dagblad voor alkmaar en omstreken. Het bezoek van het Britsche koningspaar aan Parijs. Koningin-Hoeder Maria van Roemenië overleden. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. No. 167 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven francc aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Dinsdag 19 Juli 1938 Besprekingen iusschen de ambassadeurs. Héér dan een beleefdheidsbezoek De algemeene toestand. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 140e Jaargang EEN PLOTSELING EINDE. ALKMAARSCHE COURANT. Parijs is gereed, om zijn vorstelijke gasten uit Engeland te ontvangen! Teza men met den president der republiek heeft Bonnet Maandagmiddag nog een laatste bezoek gebracht aan de apparte menten, die voor het Britsche konings paar op den Quai d'Orsay in gereedheid zijn gebracht. Overal wapperen reeds de vlaggen van beide landen en van de Place de 1'Etoile tot de Place de la Con corde vormen de Champs Elysees één groote vlaggenzee. Parijs is in feestelijke afwachting! Het bezoek van het Britsche koningspaar moge dan officieel een beleefdheidsbezoek zijn, in feite beteekent het veel meer en moet men de politieke of diplomatieke beteekenis er van op den voorgrond stellen. Dat wordt wel bewezen door de uitlating van Havas, volgens welk persbureau de reis van de Britsche koninklijke familie de bekrachtiging zal beteekenen van de houding, welke de beide regeeringen op 29 April j.L hebben aangenomen. De huidige internationale omstandigheden en de gevaren, die Europa bedreigen, geven zoo meent men in goed-ingelichte kringen, aan deze bijzondere uiting der Fransch- Britsche eensgezindheid een meer dan ge wone beteekenis, die door de geheele bevol king van Frankryk volkomen wordt beseft. Op 29 April, na het verblijf van Daiadier en Bonnet te Londen, stelde het communi qué „de nauwe belangengemeenschap, die Frankrijk en Groot-Britannië vereenigt" vast en het voegde daaraan toe: „De Fransche en Britsche ministers zijn het er over eens ge worden, dat het onder de huidige omstandig heden van het grootste belang was, dat de twee regeeringen voortgaan met haar poli tiek van raadpleging en samenwerking ter verdediging niet slechts van haar eigen be langen, maar tevens van de idealen van na tionaal en internationaal leven, die den twee landen gemeen zijn". Men heeft zich sinds dien aan dit program gehouden, en de Tsje- choslowaaksche affaire van den 21sten Mei heeft aangetoond, welk een invloed er uit gaat van parallelloopende acties van Londen en Parijs. De reisplannen al oud. Het denkbeeld van een reis van het Brit sche koninklijke paar naar Parijs is ai oud. Er was zelfs een oogenblik sprake van de komst van Hunne Majesteiten te laten sa menvallen met de eventueele heropening van de Parijsche wereldtentoonstelling. De uit- noodiging werd in November 1937 overge bracht door den toenmaligen minister van tuitenlandsche zaken, Delbos. Op dat mo ment waren de betrekkingen tusschen En geland en Italië nog steeds gespannen en de fascistische regeering koesterde evenzeer wrok jegens Engeland als jegens Frankrijk. Sindsdien heeft Italië een duidelijk onder scheid gemaakt tusschen Londen en Parijs. De reis van koning George, aldus Havas, bewijst, dat die poging om een scheiding te bewerken tusschen de twee bevriende lan den, tot mislukking gedoemd is. Sinds de consolidatie van de spil Berlijn Rome door Hitler's reis naar Italië, is de „en tente cordiale", die steeds ten grondslag heeft gelegen aan de buitenlandsche poli tiek van Londen en Parijs, in Frankrijk meer populair geworden dan ooit te voren. De at mosfeer, die op 14 Juli te Parijs heerschte tijdens de troepenparade en tijdens de fees telijkheden die daarop volgden, was reeds Fransch-Britsch. Alle bladen hebben dat ge constateerd. De volksmassa's hebben het ter stond gevoeld. De sfeer, die hieruit ontstond, was er een van vreugde, maar ook van ernst. Iedere Franschman heeft het gevoel, dat de Fransch-Britsche broederschap de eenige en onontbeerlijke waarborg is tegen de bedreigingen, die dezen zomer opnieuw kunnen ontstaan. De besprekingen van Halifax en Bonnet. Lord Halifax, die