^Buitenland
£ucfUmaet
Honderd keer „A Christmas Carol".
De recordvlucht de Britsche vliegers.
derde blad.
Nooit meer oorlog".
Regeeringsoffensief aan de
Segre.
De vrijwilligerskwestie.
Een jubileum van Dr. J. B. van Amerongen.
Spaak'.s beleid
goedgekeurd.
Vandervelde verbitterd.
Huldiging op 17 December.
De Sejm-verkiezingen in
Polen.
Nederlaag der oppositie.
Nieuws in 't kort.
GEMENGD NIEUWS.
99
Fransch-Duitsche verklaring
verwacht.
De diplomatieke redacteur van Reu
ter meldt, dat nog vóór het einde van
de week een FranschDuitsche ver
klaring, volgens welke deze twee staten
geen oorlog met elkaar zullen voeren,
kan worden verwacht. De verklaring
zou zijn opgesteld naar het voorbeeld
van die, welke door Hiter en Cham-
berlain is geteekend.
Naar verluidt wenscht de Fransche minis
ter van buitenlandsche zaken deze aange
legenheid zoo spoedig mogelijk geregeld te
zien. Hy zou slechts wachten op de defini
tieve instemming van Berlijn.
Te Parys kon Havas in gezaghebbende
Fransche kringen geen bevestiging van
bovenstaand bericht verkrijgen. Omtrent
het doel van het bezoek, dat de Duitsche
ambassadeur gisteravond aan minister
Bonnet heeft gebracht, wordt niets mede
gedeeld.
De Spaansche regeeringstroepen heb
ben, naar Reuter meldt, bij verrassing
een offensief aan de rivier de Segre
ingezet. Zy zouden verscheidene hon
derden gevangenen gemaakt hebben en
veel materiaal hebben buitgemaakt.
De republikeinen hadden hun offen
sief gisteren om 6 uur ingezet. Zij
trokken ten Zuiden van Lerida over
de Segre en bezetten Seros, Aitona en
Soses tusschen Lerida en Fraga gele
gen. Zy hebben den weg Traga-Lerida
afgesneden, evenals het door de recht-
schen bezette bruggenhoofd ten Noor
den van Lerida.
De republikeinen hebben hun offensief
dus ten zuiden van Lerida ingezet. De stad
aan de Segre, een zijrivier van de Ebro,
werd op 3 April van dit jaar door de
rechtschen opmarsch zoowel in Nood-Cata-
gonnen snellen opmarsch in Catalonië. Na
den val van Lerida scheen toen aanvanke
lijk de republikeinsche tegenstand gebro-
ALKMAARSCHE COURANT VAN DINSDAG 8 NOVEMBER 1938.
in
Vandervelde verklaard onder de be
staande omstandigheden geen prijs meer
te stellen op het voorzitterschap der
partij.
De tekst van de door minister Spaak inge
diende motie, waarin de door de regeering
gevolgde buitenlandsche politiek wordt
goedgekeurd is aan het slot van het congres
der B. W. P. aangenomen met 386.046 tegen
r, schen breidden hun front
noordelijke en zuidelijke richting uit, ver-
elntr ln Noord"Catalonië de electrische
SÏÏ*opn marChe"dM 111 de Provincie
Niettemin hervatten de republikeinen na
reorganisatie de verdediging en wisten den
rchtschen opmarsch zoowel in Noord-Cata-
lonie als bij Tortosa te stuiten. Al belette
dit niet dat Franco half April de Middel- uel- d. w. ir. ulcl oou.u» ieg
an scie Zeekust bereikte; het front langs 132.492 stemmen, bij 34.185 onthoudingen,
de Segre werd voorloopig gestabiliseerd
en eind April besloot Fanco daarom eerst
Lastellon te veroveren.
Thans trachten de republikeinen van het
feit, dat vele rechtsche troepen van het
Catalaansche front bij Lerida zijn terugge
trokken, gebruik te maken om een soort
gelijke afleidingsmanoeuvre daar te begin
nen als die aan de Ebro in Juli, die den
opmarsch der rechtschen naar Sagunto tot
stilstand wist te brengen.
Del Vayo over de vrijwilligers
kwestie.
De minister van buitenlandsche zaken,
Del Vayo, heeft een rede gehouden, waarin
hij zeide, dat de regeeringen niet werkeloos
moeten blijven De mogendheden, die zich
hebben aangesloten bij de niet-inmengings-
politiek, moeten het plan van Londen doen
toepassen op de buitenlandsche troepen
aan de zijde de opstandelingen. Op de
schijnhandeling van het terugtrekken van
10.000 zieke en ongeschikte Ialianen moet
de totale verwijdering der buitenlandsche
troepen volgen.
