DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Uit den Alkmaarschen Raad. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 153 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 2 Juli 1938 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang De boomen van den Hout zijn veel meer waard dan het hout van de boomen. Dat er nu al een aanval op onze schatkist gedaan werd, bewijst wel, dat het luchtgevaar niet denkbeeldig is. Dinsdagsmiddags zullen de kappers zich alleen met de natuurlijke watergolven mogen bemoeien. Nieuws in 't kort. ALKMAARSCHE COURANT. In vroeger jaren was een gemeente een zelfstandig onderdeel van den Staat met een eigen bestuur. Tegenwoordig is die zelfstandigheid grootendeels verdwenen, maar er is nog altijd een bestuur, dat beslui ten mag nemen, welke eerst van kracht worden als andere autoriteiten er hun hooge goedkeuring aan gehecht hebben. Men heeft langzamerhand geleerd een ge meente niet alleen meer als een onderdeel van den Staat te beschouwen, maar als een onderneming. Immers, elke gemeente voor ziet voor een groot deel in eigen onderhoud door het exploiteeren van winstgevende be drijven, door het propaganda maken voor vreemdelingenverkeer, door het lokken van nieuwe en liefst goed gesitueerde bewoners door middel van diverse scholen, villa-ter reinen en plantsoenen. „Vestigt U in deze gemeente", zeggen diverse stadsbesturen in fraai geïllustreerde folders en zij sommen dan allerlei dingen op, welke die vestiging aantrekkelijk maken, waarbij vroeger ook nog wel eens naar voren gebracht werd, dat er lage belastingen werden geheven, maar die tijd is helaas voorbij. In zekeren zin zijn de B. en W.'s en de ge meenteraden dus bestuurders van onderne mingen geworden en deze voeren naast el kaar in heel den lande een heftigen concur rentiestrijd. Wie het aantrekkelijkste bod doet heeft kans op vestiging van de meeste nieuwe bewoners en het kleedje van groen en bruin waarin een gemeente zich heeft ge stoken, haar bezit aan bosschen en plantsoe nen, is als het ware de etalage waarin zij zich naar buiten aan de belangstellenden komt presenteeren. De exploitanten van Alkmaar hebben in dit opzicht niet te klagen. Nog afgezien van bijzondere attracties als de kaasmarkt waartegen geen andere gemeente kan con- curreeren hebben wij hier een Heilooër bosch om den hoek van de deur en een zeer fraaien Hout met diverse attracties. Plant soenen zijn wel eens de longen van een stad genoemd en wij hebben eigenlijk meer lon gen dan voor onze ademhaling noodig is. Wij hebben fraaie stadswallen, diverse plantsoentjes en onzen onvolprezen Hout en wij hebben er een aparten directeur voor om dat alles zoo goed te onderhouden, dat men er van alle kanten met pleizier naar komt kijken. Dat is onze etalage en als wij er de kijkers mee getrokken hebben, probeeren wij er koopers van te maken. Kijken is koopen, niet alleen bij Cloeck, maar ook bij de ge meente. Komen er menschen die een plaats van vestiging zoeken op Alkmaar af, dan toonen wij onze kerken en scholen, ons gas en onze electriciteit, onze kaasmarkt, onze boschplannen, onze nieuwe woonwijken en alles wat een goeden indruk zal kunnen ma ken. Dan zijn we eigenlijk winkeliers en nu is het maar de groote vraag wat we zullen doen als de klant eens niet iets uit den winkel maar uit de etalage zal willen hebben. Wat doet een middenstander in zoo'n geval? Hij zal dat waarschijnlijk liever niet ver- koopen, want hij vermindert de aantrekke lijkheid van zijn etalage. Maar we stellen ons voor dat zouden we althans als mid denstander doen dat wanneer de klant niet te veel vraagt en wanneer die klant iemand blijkt te zijn van wien in de toekomst veel voordeel is te verwachten, dat wij toch bereid zouden zijn al het