DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De gewijzigde positie aan 't Chineesche front Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 126 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Dinsdag 31 Mei 1938 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang Tsjang Kai Sjek belette de Japanners een groot succes te behalen. Opmarsch van generaal Doihara. De „Times" over de lucht bombardementen. Opgegeven aantallen slachtoffers overdreven. Schuldige vliegers gestraft. Tsjechische maatregelen verscherpt. Memorial Day in Parijs. Rede op het kerkhof. De algemeene toestand. De positie en het standpunt der Slowaken. Een „Vereenigde Staten". Geheime radio-uitzendingen in Boekarest. IJzeren Garde in actie. ALKMAARSC COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Nadat eenigen tijd in de opeenstape ling van verre van duidelijke en vaak tegenstrijdige berichten moeilijk een weg was te vinden en de militaire situatie aan het front van den Loenghai- spoorweg moeilijk was na te gaan, is daarvan, nu de Japanners weer eenigen tijd worden opgehouden een beter, zij het nog verre van volledig beeld te vormen. De gebeurtenissen van de laatste dagen hebben duidelijk gemaaakt, dat de val van Soetsjou, hoe groot de strategische beteeke- nis hiervan ook is, toch in mindere mate een vernietiging van de Chineesche legers met zich mede heeft gebracht, dan men uit de eerste Japansche berichten meende te kunnen opmaken. Het blijkt namelijk dat maarschalk Tsjang Kai Sjek toen hij zag, dat Soetsjou tegen de uit het Oosten, Wes ten en Zuiden oprukkende Japansche leger3 met te houden was, de hoofdmacht van de verdedigers van Soetsjou in Westelijke rich ting heeft teruggetrokken. Hiermede ging het grootste succes voor de Japanners verloren. Immers, het Japansche opper commando had er alles op gezet deze Chi neesche macht te omsingelen en te vernie tigen. Men weet hoe de Japansche mili tairen de omsingeling als ideaal voor oogen hebben gesteld in hur krijgsleer en hoe zij om deze tactiek de Duitsche militairen al tijd bewonderd hebben. Zij hebben er maanden lang moeizaam voor gestreden om deze omsingeling tot stand te brengen, maar juist eenigen tijd voor het zoover was, trok ken de Chineezen in goede orde af. Tsjang Kai Sjek liet aan het front van Soetsjou weliswaar een groote macht aan minder ge oefende en minder bruikbare troepen ach ter, doch hij redde zijn belangrijke hoofd macht. Men kan zich over een dergelijke strategie verbazen, want in de omstandighe den, waarin Tsjang Kai Sjek de troepen in Soetsjou achterliet, bleef er voor hen niet veel meer over dan vernietiging. Maar aan den anderen kant begrijpt men de waarde, die het in tact houden van de hoofdmacht en het gebruik daarvan op een ander punt voor het Chineesche oppercommando had. De troepen, die Tsjang Kai Sjek achter liet hadden geen schaduw van een kans tegen de onstuimig uit het Noorden opruk kende Kwantoengtroepen, maar toch heb ben ook zij zich nog uit de klem van de Ja panners weten te bevrijden door zich op het laatste oogenblik door een gat in de Ja pansche linies heen te breken en een toe vlucht te zoeken in het merengebied Zuid oostelijk van Soetsjou, waar zij hun keus afwachten voor de guerilla. De Chineesche hoofdmacht. Tsjang Kai Sjek groepeert zijn hoofd macht thans in het gebied tusschen Tsjents- jou en Kaifeng en blijkbaar kan dit in alle kalmte geschieden. Thans blijkt de macht die de Chineezen uit hun numerieke over wicht kunnen halen, want een deel van de Chineesche macht dekt thans de verdedi ging van het gebied tusschen Tsjentsjou en Kaifeng door de troepen van generaal Doihara, die zich in zoo'n frappant snel tempo over het geheele front van den Loenghai verplaatst hebben, hevig aan te vallen Noorden van Lanfeng, welke stad eenige dagen tevor door Doihara geno men was en waar hij sindsdien met even veel spoed weer is uitgezet Doordat Doi hara hier met zijn troepen in zulke moei lijkheden is geraakt en van een verbinding van de Japansche troepen Noordelijk en Zuidelijk van de Gele rivier geen sprake kan zijn, zijn de troepen die Zuidelijk van de rivier in Westelijke richting oprukten, genoodzaakt althans gedeeltelijk de rivier weer