ONS INDISCH HOEKJE.
^Buitenland
£uchtoaact
JUooindaal lïieum
Een Missiepost en een voetbalwedstrijd.
Italianen gaan als Franco
het noodig acht.
Maar er is „nog veel werk
te doen".
Madame Tabouis en de
Quai d'Orsay.
Nieuws in 't kort.
Synagogen te Danzig
worden afgebroken.
HENSBROEK
NOORDSCHARWOUDE
SCHOORLDAM
TWEEDE BLAD.
4. i
Een bericht in de krant over een voet
balwedstrijd, waarbij de partijen uit ent
housiasme slaags raakten en met den ster
ken arm gescheiden moesten worden, om
dat er anders bloed zou hebben gevloeid,
deed plotseling voor mijn geestesoog opdoe
men het verre Toeal, een klein haven
plaatsje in het Oosten van den oneindig
grooten Indonesischen Archipel. Ik was
van daaruit met de motorboot van een K.
P.M.-boot, in gezelschap van eenige scheeps
officieren op bezoek geweest bij de missie
post Langgoer, waar wij door Monseigneur
Aerts heel vriendelijk waren ontvangen.
Een dergelijk tochtje is voor de scheepsof
ficieren een uitgangsdag. Het brengt wat
afwisseling in het werk van varen, stoppen,
laden, weken achtereen, vaak eenige kee-
ren per dag. Men kan dan weer eens pra
ten met andere menschen dan die van het
schip. En de paters zijn gezellig! Op een
dergelijke post treft men aan: een kerk,
een opleidingsschool voor jongens en meis
jes, een internaat, een timmerwinkel, en
soms, als in Langgoer, een houtzagerij. Een
dergelijke post is een oase van beschaving
in een heel primitieve maatschappij. Daar
leiden o.a. de zusters de inheemsche meisjes
op tot huisvrouwen, leeren ze naaien, strij
ken, wasschen en vooral zindelijkheid en
orde. Ik kiekte Monseigneur met e zusters
en eenige leerlingen op de trap van het
eenvoudige internaat. Het waren leerzame
en genoeglijke uren, die wij daar door
brachten. En weer drong het tot mij door
(ik heb bijna alle Indische Zendingsvelden
gezien) hoe grootsch 't beschavingswerk is,
dat de Zending in Indië verricht en dat
dit èn in Indië zelf èn in patria te weinig
wordt bedacht en daarom te weinig ge
waardeerd!
Op den terugweg naar Toeal vertelde een
der officieren een leuke mop. U moet we
ten, dat de voetbal zijn weg heeft gevon
den tot de verste uithoekjes van de Archi
pel, dat er geregeld tusschen twee dorpen
wedstrijden worden gehouden, die veel
volk trekken. Dit niet zoozeer om het spel,
om te zien, welke partij de sterkste is, als
wel om den afloop. De dorpsgenooten der
verliezers kunnen het verlies niet dragen,
waarom ze de amices der winnenden in de
haren vliegen. Een algemeene kloppartij
is het gevolg, wat allen „rameh rameh be-
toel" (echt lollig) vinden. Eens logeerde in
de pasanggrahan (verblijfje voor reizende
ambtenaren) te Toeah een bekend en hoogst
bekwaam geoloog. Hij had den naam wat
verstrooid te zijn, een gevolg van het feit,
dat hij de gedachten altijd bij zijn werk
had. Hij had een enveloppe met bankpapier
op tafel gelegd en er verder niet aan ge
dacht. Gevolg: foetsji! Nu wilde hij trach
ten den dief te pakken te krijgen, waarom
hij een list bedacht. Hij deed weer bank
papier in een enveloppe, legde deze weer
open en bloot op tafel, stelde zich verdekt
op en wachtte tot ze zou worden weggeno
men.
