KRUSCHEN SALTS
Jietk JL School
Een Hollander in het Vreemdelingen-Legioen
Maak 'n spoedig einde
aan die kwellende
rheumatische pijnen.
Pluimveeteelt.
Met despotische willekeur en aan sadisme grenzende
wreedheid probeert men den nieuwen legionnair tot
soldaat te maken.
ZES verschillende persen staan altijd
klaar voor
UW DRUKWERK.
drukkerij coster,
ALKMAARSCHE COURANT, TEL. 3320
EEN PAK MET DRIE HOOFDEN.
DERDE BLAD.
3
De zes minerale zouten in Kruschen Salts sporen
Uw Ingewanden, lever en nieren aan tot krach
tiger werking, waardoor Uw bloed gezuiverd
wordt en de oorzaak van Uw rheumatische pijn
wordt weggenomen. De pijnen zullen spoedig
afnemen om tenslotte geheel te verdwijnen.
STRALENDE GEZONDHEID VOOR CENT PER PA>
We willen ons niet aan een voorspelling
wagen. Moge 't weer een eerlijke sportie
ve stryd worden, waarin de sterkste het
gelukken zal den beker in bezit te nemen.
Wij voor ons hopen natuurlijk dat de
Jong Hollandianen de sterksten zullen
blijken.
Vol verwachting klopt ons hart!
Schaken.
HET INTERNATIONAAL TORNOOI
TE NOORDWIJK.
Euwe verliest van Keres.
De uitslagen vai. de partijen, welke gis
teravond in de zesde ronde gespeeld zijn,
luiden:
Bogoljubov verliest van Pirc.
Tartakower remise met Spielmann.
Kerts wint van Euwe.
LandaSchmidt afgebroken.
Sir Thomas verliest van Eliskases.
De stand luidt thans:
1. Eliskases, 5 punten.
2. Keres 3K punt, plus 1 afgebr. partij.
3 en 4. dr. Euwe en Pirc, ieder 3 K pnt.
5. Sir G. A. Thomas 2 K pnt., plus 1 af
gebroken partij.
6. Bogoljubov 2 p. plus een afgebroken
partij.
7. en 8. Spielman en dr. Tartakower,
ieder 2 punten.
9. Schmidt, 1 K pnt. plus twee afgebro
ken partijen.
10. Landau, IK pnt. plus 1 afgebroken
partij.
Kegelen.
PROVINCIAAL CONCOURS
TE BERGEN.
Spanning en verrassingen.
Om 6 uur begonnen de ballen in de Rus
tende Jager al te rollen en toen het om
twaalf uur sluiting was, kwam dit nog te
vroeg. Gaf het begin van den avond geen
verrassingen en werd er normaal hout ge
worpen, dit veranderde toen de Omsmijters
uit Schagen voor de banen kwamen en met
niet minder dan 326 hout voorloopig beslag
legden op de eerste plaats en dr. Boerma
met 77 hout in 9 treffers en 8x 9 hoogste
korps werper werd, ook notaris van Veen als
afwerper hield zich goed en sloot met een
serie van 74. Doch hierna kwamen de dames
en heeren van Onder Ons, Alkmaar, aan het
woord en wel eerst het drietal heeren. Ook
dit drietal toonde al ras er zin in te hebben
om de stand te wijzigen en onder groote be
langstelling en spanning gelukte hun dit
ook. Met een totaal van 199 hout plaatsten
zij zich voorloopig eerste.
Toen de dames aan de beurt kwamen, nam
de spanning weer toe, vooral nog onder de
nog aanwezige dames van D.O.H. uit Den
Helder, die in den vooravond met 168 hout
geen slecht resultaat hadden bereikt, doch
nu moesten aanzien, dat beide dames-drie
tallen van Onder Ons beslag legden op de
le en 2e plaats, resp. met 215 en 191 hout,
waarvan mevr. Hekket met een pracht serie
van 78 hout een zeer groot aandeel had. Als
men nagaat dat de heeren-drietallen nog
geen 200 hout hebben kunnen bereiken,
moet men deze dames toch bewonderen voor
hetgeen zij op de toch niet makkelijke
korpsbaan in de Rustende Jager hebben ge
presteerd.
