dagblad voor alkmaar en omstreken.
Gouwleider Bürckel keurt de.pogroms af.
De bekrachtiging van 't Britsch-Italiaansche
accoord.
No. 271 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK
Een geheim document eischt aftreden van Göbbels!
Nog steeds betoogingen in Amerika.
Donderdag 17 November 1938
„Zuiveringsactie" in
Noord-China.
140e Jaargang
Verbetering der internationale betrekkingen.
De te Rome onderteekende
verklaring.
De algemeene toestand.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
iranco door het geheele Rijk 2.50,
Losse nummerr 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTF.NTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0-25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franct aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
De rijkscommissaris voor Oostenrijk,
gouwleider Bürckel, heeft gisteren tij
dens een bedrijfsappèl van de Steyrfa-
brieken een redevoering uitgesproken,
waarin een veroordeeling was vervat
over de vernieling van Joodsche zaken.
Bürckel zeide, naar het Duitsche
Nieuwsbureau meedeelt, dat de Joden
feitelijk slechts „profiteer end" deel
hebben gehad aan het productieproces
in Duitschland. De waarde daarentegen
is geschapen door de Duitsche arbei
ders. By de vernietigingen van Joodsche
zaken zijn dus juist deze door de Duit
sche arbeiders geproduceerde waarden
vernietigd.
Ons allen, aldus Bürckel, die in dit ver
band verwees naar de den Joden opgelegde
boete, bevalt de door Göring uitgevaardigde
maatregel beter dan een of ander tumult,
dat zich tegen ons eigen vermogen richt. Op
grond daarvan heeft de partij zoo snel mo
gelijk ingegrepen, om onzinnige maatregelen
tegen te gaan.
Bürckel zeide verder, na een bespreking
met Göring te kunnen verklaren, dat waar
ook maar de kleinste poging wordt onder
nomen Duitsch volksvermogen in eenigerlei
vorm schade te berokkenen, of zelfs langs
den weg van plunderingen terzijde te stel
les, het den betrokken personen kan gebeu
ren, dat zij oogenblikkelijk tegen den muur
worden gezet.
Wie zoo gewetenloos is de goederen der
arbeiders te vernietigen, is ook niet meer
waard in kameraadschap met alle Duitsche
arbeiders te leven.
Een „noodzakelijke verklaring".
De Berljjnsche correspondent van de
Daily Telegraph and Morning Post meldt
aan zijn blad, dat de buitenlandsche dag
bladcorrespondenten te Berlijn per post een
in machineschrift gesteld document ontvan
gen hebben, dat het opschrift „een noodza
kelijke verklaring" droeg.
Het document bestaat uit de notulen van
een vergadering van „vertegenwoordigers
van alle klassen der maatschappij" met in
begrip van officieren en leden der nationaal-
socialistische partij, welke vergadering naar
in het document verklaard wordt, Zondag
te Berlijn gehouden is.
Het document verklaart dat deze verga
dering met algemeene stemmen een reeks
resoluties heeft aangenomen, waarin o.m.
het volgende gezegd werd:
„Fatsoenlijke lieden gevoelen diepe
schaamte over de recente gebeurtenis
sen in Duitschland. Negentig procent
van het Duitsche volk heeft noch deel
genomen aan de gewelddaden, noch ze
goedgekeurd".
„Fatsoenlijke lieden zijn van meening
dat de beschrijving van deze betreu
renswaardige daden, voorgesteld door
dr. Göbbels als de uitdrukking van den
volkswil een weergalooze beieediging
en een bezoedeling van het Duitsche
volk vormt".
De aanwezigen eischten met alge
meene stemmen aftreden van dr. Göb
bels als minister van volksvoorlichting
en propaganda.
(Wij teekenen hierbij aan, dat dergelijke
vlugschriften steeds worden verspreid, wan
neer er in Duitschland bizondere dingen ge
beuren. Welke waarde men aan dit „docu
ment" moet hechten, weten we niet, doch
in den regel hebben dergelijke pamfletten
geen invloed op den gang van zaken in
Duitschland. Red. Alkm. Crt.)
Betoogingen in Amerika.
Inmiddels duurt de protestactie tegen de
gebeurtenissen in Duitschland voort. Te
New-York hebben 3000 studenten van de
Columbia Universiteit tot president Roose-
velt een brief gericht, waarin zij hem ver
zoeken de handelsbetrekkingen met Duitsch
land te verbreken. De Amerikaansche bond
voor vrede en democratie heeft een verga
dering belegd, waarin terugroeping werd
geëischt van den Amerikaanschen ambassa
deur en een embargo op Duitsche goederen.
