,(jö$a cle&tdehaSap
CRAVEN A CRAVEN PLAIN?
®3e9eee»e JlildiopC
8
itutettlattd
Verkeersongelukken
Ernstige aanrijding te Rotterdam.
Eén jongen gedood,
één zwaar gewond.
Noenmaal
Nederlandschen Journalistenkring
r. J. E. F. de Kok over: „Nederland
en de petroleum-industrie".
„Bezoekers" en „vluchtelingen".
De eerste toegelaten, de tweede
ongewenscht...
Glimlachje
Ook in Venetië, waar op 't schilderachtige
Canale Grande kleurige gondeli voorbij
glijden, kunt U de onovertroffen Craven A"
(met kurken mondstuk) en Craven Plain
(tonder mondstuk) koopen. Vurig, bijna
hartstochtelijk zal de Italiaansche verkoop
ster U de voortreffelijke eigenschappen
van deze super-zachte. 100% pure Vlr
ginia-sigaretten vertellen I Vol geur, vol
aroma maar zóó zacht, dat ze de keel
nooit prikkelen I
„Diamine Signor. una sigaretteeccellentel"
iO stuks 17'A cent
20 stuks 35 cent
Woensdag 29 Juni.
HILVERSUM, 301,5 M. (VARA-
uitz.) 8.— Gr.pl. (8.16 Ber.) 9.30
Keukenpraatje. 10.VPRO-mor-
genwijding. 10.20 Voor Arbeiders in
de Continubedr. 12.Gr.pl. (12.15
Ber.) 12.30—1.45 Fantasia en orgel
spel. 2.Knipcursus. 2.30 Gr.pl.
3.Voor de kinderen. 5.30 Gr.pl.
6.40 Honderd jaar Fransche kunst,
causerie. 7.Gr.pL 7.06 Vocaal con
cert. (7.30 VPRO: Causerie over
Dante). 8.05 Herh. SOS- en 8.07
ANP-ber., VARA-Varia. 8.20 Orgel
spel. 8.45 Radiotooneel. 9.15 Esme-
ralda-septet en solist. 9.45 Gr.pl.
10.— ANP-ber. 10.05 Sylvia-Amu-
sementsorkest en solist. 10.45 Gr.pL
11.— De Ramblers. 11.30—12.—
Gramofoonplaten.
HILVERSUM, 1875 en 415,5 M.
(NCRV-uitz.) 8.— Schriftlezing,
meditatie. 8.15 Ber., gr.pl. (9.30 Ge-
lukwenschen). 10.30 Morgendienst.
11.Gr.pl. 11.15 Zang met piano
begeleiding en gr.pl. 12.Ber.
12.15 Gr.pl. 12.30 Stichtsch Salon
orkest en gr.pl. 2.Gr.pl. 2.30
Voor postzegelverzamelaars. 3.
Gr.pl. 3.30 Trio Pro Musica en gr.pl.
4.30 Gr.pl. 4.45 Gelukwenschen. 5.
Kinderuurtje. 5.45 Carillonbesp.
(6.30 Onderwijsfonds voor de
Scheepvaart: Taalles en causerie
over 't Binnenaanvaringsregl.) 7.
Ber. 7.15 Land- en tuinbouwhalf-
uur. 7.458.Rep. 8.05 ANP- en
herh. SOS-ber. 8.15 Stafmuziek van
de Kon. Marine. 9.30 Gr.pl. 10.
ANP-ber. 10.05 Accordeonkwartet
en gr.pl. 10.45 Gymnastiekles. 11.
Gr.pl. Ca. 11.5012.Schriftlezing.
DROITWICH, 1500 M. 11.2011.50
Cellovoordr. 12.10 Het Norbert
Wethmar Pianokwintet. 12.50 Uit
Berlijn: W. Stanke's orkest, het
Schuricke-trio en soliste. 1.35 Junk,
causerie. 1.502.20 't Kleinorkest.
