'AKKERTJE
SAMBO DE OLIFANT
li
£and- en Juinêouw
Uiidsdïdftm
Anti-militairistische propagandabijeenkomst
Han Kuysten en Flip Thonet over internationale
politiek en vredesbeweging.
De pacifistische volksverdediging.
Neem dadelijk 'n
als de Griep U grijpt!
DERDE BLAD.
ALKMAARSCHE COURANT VAN VRIJDAG 2 DECEMBER 1938.
Gisteravond werd door de samenwer
kende afdeelingen in onze stad van den
Algmeenen Nederlandschen Vrouwen-Vre
debond, Mobilisatie voor den Vrede en de
Jongeren Vredes Actie een openbare ver
gadering gehouden in de bovenzaal van de
Unie.
Mevr. Joh. van der VeenWilson opend
en gaf direct het woord aan den eersten
spreker, den heer H a n K u y s t e n, die
het woord voerde over „internationale
politieke verhoudingen".
Een Tsjechisch strateeg aldus de heer
Kuysten heeft verklaard, dat, als Tsje-
choslowakije niet toegegeven had, Enge
land en Frankrijk Duitschland gesteund
zouden hebben.
Chamberlain heeft bewust Tsjechoslo-
wakije in zyn ouden vorm vernietigd!
Waarom?
Engeland wapent zich en is thans nog
niet voldoende weerbaar. Bovendien lag
het in de lijn van Chamberlains „verzoe
ningspolitiek". Deze heeft 2 wortels:
Engelands macht als imperialistischen
staat is voorbij, overgebleven is slechts de
koopmans-mentaliteit. Bovendien is de
houding van Engeland en Frankrijk be
paald door den invloed van de reaction-
nairen in deze landen.
Frankrijk is deze politiek reeds noodlot
tig geworden. T. o. v. Engeland is het reeds
in een vazallen-positie gekomen. Polen
en de Kleine Entente vertrouwen niet
meer op Frankrijk, evenmin als Rusland.
Frankrijk staat alleen: aan de Zuidzijde
Italië door Franco, terwijl zijn verbindings
lijnen met N.-Afrika worden bedreigd.
Er is sprake van plannen tot het op
stellen van een gezamenlijke Duitsch
Fransche verklaring. Wat zijn echter ver
dragen met Duitschland waard? Tót 1e
verovering toe van Oostenrijk heette de
geruchten hierover gelogen. Op dezelfde
wijze is het gegaan met Tsjechoslowakije.
Alleen een dwaas kan daarom Hitier
gelooven als hij nu zegt geen territoriale
eischen meer te hebben: Een groot-
Duitschland blijft het ideaal. Het is ie
ironie van het lot, dat Engeland, dat steeds
de verdeel en heersch-politiek op het
vaste land heeft toegepast om er voor te
waken dat Frankrijk de hegenomie zou
verkrijgen, nu moet toelaten, dat Duitsch
land deze verovert.
Polen wil in Oost-Europa een groot ver
bond, een as WarschauBoedapestRome.
Het is thans vooral Polen, dat gevaar
loopt bij de Duitsche Oekrainsche sym
pathieën. Het verdrag met Moskou is dan
ook zeer duidelijk tegen de Duitsche plan
nen gericht.
Een Duitsche opmarsch tegen de Sowjet-
Unie is niet zoo waarschijnlijk.
Een overeenkomst tusschen Duitschland
en Rusland is lang niet onmogelijk. Tel
kens duiken hierover geruchten in de pers
op. Tijdens de Tsjechische-crisis heeft
Rusland zich volkomen afzijdig gehouden.
De tegenstelling tusschen fascisme en
communisme is meer schijn dan wezen:
60 van het oorlogsmateriaal voor de
Chineezen, verbonden met de commu
nisten komt uitItalië! Zoo zijn er
verschillende voorbeelden te geven.
Als blijkt, dat Engeland zich verrekend
heeft in de ideologische tegenstelling
DuitschlandRusland, dan is van alles
mogelijk. Waarschijnlijk is een Duitsch
Russische toenadering niet.
Engelands positie in Oost-Europa is nog
sterk: Turkije (verdrag van Montreux) en
Egypte (door de dreiging van Italië).
De Palestijnsche kwestie is moeilijk:
Engeland heeft Palestina aan de Joden en
de Arabieren beide beloofd.
De Joden hebben zich een overheerschen-
de postie en een onafhankelijken Joodsche
nationalen staat gedacht. Hierdoor was een
overeenstemming met de Arabieren niet
mogelijk.
