DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Groote activiteit der Japansche luchtmacht.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven francc aan de N. V. Boek» en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Vrijdag 19 Augustus 1938
De Chineesche druk aan de Jangtse.
Hardnekkige strijd in Zuid-Sjansi.
De algemeene toestand.
Roosevelt over de onrust
in Europa.
Hij noemt Canada met nadruk in
het Amerikaansche systeem.
Vliegtuigongeluk bij Varese.
Dertien dooden.
Daladier over de valuta.
„Energieke" maatregelen
aangekondigd.
Terrorisme in Palestina.
Belangrijk treifen bij Akkro.
T
ALKMAARSCHE COURANT.
Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRA&
Twee van een groep van zes Japan
sche bombardementsvliegtuigen zijn
neergehaald door Chineesche vlieg
tuigen te Hoeangkang aan de Jangtse,
beneden Hankau, en de overige vier
zijn opgevangen, voordat zij Hankau
konden bereiken. Hengyang, een be
langrijke stad aan de spoorlijn, halver
wege tusschen Hankau en Kanton, is
gisteren zwaar gebombardeerd door
zestien Japansche bommenwerpers.
Bijzonderheden zijn nog niet bekend.
Enkele uren vroeger kwamen 36 bom
menwerpers, geëscorteerd door 27
jachtvliegtuigen in zicht boven
Nantsjang. De toestellen waren op weg
naar Hengyang.
Volgens een bericht uit Sjanghai heeft
een groot aantal Japansche vliegtuigen
gisteren een aanval gedaan op de Vliegvel
den van Hangjar.g en Pauking in Hoenan.
Te Hengjang weiden, volgens de Japan
sche vliegers, twaalf Chineesche toestellen
op den grond vernield en in een gevecht
met ongeveer dertig toestellen nog zestien
neergehaald. De Japansche toestellen keer
den behouden terug, hoewel eenige leden
der bemanning gewond waren.
Te Pauking werd een opslagplaats op
het vliegveld ven.ield; een derde groep
vliegtuigen heeft een aanval gedaan op
Etsjeng in Hoepei. In een gevecht met Chi
neesche toestellen werden vier vijande
lijke machines neergehaald. De Japanners
verloren een toestel.
De kleine oorlog met de groote
verliezen.
Uit Hankau wordt gemeld, dat volgens t
berichten van Chineesche militaire zijde in
Noord-China tusschen 5 Juli en 6 Augus
tus in den kleinen oorlog 13.000 Japanners
gedood en 000 ge vond zijn. Bovendien zijn
ongeveer 600 man Mantsjoekwosche troe
pen gevangen genomen en maakten de
Chineezen groote voorraden oorlogstuig en
voedsel buit.
Te Sjanghai is gisteren in de internatio
nale nederzetting een moordaanslag ge
pleegd op den chef van de Chineesche ge
heime politie. Zoowat 20 schoten werden
op hem gelost. Hij werd door zes kogels
geraakt. Men stelde den chef der geheime
politie aansprakelijk voor de inhechtenis
neming van een aantal terroristen. De
politie heeft een actie geopend tegen het
geheime genootschap „den gelen weg."
Een vooraanstaande persoonlijkheid in
dienst van de nieuwe Chineesche regeering
(onder Japanschen invloed) is in hechte
nis genomen .Ook bescheiden en foto's
vielen in handen van de politie.
Twee Japansche „azen".
Te Tokio zijn twee onderofficieren
vliegers, Takesji Mori en Rioezo Mori, te
ruggekeerd uit China. Zij hadden elk deel
genomen aan 120 vliegtuigaanvallen. De op
windendste gebeurtenis, door Takesji Mori
beleefd, was het in den grond boren met
een bom van het Chineesche oorlogsschip
Ninghai in de buurt van Kiangjin.
Britschc mariniers oefenen te
Hankau.
