AMSTERDAMSCHE BEURS
Stad en Omg
Jhheepstiidingen
£aatste betichten
rJtSLl
Provinciaal Tlieuws
IDeec&edcht
HEILOO
VENHUIZEN
KENNEMERLAND
Willem Vogt vertelt vari
den ouden tijd.
En doet voorspellingen
voor den nieuwen.
Verwachting.
Buitenlandsch weeroverzicht.
V
TWEEDE BLAD.
NED. CHR. GEMEENSCHAPSBOND.
Vierdaagsche conferentie.
Men schrijft ons:
Gisteravond vond de tweede avondsamen
komst plaats van de vierdaagsche conferen
tie, die dezer dagen door den Ned. Chr. Ge-
meenschapsbond in het gebouw „Waakt en
Bidt" wordt gehouden. De zaal was tot in de
uiterste hoeken bezet en de heer van Oost
veen sprak dan ook in zijn openingswoord
zijn blijdschap uit, dat zoovelen waren op
gekomen om het evangelie te beluisteren.
Nadat de heer Mol van Schoorl het samen
zijn met gebed had geopend, en het zuster-
koor op gevoelvolle wijze een lied had ge
zongen, werd het woord gegeven aan den
spreker van dezen avond, ds. C. J. Hoeken
dijk van Bussum, die als onderwerp behan
delde n. a. v. Psalm 56 12 „Geen vertrou
wen meer in God". Spreker noemde dit de
groote nood van dezen tijd. Het vertrouwen
verdwijnt allerwege. Wanneer wy de we
reld gadeslaan, aldus spr., dan is dit ook
geen wonder. Men wordt in zooveel teleur
gesteld. Wij zijn niet te vertrouwen en wij
STOOMVAARTLIJNEN.
Kon. Ned. Stoomb. Mij.
Agamemnon 21 Febr. v. Algiers n. Lissabon
Berenice 21 Febr. te Kopenhagen.
Costa Rica 20 Febr. v. Cristobal n. Car-
tagena.
Douro 20 Febr. v. Cristobal n. Pto. Barrios.
Euterpe 21 Febr. te Amsterdam.
Hebe 21 Febr. te Amsterdam.
Helder 21 Febr. 14 u. v. Antwerpen naar
Amsterdam.
Hercules 21 Febr. v. Malta n. Piraeus.
Juno 20 Febr. te Valimitika.
Mars 22 Febr. te Amsterdam.
Orestes 21 Febr. v. Tunis n. Alexandrië.
Perseus 20 Febr. te Danzig.
Rhea 21 Febr. v. Bari n. Catania.
Ulysses 22 Febr. te Amsterdam.
Venus 21 Febr. n.m. Gibraltar gepass.
Vesta 21 Febr. v. Castellon n. Malaga.
Vuicanus 21 Febr. v. Varna n. Constanta.
Rotterdamsche Lloyd.
Sibajak 22 Febr. 5.40 u. te Rotterdam.
Kota Agoen uitr. 21 Febr. 9 u. pass. Perim.
Kota Nopan uitr. 22 Feb. 4.40 uur van
Rotterdam.
Indrapoera uitr. 21 Febr. te Singapore.
Dempo thuisr. 22 Febr. 11 u. v. Colombo.
Kota Pinang thuisr. 22 Febr. te Batavia.
Kertosono thuisr. 22 Febr. 4 uur passeerde
Finisterre.
Baloeran uitra 21 Febr. 14 u. v. Gibraltar.
OPGAVE VAN NOORDHOLLANDSCH
L&NDBOUWCREDIET N.V.
van Woensdag 22 Februari 1939.
Vorige
koers
STAATSLEENINGEN.
3—3y3 NederL 1938 10078
3 Ned.-lndië 1937 98V,
5H DuitschL '30 m. verkl. 227»
BANK-INSTELLINGEN.
