dagblad voor alkmaar en omstreken.
ROME BLIJFT VERSTOORD
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door Set geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Scherpe kritiek van de „Informazione Diplomatica".
Italië kent het nieuwe Spanje
goed.
Pierlot heeft moeilijkheden.
Twee-partijen-regeering
onmogelijk?
De bezetting van Hainan
De algemeene toestand.
„Nederland zal bezetting
van hainan voelen"
Japansche pers begint
campagne!
Japansche marine wordt
actief.
Buitenland gewaarschuwd.
ALKMAARSCHE COURANT.
De Italianen, die een duidelijk merk
bare moeite hebben de jongste feitelijke
gebeurtenissen in Spanje te aanvaar
den, zoowel de toenadering tusschen
Engeland en Frankrijk eenerzijds en
Franco anderzijds, als de overdracht
van Minorca aan de rechtschen onder
de bescherming van een Britsch oor
logsschip, toonen een toenemende ont
stemming en een gekrenktheid, welke
in hun pers tot uiting komt.
Zoo schrijft blijkens een telegram van
het Stef. Ag. de officieuze „Informa
zione Diplomatica" o.a. het volgende: „Het
rumoer, dat het probleem van de erken
ning der regeering te Burgos in den boe
zem der z.g. groote democratieën verge
zelt, wordt in verantwoordelijke Romein-
sche kringen met volkomen 'kalmte ge
volgd. Het ligt geheel in de logica der
menschelijke wispelturigheid dat de Fran
schen en Britten eindelijk hebhen besloten
den overwinnaar te erkennen, doch de
wijze, waarop zij te werk gaan van
vleierij tot bedreiging toont hun geestes-
verwarring, alsmede een volkomen onwe
tendheid omtrent de psychologie van het
Spaansche volk. Verantwoordelijke kringen
te Rome kennen de politieke richtsnoeren
van Franco en de daaruit voortvloeiende
politieke noodzakelijkheden, daar zij er de
fases van hebben gevolgd sedert het begin
van den burgeroorlog. Het was op den 27en
Juli 1936 dat Italië op het eerste beroep van
Franco antwoordde (onze eerste dooden
dateeren van dien dag), nadat de Fran
schen en Russen den republikeinen van
materieel hadden voorzien. Op 18 Novem
ber 1936 erkende Italië, tezelfdertijd als
Duitschland, de regeering van Franco als
de regeering van het geheele Spanje. De
Franschen en Engelschen hebben gedu
rende dertig maanden op het verkeerde
paard, zooals gewoonlijk, gewed".
De „Informazione Diplomatica" voegt
hieraan toe, dat het dom zou zijn te mee-
nen, dat het bestaan van een solidariteit
van belangen tusschen Spanje en Italië, te
zamen met den geest van fiere ridderlijkheid
van het Spaansche volk, gedoemd zou zijn
te verdwijnen zonder sporen achter te la
ten.
Met betrekking tot de Italiaansche com
battanten in Spanje schrijft de „Informa
zione" nog dat zij naar hun vaderland zul
len terugkeeren, zoodra Franco te kennen
zal geve dat hun taak voltooid is. Niet
eerder.
Italiaansche lezing van overgave
van Minorca.
De Hbld.-correspondent te Rome
meldde voorts:
Het „Giornale d'Italia" publiceert van
een zijner correspondenten op Majorca
een nauwkeurig verslag van wat er
eigenlijk is voorgevallen op het eiland
Minorca. Daar dit verslag met eenige
nadere preciseeringen geheel overeen
komt met het relaas, dat men reeds op
10 Februari in de Italiaansche bladen
kon vinden, mag men aannemen, dat
het met de waarheid overeenkomt of
althans de officieele Italiaansche lezing
van het geval geeft. Wij laten het dus
in een korte samenvatting volgen:
Het eiland Minorca werd zoolang Barce
lona in handen was der linksche regeering,
behoorlijk van levensmiddelen enz. voor
zien en kon als vrijwel onneembaar gelden.