Bij de herdenking van den tweeden ver
jaardag van het beleg van Madrid heeft
Del Vayo verder nog gezegd: Spanje wil
niet dat iemand anders dan de Spanjaarden
zelf over zijn lot beschikt. De methoden van
München kunnen niet op Spanje worden
toegepast. Niets duurzaams zal kunnen
voortkomen uit een conferentie, waarop
het Spaansche volk niet vertegenwoodigd
is. De minister verklaarde, dat in Spanje
een nieuwe Italiaansche divisie, de 'Groe
ne Pijlen", is aangekomen.
Het congres der Belgische Werklie
denpartij heeft, na minister-president
Spaak opnieuw te hebben gehoord, met
groote meerderheid een motie aangeno
men, waarin de buitenlandsche politiek
der regeering wordt goedgekeurd.
Naar aanleiding van dit besluit heeft
Spaak hecht beteekenis aan deze
stemming, daar de socialistische pers nu
voortaan den eersten minister op dit
stuk dient te verdedigen.
Vandervelde kon niet zonder voorbe
houd het besluit goedkeuren, waarbij de
socialistische pers gekoppeld wordt aan
de regeeringspolitiek. Hij voegde hier
aan toe geen vemifuwing te zullen vra
gen van zijn mandaat als president der
party.
Niettemin zal Vandervelde zich niet terug
trekken. Hij zal zich geheel wijden aan het
werk van het herstel der partij.
Vóór de stemming over de motie tot
goedkeuring van het 'mitenlandsche beleid
der regeering had het congres der socialisti
sche partij een motie aangenomen, waarbij
afkeuring wordt uitgesproken over het
wetsontwerp inzake een terugkeer tot het
stelsel van gecontroleerden verkoop van
alcohol.
Ten aanzien van de binnenlandsche poli
tiek werd een resolutie aangenomen, waar
in opnieuw het vertrouwen wordt uitgespro
ken in de socialistische ministers by de ver
zekering van het evenwicht op de begroo
ting, met inachtneming der sociale wetten.
Spaak in moeilijke positie.
Ondanks de door het socialistisch con
gres aangenomen motie van vertrouwen in
de binnen- en buitenlandsche politiek zijner
regeering, blijft de positie van Spaak moei
lijk en verscheidene Belgische bladen vra
gen zich dan ook af, of hij niet vandaag
zal aftreden.
Men verwijt Spaak, tegenover het congres
gebrek aan kracht te hebben getoond in de
kwestie-Burgos.
Vanmiddag zal de ministerraad bijeenko
men.
In den nacht van Vrydag op Zaterdag vertrokken de drie Vickers Wellesley
vliegtuigen, bommenwerpers van de Britsche luchtmacht, uit Ismailia, de vlieg-
haven van Caïro, om te pogen het wereldrecord voor den langen afstand te ver
beteren. Dit record stond sinds Juli 1937 op naam van Sovjet-Russische vliegers, met
een vlucht van 6306 mijl.
De route der Engelsche vliegtuigen was als volgt uitgestippeld: Ismaila, Jask
(Perzië), Haidarabaa, over de Golf van Bengalen, Poft Blair, Noordoostelijk van
Singapore, Borneo, Celebes, Timor en over de Timorzee naar Darwin.
De afstand dezer route bedraagt 7162 mijl (ruim 11000 K.M.) Het record zou
echter reeds verbeterd zijn, indien één der Engelsche vliegtuigen er in slaagde het
Zuidelijk deel van Celebes te bereiken, dat op een afstand van 6368 mijl van Ismai
la gelegen is.
Zooals men weet, kwamen twee der Engelsche toestellen zonder tusschenlanding
ui Darwin aan, terwijl het derde toestel na een tusschenlanding bij Timor eveneens
in Darwin arriveerde.
De poging der Britten is wel zeer schitterend gelukt.
De bemanning van de Britsche bommenwerpers, die het lange afstandsrecord
verbeterden. In het midden de leider, vliegkapitein R. Kellet.
De sejm-verkiezingen in Polen heb
ben een ernstige nederlaag voor de op
positie opgeleverd. Van de 200 gekoze
nen zijn er niet minder dan 161 lid van
het kamp der nationale eenheid, terwijl
de Oekrainsche minderheid slechts 19 en
de joodsche minderheid maar 5 zetels
behaalde.
Over het algemeen werd er druk ge
stemd: van de 17 millioen kiezers
brachten er ongeveer 12 millioen hun
stem uit, d. i. ongeveer 67 procent, ter
wijl by de vorige verkiezingen slechts
40 pet. der kiezers stemde.