Ruim tweehonderd Britsche mariniers
zullen hedenochtend een marsch maken
door dè vroegere Britsche concessie, ten
einde zich te oefenen en bekend te geraken
met de ligging van de wijk. Onder deze
marinemanschappen bevinden zich hon
derdtien man, die kort geleden uit Hong
kong z(jn aangekomen, benevens de be
manningen van de Britsche kanonneerboo-
ten Mantis, Gnat, Falcon en Tern.
Japansche omsingelingspoging.
Het schijnt, dat de Japanners, aldus
meldt het Chineesche persbureau, thans
willen trachten, den linkervleugel der
Chineesche troepen, die Hankau verdedi
gen, te omsingelen. Men heeft deze bewe
ging eenige dagen geleden voorzien, toen
men gewag maakte van de mogelijkheid,
dat de Japanners zouden probeeren, het
Noordoostelijke deel van Hoepeh binnen te
dringen, door over Loean, Hosjan en
Matsjeng naar het Westen op te rukken,
om den spoorweg Peiping-Hankau in
West-Anhwei door te snijden. Intusschen
brengen de Japanners vijftig oorlogssche
pen en tien transportschepen bijeen in de
nabijheid van Hokau en Kioekiang. De
Chineesche linies ten Oosten van Joeitsjang
zijn geconsolideerd na de nederlaag der
Japansche troepen. Bij Hwangmei is het
geschut in actie. Bij de laatste gevechten
ALKMAAR, 19 Augustus.
Meer en meer houdt Italië zich bezig met
het zoogenaamde rassen-vraagstuk en meer
en meer wordt het den Joden in Italië dui
delijk gemaakt, dat zij moeten verdwijnen
en hoe eerder hoe liever. Er is zelfs een
nieuw tijdschrift verschenen, getiteld: „De
verdediging van het ras", dat regelmatig
kritiek uitoefent op de Joden. Dit tijdschrift
heeft thans onder den titel: „De ras-eenheid
van het Italiaansche volk in de geschiede
nis" een artikel gepubliceerd, dat een over
zicht geeft van de vreemde invloeden, die
op het Italiaansche ras hebben ingewerkt.
En nu moge het „slechts" een kranten-ar
tikel zijn, de waarde er van wordt zeer
sterk bepaald, doordat het geschreven is
door Arrigo Solni, minister van justitie in
Italië.
Als punt van uitgang neemt hij aan, dat
in Augustus' tijd Italië bevolkt werd door
ongeveer 12 millioen inwoners. Vóór de
komst der Romeinen leefden in Italië vol
ken, die reeds eenige beschaving hadden.
Verschillende invasies van Arische rassen
slurpten deze eerste inwoners op en een
fundamenteele rassen-eenheid vormde zich.
Zoo verdwenen in het Italiaansche volk van
toen de Lybische en Phoenicische elemen
ten; Liguriërs en Etruskiërs, Umbren, Kel
ten en Grieken, tezamen met andere rassen,
bleven van geslacht tot geslacht, van land
streek tot landstreek verschillend. Weldra
echter vormde zich eenheid in bestuur, taal.
gewoonten en rechtsbegrip.
Toen echter verzwakte de kern der be
volking. De legionaires die een groot ruk
veroverd hadden, verlieten de militie en ir.
plaats van hen werden betaalde „Barbaar-
sche" soldaten aangenomen om het Impe
rium te verdedigen
In de derde eeuw deed zich een diepe en
ongeneeslijke economische crisis voor, die
de beschaving ernstig bedreigde.
De Germaansche invasies, die sinds en
kele eeuwen weerstand vonden, waren met
meer te vermijden en duurden voort van de
derde eeuw tot de achtste. Het Westelijk
Imperium stortte ineen en „Barbaarsche
rijken ontstonden. Ook Italië werd zulk een
rijk.
Eindelijk, na een korte herovering van
Justisianus, werden de Longobarden heer
en meester.
Van de derde eeuw af waren er vele Bar
baarsche nederzettingen; het Romeinsche
leger bestond voortaan alleen uit Barbaren.
Later kwamen de Germaansche volksver
huizingen, waarbij vrouwen en kinderen
meegenomen werden. Het schijnt, dat de
Oost-Goten omtrent 489 na Chr. 500.000
personen medevoerden en tachtig jaar later
kwamen er 300.000 Longobarden.