De stand in den korpswedstrijd is thans:
Afd. A. Vijftallen: 1. Omsmijters, Scha
gen, 326; 2. O.K.A., Alkmaar, 316; 3. Baas
boven Baas, Amsterdam, 311; 4. Twee Duif
jes, Amsterdam, 307; 5. H. v. K., Haarlem,
306; 6. Schagen, Schagen, 303; 7. De Prins,
Haarlem, 302; 8. Op de Lat, Alkmaar, 299; 9.
Richten en Rollen, Haarlem, 297; 10. Rol
lend Raadsel, Helder, 291.
Afd. B. Drietallen: heeren: 1. Onder Ons,
Alkmaar, 199; 2. Richten en Rollen, Haar
lem, 193; 3. N.W.T.L., Amsterdam, ,186; 4-
De Club, Amsterdam, 185; 5. O.K.A., Alk
maar, 183; 6. De Burg, Alkmaar, 181.
Dames: 1. Onder Ons, Alkmaar, 215; 2.
Onder Ons, Alkmaar, 191; 3. D.O.H., Helder,
168.
Hoogste korpswerper: Afd. A: dr. Boerma,
Schagen, 77 (9 tr. 8x9); B. G. Schouten,
Haarlem, 79.
Dames: mevr. Hekket, Alkmaai;, 78.
In den vrijen baan-wedslrijd kwam geen
verandering.
Paarden.
DE KENNEMER SPORTCLUB.
Indien het weer zijn medewerking Zon
dag verleent zullen de paardensportliefheb
bers naar hartelust kunnen genieten op het
prachtige gemeentelijk sportpark. De Ken-
nemersportclub heeft een aanlokkelijk pro
gramma uitgeschreven, bestaande uit vier
langebaan-nummers en één kortebaandra-
verij waarvoor zijn ingeschreven een
zeventigtal der beste dravers. Dat er
interessante stryd zal worden geleverd be
wijst onder andere de inschrijving in de
eerste klasse heatprijzendraverij van Han-
over Peters, Miss J. Peter Belle, Determi-
nation en William, welke paarden thans
«•rangschikt kunnen worden onder de
allerbeste van ons land. Ook in de andere
nummers is het puikje van ons paarden-
nrateriaal vertegenwoordigd.
De Kennemersportclub, die steeds tracht
de paardensport hoog te houden, komt Zon
dag a.s. dan ook zeker een flink bezoek v an
toeschouwers toe.
DS. B. E. J. BIK BENOEMD.
Bij de gisteren gehouden verkiezing van
een predikant te Amsterdam in de vacature-
ds. Westermann is door de herst. evang. luth.
gemeente gekozen ds. B. E. J. Bik, herst. ev.
luth. predikant te Enkhuizen.
PREDIKBEURTEN.
ZONDAG 19 JUNI 1938.
ALKMAAR.
Groote Kerk, 10 uur, ds. Klein Wassink.
Kapelkerk, 9 uur (jeugddienst), ds. Wild
schut, van Rotterdam; 10.30 uur, ds.
Warners; av. 6 uur, ds. T. Kloosterman,
van Amsterdam.
Rem. Geref. Gemeente, 10.30 uur, ds.
Rappold.
Ev. Luth. Kerk (Oudegracht) 10.30 uur,
mej. da. Stol, van Groede (Z.-Vl.)
Doopsgezinde Kerk, 10.30 uur, ds. A. J.
Meerdink v. d. Ban, van Vlissingen.
GerefKerk, 10 uur (H. Avondm.) en 5
uur (H. Avondm. en Nabetrachting), ds.
von Meyenfeldt.
Vrije Evang. gem. Geesterweg la, voorm.
10.15 uur, ds. Ruys, onderwerp: „Bedroe
ven"; nam. 5 uur ds. Ruys.
