dagblad voor alkmaar en omstreken. ROME BLIJFT VERSTOORD Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door Set geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Scherpe kritiek van de „Informazione Diplomatica". Italië kent het nieuwe Spanje goed. Pierlot heeft moeilijkheden. Twee-partijen-regeering onmogelijk? De bezetting van Hainan De algemeene toestand. „Nederland zal bezetting van hainan voelen" Japansche pers begint campagne! Japansche marine wordt actief. Buitenland gewaarschuwd. ALKMAARSCHE COURANT. De Italianen, die een duidelijk merk bare moeite hebben de jongste feitelijke gebeurtenissen in Spanje te aanvaar den, zoowel de toenadering tusschen Engeland en Frankrijk eenerzijds en Franco anderzijds, als de overdracht van Minorca aan de rechtschen onder de bescherming van een Britsch oor logsschip, toonen een toenemende ont stemming en een gekrenktheid, welke in hun pers tot uiting komt. Zoo schrijft blijkens een telegram van het Stef. Ag. de officieuze „Informa zione Diplomatica" o.a. het volgende: „Het rumoer, dat het probleem van de erken ning der regeering te Burgos in den boe zem der z.g. groote democratieën verge zelt, wordt in verantwoordelijke Romein- sche kringen met volkomen 'kalmte ge volgd. Het ligt geheel in de logica der menschelijke wispelturigheid dat de Fran schen en Britten eindelijk hebhen besloten den overwinnaar te erkennen, doch de wijze, waarop zij te werk gaan van vleierij tot bedreiging toont hun geestes- verwarring, alsmede een volkomen onwe tendheid omtrent de psychologie van het Spaansche volk. Verantwoordelijke kringen te Rome kennen de politieke richtsnoeren van Franco en de daaruit voortvloeiende politieke noodzakelijkheden, daar zij er de fases van hebben gevolgd sedert het begin van den burgeroorlog. Het was op den 27en Juli 1936 dat Italië op het eerste beroep van Franco antwoordde (onze eerste dooden dateeren van dien dag), nadat de Fran schen en Russen den republikeinen van materieel hadden voorzien. Op 18 Novem ber 1936 erkende Italië, tezelfdertijd als Duitschland, de regeering van Franco als de regeering van het geheele Spanje. De Franschen en Engelschen hebben gedu rende dertig maanden op het verkeerde paard, zooals gewoonlijk, gewed". De „Informazione Diplomatica" voegt hieraan toe, dat het dom zou zijn te mee- nen, dat het bestaan van een solidariteit van belangen tusschen Spanje en Italië, te zamen met den geest van fiere ridderlijkheid van het Spaansche volk, gedoemd zou zijn te verdwijnen zonder sporen achter te la ten. Met betrekking tot de Italiaansche com battanten in Spanje schrijft de „Informa zione" nog dat zij naar hun vaderland zul len terugkeeren, zoodra Franco te kennen zal geve dat hun taak voltooid is. Niet eerder. Italiaansche lezing van overgave van Minorca. De Hbld.-correspondent te Rome meldde voorts: Het „Giornale d'Italia" publiceert van een zijner correspondenten op Majorca een nauwkeurig verslag van wat er eigenlijk is voorgevallen op het eiland Minorca. Daar dit verslag met eenige nadere preciseeringen geheel overeen komt met het relaas, dat men reeds op 10 Februari in de Italiaansche bladen kon vinden, mag men aannemen, dat het met de waarheid overeenkomt of althans de officieele Italiaansche lezing van het geval geeft. Wij laten het dus in een korte samenvatting volgen: Het eiland Minorca werd zoolang Barce lona in handen was der linksche regeering, behoorlijk van levensmiddelen enz. voor zien en kon als vrijwel onneembaar gelden. Zoodra echter Barcelona zou vallen en daarmede de aanvoer van levensmiddelen en wat dies meer zij moest ophouden, kon men aannemen dat de toestand voor de op het eiland verblijf houdende troepen spoe dig onhoudbaar zou worden. Dit wist de commandant der Italiaansche luchtmacht op Majorca zeer wel en daar deze ook door herhaalde verkenningsvluchten nauwkeu rig ingelicht was over de verdedigingsmo gelijkheden van het naburige eiland, be sloot hij reeds op den 23sten Januari tot het organiseeren van een luchtaanval op het eiland, met de bedoeling dit ten spoedigste ie laten bezetten. Op 4 Februari wordt voor het