over te trekken om te trachten Doi hara te ontzetten. De vereeniging van die troepen komt dan dus mogelijk wel tot stand, maar Noordelijk van de rivier en niet Zuidelijk, wat natuurlijk voor de Chinee sche verdedigers van groote beteekenis is. Spoorlijn Kanton—Hankau bedreigd. Intusschen houden de Chineezen reke ning met de mogelijkheid dat het Japansche opper-commando thans van de nieuwe re geering opdracht krijgt om Zuid-China en meer in het bijzonder de spoorlijn van Kan ton naar Hankau aan te tasten. De bombar dementen op Kanton mogen doen vermoe den dat de Japanners Kanton zullen aan vallen, doch het is de vraag of zij zoo di rect zullen optreden. Ernstige verwikkelin gen met Engeland zijn dan nauwelijks te voorkomen en de nieuwe politiek welke generaal Oegaki, den nieuwen minister van buitenlandsche zaken tegenover Engeland denkt te gaan voeren, zou hier niet mee in overeenstemming zijn. Doch een aanval van de spoorlijn meer het binnenland in zou van Japan enorme offers vergen. Offers waar van men de beteekenis bovendien op het oogenblik moeilijk kan overzien, omdat men den geest van verzet van het Zuiden en het eventueel effect van dit verzet nog niet kent. Intusschen heeft Tsjang Kai Sjek de troepen, die uit Zuid-China naar het Loeng- haifront kwamen, teruggestuurd en hij houdt rekening met militaire operaties in het Zuiden. Gaan de Japanners hier tot een aanval over, dan gaan zij inderdaad hooger spel spelen dan men aanvankelijk aannam. De oorlog zal er dan door geïntensiveerd wor den tot een ongekende schaal en uitgebreid tot een oorlog van ongekende afmetingen. Totdusverre heeft Japan met nieuwe aan vallen den strijdlust van China alleen nog maar aangewakkerd en wat deze strijdlust voor de langzamerhand dan wanhopig lang wordende Japansche verbindingslinies kan worden, moet het Japansche oppercomman do, dat in de onmiddellijke nabijheid van Peking reeds geen meester meer is van het gebied, duidelijk voor oogen staan. Intusschen is het feit, dat de Zuidelijke legers teruggestuurd konden worden er een duidelijk teeken van, dat het Chineesche oppercommando de positie van de verdedi gers van Hankou niet wanhopig acht. Van hoeveel beteekenis de afsnijding van den Loenghai-spoorweg ook moge zijn en die beteekenis valt inderdaad niet te onder schatten zij heeft voor de Chineezen op het oogenblik het voordeel dat zij een meer geconcentreerde verdediging kunnen gaan voeren tegen een aanval, die zonder twijfel nog veel voorbereiding zal kosten. Want omsingeling van het nieuwe front zal al wel heel moeilijk gaan, wanneer de Japan ners eerst niet ook Sjansi, uit welke weste lijk van Hopei gelegen provincie zij tijdens den strijd om Soetsjou practisch verdreven zijn, weer in hun macht hebben. En al dien tijd liggen de andere linies bloot voor de guerilla, waarvoor China krijgers heeft in overvloed, nog jaren lang. JapanschRussische besprekingen. Volgens inlichtingen van betrouwbare zijde is de minister van buitenlandsche za ken van Japan, generaal Oegaki, voorne mens binnenkort met de regeering van de Sovjet-Unie in onderhandeling te treden teneinde de hangende vraagstukken tus schen beide landen te regelen. De Russische voorstellen dienaangaande, welke op 4 April j.1. door den Sovjet-Russischen am bassadeur aan minister Hirota waren voor gelegd, zouden opnieuw te Tokio overwogen kunnen worden, wanneer Moskou zich ver bindt de visschery-overeenkomst inzake Kamschatka te onderteekenen en garanties te geven inzake de Japansche petroleum- concessies op Sachalin. Zooals men weet werden deze beide kwesties uitgesloten bij de Russische voor stellen van 4 April, welke beperkt bleven tot de regeling van de „lastige vraagstuk ken". De Sovjet-Unie verklaarde zich bereid de Japansche burgers, die in Siberië gevan gen worden gehouden, vrij te laten en het postverkeer te hervatten, wanneer Japan zekere Sovjet-onderdanen vrij zou laten en Mandsjoekwo ertoe zou brengen onmiddel lijk de op 23 Maart vervallen termijn van de betaling voor den oost-Chineeschen spoorweg te storten. Men merkt op, dat deze nieuwe politiek ten aanzien van de Sovjet-Unie samenvalt met het vertrek van den Sovjet-Russischen ambassadeur te Tokio, Slavoetski, die door