Amsterd. Bank126V»
Handel Mij. Cert. v. 250 129l/j
Koloniale Bank 1423/<
Ned. lnd. Handelsbank .118
INDUSTR. OND. BINNENL.
Alg. Kunstzijde Unie 355/ie
Calvé Delft Cert. 82V»
Lever Bros 1313/4
NederL Ford 365
Philips GloeiL Gem. Bezit 1977/$
INDUSTR. OND. BUITENL.
Am. Smelting 33?/s
Anaconda 21u/i<!
Bethleh. Steel t ^l3/«
Cities Service §6'/«
Generaal Motors 3fr"/;6
Kennecott Copper 271/16
Republic Steel 157/ie
Standard Brands 5y»
Steel comm459/16
U. S. Leather ..->■> 39/lg
CULTUUR MAATSCH.
H. V. A414>/4
Java Cultuur172i/a
Ned. Ind. Suiker Unie .191
Vereen. Vorstenlanden 76'/i
MIJNBOUW.
Alg. Explor. Mij.58y,
Redjang Lebong 145
PETROLEUM.
Dordtsche Petr. 8 i
Kon. Petr.
Perlak
Phillips Oil
Shell Union
Tide Water
RUBBERS.
Amsterd. Rubber
Deli Bat. Rubber
Hessa Rubber
Oostkust
Serbadjadi
Interc. Rubber
SCHEEPVAARTEN.
HollandAmerika lijn
JavaChinaJapan lijn
Kon. Ned. Stoomboot.
Scheepvaart Unie
TABAKKEN.
Deli Batavia
Oude Deli
Senembah
AMER. SPOORWEGEN.
Atchison Topeka
Southern Pacific
Southern Railw. Cert.
Union Pacific
Canadian Pac.
i
293
3083/,
64
29
10
103/ie
1971/,
140
116
130
97
2"/i6
106
75
1153/4
105»/»
205
223
206
i
26
12%
133/4
72
3%
Laatste
2.45-3.00
lOOH/io
937:6
223/4
128
129'/,
1413/4
1177,
355-61/,
837,
13174-,
3697,
196-74
337,
21i-l%6
52
67,
36s/is
277,-7«
139/16 -i
«H/a
417-9
174
192
767,
59
145
293
3091/4
291/4
10
107.6
1961-7
116
130
96
2»/i6
1053/4
75
II51/4
10Ö-5V,
206
224
20374
267,
13
137,
72
37.
§Noteering per 50. x) ex-coupon
fExclaim. *Exdividend.
Prolongatie vorige koers Kheden K pCt.
WISSELKOERSEN AMSTERDAM
OFFICIEEL.
Vorige koers heden
New-York 1.8613/« 1.8778
LLonden 8.751/, 8.777„
Berlijn 74.97 K 75.10
Parijs 4.947, 4.96
Brussel (Belga) 31.46 31.50
Ziirich 42.47 42.60
Kopenhagen 39.10 39.17
Stockholm 45.10 45.20
Oslo 44.— 44.10
vertrouwen anderen niet. Nu is dit nog niet
het slimste, veel erger is, dat men ook God
niet vertrouwt. Wanneer Jezus zijn door
boorde handen uitstrekt en zegt: „Komt tot
Mij met al uw nooden en zonden", dan
komt zulk een vastgeloopen, tobbende
mensch wel dicht bij Jezus, doch ver
trouwt Hem veelal niet, en zegt: Zou het
wel waar zijn, neen, dat kan voor mij niet
zijn, dat zou te mooi zijn. En dan gaat zulk
een tobbende ziel de duisternis maar weer
in, niet omdat er geen redding is, maar om
dat men Jezus niet op Zijn woord ver
trouwt, terwijl er voor ons geen enkel
risico aan verbonden is. Voor Jezus is het
een risico om het met ons te wagen. Noch
tans breidt Hij Zijn armen uit en roept:
„Komt herwaarts tot Mij, allen die vermoeid
en belast zijt en Ik zal u rust geven". Daar
om moet de zondaar ingaan op de noodiging
van Jezus. Dan ervaart men zijn verlossing.