eerst door een talrijke groep vliegtuigen boven het eiland gevlogen en worden er manifesten naar beneden geworpen, die op overgave der bezetting van het eiland aandringen en aan de bevolking den val van Barcelona bekend maken. Deze propagandavluch- ten om het moreel van de tegenstanders te ondermijnen worden op de beide volgende dagen herhaald. Op den avond van den 6en Februari be gonnen de onderhandelingen met de aan boord van de „Devonshire" vervoerde ver tegenwoordigers van Franco en de lucht- manifestaties worden dientengevolge tijde lijk- onderbroken. De Italiaansche vliegers bombardeeren tijdens deze besprekingen de linksche oorlogsschepen in de haven van Cartagena om te beletten dat deze vloot het eiland te hulp zou komen. In den voormiddag van den 8sten Febr. meent de luchtvaartcommandant dat de onderhandelingen te lang gaan duren. Men heeft ook vernomen dat de manifesten, die dreigden met een luchtbombardement wan neer het eiland niet vóór 10 Februari werd overgegeven, geleid hadden tot een op stand onder de linksche troepen in het wes telijk gedeelte van het eiland te Ciudadela. Troepen van de hoofdplaats Port Mahon waren op weg naar Ciudadela om de op standige afdeelingen te bestraffen. Dit vernemende beveelt de commandant der Italiaansche luchtvloot dat 18 vliegtui gen de versterkingen van Mahon moeten bombardeeyen en op die wijze de linkschen in hun sterkste centrum moeten aantasten. Een uur lang wordt nu het fort uit de lucht onder vuur genomen en grootendeels ver nield. Een der Italiaansche vliegers, luite nant Faccini, heeft een noodlanding moe ten maken in de nabijheid van Ciudadela. Hij wordt bijgestaano door de muitende troe pen en geeft er zich daardoor rekenschap van dat deze geheel op de hand van Fran co zijn. Met een motorbootje steekt hij over naar Majorca en wijst er op, dat een lan ding naar Ciudadela zeer wel mogelijk is en dat men door de muiters te hulp te ko men het eiland zal kunnen veroveren. Lan dingstroepen worden dan gezonden in den vroegen ochtend van den 9en Februari. De landing geschiedt onder bescherming der Italiaansche luchtmacht. Vóór deze lan dingstroepen de oostelijke h elft van het eiland, waar Port Mahon is gelegen, had den bereikt, was de overgave van het eiland geschied. Veroordeeling wegen rassenschande. - Het landgerecht te Neurenberg heeft een Jood, die tot Juli 1938 een verhouding met een niet-Joodsch meisje had gehad, wegens rassenschande veroordeeld tot acht jaar tuchthuisstraf en vijf jaar ver lies van eer. Vijf personen gearresteerd. - De politie te Praag heeft gisteravond vijf per sonen gearresteerd op grond van een on derzoek, dat thans wordt ingesteld naar illegale werkzaamheid van communisten. Er is in meer dan 2000 huizen een onder zoek ingesteld. Pierlot heeft gisteren verklaard, dat hij thans zal trachten een regeering te vor men, die steunt op socialisten en roomsch- katholieken. Hij hoopte een sterk kabinet tot stand te kunnen brengen, dat zich aan het parlement zou kunnen voorstellen met de verwachting dat de liberalen dan toch nog zouden kunnen medewerken. Pierlot heeft tenslotte verklaard, dat hem van de zijde der Waalsche socialisten geen enkele bijzondere moeilijkheid in den weg gelegd is. Katholieken tegen twee-partijen- regeering. In een gisteravond gehouden bijeenkomst van het directorium van het katholieke blok is gebleken, dat het meerendeel der aanwezigen tegen een twee-partijen-regee ring (katholiek-socialistisch) was, omdat zij meenden, dat de oplossing van het finan- cieele vraagstuk de medewerking van alle partijen vereischt, en ook omdat de vorming eener twee-partijen-regeering de zaak- Martens niet zou oplossen. Wat de laatste kwestie betreft, zou door de onthulling van bepaalde feiten, die m den oorlog door Martens verricht zijn, de zaak op een ander plan worden geplaatst. Dit heeft Crokaert ertoe gebracht een tweele dig voorstel te doen. Waarom zou men, ge zien den ernst van den financieelen toe stand, niet een z.g. zakenkabinet samenstel len, dat alleen tot taak zou hebben, de financieele kwestie op te lossen en zich niet zou inlaten met de