zijn regeering terug geroepen is. Verder verluidt, dat Oegaki een belang rijke wijziging voorbereidt op diplomatiek gebied, welke vooral de Japansche ambas sade te Londen zal betreffen. Geheimzinnige vliegtuigen boven Kioesjoe. Ten aanzien van de vlucht van geheim zinnige vliegtuigen boven een deel van Ja pan, geeft men thans te Tokio te kennen, dat om 23 uur 55 het alarmsignaal gegeven werd te Seoel op Korea. Te Foekoeoka, in het noorden van Kioesjoe, ontvangen in lichtingen meldden, dat om 23 uur 20 vlieg tuigen, welker aantal niet vaststaat, ge hoord waren boven het eiland Iki, tusschen Korea en Kioesjoe. Tegen dezelfden tijd vloog een toestel boven Foekoeoka. Uit het geheel der ontvangen berichten blijkt, dat de vliegtuigen wier aantal minstens drie heeft bedragen, kwamen uit het zuid-westen waarschijnlijk van Kanton. Zij vlogen bo ven Kioesjoe, van het zuiden naar het noorden, over de geheele lengte van het eiland en verwijderden zich vervolgens naar Korea. Men geeft niet aan of er bom men neergeworpen zijn. Dit nieuwe geval van het verschijnen van Chineesche vliegtuigen boven West-Japan heeft groote verwarring gewekt in Tokio. Een speciale verslaggever van de „Times" meldt uit Kanton, dat de officieele cijfers over het aantal slachtoffers bij de laatste luchtaanvallen zeer overdreven zijn en dat men ze wel met 50 pet. kan verminderen. Hij voegt hier echter aan toe, dat de Ja- panneezen hun tactiek hebben veranderd en de betrekkelijk humane methoden, welke zij sinds een paar maanden hebben toege past, hebben laten varen. Niet meer dan 70 pet. der bomaanvallen waren gemunt op militaire doelen. De rest was of groote onhandigheid of zuivere moedwilligheid. De uitwerking was verschrikkelijk. Kan ton blijft evenwel kalm en de meerderheid wacht met gelatenheid mogelijke nieuwe aanvallen af. De directeur van de afdeeling politieke zaken van het Tsjechische ministerie van buitenlandsche zaken heeft gisterochtend den Duitschen gezant ingelicht over het onderzoek, ingesteld naar aanleiding van de Duitsche klachten over het boven Duitschen grond vliegen van Tsjechoslo- waaksche toestellen. In alle gevallen, waar in de klachten juist bleken, zijn de vliegers gestraft. In haar verlangen, het risico nog meer te beperken, hebben de autoriteiten de voor militaire vliegtuigen verboden grenszone vergroot van 5 tot 10 K.M., aldus werd den Duitschen gezant medegedeeld. Duitsche bladen over de verkie zingen van gisteren. Over de Zondag in Tsjechoslowakije ge houden verkiezingen schrijft het Hambur ger Fremdenblatt: De gerechtigheid ge biedt, vast te stellen, dat onder den dwang der bajonetten is gestemd. Het is goed, dat men ook in het buitenland inziet, dat met het diplomatieke gepraat der laatste weken niet het geringste is gewonnen, dat de won den van het Tsjechoslowaaksche staatswe zen nog steeds openliggen, dat geen enkel probleem ook maar in de verte nader tot zijn oplossing is gebracht en dat slechts de tereur der Tsjechische bajonetten over blijft, die zich op de moreele dekking door Engeland en Frankrijk meent te kunnen beroepen. Het Berliner Tageblatt merkt op, dat de Tsjechoslowaaksche kwestie het eenige ge schilpunt der Europeesche politiek blijft. De Deutsche Allgemeine Zeitung wijst erop, dat Praag tracht, het leger als bin- nenlandsch-politiek machtsmiddel te ge bruiken. Zondag is te Parijs de Memorial Day ge vierd, welke de herdenking bedoelt van de dertigduizend Amerikaansche soldaten, die tijdens den wereldoorlog op de Fransche slagvelden zijn gevallen. In tegenwoordig heid van Bullitt, den Amerikaanschen am bassadeur, is een godsdienstoefening ge houden. Veteranen van het Amerikaansche legioen begaven zich naar den Are de Triomphe, waar Bullitt 'n krans neerlegde op het graf van den onbekenden soldaat. Voorts heeft Bullitt op het Amerikaansche kerkhof te Surenes, nabij Parijs, een rede voering uitgesproken, waarin hij o.m. het volgende zeide: „De Amerikanen kunnen niet erkennen, dat een oorlog onvermijdelijk is. De tegen woordige conflicten tusschen de in de mode zijnde ideologieën zullen den toekomstigen geslachten belachelijk voorkomen. Wij zijn ervan overtuigd, dat het voeren van oorlog tot regeling van de