Herst. Apost. Gem., Toussaintstraat, 10 en
4.30 uur en Woensdagavond, 8 uur, dienst.
Leger des Heils (stichter William Booth),
Limmerhoek no. 40; Zaterdagavond, 8 uur,
openluchtsamenkomst op de Steenenbrug;
Zondag 10 uur heiligingsdienst, 3.30 uur
openluchtmeeting bij den Kattenberg, 8 uur
verlossingssamenkomst; deze diensten staan
onder leiding van kapitein M. Souverein;
Dinsdagavond, 8 uur, soldatensamenkomst;
Donderdagavond, 8 uur, heiligingsdienst.
Nederlandsch Leger des Heils, Hekelstraat
no. C 9; Zondag 10 uur wijdingsdienst, av.
8 uur openbare verlossingssamenkomst;
Dinsdagavond. 8 uur, openbare verlossings
samenkomst; Vrijdagavond, 8 uur, wijdings
dienst.
UIT DE OMGEVING.
AKERSLOOT, 10 uur, ds. van Mullem.
BERGEN, 10 uur, ds. v. d. Kieboom.
Ger. kerk, 10 en 5 uur, ds. van Minnen.
Evangelisatie Maranatha, 10.30 uur, ds.
Rijnders, van Hilversum.
BARSINGERHORN, nam. 2 uur, ds. Eike-
ma, doop.
BARSINGERHORN, Doopsgezinde Ge-
meene, geen dienst.
DIRKSHORN, vo:rm. 10.30 uur, ds. de
Leeuw, onderwerp: Gevoel van Eigen
waarde.
DRIEHUIZEN, 10 uur, ds. Boerendonk.
EGMOND AAN ZEE, 10 uur, de heer van
Dijk.
EGMOND AAN DEN HOEF, 10 uur, ds.
Rasch.
GROET, 9 uur, vroegpreekdienst, ds.
Boeke (onderwerp: „Schepping en her
schepping").
GROOTSCHERMER, 9.30 uur, ds. Kastein.
HEERHUGOWAARD, 10.30 uur, ds. ten
Broeke.
HEILOO, 10 uur, ds. Pattist, van Den
Haag.
HEILOO, Nederl. Herv. Evang. Vereeni-
ging, a. d. Kerklaan, 10 uur, ds. H. Bakker,
van Amsterdam.
LIMMEN, nam. 2 uur, ds. Rasch.
NOORDSCHARWOUDE, 10.30 uur, ds.
Roobol.
NIEUWE NIEDORP, geen dienst.
NIEUWE NIEDORP, Doopsgezinde Ge
meente, voorm. 10.30 uur, ds. P. Keuning,
van de Rijp.
OUDE NIEDORP, voorm. 10.30 u., ds. Krop
OOSTGRAFTDIJK, av. half 8, ds. Loysen.
OUDKARSPEL, geen dienst.
OUDORP, 10 uur, ds. Loysen.
OTERLEEK, 10.30 u., (n. t.), ds. Heep.
SCHAGEN, geref. kerk, Landbouwstr.,
kantongerechtsgebouw, half 10 en 5 uur
(doop), ds. Kuipers, van Oosthem.
SCHERMERHORN, geen dienst wegen3
vacaturebeurt.
SCHOORL, zie Groet.
SINT PANCRAS, 9.30 uur leesdienst; 6.30
uur ds. Krop (telkens o. t.)
STOMPETOREN, geen dienst wegens va
caturebeurt.
Evangelisatie, 10 uur, ds. Nelck, van
Amsterdam.
SCHAGEN, voorm. 10 uur, ds. Eikema;
extra collecte.
SCHAGERBRUG, Evangelisatie, 's av. 7.30
uur (bij van Twigt) de heer A. Romein,
van Vlaardingen.
UITGEEST, 10 uur, ds. Hanneman.
URSEM, 10.30 uur, ds. Buiskool.
VEENHUIZEN, 10.30 uur, ds. v. d. Kam.