mogelijke te doen om hem niet los te laten en bij een concur rent te laten koopen. En wanneer dus de Noord-Hollandsche Le vensverzekering van 1891 ons niet alleen het behoud van een onzer mooiste gebouwen wil waarborgen, maar bovendien een stichting wil bouwen waardoor vele goed gesitueer den de gedunde rijen van de Alkmaarsche belastingplichtigen komen versterken en tal van bouwvakarbeiders een belegde boterham kunnen verdienen, op voorwaarde, dat wij een klein stukje van onze plantsoenen wil len afstaan, dan zullen wij als verstandige zakenmenschen daarin moeten toestemmen. Dan zullen wij zij het met het bekende bloedende hart een offertje moeten bren gen en wij zullen moeten zorgen wat wij hier aan etalagemateriaal verliezen elders door het maken van nieuwe etalages weer te winnen. Er zijn in onzen Raad menschen, die zich met hand en tand verzetten tegen het uit dunnen van struikgewas en het rooien van een boom en het maakt den indruk, dat elk struikje dat wij verliezen nimmer meer te vervangen zal zijn. Het nageslacht heeft de heer Van de Vall gezegd zal ons ver wijten, dat wij Alkmaar stelselmatig ont luisterd hebben, maar er is een nog veel grooter gevaar, namelijk, dat het nageslacht ons zal verwijten, dat een kortzichtig ge meentebestuur het met schulden heeft over laden. Wanneer wij er in slagen hier rendee rende ondernemingen en fabrieken en goed gesitueerde bewoners te krijgen, dan is het niet zoo erg, dat er hier en daar en boompje verdwijnt en een plantsoentje verkleind wordt, want boomen zijn opnieuw te plan ten en er is geen enkele reden waarom wij bij stadsuitbreiding niet voor meerdere par ken en plantsoenen zouden zorgen. Er is een bekend Engelsch spreekwoord waarin gezegd wordt, dat het de fout van de handeldrijvende Hollanders is, dat zij te veel vragen en te weinig geven. Er komen hier geen fabrieken als de industrieelen den grond zoo duur moeten betalen, dat zij el ders goedkooper terecht kunnen en men schijnt hier nooit te hebben begrepen, dat zelfs gratis afgestaan industrieterrein in de toekomst een groot financieel voordeel voor de gemeente kan beteekenen. Hoe groot is de verontwaardiging van som mige raadsleden geweest toen de pachter van den Muziektuin wat struikgewas uitdun de om zijn zaak beter te kunnen exploitee ren, hoe steekt men nog altijd den draak met de bewoners van Westerlicht als deze oude menschen hinder van het bladgewemel heb ben en tevergeefs om het snoeien van enkele boomen en struiken vragen. En geen oogenblik wordt daarbij bedacht, dat een gebouw als Westerlicht een sieraad van den Hout en een attractie voor alle be zoekers van Alkmaar is en dat de honder den bewoners van zeer groote beteekenis zijn voor onzen middenstand en onze stede- lijke financiën. Er schuilen maar weinig goede kooplieden onder onze Alkmaarsche Edelachtbaren en het is voor een groot deel de schuld van de kortzichtigen als onze financiën door het vertrek of het wegblijven van goed gesi tueerde bewoners in deplorabelen toestand verkeeren. Gelukkig hebben wij bij en W. ditmaal een koersverandering kunnen constateeren. Men was daar niet ongenegen een klein stukje van onzen Hout af te staan om de ze kerheid te hebben, dat de Levensverzeke ringmaatschappij hier een onderneming zou stichten waarvan het gebouw niet alleen een sieraad voor onze stad zou zijn, maar die tevens, door de vestiging van vele goed ge situeerden van groot financieel voordeel zou blijken. Het ging slechts om 80 M2. grond, een nie tig onderdeeltje van ons plantsoen, dat, door het iets omleggen van een wandelpad, geen schade van beteekenis zou ondervinden en waarbij de omgeving door de stichting van een groot en fraai bouwwerk meer in aan zien zou winnen dan verliezen. Maar om deze 80 