De Franksche verovering bracht in Italië
eenige vreemde feodale families, maar geen
echte, vreemde nederzettingen.
De Arabische verovering van Sicilië aan
het einde van de negende eeuw kostte veel
bloed en bracht vele vreemde overheer-
schers, maar men weet zeker, dat de Sici-
laansche bevolking „zuiver" bleef.
De verovering der Noormannen gedu
rende een halve eeuw geschiedde met wei
nige maar stoutmoedige vreemdelingen.
De Spaansche overheersching van Sardi
nië en Sicilië en die van Napels door het
geslacht der Anjou's bracht vreemde feodale
heeren en buitenlandsche soldaten. De ves
tiging van Albaneezen aan de Adriatische
kust en op Sicilië en die van Slaven in de
oostelijke streken van Italië tastten het
Italiaansche ras weinig aan. De overheer
sching door de Oostenrijkers is van recen
ter datum.
Minister Solmi concludeert uit deze korte
samenvatting dat, in weerwil van alles, er
een Italiaansche ras-éénheid bestaat
De Tevere publiceert een tweede lijst
met namen van in de laatste jaren naar
Rome gekomen buitenlandsche Joodsche
artsen. Het blad werpt daarbij de vraag op,
of het geen tijd is, dat de Italiaansche orga
nisatie van medici deze zaak ter hand
neemt, daar de ongeveer 40 Joodsche artsen
wier namen tot dusverre gepubliceerd zijn,
alleen in Rome worden en in geheel Italië
rekening gehouden kan worden met een
veel grooter aantal buitenlandsche, Joodsche
artsen.
De officiëele statistiek over de immigratie
van 1562 buitenlandsche Joden in vier en
een halve maand in Milaan heeft, aldus het
D.N.B., zeer de aandacht getrokken in de
Italiaansche pers. De bladen melden thans,
dat het aantal Joden voor 1861 tot 1931 van
in de buurt van Joeitsjang zijn verschei
dene duizenden Japanners gedood of ge
wond.
Bij hun tegen-offensief langs de Jangtse
oefenen de Chineezen, volgens Reuter, een
krachtigen druk uit op Hwangmei, aan
den Noordelijken oever van de rivier.
De overstroomingen zijn thans doorge
drongen in het Zuidelijke deel der stad.
Voorts zijn berichten ontvangen over ge
vechten aan den Zuidelijken oever, bene
den Matang, waar de Chineesche stellingen
een bedreiging vormen voor de Japansche
verbindingen.
De Chineezen melden, dat zij alle Japan
sche aanvallen hebben afgeslagen.
Hardnekkige strijd in Zuid-Sjansi.
De Japansche strijdkrachten in Zuid-
Sjansi hebben volgens een Japansch bericht
uit Taijoean een algemeenen aanval inge
zet tegen de Chineesche troepen te Poets-
jau, het Zuidelijke eindstation van den
spoorweg-TatoengPoetsjau, en te Ping-
loe aan den Noordelijken oever van de gele
rivier. De Chineezen bieden hardnekkig
verzet. Een duizend Chineezen heeft op 15
j Augustus een aanval gedaan op Tsjang-
tjentsjen, blijkbaar om verwarring in de
Japansche achterhoede te stichten, de
Chineezen weren evenwel op de vlucht ge
slagen.
President Roosevelt is gisteren aan de
universiteit te Kingston bekleed met een
eere-doctoraat. Bij deze gelegenhed heeft
hij een redevoering uitgesproken, waarin hij
om. zeide:
„De Vereenigde Staten zullen niet werke
loos ter zijde staan, wanneer een overheer
sching van Canadeesch grondgebied door
eenig ander rijk mocht dreigen". De president
legde er den nadruk op, dat beschaving en
opvoeding haar invloed deden gelden over
de internationale grenzen heen en hij voegde
hieraan toe: „Wij kunnen onze menschen
niet verhinderen, opvattingen te hebben ten
ipzichte van woeste gewelddadigheid, on-
"emocratisch straffe organisatie, ellende toe-
ebracht aan hulpelooze volkeren en schen
ingen van aanvaarde individueele rechten,
iteindelijk beheerschen deze opvattingen
2 politiek des lands".