Zoodra echter Barcelona zou vallen en
daarmede de aanvoer van levensmiddelen
en wat dies meer zij moest ophouden, kon
men aannemen dat de toestand voor de op
het eiland verblijf houdende troepen spoe
dig onhoudbaar zou worden. Dit wist de
commandant der Italiaansche luchtmacht op
Majorca zeer wel en daar deze ook door
herhaalde verkenningsvluchten nauwkeu
rig ingelicht was over de verdedigingsmo
gelijkheden van het naburige eiland, be
sloot hij reeds op den 23sten Januari tot het
organiseeren van een luchtaanval op het
eiland, met de bedoeling dit ten spoedigste
ie laten bezetten.
Op 4 Februari wordt voor het eerst door
een talrijke groep vliegtuigen boven het
eiland gevlogen en worden er manifesten
naar beneden geworpen, die op overgave
der bezetting van het eiland aandringen en
aan de bevolking den val van Barcelona
bekend maken. Deze propagandavluch-
ten om het moreel van de tegenstanders te
ondermijnen worden op de beide volgende
dagen herhaald.
Op den avond van den 6en Februari be
gonnen de onderhandelingen met de aan
boord van de „Devonshire" vervoerde ver
tegenwoordigers van Franco en de lucht-
manifestaties worden dientengevolge tijde
lijk- onderbroken. De Italiaansche vliegers
bombardeeren tijdens deze besprekingen de
linksche oorlogsschepen in de haven van
Cartagena om te beletten dat deze vloot
het eiland te hulp zou komen.
In den voormiddag van den 8sten Febr.
meent de luchtvaartcommandant dat de
onderhandelingen te lang gaan duren. Men
heeft ook vernomen dat de manifesten, die
dreigden met een luchtbombardement wan
neer het eiland niet vóór 10 Februari werd
overgegeven, geleid hadden tot een op
stand onder de linksche troepen in het wes
telijk gedeelte van het eiland te Ciudadela.
Troepen van de hoofdplaats Port Mahon
waren op weg naar Ciudadela om de op
standige afdeelingen te bestraffen.
Dit vernemende beveelt de commandant
der Italiaansche luchtvloot dat 18 vliegtui
gen de versterkingen van Mahon moeten
bombardeeyen en op die wijze de linkschen
in hun sterkste centrum moeten aantasten.
Een uur lang wordt nu het fort uit de lucht
onder vuur genomen en grootendeels ver
nield. Een der Italiaansche vliegers, luite
nant Faccini, heeft een noodlanding moe
ten maken in de nabijheid van Ciudadela.
Hij wordt bijgestaano door de muitende troe
pen en geeft er zich daardoor rekenschap
van dat deze geheel op de hand van Fran
co zijn. Met een motorbootje steekt hij over
naar Majorca en wijst er op, dat een lan
ding naar Ciudadela zeer wel mogelijk is
en dat men door de muiters te hulp te ko
men het eiland zal kunnen veroveren. Lan
dingstroepen worden dan gezonden in den
vroegen ochtend van den 9en Februari. De
landing geschiedt onder bescherming der
Italiaansche luchtmacht. Vóór deze lan
dingstroepen de oostelijke h elft van het
eiland, waar Port Mahon is gelegen, had
den bereikt, was de overgave van het
eiland geschied.
Veroordeeling wegen rassenschande.
- Het landgerecht te Neurenberg heeft
een Jood, die tot Juli 1938 een verhouding
met een niet-Joodsch meisje had gehad,
wegens rassenschande veroordeeld tot
acht jaar tuchthuisstraf en vijf jaar ver
lies van eer.
Vijf personen gearresteerd. - De
politie te Praag heeft gisteravond vijf per
sonen gearresteerd op grond van een on
derzoek, dat thans wordt ingesteld naar
illegale werkzaamheid van communisten.