WARMENHUIZEN, 10.30 u., ds. Boeke
(doopsbediening).
WESTGRAFTDIJK, geen dienst.
ZUIDSCHERMER, geen dienst.
Vragen, deze rubriek betreffende, kun
nen door onze abonné's worden gezonden
aan Dr. te Hennepe, Heemraadsingel III
te Rotterdam. Postzegel voor antwoord
insluiten en blad vermelden.
Werkzaamheden in Juni.
De warme dagen komen nu aan en zy
brengen voor den pluimveehouder weer
allerlei werkzaamheden, welke we in het
kort bespreken zullen.
Het broeden zelf is nu afgeloopen, laat-
broed kuikens groeien over het algemeen
lang niet zoo goed als vroegbroed kuikens
en ze komen ook veel te laat aan den leg
om in herfst en winter de goed betaalde
eieren te leggen, die eigenlijk de winst op
het bedrijf moeten uitmaken. De broed
machines moeten nauwkeurig gereinigd
worden en daarna goed ontsmet met 2
creoline. Tijdens het broeden ontwikkelen
zich in de vochtige, warme lucht in de
machine enorme massa's bacterieën en het
is zaak deze te vernietigen voor de machine
wordt opgeborgen. Het betreft niet alleen
schadelijke micro-organismen zooals pu-
lorumbacillen en coccidieën, maar ook ge
wone luchtbacterieën die door hun massa
eveneens schadelijk op het broedproces
kunnen inwerken. Ze dringen namelijk
door de schaal heen en doen de kiemen
Wij kregen dezer dagen bezoek van een
Hollander, die in het Fransche Vreemde
lingen Legioen gediend had en daarbij veel
avonturen had beleefd. Hoewel wij reeds
voor enkele jaren een en ander over het
leven der legionnairs hebben gepubliceerd,
gelooven wij, dat er voor de wederwaar
digheden van die avonturiers voldoende
belangstelling bestaat.- Wij laten daarom
den man S. Wielsema die ons thans
bezocht, hieronder zijn wederwaardig
heden vertellen.
Begin October 1935 bevond ik mij als
werkzoekende in Frankrijk. Moe van het
bopelooze zoeken, en door gebrek aan geld,
wee van den honger, huiverig en ellen
dig door het hopelooze omzwerven, be
vond ik mij den 7den October 1935 in
Lille (Rijsel). 's Avonds te ongeveer half
acht uur meldde ik mij aan de Citadel
aldaar met het verzoek, om, indien moge
lijk, een engagement aan te gaan bij het
Fransche Vreemdelingenlegioen.
's Nachts verleende men mij daar onder
dak en den volgenden morgen moest ik de
keuring passeeren.
Nu is er een oud legioens spreekwoord
dat zegt: „Alles wat kop en pooten heeft,
wordt voor het Fransche Vreemdelingen
legioen aangenomen". Indachtig daaraan
meldde ik mij bij den dokter. Deze bekeek
mij eens van boven naar onder en vroeg of
ik wel eens ernstig ziek was geweest. Deze
vraag beantwoordde ik ontkennend. Ver
volgens moest ik mij ontkleeden. Geduren
de misschien vijf seconden onderzocht hij
mij met een stetoscoop, toen luidde het
antwoord: „Bon pour le service". Goed
voor den dienst. Tien minuten later had ik
mij schriftelijk verbonden om 5 jaar by
het Legioen te dienen. Denzelfden avond
stuurde men mij door naar Toul in
Lotharingen. Daar moest in het plaatse
lijke depót mijn haar er glad af worden
geschoren. Vervolgens werd ik in de gras
groene uniform gestoken. Voorloopig nog
hielden wij de 47 nieuw geëngageerden
de politiemuts op. Dit als teeken dat wij
nieuwelingen waren, wat voor de gendar
merie het teeken was om dubbel op te
passen. Want er is vrijwel geen legionnair
of wanneer hij pas in het legioen is, pro
beert hij te deserteeren door de groote des
illusie die iedereen daar ondervindt. Men
zoekt romantiek of vergetelheid en vindt
ijzeren discipline in een klimaat waar de
grootste hitte en moordende koude elkaar
geregeld afwisseleir.