In het tweede deel van zijn toespraak
wees ds. Hoekendijk er verder op, dat het
vertrouwen in God niet alleen bij de onbe-
slisten ontbreekt, maar ook bij hen, die zich
kinderen Gods noemen. Ook zij verwachten
te weinig. In verband hiermede sprak spr.
over het gebrek in gebedsverwachting
Wanneer iemand waarlijk in het geloof bidt,
dan gebeurt er iets in den hemel. God kan
geen „neen" zeggen op het vertrouwen in
Zijn beloften. Houdt God aan Zijn woord.
Vertrouwt Hem volkomen. Leeft bij den
dag en ge zult ondervinden, dat de Heere
voor eiken dag nieuwe genade en kracht
schenkt. In Christus schenkt God alles wat
we noodig hebben. Vertrouwt Hem dan bo
ven alles, en zegt in uw hart met den
psalmist: „Ik zal vertrouwen, en niet vree
zen".
Nadat spreker een en ander nog door vele
voorbeelden uit zijn rijke levenservaring
had toegelicht, werd deze avond na een
kort slotwoord van den heer van Oostveen
door dezen met dankzegging gesloten.
De samenkomsten worden zoowel 's mid
dags als 's avonds tot en met Donderdag
voortgezet.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Aanwezig aan het Bureau van Politie,
Kerkplein alhier, en aldaar te bevragen op
alle Woensdagen en Zaterdagen tusschen
11 en 1 uur, de navolgende voorwerpen, als
gevonden aangegeven en gedeponeerd op 12
Febr. tot en met 18 Febr. 1939:
Kinderwant, grijze heerenhandschoen,
oorbel, autowieldop, gele handschoen, kin
derhandschoen, huissleutel, bruine hand
schoen, kettingslot en huissleutel, sleutel van
rijwielslot, eenige knippatronen, huissleu
tel, hondenpenning, slagersmes, boodschap-
pentasch, grijze dameshandschoen, bruine
portemonnaie met inhoud, regenkap, hand
schoen.
Aanwezig en te bevragen bij de navolgen
de ingezetenen, onderstaande voorwerpen,
als gevonden aangegeven op 12 Febr. tot en
met 18 Febr. 1939:
Autokoplamp, C. J. Koppes, Snaarmans-
laan 88; vulpotlood, J. de Jong, Stations
straat 30; handschoen, van Willigen, Metius-
gracht 2; duimstok, W. Gillis, Nieuwlander-
singel 29; rijwielspatscherm, P. Bruin, Prins
Hendrikstraat 34; zilverdraadceintuur, Gie-
solf, St. Anthoniusstraat 8; padvindersporte-
monnaie, M. Venneker, Laat 90; zilveren
armbandje, H. van Dam, Dahliastraat 20;
doos teekeninkt, P. Peys, Gashouderstraat
15; gummijas, B. Verhoeve, Doelenstraat -15;
bruine jongensjas, G. Moejes, Leeuwenhoek
straat 6; 1 paar leeren dameshandschoenen,
Uniewinkel, Langestraat 6; autoped, J. Brou
wer, Heilooërdijk B-14; bruine ceintuur, G.
van Leeuwen, Kanisstraat 13; blauwe jon
gensjas, Everhart, Burgemeester Bosstraat,
Oudorp; 1 paar leeren wanten, J. Bruin,
Oudegracht 124; halsjuk, brugwachter Hop
pe, Frieschebrug; blauw gebreide muts, T.
Huisman, 2e Tuindwarsstraat 2; 10 postzegels
van 5 cent, K. Berenpoot, Baansingel 17;
grijs kindertaschje, A. Raap, Burgemeester
Bosstraat 35, Oudorp; handwarmer, B. J.