Er is in meer dan 2000 huizen een onder
zoek ingesteld.
Pierlot heeft gisteren verklaard, dat hij
thans zal trachten een regeering te vor
men, die steunt op socialisten en roomsch-
katholieken. Hij hoopte een sterk kabinet
tot stand te kunnen brengen, dat zich aan
het parlement zou kunnen voorstellen met
de verwachting dat de liberalen dan toch
nog zouden kunnen medewerken.
Pierlot heeft tenslotte verklaard, dat hem
van de zijde der Waalsche socialisten geen
enkele bijzondere moeilijkheid in den weg
gelegd is.
Katholieken tegen twee-partijen-
regeering.
In een gisteravond gehouden bijeenkomst
van het directorium van het katholieke
blok is gebleken, dat het meerendeel der
aanwezigen tegen een twee-partijen-regee
ring (katholiek-socialistisch) was, omdat zij
meenden, dat de oplossing van het finan-
cieele vraagstuk de medewerking van alle
partijen vereischt, en ook omdat de vorming
eener twee-partijen-regeering de zaak-
Martens niet zou oplossen.
Wat de laatste kwestie betreft, zou door de
onthulling van bepaalde feiten, die m den
oorlog door Martens verricht zijn, de zaak
op een ander plan worden geplaatst. Dit
heeft Crokaert ertoe gebracht een tweele
dig voorstel te doen. Waarom zou men, ge
zien den ernst van den financieelen toe
stand, niet een z.g. zakenkabinet samenstel
len, dat alleen tot taak zou hebben, de
financieele kwestie op te lossen en zich niet
zou inlaten met de vraagstukken van poli-
tieken aard? En waarom zou men, gezien
de nieuwe feiten in de zaak-Martens, deze
niet voorleggen aan een eereraad, die er de
authenticiteit van zou moeten vaststellen?
Als deze zou worden vastgesteld, zou nie
mand er zich meer tegen kunnen verzet
ten, dat dr. Martens als lid der academie
aftreedt.
Pierlot's groote moeilijkheden.
Naar aanleiding van deze houding der
katholieken heeft Pierlot verklaard, dat
onder deze omstandigheden hij meende, dat
hij er waarschijnlijk van zou moeten afzien,
de hem opgedragen taak te vervullen.
De katholieken, die zich in beginsel be
reid hadden verklaard, in de regeering zit
ting te nemen, hadden Pierlot echter ver
zocht, niet terstond een besluit te nemen,
doch zich nogmaals met de liberalen in
verbinding te stellen. In elk geval was vol
gens Pierlot thans de oplossing, in dezen of
genen zin, nabij.
Op vragen betreffende de zaak-Martens
heeft Pierlot verklaard, dat bepaalde ont
hullingen, die door de pers gepubliceerd
zijn, nieuwe gezichtspunten zouden kunnen
opleveren, doch dat rekening diende te wor
den gehouden met het door de Vlaamsche
openbare meening ingenomen standpunt.
De gisteravond gevoerde besprekingen heb
ben o.a. op dit punt betrekking gehad.
Op een desbetreffende vraag van een
buitenlandschen journalist heeft de
woordvoerder der Japansche admirali
teit verklaard, dat de bezetting der
voornaamste punten van het eiland
Hainan voldoende is om de Japansche
marine in staat te stellen snel te hande
len bij het onderscheppen van wapen
transporten.
Volgens vice-admiraal Kanazawa, chef van
het persbureau der admiraliteit, heeft de
Japansche landing op Hainan zich zonder
bloedvergieten voltrokken. De Chineesche
militaire macht op Hainan bestond uit an
derhalve divisie Kantoneesche troepen en
5000 andere militairen, waarvan een deel
gevlucht is naar het Chineesche vasteland,
voordat de Japanners landden, en waarvan
de rest de bergen ingetrokken is.
