VOOR ONZE KINDEREN.
5 HM"*
Spoct
JCunst £H Wetenschap
£ucfitoaact
QemeenteeadeH
J
mSÈËfêlfaksJS?'
«ROEK OP LANGENDIJK
fer
JL
DERDE BLAD.
Dammen
OM HET WERELDKAMPIOENSCHAP
DAMMEN.
Al weer remise
De vierde partij tusschen Raichenbach en
Keiler om het wereldkampioenschap dam
men is na 56 zetten in remise geëindigd. De
stand is thans
KAMERMUZIEKVEREENIGING.
October, aanvang van het winterconcert
seizoen dat door onze Kamermuziekvereeni
ging goed wordt ingezet. Op Woensdag 22
Oct. toch zal voor ledenen andere belang
stellenden mogen het er velen zijn de
pianiste mevr. Elly Ney optreden, een der
beroemdste solisten die het internationale
podium betreden.
Voor het tweede concert 1 Februari 39
- komt er een hier onbekend strijkkwartet,
het Riele-Queling-kwartet, gevormd door
vier dames waarvan er drie opgeleid zijn
door prof. Bram Eldering, den vermaarden
Hollandschen violist, die jaren geleden groote
bekendheid verwierf met zijn vertolking
van Beethoven's vioolconcert. Eldering was
destijds hoofdleeraar aan het Amsterdamsch
conservatorium en is thans als zoodanig aan
de Hochschule te Keulen werkzaam.
Wederom is het bestuur der Kamermu-
ziekvereeniging er in geslaagd twee belang
rijke avonden te organiseeren die den steun
en belangstelling van zeer velen verdienen.
A. K.
DE POSTVLUCHTEN.
De Emoe is gistermiddag om 17.35 uur op
Schiphol geland.
Op de uitreis arriveerde gister Nandoe te
Singapore, de Torenvalk te Basra en de
Wielewaal te Napels. Op de thuisreis landde
de Gier te Jodhpur en de Buizerd te Medan.
K.L.M.-VLIEGER PARMENTIER
NAAR AMERIKA VERTROKKEN.
Ter bestudeering van de Douglas
D.C. 4.
Met de Djalak, bestuurd door gezagvoer
der Frenken, is gistermorgen te 11.50 uur
de bekende K.L.M.-vlieger K. Parmentier
ditmaal als passagier naar Londen vertrok
ken om zich in Engeland in te schepen naar
Amerika, waarheen hij zich in opdracht der
K.L.M.-directie begeeft. Het betreft hier een
algemeene studiereis, om zich op de hoogte
te stellen van de vordering van het lucht
verkeer en van de vliegtuigindustrie in de
Ver. Staten, waartoe de K.L.M. van tijd tot
tijd sommige harer gezagvoerders in de
gelegenheid stelt, wanneer daartoe een spe
ciale aanleiding is.
Deze aanleiding is er ook thans. Hoewel
Parmentier waarschijnlijk verschillende
vliegtuigfabrieken zal bezoeken, gaat zijn
belangstelling toch voornamelijk uit naar de
Douglasfabrieken te Santa Monica in Cali-
fornië, en wel in het bijzonder naar het
nieuwste product van deze fabrieken, de
Douglas D.C. 4, welke ruimte biedt aan 40
passagiers en voorzien is van een landings
gestel met neus wiel. Zooals den laatsten tijd
gebleken is, meent de K.L.M.-directie dat
dit toestel voor de naaste toekomst het best
geslaagde verkeersvliegtuig is. De heer
Parmentier hoopt te Santa Monica in de ge
legenheid te zijn zelf de D.C. 4 te vliegen.
Hij denkt over een maand weer in Europa
terug te zijn.
De raad vergaderde Donderdag ten ge
meentehuize.
•Na de gebruikelijke opening sprak de
voorzitter een rede uit, waarin hij zijn
vreugde uitdrukte over het feit, dat men
er in geslaagd is, den vrede te bewaren.
