SAMBO DE OLIFANT
fBimicnland
3
De moeilijkheden
in Palestina.
De gevechten met de
opstandelingen.
Cjrlep, Kou, Pun. £g
De gouverneur van Suriname in
ons land.
Glimlachje
GEMENGD NIEUWS.
De Engelsche afstandsvlucht
naar de Kaap.
Het watervliegtuig Mercury is
Midden-Afrika gepasseerd.
TWEEDE BLAD.
Uit Haifa wordt gemeld, dat politie en
militairen, die gezonden waren naar de
plaata, waar Joodsche vrachtautobestuur-
dera uit een hinderlaag beschoten zijn, een
gevecht met een bende van honderd op
standelingen hebben geleverd. Ten minste
60 rebellen zijn daarbij gedood, terwijl de
Engelschen geen verliezen leden. Verschei
dene geweren werden buitgemaakt.
Bij Jeruzalem zijn twee Britsche schild
wachten des nachts aangevallen en door
messteken gewond.
Vrijwel alle Arabische arbeiders zijn
gisteren te Haifa in staking gegaan. Zij
willen daardoor sympathie betuigen met
het Mohammedaansche congres, dat te
Kaïro wordt gehouden. De openbare diens
ten blijven gehandhaafd.
Gespannen toestand.
Er heerscht een gespannen toestand in
Palestina, waar de telegrafische verbin
dingen gisteren den geheelen dag waren
verbroken. De Palestijnsche joden toonen
zich categorisch gekant tegen de oplossing,
die door den Irakschen minister van bui-
tenlandsche zaken is bepleit.
De joden verklaren, dat zij bereid zijn
met de uiterste energie de toepassing van
eèn minderhedenstatuut binnen een Ara-
bischen staat van de hand te wijzen en dat
zij voornemens zijn het recht op immigra
tie en op voortzetting van den opbouw van
een nationaal tehuis te handhaven.
•Itijd «en poeder ol cachet van Mijnhard!.
Mijnnardt s Poeders per stuk 8 ct. Doos 45 ct.
v^achrts. genaamd „Mijnhardt lOct Doos50ct.
De vooruitzichten van het land
niet ongunstig; lichte verbetering
in den economischen toestand.
Prof. mr. J. C. Kielstra, de gouverneur
van Suriname, die, naar wij gister hebben
medegedeeld, met het stoomschip Cottica
der K.N.S.M. in ons land is aangekomen
voor het voeren van verschillende bespre
kingen met de regeering over „e toekom
stige economische ontwikkeling van ge
noemd land, heeft in een interview met
een redacteur van het A. N. P. medege
deeld dat hij op 19 September met zijn
echtgenoote uit Paran.aii'oo was vertrok
ken. Men had aan boord, waar zich uitslui
tend Nederlandsche en eenige Engelsche
passagiers bevonden, een zeer prettige
reis gehad, begunstigd door fraai weer,
met uitzondering van het laats.e gedeelte,
toen men nog esn st; artje van den storm
had ontmoet, die gewoed had boven West-
Europa.
Wel had men aan boord alle spanning
meebeleefd, welke in de afgeloopen
weken de geheele wereld onder den ban
van het dreigende oorlogsgevaar heeft
doorgemaakt.
De economische toestand van
Suriname.
Hoewel Suriname een overwegend
agrarisch gebied is met een zeer dunne
bevolking, cn de ligging uit het oogpunt
van het wereldverkeer niet al ie kunstig
is, zoodat men zijn verwachtingen ten
aanzien van de mogelijkheden van dit ge
bied nooit te hoog mag spannen aldus
prof. Kielstra kan men zeggen, dat de
toestand, vergeleken bij een paar jaar*te-
vorén, licht verbeterd is.
Uitbreiding der bauxiet-productie.
Deze verbetering is voornamelijk een
gevolg van de stijging van den uitvoer,
waardoor de betalingsbalans van Surina
me een niet onbelangrijke verbetering
heeft ondergaan.
