SAMBO DE
OLIFANT
.Xecfe S. School
£xuuU om HuiMiouut
£uchtoaact
tweede blad.
Nederlandsch
ons drukwerk
Onderwijzersgenootschap.
Algemeene vergadering te
Leeuwarden.
Beroepskeuze en Nijverheids
onderwijs voor meisjes.
1 11- ■■iii.i 1 - él- ti
I S,lUU7"'j "3van hel' w«.
VLTIJD goed uit. Qgj leidverwachtte zeker,
inarscn. t o-
414 neavi ia..-
Het N.O.G. houdt vandaag en morgen te
Leeuwarden zijn 92ste algemeene vergade
ring.
De voorzitter van het genootschap de heer
H. J. Bon, constateerde in zijn openingswoord
o.m., dat ook in het afgeloopen jaar geen
verbetering van eenig belang in den toe
stand van het onderwijs en de positie der
onderwijzers is tot stand gekomen. Er is een
toestand ontstaan, die getypeerd kan wor
den met deze bewoordingen: het onderwijs
verkommert tot schade van de jeugd van
thans en de onderwijzer wordt veroordeeld
tot een moeilijk leven van fatsoenlijke ar
moede. Een toestand, die ook de regeering
als een niet-goede erkent, doch die ze niet
temin onveranderd laat voortduren met het
excuus: Er is geen geld voor verbetering
beschikbaar. Onderwijs blijft de sluitpost
der begrooting, waarvan voor bezuinigingen
gelden worden afgeknabbeld.
Nogmaals is uiteengezet, dat de te zwaar
bezette klassen in ieder opzicht nadeelig
zijn.
Dit adres zal in een audiëntie die vastge
steld is op heden, door vertegenwoordigers
van de samenwerkende organisaties (Unie
van chr. onderwijzers, Bond van Nederl. on
derwijzers, Katholiek onder wij zersverbond,
N.O.G. en Ver. van hoofden van scholen) bij
den voorzitter van den raad van mmisters
worden toegelicht. Het moet uit diens kabi
net voor het front van de troep worden ge
bracht en dan.... met gezwinde pas via
het Binnenhof naar het Staatsblad.
Een nieuwe actie tot verlaging der leer-
lingenschaal als eerste herstelmaatregel
op het terrein van het onderwijs is met
de verzending van het adres en de toelich
ting er van bij den voorzitter van den mi
nisterraad ingezet.
Indien de gezamenlijke organisaties ver
dere actie noodig of wenschelijk achten, dan
rekent het hoofdbestuur op de volle mede
werking van alle genootschapsleden. Want
de verlaging der leerlingenschaal moet nu
eindelijk eens haar beslag krijgen, dat is een
eisch in het belang van het schoolgaande
kind, in het belang van de in functie zijnde
onderwijzers, in het belang van onze werk-
looze jongeren.
Het spreekt vanzelf, dat de regeering ook
daarna nog niet van ons af is. Onverzwakt
zullen wij ook hebben voort te zetten, in het
belang van jongeren zoowel als ouderen, de
actie om een salarisregeling te verkrijgen,
die den onderwijzer een inkomen toekent,
dat in overeenstemming is met de beteeke-
nis van zijn ambt en hem daardoor ook een
menschwaardig bestaan waarborgt.
Een andere zaak, die ons N.O.G.-leden
voorstanders van het openbaar onderwijs
meer speciaal ter harte gaat, is de positie
der openbare school. Ten vorige jare hebben
we de ellende medegemaakt van de totstand
koming der z.g. concentratiewet, die de
grondwettelijk gewaarborgde positie der
openbare school het primair karakter ont
neemt en de openbare school gelijkschakelt
aan de bijzondere. Thans hebben we bijna
geheel doorleefd de eerste toepassing dezer
gelijkschakelingswet.
De ervaringen, die wij bij deze eerste toe
passing hebben opgedaan zijn deze: voor het
bijzonder onderwijs blijken de concentratie
bepalingen van zoo goed als geen beteekenis
te zijn.
Collega's zoo eindigde spr. met de
grootst mogelijke klem roept het hoofdbe
stuur u toe: blijft waakzaam. Waakt voor de
openbare school, de school boven geloofs
verdeeldheid, de school toegankelijk voor
alle kinderen, welken gpdsdienst de ouders
ook mogen belijden, of welke politieke rich
ting dezen ook mogen zijn toegedaan, waakt
voor de openbare school, die, ook waar zij
dan gekomen moge zijn beneden de thans
gestelde normen, om haar karakter toch
steeds blijft: de nationale school bij uitne
mendheid, die, omdat zij en zij alleen
de eenheid der natie kan demonstreeren,
zoo volkomen de prioriteit verdient, die de
grondwet haar toekent.
