DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De buitenlandsche politiek in de Fransche Kamer. No. 12 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Zaterdag 14 Januari 1939 141e Jaargang In welke richting kan Frankrijk een nieuwe en stevige politiek zoeken Langdurig debat te verwachten. De algemeene toestand. Joden moeten Dantzig vóór 1 Oct. verlaten. Rumoer in Hongaarsch parlement. „Oppositioneele putsch!" Na den val van Tortosa. Toenemend gevaar voor Tarragona. De besprekingen met Rublee. Hongarije en het anti- Komintern-verdrag. Nieuws in 't kort. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. N >«i>A PRIJS PER GEWONE ADVERTENTDEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Gistermiddag te drie uur is de Fransche Kamer begonnen met de de- battén over de buitenlandsche politiek. Aangezien 38 sprekers staan ingeschre ven en de spreektijd niet beperkt is, is het mogelijk dat de debatten de ge heele week zullen duren. Donderdag zal de Kamer eerst over de motie moeten stemmen. De socialisten heb ben voorgesteld bovenaan de agenda de kwestie van amnestie voor de algemeene staking te plaatsen, alsmede pensioenen voor oude arbeiders en hervorming van het kiesrecht. De regeering zal inzake de kwestie van de amnestie de kwestie van vertrouwen stellen tegen de socialisten. De eerste spreker was de onafhankelijke radicaal de Montigny, die betoogde dat Frankrijk op geen enkele manier aantas ting van het Rijk kan toelaten. Hij was van meening, dat wanneer de kalmte was te ruggekeerd Frankrijk met koelbloedigheid het vraagstuk van de Fransch-Italiaansche betrekkingen moest bestudeeren, daarbij rekening houdend met de accoorden van 1915, 1935 en eveneens met een „zeker tele foongesprek dat in September van het vori ge jaar den vrede een dienst heeft bewe zen". Met betrekking tot Spanje merkte hij óp dat het noodzakelijk is dat op korten termijn een einde komt aan alle buiten landsche inmenging. Hij wenschte dat Frankrijk een ambassadeur zou benoemen te Burgos. Wat de overeenkomst van Mün- chen betreft, zette de Montigny uiteen dat „die van München" zeker nimmer een overheersching van Duitschland hebben ge kozen, die neer zou komen op een onder werping van Frankrijk. (Applaus bij rechts en centrum.) De verplichtingen van Frank rijk jegens andere landen moeten nauw keurig worden nagegaan. Hij sprak over de garantie van de grenzen van Tsjecho-Slo- wakije. In geval van een aanval op Roeme nië of Zuid-Slavië is er alleen maar sprake van besprekingen met Frankrijk. Met Polen en de Sovjet-Unie bestaan verdragen. Alle verdragen zijn gesloten in het kader van den Volkenbond in overeenstemming met artikel 16 van het Handvest nopens de col lectieve veiligheid, doch de inwendige struc tuur van deze veiligheid is aangetast en daarmede de soliditeit van de verdragen. De Montigny zette verder uiteen dat het verdrag van Locarno juridisch nog bestaat en dat het voor Frankrijk van belang is dit juridisch bestaan in stand te houden ten op zichte van Engeland en Italië. De spreker prees Daladier en Bonnet omdat zij niet geloofden in de onafwendbaarheid van den oorlog. Hij besloot met te wijzen op de noodzakelijkheid van een nationale herle ving in Frankrijk. De Kerillis aan het woord. Na de Montigny beklom de Kerillis (on afhankelijk republikein) het sprekersge stoelte. Hij zette uiteen dat de overeen komst van Münchn nog pas eenige maan den oud is en dat Italië reeds met nieuwe eischen is gekomen. Hoe snel zullen de ge beurtenissen zich