Sprekende over den recenten oorlogsangst
en de uitwerking daarvan op de geheele
wereld, zeide Roosevelt: „Wij in Amerika
leven niet langer op een verafgelegen con
tinent, dat onaantastbaar is voor de gevol
gen van overzeesche controversen. In plaats
33.000 gestegen is tot 48.000. In Triëst wonen
per 1000 inwoners 18.5 Joden, daarop volgt
Livorno met 13.3, Rome met 11.2, Florence
met 8.2, Venetië met 7.2, Milaan met 6.9 en
Turijn met 6.3 per duizend.
Het aantal studenten, dat op sommige Ita
liaansche universiteiten ingeschreven zal
kunnen worden, zal worden beperkt. Deze
beperking wordt gerechtvaardigd met de
noodzakelijkheid, den studenten de gele
genheid te geven, gemakkelijke- de colleges
cn de laboratoria te kunnen volgen.
Het ligt voor de hand, dat hoewel dit in
het desbetreffende decreet niet wordt ge
specificeerd, bij de keuze voorkeur zal wor
den gegeven aan studenten van „zuiver-
Italiaansch ras" en dat dus een „numerus
clausus" voor Italiaansche Joden zal worden
ingevoerd.
Te Fulda is in de groote zaal van het
priester-seminarie de Duitsche bisschoppen
conferentie begonnen.
Omtrent hetgeen besproken wordt doen
verschillende lezingen de ronde. Terwijl van
de eene zijde verklaard wordt, dat de
schoolkwestie op den voorgrond der discus
sies zal staan, beweren anderen met stel
ligheid, dat kardinaal Faulhaber van Mün-
chen het rassenprobleem als belangrijkste
onderwerp ter sprake zal brengen. Ook doen
nog steeds geruchten de ronde, volgens wel
ke een deel van de debatten aan de verhou
ding tusschen het Duitsche en het voorma
lige Oostenrijksche episcopaat gewijd zal
zijn.
In dit verband wordt er op gewezen, dat
ook onder de Duitsche katholieke geestelijk
heid geen volkomen eensgezindheid bestaat
over de houding, welke ten opzichte van het
voormalige Oostenrijksche episcopaat dient
te worden aangenomen. Velen stellen zich
op het standpunt, dat men onder de huidige
omstandigheden oneenigheden onder de bis
schoppen dient te vermijden.
De geheele correspondentie tusschen kar
dinaal Bertram en kardinaal Innitzer van
Weenen, die gedurende de laatste maanden
werd gewisseld en die voornamelijk betrek
king had op deelneming van de Oostenrijk
sche bisschoppen aan de Fulda-conferentie,
zal worden voorgelezen. De meening van
het Vaticaan zal in een brief aan het con
gres worden weergegeven.
Roosevelt
daarvan zijn wij in Noord- en Zuid-Amerika
een voorwerp van studie geworden voor
ieder propagandabureau en voor iederen
generalen staf aan den anderen kant van den
Ocaan. De groote uitgebreidheid onzer hulp
bronnen, de kracht van onzen handel en de
kracht onze menschen hebben ons gemaakt
tot een factor van levensbelang in den
wereldvrede, of wij dit willen of niet. Ge
lukkig kunnen gij (Canada) en wij, aldus
voegde Roosevelt hieraan toe, met heldere
oogen deze mogelijkheden bezien, waarbij
wij besluiten, geen pad niet te onderzoeken
en geen techniek te verwaarloozen, welke,
wanneer onze verwachtingen verwerkelijkt
worden, kan bijdragen tot den wereldvrede.
Zelfs wanneer deze verwachtingen teleur
gesteld worden, kunnen wij elkander op dit
halfrond tenminste de verzekering geven,
dat wij een krachtigen citadel zullen blijven
vormen, waar de beschaving onverzwakt kan
bloeien."
De brug der duizend eilanden geopend.
