iBuitenland
Stad en Om
iseeoo*» Hadiopcoqtamma
derde blad.
dinsdag 22 november 1938.
alkmaarsche courant
Japan's opmarsch in
Hoenan gestuit.
Po Fransche wapenleveranties
aan China.
Kortstondige bezetting van
fabrieken te Parijs.
Uit protest tegen de wetsdecreten.
Rouw over koningin Maud.
Het stoffelijk overschot naar
Noorwegen.
Terugroeping van Duitsche
gezant te Londen?
Nieuws in 't kort.
Een Bergenaar vertelt van
de scheepsramp.
„de meid grijpt ïn."
Een stad vol menschen
St. Nicolaas-drukte!
1
Ten gevolge van den Chineeschen
tegenaanval trekken, naar het Chinee-
sche persbureau meldt, de Japansche
troepen, die opereeren langs den spoor
weg KantonHankau in het Noorden
van Hoenan, langzaam terug. Zy staan
thans 110 kilometer ten Noorden van
Tsjang Tsja.
Ook in Noord-Hoepeh ondervinden de
Japanners ernstige moeilijkheden. Zy
wachten daar te Tsau Sjih, 100 kilo
meter ten Westen van Hankau, op ver
sterkingen.
In het Westen van Anhwei hebben de
Chineesche troepen de belangrijke stad
Lioean heroverd.
In verband met een grooten brand, die
Tsjang Tsja, de hoofdstad van Hoenan heeft
verwoest, zijn drie hooge Chineesche offi
cieren wegens ernstige nalatigheid ter dood
veroordeeld en terechtgesteld.
*De veroordeelden zijn generaal-majoor
Fang-Ti, garnizoens-commandant en vroe
gere militaire attaché der Chineesche am
bassade te Berlijn, kolonel Wen Tsjoeng
Foe, commissaris van politie, en luitenant
kolonel Hsoe-Hsoe-Koen, regimentscom
mandant.
Tsjang Kai Sjek, die onmiddellijk na
ontvangst van het bericht over den brand
naar Tsjang Tsja was gekomen, heeft order
tot de instelling van een krijgsraad ge
geven, welke de schuldigen veroordeelde.
De gouverneur van Tsjang Tsja werd van
zijn rang ontheven, doch verzocht in dienst
te mogen blijven, om het herstelwerk te
leiden.
Kolonel Hsoe Tsjoean, die verantwoorde
lijk wordt gesteld voor het ontstaan der
paniek, zal worden ontslagen en terecht
staan.
Intusschen zijn uitgebreide hulpmaatre
gelen genomen. De Chineesche autoriteiten
en het internationale steuncomité zorgen in
onderlinge samenwerking voor voedsel en
andere levensbehoeften.
De orde wordt geleidelijk hersteld en de
bevolking begint reeds naar de stad terug
te keeren.
Volgens de laatste berichten zouden bij
den brand twee duizend personen om het
leven gekomen zijn.
In de Hutchinson-fabrieken te Pu-
teaux in de buitenwijken van Parijs
zijn de werkplaatsen gistermorgen door
de arbeiders bezet uit protest tegen de
wetsdecreten. De ontruiming der fa
brieken is echter reeds gistermiddag
tegen drie uur zonder incidenten ge
schied. Kort na twaalf uur waren in
middels de arbeiders der Kuhlmann-
fabrieken, waar chemische producten
worden vervaardigd, overgegaan tot
bezetting der werkplaatsen, eveneens
uit protest tegen de wetsdecreten. De
politie heeft maatregelen genomen voor
de ontruiming der lokalen, welke om
streeks 4 uur uur tot stand gekomen
was.
