AMSTERDAMSCHE BEURS
i Stad m Omgeving.
JCeck School
Onze JCoConiën
NOTITIE-BOEKJE.
het alkmaarsch tooneel.
arbeid verkeerspolitie.
Voor kleine tuinen.
M. J. BRUSSE:
U IT M IJK
Snok en Sam, twee
oude bajes-klanten
DERDE BLAD.
Blanke ballast, het tooneelwerk, dat
avonden achtereen volle schouwburgzalen
heeft getrokken, heeft oQk haar weg ge
vonden bij het dilletantentooneel. Onder
regie van den heer A. de Waal heeft het
Alkmaarsch Tooneel genoemd stuk, dat
speelt op een trieste en verlaten plek aan
Afrika's Westkust, in studie genomen. Den
grooten kring van tooneelliefhebbers, die
het Alkmaarsch tooneel heeft, staat weer
een mooie avond te wachten.
Bij de door de verkeerspolitie dezer ge
meente in de maand Februari 1939 gehouden
controles werden 60 procesesen-verbaal op
gemaakt, terwijl 88 personen werden ge
waarschuwd terzake slechte handremmen,
stuurinrichtingen, achterverlichting, verblin
dende verlichting, onduidelijk letter en
nummer, te snel rijden, autorijden met
slechte banden, enz.
De processen-verbaal werden opgemaakt
voor de volgende feiten:
Autorijden zonder goede remmen 1
Autorijden en op vordering geen geldig
rijbewijs kunnen vertoonen 5
Autorijden en het verkeer van rechts
den doorgang niet vrij laten 1
Autorijden met onduidelijk letter en
nummer 1
Autorijden en bij het inhalen een drie-
wielige bakfiets rechts passeeren 1
Autorijden links voorbij een verkeers
heuvel
Autorijden met te breede lading
Rijden met vrachtauto breeder dan
2.10 M. zonder „B" bord
Rijden met ingeschreven vrachtauto
zonder de voorgeschreven aanduidingen
Motorrijden zonder goede remmen
Motorrijden en op vordering geen rijbe
wijs kunnen vertoonen
Motorrijden zonder de voorgeschreven
verlichting
Motorrijden zonder spiegel
Wielrijden op zoodanige wijze dat daar
door de vrijheid en veiligheid van het
verkeer in gevaar wordt gebracht
Wielrijden en het verkeer op voorrangs-
weg den doorgang niet vrij laten
Wielrijden links langs verkeersheuvel
Wielrijden en zich laten voorttrekken
door auto
Wielrijden met te breeden last
Wielrijden zonder rem
Wielrijden zonder bel
Wielrijden zonder licht aan de voorzijde
Wielrijden zonder achterlicht
Wielrijden en geen richting aangeven
Wielrijden in verboden straat
Wielrijden op het voor het algemeen rij-
verkeer bestemde weggedeelte
Voorwerpen op den openbaren weg aan
wezig hebben zonder vergunning
Overtreding „Reglement Autovervoer
Personen 1939"
1
2
1
1
1
2
1
13
4
1
Totaal
60
DISTRICTSARBEIDSBEURS.
Doelenstraat 30. Tel. 4395.