Zwaan, Kooltuin 17; mantelceintuur, B. Tef-
fer, Luttik Oudorp 88; rozenkrans, bruin.
Van de Kamer, Clarissenbuurt 39; rijwielbe-
lastingmerk en bruine handschoen, J. Tak
ken, Achterdam 13; boodschappentasch, J. de
Moei, Laat 188; damesportemonnaie met in
houd, A. Broekstra, Ramen 32; heeren hals
doek, P. M. Zalm, Tuinstraat 24.
Wanneer men weder in het bezit is van het
verloren voorwerp wordt men verzocht
hiervan kennis te geven aan het Bureau van
Politie alhier.
Ongecorrigeerd
DAME OP PERRON VERONGELUKT.
Gisteravond is de 60-jarige mevrouw C.
de LangeBakker uit Purmerend, die bij
familie in Vroomshoop logeerde, bij het in
stappen in den trein aan de halte Vrooms
hoopGeerdijk achterover gevallen en on
der den trein terecht gekomen. Het
slachtoffer is kort daarop aan de verwon
dingen bezweken.
VOOGDIJKIND UIT GESTICHT
ONTVOERD.
De politie te Bloemendaal kreeg gisteren
aangifte van een ontvoering uit een obser
vatiehuis aldaar van een daar verpleegd
16-jarig meisje, een voogdijkind. Gister
avond kreeg de Haagsche politie van de
Bloemendaalsche het verzoek, de 52-jarige
moeder, die in de Kranestraat in de Resi
dentie woonachtig is, aan te houden.
Dit geschiedde en tevens werden aange
houden een in hetzelfde perceel vertoeven
de 26-jarige koopman en een 22-jarige
zuster van de ontvoerde. Alle drie personen
worden verdacht de hand in deze ontvoe
ring te hebben.
Vannacht is het drietal door de Bloe
mendaalsche politie afgehaald en naar
Bloemendaal geleid. Volgens mededeeling
van de gearresteerde familieleden bevindt
het meisje zich bij kennissen te Amsterdam.
Ongebandoleerd vet.
Door samenwerking van de crisis
ambtenaren en de politie is de heer J. P.
tegen de lamp geloopen door het in voor
raad hebben van ongebandoleerd vet. P
die lont rook, had een knecht met het vet
naar buiten gestuurd doch ook daar kon
men hem vinden. Natuurlijk is het vet in
beslag genomen en procesverbaal opge
maakt.
Herbenoemd.
Tot burgemeester van de gemeente Ven
huizen is herbenoemd de heer H. M. Honijk.
Het valt op hoe weinig verandering er
op de veilingen plaats heeft. De aanvoer
bestaat uit groente uit den vollen grond,
stapelproducten en een klein partijtje
vruchten. Kasproducten worden zoo goed
als niet aangevoerd en evenmin uit de bak
ken. En het zal dan ook geruimen tijd duren
eer men van een normalen aanvoer kan
spreken. En de geschetste toestand is overal
schering en inslag, ook in Amsterdam, hoe
wel daar nog wel kleine kwantums eerste
lingen uit de kas de aanvoer completeeren.
teeren.
Het is duidelijk, dat wat er wordt aange
voerd (en van toonbare kwaliteit is) voor
hooge prijzen wordt verkocht, doch le kw.
is een witte raaf. De aanvoer van spruiten
neemt af en het is opmerkelijk hoe klein de
kooltjes zijn (meest alle kopspruiten) en
niettemin blijven de prijzen constant, deze
week 16—33 per 100 K.G. Boerekool,
waarvan 2/3 van 2e s., gold niettemin nog
16—24 per 100 K.G. Witlof, waarvan een
bescheiden aanvoer, was gewild en de prij
zen 16—29 per 100 K.G. zijn aan den
hoogen kant. De aanvoer van kool was op
merkelijk klein en de kwaliteit was redelijk.