De minister van sociale zaken berichtte,
dat er geen regeling is, volgens welke aan
schippers steun kan worden uitgekeerd.
De schippers zijn niet in loondienst, waar
door het niet mogelijk is, hen te steunen.
Er zal voor hen niet anders opzitten, dan
eventueel aan te melden voor de werkver
schaffing. Spr. hoopte, dat de schippers
spoedig in staat zullen zijn weer met hun
eigen werkzaamheden hun brood te vedie-
nen.
Het verslag van den cursus van de tee-
kenschool d$F vereeniging ter bevordering
van het vakonderwijs in Westfriesland
maakte melding van gunstige resultaten.
Op voorstel van B. en W. besloot de raad.
een rekening courant-overeenkomst aan te
gaan met de bank voor Ned. gemeenten tot
^n maximum bedrag van 5000- Het ligt
in de bedoeling, weer een kasgeldleening
a'f A» sluiten,
vervolgens kwam aan de orde een voor
tót conversie van een aantal geldlee-
ji. De rente kan worden teruggebracht
p>ct. Als boete moet echter 1 pet.
jfjjjen vesgoëd. De leeningen kunnen bij
vopr Gémeentecrediet blijven loo-
■Dft,,voorstel werd aangenomen.
6 raad'besloot verder B. W. te mach-
ïSjjar ge&een-ingen, welke boj.de
arbank^te Dëvehterlóopen, tót een' be-
van. 9,3:75 te converteeren.
De v^dj*^(*4eraverordenrng werd ge wij-
die aan den Dijk
jjnt^ had'Móchten^ over de jeugd'. HeVis
^Zcmd'agsawnds steeds zeèr rumoeri'g op
m' Dijk. Het is spr. ad tweemaal oyeókó-
«n, dat hij een lag&we paal bij zifn üek
best zétten, omdat de jeugd het drek vër-
h-
tt.De vc zeide d,at dit zaken zyn, die
t"' hoof-1 der politie aangaan en spr. zóu
Jh ook gaarne zien, dat in het vervólg
^rgelijke zaken bij hem persoonlijk wer-
(ten gebracht en niet in den raad.
Xl)e voorzitter deed een beroep op de
^uders, om in deze hun medewerking te
yerleenen, door de jeugd zooveel mogelijk
Zondagsavonds in huis te houden.
WAAROM DE „MARIA CHRISTINA"
EEN ANDERE NAAM KREEG.
Toen de zon die morgen boven de daken
van de huizen steeg, zag de werf van
Jurgen Bruun er erg verlaten uit. Hoge
stapels hout lagen naast de scheepsromp, die
nog maar half af was.
Langzamerhand begon het druk te worden
op straat. De mensen waren opgestaan en
gingen naar hun werk. Op de werf kwam
nu ook beweging. De werklieden liepen
door elkaar en gingen naar de verschillende
boten, die nog af gemaakt moesten worden.
De hamers dreunden, de grote zagen knar
sten daar tussendoor. Overal was leven en
bedrijvigheid. Alleen bij de grote scheeps
romp was geen mens te zien.
In het kantoortje, achter de loodsen van
de werf zat de oude scheepsbouwer Jurgen
Bruun. Hij steunde zijn hoofd met zijn hand
en zijn andere hand lag op het blad pa
pier, dat bedekt was met getallen en bereke
ningen. Maar Jurgen keek niet naar het
papier. Hij staarde naar buiten, alsof hij
daar iets heel bijzonders en iets heel moois
zag.
tina" gewerkt, zolang dat nest tussen de
planken ligt". De oude bouwer nam zijn pen
weer op en schreef verder, alsof er niemand
meer in de kamer stond. Zijn zoon bleef
nog even wachten, draaide zich toen om en
ging weg.
De volgende morgen.
De volgende morgen zag Herman, toen hij
zijn inspectietocht over de werf hield, dat
een angstig vogeltje piepend om de romp
van het half afgemaakte schip fladderde.