vraagstukken van poli- tieken aard? En waarom zou men, gezien de nieuwe feiten in de zaak-Martens, deze niet voorleggen aan een eereraad, die er de authenticiteit van zou moeten vaststellen? Als deze zou worden vastgesteld, zou nie mand er zich meer tegen kunnen verzet ten, dat dr. Martens als lid der academie aftreedt. Pierlot's groote moeilijkheden. Naar aanleiding van deze houding der katholieken heeft Pierlot verklaard, dat onder deze omstandigheden hij meende, dat hij er waarschijnlijk van zou moeten afzien, de hem opgedragen taak te vervullen. De katholieken, die zich in beginsel be reid hadden verklaard, in de regeering zit ting te nemen, hadden Pierlot echter ver zocht, niet terstond een besluit te nemen, doch zich nogmaals met de liberalen in verbinding te stellen. In elk geval was vol gens Pierlot thans de oplossing, in dezen of genen zin, nabij. Op vragen betreffende de zaak-Martens heeft Pierlot verklaard, dat bepaalde ont hullingen, die door de pers gepubliceerd zijn, nieuwe gezichtspunten zouden kunnen opleveren, doch dat rekening diende te wor den gehouden met het door de Vlaamsche openbare meening ingenomen standpunt. De gisteravond gevoerde besprekingen heb ben o.a. op dit punt betrekking gehad. Op een desbetreffende vraag van een buitenlandschen journalist heeft de woordvoerder der Japansche admirali teit verklaard, dat de bezetting der voornaamste punten van het eiland Hainan voldoende is om de Japansche marine in staat te stellen snel te hande len bij het onderscheppen van wapen transporten. Volgens vice-admiraal Kanazawa, chef van het persbureau der admiraliteit, heeft de Japansche landing op Hainan zich zonder bloedvergieten voltrokken. De Chineesche militaire macht op Hainan bestond uit an derhalve divisie Kantoneesche troepen en 5000 andere militairen, waarvan een deel gevlucht is naar het Chineesche vasteland, voordat de Japanners landden, en waarvan de rest de bergen ingetrokken is. Fransche oorlogsbodems bij Hainan, Van Kwantsjou-baai is volgens Chineesche kringen bericht ontvangen, dat drie Fransche oorlogsschepen ter hoogte van Hoihau zijn aangekomen, doch nog niet de haven zijn binnengevaren. Deze haven bevindt zich thans in Japansch bezit. Hondenbaantjes in China. De Japanners hebben groote moeite ge noeg mannen te vinden voor de controle van het uitgestrekte gebied, dat ze in China heb ben bezet. Om hieraan het hoofd te kunnen bieden, leiden ze thans een „leger" Duitsche politiehonden op, dat de militaire garnizoe nen kan bijstaan. Men zegt dat reeds 300 van dergelijke honden waren afgericht. Zoo dra men hiermede gereed is, zal men de honden probeeren langs de spoorlijnen van Mantsjoekwo, waar de Japanners nog steeds moeten patrouilleeren. Blijken de honden hier een succes te zijn, dan verwacht men dat ze ook zullen worden gebruikt bij de Japansche garnizoenen in het bezette deel van China. Geestelijke mobilisatie van China. Het officieele Chineesche orgaan Central Daily News heeft een beweging van het nationale pact" op touw gezet, ten behoeve van een geestelijke mobilisatie van geheel China. Tevens is het doel dezer beweging een concreter definitie te geven van de fundamenteele plichten van ieder burger jegens de campagne tot gewapenden tegen stand van China. Wie geld heeft, aldus het orgaan, moet beloven geld te geven, doch tevens beloven geen verrader, geen Japansch onderdaan of Japansch werktuig te worden. De gedachte aan een beweging van het „na tionale pact" is ontleend aan het Turksche nationale pact. Het blad schrijft, dat dit pact de massa verder zal opwekken tot vader landsliefde en het vertrouwen zal versterken in de uiteindelijke overwinning van China.