De aanleiding tot de bezetting van de
fabrieken van Hutchinson was het feit dat
vakvereenigingsvertegenwoordigers 'n plak
kaat, gericht tegen de wetsdecreten, in de
fabrieken wilden aanplakken. Dit werd
door de leiding geweigerd, waarna de ver
tegenwoordigers den directeur verzochten
de decreten niet toe te passen, met name
die inzake de werktijdverlenging. Toen ook
dit werd geweigerd, begon de bezetting der
fabrieken, waarbij de arbeiders niets an
ders deden, dan in de fabrieken samenko
men. Nadat de directie 's middags de poli
tie te hulp geroepen had, verliet men zon
der protest de fabrieken, die daarna door
de politie bewaakt werden.
De overleden koningin van Noor
wegen zal in haar land begraven
worden.
Het stoffelijk overschot zal heden
middag in de kapel van Marlborough
House op een baar worden geplaatst en
Woensdagmiddag vandaar per specialen
trein naar Portsmouth worden overge
bracht van waar het met een Britsch
oorlogsschip naar Noorwegen zal worden
vervoerd.
Koning Haakon en kroonprins Olaf zul
ten met het oorlogsschip, dat het stoffelijk
overschot van koningin Maud aan boord
heeft, naar Noorwegen terugkeeren.
Ook de hertog van Kent, die waarschijn
lijk koning George bij de begrafenis van de
overleden koningin zal vertegenwoordigen,
2°u aanvankelijk met dit schip naar Noor
wegen reizen, doch hij zal zijn vertrek thans
Uitstellen, met het oog op het feit, dat de
begrafenis der koningin twee a drie weken
is uitgesteld om de noodige voorzieningen
'e treffen.
Het lagerhuis heeft met algemeene stem
den een adres van rouwbeklag aan koning
george aangenomen by gelegenheid van
oen dood van koningin Maud, terwijl het
2Ün sliep medeleven heeft betuigd met
honing Haakon, de Noorsche regeering en
het volk van Noorwegen.
Minister-president Chamberlain diende
de desbetreffende motie in, welke werd on
dersteund door Attlee en Sinclair.
Uit Oslo meldt een Havas-telegram, dat
het Noorsche hof van 20 November af ge
durende zes maanden den rouw zal aan
nemen.
De „Matin" verneemt het volgende
uit Londen:
In welingelichte kringen geeft men te
verstaan, dat wellicht de terugroeping
op komst is van den Duitschen ambas
sadeur te Londen, dr. von Dirksen. Ber
lijn zou hiertoe overgaan als protest
tegen de Engelsche reacties op de
jongste anti-Joodsche maatregelen, offi
ciéél zou het heeten, dat de ambassa
deur naar Berlijn geroepen wordt, om
rapport uit te brengen.
Een ander telegram aan de „Matin" uit
Londen luidt als volgt:
Majoor Bodenschatz zou naar Londen ge
stuurd zyn, met de opdracht de Britsche
autoriteiten te waarschuwen, dat elke ver
klaring over een nauwe militaire overeen
komst tussch enFrankrijk en Engeland op
het gebied der verdediging, te Berlijn „zeer
betreurenswaardig" zou worden geacht, en
dat zulk een politiek in strijd zou zijn met
de na München zoozeer nagestreefde rust
in Europa
Ook verschillende Engelsche bladen voor
zien, dat Hitier onverwijld zijn ambassa
deur te Londen zou kunnen terugroepen,
o.a. op': wegens het feit, dat Chamberlain
de vroegere Duitsche kolonie Tanganyika
heeft genoemd als een mogelijk gebied van
vestiging voor de uitgeweken Duitsche Jo
den.
Duitsch perscommentaar op
Chamberlain's verklaring.
Verscheidene Duitsche ochtendbladen le
veren commentaar op de Lagerhuisverkla
ring van Chamberlain over het Joodsche
vraagstuk.