Dan zou hij den dief pakken. Onder het
wachten zag hij door een openstaand raam
veel menschen passeeren. Hij wist wat dit
beteekende: een voetbalwedstrijd met ra
meh rameh. Hij had maanden in de rimboe
doorgebracht, wilde ook wel eens wat ont
spanning hebben. Dies bedacht hij zich
geen oogenblik, haastte zich de deur uit en
dacht niet meer aan de enveloppe met geld.
Hij amuseerde zich kostelijk de vecht
partijen zijn nooit bloedig en keerde na
afloop naar zijn „hotel" terug. En wat bleek
toen? De tweede enveloppe met bankpapier
ook „foetsjie!" En geen dief gepakt!
H. F. TILLEMA.
doende rekening gehouden met de werke
lijke belangen der betrokkenen en den be-
staanden toestand. Het belang van dit plan
zal niet, opwegen tegen de zeer hooge kosten.
Het plan doet zeer eigenaardig aan, daar de
oppervlakte te betelen grond beperkt wordt
en aan teeltvergunningen gebonden. Nu wil
men de hoeveelheid land uitbreiden om meer
opbrengst te krijgen. Spr. zou Ged. Staten
willen vragen, aan hun advies toe te voegen:
„Beter ten halve gekeerd, dan ten heele ge
dwaald".
Mr. Bomans, die met belangstelling het
betoog van mr. Buiskool gevolgd heeft, naar
hij zeide, ging er toch nog even op in. Hoe
wel. Ged. Staten onpartijdig zijn, zijn zij
toch nog wel eenigszins partijdig, daar het
plan van hen is uitgegaan. Spr. is vatbaar
voor bezwaren en Ged. Staten willen niet
doorhollen op een eens ingeslagen weg. De
Provincie is met het plan gekomen^ om de
bewoners van het Geestmerambacht tege
moet te komen. Spr. herinnerde aan den
grooten aandrang tot verbetering van den
toestand in het Geestmerambacht, welke van
vele zijden, o.m. door den heer Zeeman, is
uitgeoefend. Moeder Provincie kan toch haar
kind Geestmerambacht niet laten lijden? Het
moet uit den nood verlost worden. Dat is de
strekking geweest van de vertoogen van
Statenleden, die in deze omgeving geboren
en getogen zijn. Volgens het pleidooi van mr.
Buiskool zou de provincie nu aan een mis
drijf schuldig zijn tegenover het Geestmer
ambacht. Als 98 van de eigenaren zich
verzet en zich benadeeld gevoelt, kan spr.
niet ontkennen, dat er twijfel bij hem op
kamt. Spr. ging na, welke hulp verleend kan
v/orden door de provincie. Men heeft alleen
op deze wijze den menschen te hulp kunnen
komen, n.1. door verbetering van den cul
tuurgrond. Het resultaat van deze poging is
dan wel teleurstellend. De menschen willen
niet geholpen worden, althans niet op deze
wijze. Het is wel typisch, dat alle autoritei
ten, die zich hiermede hebben ingelaten en
er geld voor beschikbaar hebben gesteld,
zich volgens het pleidooi vergist zouden
moeten hebben. Dat kan spr. niet zoo maar
aanvaarden. Is het niet van waarde, dat van
water cultuurgrond wordt gemaakt? Dat de
vbrvoergelegenheid wordt verbeterd? Men
moet niet te veel gevaren zien in de kosten.
Als de provincie wil, dat de eigenaren weer
eigenaren worden, kan dat, al zal het de pro
vincie geld kosten. Het is nooit de bedoeling
geweest, de menschen tot pachters te ma-
ken.