den koning zal vergezel len, zal besprekingen voeren met minister Bonnet. De twee ministers van buitenland sche zaken zullen inlichtingen uitwisselen over de bijzonder actueele internationale vraagstukken en nauwkeurig de gemeen schappelijke houding vaststellen, die de twee regeeringen zullen aannemen. Niettemin verzekert men, dat het diplomatieke aspect van de reis van het Britsche koninklijke paar slechts bijkomstig is en dat de beteekenis van de manifestaties, die vandaag zullen be ginnen, vóór alles moet worden gezocht in de symboliek van de aanwezigheid van den Engelschen koning en de koningin temidden het Fransche volk. Een bericht van Havas uit Londen ver meldt de diplomatieke kwesties, welke door Lord Halifax te Parijs zullen worden behan deld. Zijn besprekingen met Bonnet werden voorbereid door de ambassadeurs, met name door Sir Eric Phipps, die de laatste dagen te Londen heeft doorgebracht om met den lei der van het Foreign Office te confereeren. De Fransche ambassadeur Corbin is zijner zijds twee dagen voor het Britsche konings paar uit Londen vertrokken, ten einde reeds Maandag een bespreking te hebben met de Fransche ministers. Bijzondere aandacht zal tijdens de bespre kingen worden gewijd aan de kwesties van Tsjechoslowakije en Spanje. Het onjuiste be richt, dat gisteren met betrekking tot een Tsjecho-Slowaaksche mobilisatie werd ver spreid, heeft, ook al werd het tegengespro ken, den Engelschen den indruk gegeven, dat in den loop van den zomer een alarmkreet mogelijk blijft, hetgeen de voorspellingen, die de vorige week in Britsche diplomatieke kringen werden geuit, eenigszins corrigeert. Indien dus Lord Halifax mocht betoogen, dat het noodzakelijk is, Praag nogmaals te ver zoeken den Sudeten-Duitschers het maxi mum aan correcties te doen, dat vereenig- baar is met de handhaving van de ongerept heid van Tsjecho-Slowakije, dan zaï hij er tevens op kunnen wijzen, dat de Britsche ambassadeur te Berlijn, Henderson, reeds gisteren opdracht kreeg om inlichtingen in te winnen naar den oorsprong van de ge ruchten over een Tsjechische mobilisatie, die door Duitsche bladen werden gelan- ALKMAAR, 19 Juli. Wij schreven gisteren, dat de Duitsche pers een nieuwe actie is begonnen tegen Tsjecho-Slowakije, om de zaak der Sude ten-Duitschers te steunen. Ze maakt daar bij gebruik van alle mogelijke middelen en bereikt er in het buitenland mee, dat de zaak steeds meer verward wordt. Daar is nu weer de kwestie der mobili satie-geruchten in Tsjecho-Slowakije. Het D. N. B. heeft het bericht de wereld inge stuurd, de. Tsjechische regeering heeft categorisch elke troepenbeweging ontkend en tóch gaan de Duitsche bladen ook nu door, mededeelingen te doen over een mobilisatie in het gebied der Sudeten- Duitschers. Zoo schrijft de Berliner Bör- senzeitung o.a.: Het Tsjecho-Slowaaksche officieele pers bureau heeft de naieve driestheid het Duitsche nieuwsbureau, dat naar waarheid berichten heeft gegeven over deze troepen bewegingen, „grondiger onderzoek" naar de waarheid ervan aan te raden. Deze plompe manoeuvre is door dc onbetwistbare vast stelling der feiten mislukt. Het blad con stateert verder, dat het Tsjecho-Siowaak- sche persbureau een voornaam aandeel heeft in de misleiding der openbare mee ning in Tsjecho-Slowakije. De Berliner Lokalanzeiger schrijft. Wan neer de Tsjechen de troepenbewegingen toegeven, maar tegelijkertijd verklaren, offiïïle S hWt eigenaardige opvatting over de vraag, wat onder een normale en wat onder een abnormale troepenbeweging moet worden verstaan. Wanneer meenzoo eesDannen internationalen toestand, als op het oogwïblik bestaat, sulke verstrekkende militaire maatregelen genomen "orden, het minste wat, verondersteld dat er goede wil bestaat, verwacht moet w°r^"' dergelijke dingen tijdig medegedeeld wor den. Men kan van Tsjechische zijdedeg troffen militaire maatregelen niet eenvou dig uit de wereld helpen door twijfelach tige „dementi's" te publiceeren. Het Hamburger Fremdenblatt consta teert, dat de beide dementi s die van Tsje chische zijde uitgegeven zijn, ver langsae eigenlijke feiten heengaan. Het onrustige weekend, dat