Het product, dat daartoe in de eerste
plaats heeft bijgedragen, is het bauxiet,
het aluminiumerts, ji0/t gewonnen wordt
door de Suriname bauxiet maatschappij,
een dochter-onderneming van het groote
Amerikaansche aluminium concert.
Deze onderneming heeft in den laatsten
tijd haar productie aanzienlijk opgevoerd
en haar uitvoer vergroot.
Van groote beteekenis is dan ook, dat
zij binnenkort een tweede winningsterrein
in exploitatie zal gaan nemen aan de
samenvloeiing van de Suriname- en de
P^rarivier. In October of November wordt
reeds het eerste personeel uit Amerika
verwacht, voor het aanleggen van stei
gers, verwerkingsinstallaties, enz., maar
ook verscheidene arbeidskrachten uit dè
naaste omgeving en zelfs uit de stad zullen
hier werkgelegenheid vinden, wat vooral
belangrijk is voor de bevolking langs de
Para-rivier, die weinig werkgelegenheid
heeft.
„Mag ik de eer hebben U miss
1920 voor te stellen!"
Toenemende rijstexport.
Zeer gunstig ontwikkelt zich op het
oogenblk de rijstcultuur, voor zoover deze
door kleine landbouwers wordt uitge-
oefend Hoewel het inheemsche rijstver-
ruik langzaam stijgt, is'de export, voor
namelijk naa." de Fransche West-Indische
eilanden, in het afgeloopen jaar met circa
procent gestegen. In Suriname wordt
de natte rijstbouw toegepast, zoodat ma
chinale bewerking niet mogelijk is. Daar
om had prof. Kielstrr dan ook weinig
vertrouwen in den rijstbouw op grojte
SCxlclcll,
Het gouvernement tracht den export te
bevorderen door te streven naar eenvor
migheid van het product en door keuring
te bevorderen, dat de kwaliteit der ge-
exporteerde rijst voortdurend beter wordt.
De immigratiekwestie.
In het algemeen zou men voor de cul
tures, die perspectief bieden, zooals de
citrus- en de rijstcultuur, méér menschen
kunnen gebruiken, want het land is zeer
dun bevo'kt. Toch meende prof. Kielstra,
dat men nog geen oordeel mag uitspreken
of Nederlanders zjch als landbouwers op
kleine bedrijven kunnen vestigen, hoewel
hij geloofde, dat hiertegenop den duur
toch wel bezwaren zouden blijken te be
staan. Het tropische klimaat zou moeilijk
heden opleveren, doch bij de vooruitgang
van techniek en vooral van hygiëne, zou
dit niet het grootste bezwaar behoeven te
zijn.
De levensstandaard welke men op de
kleine landbouwbedrijven kan bereiken en
die stellig voldoende is voor Britsch-
Indiërs, Javanen, enz., zou ontoereikend
zijn voor Europeanen. Immigratie van Ja
vanen ziet men ip Suriname echter zeer
gaarne en de tot nog toe daarmede be
reikte resultaten zijn zeer gunstig.
De cultureele verhoudingen.
Van de geheele bevolking kan men zeg
gen dat zij in het algemeen zeer Neder
landsch gezind is.
Ten aanz:tn van het onderwijs zou men
zich kunnen afvragen of de richting daar
van, in verband met de bevordering van
een eigen cultureel leven der bevolking,
niet eenigsziqs te eenzijdig intellectueel
Nederlandsch is. Pogingen om het onder
wijs aan de practijk aan te passen, bijv.
door het toevoegen van landbouwonder
wijs, leverejen groote moeilijkheden op.
Hoe groot de deelneming van alle be
volkingsgroepen aan het regeeringsjubi-
leum was, bleek wel uit het feit, dat niet
alieen alle hoofden van bevolkingsgroe
pen en Indianenkapiteins, maar ook de
drie „grammans" van de drie groote
boschnegerstammen, naar Pa.amaribo zijn
gekomen om hun opwachting bij den
gouverneur te maken, de gelukwenschen
van hun stamgenooten over te brengen en
de officieele feestelijkheden bij te wonen.