3.10 Gr.pl. 3.20 BBC-Empire-orkest
en solist. 4.05 Causerie over hob-
bies. 4.20 Vesper. 5.05 Gr.pl. 5.20
Sportrep. 5.30 Roy Fox en zijn
Band. 6.20 Ber. 6.40 Landbouwpr.
7.Inleiding volgende uitz. 7.10 le
acte van de opera „Figaros Hoch-
zeit". 7.55 From the four corners,
causerie. 8.0t 2c acte „Figaros Hoch-
zeit". 8.55 Orgelspel. 9.20 Ber. 9.40
Radiotooneel. 10.10 3e acte „Figaros
Hochzeit". 10.55 Deel. 11.10 4e acte
„Figaros Hochzeit". 11.5012.20
Jazzmuziek (gr.pl.)
RADIO PARIS, 1648 M. 8.10, 8.50—
9.05 en 10.35 Gr.pl. 11.35 Koorcon
cert. 11.50 Zang. 12.35 Het Caus-
sade-orkest. (1.50 Zang). 2.35 Viool
en piano. 4.20 Zang. 5.20 Giardino-
orkest. 8.50 Radiotooneel. 9.50 Ka
mermuziek. 10.5511.05 Gr.pl.
KEULEN, 456 M. 6.50 en 7.30 Rhei-
nische Landesorkest. 8.50 Orkest
van de Rijksarbeidsdienst. 12.20
Omroeporkest. 2.30 Populaire mu
ziek. 3.20 Kinderconcert. 4.20 O.
Dobrindt's orkest. 6.50 Viool en
piano. 7.30 Omroeporkest en solis
ten. 9.20 Rijksuitz.: Duitsche Jeugd
koorliederen. 9.50 Bellmann-progr,
10.35 Gr.pl. 10.50 Omroeporkest en
soliste. 12.20—3.20 Gr.pl.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
12.20 Gr.pL 12.50 Omroepdans-
orkest. 1.50—2.20 en 5.20 Gr.pL 6.50
Gitaarconcert. 7.20 Cellovoordracht
8.20 Omroepdansorkest. 8.50 Radio
tooneel. 9.50 Vervolg dansmuziek.
10.30 Folkloristisch progr. 10.50
11.20 Gr.pL 484 M.: 12.20 Gr.pL 1.—
L. Langlois' orkest. 1.502.20 Gr.pL
5.20 Het Zepparoni-kwartet. 6.35
Omroepsalonorkest. 7.35 Gr.pL 8.20
Omroeporkest en solisten. 10.30
11.20 Gr.pL
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.30 Walter Fenske's orkest en so
listen. 8.20 Ber. 8.35 Blaasconcert.
9.20 Zie Keulen. 9.50 Gr.pL 10.20
Ber. 10.40 Politiek maandoverzicht.
11.Ber. 11.20 Omroep-Amuse
mentsorkest en soliste. 12.202.20
Nachtconcert (gr.opn.) (1.151.26
Tijdsein).
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Hilversum.
Lijn 3: Keulen 8.10.20, Luxem
burg 10.20—10.35, Parijs R. 10.35
12.05. Radio PTT Nord 12.05—12.20,
Keulen 12.20—13.20, Brussel: VL
13.20—13.30, Fr. 13.30—13.50, VL
13.50—14.20, Keulen 14.20—15.20,
Droitwich 15.2017.20, Brussel Fr.
17.20—18.20, Lond. Reg. 18.20
19.20, Brussel VL 19.20—19.50,
Lond. Reg. 19.5020.35, Brussel: Fr.
20.35—22.20, VI. 22.20—22.30, Fr.
22.30—23.20, Keulen 23.20—24.—.
Lijn 4: Brussel VI. 8.9.20, Nor-
mandië 9.2010.35, Lond. Reg.
1C.3512.50, Droitwich 12.5013.35,
Lond. Reg. 13.35—17.20, Droitwich
17.20—24.—.