binnen eenige maanden dan wel niet moeten afspelen? Spreker is van meening dat Frankrijk het Rijk moet verdedigen tot aan het uiterste van de be schikbare krachten. Hoe moet Frankrijk Indo China verdedigen? Frankrijk zou op twee of op drie fronten moeten strijden. De Kerillis vreesde dat Engeland er minder voor zou voelen een geïsoleerd Frankrijk te hulp te komen, dan een Frankrijk dat leiding geeft aan een sterke groep mogend heden, zooals in 1914 het geval was. (Toe juichingen op vele banken). Terwij 1 Rib- bentrop te Parijs ontvangen werd als een boodschapper van den vrede, keerde de Duitsche propaganda zich tegen het Fran sche rijk. Het beste middel leek hem een snoer te vormen van die mogendheden in Europa, die stuk voor stuk door de hegemo nie van Duitschland bedreigd worden, die op zich zelf staand veroordeeld zijn, doch die samen een groote kracht kunnen vor men. Oostenrijk is reeds afgevallen, Tsje- cho-Slowakije verlamd. Ik ben, aldus de Kerillis, voorstander van een Fransche po litiek die alle krachten die zich tegen een Duitsche overheersching in Europa wen- schen te stellen, vereenigt. De Kerillis ver klaarde dat zijn vaderlandsliefde hem nood zaakte te erkennen dat de hulp van de Sovjet-Unie onmisbaar is. Onder uitroepen van protest verklaarde de Kerillis dat de koning van Roemenië en prins regent Paul van Zuid-Slavië, riaar Parijs gekomen om besprekingen te voeren, de Fransche hoofd stad teleurgesteld hebben verlaten. Bonnet stond bij deze passage op en ver klaarde: koning Karei van Roemenië en prins regent Paul van Zuid-Slavië zijn in tegendeel beiden in volledige overeenstem ming met de Fransche regeering vertrok ken. (Applaus.) De Kerillis vroeg vervol gens of dan de Poolsche minister van bui tenlandsche zaken, Beek, niet ontmoedigd van Parijs was vertrokken. Voortgaande verklaart de Kerillis er van overtuigd te zijn dat Hitier aan een optre den tegen Frankrijk denkt, in de eerste plaats in verband met de Italiaansche hou ding en vervolgens omdat hij vreest dat Frankrijk, Engeland en Rusland tegen hem zullen opstaan wanneer hij zijn actie in de Oekraine begint. Frankrijk zou volgens de Kerillis toenadering met Polen moeten zoe ken en met zijn Oostelijke bondgenooten, want Duitschland zou niet het gevaar wil len loopen te stuiten op een wereldcoalitie. De Kerillis vroeg vervolgens aan Bonnet, zich ondubbelzinnig uit te spreken over de buitenlandsche hulp, die Frankrijk kan en moet verwachten. Alles kan nog gered wor den, maar er is geen minuut te verliezen. De dingen moeten onmiddellijk verande ren. De Italiaansche eischen. Na een onderbreking der vergadering voerde Felix Grat, van de republikeinsche federatie, het woord. Hij verwonderde zich niet over de Italiaansche eischen, die na den Anschluss moesten komen. Hij ves tigde de aandacht der regeering op de ves tiging van kleine Italiaansche posten op de Fransche kust van Somaliland. Er moet een einde komen aan de politiek van overgave. Land wordt niet weggegeven, dat wordt verdedigd. Wij willen van ganscher harte den vrede, doch wij willen geen onderwer ping. De communist Peri beschouwde de daad van 30 Nov. als het begin van een gevaar lijk tijdperk voor het land. Door Tsjecho- siowakije krijgt Duitschland nu grondstof fen, die het niet krijgen kon, zoolang de Tsjecho-slowaaksche slagboom bestond. Terwijl Duitschland zijn droom verwerke lijkt, eischt de andere deelgenoot, dien gij belast hebt met de convocaties voor Mün chen op 8 September, zijn fooi op. Op dit oogenblik