EEN SYMPATHIE-BETUIGING VOOR
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Te 's-Gravenhage heeft zich een breed
comité gevormd, dat over het geheele land
de volgende sympathiebetuiging voor
Tsjecho-Slowakije cjoet uitgaan aan het
Nederlandsche volk:
Het moet ons van het hart dat bij de
groote vreugde die wy smaakten over de
verhindering van een wereldbrand en de
zegeviering van de rede over bruut ge
weld, wij toch een ondertoon van diepe
smart gevoelen om het groote onrecht een
klein volk aangedaan.
Immers om het ergste, een oorlog te
voorkomen, wordt hier voor ons aller
oogen een klein en toch groot volk, dat
geleid werd door een hoogstaand president,
dr. Benesj, op het wereldaltaar van den
vrede geofferd, terwijl wij lijdelijk hebben
moeten toezien, dat het zoover gekomen is.
Bij alle oprechte vreugde gaat onze
sympathie nu uit naar dat Tsjecho-Slo-
waaksche volk daarginds, dat met zijn
president het grootste offer bracht voor
den vrede en daardoor in onze oogen de
eigenlijke overwinnaar is.
Met diepe deernis denken wij in deze
ure aan het lot van hen, die door de om
standigheden genoopt zullen worden huis
en haard te verlaten.
Nu is het tijd om als burger van een
vrij en onafhankelijk volk, onze sympathie
te betuigen met een broederstaat over de
grenzen in zijn dagen van rouw.
Als Nederlanders met ons aangeboren
gevoel voor recht en vrijheid willen wij
een gemeenschappelijk eeresaluut brengen
aan het dappere Tsjecho-Slowaaksche
volk en in het bijzonder aan zijn afgetre
den president, dr. Eduard Benesj
Bewijzen van instemming worden ver
zocht aan het adres van mevr. A. A. Mid-
delaer, Klimopstraat 98, den Haag
Mevr. M. A. Stibbe—Knoch, Koningin
negracht 39, den Haag.
Van de verdere onderteekenaars noemen
wij (alfabetisch): dr. M. van Blankenstein,
mej. dr. N. A. Bruining, prof. dr. Casimir,'
Ch. A. Cocheret, mevr. E. CoopsBroese
van Groenou, ds. A. van der Heide, dr. J.
G. J. Joosting, ds. A. E. F. Junod, Th. Jan
van Kasteei, Chrs de Moor, mr. J. H. van
Peursem, mevr, C, M. van der Pijl, mevr.
S. van Rees, jkvr. J. Repelaer van Driel,
ds. A. Trouw, mevr. R. van Wulften Pal-
the, mevr. E. Wijnaendts Francken
Dyserinck.
Getracht wordt tot samenwerking te
komen tusschen de in verschillende krin
gen begonnen sympathiebetuigingen.
TELEGRAM VAN EENHEID DOOR
DEMOCRATIE AAN DR. BENESJ.
Het hoofdbestuur van de Nederlandsche
beweging voor Eenheid Door Democratie
heeft aan dr. Benesj een telegram gezonden
van den volgende inhoud: „De Nederland
sche beweging voor Eenheid Door Demo
cratie, in bewondering voor de nationale
discipline, welke de democraten van Tsje
cho-Slowakije getoond hebben bij den bru
talen aanval van het op veroverigen beluste
nationaal-socialisme,. stelt er prijs op u
mededeeling te doen van haar groote hoog
achting.
Uw kalme, besliste en waardige politiek
heeft zich in staat getoond om voor het
forum der geheele wereld te toonen, dat uw
vaderland, uitgeleverd als het was aan veel
sterkere tegenstanders, wist terug te wijken
en tegelijkertijd de eer'en het gezag van den
Tsjecho-Slowaakschen staat hoog te houden.
Een keer te meer heeft Tsjecho-Slowakije
zich zijn onafhankelijkheid en een glorie
volle toekomst waardig getoond".
SCHIP BIJ AMELAND IN NOOD.
Opvarenden gered.