Hij ging naar het nest kijken en zag, dat alle
eitjes kapot gemaakt waren. Dat moest
ieman stilletjes 's nachts gedaan hebben.
Een paar uur later werkten de mannen
weer aan de „Maria Christina" verder, want
er was nu geen reden meer om met bouwen
te wachten. Maar er heerste een gedrukte
stemming onder de werklieden en ook in
het kantoortje was het anders dan anders.
De oude Jurgen staarde weer naar buiten,
maar nu zag hij er zorgelijk en vermoeid
uit. Hij wist al wat er gebeurd was en er
waren die morgen harde woorden gevallen
tussen hem en zijn zoon. Hij had gezegd, dat
hij zich niet verder met de bouw van het
schip wilde bemoeien en tegen Herman,
Toen werd plotseling de deur open ge
gooid en er kwam een jonge zeeman naar
binnen. Hij leek precies op den ouden
Jurgen en niemand zou er aan twijfelen,
dat hij een zoon van hem was.
„Vader", zei hij. „Het is toch zeker niet
waar, wat ze me verteld hebben? Waarom
werken ze niet aan de „Maria Christina"?"
„Je weet het best en je hoeft het dus niet
te vragen", antwoordde zijn vader stug.
„Ik geloof het niet, het is onzin om daar
om op te houden met een schip, dat klaar
moet zijn over een paar maanden. De oude
Herman heeft het me verteld, maar het is
toch te gek, dat ze het werk staken om een
vogelnest!" Nu richtte zijn vader zich op
en zei: „Herman is in onze dienst oud en
grijs geworden, jongen, vergeet dat niet en
hij heeft gelijk. Het is een goed teken, dat
een vogel zijn nest heeft gebouwd in de
balken van het schip, waar hij op moet
varen en dat naar je gestorven moeder zal
heten. Toen Herman vanmorgen naar de
boot toeging en zag, dat een vogel zich daar
gedurende de Zondag had genesteld, kwam
hij mij roepen. Ik ben gaan kijken en toen
ik de acht kleine eitjes zag liggen, besloot
ik, dat het werk gestaakt moest worden en
dat ze moesten wachten met timmeren, tot
de eitjes uitgebroed zijn. Misschien vind je
dat overdreven of kinderachtig, maar ik
ben hier de baas en ik wil niet hebben, dat
er gehamerd en gezaagd wordt, terwijl die
vogel daar zit te broeden!"
De jonge Jurgen keek zijn vader een
oogenblik aan en zei: „Maar vader, u weet
toch, dat ik in de zomer wilde varen!"
„Misschien komt de boot dan nog klaar.
Dat zal zeker wel, want zolang zal die vogel
daar niet zitten. En anders vaar je het vol
gend voorjaar maar".
„Maar ik wil dit jaar nog weg!"
„Dat zullen we wel zien. Eén ding is
zeker, er wordt niet aan de „Maria Chris-
zijn trouwen opzichter, zei hij, dat er geen
naamboord met „Maria Christina" gemaakt
hoefde te worden, omdat hij niet wilde, dat
het schip die naam zou dragen.
Het schip komt klaar.
Er werd nu hard doorgewerkt aan het
schip. De jonge Jurgen liep met een trots
gezicht tussen het werkvolk in en gaf aan
wijzingen, hoe dit of dat gemaakt moest
worden. Toen het schip zo ver was, dat het
te water gelaten kon worden, werden als
gewoonlijk de vlaggen op de werf gehesen
en die avond werd er een feest gehouden,
waarbij de werklieden net zoveel mochten
drinken en eten als ze wilden. Maar ook nu
was er niet dezelfde vrolijke stemming, die
er anders bij die feesten heerste. De jonge
kapitein maakte wel grapjes met de mannen
en zong alle liedjes, die hij kende, maar de
oude bouwmeester was er niet bij. Hij zat
in zijn kantoortje en keek zijn boeken na.