vierkante Meter heeft de Raad uren gedebatteerd. Schoonheids- en andere commissies brachten negatieve advie zen uit en toen het bekend werd, dat er enkele boomen zouden verdwijnen was al te voorspellen wie er in wanhoop de armen ten hemel zouden heffen en zich uit overwegin gen van misplaatste natuurbescherming tegen een in hun oogen verderfelijk vanda lisme zouden verzetten. Men wenschte aanhouding om den archi- teR te bewegen een ander bouwplan te ma ken, maar B. en W. hadden in diverse con ferenties al vernomen, dat op grond van techniek en exploitatie geen ander bouw plan mogelijk was. Wanneer de Raad dit af wees was er alle kans, dat de aanvrage werd ingetrokken en het te stichten rusthuis niet in Alkmaar zou worden gevestigd. Nadat een voorstel tot doellooze aanhou ding met 14 tegen 7 stemmen was verwor pen heeft de Raad gelukkig met 17 tegen 4 stemmen die van de heeren Van de Vall, Leesberg, Appel en Stoutjesdijk den ver koop van het stukje grond in den Hout goed gekeurd na de uitdrukkelijke toezegging van het college, dat er buiten den thans ver kochten grond geen boom en geen struik gesnoeid zal worden om de bewoners van de nieuwe stichting wat zon of wat uitzicht te kunnen geven. Wanneer Huize Voorhout, als belangrijk onderdeel van de nieuwe stichting er niet reeds gestaan had, zou de gemeentelijke kortzichtigheid er ongetwijfeld toe geleid htben, dat de exploitanten Alkmaar den rug toegekeerd hadden en hun voordeel bren gende onderneming in Bergen of in Heiloo hadden gevestigd. Wy hebben een gemeentelijken luchtbe schermingsdienst, althans een in den Haag goedgekeurd plan voor een dergelijken dienst en de voorbereiding is in een verge vorderd stadium gekomen. Dat danken wy aan den commissaris van Politie, die, daarbij krachtig gesteund door den inspecteur Lan- gendijk, tot dusver alle maatregelen heeft genomen welke tot een zoo doeltreffend mo gelijke bescherming der burgerbevolking kunnen leiden. Niemand kan voorspellen in hoeverre deze bescherming van eenige beteekenis kan zijn, maar evenmin als men de brandweer zou willen missen omdat deze toch niet alle brandschade kan verhinderen, evenmin zou het verstandig zijn geen voorbereidingen tegen luchtbescherming te treffen uit de overweging, dat men by een aanval toch niet in staat zou zyn alle daaraan verbonden on heilen te voorkomen. Het is vanzelfsprekend, dat wy moeten trachten een paniek te voorkomen en het aantal slachtoffers zoo klein mogelijk te ma ken en het is in onze Raadszaal alleen de heer Appel, die geen man en geen cent wil afstaan omdat wij door de bescherming van ons leven en ons eigendom eigenlijk daad werkelijk zouden deelnemen aan het mili tairisme. De politie had een goedgekeurd plan en wy zouden de uitwerking daarvan graag in handen van den commissaris hebben gelaten als deze functionnaris niet meegedeeld had. dat hij in tyd van oorlog zoo vele politio- neele beslommeringen had, dat hij zich niet ten volle aan de bescherming der bevolking tegen luchtaanvallen zou kunnen geven. Dus moest er een andere leider gezocht worden en de burgemeester, die dezen moet benoemen, heeft daarvoor den heer Goettsch uitgekozen, een leeraar van de H.B.S., die, als oud-reserve-officier reeds commandant van de Burgerwacht is en blijkbaar voldoen de tijd en gelegenheid kan vinden de lucht bescherming er nog by te nemen. We hebben ook in onzen Raad een reserve kapitein, namelijk den heer Woldendorp, maar die is van de militaire administratie en heeft meer verstand van het aankoopen van fourage en het inkwartieren van manschap pen dan van de bescherming tegen mosterd gas en brisantgranaten. Dat weet de heer Woldendorp, die een bescheiden man is, zelf het allerbeste, maar hij vestigde de aandacht van den Raad op de officieren