Despotische willekeur en soms aan
sadisme grenzende wreedheid, dat is het
systeem waarmede men probeert om den
nieuwen legionnair tot soldaat te maken.
In Toul voor het eerst merkt men, dat
men niet soldaat maar feitelijk gevangene
is. Door regulaire Fransche troepen wordt
de kazerne bewaakt gedurende de paar
dagen dat men daar vertoeft. Vervolgens
werd ik overgeplaatst naar Marseille. Op
Fort St. Jean, de Middeleeuwsche in het
water gelegen vesting, werd ik daarna in
gekwartierd. Deze vesting waarvan de
muren soms meerdere meters dik zijn,
bezit vier verdiepingen. Onder liggen
Fransche troepen, op de eerst étage ligt
Senegalesche infanterie en op de tweede
en derde étage liggen Arabische troepen;
bovenin op de vierde étage zijn de volon
tairs voor het Fransche Vreemdelingen
legioen.
Onmogelijk om daar vandaan te komen
zonder toestemming.
Op Fort St. Jean passeert men ook nog
het x-stralen apparaat voor longenonder-
zoek. Wanneer ik hier alleen maar vertel,
dat dit gebeurt met een snelheid van on
geveer veertig menschen in nog geen twee
minuten, dan is verder commentaar over
bodig
Inschepen voor Oran.
Te Marseille wordt men des Zaterdag
middags ingescheept voor Oran. Toen, het
was omstreeks twintig October, was onze
groep reeds gegroeid tot 164 man waar
onder 2 Hollanders. De verhouding, wat
betreft de nationaliteit, is ongeveer de
volgende: 33 procent is Duitscher of
Duitsch sprekend, 17 procent Polen, 10
procent Tsjechen, bijna 20 procent Russen,
afsterven. Zorg dus dat de broedmachine
weer geheel zuiver voor het volgend sei
zoen weggezet wordt.
Hetzelfde geldt voor de kunstmoeders.
Die kunnen ook door vervuiling broed
plaatsen van allerlei schadelijke lagere
organismen worden. Ze moeten dus goed
afgeschrobd worden om alle vuil te ver
wijderen, eerst met heet water en soda en
daarna weer met 2 creoline ontsmet.
Vooral met mooie dagen kan men ze buiten
halen en in het zonnetje laten opdrogen.
Natuurlijk moeten de kuikens eerst zoo
ver zijn dat ze geen kunstmoeder meer
noodig hebben. Men moet in- dat opzicht
voorzichtig zijn en niet te gauw, als het
eens een mooie dag is, de boel opruimen.
Er kunnen nog plotseling gure, natte dagen
komen en ook de nachten kunnen soms
nog leelijk koud zyn.
Wie aparte kuikenopfokhuizen heeft met
rennen moet ook aan de rennen voortdu
rend aandacht blijven besteden, vooral als
de kuikens eenige maanden oud zjjn. Juist
met de warme dagen hebben de kuikens
dien leeftijd en dan is het gevaar voor de
beruchte coccidiosis het grootst. Men kan
de coccidiosisbesmetting beslist voorkomen
als men maar goed op droogte en indelyk
heid let, vooral ook in de rennen. Een hok
blijft met regen wel droog maar de ren
niet en als er dan eenmaal smetstof in den
de rest is gemengd, waaronder ongeveer
2 procent Hollanders. De verhouding wis
selt geregeld. Waren liet tot voor eenige
jaren hoofdzakelijk Duitschers die kwa
men, thans zijn het in,hoofdzaak Russen,
Oekrainers, Tsjechen en Polen, ook wel,
hoewel in mindere mate, Hongaren. De
overtocht is een hel. Opgesloten en als vee
opeen gepakt, zit men in het vooronder
wanneer het schip vertrekt. Is het schip
in volle zee dan mag men op het afgezette
voordek vertoeven. Dan eerst beseft men
welk een groote afstand in werkelijkheid
ons van de gewone Fransche troepen
scheidt. Die gaan over met vieren in de
derde klasse cabines en wij, als vee, voorin
opeen gepakt.