Engeland zal thans den steun van de
Arabieren weten te winnen, door den
Joodschen eisch: een nationalen staat, niet
in te willigen. Hierdoor zal het Musso-
lini ook een troef uit handen slaan.
Engeland moest een „revolutionnair"
Spanje voorkomen. Daarom de houding
van dit land, inzake het Spaansche vraag
stuk: De invloed van de Londensche City
is groot!
De Italiaansche positie in Abessinië is
nog zeer precair. De positie van Italië is
lang niet zoo sterk dan wel gedacht wordt:
Engeland heeft enorme machtsmiddelen
en... geld!
Japan is, evenals Italië, steeds dieper in
het moeras gekomen. Het is gedwongen
een enorme troepenmacht aan de grenzen
van de Sowjet-Unie op de been te houden,
een overwinning in China zelf is niet te
verwachten.
Eén resultaat heeft deze oorlog: Een meer
zuidelijk gericht imperialisme is voorloopig
voorkomen. Wat onze politieke oriëntatie
hetreft zijn we in de koloniën afhankelijk
van Engeland.
„Neutraliteits-politiek" is daarom onbe
staanbaar voor ons land.
Wat er in de toekomst zal gebeuren hangt
in zeer sterke mate af van de houding der
Ver. Staten.
Een ding is zeker: de Ver. Staten zullen
nooit dulden dat het fascisme op het Ame-
rikaansche continent vasten voet krijgt.
Belangrijk is in dit verband, dat Canada
zijn houding zal bepalen naar die van de
Ver. Staten,
Welke mogelijkheden heeft Duitschland
zijn tot nu toe gevolgde politiek voort te
zetten? Het blijkt, dat deze minder groot
worden: de as RomeBerlijn is verzwakt
door de tegenstellingen in den Balkan. In
Frankrijk en Engeland ontstaat een botsing
tusschen de groepskapitalistische en de
nationaalkapitalistische stroomingen. En
tenslotte zijn daar de Jodenvervolgingen,
die Duitschlands positie verzwakken.
De politiek van Duitschland, is in hooge
mate onberekenbaar. De Jodenvervolging
b.v. heeft Chamberlains concessie-politiek
in de war gestuurd.
Een politiek, die de belangen van Enge
land en Frankrijk voorstaat kan alleen op
anti-fascistische basis gegrondvest zijn.
De tegenstelling tusschen Eden en Cham
berlain is die tusschen de meer staats-kapi-
talistische en de liberaal-kapitalistische po
litiek. Het op de arbeiderspartijen gedane
beroep op de nationale solidariteit tegen
het fascisme heeft steeds weerklank ge
vonden.
Frankrijk staat nu het eerst voor de
keus of het zich bij Engeland dan wel bij
het fascistische blok zal aansluiten. Wel
licht een kans voor Duitschland?
De nationale klassen-verhoudingen doen
hun invloed op de politiek gelden.
Zelfs al zou in een militairistische we
reld 'n zeker evenwicht kunnen bestaan
Duitschland en Japan maken dit onmoge
lijk. Een wereldoorlog schijnt dan ook
onvermijdelijk.
Koloniale gebieden beteekenen voor
Duitschland niet veel: de verbindingswegen
zijn bij een oorlog niet veilig.
Duitschlands positie is lang niet gunstig.
Een desperate politiek van Duitschland
kan verrassende resultaten voortbrengen:
bijv. een verbond met Rusland.
Een andere factor is de burgeroorlog, die
hier en daar dreigt.
Sterken dan de klasseband is echter de
nationale band.
In de heele wereld treffen we een toe
nadering van het anti-fascistische tot het
nationalen element aan.
De strijd tegen den oorlog blijft onze
eerste plicht ondanks alles.
De strijd voor een vrije cultuur en die
tegen den oorlog vallen samen. Het heeft
geen zin zich illusies te maken; het anti-
militairisme bevindt zich in het defensief.
Dwars tegen alles in vol te houden betee-
kent het slaan van een brug, die naar den
nieuwen tijd voert.
Na de pauze sprak de hr. F1 i p Thonet
over: „Verdedigt de kinderen tegen de
kruisers".
Onmiddellijk na 't conflict in Tsjechoslo-
wakije werden er conclusies getrokken. Hoe
kwam het dat Tsjechoslowakije geen weer
stand heeft geboden? Het lag niet aan het
volk, noch aan de leiding. De oorzaak was
het feit, dat militaire zelfverdediging niet
meer mogelijk is zeker niet voor de
kleine landen. Chamberlain l$geft gezegd:
voor kleine landen kan geen oorlog gevoerd
worden.
