DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Regeering-Negrin vervangen door
„nationalen verdedigingsraad".
No. 55 Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Mislukte poging tot opstand te
Cartagena.
Besteiro voorzitter van den raad.
Maandag 6 Maart 1939
Kroning van den Paus ten
aanschouwe van de
menigte.
Kabinetscrisis in België
duurt voort.
Gafencu te Warschau.
Toespraak van Beek.
De S. F. I. O. congresseert.
Motie-Blum kreeg de
meerderheid.
„Vrije keus door vrije
menschen."
Roosevelt over de voordeelen
der democratie.
De algemeene toestand.
Galen ca ie Warschau.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door Set gebeele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
Directeur; C. KRAK.
Union Radio te Madrid heeft gister
avond het volgende bericht omgeroepen:
Zoojuist is een nationale verdedigings
raad gevormd. Deze raad is in de
plaats getreden van de regeering onder
voorzitterschap van Negrin. Hij bestaat
- uit generaal Segismundo Casado als
vertegenwoordiger van het volksleger,
Julian Besteiro, Carillo, Miguel San
Andrez Marin, Eduardo Vals en Gon-
zales.
Casado heeft voor de microfoon een korte
toespraak gehouden, waarin hij o.m. zeide:
Wij zullen verzet blijven bieden zoolang
wij geen eervollen vrede kunnen sluiten.
Het Spaansche volk strijdt vöor zijn onaf
hankelijkheid en zal tegenstand bieden zoo
lang het geen vrede wordt aangeboden.
Hij eindigde met de woorden: „Of vrede
voor de Spanjaarden, of strijd tot den dood.
Spanjaarden, leve de republiek, leve
Spanje".
Union-Radio heeft een manifest van den
nationalen verdedigingsraad uitgezonden,
waarin o.a. gezegd wordt:
„Arbeiders, Spanjaarden, anti-fascistische
volkeren, het oogenblik is gekomen, dat gij
de geheele waarheid moet weten. De toe
stand, waarin wij ons bevinden, laat geen
wachten toe. De rëgeering Negrin heeft
blijken gegeven van duidelijke onmacht. De
ernst van het oogenblik noodzaakt ons niet
langer dit handjevol mannen te gehoor
zamen, in wie niemand meer vertrouwen
heeft. Wij verlangen dan ook, dat gij geheel
Uw plicht vervult. Wij kunnen niet dulden,
dat enkele bevoorrechten rustig hun vlucht
voorbereiden en zich op hun gemak naar
't buitenland begeven. Negrin heeft gezegd:
,Of wij zullen ons allen in veiligheid
brengen of wij zullen tesamen ondergaan.
Welnu, laat het zoo zijn. Wij zullen het
einde onzer krachten verzet blijven bieden.
Spanjaarden, leve Spanje".
De verdedigingsraad is als volgt samen
gesteld:
Kolonel Casado, commandant van het
centrale leger, vertegenwoordiger van het
volksleger, Julian Besteiro, oud-voorzitter
van de Cortes, socialist, Wenceslao Carillo,
vertegenwoordiger van de U. G. T., Miguel
San Andres, vertegenwoordiger van de
links-republikeinen, Eduardo Vals, verte
genwoordiger van de C. N. T. en Andres
Gonzales Marin, eveneens C. N. T.
In een radiorede verklaarde Besteiro, dat
de regeering na de bezetting van Barcelona
langen tijd in Frankrijk heeft rondgedoold.
„De waarheid is, aldus Besteiro, dat toen de
ministers besloten naar Spanje terug te
keeren, zij als autoriteiten elk prestige mis
ten, welke noodzakelijk waren om het
moeilijke vraagstuk, waarvoor zij geplaatst
waren, op te lossen. Door de afwezigheid
van Azana, meer nog dan door zijn aftreden,
heeft de regeering ieder gezag verloren. De
regeering van Negrin had noch de goed
keuring van den president, noch van het
land. Toch ging zij voort zich te onderwer
pen aan bevelen, welke van het buitenland
kwamen met volkomen onverschilligheid
Voor de eer der republiek.
In dit ernstige oogenblik vragen wij de
macht van de wettige republiek te steunen,
welke niet anders is dan de militaire
macht".
Vervolgens sprak kolonel Casado, die de
rang van generaal, welke Negrin hem heeft
aangeboden, niet heeft aanvaard.