Mr. Buiskool zeide, dat de eigenaren zich,
om bij de beeldspraak van mr. Bomans te
blijven, gevoelen als een kind, dat een pak
slaag heeft gehad. Het gaat hier niet om de
materieele belangen van de eigenaren, doch
om een opvatting. Het is de vraag of deze
wijze van hulpverleening welde juiste is. Het
verwijderen van de veenlaag uit de akkers,
met behoud van de tegenwoordige situatie
zouden de eigenaren zeer op prijs stellen. In
den Oostelijken polder heeft men geen be
hoefte aan wegen. Spr. zette nog even iets
recht. Voor de plannen aan de Westzijde be
staat een geweldige waardeering bij de tuin
ders. Spr. betoogde, dat het zeker is, dat
wanneer de herverkaveling aan de Oostzijde
doorgang zou vinden^ de tuinders, zoodra zij
het land weer tot hun beschikking zouden
krijgen, er weer slooten in zouden graven,
omdat ze noodig zijn. Deze mededeelingen
van mr. Buiskool werden door eenige aan
wezige tuinders bevestigd.
Mr. Bomans zeide in zijn sluitingswoord,
met de gemaakte opmerkingen rekening te
zullen houden. Alvorens advies uit te bren
gen aan den minister zal de econ. techn.
dienst der provincie nog worden geraad
pleegd.
In een bespreking van het Spaansche
vraagstuk schrijft het tijdschrift „Re
lazioni Internationali", dat de „Spaan
sche kwestie na de overwinning van
Franco in een delicate phase" is getre
den. „Het zou zelfs kunnen gebeuren
dat hieruit een soort crisis ontstaat,
waarbij de hulp van de Italiaansche
legionairs noodig zou zijn".
„Die crisis zou uitbreken, wanneer de
democratische vleierijen zouden overslaan
in bedreigingen welke zich op zekere pun
ten, b.v. Spaansch Marokko, zouden rich
ten. De legionairs van Franco en Mussoli
ni, zoo vervolgt het blad, waken nauwkeu
rig, en laten de Franschen rustig een
verdediginsstelsel uitdenken. Het' werk der
Italiaansche legionairs begint voor Franco
steeds nuttiger te worden. Er is nog veel
werk te doen en het is nutteloos te vragen,
of de Italiaansche vrijwilligers zullen ver
trekken, of zij zullen blijven, naar Majorca
of Minorca zullen gaan, enz. De Italiaan
sche vrijwilligers zullen gaan daarheen,
waar Franco het noodig oordeelt en waar
tevens de gemeenschappelijke belangen
van Italië en Spanje het noodig maken".
L'Oeuvre en madame Tabouis, de mede
werkster aan dat blad voor buitenlandsche
politiek, blijven vertoornd. Men weet, dat
Havas een uitermate krasse critiek heeft
vastgeknoopt aan de ontkenning van de juist
heid van een bericht van madame Tabouis
over een onderhoud tusschen Coulondre en
Ribbentrop. Deze berichten, aldus Havas,
vinden, gelijk de meeste onthullingen van de
schrijfster, meer hun oorsprong in de fan
tasie, dan in ernstige journalistiek. Peri, van
de communistische Humanité, zal het wel bij
het rechte eind gehad hebben, toen hij
schreef, dat de reprimande door Bonnet was
gedicteerd of geïnspireerd.
Het is voor de eerste maal dat de Quai
d'Orsay zich op zoo scherpe wijze van mevr.
Tabouis heeft gedistancieerd. In een noot,
welwillend door Havas gedistribueerd, onder
een harer artikelen, verzeker zij de affaire
met een gerust hart aan haar lezers over te
laten. „Heb ik hen bedrogen wat de bezetting
van de Balearen door de Italianen aangaat?
Of wat betreft Duitschlands deelneming aan
den oorlog in Spanje? Heb ik hen misleid
nopens de Italiaansche eischen inzake Tunis
en Corsica? Alles nieuws, dat door mij het
eerst is gepubliceerd. Heb ik niet altijd ge
schreven dat de Japanners Hainan zouden
bezetten op den dag dat Franco zulks met
de Pyreneeën deed?"
Het is inderdaad niet te ontkennen, dat
madame Tabouis over bepaalde gebeurtenis
sen goed ingelicht bleek. Maar evenmin, dat
zij herhaaldelijk de plank missloeg, vooral
wat betreft de gevolgtrekkingen welke zij
vastknoopte aan overigens juiste inlichtin
gen.