Toen het erop aan kwam durfden Enge
land en Frankrijk het oorlogs-apparaat
niet in werking te stellen.
Het besef dringt door dat het geen op
lossing brengt.
Bij de mobilisaties in de diverse landen
in September had men geen enkel en
kel enthousiasme. De verschrikkingen van
den oorlog worden aan de massa bewust.
Na de spannende Septemberdagen was
de eerste uiting die van vreugde of die
van minachting voor wat was gepres
teerd.
Het militairisme is geen bruikbaar
machtsmiddel meer. Andere machtsmid
delen moeten gezocht worden.
De reactie is nu: sterker bewapening. Wij
stellen daartegenover de ontwapeningspo-
litiek. f
Bij de tegenstelling fascisme-democratie
zit de zwakte van de democratieën in het
feit, dat zij zich op zoo weinig goede dingen
kunnen beroepen door de werkloosheid,
afbraak van sociale maatregelen e. d.
De oorzaak hiervan is: de bewapening.
Intusschen gaat Duitschland zijn gang!
Het verovert den Balkan, vormt het groot-
Duitsche rijk. Men is hier zeer actief.
Schachts politiek in den Balkan is bizon
der geraffineerd.
De politiek van de democratische mo
gendheden moet zich richten op den Bal
kan. Er bestaan plannen tot saneering van
dit gebied door de West-Europeesche mo
gendheden eventueel in samenwerking met
Duitschland.
West-Europa wapent zich. De kracht
van West-Europa moet echter liggen in een
beperking van de bewapening in verbin
ding met een welvaartspolitiek.
De bewapening ondermijnt elke mogelijk
heid tot verdediging tegen het fascisme. In
ons land wordt van elke 100 gulden 25 aan
hankelijk van de zware industrie, waarin
dit gebied beleven een hausse, gevolg: een
groot deel van het economische leven is af
hankelijk van de zware industrie, waarin
een groot aandeel van het kapitaal is belegd.
Een tweede gevolg van de bewapening is de
werkloosheid door de enorm doorgevoerde
rationalisatie meer dan in andere indus
trieën.
luyden". Een derde deel van de Ned. Staats
schuld bevindt zich in het bezit der rijks
fondsen. Dit beteekent de bitterste armoede
voor vele „kleine luyden" als eenmaal in
een baisse-periode de rente-betalingen ge
staakt moeten worden.
De vredesbeweging zal zich moeten be
zinnen op de mogelijkheden tot ordening
van ons economisch leven. Gaan we zóó
door als thans dan loopt het fout. De regee-
ringspolitiek is allerminst „welvaartspoli
tiek": Wél geld voor 2 kruisers a 14% mil-
lioen per stuk, geen 8% millioen voor de
verbetering van de leerlingenschaal, die zoo
dringend noodig is. Met een welvaartspoli
tiek moet ons land sterk gemaakt worden.
Een ruimere toepassing van het asylrecht
is noodzakelijk. Zij is echter niet in de lijn
van de regeeringspolitiek en die van minis
ter Goseling. Er is geen mogelijkheid van
verbinding van militaire macht en cultu-
reele waarden. Weerbaarheidspolitiek moet
beteekenen: welvaartspolitiek.
Als er één aangrijpingspunt voor de
vredesbeweging in W.-Europa is dan is het
de minerale en financiëele
sanctie.
Het is de taak van de democratische lan
den dit waardevol wapen tegen Duitschland
te hanteeren.
Als nu een keer Duitschland ons land zou
binnendringen bij een beperkte bewapening
beteekent dit dan machteloosheid? Neen! Er
bestaat de pacifistische volks
verdediging: belastingweigering, geen
enkele samenwerking met het overheer-
schende land. De practijk kent prachtige
voorbeelden daarvan: In de vorige eeuw
hebben de Hongaren bijvoorbeeld deze poli
tiek gevoerd tegen de Oostenrijkers.
De vredesbeweging zal zich moeten rich
ten op een internationale vredespolitiek: or
dening van het bedrijfsleven, aandringen op
economische en minerale sancties. Er zitten
hier bepaalde mogelijkheden in. Helpen ze
niet, er naast is het noodig te onderzoeken
hoe de pacifistische volksverdediging zal
kunnen worden uitgevoerd, onderzocht zal
moeten worden wat er bereikt kan worden
met de' burgerlijke ongehoorzaamheid en het
lijdelijk verzet.