- Chineesch commentaar op Japans militaire politiek. In een hoofdartikel, gewijd aan de berich ten betreffende afsluiting van een Duitsch- Italiaansch-Japansch militair bondgenoot schap, schrijft de China Times: „Wij geloo- ven niet, dat er eeen mogelijkheid bestaat op zoo'n militair bondgenootschap. Zelfs wan- Duitsche commentaren op de Britsche bewapening. De Duitsche pers houdt zich naar aan leiding van de bekendmaking van het ge weldige Engelsche bewapeningsprogramma en een rede van den Britschen gezant te Berlijn, Henderson, in welke rede deze aan drong op vriendschappelijke betrekkingen tusschen Engeland en Duitschland, bezig met de Engelsch-Duitsche betrekkingen. Henderson, zoo schrft de Duitsche alge- meine Zeitung, heeft de vre-desrede van Mei 1935 van Hitier geciteerd. Het is nu men de Engelsche wapeningsplannen kent te meer te betreuren, dat Hitler's voorstellen met betrekking tot een beperking van wapening niet zijn aanvaard. Zeer moet men ook betreuren, dat de propaganda voor de wapening in Engeland feller dan ooit was begonnen op den dag, dat Chamberlain van München naar Londen terugkeerde. Dit feit drukt zwaarder op de Engelsche Duitsche betrekkingen dan de eigenlijke Engelsche bewapening. Wie de vriend van Duitschland wil zijn moet Duitschland's nieuwe positie op het continent ook inner lijk onderschrijven. Tegenover de Engelsche bewering, dat het land overeenkomsten tot beperking van de bewapening nu, evenals vroeger zal ondersteunen wijst de Börsenzeitung erop dat de ontwapeningsvoorstellen van den Führer indertijd zoo goed als geen echo gevonden hebben. In de commentaren in de Fransche pers op het Engelsche be wapeningsplan ziet het blad, nu het blok van de Drie groote democratieën, dat te München afgesloten had moeten worden weer opstaan. De Lokalanzeiger weet dat de Engelsche houding een zuiver militaristische is en acht de bewapening in lijnrechten strijd met de vredesphrases van de groote demo cratieën waarmee zij hun kille belangen- politiek trachten te bemantelen. De door hen bedreigde staten laten zich echter niet bedriegen, besluit het blad en zij zijn ook niet verrast door de nieuwe plannen. De Diplomatisch politische Korrespon- denz gaat de Engelsche betuigingen van vredelievendheid na aan de hand van de propaganda die in het binnenland gevoerd is voor de bewapening. Het blad veroordeelt het in deze propaganda dat zij werkte met de voorstelling, als zou Engeland onmid dellijk door andere landen bedreigd wor den terwijl deze andere landen, aldus de Diplo, er niet aan den denken zulks te doen. Sir Kingsley Wood, de Engelsche minis ter van luchtvaart heeft verklaard in Engeland's kracht den sleutel voor den wereldvrede te zien, doch dat deze sleutel niet misbruikt mocht worden voor een vredesdictaat, maar dat rechtvaardigheid, vrede en internationaal recht in de geheele wereld moesten heerschen. Op dat oogen- blik zouden aldus de Diplo in het bewustzijn van Engeland's kracht inder daad zekere bedenkingen kunnen verdwij nen, die de Engelsche aarzeling met be trekking tot Duitschland's koloniale eischen thans nog heeten te motiveeren. Het zal van de toekomstige Engelsche politiek afhangen welke uitwerking de Engelsche wapening voor de buitenland sche betrekkingen van dit land zal heb ben. Het zal dan blijken of Engeland's kracht de sleutel voor, of de grendel op de vrede in de wereld zal blijken te zijn. In een hoofdartikel, gewijd aan de be richten betreffende afsluiting van een Duitsch-Italiaansch-Japansch militair bondgenootschap, schrijft de China Times: „Wij gelooven niet, dat er een mogelijk heid bestaat op zoo'n militair bondgenoot schap. Zelfs wanneer het afgesloten zou worden, zouden wij niet een te groot be lang er aan hechten. Echter, Japan is bezig met den grooten oorlog in China. Wanneer Duitschland en Italië een militair bondgenootschap met Japan zouden aan gaan, zouden deze landen verplicht zijn troepen te sturen om Japan bij te staan in den aanval op China. Aangezien Duitsch land en Italië echter diplomatieke betrek kingen handhaven met China, komt de vraag op, waa om zij zoo'n voorbarigen stap zouden doen. Om der wille van de internationale moraal willen wij de aan dacht van Duitschland en Italië er op vestigen, dat, wanneer zij de gevoelens van het Chineesche volk niet verder willen prikkelen, zij opheldering behooren te geven van hun standpunt." Meer ongerustheid wekt volgens het blad de inval op Hainan, waartegen Enge land, Frankrijk en de Vereenigde Staten krachtig moeten optreden, voor het te laat is. De