Lijn 5: Diversen.
©O O© OO O© ©€>©©©©@©@©©©©©©©©©©€#<t>
TWEEDE BLAD.
Gistermiddag is op den Stadionweg te
Rotterdam ter hoogte van den uitgang
van de fabriek van P. Smit een ernstig
ongeluk gebeurd, waarbij een ongeveer
negenjarig jongetje vrijwel op slag is
gedood en zyn ongeveer even oud ka
meraadje zeer ernstig is gewond.
Omstreeks genoemd tijdstip reed op den
Stadionweg in de richting IJselmonde een
sleeperswagen, bespannen met een paard,
welke bestuurd werd door den 36-jarigen
J. v. d. P. uit Bolnes. Achter dezen sleepers
wagen liep een groep jongens, die op en van
den wagen sprongen. Uit tegenovergestelde
richting naderde een zware vrachtauto, be
laden met kalksteen en bestuurd door den
28-jarigen J. H., wonende te Zwijndrecht.
Juist op het moment, dat beide voertuigen
elkaar passeerden, liepen twee jongens van
het clubje weg en staken onverwacht den
rijweg over. De eerste jongen, de negen
jarige P. de Ridder, wonende in de Beuker
laarstraat, werd door den bumper opgeno
men en bleef daarop zwaar gewond liggen.
Ook toen de wagen een eind verder tot stil
stand was gekomen, lag de knaap er nog op.
Hij had een zware schedelbasisfractuur op-
geloopen, alsmede tal van verwondingen aan
armen, beenen en romp. Zijn even achter
hem aanloopend vriendje, G. Baars, even
eens uit de Boukelaarstraat, kwam evenwel
veel ongelukkiger terecht. Hij liep tegen
den zijkant van den auto, juist achter de
cabine van den bestuurder. Daar is hij ko
men te vallen en vervolgens zijn de zware
dubbele achterwielen hem over het lichaam
gegaan. Deze jongen, die eveneens een
schedelbasisfractuur had opgeloopen, moet
vrijwel op slag zijn gedood. Zoowel het
stoffelijk overschot van B. als de zwaar ge
wonde de R. zijn per auto van den genees
kundigen dienst overgebracht naar het zie
kenhuis aan den Coolsingel, waar de zwaar
gewonde jongen in zorgwekkenden toestand
is opgenomen. Het ongeluk is aan eigen on
voorzichtigheid te wijten.
AUTOBUS BOTST TEGEN AANHANG
WAGEN.
Chauffeur en onderwijzeres gewond.
Gisteravond keerden twee autobussen van
de garage L. G. van der Ploeg uit Veendam,
waarmede schoolkinderen uit Veendam een
daguitstapje naar Schiermonnikoog hadden
gemaakt, huiswaarts. Te omstreeks half elf
is de voorste bus ter hoogte van Wester
broek, onder de gemeente Hoogezand, tegen
een langs den weg geparkeerde truck met
aanhangwagen gebotst. Door den schok wer
den de inzittende kinderen, alle tusschen 10
en 15 jaar oud, door elkaar geworpen. Zij
konden, hoewel hevig geschrokken, de bus
aan den achterkant verlaten. De bestuurder
van de bus, de chauffeur D. Suk en een
onderwijzeres, die naast hem zat, waren er
evenwel erger aan toe. Zij bekwamen kneu
zingen en moesten, nadat zij door dokter
Blonk uit Hoogezand verbonden waren,
naar huis worden vervoerd.
Het voorste deel der bus is totaal ont
wricht, de motorkap zat onwrikbaar vast
ender den aanhangwagen van de truck. De
bestuurder van de tweede bus kon tijdig
stoppen.
Verondersteld wordt, dat de achterlichten
van de truck niet brandden.
Vanmorgen was de toestand van de beide
gewonden vrij gunstig.
VERHOOGING CREDIET VOOR
WERKVERRUIMING.