waarborgt niets ons, aldus Peri, voor een tweede München. De buitenland sche politiek van den Quay d'Orsay is er niet in geslaagd de Italiaansch-Duitsche so lidariteit ie verzwakken. De Italiaansche eischen hebben alleen hen verrast, die niet begrepen, dat het Italiansche imperialisme in de eerste plaats de Middellandsche zee tot doel had. De eerste fout was toe te staan, dat Italië Abessinië veroverde en de tweede, dat men daarna de Italiaansche ac tie door niet-inmenging van een kant ver gemakkelijkte. Peri wilde aannemen, dat de redevoerin gen van Daladier op Corsica en Tunis door daden gevolgd zullen worden. Die verkla ringen zouden niets beteekenen, wanneer men hun, die het land bedreigen, toestond zich op de Balearen te nestelen. In de loop graven van Catalonië wordt de strijd om het evenwicht in de Middellandsche zee ge streden. Spreker vraagt Spanje te bevrij den van de Duitsch-Italiaansche hypotheek, want Spanje moet den Spanjaarden toebe- hooren, opdat Frankrijk vrede hebbe. Peri besloot met te zeggen, dat voor een hergroepeering der vrienden van Frankrijk een totale breuk noodzakelijk is met de politiek, die sedert eenigen tijd is gevoerd. De regeering moet van politiek verande ren, of veiliger nog, wij moeten van regee ring veranderen, zeide spreker. De vergadering werd hierop tot heden middag verdaagd. Teleurstelling in Italië, gelatenheid in Frankrijk Gisteravond is door de Italiaansche regee ring en de Britsche ambassade te Rome een officieel communiqué uitgegeven over het bezoek der Britsche ministers aan Rome en de besprekingen, welke door die ministers met Mussolini en Ciano gehóuden zijn. Het communiqué is natuurlijk weinig-zeggend en luidt aldus: Bij de besprekingen, die de paar laatste dagen gevoerd zijn tusschen den duce en den Britschen minister-president, waaraan ook Ciano en Halifax hebben deelgenomen, zijn de belangrijkste kwesties van het oogenblik en de betrekkingen tusschen de beide rijken bestudeerd. Deze besprekingen werden gekenmerkt door de grootste hartelijkheid en zij hebben geleid tot een openhartige en breedvoerige gedachtenwisseling. Van beide zijden werd eens te meer uiting gegeven aan het voor nemen de betrekkingen tusschen de beide landen te ontwikkelen in den geest van vriendschap, welke het accoord van 16 April bezielt. Ook werd besloten, zoo spoedig mogelijk over te gaan tot het sluiten van speciale conventies, als in dit instrument uiteengezet. Tijdens de besprekingen kwam opnieuw de vaste wil van Italië en Engeland tot uiting, een politiek te voeren, die daadwer kelijk streeft naar handhaving van den vrede, een politiek, waarop het streven der beide regeeringen steeds gericht is geweest en zal zijn. In Italië is men teleurgesteld over de resultaten der besprekingen. Men heeft daar klaarblijkelijk al te veel gehoopt op den Chamberlain van München en komt thans tot de conclusie, dat de huidige Chamberlain veel krachtiger en resoluter is. Het eenige, wat bereikt is in Rome, kan in enkele woorden als volgt worden weerge geven: Mussolini en Chamberlain hebben met elkaar gesproken, belangrijke onderwer pen zijn aangesneden en beide staatslieden- hebben duidelijk hun meening uiteengezet. En tenslotte heeft Chamberlain Frankrijk niet losgelaten, zoomin als Mussolini Franco heeft losgelaten. Frankrijk, dat zich al ongerust had ge maakt, kan dus tevreden zijn over Cham berlain. Aan den eenen kant is er ook inder daad reden tot tevredenheid, maar daar staat tegenover, dat de spil Rome-Berlijn waar