De Völkischer Beobachter schrijft:
Dat de Londensche regeering er eindelijk
toe wil overgaan deelen van het Britsche
wereldrijk voor de Joden open te stellen is
op zich zelf toe te juichen. Minister-presi
dent Chamberlain heeft zijn desbetreffende
verklaringen echter voorzien van bedenke
lijk veel malen „wanneer" en „maar". Voor
al zien wij niet in, waarom dit reuzenrijk
slechts een „klein deel der Joden uit
Duitschland zou kunnen opnemen", dit reu
zenrijk met zijn bijna rampspoedig gebrek
aan menschen. Ook de financiering van de
Joodsche emigratie kan, gezien de gewel
dige Joodsche geldmiddelen in de geheele
wereld, geen ernstige moeilijkheden met
zich mede brengen, wanneer de Joden wer
kelijk willen.
De Berliner Lokalenzeiger verklaart:
Het Britsche wereldrijk omvat een kwart
van de geheele aardoppervlakte, maar
het heeft geen ruimte voor de Joodsche
vluchtelingen, wier lot dagelijks in de com
petente pers sentimenteel beklaagd wordt.
Het plan om juist in Duitsch-Oostafrika
(Tanganyika) eenigen dezer Joodsche kolo
nisten te plaatsen, is voorloopig ook maar
een plan en het resultaat van een enquete
bij de gouverneurs. Men zal moeten afwach
ten in hoeverre werkelijk Joden in Duitsche
koloniale gebieden gebracht worden, die
Engeland of een andere mogendheid uit de
buit van Versailles tot zich heeft genomen,
niet als eigendo mals een mandaat! Waar
aan in dit verband nadrukkelijk moet wor
den herinnerd.
Doodvonnissen in Rusland. - Het mili
taire gerechtshof voor Siberië, dat te
IJmorka zetelt, heeft die leden van een
contra-revolutionnaire organisatie, die den
leider van qpn plaatselijke af deeling voor
landbouwmachines, die hen had aangebracht,
hadden vermoord, ter dood veroordeeld.
Eén der beschuldigden heeft bekend, dat
deze groep rekende op een oorlog tusschen
Sovjet-Unie en Duitschland en Japan er
zich erop voorbereidde deze beide mogend
heden te helpen in hun strijd tegen Sovjet-
Rusland.
Ernstige overstroomingen in Columbia. -
De aanhoudende regens hebben dit jaar op
verscheidene plaatsen in Columbia ernstige
overstroomingen veroorzaakt. Er is groote
schade aangericht. Men vreest dat er ook
slachtoffers zullen zijn. Honderden families
zyn dakloos ge v< orden.
Koning Karei te Parijs. - Koning Karei
van Roemenië en prins Michael zijn Zater
dagmiddag per trein naar Parijs vertrokken,
nadat zij des morgens de nationale wapen
fabrieken te Luik hadden bezichtigd. Zij
werden tot het station vergezeld door koning
Leopold en prins Karei, alsmede door den
Roemeenschen gezant te Brussel. De vorste
lijke gasten namen hartelijk afscheid van
koning Leopold en prins Karei.
Te Parijs werden koning Karei en prins
Michael verwelkomd door den minister van
buitenlandsche zaken Bonnet, een vertegeh-
woordigers van den president en vele an
dere autoriteiten. Een menigte van duizen
den juichte de gasten toe.
Dreigende hongersnood op Ceylon. -
Tengevolge de ongekende droogte wordt het
eiland Ceylon over uitgesterkte gebieden
met hongersnood bedreigd. Van verschillen
de deelen van het eiland komen berichten
over den heerschenden nood. Het vee sterft
bij honderden, en de rijstvelden liggen braak.
Aangezien het drinkwater verontreinigd is.
vrees men voor het uitbreken van epidemies,
als dysenterie en malaria. Door het gebrek
aan water komen de giftige slangen op Zuid-
Ceylon uit de oerwouden en dringen de be
woonde streken binnen, op zoek naar water.