Aan het voorloopig verslag over het ont
werp van wet tot verhooging van het
zevende hoofdstuk b der rijksbegrooting
voor het dienstjaar 1938 (verhooging crediet
voor werkverruiming) ontleen en wij het
volgende:
Een aantal leden betoogde, dat zjj de
verhooging van het crediet voor het werk
fonds met een bedrag van zestig millioen
gulden voor krachtige bestrijding der werk
loosheid geheel ontoereikend te achten.
De werkloosheid in haren huidigen vorm,
schept niet alleen eenen ondragelijken toe
stand voor de betrokkenen zelf, maar houdt
ook groote gevaren in voor de geestelijke
gesteldheid en de weerkracht van een groot
deel van ons volk.
Verschillende andere leden meenden, dat
de regeering met de beschikbaarstelling van
een bedrag van zestig millioen gulden een
juiste keuze had gedaan, vooral in verband
met den toestand van de schatkist.
VEREENIGING BELLAMY.
Landdag te Amersfoort.
Te Amersfoort heeft de Int. Vereeniging
Bellamy een landdag gehouden, waar 9.000
bezoekers bijeen waren.
De voorzitter mr. dr. P. IJssel de Schep
per, uit Den Haag, opende de bijeenkomst
met een rede over „Eenheid". De tegen
woordige crisis is blijvend, zei hij en de ont
wikkeling der techniek heeft een doen
ontstaan. De heer J. Derksen Staats te Gro
ningen sprak over het onderwerp: Naar een
nieuwen vorm van samenleving. Het hui
dige winstsysteem noemde hij onzedelijk en
onzakelijk en dat systeem moet volgens hem
afgeschaft worden. De heer J. G. Zwertbroek
uit Bussum gewaagde van het geestelijke en
economische reveil, waarbij de zorg voor
het materieele moet voorgaan.
De heer Zondervan uit Deventer noemde
ons economisch gebouw erg bouwvallig, een
grondige herziening is noodig.
De heer van Gostveen uit Den Haag sprak
over de mogelijkheid voor katholieken om
de Bellamy-idee te volgen. „Eerst moeten de
menschen vrede met elkaar hebben en daar
om is de klassenstrijd uit den booze", aldus
deze spreker.
Over het christendom en de Bellamy-
gedachte sprak de heer Horsmeier uit Bloe-
mendaal. Tenslotte heeft de voorzitter over
de gedachten van Edward Bellamy ge
sproken.
De Nederlandschen Journalistenkring
heeft gisteren in hotel Wittebrug in Den
Haag een noenmaal gehouden, waaraan de
directeur-generaal van de Koninklijke pe-
troleum-maatschappy, ir. J. E. F. de Kok,
een rede heeft gehouden over: „Nederland
en de petroleumindustrie".
Tot de aanzittende gasten behoorden: de
minister van koloniën, de heer Ch. J. I. M.
Weiter, jhr. ir. O. C. A. van Lidth de
Jeude, voorzitter van het Koninklijk insti
tuut van ingenieurs, de voornaamste me
dewerkers van ir. de Kok, onder wie de
president-commissaris der Koninklijke jhr.
ir. H. Loudon, jhr. mr. G. W. van Vierssen
Trip, vice-pres. arr.-rechtbank te Rotter
dam, de eereleden van den Kring D. Hans
en C. K. Elout, J. W. Henny, (Ned. Dag
bladpers), H. Asselin (buitenl. persver-
eeniging), mr. H. F. A. Geise (Nederl. r. k.
journ.-vereenigingH. Nygh, directeur van
de N. R. C., de voorzitters van eenige plaat
selijke journalistenvereenigingen, A. J.
Lievegoed, chef van den reg. persdienst en
de onderchef de heer D. J. Lambooy, mr.
Joh. J. Belinfante en dr. N. A. C. Slotema-
ker de Bruine, resp. namens de persbu-
reaux A. N. P. en Aneta en een groot aan
tal journalisten, leden van den kring en
vertegenwoordigers van dagbladen.