schijnlijk weer versterkt is en daarmee een scherpere actie van beide hoofdsteden tegen Frankrijk te verwachten. Reeds heeft Rome daar een begin mee ge maakt. Alle Italiaansche bladen hebben n.1. op opvallende wijze, voorzien van commen taar, een zin afgedrukt, die gisteren in het Fransche blad „Ordre" stond en waarin prof. Guyot mededeelde, dat een Fransch officier tegen hem gezegd heeft, dat tien Italiaan sche soldaten nauwelijks voldoende zijn om het hoofd te bieden aan één Fransch reser vist. De Giomale d'Italia haalt historische ge beurtenissen aan om den heldenmoed der Italiaansche krijgers tegenover den moed der Franschen in het licht te stellen. De Lavoro Fascista schrijft, dat het niet de moeite waard zou zijn om commentaar op te leve ren, maar dat men dit niet mag vergeten. De Tevere beweert, dat de Italianen thans het recht hebben alle Franschen in het gelaat te spuwen, aangezien de Franschen veinzen niet te weten dat het de Italianen waren, die hen in 1915 gered hebben, toen zij voor de Duitschers terugtrokken. Napoleon was een Italiaan, die van Frankrijk een kolonie maakte en die zijn zoon koning van Rome en niet van Parijs maakte. Om nog even terug te komen op de be sprekingen zelf, volgens berichten uit Rome is Mussolini teleurgesteld, dat hem niet de behandeling is wedervaren, welke den Fli re r ten deel viel. Dit wordt bevestigd dooi den Parijschen correspondent der N.R.C., die er. op laat volgen, dat Frankrijk de schuld zal krijgen van de mislukte besprekingen. De ernstige bladen in Italië zullen zich be roepen op het herboren rijk, waarvan het dynamisme een nieuw evenwicht van krach ten in de Middellandsche Zee noodig maakt. Natuurlijk ontbreekt het niet aan stem men, die dit resultaat verwachtten. Nu vol gens de algemeene opvatting hieraan niets meer te veranderen is, troost men zich met de gedachte, dat de toestand is opgeklaard. Mussolini weet nu waaraan zich te houden, en Chamberlain kent zijn eischen. De Fran sche regeering kent ze ook, want het spreekt vanzelf, dat de Fransche gezant terstond, na door Halifax ontvangen te zijn, ze aan de Quai d'Orsay heeft meegedeeld. Den lsten Januari zeide hij, dat Frankrijk bereid is tot elke redelijke samenwerking met Italië. De positie van Berlijn en de ontwikkeling aan het Spaansche front moeten over de naaste toekomst beslissen. Sauerwein stelt het volgende dilemma: öf Franco zal Barcelona spoedig nemen, dan heeft hij de rechten van oorlogvoerende niet noodig, óf hij stuit nog op ernstigen tegen stand, dan zouden Engeland en Frankrijk, door hem die toe te kennen, zijn bondge nooten worden. Men neemt aan, dat Musso lini Spanje niet in den steek zal laten vóór de overwinning van Franco. Krachtens een overeenkomst tusschen de nationaal-socialistische autoriteiten van Dantzig en de Joodsche vereeni- gingen in die stad zullen alle Dant- zigsche Joden de Vrije Stad vóór 1 October moeten verlaten. Op het oogenblik, waarop de overeen komst tot stand kwam, gaf de Dantzigsche politie bevel tot staking van iedere anti- semietische vervolging. Op het oogenblik zijn de Joodsche lei ders bezig met het bijeenbrengen van de noodige fondsen voor deze massale land verhuizing. Daartoe hebben de Dantzigsche autoriteiten een deel van de geblokkeerde Joodsche rekeningen te Dantzig weer vrij gemaakt en den Joden machtiging gegeven hun roerende en onroerende goederen te verkoopen, waarbij dan de helft der ver koopsprijzen bestemd wordt voor het land verhuizersfonds. De eerste lijst der emigranten is