De directeur van bovengenoemd bureau
deelt mede, dat heden staan ingeschreven:
groep bouwvakken: 1 bouwk. teekenaar,
1 glas in loodzetter, 1 glazenwasscher, 1
steenbikker, 1 stéenhouwér, 2 stratenma
kers, 1 stratenm. opperman, 2 stuc. opper
lieden, 1 tegelzetter, 2 granietwerkers, 1
motordrijver, 1 uitvoerder, 7 betonwerkers,
13 voegers, 3 stucadoors, 22 opperlieden, 51
schilders, 23 metselaars, 101 grondwerkers,
62 timmerlieden;
groep metaalindustrie: 2 afbramers, 9
bankwerkers, 2 blikslagers, 1 carrosserie
bouwer, 2 constructiewerkers, 7 electriciens,
1 fitter, 3 instrumentmakers, 3 kernmakers,
1 ketelmaker, 6 klinkers, 1 kopergieter, 3
loodgieters, 2 lijnwerkers, 3 machinisten, 2
machineteekenaars, 5 metaaldraaiers, 1 me-
taalvijler, 1 metaalschaver, 2 metaalslijpers,
9 monteurs, 1 orgelmaker, 1 ovenist, 1 pia
nostemmer, 6 plaatwerkers, 3 rijwielherstel
lers, 1 rijwielhersteller-rijwiellakker, 3
scheepstimmerlieden, 1 scheepswerktuig-
kundige, 15 smeden, 9 stokers, 1 tandtech-
niker, 1 tegenhouder, 1 voorslaander, 5
vuurwerkers, 3 wagenmakers, 7 ijzerwer
kers, 2 ijzerboorders, 2 zandbereiders, 5
zandvormers;
groep verkeerswezen: 60 chauffeurs, 14
schippers, 1 machinist binnenvaart, 1 exp.-
knecht, 8 koetsiers, 24 pakhuisknechten, 26
magazijnbedienden, 1 emballeur, 6 kellners,
5 loopknechten, 1 buffetbediende;
groep voedings- en genotmiddelen: 53
sigarenmakers, 5 sorteerders, 4 tabaksbe
werkers, 2 koks, 7 slagers, 2 bierbottelaars,
1 koffiestroopbrander, 7 chocoladebewer
kers, 3 zuivelbereiders, 26 bakkers;
groep houtbewerking: 14 meubelmakers,
8 stoffeerders, 6 mach. houtbewerkers, 1
borstelmaker, 1 beitser, 1 beeldhouwer, 1
f abr iekstimmerman
groep handel: 21 vertegenwoordigers, 2
winkelbedienden, 2 colporteurs, 1 filiaal
houder;
groep boek- en steendrukkerijen: 5 letter
zetters, 4 boekdrukkers;
groep land- en tuinbouwbedrijven: 16
tuinlieden, 22 landarbeiders, 2 bloemisten;
overige beroepen: 4 boekbinders, 5 was-
schers, 1 kleermaker, 1 rietwerker, 4
schoenmakers, 1 port.-huisknecht, 1 verfbe-
reider, 2 kalkbranders, 1 huidenzouter, 3
zakkenstoppers, 1 papierbewerker, 1 batik
schilder, 1 verzekeringsagent, 1 incasseer
der, 1 secretarie-ambtenaar, 3 bedrijfslei
ders, 3 controleurs, 1 landmeter, 2 admi
nistrateurs, 3 boekhouders, 11 kantoorbe
dienden, 38 transport- en 242 los-arbeiders;
gedeeltelijk werkloos: tabaksindustrie 7,
overige beroepen 9;
vrouwelijk personeel: 4 kantoorbedien
den, 2 costuumnaaisters, 5 werksters;
jeugdige werkzoekenden beneden 18 jaar
in diverse beroepen: 8.
CENTRALE WERKPLAATS.
Voor jeugdige werkloozen van 14-24 j.
Over de week van 15 tot en met 22 Febr.
werden vanuit de Centrale Werkplaats, door
bemiddeling van de Arbeidsbeurs, geplaatst
bij een patroon: 5 bankwerkers, 3 timmer
lieden.
Aan de Centrale Werplaats kunnen ge
plaatst worden: 4 bankwerkers, 3 timmer
lieden, 3 electriciens, 2 kantoorbedienden.
ONS GROENTEHOEKJE.
In Februari vertelden we iets van het
kweeken van groenten en het gereedmaken
van de gronden, en nu 't al weer een
maand later is, gaan we eens na met welke
groenten een liefhebber succes kan hebben.
Aan het eind van deze maand, als de grond
niet te nat is, kunnen we reeds beginnen
met het zaaien van tuinboonen. We leggen
de zaden 4 a 5 c.M. diep, alleen op zwaren
grond iets ondieper, de onderlinge afstand
nemen we minstens 10 c.M., terwijl de rijen
60 c.M. uit elkaar moeten liggen. Als we wei
nig ruimte hebben, kunnen we ook in een
dubbele rij zaaien, die dan 30 c.M. uiteen ko
men, en b.v. om een bedje wortelen, spinazie
of sla gelegd worden, waar zij tevens dienst
doen om de teere groenteplantjes tegen wind
en nachtvorst te beschermen, vooral in de
Meimaand als de boonen behoorlijk uitge
groeid zijn. Zoodra de eerste vruchten zicht
baar zijn, knijpen we de weeke toppen uit de
planten, hetgeen het zwellen der vruchten
bevordert en tevens als voorbehoedmiddel
dient tegen luis, die zich immers het eerst
aan de toppen te goed doet. Het meest aan
bevelenswaardig zijn de lange Leidsche af-
hangers, die per scheeede soms zeven of
meer boontjes dragen.