Hedennacht om half één gaf de stoom
trawler Sperwer IJmuiden 133, waarvan
de bemanning bestaat uit negen koppen,
dwars van Nes op Ameland door middel
van stakellichten noodseinen. Binnen kor
ten tijd voeren zoowel de motorredding
boot Insulinde van de N.Z.R.M. gestation-
neerd te Oostmahorn, alsmede de motor-
strandreddingboot Adriaan de Bruine van
het station Hollum op Ameland uit naar
de plaats van de schipbreuk om assisten
tie te verleenen.
Laatstgenoemde boot heeft alle opvaren
den van het schip gehaald en behouden
naar Nes op Ameland gebracht, waar zij
in het hotel De Boer een onderkomen
vonden
De IJm. 133, schipper A. Vuil, is ge
strand op de tweede bank aan de noord
kust van Ameland, even bewesten Nes en
ligt ongeveer driehonderd meter1 van de
kust. Vóór de stranding verloor de trawler
zyn schroef, en was daardoor stuurloos
geworden.
De mogelijkheid bestaat, dat, wanneer
de trawler met hoog water over de bank
sla".t, een gedeelte van de lading nog ge
borgen kan worden.
DOODELIJK ARBEIDSONGEVAL.
Door eei- vallende baal getroffen.
Aan boord van het te Rotterdam aan de
Lloydkade liggende lichterschip Drie Ge
broeders kreeg gister vond de 37-jarige
havenarbeider L. de Winter een baal
kunstmest, welke uit een hijsch viel, op het
lichaam. Met een wervelfractuur is de
man overgebracht naar het Havenzieken
huis, waar hij kort na aankomst aan de ge
volgen van de bekomen verwondingen is
overleden.
WINDHOOS OVER MIERLO HOUT. Éénder door de windhoos
geteisterde boerderijen.
te Mierlo Hout
voorlichtingsdienst van het departement van
economische zaken, F. V. Valstar, regeerings-
commissaris voor den tuinbouw, A. Driessen,
voorzitter van de Nederlandsche fruit- en
groentecentrale, mr. L. Niemöller, secretaris
van het Centraal bureau van veilingen in
Nederland, W. Klamer, voorzitter van het
Nederlandsche uitvoer controle bureau en
Van 't Riet, directeur van de Nederlandsche
fruit- en groentecentrale.
Het huishoudelijk reglement werd na be
handeling goedgekeurd.
Tot bestuursleden werden gekozen de hec-
ren Bos, van Kleef en Boon. Buiten deze
heeren bestaat het bestuur thans uit de
heeren: v. d. Beukei (Westland), H. Krui
denier (Ned. Ved.), Wagenaar (Noordhol
land), Lamers (N.-Limburg), Jeubens (Z.
Limburg) en Voereman (Groningen).
Tot voorzitter van den bond werd herko
zen de heer H. Kruidenier Jzn. Hierna hield
mr. Luc. Schenderling een inleiding over de
positie van onzen exporthandel.
DE KINDERVERLAMMING.
Twintigjarig meisje overleden.
In het Academisch ziekenhuis te Gronin
gen is het 20-jarige rrteisje E. Kalff aan kin
derverlamming overleden.
NED. BOND VAN EXPORTEURS VAN
FRUIT, GROENTEN EN AARDAPPELEN.
Eerste algemeene vergadering te
Den Haag.
Onder groote belangstelling heeft de Al
gemeene Nederlandsche Bond van fruit-,
groenten- en aardappelenexporteurs zijn
eerste algemeene vergadering gister gehou
den in de tuinzaal van den dierentuin te
's-Gravenhage.
Tot de aanwezigen behoorden de heeren
ir. Bonthuis, hoofd van den economischen
BOTSING TUSSCHEN AUTOBUS EN
TRAM.
Bestuurders gewond.
Gistermiddag te ongeveer drie uur heeft
op den hoek van de Haarlemmermeerstraat
en Hoofddorpplein te Amsterdam een ern
stige botsing plaats gehad tusschen een auto
bus van een wilden dienst op Den Haag en
een motorwagen van lijn 1. De autobus na
derde uit de richting Haarlemmermeerstraat.