De „Fortuna" zeilt uit.
Toen kwam de dag, dat de jonge Jurgen
blij en trots op het achterdek van zijn schip
stond en zwaaide naar fffrt vader, die steeds
kleiner scheen te worden. Hij dacht niet
meer aan hun onenigheid en wilde hem al
leen nog goedendag wuiven. Maar de oude
man stond onbeweeglijk op de kade en keek
het schip, dat nu „Fortuna" gedoopt was,
verdrietig na. Zolang hij de masten nog kon
zien, bleef hij staan en toen het schip aan
de horizon verdwenen was, draaide hij zich
eindelijk om en liep naar huis terug. Hij
liep een beetje krommer dan anders en er
stonden tranen in zijn ogen.
In de lange weken, die volgden, werd het
haar van Jurgen Bruun spierwit. Eindelijk,
maanden later, kwam het bericht, dat de
„Fortuna" in een storm bij Kaap Hoorn was
vergaan.. Toen liep een gebogen grijsaard
naar de werf en hees daar de vlaggen
halfstok.
DE EERSTE PEN VAN STAAL.
De schrijver van het gemeentebestuur in
Aken, Johann Janssen, was degene, die de
stalen pen uitvond. Hij schreef bij de vredes
conferentie van de Oostenrijkse Successie
oorlog in 1748:
„Zonder mezelf te willen prijzen, mag ik
wel zeggen, dat ik nieuwe pennen heb uit
gevonden. De hoge heren gezanten hebben
de eerste gekocht, naar ik hoop om de toe
komstige vrede mee te ondertekenen en ik
hoop, dat de vrede net zo lang zal duren, als
deze stalen pennen, want de vreselijke
oorlog heeft lang genoeg geduurd. Niemand
heeft nog nooit van zulke pennen gehoord
of ze ook maar gezien, alleen moeten ze
goed schoon gehouden worden, zodat ze niet
kunnen roesten. Dan blijven ze heel veel
jaren goed. Men kan er hele boeken mee
schrijven en de laatste regel is dan nog net
zo moo als de eerste, zonder dat men iets
aan de pen hoeft te veranderen. Ze worden
naar alle hoeken van de wereld gestuurd.
Naar Spanje, Frankrijk, Engeland, Holland
I en door heel Duitsland. Ze zullen vast wel
door andere mensen nagemaakt worden,
maar ik ben toch degene, die ze het eerst
heeft gemaakt en ze ook al in grote hoeveel
heden heeft verkocht".
Jullie kunnen wel zien, dat hij er erg trots
op was!
Maar dat niet elke uitvinding even graag
werd aangenomen weten jullie ook allemaal
wel. De goede schrijver zal wel een flink
duitje verdiend hebben aan zijn nieuwe
pennen, die hij aan de hoge heren gezanten
verkocht, maar toen bijvoorbeeld de eerste
treinen kwamen, waren de meeste mensen
daar helemaal niet van gediend. Zo schreef
een „postmeester" uit Pruisen:
„Onzin! Ik laat elke dag een paar post
wagens van Berlijn naar Potsdam rijden en
daar zit niemand in! Nu willen de mensen
ook nog een trein gaan maken naar Pots
dam! Als ze hun geld nu met alle geweld
weg willen gooien, laten ze het dan liever
uit het raam gooien, dan het aan zo'n on
zinnig ding te geven!"
HET KOPPIGE EZELTJE.
Moeder: „Waarom ik de kano gebruikt heb? Omdat het bad kapot is!"
EEN KWAL MET EEN KOMPAS.
Hebben jullie wel eens een kwal gezien?
Ik denk het weL Als je wel eens aan het
strand bent geweest, heb je er vast wel één
gezien. Ze spoelen met vloed aan het strand
en als het dan weer eb wordt en het water
terugvloeit, blijven de kwallen daar lig
gen. Jullie kennen ze wel, die blauwwitte
dieren, die er zo glibberig uitzien. Soms heb
ben ze een ster op hun lichaam, maar de
meeste kwallen, die bij ons aanspoelen heb.
ben geen bijzondere kentekenen.