Als we wortelen willen zaaien, kunnen we
daar ook deze maand mee beginnen, waarbij
het voorkeur verdient het zaad gedurende
24 uur in water te weeken. Daarna mengen
we het dan met vochtig zand om het beter
en gelijkmatiger over het bed te kunnen
verdeelen. Als we op rij zaaien, nemen we
die 25 c.M. uit elkaar, terwijl later tot op 50
c.M. onderlingen afstand gedund wordt. Wor
telen die omstreeks half Maart gezaaid wor
den, kunnen we ongeveer half Juni oogsten,
een voornaam punt, waarop we onze kinde
ren ook wel moeten wijzen, want zij hebben
al gauw de neiging om te onderzoeken, eiken
dag ppnieuw, hoe ver het met de peentjes
staat. Het verdient wel aanbeveling, als we
er plaats voor hebben, na eenige weken weer
te zaaien, waarmee we tot begin Mei kunnen
doorgaan, zoodat we in September nog kun
nen oogsten. Geschikte soorten zijn: Amster-
damsche bak, Amsterdamsche vollegronds,
halflange, stomppuntige en Hollandsche
halflange devik.
Verder komen deze maand nog aan de
beurt: erwten, peulen, capucijners, spinazie,
sla, roode kool, witte kool, peterselie, raap
stelen, radijs, selderij, sjalotten, tuinkers,
uien en snijsalade (Dunsel).
Vooral geen boonen zaaien in deze maand,
daarmee moeten we minstens tot half Mei
wachten, omdat ze geen koude en vocht kun
nen verdragen.
A. C. MULLER—IDZERDA.
VRIJZINNIGEN VERLIEZEN TERREIN.
In „De Gereformeerde Kerk" worden
eenige cijfers gegeven over den omvang van
het rechtzinnig en vrijzinnig deel der Ned.
Herv. Kerk. Vergeleken met 1878, dus 60
jaren geleden, is er opmerkelijke verande
ring. Toen slechts een drietal, provinciale
kerkbesturen zij het dan ook nog in
zwakke meerderheid rechtzinnig, terwijl
op heden blijkt, dat slechts in een provincie
het aantal vrijzinnige predikanten (of pre-
dikantsplaatsen) dat der rechtzinnigen over
treft. De provincie Drente geeft een verhou
ding van 33 tegen 31, en is dus met de
kleinst mogelijke meerderheid nog vrijzin
nig. In de provincie Groningen (7787),
Friesland (114120) en Noordholland (100
115), bestaat daarentegen een meerder
heid van rechtzinnige predikantsplaatsen.
Soortgelijk beeld geven ook de 44 classes,
waarvan 9 in meerderheid vrijzinnig zijn,
waarvan slechts 3, n.1. Alkmaar (3615),
Hoorn (334) en Leeuwarden (4214)
overwegend (d.i. voor meer dan 3/5) en 1
Winschoten (2120) en een ander Emmen
(119) met de kleinst mogelijke meerder
heid. Hiertegenover staat, dat in niet min
der dan 32 classes de rechtzinnigen 3/5 of
meer van het geheel bezetten, waaronder
25 met meer dan 3/4, 18 met meer dan 9/10
en eindelijk 3 met volle 100 pCt.
Vervolgens wordt van elke classis vermeld,
hoeveel rechtzinnige en vrijzinnige leden ze
heeft. In Gelderland 210 rechtzinnigen, 31
vrijzinnigen; Zuidholland 227 rechtz., 25
vrijz.; Noordholland 115 rechtz., 100 vrijz.;
Zeeland 96 rechtz., 12 vrijz.; Utrecht 98
rechtz., 0 vrijz.; Friesland 120 rechtz., 114
vrijz.; Overijsel 84 rechtz., 20 vrijz.; Gronin
gen 87 rechtz., 77 vrijz.; Noordbrabant met
Limburg 102 rechtz., 21 vrijz.; Drente 31
rechtz., 33 vrijz.; tezamen 1120 rechtz. en
433 vrijz.
ONS DRUKWERK
ziet er ALTIJD goed uit!