De twee synagogen van Danzig zul
len afgebroken worden de eene voor 1
Maart en de andere voor 1 Mei. Hierna
moeten de Joden in particuliere huizen
hun Godsdienstoefeningen houden.
Alle eigendommen van de Joodsche ge
meente, zooals grond, gebouwen, begraaf
plaatsen, moeten aan de nationaal-socialis-
ten worden verkocht.
De emigratie van Joden uit Danzig wordt
voor een groot deel bekostigd uit de op
brengst van den verkoop van een histori
sche collectie zilver vaatwerk van de
Joodsche gemeente in Amerika. De natio-
naal-socialistische autoriteiten hebben toe
gestemd in dezen verkoop op vaarwaarde
dat de opbrengst zou worden gebruikt voor
de financiering van de emigratie.
In de komende dagen zal de eerste groep
van 500 Joden de vrije stad verlaten. Zij
zullen in verzegelde treinen naar de haven
van vertrek worden gebracht. Hun uitein
delijke bestemming wordt streng geheim
gehouden. Indien deze emigratie een succes
is, zullen andere groepen volgen.
Eventueel zal een vijftiental Joden, die
door hun handel in hout en haring veel bui
tenlandsch geld naar Danzig brengen, ver
lof krijgen in Danzig te blijven.
Finsch schip bij Borkum in nood. - Het
1525 ton metende Finsche s.s. „Taurus" is bij
Borkum in nood geraakt. Het heeft een lek
opgeloopen en drijft 18 mijl Oost-Noord-Oost
van het lichtschip Borkum. Op de door het
in moeilijkheden verkeerende schip uitge
zonden noodseinen, zijn een motorreddings
boot, twee bergingsvaartuigen van Borkum
en drie Duitsche schepen naar de plek des
onheils uitgevaren.
Golding op vrije voeten. - Golding, de
plaatsvervangende Britsche consul te San
Sebastian (Sp.), die op 1 Jan. j.L gear
resteerd was, in verband met de ontdekking
van een verdacht pakje in een Britsche con
sulaire tasch, is, naar officieel wordt mede
gedeeld, gisteren op eerewoord voorloopig op
vrije voeten gesteld. Ook mevrouw Golding
is vrijgelaten.
Een op de drie Duitschers draagt een
uniform! - Op de conferentie van meester
kleermakers te Weimar (Dld.) is medege'
deeld, dat op het oogenblik ongeveer een op
de drie Duitschers een uniform draagt.
De onrust in Palestina. - In twee wijken
van Jeruzalem zijn voor den tijd van twee
dagen beperkende bepalingen voor het ver
keer op straat afgekondigd, nadat twee voor
bijgangers, een Rus en een Jood, waren aan
gevallen. De militaire rechtbank te Haifa
heeft een opstandeling, die met de wapens
in de hand gearresteerd was, ter dood ver
oordeeld. Generaal Haining heeft de tegen
drie Arabieren uitgesproken doodvonnissen
veranderd in levenslange gevangenisstraf.
Moordaanslag op Tsjenghloh.
Tsjenghloh, een bekende figuur van de te
Japan ingestelde Nanking-regeering, is te
Sjanghai vermoord. Zeven onbekende per
sonen drongen het huis binnen en schoten
Tsenghloh met hun revolvers neer, waarop
zij verdwenen op het onder Japansche con
trole staande gebied. Getroffen door ver-
soheidene kogels werd Tsjenghloh naar het
ziekenhuis gebracht, waar hfj overleed.
Tienurige werkdag op de Duitsche
scheepswerven. - Het zal op de Duitsche
soheepswerven voortaan verboden zijn met
meer dan twee ploegen per dag te werken.