Gisteravond waren 20.000 personen aan-
^ez'g bij een vergadering, waar 400 beken
de artisten gelden inzamelden voor de ves-
!'g>ng van Duitsche en Oostenryksche Joden
ltl Palestina. Een honderdtal geestelijken
Gouwleider Bürckel
van de methodistische kerk heeft een motie
aangenomen, waarin zij de anti-Joodsche
maatregelen veroordeelen. Zes katholieke
hoogwaard igheidsbekleeders, waaronder de
aartsbisschop van San Francisco, hebben
voor de radio de vervolgingen tegen de ge-
loovigen afgekeurd. Te Pittsburgh heeft het
congres der industriebonden eenstemmig
een motie aangenomen, welke de verklaring
van president Roosevelt waarin hij het
Duitsche anti-semitisme afkeurt, goedkeurt.
De gouverneur van Massachussetts heeft
verklaard: Het beste middel voor de Ver.
Staten om een betere behandeling te ver
krijgen voor de verdrukte minderheden in
Duitschland is, het gebruik van Amerikaan
sche havens door Duitsche schepen te be
perken.
Duitsche consulaat te New-York
bewaakt door Joden.
Burgemeester Laguardia te New-York
heeft opdracht gegeven, dat de afdeeling
politie, welke het Duitsche consulaat moet
bewaken, geheel zal worden samengesteld
uit Joden. Commandant van de afdeeling
zal zijn kapitein Finkelstein, bijgestaan door
luitenant Licker en sergeant Isaac Gold-
stein.
Dezelfde afdeeling zal ook de delegatie
van vooraanstaande nationaal-socialisten be
schermen, welke binnenkort naar New-York
zal komen.
Volgens een persbericht uit Peiping
zyn als resultaat van een driedaagsche
„zuiveringsactie" in noord-China, welke
op 10 dezer is ingezet, meer dan
4.000 Chineesche bandieten verspreid.
Meer dan 2.000 bandieten, aldus Domei,
werden op 12 dezer ten noordoosten
van Tangsjan door Japansche strijd
krachten aangevallen, waarbij meer
dan 300 Chineezen dood op het slag
veld achterbleven. Twee Japanneezen
werden gewond. Er zyn 180 geweren
en een hoeveelheid patronen buitge
maakt.
1300 man Chineesche guerrillatroepen
werden in het noorden van de provincie
Honan aangevallen door een Japansche pa
trouille. De Chineezen hebben 240 dooden,
57 lichte machinegeweren en een hoeveel
heid ammunitie moeten achterlaten.
Volgens Domei heeft de Chineesche pro
vinciale regeering van Kansoe op 16 dezer
den burgers gelast Lantsjau, de hoofdstad
der provincie te ontruimen en zich naar
het binnenland te begeven. Deze beslissing
werd genomen na een Japanschen lucht
aanval.
Berichten van Chineesche zijde.
Van Chineesche officieuze zijde wordt
uit Tsoenking gemeld, dat het orgaan van
den uitvoerenden Yoean gisteren mede-
deelingen heeft gepubliceerd, volgens wel
ke de Japansche militairen in naam negen
provincies zouden hebben bezet, doch de
controle feitelijk slechts zou bestaan in
kleine gebieden langs de voornaamste ver
keerswegen en de steden. Deze gegevens
zijn verwerkt uit rapporten van de pro
vinciale regeeringen in de negen z.g. be
zette provincies, n.1. Kiangsoe, Tsjekiang,
Anhwei, Kiangsi, Sjantoeng, Honan, Sjansi
en Hopei. Het aantal bestuursgebieden
in deze negen provincies beloopt 796. Vol
gens bedoelde gegevens voert de Chinee
sche regeering nog een volledige politieke
en bestuurscontrole in 489 gebieden, d. i.