Gevangenen uitgewisseld. - Gister
ochtend zijn aan boord van de „Siberian
Maru" 22 Japansche visschers, waarvan 17
Korennen, uit Wladiwostok vertrokken. Zij
waren door de Sovjet-autoriteiten gearres
teerd onder beschuldiging van binnen
dringen in de territoriale wateren en zijn
vrijgelaten in uitwisseling van zestien
Sovjet-Russische visschers, die door de
Japansche autoriteiten gearresteerd waren.
Valsche passen-centrale ontdekt. - De
Italiaansche politie heeft te Rome een bende
Polen ontdekt, die zich schuldig maakte aan
het vervaardigen van valsche passen. Ver
scheidene personen zijn gearresteerd.
Italië en het Suez-kanaal. - De cam
pagne in de Italiaansche pers tegen het hui
dige regiem van het Suez-kanaal wordt
voortgezet. De „Messagero" merkt op, dat
Italië, dat thans de tweede plaats inneemt in
het verkeer door het kanaal, niet is verte
genwoordigd in het bestuur. In 1937 heeft
Italië 350 millioen betaald aan rechten, zon
der het minste voordeel te hebben getrok
ken uit de exploitatie van het kanaal, ter
wijl Engeland over 44 procent van de aan-
deelen beschikt.
Tegen het leekenonderwijs. - Alle
ouders in een zeker district van Berlijn
hebben onlangs het verzoek ontvangen een
formulier te onderteekenen dat ten doel
had, dat zij hun kinderen naar leekenscho-
len zouden zenden.
De katholieke bisschop van Berlijn heeft
gisteren een herderlijk schrijven in alle
katholieke kerken laten voorlezen, waarin
tegen dezen maatregel wordt geprotesteerd.
De bisschop verklaarde, dat alle katholieke
ouders krachtens het concordaat hun kinde
ren naar katholieke scholen kunnen zenden
en dat het de plicht van katholieke ouders
is aan dit recht vast te houden.
Hij was aan boord van de Walborn.
Wij hadden heden een onderhoud met den
heer A. C. Bas uit Bergen, die derde machi
nist is geweest op de Walborn, welk schip
de vorige week bij Bayonne vergaan is.
De Walborn, zoo vertelde ons de heer Bas,
was in de wilde vaart en behoorde aan de
stoomvaartmaatschappij Baltica te Amster
dam, waarvan deze vrachtboot van 1800 ton
het eenige schip was.
Op 13 October vertrok men uit Amster
dam waar het schip acht weken in het dok
had gelegen omdat het in Finland op de
steenen was gevaren en zwaar beschadigd
was geworden.
Vol goeden moed vaarde kapitein Visser
evenwel weer uit en de heer Bas uit Bergen,
maakte op dit schip zijn eerste reis als derde
machinist.
Men, voer in ballast naar IJmuiden, maar
wegens de hooge zee moest voor de sluizen
geruim en tijd gewacht worden alvorens men
koers kon zetten naar Antwerpen. Daar
heeft het schip een dag of vijf gelegen en
werd van een Duitsch schip, de Main, een
lading van blokken loud en meel overge
nomen welke men naar Londen bracht. Van
daar ging het naar Beckton waar cokes ge
laden werd voor Neasved in Denemarken.
Na vier dagen oponthoud werd naar Gdynia
in Polen gevaren waar een lading anthra-
ciet voor Bayonne in Zuid-Frankrijk werd
ingenomen.
Deze reis teekent zuiver de wilde vaart,
men zwerft met het schip van het eene land
naar het andere en maakt telkens betrekke
lijk korte reizen terwijl herhaaldelijk van
lading wordt verwisseld.
Ongeveer een week heeft de Walborg er
over gedaan om naar Zuid-Frankrijk té ko
men en men was Donderdag ongeveer half
twee by de golf van Biscaye, waar de be
ruchte storm, welke hier allesbehalve een
zeldzaamheid is, gelukkig uitbleef. Het was
prachtig weer toen men voor Bayonne arri
veerde en het eenige maar dan ook het
allerergste wat een schip bij de kust over
komen kan was het breken van den
stuurkabel. De loods was al aan boord, maar
met een onbestuurbaar schip kan ook een
loods niet manoeuvreeren. In plaats van de
haven binnen te loopen werd het schip door
den stroom meegesleept en in de branding
geworpen.