Hier zien jullie nu een kwal afgebeeld, di»
veel in de Atlantische Oceaan voorkomt a
ook soms wel in de Noordzee wordt gevor,.
den. Hü is ongeveer 30 c.M. groot in door",
snede en zoals jullie ook duidelijk kunnen
zien, lijkt het net, of er een kompas op de
kwal zit. Het is werkelijk een bijzonder
mooi beest, de kleuren zijn wit met bruin
en hy is heel scherp getekend.
iËFV'
KLEEDERDRACHTEN UIT
WEST-EUROPA
De kleren, die onze vaders en broers dra
gen lijken allemaal op elkaar. Er is niet veel
verschil tussen het pak van vader en dat van
oom, alleen is het natuurlijk van andere
stof. Vroeger droegen de mannen kleren in
allerlei kleuren en in allerlei modellen.
Zoo zien jullie hier een paar voorbeelden
afgebeeld: Probeer ze zelf maar te kleuren.
Een reiziger uit 1300.
Een burger uit 1350.
Een boer uit 1400.
RAADSELS.
1. Er zijn 3 letters.
Met een b er voor krijgt men iets, dat de
timmerman gebruikt.
Met een v een vogel.
Met een k iets, dat onmisbaar is voor
den stucadoor,
Met een t een poeder.
Met tj een vaartuig.
Met sch een guitige jongen.
Welke woorden worden er met deze
voorletters gevormd?
2. De bliksem is in een huiskamer geslagen
en heeft het ameublement door elkaar
gesmeten.
Dat zou nog niet zoo erg zijn, maar de
letters van de meubelen zijn ook door
elkaar geraakt. Wie kan het ameuble
ment weer netjes in elkaar zetten uit
de volgende woorden:
stufeilau
falet
pacéna
tufbef
vadin
teleson
lachek
kovelelerd
palm
lijdicherens
3. Welke boer maakt het meeste lawaai?
DE OPLOSSINGEN.
De oplossingen van de raadsels uit ons
vorig nummer:
1. poot, bek, klauw, muil, kop.
2. m
mol
kabel
b i 1 i t o n
traploper
verklikkers
eindstand
inladen
maten
1 i p
e
3. Als het water bevroren is.
WIJ VINDEN DAT HEEL GEWOON!
Wie van ons heeft er nog nooit een klok
of horloge gezien? Niemand natuurlijk. We
hebben allemaal een klok in huis en velen
van ons hebben zelfs een eigen horloge. Dat
vinden we heel „gewoon". Maar vroeger
was dat niet zoo gewoon. Toen was een klok
iets heel bijzonders. In het begin van de
negende eeuw stuurde de beroemde kalief
Harun al Raschid een waterklok van brons
als heel bijzonder geschenk naar Karl den
roote De Franken keken eerst erg arg
wanend naar het geschenk en ze geloofden
pas dat het echt goed was, toen de Arabier
uitlegde, hoe de klok werkte. Toen vroeg de
Arabier wat de klok van de Franken was en
daarop wezen ze naar de zon.
„Maar hoe weten jullie nu hoe laat het
Ar t regent of 's nachts?" vroeg de
dn?ÏT' ,3°Cn bracht een FranI< een kistje,
Was met stenen en vertelde, dat
Rt s een Jongen de stenen stuk voor
70 H-,!,11 0?.n ander kistje moest gooien. Als
om 1 maa* waren, was er een uur
d*"?ra£a*de jongen nu inslaapt?" vroeg
baasH I0r' keek de Frank hem ver*
slaaei"3?? "Dan kr^gt hÜ een pak
de tfiH J'J er helemaal niet aan, dat
ondertussen toch wel vooruit
L