DRUKKERIJ COSTER.
ALKMAARSCHE COURANT VAN VRIJDAG 3 MAART 1939.
VERDRIJVING VAN DEN GODEN-VLOEK.
Bijzondere Adatstraf opgelegd.
De Deli Crt. van 21 Februari meldt:
Dezer dagen werd te Dolok Sanggoel door
den grooten Rapat een bijzondere Adat-
straf aan een Bataksch meisje opgelegd, dat
zich schuldig had gemaakt aan het dooden
van haar pasgeboren kind. De vloek der
goden moest namelijk worden verdreven en
daarom kwam de raad der wijzen tot een
merkwaardig vonnis.
Met meisje had omgang gehad met een
jongeman en dit leidde, vóór het tweetal
getrouwd was, tot de geboorte van een kind.
Teneinde de schande te ontgaan had de jeug
dige moeder de baby een kain in den mond
gestopt, zoodat het kind stikte en vervolgens
werd het stoffelijk overschot aan den rivier
kant begraven.
De politie kwam hier echter achter en
bracht de schuldige moeder voor den groo
ten Rapat. De uitspraak luidde: het meisje
moet een roote maaltijd en een buffel aan
bieden aan alle hooge en lage hoofden uit de
streek war zij woont en uit de naaste om
geving daarvan. Hierdoor smeekt het meisje
vergiffenis af.
Bovendien moet haar vader zich tot de
goden en geesten wenden met de z.g.
„tonggo tonggo", een gebed waarin den go
den wordt gesmeekt dat de vloek van het
vermoorde kind zich niet op de moeder
v/reken zal als zij later alsnog trouwt. De
moeder heeft het kind wel gedood, doch dit
geschiedde uit angst en schaamtegevoel en
daarom wordt in het gebed verzocht de
jonge vrouw te behoeden voor kinderloos
heid. Voorts werkt de „tonggo tonggo" er
toe mede, dat in de geheele streek het ver
stoorde magische evenwicht weer wordt
hersteld.
Deze adatstraf, dienend om den vloek der
goden te verdrijven, wordt de „papoepoer
sapata" genoemd.
STOOMVAARTLIJNEN.
Kon. Ned. Stoomb. Mij.
Achilles 2 Maart te en van Napels naar
Castellon.
Agamemnon 2 Maart 19.13 Lydd gepass.
Ajax 2 Maart van Danzig naar Stettin.
Boskoop 28 Febr. v. Curagao n. Cristobal.
Ganymedes 2 Maart van Thessaloniki naar
Nea Playa.
Hebe 2 Maart te en van Bilbao n. Vigo.
Irene 2 Maart 22 u. te Hamburg.
Mars 3 Maart te Amsterdam.
Orestes 2 Maart te Beyrouth.
Orpheus 2 Maart van Gothenburg naar
Aarhus.
Pericles 2 Maart te Amsterdam.
Pygmalion 3 Maart te Rotterdam.
Rhea 2 Maart v.m. Gebraltar gepass.
Socrates 2 Maart te Barbados.
Theseus 3 Maart v.m. Holtenaur gepass.
Titus 3 Maart te Rotterdam.
Triton 2 Maart v. Istanboul n. Bourgas.
Vesta 2 Maart 14 u. 240 mijl Z.W. Ouessant.
Vulcanus 2 Maart te Kimassi.
Stoomv. Mij. Nederland.
Talisse (J. N. L.) van New York 2 Maart.
Poelau Bras thuisr. te Suez 2 Maart.
Sembilan thuisr. te Hamburg 2 Maart.
Simaloer (S. J. P. L.) v. Pensacola 2 Maart
Chris. Huygens uitr. te Soerabaja 2 Maart.
Poelau Roebiah uitr. te Sabang 2 Maart.
Soemba thuisr. van Sumatra 2 Maart.
Kon. HoII. Lloyd.
Amstelland thuisr. 2 Maart om 1 uur van
Las Palmas.
Eemland uitr. 1 Maart te Rio de Janeiro.
HollandAmerika Lijn.
Breedijk 3 uur v.m. te Antwerpen.
Maasdam 2 uur v.m. te Tampico.
Noordam 2 uur v.m. van Philadelphia.
Leerdam 2 uur v.m. van New Orleans.
Loch Avon 2 uur v.m. te Londen.