De chauffeur van de bus werd in het uit
zicht belemmerd door een wagen van lijn 1,
welke bij de kruising van den weg op dood
spoor stond.
De chauffeur zag hierdoor een naderende
tramwagen van lijn 1 niet en botste met zijn
wagen in volle vaart tegen den motorwagen
van deze tram aan.
De ravage tengevolge van deze botsing
was niet gering. Het voorbalcon van de tram
was volkomen ingedrukt. De wagenbestuur
der was beklemd geraakt tusschen de scha
kelkast en den achterwand van het balcon.
Het slachtoffer is naar het Wilhelmina gast
huis vervoerd, waar hij ter observatie is
opgenomen.
De voorzijde van de autobus was eveneens
zwaar beschadigd. De chauffeur klaagde
over inwendige pijpen en is ook ter obser-
satie in hetzelfde ziekenhuis opgenomen.
De tram, die haar eindpunt naderde, ver
voerde op het moment van de aanrijding nog
weinig passagiers, waarvan zich niemand op
het voorbalcon bevond.
Einde geldigheidsduur kinderzegels
1933. - De kinderpostzegels uitgegeven in
1933, waarop een kind, een lichtende ster
dragend, is afgebeeld, worden, overeen
komstig de voor deze uitgifte geldende rege
len, met ingang van 1 Januari 1939 buiten
gebruik gesteld. Van dien datum af zijn deze
zegels voor de frankeering derhalve waar
deloos.
F. A. Hoefer t. - In den afgeloopen
nacht is te Zeist, waar hij den laatsten tijd
woonde, in den ouderdom van 88 jaar over
leden de gepensionneerd generaal-majoor dei-
artillerie F. A. Hoefer. Hij verliet den dienst
in 1877 (kort na bevordering tot eersten
luitenant) in verband met een hem over
komen ongeval.
Indische Maatschappij voor militairen. -
De directie der Indische Maatschappij voor
militairen te Soerabaja ontving van de
koningin een gift van 100 en van prinses
Juliana en prins Bernhard 40 ter voort
zetting van haar werk in Ned. Oost-Indië.
De Noordam in New York aangekomen. -
Het nieuwe passagiersschip Noordam van
de HollandAmerika Lijn, dat voor het
eerst den oceaan is overgestoken, heeft het
traject RotterdamNew York afgelegd in
7 dagen 6 uur en 52 minuten, d.i. met een
gemiddelde snelheid van zeventien knoopen
per uur. In de haven van New York werd
het schip feestelijk ontvangen. Een groote
groep landgenooten was ter begroeting aan
wezig.
Schippersknecht verdronken. Gister
middag is de 58-jarige schippersknecht J.
Schoenmaker uit Bruinisse, werkzaam op
het motormosselvaartuig BRU 85, op het
Volkerak nabij Dintelsas over boord gesla
gen en verdronken. Het slachtoffer was ge
huwd.
Voor de landsverdediging. Voor de
versterking van de defensie is tot en met
Donderdag in totaal ontvangen 134.780,60.
Prins Bernhard terug. - Prins Bernhard
is gisteravond van zijn verblijf in Duitsch-
land ten paleize Soestdijk teruggekeerd.
DE PCSTVLUCHTEN.
Hedenmorgen om 7 uur vertrok van
Schiphol de PH-ALV De Valk met als
gezagvoerder Smirnoff. Aan boord bevond
zich 220 kg. vracht, 396.5 kg. briefpost en
30.5 kg. pakketpost. Negen passagiers
maken den tocht mee, respectievelijk 6 tot
Karachi, 1 tot Jodphur en 2 tot Batavia.
Onderweg stapt nog in Aleandrië één
passagier in voor het traject Alexandrië-
Calcutta.
Op de uitreis landde de Nandoe te Ban-
doeng, de Torenvalk te Jodhpur en de Wiele
waal te Alexandrie.
Op de thuisreis vloog de Gier tot Bagdad
en de Buizerd tot Rangoon.