Europa door Tsjechische troepenbewegingen in het grensgebie door andere onbetwistbaar waargenome militaire gebeurtenissen beleefd heeft al dus het blad, is uiterst kenmerkend dooi den aanhoudenden toestand van spanning, dien het willekeurige uitstel der oplossing der Sudeten Duitsche kwestie voor het geheele vasteland veroorzaakt. Het gevaar van den toestand duidt op de omstandig heid, dat er kringen zijn in Praag, die vij andig staan tegenover de onderhande lingstactiek van minister-president Hodzja. Het Berliner Tageblatt stelt in het licht, dat het sinds lang de kenmerkende karak teristiek der Tsjechische politiek is, dat van zelfbestemmingsrecht in het geheel niet gesproken wordt, zooveel te meer echter van militaire maatregelen. Er wordt thans bekend gemaakt, dat er tusschen Chamberlain en Daiadier een briefwisseling heeft plaats gehad van zeer particulieren aard. In het Lagerhuis heeft men Chamberlain daarover geinterpelleerd, maar hij wenschte zich er niet over uit te laten. Slechts merkte hij op, dat hij kon zeggen, dat uit die briefwisseling eens te meer is gebleken, dat tusschen beide regeeringen nauwe overeenstemming be staat omtrent alle kwesties van weder- zjjdsch belang. In verband hiermee weet de diploma tieke medewerker van de Daily Telegraph mede te deelen, dat de bewuste briefwis seling reeds tien dagen geleden plaats heeft gevonuen, doch toen geheim gehouden is. Hij meent te weten, dat Daiadier nog al ongerust was over de wending, welke de gebeurtenissen in het Westen der Middel- landsche Zee hadden genomen. De sluiting van de Fransch-Spaansche grens had geen enkele wijziging gebracht in de houding van Italië, integerdee', in Frankrijk had men kunnen opmerken, dat Italië zich nog meer inspande om Franco de overwinning te bezorgen. Te Parijs had men den indruk, dat Spanje gebruikt zou kunnen worden als basis voor een aanval tegen Frankrijk, indien de Duitsch-Fransche betrekkingen plotseling slechter zouden worden. Men vreesde verder, dat de Duitsch-Italiaan- sche politiek Engeland voor de zaak van Franco wilde winnen en verwijdering tus schen Londen en Parijs wilde brengen. Bovendien vestigde Daiadier de aandacht van Chamberlain op de laatste berichten betreffende „Duitsche militaire voorberei dingen". Uit dezelfde berichten trok men te Londen minder verontrustende conclu sies. De diplomatieke medewerker meent voorts te weten, dat Chamberlain, Daiadier heeft medegedeeld, dat hij over deze vraagstukken evenzoo dacht als de Fran sche premier. Zijn brief heeft te Parijs de grootste voldoening gewekt. Men is het er in beide hoofdsteden over eens, dat de grootste aandacht besteed moet blijven aan de gebeurtenissen in Tsjecho-Slowakije, terwijl Engeland de verzekering heeft ge geven, dat het niet minder beteekenis hecht aan een Fransch-Italiaansche overeen komst dan aan een Britsch-Italiaansche. In Parijs zal het vandaag de diplomatieke dag bij uitnemendheid zijn. De Engelsche koninklijke familie is op dit oogenblik reeds op weg naar de Fran sche hoofdstad en zal in den loop van den dag Parijs bereiken. Met het koningspaar komen de diplo maten in Parijs en om te beginnen zullen Daiadier, Bonnet en Lord Halifax de lunch samen gebruiken. Bij die gelegenheid zul len de voornaamste internationale vraag stukken de revue passeeren. Woensdag zal George VI een „diplomatieke cercle" hou den, waarbij hij de ambassadeurs en ge zanten die te Parijs geaccrediteerd zijn ontvangt, die hem uit naam van hun regee ringen zullen begroeten. Deze bijeenkomst zal geen enkel politiek karakter dragen. De besprekingen van Woensdag zullen niet volgens een bepaalde agenda, tevoren door de kanselarijen, voorbereid, gevoerd worden. Het gaat er niet om, om een ge meenschappelijke politiek op gang te bren gen, gelijk in April het geval was, toen de minister-president en de Fransche minister van buitenlandsche zaken zich naar Lon den begaven. Deze gemeenschappelijke po litiek bestaat thans en wordt dagelijks toe gepast. Het betreft hier slechts een gedachten- wisseling omtrent den huidigen staat van zaken, maar het resultaat dier besprekin gen is van te voren