OPGAVE VAN NOORDHOLLANDSCH
LANDBOUWCBEDIET N.V.
van Vrijdag 3 Maart 1939.
Vorige
Laatste
koers
2.45-3.00
STAATSLEENINGEN.
3—37 Nederl. 1938
101
1007/w
3 Ned.-lndië 1937
983/.
987,
57 Duitsvhl. '30 m. verkL 23»A
23|-7/i«
B ANK-INSTELLINGEN.
Amsterd. Baak
133
1331/,-f
Handel Mij. Cert. v. 250
1335/,
Koloniale Bank
1537*
153
Ned. Ind. Handelsbank
9
123%
124
INDUSTR. OND. BINNENL.
40-7*
Alg. Kunstzijde Unie
9
391/,
Calvé Delft Cert.
857,
855/,
Lever Bros
1353/,
13/7**8
NederL Ford
365
3677*
Philips Gloeil. Gem. Bezit
206
219-21
INDUSTR. OND. BUITENL.
347,
35
Am. Smelting
Anaconda i
23
23 Vit
Bethleh. Steel
541%,
56i/i,*i
Cities Service
§63/8
63/»
Generaal Motors
377,
381/w
Kennecott Copper
9
287/is
281--%,
Republic Steel
16V18
16i*s/i«
Standard Brands
5%
53/4
Steel comm.
471%,
48j-9/i,
U. S. Leather
3'A
3U/l6
CULTUUR MAATSCH.
4301/,-1
H. V. A
4257*
Java Cultuur
176
178
Ned. Ind. Suiker Unie
205
Vereen. Vorstenlanden
I
801/,
81V*
MIJNBOUW.
Alg. Explor. Mij..
577,
587*
Redjang Lebong
1
135
135
PETROLEUM.
3087,
3213/4
Perlak
63
63
Phillips Oil
293/4
297/,
Shell Union
t
108/,,
1 Of-7/i,
Tide Water
19736
107/16-i
RUBBERS.
Amsterd. Rubber
205'/4
2097*
Deli Bat. Rubber
9
1473/4
149
Hessa Rubber
124'/,
1247*
Oostkust
13Ó3/4
138
Serbadjadi i
C
104
1033/4
Interc. Rubber
21%,
2%
SCHEEPVAARTEN.
HollandAmerika lijn
c
1077,
108
JavaChinaJapan lijn
777,
7874-7*
Kon. Ned. Stoomboot
9
II83/4
121
Scheepvaart Unie
110
U3V,
TABAKKEN.
Deli Batavia
9
2O81/4
208
Oude Deli
I
2251/4
227i/,-8
Senembah
I
2113/4
210
AMER. SPOORWEGEN.
Atchison Topeka
291/4
297,
Southern Pacific
i 147],
14%, *i
Southern Railw. Cert.
9
157/s
1515/16*6
Union Pacific
R
79
79
Canadian Pac.
37/8
4
§Noteering per 50. x) ex-coupon
fExclaim. *Exdividend.
Prolongatie vorige koers heden pCt.
WISSELKOERSEN AMSTERDAM
Vorige koers heden
OFFICIEEL.
New-York 1.88s/t« 1.88V*
Londen 8.823/i 8.827,
Berlijn 75.57 H 75.50
Parijs 4.991/, 4.99
Brussel (Belga) 31.68 31.68
Zürich 42.77 42.79
Kopenhagen 39.42 y, 39.42^
Stockholm 45.47 7 45.47 7
Oslo 44.35 44.35
Op de Donderdag gehouden vergadering
der af deeling Koedijk van de S.D.A.P. werd
de voorloopige groslijst voor de verkiezing
voor den gemeenteraad in deze volgorde
opgesteld: 1. P. Hart, 2. Jb. Boon, 3. mevr.
T. OttoBierman, 4. K. Mol, 5. D. Klomp, 6.
mevr. D. LangedijkGrootes, 7. M. Mulder,
8. P. Mulder.
Deze lijst zal aan een referendum der
partijleden worden onderworpen.