Door de concentratiewet wordt dat
blijkt al duidelijker en duidelijker die
prioriteit aangetast, en wordt op bedenkelijke
wijze het bijzonder onderwijs boven het.
openbaar bevoorrecht. Dat achten wij een
ramp niet alleen voor het openbaar onder
wijs op zich zelf, maar wij achten het ook
een ramp voor ons volk. Ongerept moet ter-
wille van onze volkseenheid gehandhaafd
blijven de bepaling, dat er voldoende open
baar lager onderwijs worde gegeven in een
genoegzaam aantal scholen.
LANGENDIJK.
Veilingsoverzicht.
De aanvoeren van de verschillende kool
soorten zijn langzamerhand toegenomen. De
prijzen zijn steeds lager geworden, totdat
deze week het laagste punt bereikt werd.
Een belangrijk gedeelte van den aanvoer
werd verhandeld tegen de vastgestelde mi
nimumprijzen of iets daar boven, doch wat
het ergste was, de laatste dagen bleken
zelfs deze minimumprijzen te hoog, of lie
ver, de aanvoeren te groot te zijn, om alles
voor de consumptie te kunnen verkoopen.
Er draaiden aanzienlijke hoeveelheden pri
ma kwaliteit roode- en wittekool door. Een
gedeelte hiervan werd voor de distributie
afgenomen, doch de rest werd verkocht als
veevoeder. Zoodat men thans met dit pro
duct ook al weer op het onrendabele niveau
is aangeland. De gelekool kon nog verkocht
worden, doch ook van deze koolsoort zijn
de prijzen beduidend lager geworden. Er
zijn nog maar enkele partijen verkocht voor
iets boven 2 per 100 K.g. De laatste da
gen noteerden wij hiervoor ook vanaf 1
1.70.
De aardappelhandel blijft buitengewoon
slecht gaan. Er is weinig vraag voor dit
artikel. De grove aardappelen, welke voor
namelijk voor export bestemd zijn, noteer
den prijzen vanaf 11.50 tot ruim 2 per
100 K.g. Schotsche muizen van de middel
soort brachten het de laatste dagen niet
veel verder dan 2.302.80 voor de al
lermooiste partijen. De overige noteerden
vanaf 1.80. Blauwe eigenheimers gingen
meestal van 2.503 per 100 K.g. van de
hand, terwijl blanke eigenheimers soms nog
lagere prijzen opbrachten.
De uienprijzen waren zeer afwisselend.
Te Noordscharwoude werd ruim 4 en 5
per 100 K.g. genoteerd, te Broek op Langen
dijk iets boven 2. Gele nep ging voor
6.708.70 per 100 K.g. van de hand.
Zilvernep, welke aanvankelijk vrij constant
810 per 100 K.g. opbracht, werd ten
slotte plotseling ongeveer de helft goed-
kooper.
Tomaten konden zich niet handhaven op
de toch al lage prijzen van verleden week.
Wij noteerden hiervoor 57, Zaterdag
voor de Cs zelfs 4 per 100 K.g.
Sla- en snijboonen waen heel wat goed-
kooper. Zaterdag brachten te Broek op
81. Heerlijk sliepen de jongens die nacht. De volgende
morgen moesten ze vertellen wat hen overkomen was.
De slang begreep alles dadelijk en zei: „Ik zie een schip
komen. Trek je blouse uit en dan zwaaien we om de
aandacht te trekken". Een ogenblik later stonden ze bo
ven op de rots te zwaaien.
Het is niet alles goud, wat de „Karimata
ophaalt, hier zijn Paar kanonnen
en kogels.
Langendijk de slaboonen 11 per 100
K.g. op, te Noordscharwoude 78.
Bieten, waarvan de eerstelingen 3.80
noteerden, gingen den volgenden dag reeds
voor 2 van de hand. Bloemkool was heel
wat goedkooper.
ONZE POSTVLUCHTEN.
Op de uitreis kwam gister de Zilver
reiger te Jodhpur en de Buizerd te Sin
gapore; op de thuisreis landde de Pelikaan
te Athene en de Nandoe te Jodhpur.
Hedenmorgen om 6 uur vertrok van
Schiphol het Indië-vliegtuig PH-ALI Ibis
met gezagvoerder Abspoel. Aan boord be
vond zich 106.781 K.g. vracht, 322.235 K.g.
briefpost, 5.900 K.g. pakketpost en passa
giers met de volgende bestemming: 2 Am
sterdamAlexandrië, 1 AmsterdamCal-
cutta, 1 AmsterdamSingapore, 1 Amster
damBatavia, 1 Halle-LeipzigKarachi, 1
BudapestKarachi, 1 BasrahSingapore.