Roode kool maak' e een prijs van 2.50f 6
en gele kool 2.505. Uien was gezien
de kwaliteit duur en wel 2.505.50.
Ook wortelen en bieten waren duur, resp.
3.50—4.30 en 2.30—4.20, alles per 100
K.G. Breekpeen en waschpeen werden ver
kocht voor resp. 2.305.10 en 3.50
8.50 per 100 K.G. Knolselderie werd voor
fancy-prijzen verhandeld, nl. 1216 ct. per
stuk. Ook de kleine aanvoer van bosgroente
maakte een goede beurt. Rabarber gold 22
31 em Selderie 1016 per 100 bos.
Prei was ook durrder dan we gewoon zijn,
nl. 5.30—10.60 per 100 K.G. Keuken
peren golden 1827 per 100 K.G. Aard
appelen 2.903.50 per 100 K.G. De ove
rige aanvoer onveranderde prijzen.
Zeventien jaar geleden zat ik tegen
over denzelfden man, om hem te inter
viewen. Ik wist, dat hij belangrijke
mededeelingen te doen had over een
plan, dat vcor heel Nederland van
groot gewicht zou blijken te zijn. Ik
trof hem in een klein kantoortje van
een fabriek in Hilversum, waar hij,
toen nog volkomen onbekende man in
Nederland, mij te woord stond, en my
van zijn plannen vertelde, terwijl hij
mij daarna de primitieve apparatuur
liet zien, waarmede hij zijn plannen
wilde verwezenlijken. Die apparatuur
was een radiozender, de fabriek was
de Nederlandsche Seintoestellenfabriek,
en de man in kwestie was Willem Vogt,
die toen, tijdens een proef uitzending
van de Seintoestellenfabriek, de idee
had gelanceerd, om in Nederland een
omroep te stichten.
Na zeventien jaar zit ik weer tegenover
hem. Niet meer in de Seintoestellenfabriek,
maar in een groot en voornaam heeren huis
op een van de Amsterdamsche grachten,
waar een groot personeel werkt, en de heer
Vogt resideert in de directiekamer.
Er is in die zeventien jaar machtig veel
gebeurd op het gebied van den omroep, en
dat vele is uit den aard der zaak een mooie
inleiding tot het gesprek.
„Ja, de radio-omroep had, toen hij een
maal geboren was, alle elementen in zich
om zich verbazend snel uit te breiden, wijl
hij in staat was om twee groote factoren
die het menschelijk bestaan beheerschen en
tot op zeker hoogte begrenzen, te overwin
nen, namelijk tijd en ruimte. Toen de boek
drukkunst werd uitgevonden, ging die vin
ding in haar ontwikkelingsgang van man
netje naar mannetje, maar door den om
roep werden allen in ééns gepakt. Afstan
den bestonden niet meer, en aangezien af
stand tegelijkertijd ook een andere uit
drukking van tijd is, was ook de tijd over
wonnen".
„Wat is toch eigenlijk indertijd de groot
ste bijdrage tot de ontwikkeling van den
omroep geweest?"
„Naar mijne meening is die functie ver
vuld door den versterker. Kijkt u eens.
Vele jaren vóór den wereldoorlog wist de
techniek reeds dat de draadlooze telefonie,
sprekende film en dergelijke dingen verwe
zenlijkbaar moesten zijn, en dus ook hoe
we het moesten doen, om tot een omroep
op groote schaal te kunnen komen. Ik be
doel: de theoretische techniek kenden we.
Alleen was de groote moeilijkheid, dat we
moesten aanvangen met zoo geringe ener
gieën dat we eigenlijk niet wisten, hoe
daarmee den noodzakelijken beginarbeid te
verrichten. De geboorte van de lamp betee-
kende echter tegelijkertijd ook de geboorte
van den versterker, en zoo is de geschiede-
Willem Vogt
nis van de radio en van den omroep eigen
lijk tevens de historie van den versterker.