179. „Betoverde wezens", mopperde de baas, maar toen
smeekte Jan: „Och, we zijn vluchtelingen, we hebben
bijna geen kleren en weten geen raad". En de ezel had
gelijk gehad, 't Was een goede baas. Ze kregen, zodra ze
thuis waren, kleren en twee leuke zwarte kindertjes
keken verlegen naar de blanke jongens met grote oren.
180. „Waar komen ze toch vandaan?" vroeg de vrouw
en de man antwoordde: „Ik denk uit een land, waar het
koud is, daardoor zien ze zo wit. Morgen zullen we
verder zien". De andere morgen kregen ze een ezel, vol
geladen met levensmiddelen mee en hartelijk nagewuifd
door hun vriendelijke verzorgers, gingen de jongens
opnieuw op stap.
Het Engelsche vier-motorige drij
vervliegtuig Mercury is eergisteroch-
tend om 1 uur vertrokken uit Dundee
voor een aanval op het wereldafstands
record. Het vliegtuig, bovenste deel
van de Short-Mayo composite aircraft,
werd door het andere deel, de Short
vliegboot Maya, in de lucht geheven.
Het doel is zonder tusschenlanding Kaap
stad te bereiken. Indien men daarin slaagt
zal het wereldafstandsrecord met 120 K. M.
zijn verbeterd. Het record voor water
vliegtuigen zal, bij welslagen, met niet
minder dan 1700 K. M. worden verbeterd.
Voorts zal de Mercury het snelheidsre
cord naar Kaapstad verbeterd hebben, hoe
wel de gemiddelde snelheid lager ligt dan
van andere vliegtuigen, die de vlucht ge
maakt hebben, doch tusschenlandingen
moesten doen.
Bij Hatfield moest de Mercury dalen tot
900 m. omdat zich ijs begon af te zetten op
de vleugelranden. Gistermorgen om 4 uur
55 is de Mercury boven de Sahara gesig
naleerd bij Ghat.
Na 17 uur in de lucht te zijn geweest
rapporteerde de bestuurder, dat Libye ge
passeerd was. Gistermiddag om 12 uur was
de Mercury boven Nigeria. Het watervlieg
tuig volgt de route langs de Westkust van
Afrika. Er wordt gemiddeld op 3000 meter
hoogte gevlogen met een snelheid van 204
K. M. per uur.
Uit Londen werd gisteravond door Reuter
gemeld dat de Mercury vanochtend tus
schen 4 en 6 uur te Kaapstad zou arrivee-
ren.
Gedurende de eerste 26 uur heeft het
watervliegtuig ongeveer 6400 K.M. afge
legd, hetgeen ongeveer tweederden van
den afstand DundeeKaapstad bedraagt.
AFLOOP VAN VERKOOPINGEN.
Ten overstaan van notaris H. J. van
Veen te Schagerbrug werd in het openbaar
verkocht de boerenplaats, met schuur, erf
en uitstekend weiland en bouwland, gele
gen nabij de spoorbrug te Keinsmerbrug
in de gemeente Zijpe, kadastraal bekend
gemeente Zijpe, in sectie B nos. 26 tot en
met 28, 206 t./m. 208, 212 t./m. 216, 491,
495, 531, 731 en 738, gezamenlijk groot
26.49.87 H.A., alles eigendom van den heer
E. A. Lindenbergh te Slootdorp in de Wic-
ringermeer.
Het geheel werd in diverse perceelen
verkocht. De eerder gehouden inzet bedroeg
46.198.73. Bij opbod konden alle percee
len tezamen opbrengen 52.808.73.
De voornaamste koopers werden de heer
Moijes te Oudorp (perceelen 1 t./m. 4)
voor 18.523.97; de heer W. Bos te Oude-
sluis (perceelen 6, 8 en 10) voor rond
8300; de heer S. Borst te Keinse, gem.
Schagen (perceelen 13, 14 m 15) voor
5941.04. Tal van andere koopers kochten
voor kleinere bedragen.