Tijdens zijn bezoek aan Kingston heeft
Roosevelt de Brug der duizend eilanden ge
opend, welke Canada met de Vereenigde
Staten verbindt over de St. Lawrence, op 70
mijl ten Zuiden van Ottawa. De brug is 8'/.
mijl lang en heeft 3 millioen dollar gekost.
De hoogte van de brug is 230 voet.
Mackenzie King betuigt zijn dank
baarheid.
De Canadeesche premier Mackenzie King
antwoordde op de rede van Roosevelt. Hij
zeide hem dank voor de gesproken woorden
van vriendschap en goede bedoelingen. De
nieuwe brug noemde hij een symbool van de
internationale eenheid. Wanneer wij kijken
naar omstreden grenzen die elders in de
wereld den vrede bedreigen, dan kunnen we
niet anders dan van deze plechtigheid voelen
dat zij iets voor de wereld te beteekenen
heeft.
Canada en de Pan-Amerikaansche
Unie.
De door president Roosevelt te Kingston
uitgesproken redevoering wordt door amb
tenaren van het staatsdepartement te Was
hington uitgelegd als een uitbreiding van de
Monroeleer tot Canada. De verklaring van
Roosevelt, dat bij Canada mede begreep in
de Amerikaansche gemeenschap, heeft
nieuw voedsel gegeven aan veronderstellin
gen omtrent de mogelijkheid, dat Canada
zich eens zou aansluiten bij de Pan-Ameri
kaansche unie.
In diplomatieke kringen te Washington is
men van meening dat de rede van Roosevelt
bedoeld is als een proefballonnetje voor de
Amerikaansche openbare meening. Zijn be-
belofte aan Canada dat Amerika ingeval van
een aanval te hulp zal komen, heeft name
lijk niet al te groote beteekenis, zoo meent
men, omdat dergelijke hulp eerst nadat de
Amerikaansche of de Britsche vloot versla
gen zou zijn noodzakelijk zou worden en die
mogelijkheden zijn nauwelijks waarschijn
lijk.
De indruk van de rede in Italië.
Men beschouwt te Rome de rede van pre
sident Roosevelt als een inmenging van de
Vereenigde Staten aan de zijde van de
democratische mogendheden tegen de totali
taire staten en deze plechtige verklaring
van overeenkomst tuschen groote democra-
tiën verwekt hier een zekere onrust. Men
weest erop, dat Mussolini iedere keer, dat
hij over de buitenlandsche politiek heeft ge
sproken, den ernstigen wil te kennen heeft
gegeven den vrede te bewaren. Hetzelfde is
het geval met den Führer. Men verlangt
hier dus, dat indien de Vereenigde Staten
hun isolement willen verlaten en zich wil
len mengen in de Europeesche zaken, zij ook
bezield zullen zijn van een geest van samen
werking zonder een partijdigheid, waarvan
de 'Amerikaansche politici tot nu toe maar
al te veel het béwijs hebben geleverd.
De Britsche pers over de rede.
De Britsche pers ontvangt met warmte de
rede, welke president Roosevelt heeft ge
houden. De „Daily Telegraph" beschouwt
de rede als een bewijs van gewijzigde in
zichten en als een bijdrage tot stabiliteit op
een oogenblik, dat duidelijke woorden veel
goed kunnen doen. De „Daily Herald" is van
Tegen vijf uur gistermiddag is een Ita-
liaansch watervliegtuig, de MC 94, toebe-
hoorende aan de vliegtuigfabriek vait
Macchi te Varese, en dat bestuurd werd
door Guiseppe Burei, aan boord waarvan
zich bevonden de perfect van Varese, Mariq
Chiesa en zijn familie, door nog onbekende
oorzaak met den bodem in aanraking geko-
men. De bemanning en de passagiers, in het
geheel dertien personen, zijn om het leven
gekomen.
Generaal Aldo Pelligrini, generaal Felice
Porro en andere deskundigen hebben zichi
naar de plaats van het ongeluk begeven.
Brandend neergestort.