gisteren gesloten en omvat ongeveer duizend per sonen, die via Duitschland naar Triest zul len worden vervoerd, waar zij scheep gaan naar het Naburige Oosten. In de parlementszitting van gister is het tot tooneelen gekomen, zoo rumoerig als nog maar zelden is voorgekomen. De regee- ringspers spreekt zelfs van een oppositio neele putsch in het huis van afgevaardig den. De Bethlemfractie bracht in het huis uit latingen van rechtsstaande politici ter sprake en eischte daarvoor voldoening. Er ontstond een dusdanige opwinding in de Kamer, dat de vergadering tweemaal ge schorst moest worden en tenslotte ver daagd werd tot de volgende week Dinsdag. Reuter meldt hierover het volgende: De betrekkingen tusschen de coalitie- regeering en de oppositie schijnen steeds meer gespannen te raken. In iet parlement hebben zich tooneelen voorgedaan als nog nooit tevoren en in sommige kringen ver wacht men verdere ontwikkelingen. De oppositiepartijen maken in het bijzonder bezwaar tegen de steeds nauwere betrek kingen van Hongarije met de spil Rome Berlijn. De troepen van Franco hebben Tor tosa bezet na een feilen strijd in het zuidwesten van de provincie Tarrago na. Een Marokkaansche divisie onder bevel van generaal Yague heeft het gebied tusschen de Ebro en de kust stormenderhand genomen. De cavalerie speelde hierbij een groote rol. Tegen den middag werd Perello, 16 K.M. ten Noorden van Tortosa bereikt. De troe pen van Franco houden thans de drie voornaamste wegen, welke naar Tarra gona leiden, bezet. De snelle opmarsch duurt aan het ge heele front voort. In het Noorden heb ben de rechtsche troepen Penamandel en Monfalco bezet en ook Lilla en Mont Cogulla zijn ingenomen. Ook uit Barcelona wordt gemeld, dat aan alle Catalaansche fronten de rechtsche troe pen krachtig aanvallen. De regeeringstroe- pen verdedigen voet voor voet het terrein. Hun terugtocht geschiedt in zeer goede orde en methodisch. De rechtsche troepen, zoo zegt men, vallen in alle sectoren zoo krachtig aan om den strategischen terug tocht in wanorde te brengen, zonder dat ze daarin slagen. Te Burgos worden de volgende inlichtin gen gegeven omtrent den toestand gister middag om 12 uur, van het rechtsche leger aan het Catalaansche front. Het legercorps van Urgel, dat oprukt in de richting van Puigcerda, heeft de helling van Mendel bezet. In het centrum heeft het corps van generaal Maestrazzo het dorp Monfalco op de helling van de Siërra Al- menara bezet. In het Zuiden hebben de Na- varreezen het dorp Lilla, op de helling van de Siërra Cogulla, ten Zuid-Oosten van Montblanch veroverd. De voorhoede-cava- lerie van het Marokkaansche corps is voor bij Tortosa getrokken en aangekomen in het gezicht van het dorp Perello op den weg van Valencia naar Barcelona. De regeeringstroepen, die aan het front in Estremadura in Zuid-Oostelijke richting oprukken, zijn thans, volgens een bericht van het Spaansche nieuwsagentschap, ge naderd tot op een afstand van nog geen 20 mijl van Cordoba, dat in rechtsche handen is. De regeeringstroepen naderen Villa Vi- ciosa. Een tweede regeeringsoffensief. De regeeringstroepen hebben gistermor gen een tweede offensief ontketend in den sector van Brunete ten Westen van Madrid. Naast dén opmarsch in Estremadura heeft dit tweede offensief ten doel in de eerste plaats de rechtschen te dwingen hun troe pen te onttrekken aan Catalonië. Tevens, wanneer het offensief succes heeft, hoopt men daarmede Madrid uit de oorlogszone te halen. Volgens de weinige bijzonderhe den, die