Volgens de voorloopige verkiezingsresul
taten zijn in de hoofdstad ongeveer een
half millioen stemmen uitgebracht. Tien
van de twaalf gekozenen behooren tot het
kamp der nationale eenheid.
Te Wilna is naast generaal Skwarczynski,
den leider van het kamp der nationale een
heid, generaal Zeligowski, die niet tot het
kamp behoort, gekozen.
De minister-president, Skladkowski, ver
wierf meer dan 75.000 stemmen tegen 36.000
bij de vorige verkiezingen. De onder
premier, Kwiatkowski, kreeg 74.000 stem
men, terwijl op den minister van sociale
zaken 88.000 stemmen werden uitgebracht
tegen 26.000 bij de vorige verkiezingen.
De deelneming was vooral groot in Silezië
(83 procent) en in Pommeren (80 procent).
De pers meldt, dat de verkiezingsstrijd
vooral te Wilna spannend was. De uitslagen
zullen op 18 November officieel gepubli
ceerd worden. Volgens de nieuwe grondwet
zal de kamer uiterlijk dertig dagen na die
publicatie bijeenkomen. De bladen ver
wachten eventueel, dat het parlement reeds
eind-November bijeengeroepen wordt.
De pers is het er over eens, dat de oppo
sitie een zware nederlaag geleden heeft. De
„Dobry Wieczor" schrijft: „De verkiezingen
beteekenen een catastrofe voor de oppositie.
Duidelijk is gebleken, dat men algemeen het
denkbeeld van de nationale eenheid ver
wezenlijkt wil zien. Het volk heeft bewezen,
zich achter de vaan van het kamp der na
tionale eenheid te scharen".
Volgens de „Koerier Poranny" heeft de
oppositie sedert 1926 niet zulk een ernstige
nederlaag geleden. De verkiezingen betee
kenen een waar keerpunt in het politieke
leven van het volk".
Koning en koningin naar Amerika. - De
koning en de koningin van het Britsche rijk
hebben de uitnoodiging van president Roose-
velt, in den zomer van het volgende jaar een
bezoek aan de Vereenigde Staten te komen
brengen, aanvaard.
Een cycloon. - Gisteren tegen den mid
dag is een cycloon boven Beyrouth losge
barsten. Veel schade werd aangericht, een
persoon werd gedood. De geheele Libanon
is door slecht weer geteisterd. Talrijke
wegen zijn door overstroomingen afge
sneden.
Meer dan honderd aardschokken in
twee dagen. - Sedert den avond van den 5en
dezer zijn te Tokio en in Midden-Japan meer
dan honderd aardschokken gevoeld. Een
twaalftal aardbevingen van meer hevigen
aard wekten levendige ongerustheid en tot
vier maal toe begaven de bewoners van
Tokio zich in allerijl op straat. Gisteren
tegen den middag werden de hevigste schok
ken gevoeld. Het observatorium te Foe-
koesjima meldt, dat aan de N.O. kust van
Japan vloedgolven waarschijnlijk te achten
zyn.
Dr. J. B. van Amerongen treedt 17
December a.s. in het Muziek-lyceum te
Amsterdam als voordrachtkunstenaar op
en zal dan Dickens' „A Christmas Carol"
ten beste geven.
Waar dit de honderdste maal is, dat dr.
van Amerongen deze voordracht houdt,
waarmede hij in de afgeloopen jaren in
tal van plaatsen zooveel succes oogstte,
hebben vrienden en belangstellenden in
zijn werk, gedachtig aan wat de heer
Werumeus Buning o.a. van dr. van
Amerongen's optreden te Amsterdam in
1937 schreef, n.1.:
wij zouden dezen trouwen ver
teller van de Christmas Carol, als hij ze
in een komend jaar de honderdste maal
vertelt, eigenlijk wel eens ter dege in de
hulst mogen zetten
gemeend deze gebeurtenis niet onop
gemerkt voorbij te moeten laten gaan en
dit te meer niet omdat deze gebeurtenis
samenvalt met het feit, dat hy vóór 12)4
jaar een aanvang maakte met zijn zoo alom
gewaardeerde voordrachten en lezingen,
waarbij hij, naast ander werk uit onze
eigen en buitenlandsche letterkunde, voor
al ook door zijn optreden voor A.V.R.O. en
K.R.O.-microfoon door zijn voordracht
„100 jaar Pickwick" aan de figuur en het
werk van Dickens meer algemeene be
kendheid heeft gegeven.