Ja ja, daar had je Snok en Sam, twee oude
inbrekers, die samen langer dan 'n halve
eeuw in 't gevang, in de bajes hadden ge
zeten. Afgezien van de jaren in Veenhuizen,
in den Krententuin. Twee gepensionneerden
dus van 't dievengilde: omdat ze nu te aam
borstig, te stijf in de scharnieren waren ge
worden voor nog's weer een kraak. En wat
heb ik aan die beide trouwhartige kereltjes
'n emmesse makkers gehad, toen ik maanden
lang huisvriend bij ze ben geweest, 'n Oud
wijwaterbakje, dat ze me op 't laatst als her
innering hebben meegegeven toen ik voor
langen tijd op reis moest behoort tot mijn
kostbaarste relequiën.
Ze woonden in 'n slop, zoo'n nauwe scheur
door de Rotterdamsche nachtbuurt, waar de
zeelui passagierden, op 'n achterkamertje.
De venstertjes, schuil gehouden achter 'n
bont schort en 'n brok zeildoek, kwamen zoo
meteeen uit op een verweerden blinden
muur, wat wel veilig was tegen den in
kijk van verspiedersoogen, maar ook nogal
troosteloos, omdat er nooit een straaltje zon
binnen kwam om die versukkeld afgeleefde
oude gevangenisklanten nog 's 'n beetje te
warmen en op te monteren.
Ze zochten toen nog enkel maar vodden.
Sorteerden ze, waschten ze: bont bij bont,
wit bij wit, wolkatoen was in die dagen
heelemaal niets meer waard. En vodden zoe
ken is nachtwerk. Somber, vaal, schichtig als
ratten slopen ze moe en mokkend achter hun
gebroken asems aan de lorrenbakken langs,
tot de stad, dat hartelooze monster, weer
Wakker werd en zulke schooiers er nog ver-
nachtelijk op aankeek. Dan kropen ze in hun
muffe keetje nog 'n hortje op den matras,
heelemaal schuil onder de vunze lappen en
lappies met vieze plekken als van wonden,
die daar te drogen hingen aan de lijnen
°ver en weer. Want in dat kotje van drie bij
vier, dat rattennest, konden ze zich, van al
die aangesleepte afgedankte rommel, haast
niet roeren.
Maar wat wil je? Wat heb je te verlangen,
laat staan te commendeeren, wanneer je nu
eenmaal geboren bent in een gribus, waar je
vanzelf als dieven opgroeit, door je eigen
vader en moeder opgebracht als diefjesmaat
en in alle slechtigheid, al hadden dan
Sam, evengoed als Snok, toch wel telkens
weer, voor de wereldsche gerechtigheid, hun
schuld steeds langer horten van jaren in de
.cel geboet net zoo lang tot 't alles van
't leven voorbij gegaan was en ze twee oude
kereltjes waren geworden, twee wrakken
van d'r eigen vroegere fut en kracht op
wie de recherche niet eens meer 't oog hield.
Bij mijn eerste bezoek, voor de kennis
making, was 't mij eindelijk gelukt hen te
overtuigen, eerlijk, echt, dat ik waarachtig
niet van de politie, niet van de prinserij
was. Geen stille, geen dof gajes, Heere be
waar me. En dat ik eigenlijk gezegd ook
heelemaal geen wrok tegen hen had, omdat
hun handwerk van thuis uit nu eenmaal toe
vallig brandkasten-forceeren was geweest,
wat overigens een erg technisch, erg
moeilijk, erg vernuftig ambacht moet zijn,
waarvoor je even goed heel wat vakkennis
moet op doen in je leerjaren, èn heel wat
ervaring, alleen al om niet gesnord te wor
den. Want ik bedacht daar vergoelijkend bij,
dat immer grooten stelen en kleinen stelen,
naar men zegt: de grooten zelfs het meest.
En dat zij, in hun oprechtheid van wis en
waarachtig beroeps-inbrekers te wezen, die
om hun bedrevenheid zelfs hoog in aanzien
stonden bij hun vakgenooten, de zware jon
gens, er toch maar doodarme sloebers bij
waren gebleven op wie de maatschappij
zich om hun aanslagen op haar heiligste be
zit naar hartelust had gewroken. Tjonge
ja.
Ik ben nou al drie-en-half jaar vrij"
vertelde Sam mij den eersten middag, en 't
klonk als zelfverwijt. „Ik heb er met me
kaar laa's kijken: één, en drie en
vijf en nóg's vijf opgeknapt. En toe vijf
en later weer zes jaren cel Hoeveel jaren
is dat, Snok?