van het hier komende regiment luchtdoelartillerie, die bij uitstek deskundig zouden wezen en zijn ad vies zou alleszins de overdenking waard zijn, als er niet de zekerheid was, dat deze artil lerie-officieren in tijd van oorlog de handen vol aan hun eigen werk zullen hebben. Zoo is het ook met diverse reserve-offi cieren en den heer Van Drunen, die een werkloozen kapitein zou willen benoemen, werd duidelijk gemaakt, dat er wel veel werkloozen zijn, maar helaas geen werk- looze officieren. We zouden dan naar een gepensionneerden beroepsmilitair moeten zoeken en die was er blijkbaar wel, maar de burgemeester had nu eenmaal zijn zinnen op den leeraar gezet in de verwachting, dat de correctie van de schoolschriften niet zooveel tijd in beslag zou nemen of hij zou zich ook nog voor de luchtbescherming kunnen in teresseeren. De burgemeester heeft het recht van benoeming, dus behoefde er over de geschiktheid van den candidaat niet lang gedebatteerd te worden en had de Raad al leen maar te besluiten of men dezen func tionaris al dan niet een douceurtje van 500 per jaar met 100 voor assistentie zou geven. Er waren raadsleden, die dat veel te veel vonden en die nu het plan er eenmaal was met een kleine vergoeding volstaan wilden om in tyd van oorlogsgevaar de werkzaamheden met een veel hoogere be zoldiging te honoreeren. Ten slotte heeft men met de stem van den heer Appel tegen de vergoeding goedgekeurd, maar de heef Woldendorp wees er op, dat de benoemde momenteel niets anders te doen had dan in de voet stappen van zijn voorganger te treden en dat het ten slotte de commissaris van Politie geweest is, die, geheel vrijwillig en afge scheiden van zijn eigenlijke taak, het be staande plan had ontworpen en daarvoor nimmer eenige vergoeding heeft gekregen. Hem zou daarom allereerst een financieel blijk van belangstelling toekomen en de burgemeester, die daarmee volkomen ac- coord kon gaan, had onmiddellijk aan die gedachte uitvoering gegeven als diverse raadsleden zich niet herinnerd hadden, dat er nog zooiets als een financiëele commissie bestaat, die gewoon is de noodzakelijkheid van dergelijke gratificaties van alle kanten te bekijken en na te gaan welk bedrag dar- voor in uitzicht mag gesteld worden. Dus is er een nader voorstel te verwach ten en het lykt ons alleszins billijk, dat wanneer bewezen diensten betaald worden, zij, die vrijwillig hun tijd en hun werkkracht hebben gegeven, daarbij niet over het hoofd gezien worden. Van de luchtbescherming naar de barbiers is maar een klein stapje, althans op de raadsagenda, waar de betreffende voorstel len vlak onder elkaar stonden. Men heeft deze barbiers in het grijs ver leden wel eens baardschrappers genoemd, maar dat is een kleineerende benaming, die in dezen tijd niet-meer te pas komt. Want de vroegere baardschrapper, die het gezicht van zijn klanten bij het puntje van den neus omhoog trok, is uitgegroeid tot een schoon heidskunstenaar. Hij styleert golven op bekoorlijke vrou wenhoofden, watergolven, electrische golven en soms ook radiogolven, die niet te zien zyn. Hy permanent niet een garantie van een week tot een half jaar, dat het geper manente ook permanent zal blijven, hij ma nicuurt en hy pedicuurt, hy trekt haren uit en zet ze ergens anders weer in al zyn dat dan ook niet dezelfde haren hy verft en hy grimeert, hy masseert en hy electri- ceert, hy haalt rimpels op en toovert kuil tjes in wangen en hij kan in een half uur tyds van een bejaarde dame een backfischje van achttien maken. Dat is levende kunst, althans kunst met levend materiaal en de kappers van tegen woordig zetten dan ook niet meer „Barbier" en „Haarknippen" op hun ramen, maar „Coiffeur" en „Ondulation Marcelle". Er zijn hier en daar natuurlijk ook nog wel