De plaats, die Dickens bij het Engelsche
volk heeft ingenomen, wordt zeker wel
het sterkst getypeerd door den indruk dien
het bericht van zijn overlijden op de zee
lieden maakte, toen zij, aan wal komende,
dit overlijden vernamen.
Radio bestond er toen nog niet en de
zeelieden gaven allen blijk, het overlijden
van Dickens als de grootste ramp te
beschouwen die hun vaderland had kun
nen treffen.
Ook in ons land was Dickens de ge
liefde verteller met het groote menschen-
hart en ook wij beschouwen het als een
groote verdienste van dr. v. Amerongen,
dat hij dezen grooten schrijver bij 't thans
levende geslacht weer naar voren heeft
gebracht.
Het volgende comité heeft zich gevormd
om den 17den December voor dr. van
Amerongen tot een onvergetelijken te
maken:
W. D'Ablaing, Amsterdam; Ko Arnoldi,
Amsterdam; mej. C. P. van Asperen v. d.
Velde, Bussum; mevr. J. M. Bolkestein
Kraft, Utrecht; Louis de Bree, Amster
dam; L. Clewits, Assen; mevr. J. M. van
DamKoppe, Bussum; A. Defresne, Am
sterdam; Walter Dexter, Editor „Dicken-
sian", Londen; dr. G. A. Dudok, Amster
dam; mej. dr. J. J. v. Dullemen, Rotter
dam; prof. dr. J. v. Ebbenhorst Tengber-
gen, Amsterdam; prof. dr. P. Fijn van
Draat, Utrecht; Louis van Gasteren, Am
sterdam; Charles H. Green, ex. hon. secr.
Dickens-Fellowship, Londen; dr. C. P.
Gunning, Amsterdam; dr. D. M. E. Hab-
bema, Amsterdam; mevr. J. Heringa
Veersema, Amsterdam; mr. dr. J. E. Hesse,
Groningen; dr. G. E. W. van Hille, Den
Haag; Paul Huf, Amsterdam; prof. dr. G.
Dr. J. B. van Amerongen.
G. Kloeke, Leiden; D. A. Klomp, Bergen;
J. H. McNulthy, Chairman Dickens-Fel
lowship, Londen; mr. C. B. Menalda,
Leeuwarden; ds. B. v. d. Most v. Speijk,
Assen; B. Muisson, Amsterdam; mr. dr. N.
Muller, Amsterdam; Jan Musch, Laren;
D. Polak, Amsterdam; prof. dr. C. G. M.
Pompen, Nijmegen; H. S. Pos, Amsterdam;
J. Rogge, Hilversum; dr. J. Ruinen, Am
sterdam; B. H. Sajet, Amsterdam; dr.
P. H. Schröder, Haarlem; J. B. Schuil,
Haarlem; dr. F. G. Schuringa, Am
sterdam; dr. L. Snitslaar, Amster
dam; mevrouw I. StapGeveke, Alk
maar; prof. dr. A. E. H. Swaen, Amster
dam; Max B. Teipe, Hilversum; dr. N. B.
Tenaeff, Den Haag; prof. dr. Joh. Tiel-
rooy, Amsterdam; Dirk Verbeek, Den
Haag; Ed. Verkade, Amsterdam; dr. A. de
Vletter, Bloemendaal; W. Vogt, Hilversum;
J. W. F. Werumeus Buning, Amsterdam;
J. W. Wichers, Bloemendaal; H. K. de Wild,
Alkmaar; S. de Wolff, Amsterdam, prof.
dr. R. W. Zandvoort, Groningen; A. J.
Zoetmulder, Eindhoven; Stefan Zweig,
Londen.
Het is de uitdrukkelijke wensch van
dr. van Amerongen, dat de baten van den
huldigingsavond aan een humaan doel ten
goede komen, waarbij hij gedacht heeft
aan het comité, dat streeft naar het schep
pen van een werkgelegenheid voor jeug
dige delinquenten van „Pro Juventute".
Het comité zal daarover nog nadere me-
dedeelingen doen.
Aangezien wij er niet aan twijfelen, dat
velen uit Alkmaar en omgeving op 17
December den huldigingsavond van dr. van
Amerongen, wiens groote verdienste het
is, dat hij het cultureele leven in Alkmaar,
door het organiseeren van goede abonne-
mentsvoórstellingen, zoo voortreffelijk
heeft gediend, wenschen bij te wonen en er
kans bestaat, dat het Muziek-lyceum alle
belangstellenden niet kan bevatten, geven
wij onzen lezers den raad om zich reeds
spoedig met één van de comité-leden over
het reserveeren van een plaats te ver
staan.