Fransche oorlogsbodems bij Hainan,
Van Kwantsjou-baai is volgens Chineesche
kringen bericht ontvangen, dat drie Fransche
oorlogsschepen ter hoogte van Hoihau zijn
aangekomen, doch nog niet de haven zijn
binnengevaren. Deze haven bevindt zich
thans in Japansch bezit.
Hondenbaantjes in China.
De Japanners hebben groote moeite ge
noeg mannen te vinden voor de controle van
het uitgestrekte gebied, dat ze in China heb
ben bezet. Om hieraan het hoofd te kunnen
bieden, leiden ze thans een „leger" Duitsche
politiehonden op, dat de militaire garnizoe
nen kan bijstaan. Men zegt dat reeds 300
van dergelijke honden waren afgericht. Zoo
dra men hiermede gereed is, zal men de
honden probeeren langs de spoorlijnen van
Mantsjoekwo, waar de Japanners nog steeds
moeten patrouilleeren. Blijken de honden
hier een succes te zijn, dan verwacht men
dat ze ook zullen worden gebruikt bij de
Japansche garnizoenen in het bezette deel
van China.
Geestelijke mobilisatie van China.
Het officieele Chineesche orgaan Central
Daily News heeft een beweging van het
nationale pact" op touw gezet, ten behoeve
van een geestelijke mobilisatie van geheel
China. Tevens is het doel dezer beweging
een concreter definitie te geven van de
fundamenteele plichten van ieder burger
jegens de campagne tot gewapenden tegen
stand van China. Wie geld heeft, aldus het
orgaan, moet beloven geld te geven, doch
tevens beloven geen verrader, geen Japansch
onderdaan of Japansch werktuig te worden.
De gedachte aan een beweging van het „na
tionale pact" is ontleend aan het Turksche
nationale pact. Het blad schrijft, dat dit pact
de massa verder zal opwekken tot vader
landsliefde en het vertrouwen zal versterken
in de uiteindelijke overwinning van China.-
Chineesch commentaar op Japans
militaire politiek.
In een hoofdartikel, gewijd aan de berich
ten betreffende afsluiting van een Duitsch-
Italiaansch-Japansch militair bondgenoot
schap, schrijft de China Times: „Wij geloo-
ven niet, dat er eeen mogelijkheid bestaat op
zoo'n militair bondgenootschap. Zelfs wan-
Duitsche commentaren
op de
Britsche bewapening.
De Duitsche pers houdt zich naar aan
leiding van de bekendmaking van het ge
weldige Engelsche bewapeningsprogramma
en een rede van den Britschen gezant te
Berlijn, Henderson, in welke rede deze aan
drong op vriendschappelijke betrekkingen
tusschen Engeland en Duitschland, bezig
met de Engelsch-Duitsche betrekkingen.
Henderson, zoo schrft de Duitsche alge-
meine Zeitung, heeft de vre-desrede van Mei
1935 van Hitier geciteerd. Het is nu men
de Engelsche wapeningsplannen kent te
meer te betreuren, dat Hitler's voorstellen
met betrekking tot een beperking van
wapening niet zijn aanvaard. Zeer moet
men ook betreuren, dat de propaganda voor
de wapening in Engeland feller dan ooit
was begonnen op den dag, dat Chamberlain
van München naar Londen terugkeerde.
Dit feit drukt zwaarder op de Engelsche
Duitsche betrekkingen dan de eigenlijke
Engelsche bewapening. Wie de vriend van
Duitschland wil zijn moet Duitschland's
nieuwe positie op het continent ook inner
lijk onderschrijven.
Tegenover de Engelsche bewering, dat
het land overeenkomsten tot beperking
van de bewapening nu, evenals vroeger
zal ondersteunen wijst de Börsenzeitung
erop dat de ontwapeningsvoorstellen van
den Führer indertijd zoo goed als geen
echo gevonden hebben. In de commentaren
in de Fransche pers op het Engelsche be
wapeningsplan ziet het blad, nu het blok
van de Drie groote democratieën, dat te
München afgesloten had moeten worden
weer opstaan.