Des Maandag 's morgens in een stroo
menden regen kwamen wij te Oran aan.
Koud, guur en troosteloos strekte het voor
ons zichtbare deel van Afrika zich uit.
Waar bleef nu die weldadige warmte en
waar waren nu die mooie palmen onder
een stralend blauwen hemel. Troosteloos
grijs was alles. Weende misschien zelfs de
natuur over die 164 ongelukkigen die het
„Legioen der Verlorenen" kwamen ver
sterken? Niet zoodra waren wij aange
komen op het fort „St. Helena" of wij
werden aan het werk gezet. Dit is trou
wens over het geheel legioengewoonte.
Overal waar men aankomt direct corvé-
dienst. Denzelfden dag werden wij met
den trein overgebracht naar Sidi Bel
Abbes door een troosteloos grijsgroen
landschap, waarin slechts af en toe een
ir.boorlingendorp of een militaire post
een lichte vlek werpt. In Sidi bel Abbes
werden wij gelegerd in het gebouw der
C. P. III. „Company de Passage Nummero
trois" genaamd.
Daar vandaan werden wij vijf dagen
later overgeplaatst naar Saida naar de
Company d' Instruction nummero trois.
Afmattende oefeningen.
Hier voor het eerst begonnen wij te be
merken wat het legioensleven beteekent.
Dagenlange marschen met een bepakking
van ongeveer 45 kilo, afgewisseld door
exercities en hard op dwangarbeid lijkend
werken. Een ijzeren discipline en barbaar-
sche straffen voor het minste vergrijp.
Dat brak spoedig iederen weerstand en
vernietigde ieder gevoel van individuali
teit. Het vormt de geharde soldaten waar
Frankrijk zoo trots op is. Marschen van
70 K.M. per dag is iets heel gewoons voor
de „Voetcavallerie van het 19de leger
korps" en dit over geaccidenteerd terrein
over bergen en soms uren ver door het
zand. Het vormt soldaten maar absoluut
ten koste van het individu.
Niet door de ijzeren discipline en de
tucht, maar door de dikwijls barbaarsche
wreedheid is het Vreemdelingenlegioen
een aanklacht tegen Frankrijk. Het is iets
dat 60 jaar geleden misschien recht van
bestaan had, maar nu een vlek is op de
Fransche tricolore. Gestraften loopen
zonder veters in hun schoenen zonder put-
tees en inplaats van met kepi en nekbe-
schermer met een politiemuts op. Fn in
deze tuniek met 'n met zand geladen rug
zak op den naakten rug moeten die onge
lukkigen de zwaarste militaire toeren doen.
Zij moeten zich languit voorover laten
vallen op de met scherpe kiezel geplaveide
straat, urenlang gymnastiek (looppas) en
dit alles in de brandende zon. Des nachts
zijn er op een steenen brits alleen in een
cel opgesloten en zonder dekking en het is
lang geen zeldzaamheid dat het klimaat dat
daar toch al zoo grillig is, ineens een
temperatuurszakking tot vijf graden onder
nul aangeeft. Is men twee of drie maal ge
straft, dan beteekent dit onherroepelijk
opzending naar de Company Discipline te
Colomb.-Bechar er. hierbij vergeleken is
de gewone straf nog een hemel.
Twaalf Februari 1936 was onze instruc
tie ten einde en gingen wij terug naar Sidi
Bel Abbes. Eén dag later op den trein en
naar Marokko. Na twee dagen sporen
kwamen wij te Kenifra aan, hiervan wer
den wij per vrachtauto overgebracht naar
Midelt.