Da's vijf en twintig Zilveren feest,
met een leunstoel, torlozie met inscrips-je
vanwege de buurtvereeniging in hooge
hoejen.
Ja, ik heb meer op me rug als hier Snok.
Belam, hij wint 't nog van me. As ik
optel: Scheveningen, Leeuwarden, 't Rooje
dorp op den Weteringschans dan kom ik
ook op achttien jaar zitten Maar vier
maal Veenhuizen gaat je op 't lest tegen
staan. Je mot er werken as 'n paard, en slecht
van bikken
Drie en half jaar heb ik nou al alléénig
geloopen om vodden te snorrenDie man
is pas bij mijn over de vloer
'k Liep schaailoos" gromde Snok.
„Zes weke geleje afgezwaaid uit Veenhui
zen. Eén honderd drie guldetjes uitgaanskas;
allemaal na' de kiele. En nou wil 'k er niet
meer heen ook. 'k Kwam Sam net tegen,
toen 'k uit 't station binnen zwaaide in Mo-
kum Ollef. 'k Zeg vanzelf: lus jij'n slokkie?
Nou, van 't eene komt 't andere. Same uit,
same thuis, tot die heele dierentuin op je
kop er van mee duzelt En al de cente,
die ellende-centen, goddank na' de weer-
lag Toe ben ik as vast bij 'm gebleven.
Kompejon in de vodden-affaire.
Ja, nou doet Snok wat ik doen" zei
Sam goedig.
Honger-lije. Waar mot 't natoe om
uit die bedoeling, je weet wel, te blijven?
De bajes, daar dringen ze ons menschen
tóch weer heen
Verleje had Sam de huur niet Ben
'k anderhalve dag op 't witloodfebriek gaan
werke, tot 'k er voor Pampus lag. „Onge
zond" zei die dokter in 't gasthuis Hij
schreef me pille voor Heb ik maling an
ongezond Nee, dat sjouwe over me
macht, dubbel gebroken, daar ben 'k te oud
voor geworden. Affijn, de huur was er
weer, voor 'n week.
Nou, en as de vodden dan uit de week
ben gewassche" ging Sam als de bedrijfs
leider toch weer over z'n onderneming ge
ïnteresseerd voort „nou, dan hang we ze
an de lijntjes te drogen. En dan weer suttee-
ren, de schoonste bij elkaar: schoon wit, mid
delsoort, derd'soort, alles ampart in 'n zak-
kie. Daar ganen we dan Zaterdags mee na
den koopman. Maar 't geeft zoo'n belab
berd klein beetje. Voor wit geeft ie je twee
of drie cente 't kilo, voor bont, tapijt en
ijzer maar één cent. Koper, dat vind je veuls
te weinig. En wol is 't beste, maar dat gooien
de menschen haast niet weg tegeswoordig.
Laat je dan voor je heele week sloven met
z'n beije 's twee guldetjes of 'n daalder van
gen. Van 't winter heb ik al's drie en twintig
stuivers ook gebeurd. En daar mot je dan drie
keer voor na d'n koopman loope. Neem maar
's vijftig kilo ijzer op je nek. Da's net vijftig
spie. En 'n kwartje beenen is ook al 'n
vracht
Verleje" moest Snok er toch weer om
grinniken „toe staan 'k met Sam zoo'n
beetje te buurte in de Hoogstraat 't was
warm in 't keetje en we wouwen 'n endje
gaan kuieren daar blijft me ineens 'n
reserseur stijf staan loeren op ons. 'k Zeg
tegen Sam: weet je wat ie denkt, die rus?
Dat we bij die brandkastenmaker 'n kassie
willen krake voor onze effecten
Nou dan. Sam, Snok en ik zijn toen door 't
hartelijke praten over en weer goede vrien
den geworden, want uit al die roezemoes van
't openlijke leven als kranteman, vond ik 't
er eerlijk gezegd zoo menschelijk vertrouwd
in hun keetje. Elk oogenblik, dat ik in de
buurt kwam, liep ik in die dagen bij hen op,
zoodat de vrouwen in 't slop me al kenden;
alleen nog maar nieuwsgierig, niet vijandig
meer, naar me keken. Ik hield 't ervoor, dat
ze een of ander oompiot vermoedden: dat ik
met de inbrekers in ruste aan 't valsche mun
ten was, of zoowat. Want één buurvrouw,
wier man wegens zakkenrollerij zat, knip
oogde me telkens toe in stille verstandhou
ding, zoo van: Ja, ouwe jonge, jij ziet er nou
wel zoo'n beetje onnoozel als 'n heertje uit,
maar je hoort er toch stiekem bij, bij ons
gild. 'k Heb jou al lang in de smieze.