kappers, die tegen bescheiden tarief op ouderwetsche wijze knippen en scheren, maar een kapper, die niet minstens één Fransch woord op zyn ruiten heeft staan, is een man, die den polsslag van den tyd niet gevoeld heeft. Men vergeve ons deze kleine afdwaling, wij komen nu weer tot de kwestie, welke in den Raad is besproken, namelijk het voor stel van B. en W. om, op verzoek van den Raad, voor de kappers en barbiers-salons op een bepaalden dag van de week een ver plichte middagsluiting voor te schrijven. De Raad is daar al eens meer mee bezig geweest, maar de organisaties hebben zich met de kwestie bezig gehouden en men had het gevoel, dat de vereenigingsbesturen tegen sluiting waren en daartoe ook de niet- aangesloten vakgenooten wilden dwingen. En omdat ieder ten slotte een eigen vrije meening moet kunnen uiten, heeft het col lege een speciale kappersvolkstemming uit geschreven en hebben op 9 Juni alle sche rende en knippende broeders van het gilde op het stadhuis een gesloten biljetje kunnen inleveren, waarin zij konden mededeelen, of zij op een Dinsdag zouden willen sluiten en zoo ja of dat dan op een Dinsdagmiddag of op een Dinsdagmorgen zou moeten wezen. Er stemden 45 patroons voor den Dinsdag middag, 13 voor den Dinsdagmorgen, één voor den geheelen dag, er waren er twee, die hun stembiljet verkeerd invulden en vijf, die liever bleven werken. De Raad werd dus niet voor een moeilijk probleem gesteld en men had eenvoudig te bepalen, dat, met het oog op den veelal ver- moeienden arbeid, welke ook den Zaterdag middag eischt, het zoowel voor de patroons als voor de bedienden noodzakelijk was op Dinsdagmiddag te sluiten. Maar zoo eenvoudig bleek de zaak niet te wezen. De heer Keysper had een onderzoek inge steld waarom men eigenlijk elke week een middag vacantie zou willen hebben en was daarbij tot verrassende resultaten gekomen. Er waren kappers, die wel eens wilden gaan zwemmen of visschen, en er waren er, die met hun vrouw door het bosch wilden wandelen. Vrouwen en visschen waren de voornaamste drijfveren tot de sluiting ge weest en dat vond de heer Keysper nu eigenlijk geen belangrijke objecten om er extra vacantie voor te geven. Hij kwam als een tweede Henlein op voor de verdrukte minderheden en wees er op, dat de dertien voorstemmers voor de mor gensluiting toch ook recht op vervulling van hun verlangens hebben, zoodat hij voorstel de een verordening in den geest van „vrij heid, blijheid" samen te stellen en ieder ge legenheid te geven vacantie te nemen op het oogenblik, dat hy dat zelf wenschte. Dat laatste werd krachtig ondersteund door het nieuwe raadslid den heer Mak, die zich, in navolging van den heer Van de Vall, statig uit zijn zetel verhief en met de handen in zijn zakken zijn maidenspeech heeft gehouden. Fruitwinkels zei hij en hij had er nog wel sigarenwinkels en banketbakkerijen bij kunnen noemen mogen des Zondags kiezen welke uren zij geopend willen zyn en zy krijgen een door de politie afgestem pelde kaart voor de ramen waarop die uren vermeld staan. Zoodoende zoekt ieder den tyd uit, welke hem het beste past en zoo doende voorkomt men ook, dat het pu bliek op bepaalde uren van den Zondag nergens meer terecht kan. Wij zyn den heer Mak dankbaar, dat hij dit argument naar voren gebracht heeft, want inderdaad wordt bij het vaststellen van verordeningen als deze het belang van de consumenten geheel over het hoofd ge zien. Er zyn sommige dagen in het jaar, dat de schoenmakers gezamenlijk op reis gaan en niemand zal deze nijvere werkers hun va- cantie-uitstapje misgunnen, maar de tal- loozen, die juist in dien tyd een schoen reparatie noodig hebben staan vaak voor onoplosbare problemen. Er zijn menschen, die op bezoek of naar een conferentie moeten en zich nog