Het ongeluk geschiedde een half uur na
het vertrek van het toesteL Het stortte bran-
dend neer bij Marmago. De brandweer van
Varese, welke onmiddellijk werd gewaar»
schuwd, kon geen enkele hulp bieden aan
de inzittenden en moest zich beperken tot
het blusschen van het brandende toesteL
meening, dat de rede geschiedkundige be
teekenis heeft voor Engeland.
De „Daily Express" noemt de rede een be-
lanrijke bijdrage in de wereldpolitiek. Indien
Roosevelt erin slaagt den steun van het
Amerikaansche volk te verkrijgen en indien
Amerika besluit eventueel in Europa in te
grijpen, dan moet Engeland zijn politiek
herzien, aangezien hierdoor het geheele
vraagstuk zou worden gewijzigd.
De „Daily Mail" schrijft, dat de rede den
grootsten bijval zal vinden in Engeland, doch
het Amerikaansche volk heeft nog niet zijn
besluit opgegeven om zich te houden buiten
alle conflicten, waarin andere landen ge
wikkeld zouden kunnen worden.
Daladier heeft aan journalisten een ver
klaring afgelegd van den volgenden inhoud:
Met het oog op de internationale moei
lijkheden, welker ernst men overigens
overdrijft, is ongerustheid aan den dag ge
treden in de meeste landen van Europa ten
aanzien van de toekomst der verschillende
valuta's. Tezelfdertijd zijn het aankoopen
van goud en het oppotten van goud, opge
houden sedert verscheidene maanden, op de
meeste Europeesche markten op groote
schaal weer begonnen. Deze oppotting, die
noodlottig is voor een land, is bovendien
een dwaling voor degenen, die zich daaraan
schuldig maken. Deze bewegingen, die ook
ten aanzien van den frank plaats gevonden
hebben, zijn voor het grootste deel een uit
drukking van ongerustheid. Zij zijn ver
ergerd door de geruchten die de ronde
hebben gedaan over een controle op de
wisselkoersen of over een nieuwe deva
luatie van den frank. De regeering staat
vastberaden vijandig tegenover een con
trole op de wisselkoersen zoowel als tegen
over een nieuwe devaluatie van den frank.
Onafhankelijk van de noodlottige gevolgen,
welke deze maatregelen zouden hebben op
de natie, zouden zij bovendien als onver
mijdelijk gevolg hebben de verbreking van
de internationale solidariteit, welke de
doeltreffendste waarborgen vormen voor
de handhaving van den vrede in Europa.
Voortgaande zeide de premier, dat hij het
onnoodig achtte een lang tegenspraak te
geven van onjuiste en belachelijke geruch
ten, die spreken over verdeeldheid in de
regeering. Binnenkort zal Daladier zelf in
radioredevoering een uiteenzetting even
van een program van energieke en onont
beerlijke maatregelen, zoowel ten aanzien
van de handhaving der valuta als de defen
sie. De regeering verwacht, dat de Fran-
schen, vertrouwen stellende in de toekomst
van hun land, hun plicht jegens het land
zullen doen, zooals de regeering vastbeslo
ten is haar plicht te doen.
Waarschijnlijk zal Daladier aan het einde
van deze week zijn aangekondigde radio
rede houden.
Gisteren is het bij Akkro tot een ernstige
botsing gekomen tusschen een afdeeling mi
litairen en een gewapende bende. De terro
risten hebben twaalf dooden en een groot
aantal gewonden moeten achterlaten, terwijl
de rest van de bende naar de grens is ge
vlucht.
Onderweg ontmoette de bende eenige
dorpelingen, die zich bij haar aansloten,
waarna het wederom tot een treffen kwam,
doch nu met een andere afdeeling militairen.
De terroristen hebben ook den tweeden keer
zware verliezen geleden, aan Britsche zijde
werd een soldaat gedood, een officier en drie
soldaten gewond.
Aan de grens van Jaffa en Tel Aviv is een
bcm ontploft. Drie Joodsche kinderen wer
den ernstig gewond. Te Jaffa is een Arabi
sche agent doodgeschoten.
f I