tegenwoordige Euro peesche conflicten gelijk zou staan met het verbranden van een huis om daarin een heel mager stuk vleesch te braden. Een oorlog zou beteekenen verwoesting van het continent. Alkmaar, 31 Mei. Op het congres te Karlsbad heeft Kundt, de rechterarm van Henlein, een rede uitge sproken, waarin hij de tegenvoorstellen van de Sudeten-Duitschers tegenover het door de regeering van Praag uitgewerkte minderhe den-statuut uiteenzette. Deze rede werd tot dusverre geheim ge houden, maar mocht vandaag gepubliceerd worden. Kundt dan zeide, dat de juridische positie der Sudeten-Duitsche volksgroep noch in overeenstemming met de door de regeering gedane beloften by de stichting van den staat was, noch met de beginselen van rechtvaar digheid en blijvende natuurlijke orde. Kundt eischte, dat het Tsjechische volk zijn beloften zoo spoedig mogelijk nakomt door bevredigende maatregelen. In de eerste plaats moet men de Duitsche volksgroep het juridisch en moreele recht op een gelijke positie binnen den staat waarborgen en dit recht in de wet vastleggen. Daarvoor is een uitgebreide autonomie noodig. Rechtsgelijk heid der Duitsche burgers heeft slechts waarde, indien zij is gebaseerd op de moge lijkheid van juridische en politieke actie van de Sudeten-Duitsche volksgroep, beschouwd als politieke gemeenschap van Duitsche bur gers. Juridische gelijkheid moet de Duitsche minderheid worden gegeven door erkenning van de rechtspersoonlijkheid der groep en erkenning van het grondgebied, evenals het gemeenschappelijke bezit in het algemeen zou moeten worden beschouwd als onver vreemdbaar volkseigendom, beheerd door de Sudeten-Duitschers zelf en gewaarborgd door de wet. De Duitsche eilandjes in de door andere nationaliteiten bewoonde stre ken moeten ook juridisch als enclaves wor den erkend. Derhalve, aldus Kundt, moet ons zelfbe stuur zich uitstrekken over den persoonlij ken eigendom van onze groep. Wij verde digen onvoorwaardelijk het beginsel der volkssouvereiniteit. Staatssouvereiniteit be staat slechts als functie der souvereiniteit van de volksgroepen. De souvereine macht van den staat ontleent haar verbindende kracht dus slechts aan de samenwerking van onze volksgroep met andere volken en an dere ethnische groepen in volledige rechts gelijkheid. Een bevoorrechte positie van het Tsjechische volk ten aanzien van de politieke rechten wordt daardoor uitgesloten. Het is derhalve niet de meerderheid der burgers, maar het zijn de volken en de ethnische groepen, die in gelijke samenwerking de po litiek en het bestuur van den staat moeten regelen. Kundt zeide verder, dat de staat gereorga niseerd zal moeten worden op den grond slag van een nationaal kadaster der volks gemeenschappen en van de volksgrenzen. De Duitsche groep moet in een gesloten groep vereenigd worden. Wy moeten zelf beslissen ever onze geestelijke opvoeding, ons cultu reel leven, ons bestuur en de ontwikkeling der krachten van ons volk. Het recht tot in volledige gelijkheid deel nemen aan het bestuur en de leiding van den staat, moet, aldus Kundt, door de wet gewaarborgd worden. De uitoefening der macht zal gedeeld moeten worden. De Duit sche taal moet als staastaal met het Tsje chisch gelijkgesteld worden. In de verschil lende volksgebieden moeten de minderhe den door minderheidsrechten beschermd worden. De volksgroep moet rechtsgelijkheid bezitten ten aanzien van de leiding en de op vatting der handelspolitiek. Dat geldt zoo- wel voor het deviezenregime als voor finan ciën en belastingen. Het ambtenarencorps der staatsbedrijven moet worden aangepast aan het gebied, waar het werkzaam is. In de centrale bestuursorganen van welken aard ook moet het beginsel van evenredigheid worden toegepast. Bij het aanleggen van nieuwe verbindingswegen, wegen, kanalen, vliegvelden, moet rekening gehouden wor den met de behoeften van ieder ethnisch ge bied. Voor de handhaving van prde en rust binnen de volksgroepen moet iedere groep alleen bevoegd zijn in haar eigen gebied. Het centrale veiligheidsorgaan moet vóór al les waken voor de handhaving der orde tus schen de verschillende groepen en tegenover het buitenland. Iedere volksgemeenschap kan slechts bestuurd worden door ambtena ren, behoorende