even willen laten scheren en zy vinden zelfs in onze hoofdstad alle salons tegelijkertijd ge sloten en moeten zich met een baard als die van de apostelen bij hun gastheer presen teeren. Dat alles, zegt men, komt door de concur rentie, want een barbier wil niet sluiten als zijn buurman het ook niet doet uit vrees, dat zijn klanten anders van den een naar den ander zullen loopen. Maar dat is een nietszeggend argument, omdat een goede barbier zyn klanten wel houden zal, ook al worden zij, noodgedwongen, eens een keer met een vreemd mes geschoren en omdat wanneer de eene groep 's morgens en de andere 's middags sluit, de mogelijkheid van winst en verlies van klanten aan beide zijden precies gelyk blijft. Een amendement-Keysper om zaken in de buurt van belangrijke verkeerscentra ont heffing te verleenen, werd gelukkig niet voldoende ondersteund om in stemming gebracht te worden. Alleen al de vraag wat een belangrijk verkeerscentrum is en wie er al dan niet in aanmerking zouden komen, zou ongetwijfeld tot groote onzekerheid en willekeur hebben geleid. Slechts bleken B. en W. bereid vóór of na de officieele en officieuse feestdagen het sluitingsverbod op te heffen. Op alle andere Dinsdagen van het jaar zal men de kappers- patroon met hengel en schepnet langs de oevers van het Noordhollandsch Kanaal en in den verboden vischtijd op een bankje in den Hout kunnen vinden, waar zij gezellig met hun vrouwen naar de hertjes zitten te kijken. De Valera eerste minister. - De Iersche dail heeft de Valera met 75 tegen 45 stem men tot minister-president van Eire geko zen. De labourafgevaardigden en de onaf- hankelijken hebben zich van stemming ont houden. De samenstelling der regeerir.g blijft geheel ongewijzigd. Vier kinderen onder oogen van hun moeder verdronken. - Op de Styr in Polesie bij Pinsk zijn vier kinderen gaan spelevaren met een boot, die lek was. Midden in de rivier liep de boot vol water en zonk. De kinderen verdronken. Hun moeder, die aan den kant van de rivier stond, onmachtig om hulp te verleenen, werd waanzinnig. Zij is in een zenuwinrichting opgenomen. Versterking van de vloot. - Het Ameri- gaansche departement van marine heeft de marinewerf opdracht gegeven drie onder zeeërs te bouwen en heeft een contract ge- teekend met de Electric Boat Company voor het bouwen van drie andere onderzeeërs. De kosten van deze zes schepen zullen meer dan dertig millioen dollar bedragen. De emigratie naar Australië. - Inzake de aanbeveling van de Londensche emigra tieautoriteiten, dat Australië in verband met de weinige Britsche emigranten, in andere landen moet zoeken, vooral in de Noorde lijke landen, heeft gisteren minister-presi dent Lyons te Canberra verklaard, dat Australië emigranten uit andere landen wel geen financieelen steun voor de reis zal verschaffen, doch hen wel met vreugde zal begroeten. Evenwel zullen steeds de belangen van de Australische werklieden op de eerste plaats worden behartigd. De onrustige toestand. - De autoriteiten hebben te Jeruzalem en te Tel Aviv de be paling opgeheven, dat des avonds na een bepaald uur niemand zich meer op straat mag begeven. Intusschen hebben zich nieu we incidenten voorgedaan. Bij Jaffa zijn twee joden door schoten gewond. Te Haïfa zyn joodsche inrichtingen overvallen. Poli- tiehulp werd ingeroepen. De politie vuurde op de aanvallers. Verder zyn wederom da den van sabotage gepleegd op de olieleiding en is een trein overvallen. Ten slotte is bij Bethlehem een mijn ontploft, waardoor drie personen gewond werden. Gisteravond is te Jeruzalem een Britsch soldaat gewond door onbekenden, vermoe delijk Arabieren, die schoten op hem losten uit een dondere laan nabij het postkantoor te Jaffa. 4*

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1