verklaring van Arita, volgens welke de inval slechts uit militaire nood zaak geschied is en geen verband houdt met de strategie in den Stillen oceaan, is volgens het orgaan een typisch Japansch bedrog. neer het afgesloten zou worden, zouden wij niet een te groot belang er aan hechten. Echter, Japan is bezig met den grooten oorlog in China. Wanneer Duitschland en Italië een militair bondgenootschap met Ja pan zouden aangaan, zouden deze landen ver plicht zijn troepen te sturen om Japan bij te staan in den aanval op China. Aangezien Duitschland en Italië echter diplomatieke betrekkingen handhaven met China, komt de vraag op, waarom zij zoo'n voorbarigen stap zouden doen. Om der wille van de interna tionale moraal willen wij de aandacht van Duitschland en Italië er op vestigen dat, wanneer zij de gevoelens van het Chineesche volk niet verder willen prikkelen, zij ophel dering behooren te geven van hun stand punt". Meer ongerustheid wekt volgens het blad de inval op Hainan, waartegen Engeland, Frankrijk en de Vereenigde Staten krachtig moeten optreden, voor het te laat is. De ver klaring van Arita, volgens welke de inval slechts uit militaire noodzaak geschied is en geen verband houdt met de strategie in den Stillen Oceaan, is volgens het orgaan een typisch Japansch bedrog. De Japansche pers is een campagne begonnen teneinde de regeering er toe te brengen Hainan te gebruiken als mid del om druk te oefenen op Frankrijk en Engeland. Tezelfder tijd wordt Arita, de mi nister van buitenlandsche zaken, door zekere bladen heftig aangevallen wegens de gematigheid van zijn antwoord op de stappen van Jules Henry, den Franschen en Craigle, den Britschen ambassadeur, na de ontscheping van troepen op Hainan gedaan. De „Osaka Asaki" schrijft „Door Hainan bezet te houden, hebben wij het lot van Hongkong in handen en brengen wij Indo- China binnen ons bereik. Frankrijk en En geland zijn voortaan niet meer in staat een krachtige houding tegen ons aan te nemen. Zij zullen spoedig bemerken, welken hinder de bezetting van Hainan door de Japanners voor hun rijken beteekent. Een andere natie zal het eveneens voelen: Nederland, dat zich meester imaakte van Nederlandsch-Indië zonder dat het zich daarbij ook maar eenige op offering heeft behoeven te getroosten. Laat ons afwachten totdat dit land, zich bewust zijnde van den nieuwen toestand, ons den verkoop van Nieuw Guinea zal voorstellen". De „Asahi" (Tokio) juicht het toe, dat Hongkong, Indo-China, Singapore en Birma thans binnen het bereik der Japansche lucht macht liggen. De bekende Japansche publicist Tokoe- domi, die lid is van het Hoogerhuis, schrijft in de „Nitsji Nitsji": „Wij moeten Hainan in een dusdanigen staat van verdediging bren gen, dat wij het nimmer meer zullen ver liezen". De Japansche marine-autoriteiten hebben op 15 Febr. het buitenlandsche consulaire corps te Sjanghai er van m kennis gesteld, dat de vloot binnenkort zal optreden te Haimen, gelegen aan de monding van de rivier Lingkiang, in de provincie Tsjekiang. In de mededeeling wordt gezegd, dat „mi litaire noodzaak" Japan tot dit optreden zal dwingen. Het consulaire corps wordt ver zocht den buitenlandschen schepen te ad- viseeren zich tot 30 mijl van Haimen terug te trekken, en wel voor Vrijdag 17 Febr. De Japansche vloot neemt, geen verantwoor ding op zich voor schade welke buitenland sche schepen die deze waarschuwing in den wind slaan, zouden oploopen. Haimen vormt een belangrijke haven voor den aan voer van wapenen en munitie voor Tsjang Kai Sjek, daar het verbindingen heeft met Ningpo en met Nantsjang. Tevens ligt het aan een drukken internationalen handels weg. - De aanslag op de synagoge. - Men ver zekert te Boedapest, dat gisteravond de na men der daders van den aanslag in de Dohanystraat aldaar, waarbij veertien Joden gewond werden, bekend gemaakt zouden worden. Het onderzoek heeft tot de verras sende conclusie geleid, dat minderjarigen de daders waren. Zij hebben Woensdag een bekentenis afgelegd, waaruit blijkt, dat vol wassenen hen tot de misdaad aangezet heb ben!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1