bekend, omdat er geen enkel verschil van meening bestaat tus schen het Engelsche en het Fransche ge zichtspunt ten opzichte van de verschillen de punten der internationale situatie. Deze opvatting bevestigd te Londen en Parijs, heeft aan de openbare meening het gevoel van volkomen zekerheid verschaft. Dit gevoel van vertrouwende rust der Fransche openbare meening, welke tot uiting komt bij het bezoek der Engelsche vorsten beteekent niet dat men in verant woordelijke kringen de verschillende be dreigingen, die boven Europa hangen on derschat. Men verklaart in welingelichte kringen slechts, dat alleen een preciseering van de Fransche en Engelsche politiek deze bedreigingen zonder effect kan maken. Op deze preciseering dan zullen de besprekin gen van Woensdag dan in het bijzonder betrekking hebben, ceerd. Dit wil zeggen, dat de kalmeerende actie van Engeland zich ook voortaan zoo wel te Berlijn als te Praag zal doen gevoe len. De Spaansche kwestie. Wat Spanje betreft zijn er drie onderwer pen, die op het oogenblik de Engelschen in teresseeren: 1. Het verzekeren van de veiligheid der Britsche handelsschepen, Lord Halifax zal de Fransche ministers op de hoogte stellen van zijn jongste voorstellen aan Burgos en hij zal zijn voornemen bevestigen, ook voort aan blijk te geven van vastberadenheid zon der zich echter tot deelneming aan het con flict te laten meesleepen. 2. Het verhaasten van de terugtrekking der buitenlandsche vrijwilligers, door de uit voering van het plan der niet-inmengings- commissie te versnellen, zoodra de partijen in Spanje het hebben aanvaard. 3. Met de grootste aandacht blijven letten op alle mogelijkheden van bemiddeling. Te dien aanzien hoopt men te Londen, dat de commissies, die tot taak hebben de vrijwilli gers te tellen en hun vertrek te controleeren, nuttige contacten zullen weten te verkrijgen. Wat de Britsch-Italiaansche betrekkingen betreft, kan Halifax slechts de verzekerin- gen bevestigen, welke Chamberlain in het Lagerhuis heeft gegeven, blijkbaar beves tigd door de briefwisseling Chamberlain-Da- ladier, volgens welke het accoord niet van kracht zal worden voordat de Spaansche kwestie is geregeld. Men weet niet of van Engelschen kant een zekere vrees zal wor den geuit, welke te Londen wordt gekoes terd inzake nieuwe mogelijkheden voor een Italiaansche inmenging in Spanje teneinde Franco's overwinning te verhaasten. Overi gens zou de Europeesche horizon niet com pleet zijn, indien deze ook niet besprekingen over de Kleine Entente en de Balkan-entente bevatte. Berlijn over het bezoek. De „Berliner Boersenzeitung" verzet zich krachtig tegen de voorstellingen van bepaal de Fransche en Duitsche bladen, als zou Duitschland voornemens zijn het Britsche koninklijke bezoek aan Parijs te saboteeren en met gebruikmaking van het Tsjechische vraagstuk een wig willen drijven tusschen Engeland en Frankrijk. Onze wensch, zoo schrijft het „Berliner Tageblatt", is uitsluitend, dat het Engelsche koninklijke bezoek aan Frankrijk iets moge bijdragen tot de vreedzame ontwikkelt der Europeesche politiek. Wij behoeven i De toestand van Koningin-Moeder Marie van Roemenië is gisteren in den loop van den dag steeds ernstiger geworden en om tien minuten voor half zeven heeft zij op het slot te Sinaia den laatsten adem uitge blazen. Koning Karei, kroonprins Michael en prinses Elisabeth waren aan het sterf bed. Ook de meeste leden van de regeering met minister-president patriarch Miron Cristea waren op het slot aanwezig. In den loop van den avond is gisteren de officieele mededeeling van den dood van de Koningin- Moeder verschenen. Een snel verloopen ziekbed. De toestand van de Koningin-Moeder was gedurende den nacht van Zondag op Maandag zeer verergerd. Gisterochtend hadden de dokters op het slot te Sinaia consult gehouden, waarna zij een bulletin hebben uitgegeven, waarin gezegd werd: „De toestand van hare majesteit is zeer ernstig geworden. Er heeft zich een nieuwe bloeding voorgedaan, waardoor de Konin gin veel bloed verloren heeft". De leden der regeering, prins Michael en prinses Elisa beth werden toen naar Sinaia ontboden. Te 16 uur werd