Typisch, hoe men zich dikwijls niet van een
bepaalde vormgeving kan losmaken: toen
Philips de eerste radiolamp maakte, de be
roemde buislamp, was dat een lamp met
twee fittingen, want een lamp (hoewel een
radiolamp heelemaal geen lamp is) behoor
de nu eenmaal een fitting te hebben. Na
derhand is men gekomen tot een eigen
vormgeving voor deze dingen".
„De levensvatbaarheid van den omroep
bleek waarschijnlijk al heel spoedig, is het
niet?"
„Ja, dat was inderdaad het geval. Nadat
enze plannen in de praktijk van het dage
lij ksche leven waren gekomen, werd het
ons gauw duidelijk, dat hier iets belang
rijks geboren was. Het was toen nog een
heele gemoedelijke en gezellige boel. Meer
malen kwam het voor, dat de menschen je
op straat aanhielden als „die meneer van de
radio",,en je dan vijf of tien gulden in de
handen stopten voor de programma's.
Maar in 1925, tijdens den watersnood van
dat jaar, heb ik toch eigenlijk voor het
eerst beseft, wat de radio was en kon be-
teekenen in het maatschappelijke leven.
De commissaris der koningin in Noord-
Brabant belde de N.S.F. op, met de vraag of
wij voor de microfoon wilden zeggen, dat
de toestand in Brabant critiek was gewor
den, en dat men groote behoefte had aan
booten en levensmiddelen. Ik riep dat om,
en geen kwartier later waren al onze tele
foonlijnen geblokkeerd; het geheele land
was practisch gemobiliseerd, overal van
daan meldde men zich bij ons ter hulpver
leening, een detachement padvinders mar
cheerde het voorplein van de fabriek op,
burgemeesters van groote steden boden hun
directe hulp aan, allerlei leveranciers meld
den zich, enfin, het was waarlijk om er be
duusd van te worden. Een uur later was
de commissaris weer aan de telefoon om te
zeggen, dat we een stopsignaal moesten uit
zenden, want alle wegen naar het bedreigde
gebied waren verstopt van alle voertuigen
die derwaarts trokken om hulp te verlee-
nen. Op dien dag is het pas goed tot me
doorgedrongen, dat je met den omroep heel
Nederland eigenlijk aan een touwtje hebt".
„En nu is de radio een onmisbaar element
in het volksleven geworden, een gebruiks
artikel van allen dag".
„Ja van de romantiek van de eerste ja
ren is veel verdwenen. Je tapt nu radio,
zooals je de waterkraan open zet".
„Is het niet een groote moeilijkheid om
telkens weer wat nieuws en wat beters te
bedenken?
„Dat is het. U moet niet vergeten, dat
het niveau, waarop men gaat waardeeren,
elk jaar hooger gesteld wordt. Een belang
rijk deel van het wereldrepertoire der mu
ziek heeft den tijd verslagen, en blijft,
maar voor het vormen van nieuwe num
mers op dat repertoire is er geen reden om
aan te nemen, dat er minder tijd noodig is
om 'n blijvend residu te vormen, dan vroe
ger. Daarbij komt, dat de behoefte aan
nieuwe klanken grooter is mede door de
radio dan de productie. De radio is een
geweldige slokop. Als u eens zoudt zien.
v/at wij per jaar „verwerken", dan zoudt u
duizelen".
,.En hoe staat het met het probleem van
het hoorspel?"
„Zegt U wel: probleem. De productie
daarvan is heelemaal niet groot. Men hoort
wel eens de stelling verkondigen, dat de
radio 't aanzijn moest geven aan een aparten
kunstvorm ten aanzien van het tooneelstuk,
en men verwijst dan naar de film. In deze
richting is wel eens iets beproefd, doch met
heel weinig succes.