61.44 pet. De Chineesche regeering oefent
een gedeeltelijke controle uit over 248 of
31.15 pet. Deze cijfers betreffen niet ge
meenten zooals Sjanghai, Nanking, Hangts-
jau, Tsinan, Hankau en Tsingtau.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
De onderteekening der verklaring,
waarbij het Engelsch-Italiaansche ac
coord van kracht wordt, is te Rome
met een korte, doch indrukwekkende
plechtigheid voltrokken. De Britsche
ambassadeur, Lord Perth, werd naar
de overwinningshal in het Palazzo
Chigi geleid, waar Ciano en andere
hooggeplaatste Italiaansche ambtena
ren van het departement van buiten
landsche zaken, hem opwachtten. De
twee copieën van den tekst der ver
klaring werden eerst onderteekend
door Ciano en Lord Perth, waarna de
twee copieën van den brief aan de
Egyptische zaakgelastigden, ondertee
kend werden door de beide staatslie
den.
In laatstgenoemden brief wordt ver
klaard dat met het van kracht worden
van het accoord de overeenkomsten
betreffende het Tsana-meer en het
Suez-kanaal eveneens van kracht ge
worden zijn. De plechtigheid duurde
slechts enkele minuten. Ciano bracht
hierna een bezoek aan Mussolini.
De door Ciano en Perth geteekende
verklaring luidt als volgt: Aangezien op 16
April 1938 door de regeeringen van Italië
en Groot-Britannië en Noord-Ierland een
protocol is geteekend met betrekking tot
de vraagstukken, waarbij beide regeeringen
belang hebben, aangezien op dien datum
bij dit protocol behoorende accoorden en
verklaringen zijn geteekend door de ge
volmachtigden van beide regeeringen, aan
gezien het protocol vermeldt, dat deze
overeenkomsten in werking zullen treden
op den datum, dien beide regeeringen ge
meenschappelijk vaststellen, verklaren on-
dergeteekenden, die op regelmatige wijze
door hun regeering gemachtigd zijn, dat de
overeenkomsten en verklaringen van het
protocol heden in werking treden.
ALKMAAR, 17 November.
Te Londen werd gisteren de laatste
kabinetsraad gehouden vóór het vertrek
van Chamberlain en Halifax naar Parijs.
Hoewel deze zitting bedoeld was als een
laatste bijeenkomst, waarop de interna
tionale kwesties, welke in Parijs zullen
worden besproken, nog eens de revue
zouden paseeren, heeft «het kabinet de
meeste aandacht gewijd aan het zeer
actueele Jodenvraagstuk.
In de eerste plaats moest antwoord
worden gegeven op de Nederlandsche
mededeelingen betreffende de immigratie
der Joden. In de tweede plaats moest men
de middelen onder oogen zien, om asyl te
verleenen aan een zoo groot mogelijk aan
tal vluchtelingen in het Britsche rijk en in
de landen die bereid zullen zijn in deze
richting een poging te doen. Ten opzichte
hiervan verwacht men beraadslagingen
met verscheidene buitenlandsche regeerin
gen en in het bijzonder met de Ameri
kaansche regeering. Hoewel een nauw
keurig plan nog niet schijnt te zijn vastge
steld, zyn verschillende Engelsche per
soonlijkheden van oordeel, dat de ge
schiktste streken om asyl te verleenen aan
uitgewekenen zijn EngelschGuyana, Nrd.-
Rhodesia en Kenya Naar hun meening
zou vestiging in de koloniën met vrucht
gefinancierd kunnen worden door belang
hebbenden zonder dat op de schatkist een
druk zou behoeven te worden uitgeoefend.
Dr. Bell, de bisschop van Chichester,
heeft gistermorgen te Westmin^ter een
beroep gedaan op de „kerkvergadering"
ten gunste van de Joden in Duitschland.
Dr. Bell diende een resoiitie in, waarin
aan het centraal comité der financiën ge
vraagd wordt voor een som van vijfdui
zend pond sterling te teekenen ten gunste
van de Joden, en dat dit geld gestort moet
worden in het hulpfonds dat geopend is
voor christelijke vluchtelingen, waarin
dan een speciale post zal worden opge
nomen ten behoeve van de Joden. Graaf
Selbourne steunde de resolutie en ver
klaarde dat de regeeringen en parlemen
ten van het Britsche rijk de wetten op de
immigratie zouden moeten opheffen, en
alle consulaire formaliteiten zouden moe
ten afschaffen welke vluchtelingen in
Berlijn en Weenen moeten vervullen om
het land te verlaten met bestemming naar
Britsch gebied. Aan het einde van de be
raadslagingen keurde de kerkvergadering
een resolutie goed, waarin aan het centraal
comité der financiën gevraagd wordt een
plan op te stellen dat in staat stelt be
langrijke sommen bijeen te brengen om
christelijke uitwijkelingen te hulp te komen
en waarin het comité gemachtigd wordt
aanvankelijk een som van vijfduizend pond
sterling bij te dragen.