Deze verordening van den rijksbouwcom-
missaris beteekent practisch een verbod van
den achturigen arbeidsdag en invoering van
een tweeploegenstelsel van tien uren arbeid
elk. Als reden wordt hiervoor officieel ge
noemd het feit, dat zich bij onafgebroken
arbeid veelvuldig ongelukken voordeden, en
dat een abnormaal gebruik wordt gemaakt
van het materiaal. Het is bekend, dat het
gebrek aan arbeidskrachten reeds talrijke
ondernemingen, en niet alleen in de bouw
vakken, ertoe gebracht heeft den arbeids
duur van 8 tot 10 uur te verhoogen en het
drieploegenstelsel van 8 uur te vervangen
door een tweeploegenstelsel van tien uur elk.
De Soesoehoenan van Soerakarta die gister te half acht is overleden.
Muiterij aan boord. - Volgens een radio
bericht is de bemanning van het in Panama
thuisbehoorende vraohtschip „Atlas" onder
weg naar Buenos Aires aan het muiten ge
slagen. De Argentijnsche havenpolitie is met
een sleepschip vertrokken om de muiters in
arrest te stellen.
Proces tegen leden der IJzeren Garde.
- Het politie-onderzoek in Roemenië naar
het complot van de verboden „IJzeren Gar
de" heeft aangetoond, dat het plan bestond
am, terwijl sommige groepen van granaten
en vlammenwerpers zich zouden meester
maken van de strategische punten van Boe
karest, andere het goud van de nationale
bank moesten bemachtigen. Een bankbedien
de, een employé van een graanfirma, een
medewerker van radio Boekarest, een stu
dent hebben hun plannen toegegeven en zul
len onverwijld voor den krijgsraad gedaagd
worden.
Franklin Maccall terechtgesteld.
Franklin Maccall, die 16 Juni van het vorige
jaar ter dood werd veroordeeld wegens het
ontvoeren en vermoorden van den kleinen
Skeegie Cash, is vanochtend te 10 uur te
Raiford op Florida (V.S.) op den electri-
schen stoel terechtgesteld.
Ernstig autobusongeluk. - Bij Frederik-
stad in het Zuiden van Noorwegen is een
autobus, waarin 45 menschen zaten, door de
leuning van een brug gereden en op een
zeven meter lager liggende spoorbaan te
rechtgekomen. Veertig personen werden ge
wond, van wie vijf ernstig.
uitstekend hun rollen hebben vertolkt. Extra
dient nog vermeld de mooie tweestemmige
zang van de zes Harmonia Sisters. Ook het
komische gedeelte was goed verzorgd. Er
was n.1. een juffrouw Snip en een juffrouw
Snap, die op leuke wijze het wel en wee
van Schoorldam bespraken en ook nog een
buikspreker met zijn sprekende pop, waar
onbedaarlijk om werd gelachen. Al met al
kan de avond als heel goed geslaagd wor
den beschouwd. Een gezellig dansje op de
uitstekende muziek van Jan van der Brink
besloot de bijeenkomst..
Inventarisatie stapelproducten.
Bij de gehouden inventarisatie van
stapelproducten bij de leden van de tuin-
bouwvereeniging „Ons Belang" bleek de
volgende hoeveelheid aanwezig te zijn:
Roode kool 7900 K.G. Gele kool 55500 K.G.
Deensche kool 5000 K.G. Uien 9250 K.G.
Peen 7500 K.G. Bieten 29500 K.G.
Algem. Ned. Geheelonth. Bond
In de vergadering van den Algem.
Ned. Geheelonth. Bond werd medegedeeld
dat de propagandaborden voorzien zullen
worden van nieuwe spreuken.
Een jeugdig werkloos lid kon voor
8 weken naar een werkkamp te Lunteren
van de J. V. O.
Door de A. N. G. O. B. zal van 2229
Juli een kinderkamp georganiseerd wor
den te Beekbergen.
Men besloot mee te doen aan de prijs
raadselactie voor de leerlingen van de
hoogste klassen der scholen.
Voor het a.s. jaarfeest zal W. Wiese als
spr. gevraagd worden.
Tenslotte werd nog besloten een film
voorstelling voor kinderen te houden.
Fiets gestolen.