Welkomstwoord van den voorzitter.
De voorzitter van den Ned. Journalisten
kring, de heer Henri Dekking, heette de
aanwezigen welkom. Hij meende, de zoo
welbezette en zoo gedistingeerd bezette
tafel rondziende, wel te mogen vertrouwen
dat ook ditmaal het noenmaal een belang
rijk welslagen zou zijn. Hij herinnerde aan
de diverse autoriteiten, die reeds voor den
Kring hebben gesproken.
Met ir. de Kok doet een der grootste lei
ders in ons nationaal bedrijfsleven zijn in
treden in onzen sprekerskring.
Spreker schetste de schitterende carriere
van den heer de Kok.
Rede van ir. de Kok.
Aan het einde van het noenmaal gaf de
heer Henri Dekking het woord aan ir. J. E.
F. de Kok, voor het uitspreken van zijn
rede over: „Nederland en de petroleum
industrie".
Wist U eigenlijk wel, zoo vroeg de heer
de Kok, dat de petroleum-industrie nog
zeer jong is? Eerst in 1859 boorde kolonel
Drake de eerste bron in Pennsylvanië aan,
al werd er ook ten tyde van Nebukadnezar
reeds met asfalt bemetseld en geplaveid
Nederland is al heel spoedig een rol gaan
spelen in de petroleumindustrie door de op
richting in 1890 van de Koninklijke Neder-
landsche maatschappij tot exploitatie van
petroleumbronnen in Nederlandsch-Indië.
Alleen brand-petroleum (Kerosine) had
in den beginne als product beteekenis.
Vandaag worden uit de petroleum tal van
variëteiten gemaakt, waarvan spr. een op
somming gaf, die echter niet volledig kon
zijn. Het moderne leven is zonder petroleum
onbestaanbaar.
Terugkomend tot de Koninklijke herin
nerde spr. aan Deterding's invloed, die van
de Koninklijke een wereldconcern maakte
door verkrijging van een gordel van petro-
leum-terreinen over de geheele wereld.
Samenwerking met of overneming van an
dere maatschappijen was steeds het doel en
zoo ontstond er een maatschappij met een
kapitaal van meer dan 500 millioen gulden,
waarvan men veilig kan aannemen, dat
meer dan driekwart zich in Nederlandsche
handen bevindt, hetgeen, gelet op de hui
dige beurskoersen, beteekent, dat het Ne
derlandsche publiek een belang van ruim
een en een kwart milliard gulden by de
petroleum-industrie heeft.
Toen in het begin van deze eeuw de auto
mobielindustrie ontstond, werd benzine een
belangrijk product en Deterding zag in, dat,
met het oog op het vervoer, een eigen
tankvloot noodzakelijk was. het eerste
tankschip werd op een Nederlandsche werf
gebouwd en in 1902 liep de J. B. August
Kessler van stapel, die ruim 34 jaar heeft
dienst gedaan. In 1910 heeft Nederland
baanbrekend werk verricht door het bou
wen van motortankschepen. De „Vulcanus"
was het eerste motortankschip ter wereld
en het werd in Nederland gebouwd. In
steeds sneller tempo moesten schepen wor
den aangeschaft en spr. wees erop, dat de
Koninklijke in crisisjaren door opdrachten
aan den Nederlandschen scheepsbouw de
werkloosheid heeft helpen bestrijden. Van
de bestelling van het eerste tankschip af
werd voor 125 millioen aan Nederlandsche
werven besteld. Aangezien dat ruim 150
schepen waren, beteekende dit, dat gedu
rende de laatste 36 jaar per kwartaal één
schip van stapel is geloopen.
De steeds toenemende productie bereikte
in 1937 een record: 32 millioen ton ruwe
olie werd in dat jaar geproduceerd. Bijna
40 procent wordt verwerkt in raffinade
rijen die zich op groot-Nederlandsch grond
gebied bevinden (de Oost, de West en
Pernis). Van Nederlandsche nationaliteit
zijn 50.000 employés bij dit bedrijf werk
zaam.