De „Matin" verneemt intusschen uit
Londen, dat de Britsche plannen t. o. v.
de Joden een bedrag zouden vorderen van
30 a 40 duizend pond sterling. Ook de
Amerikaansche regeering zou de plannen
bestudeerd hebben. Het zou om een immi
gratie gaan van minstens 20.000 Duitsche
uitgewekenen naar Britsch Guyana.
Men meent te weten, dat de Britsche
regeering bereid is het plan te steunen en
de helft van het benoodigde bedrag te
garandeeren, mits de andere helft door
particulieren bijeen wordt gebracht.
De Joodsche kapitalisten zijn volkomen
bereid zich aaneen te sluiten om de cre-
dieten te verkrijgen welke noodig zijn om
hun geloofsgenooten in Duitschland elders
te vestigen. De „Figaro" verneemt uit
Londen: Men denkt, dat binnenkort het
intergouvernementeele comité in Londen
zal vergaderen. Dit comité, waarin Enge
land, Frankrijk, de Vereenigde Staten en
Nederland vertegenwoordigd zijn, zal
tot taak hebben het door Engeland en de
Vereenigde Staten opgestelde plan tot in
bijzonderheden te bestudeeren.
Echter kan de Joodsche emigratie niet
geschieden zonder medewerking van de
Duitsche regeering. Nog steeds heeft de
Duitsche regeering niet geantwoord op
het verzoek der betrokken mogendheden
van 3 weken geleden, om Hubis, den voor
zitter van het comité, te ontvangen. Het
Foreign officement, dat men het moeilijk
nog eens kan vragen. Chamberlain houdt
zich zeer aandachtig met de kwestie bezig,
aangezien hij deze nieuwe reden van
wrijving tusschen Engeland en Duitschland
zoo snel mogelijk uit den weg wil ruimen.
In het Lagerhuis heeft Butler op een
vraag van Henderson luidende: Of Groot
Britannië niet langer gebonden is door de
conventie met Duitschland van 1898 tot
regeling van de vraag, welke der Portu-
geesche koloniën in Afrika toegewezen
zouden worden aan Groot Britannië en
welke aan Duitschland, in geval dat Por
tugal een deel van zijn Afrikaansche ko
loniën wilde verkoopen, geantwoord:
Ja. Butler voegde hieraan toe, dat de
Britsche regeering deze vooroorlogsche
conventie niet beschouwde als thans nog
van daadwerkelijke kracht te zijn.
Op een andere vraag bevestigde minister
MacDonald, dat de gouverneur van Tan-
ganyika gemachtigd is bekend te maken,
dat Chamberlain op een desbetreffende
vraag geantwoord heeft, dat de Britsche
regeering geen overdracht overweegt van
eenig onder Britsch bestuur staand gebied.
Namens Chamberlain, die afwezig was,
heeft sir John Simon op een nadere vraag
herhaald, dat de Britsche regeering niet
overweegt gebieden onder Britsch bestuur
over te dragen. Sir John Simon voegde
hieraan toe, dat de regeering uiteraard
volledige aandacht moet schenken aan de
opvattingen van de bevolking van elk
gebied.
Te Johannesburg is groote opwinding
veroorzaakt door het verslag van een bij
eenkomst van het verbond voor Tangayi-
ka te Dar es Salaam. De Britsch-Indische
afgevaardigde Malik heeft daar een mede-
deeling voorgelezen van den gouverneur
aan den wetgevenden raad, welke begint
met een aanhaling van het negatieve ant
woord, dat Chamberlain onlangs in het
Lagerhuis heeft gegeven op een vraag over
overdracht van gebied, en waarin de gou
verneur vervolgens zegt, dat minister Mac
Donald hem heeft gemachtigd te verkla
ren, dat Chamberlain's antwoord in boven
vermelden geest moet worden opgevat.
De inhoud van het accoord.
De Italiaansch-Britsche overeenkomsten,
welke gisteren van kracht zyn geworden,
zijn op 16 April j.1. gepubliceerd. Zij be
staan uit een protocol en acht aanhangsels.
In het protocol geven beide partijen uit
drukking aan hun voornemen de vreedza
me betrekkingen tusschen beide staten te
consolideeren en bij te dragen aan de zaak
des vredes en de algemeene veiligheid.