Snok en Sam wisten trouwens heel goed,
waarvoor ik kwam. Snok, die pienterder,
minder versuft en versukkeld was dan Sam
met zijn eeuwige asthma, heeft 't aan Sam
uitgelegd. „Da's 'n broodschrijver" zei hij
en dat benne net zoo goed gesjochte jon-
ges. Hard ploetere met d'r hoofd en van
cente arremoeiïg. Ik zou d'r wel zalig voor
passen om voor zoo'n schijntje maar aldoor
me harsings uit te prakkezeere. Want, zie je
Sam, jij kan nou niet leze, maar ik heb in me
jonge jare zuk soort boeke over dieve, moor
denaars en roovers verslönde. En daar stane
wat 'n woorde met de pen geschrevé. Mot
allegaar toch maar eerst in 'n schrijfboekie
komme. Gaan d'r maar voor zitte. En de
grooste toer is, om dat alles an mekaar te
passé Nou, en dat wil die man nou alles
haarfijn hoore van ons".
Ze hebben er lang en breed over gepraat.
Affijn, en ze wouwe 't mijn dan allegaar wel
's effetief vertelle, omdat ze me nog wel 'n
fideele knul vonde en niet groosch ook. Zie
je, maar daar kwam wat in kijken, in alle
bei die boosdoeners-levens! Want er waren
er geen twee andere inbrekers in heel Rot
terdam, maar ik zoo'n schrikkelijk ergen
roman van kon opstellen. Sam was al-
leenig bang, dat 'k er hun toch schuin op zou
ankijke als ik er alles van wist. Maar Snok
wou liever zeggen, dat zukke levens voor
'n broodschrijver bar veel waard waren
Affijn, anders namme ze allebei d'r ver
halen lauwweg mee in d'r kist. Sam pleit
te: ik most er toch óók van bikkeEn met
zoo'n paar ongelukkige guldes van mijn, wat
schoten zullie daar nóg mee op? Zijn hart
was goed genog geweest, om me de vorige
maal dien riksdaalder werom te geven. Maar
Snok had gezeid: „jö, we hebbe zelf geen
spie meer voor brood". Nou, en Sam wou me
feitelijk er ook niet mee affronteedere. Toen
hadden ze er 'n half pond krul van achttien
cente voor gekocht, en olie, en nog wat witte
zeep in voorraad voor de lorrenwasch
Gisteren hadden ze as heere ervan ge
schranst. Jammer, dat ik niet net was komme
oploope, dan had 'k nog 's mee kunne smul-
le: aardappels, peentjes en 'n runderlappie.
Nou! As Sam 't altijd kon hebbe, zooas Snok
't klaar kon make, dan zat is nou al met 'n
buik as 'n bierton. Want die man was twee
maal vier jaar kok geweest in de bajes van
wege z'n goeie gedrag.
Maar van d'r onsie koffie hadden ze nog 'n
heel snuifie bewaard om nou met mij 'n fijn
bakkie te doen. De ketel hing over 't spaan
dervuurtje op- de kachelplaat te pruttelen.
Werd nu en dan nog 's extra technisch om-
geschud ter eere van 't bezoek. En toen ging
Snok ermee over de kommen, waar ie 't
drabbige vocht hoog uit de tuit in liet plen-
sen. In Sam 's mok deed ie 'n scheppie sui
ker: dat was erg goed voor z'n benauwden
borst.
Met beide handen vertrouwelijk om de
warme bakkies zaten we 'n poos behagelijk
zwijgend te slurpen En toen begon Sam,
die z'n jeugdherinnering had zitten vergaren,
mij, kortademig en telkens door hoestbuien
onderbroken, het drama van zijn leven te
vertellen als een biecht, tot tranen toe
ontroerd van berouw, omdat hij telkens toch
nog weer 'n stommigheid uitgehaald had bij
z'n best overlegde inbraken, waardoor de
russen hem opnieuw hadden kunnen snor
ren en ingesohut.
(Nadruk verboden).