In het procédé van raffinage is groote
verandering gekomen.
Niet alleen de kwaliteit van bestaande
producten moet - worden verbeterd, maar
nieuwe producten moeten worden ontdekt.
Dit geschiedt o.a. in het laboratorium van
de Koninklijke te Amsterdam, waar mole
culen worden gemaakt en gebroken. Vrij
wel alle producten die de I. G. Farben in
Duitschland maakt, zouden wij kunnen fa-
briceeren, aldus spr.
Men heeft wel eens beweerd, dat het
land verarmt door het onttrekken van dien
bodemschat.
Alsof het land rijker zou worden indien
men dien bodem onberoerd lietl
Over het automobielverkeer sprekende,
zeide de heer de Kok, dat er veertig mil
lioen automobielen over de wereld ryden,
waarvan 28 millioen in de Vereenigde Sta
ten. De behoefte aan petroleumprodueten,
zoo vervolgde spr., lijkt schier onbegrensd.
Men heeft de greote productie wel eens toe
geschreven aan oorlogsdoeleinden. De pe
troleum-industrie zou den oorlog propagee-
ren. ia zelfs wel eens uitlokken. Spr. kwam
daartegen op, zeggende dat deze industrie
alleen in vredestijd tot vollen bloei kan ko
men, wanneer orde en welvaart in de we
reld heerschen. De heer de Kok noemde
eenige cijfers.
In 1937 betaalde de Koninklijke aan sa
larissen en loonen aan haar Nederlandsche
werknemers (inheemsche inbegrepen) 38
millioen gulden. Zij keerde 86 millioen gul
den dividend uit, van welk bedrag zeker
65 millioen aan Nederlandsche beleggers
ten goede kwam. Aan onze industrie en
scheepsbouw gaf zij opdrachten ten bedra
ge van 27 millioen gulden, aan Neder
landsch-Indië kwam vijf millioen ten goede
voor bestelde goederen, en aan de Neder
landsche reederyen voor passages en
vrachten drie millioen gulden. En dan
zwijgt de heer de Kok nog van de astrono
mische bedragen, die de fiscus opeischt.
Maatschappijen als de onze, vervolgde
spr., hebben ook een open oog voor niet-
materieele belangen. Een bedrag van veer
tig millioen is aan huisvesting van het per
soneel in Oost en West geinvesteerd, de
Koninklijke steunt de missie en de zending,
financiert bijzondere leerstoelen en ver
leent hulp in legio gevallen.
Dankwoord.
De heer Dekking dankte den heer de Kok
hartelijk voor zijn voordracht. In de aan
grenzende salons, waar koffie geserveerd
werd, bleven de aanwezigen nog eenigen
tijd napraten.
De minister van justitie heeft vet volgende
schrijven gericht tot de procureurs-generaal,
tot de fungeerende directeuren van politie
en tot den inspecteur der koninklijke mare-
chaussée, bureau grensbewaking en rijks
vreemdelingendienst:
De verscherpte controle op vreemdelingen
zal er toe leiden, dat hier te lande gevestig
de personen die familieleden of vrienden
van vreemde nationaliteit voor eenigen tijd
op bezoek wenschen te ontvangen, zich veel
al van te voren bij de politie van de plaats
hunner inwoning zullen vergewissen of der
gelijk tijdelijk familie- of vriendenbezoek
kan worden toegestaan.
In die gevallen ware door de politie nauw
keurig te onderzoeken, of het inderdaad een
reëel familie- of vriendenbezoek van slechts
tijdelyken aard en niet zooals in de prac-
tijk herhaaldelijk voorkomt een poging
om zich in ons land te vestigen of eenige
ander doel geldt.