Gaan we op den ingeslagen weg voort dan
gaan we ten onder.
Mevr. van der Veen sprak hierop nog een
kort slotwoord.
ARBEID VERKEERSPOLITIE.
Bij de door de verkeerspolitie dezer ge
meente in de maand November 1938 gehou
den controle werden 90 processen-verbaal
opgemaakt, terwijl 167 personen werden ge
waarschuwd terzake slechte handremmen,
stuurinrichtingen, spiegels, onjuiste verlich
ting, onduidelijke nummerplaten, te snel
rijden, autorijden met slechte banden, enz.
De processen-verbaal werden opgemaakt
voor de volgende feiten:
Autorijden zonder goede remmen 4
Autorijden en op vordering geen geldig
rijbewijs vertoonen 5
Autorijden en op vordering geen geldig
no.bewijs vertoonen 2
Autorijden en het verkeer van rechts
den doorgang niet vrij laten. 1
Autorijden op zoodanige wijze dat daar
door de vrijheid en veiligheid van het
verkeer in gevaar werd gebracht 1
Autorijden en geen voldoende zij-uit
zicht hebben 2
Autorijden met onduidelijk leesbaar
letter en nummer 2
Autorijden met bermlamp aan rechter
zijde van het motorrijtuig 2
Autorijden zonder de voorgeschreven
verlichting 2
Autorijden en niet rechts houden 1
Motorrijden zonder goede remmen 6
Motorrijden en op vordering geen geldig
rijbewijs vertoonen 8
Motorrijden en op vordering geen geldig
no.bewijs \tertoonen '1
Motorrijden zonder de voorgeschreven
verlichting 2
Motorrijden zonder spiegel 4
Rijden met vrachtauto breeder dan
2.10 M. zonder „B" bord 2
Rijden met vrachtauto met te hooge
lading 1
Rijden imet vrachtauto met te lange
lading 1
Rijden met vrachtauto met te breede
lading 1
Rijden met landbouwtractor met 3 aan
hangwagens met een gezam. aantal
wielassen, dat meer dan 4 bedroeg 1
Autobusbestuurder heeft zijn werkkaart
niet ingevuld 1
Rijden met 3 wielig motorrijtuig zonder
goede remmen 3
Rijden met 3 wielige bakfiets zonder
voorgeschr. verlichting 1
Rijden met handwagen zonder voorge
schreven verlichting 1
Auto op den weg laten staan anders dan
met in rust gebrachten motor 1
Wielrijden op zoodanige wijze dat daar
door de vrijheid en veiligheid van het
verkeer in gevaar werd gebracht 1
Wielrijden en het verkeer op een voor-
rangsweg den doorgang niet vrij laten 1
Wielrijden ,en niet rechts houden 1
Wielrijden zonder licht 1
Wielrijden zonder rood achterlicht 14
Wielrijden zonder bel 3
Wielrijden en geen richting aangeven 3
Wielrijden in verboden straat 1
Wielrijden links langs verkeersheuvel 1
Wielrijden en op het rijwiel een tweeden
persoon vervoeren 1
Opgeven valsche naam 1
Openbare dronkenschap 1
Voorwerp op trottoir aanwezig hebben
zonder vergunning 1
Overtreding arbeidswet 1
Aanhouding gesignaleerde 3
Totaal 90
KENNEMERLAND.
We kunnen over het verloop van den
handel en de prijzen nog al tevreden zijn,
al bleven schommelingen niet uit. Maar het
is al een boffer als er een vlugge handel is
en dat was het geval over de geheele
linie en als regel gaan dan de prijzen
omhoog.
Natuurlijk zijn er uitzonderingen en bij
een te grooten aanvoer van een product of
bij afwijkende kwaliteit komt dat dadelijk
tot uiting. Bloemkool was meer in trek en
de kwaliteit verbetert met den dag; de
prijzen waren beduidend hooger dan de
voorgaande weken, n.1. 6.5013.50. Ook
andijvie was meer in trek en de prijzen ad
0.802.60 zijn alleszins aannemelijk. De
diverse koolsoorten hadden weinig belang
stelling. Roode, groene en gele kool van
middelmatige kwaliteit golden f 1.50
2.80 per 100 of ongeveer 1.502.80 per
100 K.G. Boerekool werd weinig gevraagd en
voor een prijsje van 2.303.50 per 100
K.G. ging alles van de hand. Uien waren
gewild en bij een beperkten aanvoer waren
de prijzen 3.20f 4.10 per 100 K.G., dus
hooger dan we gewoon zijn. Witlof, waar
van dagelijks grooter aanvoer, had moeite
om de oude prijzen te handhaven; een prijs
van 613.50 per 100 K.G. is zeer zeker
niet hoog. Prei besomde een hoogsten prijs
1 of 2 "Akkertjes", direct genomen,
stuiten dien aanval. Die nare hoofd
pijn, dat grieperige, rillerige gevoel
en die opkomende koorts verdwijnen.