Want het is in feite een optornen tegen de
fundamenteele ongelijkwaardigheid van oor
en oog. Het oog toch helpt de verbeelding
veel meer dan het oör, het is constateerend,
terwijl het oor veel meer oriënteerend is. Bij
het hooren speelt bovendien een bepaalde
subjectieve factor een veel grooter rol dan
bij het oog. De een geniet veel meer van een
hoorspel dan de ander, en dat komt waar
schijnlijk, omdat door het hoorspel een appèl
op de fantasie wordt gedaan, dat veel grooter
is dan als het oog ook wordt ingeschakeld.
Hij, die weinig of geen fantasie bezit, kan*
heel moeilijk bij een hoorspel een décor op
bouwen.
Het hoorspel is als een teekening van
slechts enkele lijnen, die den hoorder moet
vervolmaken, en lang niet iedereen is daar
toe in staat".
„Waarschijnlijk is de productie van hoor
spelen ook niet groot door al deze oorzaken."
„Dat is zij ook niet. Als U mij die vraag
stelt, ben ik geneigd de zaak ook eens van
den practischen kant te bezien, al wordt
men in den omroep meer en meer den wijs-
geerigen kant uitgeschoven. Hij, die een
spel schrijft, doet dat buiten het feit dat
hij ook leven moet in eerste instantie om
de voldoening die het stuk hem geeft als het
een succes wordt.
Men heeft bepaalde verwachtingen, een
stille hoop, en verlangen naar succes, naar
een stampvolle zaal, die, applaudisseert en
juicht misschien. Maar wat gebeurt er bij de
Voor het geheele land: Geen neerslag van
beteekenis, meest zwaar bewolkt, matiee
wind uit zuidelijke richtingen, weinig ver,
andering in temperatuur.
Het gebied van hoogen luchtdruk over west-
Europa is vrywel geheel verdwenen, 0ok
over Scandinavië is de luchtdruk aanzien
lijk afgenomen, over Finland handhaaft het
gebied van hoogen luchtdruk zich echter
nog. Het hoofdcentrum van de depressie
ligt tusschen IJsland en Groenland, doch
heeft zich belangrijk opgevuld. Een secun
daire storing ligt in de omgeving van de
Faroer, een nieuwe storing nadert de kusten
van Frankrijk en Portugal. Een restant van
de oude depressie ligt nog over de rand
staten. Onder invloed van de verschillende
secundaire storingen, welke over de Britsche
eilanden gepasseerd zijn, vielen daar zware
regens en de bewolking was er nog zwaar.
Op het vasteland van west-Europa is dé
lucht meestal licht bewolkt, ook de mist is
over het algemeen opgetrokken, zoodat van
nacht de temperatuur in een c-oot deel ven
west-Europa weer tot onder het vriespunt
daalde. In Scandinavië is de vorst nog matig
tot streng.
LICHT OP!
Voor rijwielen, motorrijtuigen en andere
voertuigen van 17.54 tot 6.33 uur licht op.
radio? De luisteraar slikt het hoorspel, zooals
een kip een. worm slikt, en al weer uitkijkt
naar den volgenden worm. Waar blijft de
voldoening van den auteur? Hoorspelen, die
meer dan drie maal zijn uitgevoerd, ken ik
niet, en na een half uur is elk hoorspel weg,
om nooit meer terug te komen. En het niveau
van waardeering wordt zoo hoog, dat men
alleen nog maar genoegen neemt met presta
ties die gelijk staan met die in een geslaagd
tooneelstuk. Een film loopt dagen, weken,
maanden dikwijls, en bij de film is er een
zekere verhouding tusschen de moeite en in
spanning, welke zij gekost heeft, en wat er
daarna volgt. Die verhouding is er bij het
hoorspel niet. Groote kunstenaars vinden
dan ook geen enkelen prikkel om zoo zij
er al mee begonnen zijn ermee door te
gaan. Vandaar, dat de radio steeds weer
teruggrijpt naar het tooneelstuk, of naar de
omwerking van bekende boeken."