Daarvandaan marcheerden wij over
Ksares Souk (260 K.M.) naar Bou-Denib
(172 K.M.) en gingen wij op weg naar de
„Territoire du Tafilalet. Brandende zon
bodem zit, loopt het met de ziekte erg snel.
Om te beginnen moeten op elk bedrijf,
groot of klein, de drink- en voerbakken op
gaasbodems staan. Dat behoeven heusch
geen luxe apparaten te zyn, van een paar
plankjes ter breedte van 12 c.M., die men
op hun kant zet, en een stukje duims gaas
laat zich heel gemakkelijk een gaasbodem
pje timmeren waarop de drink- en voer
bakken gezet worden. Men zal dan na een
korte tijd al de enorme voordeelen daar
van begrijpen als men ziet hoe onder de
gaasbodems zich voer resten, mest en
morswater ophoopt. Dat alles is nu buiten
het bereik van de kuikens en kan dus geen
gevaar meer opleveren. Deze gaasbodems
moeten nu niet alleen in de hokken maar
ook wel degelijk in de rennen aangebracht
worden.
Verder moet er aan gedacht worden dat
met de warme dagen het drinkwater zoo
frisch mogelijk moet bly ven. Het is daarom
goed om de drinkbakken tegen de directe
zonnestralen te beschutten door een scheef-
gestelde kistdeksel of een rietmat of iets
dergelijks. In de rennen moet verder voor
schaduwplekjes gezorgd worden.
Met wat riet- of stroomatten of bebla-
derde takken op een geraamte van latten
laat zich al heel wat doen. Met deze goed-
koope en eenvoudige hulpmiddelen zyn we
dan al een heel eind gevorderd in den strijd
overdag en schrijnende koude 's nachts en
meestal gebrek aan drinkwater of levens
middelen. Dagenlang was het mareheeren
door het gloeiende zand, terwyl af en toe
de Sirocco (zondstorm) het leven nog
ondragelijker maakte. Zoo zwierven wij
soms maanden rond en af en toe werden
eenige collega's door de nooit falende
kogels der Arabische bevolking neergelegd.
Officieel is alles rustig maar ntt en den
vlamt opnieuw de opstandsfakkel. ïn
hoofdzaak komt dit door de nooit eindigen
de bloedwraak waaraan alle AiaWeren,
verstokte Mohammedanen als zij zijn, on
derhevig zijn.
Het einde nadert.
In September 1936 gebeurde er iets wat
voor mij het einde van mijn Legionstyd
zou beteekenen, het begin van het einde
dan altijd. Wy maakten toen 4 gevangenen,
menschen die zich op Territoire militaire
hadden begeven. Het is de Inlandsche be
volking op doodstraf verboden om zich op
militair terrein te begeven. Een van die
vier menschen was een jongen van nog
geen 14 jaren met een paar staalblauwe
oogen en donkerbruin krullend haar. Tot
mijn groote verbazing sprak deze knaap
perfect Fransch. Hoewel hij my in het
eerst tamelijk wantrouwend behandelde
raakte ik spoedig met hem in gesprek en
dra hoorde ik tot mijn groote verbazing
dat hij zich met het den muzelman eigen
fatalisme bij zijn doodvonnis had neerge
legd. Toch lukte het mij om hem van die
gedachte af te helpen en des nachts kon
hij met mijn hulp ontvluchten.
Gevangen genomen.
Drie maanden gingen heen en omstreeks
nieuwjaar 1937 werd ik met drie collega's
gevangen genomen door de Beni Abbes
Arabieren.
Met den marteldood voor oogen lagen
wij stijf gebonden met touwen die diep in
het vleesch snoerden, zonder eten of
drinken, twee dagen in een donker hol,
onder in de inlandsche vesting (casbak
genaamd) waarheen men ons vervoerd
had. Tot mijn ontsteltenis stapte ineens
dezelfde jongen binnen die ik had helpen
vluchten, hij was vergezeld van zijn vader,
den Sjeik. Beiden zeiden niets, namen ons
slechts zwijgend op en vertrokken daarna
zooals zij gekomen waren. Een half uur
later ongeveer haalde men my uit dat
vunzige hol. Ik kon mij niet meer verroe
ren zoo stijf was ik gebonden geweest. Ik
kreeg een warm bad, schoone kleeding en
daarna eten éh vooral drinken, veel drin
ken. Toen moest ik voor den Sjeik ver
schijnen en deze vroeg my waarom ik
destijds zijn zoon het leven had gered.