tot dezelfde nationaliteit, en dit tot op de hoogste posten. Hetzelfde moet voor de justitie gelden. Het recht tot het be noemen van ambtenaren moet dus evenre dig zijn aan de uitgebreidheid van de taak van autonome administratie en staat. Voor de centrale regeling van vraagstukken en in stellingen, die geheel onder den staat res sorteeren, zal het beginsel van verdeeling moeten worden toegepast: nationale staats secretarissen met autonome verantwoorde lijkheid moeten benoemd worden. Tenslotte mag door de buitenlandsche po litiek geen enkele volksgroep tegenover de geheele natie gesteld worden. Zy moet blij ven streven naar samenwerking tusschen de „moedernatie" en den staat, zoodat de vriendschap der volksgroepen voor d^,,moe dernatie" de onveranderlijke basis der bui tenlandsche politiek is. Tot .zoover de eischen van Henlein. Men ziet, de Praagsche regeering is er nog niet en het is de vraag, of alle moeilijkheden wel ooit opgelost kunnen worden! Konovalec, het slachtoffer van den bomaanslag te Rotterdam. Wij, Amerikanen wier bloed een menging vormt van bijna alle bloedsoorten ter we reld, wij, wier leven verrijkt is en, wan neer God dit wil, nog verrijkt zal worden, dank zij de Fransche, Engelsche, Duitsche, Italiaansche beschavingen en dank zij de beschavingen van al de andere naties der westelijke wereld, wij 'zijn ons volkomen bewust van de opmerkelijke bijdragen, die geleverd zijn door bijna alle rassen van Europa aan ons bloed en aan onze bescha ving. Wij gelooven aan de eenheid der Europeesche beschaving en voor ons zou 'n oorlog in Europa niet anders dan een af grijselijke burgeroorlog tusschen broeders zijn. Wij zijn van meening, dat de geschil len onzer generatie door rede en begrip moeten worden opgelost; Laten wij dus van daag den wensch uitspreken, dat de Euro peesche eenheid verwerkelijkt zal worden en dat onder de Europeesche naties de krachtige vastbeslotenheid groeien zal, dat er geen oorlog meer zal komen". De leider der Amerikaansche Slowaken heeft gezegd, dat hun opvatting over auto nomie der Slowaken is een organisatie, zooals de Vereenigde Staten. „Wij willen, dat de Slowaken hun eigen landdag heb ben, die beslist over Slowaaksche plaatse lijke aangelegenheden en dat daarenboven een gemeenschappelijke Tsjechoslowaak sche regeering komt, die zou beslissen in alle aangelegenheden het geheele Staatsge- bied betreffende. Het is mogelijk, dat de eischen der Slo waken gelijksoortige eischen doen opkomen bij de andere nationaliteiten. Zoolang deze eischen niet in strijd zullen zijn met de grondwet van den democratischen staat, zullen wij ons er niet tegen verzetten, al dus spreker. Zeker is, dat de Slowaaksche autonomis tische partij van mgr. Hlinka nooit een bondgenootschap zal sluiten met de auto- nomisten van andere- nationaliteiten om met hen de Tsjechen te bestrijden. Het is gebleken, dat de IJzeren Garde, de verboden fascistische organisatie, na de veroordeeling van haar leider, Codreanu, instructies zendt aan haar volgelingen door middel van een geheimen radiozender. De politie tracht den zender thans op te spo ren, hetgeen niet gemakkelijk gaat, aange zien het station nooit lang in een plaats blijft en vermoedelijk in een snelle auto is gebouwd. De gegeven instructies luiden, dat de leden der IJzeren Garde kalm moe ten blijven en verdere orders afwachten. Inmiddels wacht Codreanu, die tot 10 jaar dwangarbeid is veroordeeld, den uitspraak af van het Hof in hooger beroep. Kinderzegen in Canada. - Men zal zich den zonderlingen Canadeeschen millionnair Charles Vance Millar Toront herinneren, die 5.000.000 dollar had nagelaten voor de vrouw in die stad, welke in de periode Oc- tober 1926October 1936 de meeste kinde ren zou hebben ter wereld gebracht. Er waren vier gegadigden onder wie de rechter de som gelijkelijk wilde verdeelen. Alle hadden zy negen kinderen aan te wijzen. Twee andere kwamen in verzet. Er waren in hun geval evenveel bevallingen geweest, doch daaronder van kinderen die levenloos ter wereld kwamen. De beide teleurgestelde moeders protes teerden en nu is er een schikking getroffen .waarmee alle zes vrouwen accoord gaan. 51 9

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1