Toen de vorige week onze plaatsgenoot
J. V. zich 's avonds uit Alkmaar naar huis
wilde begeven, kwam hij tot de minder
aangename ontdekking, dat zijn rijwiel
verdwenen was. Hij had het rijwiel naar
hij meende op een veilige plaats, in een
afgesloten steeg neergezet.
Aangifte bij de politie te Alkmaar is
gedaan, doch tot dusver is het „geleende"
karretje nog niet terecht gekomen.
Nut en Genoegen.
In de zaal van den heer Mantel had
Zaterdagavond de laatste bijeenkomst
plaats in dit seizoen der vereeniging „Nut
en Genoegen Er was voor deze gelegen
heid een bont programma samengesteld,
dat vlot en aardig werd afgewerkt. Hat
programma omvatte een radio-televisie-uit-
zending waarin we onder meer te zien en
te hooren kregen: Persberichten van het
A. N. P., de kinderzang van Hamel, accor-
deonmuziek en de bonte Zaterdagavond
bus, welke ons heel aardige tafereeltjes
voor het voetlicht bracht. We noemen hier
van: Het bonte buslied, het Skitafereel,
de lambeth-walk en vooral Sneeuwwitje
met de zeven dwergen, dat al bijzonder in
den smaak viel. Voorts werd een heel aar
dig tooneelstukje opgevoerd waarin allen
DE INDIE-VLUCHT VAN DE HEEREN
ROUS EN HEYMANS.
De heeren Rous en Heymans, die Vrijdag
op hun tocht naar Indië op een weide te
Gratey, een gehucht nabij de Fransche stad
Macon in zuid-oost-Frankrijk, een zeer ge
slaagde noodlanding maakten, hebben de
reis Zaterdag voortgezet. Zij zijn met de
P. K.-W. D. R. des middags te ongeveer 4
uur op het vliegveld te Nice neergestreken
en daar gebleven, omdat het te laat was
geworden om verder te vliegen.
De heer Heymans was met het grootste
gedeelte van de bagage des morgens vroeg
naar het nabijgelegen Macon gereisd, om
daardoor het gewicht van het vliegtuig te
verminderen en den start van de weide ge
makkelijker te maken.
De heer Rous startte te ruim 10 uur, on-
danks mist, en streek een uur later op het
vliegveld te Macon neer, waar de heer Hey
mans zich reeds bevond.
Nadat de bagage was ingeladen, werd de
tocht voortgezet naar Marseille, waar kort
vóór twee uur werd geland. Een uur later
bevonden de vliegers zich alweer in de
lucht, doch evenals Vrijdag werd het vlie
gen door de slechte weersomstandigheden
het mistte voortdurend zeer bemoei
lijkt. Toen de vliegers zich tegen vier uur
boven Nice bevonden, besloten zij op het
liegeld aldaar te dalen.
In Brindisi geland.
De vliegers zijn gistermorgen te ongeveer
zeven uur te Nice gestart en na een tus-
schenlanding te Napels streken zij gister
middag om half vier op het vliegveld te
Brindisi neer.
Vandaag zullen zij de reis voortzetten.
ONZE POSTVLUCHTEN.
De positie der postvliegtuigen was gister:
Uitreis: Zilverreiger te Alexandrie; Oehoe
te Singapore; Gier te Jodhpoer.
Thuisreis: Uil te Rangoon; Reiger te
Bagdad.
De Pelikaan is gister te 18.44 uur op
Schiphol geland.
TOESTEL VAN DE PAN AMERICAN
AIRWAYS VERONGELUKT.
De Pan American Airways berichten,
dat een watervliegtuig van deze maat
schappij van de lijn Buenos AiresMiami
in de haven van San Juan op Porto Rica
is verongelukt. De 23 passagiers en de zes
leden der bemanning konden gered wor
den, alsmede de post. Het ongeluk ge
schiedde tegen het vallen van den avond
in een heftigen storm. Men veronderstelt
dat het vliegtuig bij het dalen op een
zandbank is gestooten.