Per koker van 13 stuks -.12 stuivers.
Per doos van 2 stuks - 2 stuivers.
van 4.60 per 100 K.G., alzoo hooger dan
de vorige week. Spruiten waren gewild en
le soort was bijzonder in trek. De prijzen
waren 8.5015 per 100 K.G. Bospeen en
selderie werden vlug verhandeld tegen
prijzen van resp. 4.50f 8.50 en 23
per 100 bos.
Tomaten zijn steeds in trek en de prijzen,
1118 per 100 K.G. zijn niet laag. Het
aanbod van fruit begint af te nemen en
toch gaan de prijzen, die trouwens aan de
spits staan, niet hooger. Tafelvruchten gol
den 1633, keukenvruchten 1421
en druiven 2438 per 100 K.G. De
overige aanvoer onveranderde prijzen.
„Astra", geïll. maandschrift.
De winterfeesten spelen in het Decem-
ber-nummer van „Astra" al 'n rol van be-
teekenis. Sophie Roskes heeft er 'n wereld-
sche zangeres tot betere gedachten laten
komen, dank zij Kerstmis en een ziek kin
derstemmetje. Eldert van Elk schrijft een
kort St. Nicolaas-verhaal, dat tot naden
ken kan stemmen.
Dan brengt „^stra" een raak verhaal van
Doris Rainer en een echt-Amerikaansch
detectiveverhaal. S. Sort geeft een verhaal
van Indische gastvrijheid en J. C. W. Dun-
cker beschrijft humoristisch de moeilijkhe
den van een sollicitant, die niet behoorlijk
in de kleeren steekt. Ondeugend is, wat dr.
Meulenbelt over ons, Hollanders, zegt, als
wij door Australische oogen aangekeken
worden en tragisch wat Eve Woodburn
vertelt van de goed-bedoelde pogingen
van een tante om twee jonge menschen tot
elkaar te brengen. Verder nog andere ver
haaltjes, een gedicht, kunstplaten, puzzles
en lessen in leerbewerking.
ONS DRUKWERK
ziet er ALTIJD goed uit!
DRUKKERIJ COSTER.
288. Zodra ze weer in het paleis waren, deelde de sul
tan aan zijn personeel mee, dat er een groot feest gehou
den zou worden. „Maar eerst zal ik zorgen, dat er een
radiobericht door de wereld wordt gezonden om jullie
ouders op de hoogte te brengen", zei de sultan. De jon
gens moesten bij den sultan hun namen en adressen let
ter voor letter spellen.
289. Enige uren later zaten de ouders van Flip en
Lange Jan bij hun radio en luisterden naar de politie
berichten. Dat deden ze trouw elke avond. Ineens vloog
Jan's moeder van haar stoel. „Hoor toch eens, o man,
luister". Bij de ouders van Flip ging het al net eender
„Jongens Flip en Lange Jan genezen komen naar hun
land terug. Vonden bij sultan goede verzorging".
i intussen had de sultan besloten met zijn beide
Belastingverhooging komt eveneens voort vriendjes nog een laatste wandeling door de stad te ma-
uit de bewapening. Indirecte gevolgen zijn ken. De hele bevolking liep uit om die aardige jongens
j j. te zien, die eerst net zulke oren hadden als hun goede
sultan en nu door een wonder van de olifant weer gene
zen waren. Het was overal een drukte en feestvreugde,
waar ze kwamen.
groote leeningen. Zelfs in deze periode van
hoogconjunctuur werdt meer uitgegeven
dan ontvangen. De leeningen bestaan voor
een groot deel uit het geld van de „kleine
291, De volgende dag was het weer feest. Toen kwam
er een schooljongen, die onderdanig vroeg of de jongens,
die zo goed voor hun sultan waren geweest, even op het
terras mochten komen. En daar lagen allerlei prachtige
cadeaux. Vazen, in leer gebonden boeken en allerlei
voorwerpen die de jongens nog nooit gezien hadden.
■i