De acht aanhangsels hebben betrekking op:
1. De overeenkomst waarbij de verkla
ring van 2 Januari 1937 wordt bevestigd,
waarbij de mogendheden op zich nemen
den status quo in de Middellandsche Zee
te handhaven.
2. Een overeenkomst inzake de uitwisse
ling van militaire inlichtingen.
3. Een overeenkomst inzake de eerbiedi
ging van de politieke onafhankelijkheid en
territoriale onschendbaarheid van Saoedië-
Arabië en Jemen.
4. Een overeenkomst inzake het even
wicht der posities en rechten op zekere
eilanden in de Roode Zee.
5. Een overeenkomst inzake het uitslui
ten van iedere propaganda, welke strydig
is met de belangen van een der beide par
tijen.
6. Een overeenkomst inzake de militaire
verplichtingen der inboorlingen in Ita-
liaansch Oost-Afrika.
7. Een overeenkomst inzake het weder -
keerig recht op vrijheid van scheepvaart
door het Suez-kanaal.
8. Een overeenkomst inzake het Tsana-
meer, een inzake de vrijheid van godsdienst
en de behandeling van Britsche kerkelijke
gemeenschappen in Oost-Afrika.
De Italiaansche pers voldaan.
Op de eerste pagina's der Italiaansche
bladen wordt op in het oog springende
wijze gewag gemaakt van de van kracht
wording der Italiaansch-Britsche overeen
komsten. In de perscommentaren van gis
termiddag ziet men er een belangrijken
stap in naar terugkeer tot klaarheid in de
internationale betrekkingen.
Wat de reacties dezer overeenkomsten
ten aanzien van de algemeene Europeesche
politiek aangaat, doen de bladen uitkomen,
dat zij op geen enkele wijze melding ma
ken van wijziging in de richtlijnen der bui
tenlandsche politiek van Italië, die nog
steeds gebaseerd zijn op de spil Rome
Berlijn en den driehoek RomeBerlijn
Tokio.
Toch releveert de Giornale d'Italia, dat,
daar de spjl RomeBerlijn geen vast stel
sel is, zij in overeenstemming kan worden
gebracht met alle andere internationale
overeenkomsten, die een weerspiegeling
vormen van de fundamenteele waarde van
vrede, samenwerking en opbouw van een
nieuw Europa op de basis van erkenning
der wettige belangen en rechtsgelijkheid.
Wat de andere gevolgen van de toepassing
der overeenkomsten aangaat, deelt de
Giornale d'Italia mede, dat Italië direct
zijn formeele adhaesie betuigt met de
vlootovereenkomst van 25 Maart 1936 en
zich er op voorbereidt met de regeeringen
van Groot-Brittannië en Egypte deel te
nemen aan nieuwe onderhandelingen met
het doel aangelegenheden te regelen, welke
van belang zijn voor Egypte en den
Engelsch-Egyptischen Soedan, zoomede de
afbakening der grenzen Kenya en Britsch
Somaliland en ten aanzien van de handels
betrekkingen. Italië is eveneens bereid met
de Britsche regeering besprekingen te be
ginnen tot regeling der handelsbetrek
kingen tusschen Italiaansch Oost-Afrika,
Groot-Britannië, Indië, de Britsche kolo
niën, de overzeesche gebieden, protecto
raten en de gebieden, welke onder man
daat staan der Britsche regeering.
De „Times" over het accoord.
Schrijvende over het Britsch-Italiaansche
accoord dat gisteren van kracht is gewor
den, zegt de Times: Het is het einde van
een hoofdstuk. Moge het van een beter
hoofdstuk het begin zijn. Het Engelsch-
Italiaansche verdrag is inderdaad een
uitstekende grond om op te bouwen, en de
totstandkoming hiervan is zeer welkom
aan die Britsche dominions en invloedsge-
bieden, voor wie de vrijheid van de Mid
dellandsche Zee van overheerschende be-
teekenis is. Italië, dat zelf een zee- en
landmacht tegelijk is, hervat thans zijn
traditioneele houding van goede verstand
houding met de grootste zee- en landmacht
in Europa. Tevens doet het. Engeland ge
noegen te zien, dat er sinds het begin der
onderhandelingen over dit verdrag een op
vallende verbetering in de algemeene
stemm'"g ie^ens ons is ontstaan.
Zie verder Buitenland pag. 1, 3e blad.