„En de toekomst van den omroep?"
„Als ik aan die toekomst denk, bezwaart
zij mij wel eens. Wij hebben nu eenmaal de
plicht om steeds interessant te blijven, en dat
valt om den drommel niet mee. Zoo hebben
we bijvoorbeeld op het oogenblik onze eigen
arrangeurs, die bestaande melodieën of ge
geven grondwijzen omwerken. Maar vraagt
u niet, wat een tijd dat kost! Iedere minuut
uitzenden kost steeds meer minuten voorbe
reiding, en dat wordt ook een probleem.
Vandaar ook, dat wij behoefte hadden aan
een zoo groote repetitieruimte, want het is
steeds opnieuw maar repeteeren en nog eens
repeteeren".
„Verwacht u nog wat van de televisie?"
„Dat zal nog wel even duren. De groote
moeilijkheid is, om er een begin aan te
geven. Als men de bekende vraag stelt, wat
er eerder was, de kip of het ei, dan is het
hier zonder twijfel de kip, in dezen zin,
dat je zult moeten beginnen met trlevisie
zonder dat er iemand is die er naar kijkt.
De omroep propageerde zichzelf, doordat
velen hun eigen ontvanger bouwden en an
deren daartoe inspireerden. Die factor ont
breekt bij de televisie ten eenen male, want
daarvoor zijn de toestellen veel te ingewik
keld.
Zij kunnen niet anders dan gekocht wor
den, en dus moet er een fabriek zijn die het
koopen van televisie-ontvangers er in stampt
als het ware, terwijl een omroep zich met de
uitzendingen bezig houdt. Technisch is dat
zeker mogelijk op dit oogenblik, maar het
zou een slag in de lucht zijn, omdat er geen
apparaten zijn. En die zijn er niet, omdat er
geen uitzendingen zijn. Zoo draaien wij in
een vicieuzen cirkel rond. Wij hebben deze
zaak ook nog van dezen kant bekeken: de
luisteraars hebben ons hun geld gegeven als
luisteraar. Wat zou ik nu moeten zeggen
tegen den luisteraar in Groningen of Fries
land, als zijn collega in Amsterdam televisie
kan zien, mede door zijn geld, waarvan hij
verstoken blijft. Want televisie-uitzendingen
blijven tot een betrekkelijk kleine opper
vlakte beperkt, door de geringe reikwijdte
van de gebruikte golven.
Dan: het zwaartepunt van zulke uitzen
dingen ligt in het actueele. Maar hoeveel
actueele gebeurtenissen hebben we in Am
sterdam, die een uitzending waard zijn?
Men zegt wel eens: voetbalwedstrijden. Is
u in staat, denkt u, om een heelen voetbal
wedstrijd op de film te volgen? Waarschijn
lijk niet, want daarvan zoudt u dol worden.
En denkt u zich nu eens in, dat de televisie
camera nog altijd tot minder in staat is dan
de filmcamera. Och, niemand mag zoo conser
vatief zijn om te zeggen: 't wordt toch niets.
Maar het zal naar mijne meening nog wel
een poos duren. In Engeland heeft men ten
slotte van enorme offers iets tot stand kun
nen brengen, doch ook dat is toch nog niet
veel beter dan een matige film, al heb ik
zeer veel waardeering voor den arbeid, die
daar is verricht. Maar ik vraag mij ook af:
zit men er hier op te wachten? En dat geloof
ik toch werkelijk niet. Het is een wonder
van technisch kunnen, maar een behoefte is
er, geloof ik, nog niet."
Er is inderdaad in die zeventien jaar,
welke liggen tusschen het eerste interview
en dit, heel wat gebeurd. Hoe zal het over
weer zeventien jaar zijn?
....zoodat
anderen
hun bocht ver
keerd moeten
nemen en het uit
zicht belemmerd
wordt
NOOIT!