Verzoening in de Britsche koninklijke
familie? - De „Evening Standard" voorspelt,
dat de hertog en hertogin van Gloucester bij
hun bezoek aan Parijs een onderhoud zullen
hebben met den hertog en de hertogin van
Windsor. Dit zou een voorspel zijn tot een
herstel van de normale betrekkingen in de
Britsche koninklijke familie.
Incident in Parijs. - Gistermiddag heeft
de politie te Parijs een man gearresteerd,
die tegen de deur van de ambassade van de
Sovjet-Unie trapte en sloeg en hierbij be-
leedigingen uitte.
De man heet Jean Novogorod Seberski
Pliachkewitsj en hij heeft reeds in 1935 twee
maanden gevangen gezeten.
ONZE POSTVLUCHTEN.
Hedenmorgen is de Zilverreiger met ge
zagvoerder Scholte naar Indië vertrokken.
Er bevonden zich negen passagiers aan
boord en wel één AmsterdamBagdad, één
voor Karachi, één voor Jodhpur, één voor
Calcutta, vier voor Batavia en één voor Syd-
ney. Voor het tusschentraject Karachi
Batavia heeft één passagier en voor Bang
kokMedan hebben twee passagiers ge
boekt.
Medegenomen werd 73 y, K.G. vracht, 397
K.G. briefpost en 88)4 K.G. pakketpost.
De positie der postvliegtuigen was giste
ren:
Uitreis: Emoe te Basra; Wielewaal te Ban-
doeng; Gier te Rangoon.
Gezagvoerder Frijns meldt uit Bangkok
dat de Gier in Bangkok blijft wegens be
schadiging van de beide schroeven.
(Nader vernemen wy dat de Gier bij de
landing door het landingsgestel is gezakt,
waardoor beide schroeven beschadigd wer
den. De Oehoe, die een extra-vlucht maakt
naar Bombay, vertrekt vandaar naar Bang
kok om de vlucht van de Gier over te ne
men).
Thuisreis: Pelikaan te Jodhpur; Ibis te
Lydda.
Het KLM-toestel Ibis heeft gisteren op de
thuisreis, op weg van Bagdad naar Athene,
de gebruikelijke tusschenlanding op het
Palestynsche vliegveld Lydda gemaakt, doch
kon wegens de slechte gesteldheid van het
terrein als gevolg van den regen, niet op
stijgen, zoodat gewacht moet worden tot het
veld in betere conditie verkeert.
Actie tegen de kalverteeltbeperking. -
In een dato 5 November j.1. verzonden toe-
lichting op een telegram door de samen
werkende bondën ter bevordering van de
onheffing der kalverteeltregeling aan den
minister van economische zaken, wordt er op
gewezen, dat directe opheffing van de kal
verteeltregeling h.i. dwingend noodzakelijk
moet worden geacht.
Er wordt o.m. op gewezen, dat de huidige
mnnd- en klauwzeer-epidemie een derge-
lyken omvang heeft aangenomen, dat by
niet-opheffing der beperking volgens de
bonden een „algeheele ontwrichting der
veehouderij het gevolg zal zijn".
De „Groote Adelaar" werd gevangen.
- Naar aanleiding van een onderzoek inge
steld door de Rijksradiocontrole is door
samenwerkende gemeente- en rij ksveldwacht
te Holten proces-verbaal opgemaakt wegens
clandestiene radio-uitzendingen tegen W. F.
aan den Kolweg aldaar, houder van het
zendstation „De Groote Adelaar".
Nieuwe Japansche gezant. - De Japan-
sche regeering heeft Tadashi Koerihara be
noemd tot gezant bij het Nederlandsche
hof.
Vrouw van rijdende tram gevallen. -
Gistermiddag is te Amsterdam een 58-jarige
vrouw, die in de Bilderdijkstraat, juist toen
de tram zich in beweging zette, op lyn 3
wilde stappen, komen te vallen. Zij kwam
voor den bijwagen terecht en liep verschil
lende verwondingen op. Waarschijnlijk heeft
zij bovendien een wervelfractuur gekregen.
Onrechtmatig steun trekken. - Namens
de gemeente 's-Gravenhage is aangifte ge
daan van onrechtmatig steun trekken in
zeven gevallen, tot een totaal bedrag van
232.
Kinderverlamming. - Te IJselmonde is
bij een veertienjarigen jongen kinderver
lamming geconstateerd. Het kind is naar het
ziekenhuis te Rotterdam gebracht. Het is het
tweede geval te IJselmonde.
VERFRAAI UW BIBLIOTHEEK.
SNEL EN CORRECT!
bINDERIJ COSTER,
ALKMAARSCHE COURANT. TEL.
332C