De golven hadden het schip te
pakken.
De heer Bas lag juist in zijn kooi maar
was in een oogenblik aan dek waar hij wel
zag, dat het schip, dat reeds met de volge
laden achterzijde onder water zat, hopeloos
verloren was. De golven hadden het al te
pakken, sloegen een sloep weg, vernielden
het roer en lieten in een oogenblik de stuur
hut verdwijnen.
Van het uitbrengen van reddingbooten
kon in deze branding geen sprake zijn, want
zij zouden onmiddellijk tegen het schip te
pletter zijn geslagen.
Gelukkig werd vrij spoedig met een wip
per-toestel een lijnverbinding met den wal
verkregen en de kok, J. Vader uit Amster
dam, een ongeveer 35-jarige man, die zich
vreeselijk zenuwachtig maakte besloot on-
middellijkk te trachten daarlangs den vas
ten wal te bereiken. Nog voor hij zich vei
lig kon laten zakken, liet hij los, waarschijn
lijk uit vermoeidheid en hoewel hy uitste
kend kon zwemmen, hadden de fiolven hem
dadelijk te pakken en sloegen hem in zee
terug. Men wierp hem een lijn toe, maar
hy was blijkbaar al te uitgeput om deze om
zich heen te kunnen slaan of er zich aan
vast te houden.
Niemand had den moed hem na te sprin
gen want men wist met vrij groote zeker
heid, dat men dan zijn lot zóu moeten dee
len. Eerst toen er een zoogenaamde broek
aan den walkabel was bevestigd, een instru
ment waarin men de beenen kan steken en
dat langs een katrol langs den kabel glijdt,
konden de schipbreukelingen van wie één
zich nog over den scheepshond ontfermde,
aan land worden getrokken. De scheepskat
vertoonde zich niet en is verdronken. De
redding heeft ongeveer een uur geduura.
Doordat een der reeders zich in Bayonne be
vond werden de schipbreukelingen dadelijk
in een hotel opgenomen. Den volgenden dag
trok men per autobus naar Bordeaux en
vervolgens ging het gezelschap per trein
naar Parijs, waar overgestapt werd op den
trein naar Holland. In Rotterdam en Am
sterdam hebben de mannen den trein verla
ten en Zaterdagavond om negen uur arri
veerde de heer Bas weer te Bergen bij zijn
Woensdag 23 November.
HILVERSUM, 301,5 M. (VARA-
uitz.) 8.VARA-kalender. 8.05
Gr.pl. (8.15 Ber.) 9.30 Wenken voor
de keuken. 10.VPRO-morgenwij-
ding. 10.20 Uitz. voor Arb. in de
Continubedr. 11.40 Wat is werkver
ruiming?, causerie. 12.Gr.pl.
(12.15 Ber.) 12.30 Het VARA-orkest.
1.301.45 Gr.pl. 2.Voor de
vrouw. 3.15 Voor de kinderen. 5.30
Gr.pl. 6.6.25 Orgelspel en zang.
6.30 Gr.pL 6.40 Staatspensioen, cau
serie. 7.Gelukwenschen. 7.05
Koorzang. (7.30 VPRO: Vernieu
wing van opvoeding en onderwijs
(V), causerie. 8.Herh. SOS- en
8.03 ANP-ber. en VARA-Varia. 8.15
VARA-orkest mmv. solist. 9.Voor
schakers. 9.01 Gr.pl. 9.30 De Ram-
blers. 10.ANP-ber. 10.05 Zang en
piano. 10.50 Orgelspel. 11.0512.