De Lokalanzeiger weet dat de Engelsche
houding een zuiver militaristische is en
acht de bewapening in lijnrechten strijd
met de vredesphrases van de groote demo
cratieën waarmee zij hun kille belangen-
politiek trachten te bemantelen. De door
hen bedreigde staten laten zich echter niet
bedriegen, besluit het blad en zij zijn ook
niet verrast door de nieuwe plannen.
De Diplomatisch politische Korrespon-
denz gaat de Engelsche betuigingen van
vredelievendheid na aan de hand van de
propaganda die in het binnenland gevoerd
is voor de bewapening. Het blad veroordeelt
het in deze propaganda dat zij werkte met
de voorstelling, als zou Engeland onmid
dellijk door andere landen bedreigd wor
den terwijl deze andere landen, aldus de
Diplo, er niet aan den denken zulks te doen.
Sir Kingsley Wood, de Engelsche minis
ter van luchtvaart heeft verklaard in
Engeland's kracht den sleutel voor den
wereldvrede te zien, doch dat deze sleutel
niet misbruikt mocht worden voor een
vredesdictaat, maar dat rechtvaardigheid,
vrede en internationaal recht in de geheele
wereld moesten heerschen. Op dat oogen-
blik zouden aldus de Diplo in het
bewustzijn van Engeland's kracht inder
daad zekere bedenkingen kunnen verdwij
nen, die de Engelsche aarzeling met be
trekking tot Duitschland's koloniale
eischen thans nog heeten te motiveeren.
Het zal van de toekomstige Engelsche
politiek afhangen welke uitwerking de
Engelsche wapening voor de buitenland
sche betrekkingen van dit land zal heb
ben. Het zal dan blijken of Engeland's
kracht de sleutel voor, of de grendel op de
vrede in de wereld zal blijken te zijn.
In een hoofdartikel, gewijd aan de be
richten betreffende afsluiting van een
Duitsch-Italiaansch-Japansch militair
bondgenootschap, schrijft de China Times:
„Wij gelooven niet, dat er een mogelijk
heid bestaat op zoo'n militair bondgenoot
schap. Zelfs wanneer het afgesloten zou
worden, zouden wij niet een te groot be
lang er aan hechten. Echter, Japan is
bezig met den grooten oorlog in China.
Wanneer Duitschland en Italië een militair
bondgenootschap met Japan zouden aan
gaan, zouden deze landen verplicht zijn
troepen te sturen om Japan bij te staan in
den aanval op China. Aangezien Duitsch
land en Italië echter diplomatieke betrek
kingen handhaven met China, komt de
vraag op, waa om zij zoo'n voorbarigen
stap zouden doen. Om der wille van de
internationale moraal willen wij de aan
dacht van Duitschland en Italië er op
vestigen, dat, wanneer zij de gevoelens van
het Chineesche volk niet verder willen
prikkelen, zij opheldering behooren te
geven van hun standpunt."
Meer ongerustheid wekt volgens het
blad de inval op Hainan, waartegen Enge
land, Frankrijk en de Vereenigde Staten
krachtig moeten optreden, voor het te
laat is. De verklaring van Arita, volgens
welke de inval slechts uit militaire nood
zaak geschied is en geen verband houdt
met de strategie in den Stillen oceaan, is
volgens het orgaan een typisch Japansch
bedrog.
neer het afgesloten zou worden, zouden wij
niet een te groot belang er aan hechten.
Echter, Japan is bezig met den grooten
oorlog in China. Wanneer Duitschland en
Italië een militair bondgenootschap met Ja
pan zouden aangaan, zouden deze landen ver
plicht zijn troepen te sturen om Japan bij te
staan in den aanval op China. Aangezien
Duitschland en Italië echter diplomatieke
betrekkingen handhaven met China, komt de
vraag op, waarom zij zoo'n voorbarigen stap
zouden doen. Om der wille van de interna
tionale moraal willen wij de aandacht van
Duitschland en Italië er op vestigen dat,
wanneer zij de gevoelens van het Chineesche
volk niet verder willen prikkelen, zij ophel
dering behooren te geven van hun stand
punt".
