrina, d. van P. N. H.
Onderwater en C. P. Kempen. Annie, d.
van D. Keppel en A. Oudes. Martina, d.
van J. Strooker en A. A. Kramer. Johan-
nus Hendricus, z. van H. Spaans en M. Ter.
voort. Johanna Maria, d. van J. M. Zee-
gers en R. M. Jansen. Volkert, z. van K.
Bakker en M. Otjes.
Ondertrouwd: H. J. Kokkes uit
Alkmaar en A. M. Rus. B. Geverink te
Enschede en I. J. J. Kleijn. S. Duinmeijer
en M. Houtenbos. J. Suk te Zuid- en
Noord-Schermer en K. E. Broekhuis. S.
Bruin te Oudorp en M. Hoogland.
Getrouwd: F. W. Viehof en E. Hel-
ling. H. J. Kokkes en A. M. Rus. B.
Geverink en I. J. J. Kleijn. J. Suk en K.
E. Broekhuis.
Overleden: K. Bakker, echtgen. van
G. Strooker, 60 jaar (overleden te Alkmaar).
A. Dekker, wed. van A. de Jong, 85 jaar
(overleden te Oterleek). J. Roggeveen,
67 jaar. R. Heema, 72 jaar. D. M. v. d.
Watering, 4 jaar (overleden te Alkmaar).
P. Schuitemaker, 69 jaar. M. Molenaar,
echtgen. van K. Baltus, 63 jaar. J. L. J.
Lize, 60 jaar (overleden te Alkmaar). E.
M. Trompetter, wed. van S. Kabel, 78 jaar.
Roep der velden en klanken uit
den hemel. Een Meidag vol lente-
muziek.
Het veld is vol kleuren en geuren op de
zen stralenden Meidag, dag van zon en
milde koestering na veel kille weken. En
de hemel is vol glans, vol tintelend blauw
en teere witte wolken. Dit is een dag der
dagen, een dag waarvan het lied der lie
deren, het Hooglied zegt: Zie, de winter
is voorbij, de plasregen is over, hij is
overgegaan; de bloemen worden gezien in
het land, de zangtijd genaakt en de stem
der tortelduif wordt gehoord in ons land!
Nu is ook veld en hemel vol geluid. Dat
geluid, het was er nu ook wel, veel eerder
al, maar wie luisterde ernaar toen de win
den uit het Noorden fel het water op
zweepten en joegen over de landen en dre
ven naar kamer en haard, toen zy, zooal
niet letterlijk, dan toch figuurlijk alle an
dere klanken van hemel en aarde over
stemden, heerschend, domineerend, mach
tig, onbeperkt?
Nu hebben zij zich gelegd en er zijn stille
uren of zoele winden waaien aan. Nu is er
volop mogelijkheid om naar andere klan
ken van aardeveld en hemeltuin te luiste
ren.
Hier aan de dijkhelling, tusschen aarde,
zee en hemel, is daarvoor ruimschoots ge
legenheid. Achter mij bruist machtig het
stadig orgel van de zee. Oerkracht spreekt
er in en staat er achter dat bruisen, maar
toch komt het, gedempt ook dóór het hooge
dijklichaam, niet al te geweldig tot mij.
Het is geen beletsel om de geluiden van
hemel en aarde te hooren en te onderschei
den, het vormt en diepe, machtige, toch
niet al te zeer zich naar voren dringende
ondertoon, die niet hindert, maar veeleer
onderstreept en diepte geeft.
Veld en hemel vol geluid. Het komt van
de aarde en stijgt naar den hemel, het
komt uit den hemel en ressonneert tegen
de aarde in klank entegenklank, in vraag
en antwoord, in roep en tegenroep. Het
eene oogenblik overheerscht dit geluid, die
roep heeft straks de overhand en dan weer
deze klank, maar elk afzonderlijk en allen
te samen spelen deze klanken een lente-
sympohnie, zingen zij een Mei-lied vol va
riatie, waarin de stem van aarde, en hemel,
de stem van machtig leven en wondere
werken van aardeschoonheid en hemel-
luister, van scheppingsheerlijkheid fyn,
zacht, toch ook machtig, overweldigend op
klinkt.
De roep van den kievit, buitelend over
het lenteland, over het wit en geel der be
bloemde weiden, heeft er deel aan, zoo
god als de klank van de grutto, op een
hekpaal al maar roepend zijn naam. Wat
de meeuwen en de ranke, sierlijke visch-
diefjes laten hooren, zou, welbeschouwd
een dissonant moeten heeten te midden
van zachtere en mildere geluiden. Maar
hier in het groot en machtig geheel mee
opgenomen, vormt het geen wanklank,
zelfs niet tegenover de zuivere stem, die
als een hemellied boven alles uitgaat, de
stem van den stijgenden leeuwerik, overal
in het rond in het goud-blauw vair den he
meltrans. Daar roepen vier wulpen, zuiver
en schoon tusschen het hooge gras, ginds
laat een scholekster zijn sobere klanken
hooren en een meerkoet uit, even beschei
den, zijn vreugde over de bekoring van de
zen lentedag. Schorre kraaienroep trekt
even de aandacht, vinnige aanvallen van
kievit en grutto drijven de nestbelagers
van het veld. Lammeren mengen hun roep
om het moederschaap tusschen de vogel
geluiden. Zoo doen de koeien grazend aan
den waterzoom.
Af en tqe jaagt een zware vrachtauto
voorbij: benzinelucht mengt zich tusschen
de reuk des velds, dof gedreun breekt even
de ban der natuurgeluiden. Maar de vo
gels storen er zich niet aan, zy werpen
opnieuw hun klanken den hoogen hemel
tegen, de wijde landen over. Salomo, de
oude Joodsche koning, die in zyn Hoog
lied over liefde en natuurpracht zong, zou
met de woorden van zijn Prediker zeggen:
Het oog wordt niet verzadigd met zien en
het oor wordt niet vervuld van hooren.
Men zou meer, nog meer met oog en oor
en hart in zich willen opnemen van al deze
schoonheid van groei en bloei, van al de
klanken van veld en hemel vol geluid.
A. L. B.