Gr.pl.
HILVERSUM, 1875 en 415,5 M.
(NCRV-uitz.) 8.— Schriftlezing,
meditatie. 8.15 Ber., gr.pl. (9.30
9.45 Gelukwenschen). 10.30 Mor
gendienst. 11.Gr.pl. 11.15 Ensem
ble v. d. Horst. 12.— Ber. 12.15
Gr.pl. 12.30 Verv. concert en gr.pl.
1.30 Gr.pl. 2.2.55 Zang, piano en
gr.pl. 3.Christ. lectuur. 3.30 Solis
tenconcert en gr.pL 4.45 Felicitaties.
5.Kinderuurtje. 5.45 Gr.pL 6.
Grond in kassen en warenhuizen,
causerie. (6.30 Onderwijsfonds voor
de Scheepvaart: Taalles en causerie
over het Binnenaanvaringsregl.)
7.Ber. 7.15 Boekbespr. 7.45 Cau
serie over leerbewerking. 8.
ANP-ber. en herh. SOS-ber. 8.15
Reportage. 8.45 Kamer-mandoline
ensemble en gr.pl. 9.25 Utr. Sted.
Orkest mmv. leden van het Utr.
Toonkunstkoor. 10.15 ANP-ber.,
act. uitz. 10.45 Gymnastiekles. 11.
Gr.pL 11.5012.Schriftlezing.
DROITWICH, 1500 M. 11.25—11.50
Pianovoordr. 12.10 Uit Stockholm:
Esbjörnsson's orkest. 12.50 Het
JohnMcArthur-kwintet. 1.20 Gr.pL
2.2.20 Deel. 3.10 Gr.pL 3.50 Popu
lair concert. 4.205.10 Vesper. 5.20
Gr.pL 5.40 Carroll Gibbons en de
Boy Friends en solisten. 6.20 Ber.
6.40 A case for permanent reper-
tory, discussie. 6.55 BBC-zangers.
7.20 Versterkt BBC-Variété-orkest
mmv. solisten. 9.10 Ber. 9.30 Verv.
concert. 10.50 H. Evans en zijn
dansorkest en anderen. 11.30 Joe
Kaye en zijn orkest. 11.5012.20
Jazzmuziek (gr.pl.)
RADIO PARIS, 1648 M. 9—, 10.—
en 11.20 Gr.pL 12.30 Zang. 1.10
Gr.pL 1.25 Derveaux-orkest. 1.55
Gr.pL 2.35 Zang. 2.50 en 3.30 Gr.pL
3.50 Zang. 4.05 Cellovoordr. 5.—
Gr.pL 5.05 Pianovoordr. 5.25 Bailly-
orkest. 6.35 Zang. 7.50 Pianvoordr.
8.50 Cellovoordracht. 9.20 Variété-
progr. 11.2011.35 Gr.pL
KEULEN, 456 M. 5.50 Het Rheini-
sche Landesorkest. 7.50 Gr.pL 11.20
Fabrieksorkest. 12.35 Het Omroep
orkest en solisten. 1.30 Populair
concert. 2.50 Gr.pL 3.20 Otto Do-
brindt's orkest. 5.55 Pianovoordr.
6.35 Gr.pL 7.30 Solistenconcert. 8.20
Radiotooneel. 9.35 Gr.pL 9.5011.20
H Hagestedt met zijn orkest en so
listen.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
12.20 Gr.pL 12.50 en 1.30 Omroep-
dansorkest. 1.502.20 Gr.pL 5.20
Het Brusselsch Trio. 6.50 en 7.25
Gr.pL 8.20 Omroepdansorkest. 8.50
Orkest, koren en solisten. Hierna
tot 11.20 Jazzmuziek (gr.pl.) 484
M.: 12.20 Gr.pL 12.50 en 1.30 Om-
roepkleinorkest. 1.502.20 en 5.20
Gr.pL 5.50, 6.35 en 7.05 Omroep-
kleinorkest. 7.35 en 8.20 Gr.pL 8.35
Radiotooneel. 10.3011.20 Gr.pL
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.35 Sted. Gewandhaus-orkest van
Leipzig en solist (opn.) (8.208.30
Muz. causerie). 9.L0 Ber. 9.50 Trio
concert. 10.05 Ber. 10.2011.20 Het
Omroep-Am.orkest, boerenkapel
GEMEENTELIJKE
RADIODISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Hilversum.