ZUIDSCHARWOUDE (Juli).
Geboren: Catharina Maria, d. v. Klaas
Hessing en van Alida Petronella Weel.
Cornelis, z. v. Pieter de Vries en van Pie-
tertje Groenveld. Wilhelmus, z. v. Wil
lem Kos en van Maria Emmerentiana
Bruin. Agatha Maria, d. v. Cornelis Ni-
colaas Rood en van Hendrika Maria Jacet
Ondertrouwd: Jacob Cornelis Hen-
dricus Bakker te Warmenhuizen en Cor-
nelia Maria de Nijs. Jurriaan Boot te
Noordscharwoude en Neeltje de Vet.
Pieter van Vuure te Warder en Agatha
Schrijver. Maarten Visser te St. Pancras
en Marie Mooij. Theodorus Adrianus
Groen te Oudkarspel en Catharina Bergen.
Hendrikus Petrus Bommer te Amster
dam en Hillegonda Bergen.
Getrouwd: J. C. H. Bakker te War
menhuizen en C. M. de Nijs. J. Boot te
Noordscharwoude en N. de Vet. P, van
Vuure te Warder en A. Schrijver.
ving of in gezinnen van anderen of op een
atelier kunnen toepassen.
Voor de goede leeringen bestaat de moge
lijkheid hierna in één jaar met diploma cou
peuse (Costuumnaaister) te behalen. Men
heeft dan door meerdere oefening de be
kwaamheid verkregen om zoo noodig op
ateliers leiding te geven aan jongere meis
jes. De coupeuses worden op de ateliers on
zer modemagazijnen meestal vlot geplaatst
en verdienen een aardig weekloon. Voor
kinderjuffrouw bezitten slechts enkele scho
len een opleiding.
Meisjes, die 2 of meer klassen van een
school voor uitgebreid lager onderwijs ge
volgd hebben, pl.m. 14 jaar oud zijn en
waarvoor het behalen van een einddiploma
M.U.L.O. moeilijkheden biedt, kunnen ge
plaatst worden in de opleiding Hulp in de
Huishouding, hetgeen ook een tweejarige
cursus is. Vergeleken bij de eerstbesproken
opleiding, krijgen de meisjes meer lessen in
de huishoudelijke vakken en daarnaast ook
lessen in linnen- en costuumnaaien, verstel
len, kinderverzorging, voedingsleer, waren
kennis en gezondheidsleer. Zjj moeten na het
behalen van dit getuigschrift verschillende
huishoudelijke bezigheden zelfstandig kun
nen verrichten en zoowel in eigen als
vreemde omgeving een goede hulp in de
huishouding zijn. De meisjes, die eerst het
getuigschrift van den voorbereidenden cur
sus behaald hebben, kunnen in één jaar het
getuigsphrift „Hulp in de Huishouding" ver
krijgen.
Voor haar, die het diploma M.UX.O. A of
een gelijkstaande ontwikkeling bezitten, is
de opleiding tot „Huishoudkundige" het
meest geschikt, omdat deze opleiding het
best aansluit aan de voorontwikkeling.
Een meisje, in het bezit van het diploma
„Huishoudkundige" kan de verkregen ken
nis in eigen of vreemde omgeving toepas
sen. De mogelijkheid staat echter ook voor
haar open, om voor verpleegster verder te
studeeren. Door directies van ziekenhuizen
wordt dit diploma of een bewijs van een
speciale eenjarige opleiding, waarbij ver
schillende vakken gevolgd zijn, vereischt.
Meisjes, die veel van kinderen houden,
kunnen na het behalen van het getuigschrift
„Hulp in de Huishoudmg" of na het volgen
van de Huishoudkundige opleiding gedu
rende één of twee jaar voor kinderverzorg
ster opgeleid worden en later in gezinnen of
kindertehuizen een prettigen werkkring
vinden. Deze opleiding is aan verschillende
scholen verbonden.
De opleiding tot huishoudkundige is te
vens ook de vooropleiding voor de a.s.
eeraressen in huishoudkunde en waschbe-
andeling. (akte N VII), koken en voedings
eer (akte N VIII) en kinderverzorging en
opvoeding (akte N XX).
v Pif jU's^ou^sc^olcn bieden dus vele moge-
lykheden. Zij, die niet den geheelen dag be
schikbaar hebben, kunnen op middag-
avondcursussen in speciale vakken lessen
ontvangen.