Het was my totaal onmogelijk om ook
maar iets voor mijn drie kameraden te
doen. Deze waren verloren, al beloofde de
sjeik my wel dat zy alleen maar doodge
schoten zouden worden. Een etmaal later
werden mijn bezittingen mij teruggegeven
en werd ik op een kameel gezet. Achterop
het dier was een groot pak vastgebonden
en de sjeik had my een in het Fransch ge
schreven brief voor onzen commandant
medegegeven. Onder geleide van 14 gewa
pende Arabiefen werd ik tot kort bij de
troepen gebracht. Toen ik my by den
commandant meldde wilde deze mij eerst
als deserteur behandelen met al de gevol
gen daarvan.
Later las hij toch den brief en wat
hierin stond weet ik niet. Het algemeene
praatje was dat het zoo iederen Fransch-
man zou vergaan, die in de handen van de
Arabieren viel. Het afschrikwekkend voor
beeld vormden de afgrijselijk verminkte
hoofden mijner drie kameraden die uit het
pak dat ik had mede gekregen, te voor
schijn kwamen.
Een zenuwcrisis bracht mij te Midelt in
het militaire hospitaal en teruggekomen
by de company duurde het nog maar een
week tot wij overgeplaatst werden naar
de grens van Fransch en Spaansch
Marokko.
Dit gebeurde in verband met de geruch
ten dat er zich Duitsche troepen in het
laatstgenoemde land zouden bevinden.
Wel waren hier Duitsche vliegeniers en
technici maar verder niemand zoover wij
te weten kwamen. Aan de grens werd ik
in October 1937 ziek. Na een verblijf in het
hospitaal te Casa-Blanca tot Zaterdag 12
Februari werd ik afgekeurd en doorgezon
den naar het hospitaal in Oran. Daar bleef
ik nog eenige weken en kwam voor onge
veer een maand in Holland terug, lichame
lijk wel hersteld maar met ondervindingen
die mij jaren ouder hadden gemaakt en
met de vaste overtuiging om nooit weer
terug te keeren naar de hel, die ik ge
lukkig was ontloopen.
Alkmaar, 15 Juni 1938.
tegen allerlei besmettingen die steeds op
de kuikens loeren.
Van belang is ook dat we het gras in de
rennen kort houden. Lang gras geeft aan
leiding tot kropverstopping doch wat veel
erger is, allerlei smetstoffen worden er
door beschut tegen de stralen der zon, die
hen anders dooden. Juist by pollen lang
gras gaan de kuikens gaarne zich in een
kuiltje graven en een stof bad nemen en
deze plekken zijn dan ook al gauw broed
plaatsen van allerlei ongerechtigheden.
Het gras kan gemaaid worden of in groote
rennen door schapen geweid worden.
Schapen verbeteren tevens de kwaliteit
van het gras. Hier en daar ziet men wel
ganzen in de rennen zetten. Deze eten wel
veel gras doch producceren zooveel mest
dat de geheele ren er door vervuild wordt.
Al de thans beschreven hygiënische
maatregelen lijken min of meer overbodig
zoo lang alles goed gaat met de kuikens,
maar ze zijn hoogst noodzakelijk juist om
erge ziekten te voorkomen. Men vergete
niet dat van den kuikenopfok onze geheele
toekomst afhangt, wat nu opgroeit moet
de kostwinner worden voor den aanstaan
den herfst en winter. De toekomst hangt
geheel af van de kwaliteit der kuikens en
van de manier waarop ze opgefokt worden.
Dr. B. J. C. TE HENNEPE.
(Nadruk verboden).