Lijn 3: Keulen 8.9.20, Nor-
mandië 9.2010.Parijs Radio
10.—10.40, Radio PTT Nord 10.40—
11.20, Parijs Radio 11.2012.10,
Lond. Reg. 12.1013.05, Brussel VI.
13.0514.20, Danmarks Radio 14.20
—15.20, Lond. Reg. 15.20—17.20,
Lond. Reg. 15.2017.20, Brussel Fr.
17.20—18.35, Keulen 18.35—19.30,
Beromünster 19.3020.05, London
Reg. 20.05—20.20, Brussel Fr. 20.20
20.35, Leipzig 20.3521.20, Lond.
Reg. 21.20—22.20, Brussel VI. 22.20
—22.30, Keulen 22.30—23.20, Dan-
marks Radio 23.2024.
Lijn 4: Brussel VL 8.9.20, Lu
xemburg 9.2010.35, Lond. Reg.
10.35—12.10, Droitwich 12.10—14.—,
Lond. Reg. 14.15.20, Droitwich
15.20—18.40, Lond. Reg. 18.40—18.55
en Droitwich 18.5524.
Lijn 5: Diversen.
gelukkige ouders, die heel wat angst over
hem uitgestaan hebben. Zijn ondergoed is
verloren gegaan evenals een groot deel van
zyn bovengoed, maar schip en lading wa
ren verzekerd, zoodat hy vertrouwt, dat hij
dat alles wel vergoed zal krijgen.
Hij gaat weer varen.
„En nu?" vroegen wen dezen gezellig ver
tellenden zeeman, die den schrik blijkbaar
al weer te boven is gekomen.
„Ik ga weer varen, meneer", en dit ant
woord bewijst, dat wij een zeevarende natie
zijn en dat onze zeelui zich niet laten af
schrikken.
Hij gaat weer varen maar niet bij de
maatschappij Baltica want die is nu een
stoomvaartmaatschappij zonder een enkel
schip geworden. Maar mannen als Bas vin
den hun weg wel en wij hopen, dat deze
Bergenaar spoedig weer op de zoute golven
zal dobberen en gelukkiger reizen zal ma
ken dan hij dat met de Walborn gedaan
heeft.
Uitvoering van
Tooneel.
het Alkmaarsch
In „De meid grijpt in", aangekondigd
als een comedie in drie bedrijven, van een
niet genoemden schrijver, heeft het Alk
maarsch Tooneel Zondagavond in den
schouwburg 't Gulden Vlies voor zijn
donateurs en andere belangstellenden, o.a.