Terzake zy, onder verwyzing naar
mijn aanschrijving van 7 Mei j.1. mede
gedeeld, dat vreemdelingen, van wie
kan worden aangenomen, dat zy, onder
den druk der omstandigheden, het
land, waar zij gevestigd zijn, verlaten en
alzoo als „vluchtelingen" worden aange
merkt, ook niet voor bezoek hier te
lande mogen worden toegelaten, tenzij
zy kunnen aantoonen, dat zij in een an
der land dan hetwelk zü verlaten heb
ben, met goedvinden van de betreffen
de autoriteiten, duurzaam verblijf £e~
vonden hebben.
Ik teeken hierbij nog aan, dat de in som
mige paspoorten van vreemdelingen voorko
mende verklaring betreffende hun geoor-
loofden terugkeer naar het land van her
komst, op zichzelf geenerlei waarborg biedt,
dat houder daarvan niet als vluchteling in
den zin mijner eerstgenoemde aanschrijving
zcu zyn aan te merken.
Wanneer de realiteit van het tijdelijk be
zoek komt vast te staan, dan is het, ter voor
koming van moeilijkheden bij de toelating
aan de grens gewenscht, dat zulks door of
vanwege het hoofd van plaatselijke politie
worde vastgelegd, b.v. door een onderschrift
op den brief waarbij tot bedoeld bezoek
wordt uitgenoodigd.
In het algemeen toch zal, vooral wanneer
de vreemdelingen slechts over weinig geld
middelen beschikken, doorlating aan de
grens voor familie- of vriendenbezoek zon
der een dergelijke verklaring van politie
niet kunnen plaats hebben.
Bedoelde gedragslijn heeft bovendien het
voordeel, dat de politie ter plaatse op de
hoogte is en zooveel doenlijk behoort te con
troleeren of inderdaad vertrek plaats heeft
na afloop van den voor het bezoek gestel
den termijn.
SLECHTE BEHANDELING VAN
DUITSCHE EMIGRANTEN.
Adres aan den minister.
De Nederlandsche afdeeling van den inter
nationalen vrouwenbond voor vrede en vrij
heid heeft het volgende adres gezonden aan
den minister van justitie:
Excellentie.
Uit betrouwbare bron werd te onzer ken
nis gebracht:
1. Dat zich, sinds meer dan drie weken,
in het huis van bewaring te Rotterdam eeni
ge Duitsche emigranten bevinden, opgeslo
ten in volslagen afzondering, elk in een cel;
2. dat voor hen zelfs niet de mogelijkheid
bestaat om, althans eenmaal per dag, „ge"
lucht" te worden;
3. dat zy noch geschenken, noch zelfs
fruit van buitenaf mochten ontvangen;
4. dat in hun cel den geheelen nacht door,
het licht bleef branden zoodat zij feitelijk
geen oogenblik volkomen tot rust kwamen.
5. dat, tengevolge van dezen zenuwsloo-
penden toestand, een der jonge mannen,
jaar oud, zich door ophanging van het leven
beroofde.
6. dat zijn advocaat hiervan vijf dagen on
wetend werd gehouden niettegenstaande een
poging om hem te bezoeken.
Van deze jonge mannen weten wij niets
af. Hun politieke gezindheid, hun verleden
zijn ons volslagen onbekend.
Op grond van zuivere menschelykheid
achten wij het echter onzen plicht de aan
dacht van uwe excellentie op dezen grooten
misstand te vestigen, nu dit ontstellende feit
tot onze kennis is gebracht. Wij spreken den
ernstigen wensch uit, dat tegen dergelijke
inbreuken op recht, beschaving en huma
niteit met kracht zal worden opgetreden.
Het adres is geteekend door de presidente
der Nederlandsche afdeeling mevr. C. Ra-
mondt-Hirschmann, en door de vice-presi-
dente jkvr. J. Repelaer van DrieL
„U gelooft misschien niet, me
vrouw, dat ik altyd zoo was zooals
nu
„Neen, want de vorige keer, toen
U hier was, was het Uw rechter
been, dat niet in orde was!"