Het schoolgeld wordt voor de meeste op-
eidingen berekend naar het gezinsinkomen,
ir^V*kenin« wordt gehouden met het
aantal kinderen beneden 16 jaar. Voor de
pleiding tot Huishoudkundige en tot leera-
®?n vast£esteld bedrag vereischt.
lonH bevitten vele plaatsen in ons
nijverheidsschool voor meisjes en
^ecties van deze scholen steeds
tl "j zÜn op aanvrage een prospec-
linc/rtf U e-ï en inüebtingen. hetzij monde
ling of schriftelijk, te verstrekken.
5C-0U,
82. „Ze laten een sloep in zee", juichte Flip en Lange
Jan maakte een luchtsprong van plezier. „Heilige slang,
wat hebt U ons goed geholpen", zei Flip. „Ja mensen
kinderen, dat komt omdat jullie dierentaal spreken."
Anders was ik zo vriendelijk niet geweest." Intussen was
de sloep vlak bij het eiland gekomen.
In aansluiting op het artikel „Beroeps
keuze en Nijverheidsonderwijs voor jongens"
vragen we gaarne even de aandacht voor
beroepskeuze en nijverheidsonderwijs voor
meisjes.
Nu het schooljaar op vele scholen voor
lager onderwijs eindigt, moeten de ouders
ook een beslissing nemen over de studie
richting van hun dochter. Van veel nut zal
't zijn de mogelijkheden uiteen te zetten,
die de huishoud- en industriescholen voor
de opleiding van onze meisjes bieden. Op
deze scholen ook wel Nijverheidsscholen
voor Meisjes genoemd bestaan verschil
lende opleidingen, aangepast aan leeftijd en
voorontwikkeling.
Een meisje, dat de klassen van de lagere
school met vrucht doorloopen heeft en bij
den aanvang van het nieuwe schooljaar 12
jaar en 8 maanden oud is, mag in plaats van
in de 7de klas op de lagere school ook op
een nijverheidsschool geplaatst worden, waar
zij eveneens nog onder de leerplichtwet
valt.
De vakken, die in een tweejarigen cursus
gegeven worden, zijn: algemeen vormend
onderwijs (lezen, rekenen, Nederlandsche
taal, aardrijkskunde, geschiedenis, plant en
dierkunde), linnennaaien en costuumnaaien,
verstellen, breien, mazen, koken, huishoude
lijk werk, waschbehandeling, warenkennis,
voedingsleer en gezondheidsleer. Deze op
leiding is dus zeer geschikt voor meisjes,
die een huishoudelijken aanleg hebben en
af of niet met moeite de vakken der lagere
school volgden.
Alhoewel niet meer zooveel tijd aan alge
meen vormend onderwijs besteed wordt als
in de 7de klas van de lagere school, nemen
bovengenoemde vakken toch een belangrijke
plaats op het leerprogramma in. De meeste
uren worden echter besteed aan de naaivak-
ken, terwijl ook de huishoudelijke vakken
niet verwaarloosd worden.
Het is voor een meisje inderdaad van groot
belang, dat zij goed leert verstellen en
naaien. Bedenkt echter, Ouders, dat een
meisje als toekomstige huisvrouw ook moet
leeren smakelijk te koken, de wasch goed te
behandelen en het huishouden zuinig en met
overleg te verzorgen. De theoretische vak
ken, (voedingsleer, warenkennis en gezond
heidsleer) moeten haar inzicht verscherpen
Men is daarom in de laatste jaren op velé
industriescholen er toe overgegaan niet meer
uitsluitend naaien te leeren, maar ook het
huishouden.
Na dezen cursus gedurende 2 jaar met
vrucht gevolgd te hebben, kan een getuig
schrift behaald worden en is het meisje ge
schikt om een goede hulp te zyn voor haar
moeder of in het gezin van anderen.
Meestal biedt de huishoudschool voor haar
die dezen voorbereidenden 2-jarigen cursus
gevolgd hebben, nog andere moeilijkheden,
n.1. opleiding tot naaister, kinderjuffrouw of
hulp in de huishouding. De opleiding tot
huis- of costuumnaaister duurt eveneens 2
jaar, waarna opnieuw een getuigschrift be
haald kan worden. In deze jaren naait,
het meisje niet meer zooals in de eerste 2
jaren alleen eenvoudige kleedingstukken
voor zich zelf of voor jongere broertjes en
zusjes, maar leert zy moeilijker modellen en
voor oudere personen naaien. Zy zal na het
beëindigen van deze opleiding zelfstandig
verschillende kleedingstukken kunnen ma
ken en deze bekwaamheid in eigen omge-
Eindelijk zomer: drukte in de badplaatsen.