leden van zustervereenigingen te Bergen
en Koedijk, een spel-van-alle-tijden voor
het voetlicht gebracht: De winkelier Her
man de Boer, die gedurende 18 jaar een
behoorlijke boterham heeft kunnen verdie
nen, wordt het slachtoffer van de concur
rentie van grootere zaken en warenhui
zen. Zijn schulden stapelen zich meer en
meer op, een waardevol erfstuk van haar
moeder wordt door zijn vrouw naar den
lommerd gebracht, maar ondanks alles
blijft een faillissement dreigen. Dan ont
staat er plotseling, na een zwaar gesprek
tusschen de echtelieden, waarin de man
plannen van brandstichting laat doorsche
meren, inderdaad door een ongeval (de
achterlijke winkelbediende liet een pakje
vallen op de petroleumkachel) een felle
brand, waarvan zijn vrouw meent dat haar
man er de aanstichter van was. Zij toch
had gezien dat hij poogde het pakje te
grijpen en dat legde zij verkeerd uit. Maar
zij zweegtotdat een paar jaar later,
toen een nieuwe grootere winkel was ge
bouwd en de zaken zeer goed gingen, de
man een verhouding kreeg met de winkel
juffrouw en zij een deel van een gesprek
tusschen die twee hoorde. Toen zei ze alles
wat ze wist en wat zij vermoedde en zou
naar de politie zijn geloopen om hem aan
te klagen wegens brandstichting, als niet
Mina de werkster haar zulks verhinderd
had. Mevrouw werd ziek van overspan
ning en in dien tijd was het weer Mina, die
den band tusschen man en vrouw wist te
herstellen op een oogenschijnlijk drastische
wijze, die de winkeljuffrouw deed afzien
van verdere pogingen tot verovering van
den man, dien zij nu plotseling als een laf
aard betitelde.
De wijze, waarop dilettanten Zondag
avond dit stuk hebben opgevoerd, verdien
de allen lof en het was jammer dat niet een
Voor de etalages verdringen zich de
koopers, maar rustig kijken is
onmogelijk.
Maar
's-avonds leest men thuis rustig Uw
advertentie, zoodat iedereen weet,
wat U te koop heeft!
Adverteert nu! In Uw stadskrant:
Tel. 3320.
volle zaal er getuige van was. Het meest
trof ons de rol van Japie den achterlijken
bediende, gespeeld door den heer A. de
Jonge. Op meesterlijke wijze heeft hij
haar tot het einde toe volgehouden zonder
„het er al te dik op te leggen"; met succes
heeft hij er een diep gevoel van aanhan
kelijkheid in weten te leggen.
Mina de werkster was de tweede op den
voorgrond tredende figuur, voorgesteld
door mevr. SlingerElemans. Van welk
een groote verknochtheid gaf deze getrou
we blijk en toch ook weer, hoe bescheiden
was zij, waar het familie-aangelegenheden
betrof.
De heer L. de Leeuw was ons als Her
man de Boer het liefst in het eerste be
drijf, toen hij den in groote zorgen zittenden
winkelier uitbeeldde. In het tweede ty
peerde hij goed den zakenman, wien het
weer voor den wind gaat en die meent zich
te moeten aanpassen bij den voorspoed en
een nieuw leven te mogen zoeken met zijn
winkeljuffrouw Corrie, een wufte jonge
dame, zeer goed gespeeld door mej. N.
Offenberg. In het derde bedrijf was hij wel
eens. wat theatraal.
Als zijn vrouw speelde mevr. de Waal
Schipper met een goede opvatting van haar
rol van de met haar man mee-ploeterende
echtgenoote. Haar optreden bijna als een
furie, toen zij streed voor naar rechten,
welke haar dreigden te worden ontnomen
door de winkeljuffrouw, was zéér goed.
Mej. R. de Waal gaf als Julie, de doch
ter van den winkelier, mooi ingetogen spel
te zien.
De heeren W. Aay en B. Bruin gaven
zeer aannemelijke kleine kooplieden, die
óók gedrukt werden door de concurrentie.
Eerstgenoemde had bovendien nog de rol
van wissellooper.
Goed spel gaf de heer D. Slinger, toen
hij namens zijn vader, den grossier van
Buren, met Herman de Boer kwam praten
over diens schulden aan de grossierderij.
Hij was zeker niet een hardvochtig schuld-
eischer. Als de op Julie verliefde jongeling
kon hij ons minder bekoren.
Voor het grimeeren van de spelers had
mevr. Loevens gezorgd. Zij was op het
laatste moment daarvoor gevraagd omdat
de Amsterdamsche heer Michels, die er
voor was aangezocht, om onbekende rede
nen niet was verschenen.
til
HU