een nieuw bulletin ge publiceerd van den volgenden inhouden: „De toestand van de Koningin-Moeder ver ergert voortdurend". De bloedingen volgen elkander op en de krachten zijn zeer afge nomen". Haar leven en werken. Koningin-moeder Maria van Roemenië is 29 October 1875 in Eastwell Park in Kent geboren, als oudste dochter van hertog Alfred van Saksen Coburg en Gotha, den hertog van Edinburgh, tweeden zoon van koningin Victoria. Zij genoot een zorgvul dige opvoeding en huwde in 1893 op het kasteel Sigmaringen met prins Ferdinand den lateren koning van Roemenië. Konin gin Maria heeft zich te Boekarest nimmer zeer goed kunnen thuis gevoelen; eerst later begon zij zich recht voor het land en zijn bewoners te interesseeren. Zij oefende na het uitbreken van den wereldoorlog, toen zij met haar gemaal den troon besteeg, de Roemeensche politiek in de richting van deelneming aan den oorlog aan de zijde der geallieerden uit. Alle moeilijkheden van den oorlog is zij goed te boven gekomen, zelfs toen het hof van Boekarest naar Jassy verplaatst moest worden. Tot de aangele genheden waarmede koningin Maria zich in hooge mate heeft bemoeid behoorde het Roode Kruis en een afdeeling daarvan werd op haar initiatief gevormd. Als Roode Kruis-verpleegster verzorgde zij de gewon den in hospitalen en ambulances achter het front, gedurende den wereldoorlog. Haar oudste dochter Elisabeth huwde in 1921 met koning Georgia II van Griekenland. Dit huwelijk, dat kinderloos is gebleven, is in 1935 voor het appèlgerecht in Boekarest ontbonden. Haar tweede dochter Maria, ge huwd met koning Alexander I van Zuid- Slavië, die in 1934 te Marseille vermoord werd, speelt nog steeds een maatschappe lijke rol in het Zuid-Slavische koninkrijk. Haar zoon, Karei II van Roemenië was ge huwd met prinses Helena van Griekenland, welk huwelijk in 1928 werd ontbonden. Maria's' vierde kind ten slotte, prinses Ileana, is gehuwd met aartshertog Anton van Habsburg Lotharingen, moeder van een bloeiende kinderschaar. A -, a>; In 1930 promoveerde koningin Marie tot doctor in de letteren honoris causa aan de universiteit van Klausenburg en zij is dik wijls als schrijfster op den voorgrond ge treden. Haar boek De geschiedenis van mijn leven voor het eerst gepubliceerd in 1934 gaf belangwekkende schilderingen van haar verblijf aan het Engelsche en Russische hof. Op haar reizen naar Frankrijk, Engeland en de Vereenigde Staten schreef zij veel voor Amerikaansche en andere buitenland sche bladen. Een van haar bekendste werken is De lelie van het leven (1913). Rouw in Roemenië. Onmiddellijk nadat de bladen in speciale edities de tijding van het overlijden der Koningin-moeder hadden gegeven, nam de bevolking van Boekarest den rouw aan. De kerkklokken luidden en de vlaggen werden halfstok geheschen. Het ministerie van binnenlandsche zaken heeft den na- tionalen rouw afgekondigd, en alle open bare vermakelijkheden zijn opgeschort tot na de begrafenis der Koningin-moeder. De minister-president, Patriarch Miron Chris- tea, heeft last gegeven, dat in alle kerken van het land godsdienstige plechtigheden moeten worden gehouden. Onder voorzitterschap van den koning is te Sinaia een ministerraad gehouden tot vaststelling van de begrafenisplechtigheden, die waarschijnlijk Zondag zullen geschie den. De Koningin-moeder zal in de kathe draal van Curtea de Argéch op 40 kilome ter afstand van Boekarest gelegen, worden begraven, aldaar zijn ook de eerste vorsten van het koninkrijk Roemenië Karei I, en koning Ferdinand begraven. Het Duitsche nieuwsbureau meldt nog, dat voor het hof en leger zes maanden zwa re rouw zijn afgekondigd. De Nuntios heeft als deken van het diplomatieke corps den koning de deelneming van de diplomaten betuigd. Vandaag zal het lijk gebalsemd worden en zal de koning in bijzijn der koninklijke familie, van den minister-pre sident en den minister van justitie het tes tament openen. Woensdag zal het stoffelijk overschot der Koningin-moeder met een specialen trein van Sinaia naar Boekarest worden overge bracht en aldaar worden opgebaard.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1938 | | pagina 1