Meer ongerustheid wekt volgens het blad
de inval op Hainan, waartegen Engeland,
Frankrijk en de Vereenigde Staten krachtig
moeten optreden, voor het te laat is. De ver
klaring van Arita, volgens welke de inval
slechts uit militaire noodzaak geschied is en
geen verband houdt met de strategie in den
Stillen Oceaan, is volgens het orgaan een
typisch Japansch bedrog.
De Japansche pers is een campagne
begonnen teneinde de regeering er toe
te brengen Hainan te gebruiken als mid
del om druk te oefenen op Frankrijk en
Engeland.
Tezelfder tijd wordt Arita, de mi
nister van buitenlandsche zaken, door
zekere bladen heftig aangevallen wegens
de gematigheid van zijn antwoord op de
stappen van Jules Henry, den Franschen
en Craigle, den Britschen ambassadeur,
na de ontscheping van troepen op
Hainan gedaan.
De „Osaka Asaki" schrijft „Door Hainan
bezet te houden, hebben wij het lot van
Hongkong in handen en brengen wij Indo-
China binnen ons bereik. Frankrijk en En
geland zijn voortaan niet meer in staat een
krachtige houding tegen ons aan te nemen.
Zij zullen spoedig bemerken, welken hinder
de bezetting van Hainan door de Japanners
voor hun rijken beteekent.
Een andere natie zal het eveneens
voelen: Nederland, dat zich meester
imaakte van Nederlandsch-Indië zonder
dat het zich daarbij ook maar eenige op
offering heeft behoeven te getroosten.
Laat ons afwachten totdat dit land, zich
bewust zijnde van den nieuwen toestand,
ons den verkoop van Nieuw Guinea zal
voorstellen".
De „Asahi" (Tokio) juicht het toe, dat
Hongkong, Indo-China, Singapore en Birma
thans binnen het bereik der Japansche lucht
macht liggen.
De bekende Japansche publicist Tokoe-
domi, die lid is van het Hoogerhuis, schrijft
in de „Nitsji Nitsji": „Wij moeten Hainan in
een dusdanigen staat van verdediging bren
gen, dat wij het nimmer meer zullen ver
liezen".
De Japansche marine-autoriteiten hebben
op 15 Febr. het buitenlandsche consulaire
corps te Sjanghai er van m kennis gesteld,
dat de vloot binnenkort zal optreden te
Haimen, gelegen aan de monding van de
rivier Lingkiang, in de provincie Tsjekiang.
In de mededeeling wordt gezegd, dat „mi
litaire noodzaak" Japan tot dit optreden zal
dwingen. Het consulaire corps wordt ver
zocht den buitenlandschen schepen te ad-
viseeren zich tot 30 mijl van Haimen terug
te trekken, en wel voor Vrijdag 17 Febr. De
Japansche vloot neemt, geen verantwoor
ding op zich voor schade welke buitenland
sche schepen die deze waarschuwing in den
wind slaan, zouden oploopen. Haimen
vormt een belangrijke haven voor den aan
voer van wapenen en munitie voor Tsjang
Kai Sjek, daar het verbindingen heeft met
Ningpo en met Nantsjang. Tevens ligt het
aan een drukken internationalen handels
weg.
- De aanslag op de synagoge. - Men ver
zekert te Boedapest, dat gisteravond de na
men der daders van den aanslag in de
Dohanystraat aldaar, waarbij veertien Joden
gewond werden, bekend gemaakt zouden
worden. Het onderzoek heeft tot de verras
sende conclusie geleid, dat minderjarigen
de daders waren. Zij hebben Woensdag een
bekentenis afgelegd, waaruit blijkt, dat vol
wassenen hen tot de misdaad aangezet heb
ben!