beschikbaar zijn, rukken de regee ringstroepen op over 't vlakke bergplateau ten Zuiden van de sneeuwbedekte Guadar- ramabergen. Vermoedelijk zal het ofxensief uitgvoerd worden langs den weg van het Escoriaal naar Villanueva de la Canada en vervolgens naar Brunete. Regeering overweegt Barcelona. te verlaten. Volgens inlichtingen uit over het alge meen welingelichte bron, waarvoor het echter niet mogelijk was een officieele be vestiging te krijgen, zouden de f republikeinsche troepen terugtrekt linie van Tortosa naar Tarragona? vlucht de burgerbevolking, die haar vee meeneemt en have en goed op wagens en karretjes in veiligheid tracht te brengen. Het doel van den terugtocht zou zijn op nieuw in stelling te komen in een verdedi gingslinie, die in staat zal stellen de stad Tarragona te beschermen en die gevormd wordt door natuurlijke hinderpalen op de lijn, die door Reus en Valls loopt. De Katalaansche generaliteit zou overwe gen haar hevoegdheden over te dragen aan de centrale regeering. Deze zou zich gereed maken uit Barcelona te vertrekken naar Valencia, met uitzondering van Negrin, die tezamen met den minister van buiten landsche zaken Alvarez des Vayo in de Ka talaansche hoofdstad zou blijven om tegen stand te organiseeren. Vrijdagmiddag zijn de besprekingen tus schen Rublee en Schacht voortgezet. Naar verluidt heeft Schacht inmiddels Göring en de overige leden der regeering kunnen raadplegen over het vraagstuk der Joodsche emigratie. Rublee heeft Schacht een aantal vragen gesteld, waarop deze vandaag en morgen zal antwoorden. Deze vragen zijn: Ten eerste: Welke maatregelen kan men nemen om de in Duitschland gebleven Jo den in staat te stellen hun levensonder houd te verdienen? Ten tweede: Hoeveel Joden moeten eerst emigreeren en welk beroep oefenen zij uit? Ten derde: Welke export-faciliteiten vraagt Duitschland om de leeningen aan de deelnemende landen te garandeeren? Ten vierde: Hoe garandeert Duitschland de reëele toepassing van een plan, dat door alle partijen is aangenomen? Naar vernomen wordt hebben gisteren de gezanten vgn Duitschland, Italië en Japan een bezoek gebracht aan den Hongaarschen minister van buitenlandsche zaken, graaf Csaky. De minister deelde den gezanten mede, dat Hongarije bereid is toe te treden tot het anti-Komintern-verdrag. Van geen invloed op lidmaatschap van Volkenbond. Naar verluidt is de toetreding van Hon garije tot het anti-Kominternpact van gee nerlei invloed op het vraagstuk of Honga rije lid zal blijven van den Volkenbond. Dr. Benesj: „Zij gaven ons een land". - In een zaak door Eduard Benesj aanhangig gemaakt tegen den uitgever en een journa list, die betrokken zijn bij de voorbereiding van een boek, getiteld „Zij gaven ons een land", welk boek beschreven wordt als te berusten op door Benesj verstrekte gegevens, heeft Chanbery Court gisteren een week uit stel verleend om den klager gelegenheid te geven te antwoorden op de verklaringen van den gedaagde. Mislukte poging tot ontvluchting. - Vijf gedetineerden, o.w. de beruchte Arthur Bar- ker, die eens hoofd was van de bende van Barker en Karpis, probeerden Vrijdag tij dens een hevigen mist te ontsnappen uit de Alcatraz-gevangenis te San Francisco. Zij werden echter alle vijf weer gepakt. Drie hunner waren gewond. Militair toestel in zee gestort. - Een vliegtuig van de Royal Air-Force is gister middag tusschen Tyne en Waer in de Noord zee gestort. De drie inzittenden zouden orn het leven zijn gekomen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1