Deze verklaarde, dat men niet voor een
buitenlandsehe zaak wil strijden. Alleen
voor een vaderland, vrij van alle buiten
landsehe invloed, zal worden gestreden.
Gekozen moet worden tusschen een vrucht
bare vrijheid of een vernielenden oorlog in
dienst van de imperialistische mogendheden.
Alleen het belang van Spanje is doorslag
gevend. Of vrede voor Spanje, of strijd to
den dood.
Mislukte poging tot opstand.
De zender in Cartagena, tot dusverre in
republikeinsche handen, heeft gistermorgen
volgens het Duitsche Nieuwsbureau, plotse
ling bekend gemaakt, dat „een groot nee
der eenheden van de republikeinsche vloo
in opstand was gekomen tegen het repu
blikeinsche bewind", om zich aan te slui en
bij generaal Franco. De spr. riep de bevo -
king van Cartagena op, zich aan te slui en
bij den opstand en zich terstond aan te me -
den aan de marinekazernes. De uitzending
besloot met het lied van de Falanx en de
leus: Arriba Espana.
Juan Negrin.
Even over tien uur deelde de zender
mede, dat de kustartillerie zich had aange
sloten bij den opstand en een ultimatum
had gericht tot alle nog niet aan den opstand
deelnemende schepen om de witte vlag te
hijschen, anders zouden de batterijen
vuren. Korten tijd later deelde de zender
mee, dat de in garnizoen liggende marine
strijdkrachten en eenige eenheden met de
bevolking der stad tegen het republikein
sche bewind in opstand waren gekomen.
Met de kustartillerie zouden ook de beide
kustforten Galeras Moros en San Julian
zich bij de opstandige beweging hebben
aangesloten.
Om half twaalf deelde de zender van
Cartagena echter mede, dat de zender
weer in het bezit van de republikeinsche
overheid was. Republikeinsche strijd
krachten hadden de stad weer bezet en
reeds zuiveringsacties ondernomen.
Uit Barcelona meldde gisteren het Duit
sche Nieuwsbureau: „Op de berichten, dat
in Cartagena een deel der republikeinsche
vloot en de bevolking in opstand waren
gekomen tegen de republikeinsche overheid,
zijn eenheden der rechtsche oorlogsvloot uit
Cadiz uitgeloopen in de richting van Carta
gena. Naar in Barcelona wordt vernomen,
zou het vanmorgen op het voornaamste plein
in Cartagena tot geestdriftige bet'oogingen
gekomen zijn voor het rechtsche Spanje".
Het D. N. B. veegde hieraan toe: „Car
tagena is, zooals men weet, de eerste oor
logshaven van het republikeinsche Spanje,
waar de geheele republikeinsche vloot bij-
eenligt. Verscheidene republikeinsche krui
sers zouden getracht hebben de haven te
verlaten".
Volgens radio-Nacional zou'de vloot zelfs
gevlucht zijn naar het buitenland. Waar
schijnlijk werd dit bericht gelanceerd om de
aansporing tot overgave tot de rëgeerings-
troepen kracht bij te zetten.
Vliegtuigen te Oran.
Op het vliegveld Lasenia bij Oran zijn
gistermiddag vier Spaansche militaire vlieg
tuigen geland, welke uit Cartagena kwamen.
Aan boord bevonden zich omstreeks dertig
officieren en minderen, die door dé mili
taire autoriteiten onder bewaking werden
gesteld. Men neemt aan, dat het' vlieg
tuigen zijn, welke bij muiterij te Cartagena
betrokken zijn geweest, doch de militaire
autoriteiten zijn zeer spaarzaam in het ver
strekken van inlichtingen.
Opstand reeds onderdrukt.
Gisteravond werd te Madrid officieel
medegedeeld, dat gisterochtend een op
stand onder de militaire strijdkrachten
te Cartagena is onderdrukt. De verkla
ring der regeering-Negrin zegt, dat de
opstand snél en volkomen is onder
drukt, en dat de stad thans geheel in
handen der regeering is.
In de officieele mededeeling omtrent den
opstand te Cartagena wordt nog gezegd, dat
de muiters onmiddellijk terecht zullen staan.
Havas meldt nog, dat de telefonische ver
bindingen tusschen Madrid en Cartagena
gisteravond nog zeer moeilijk waren en dat
het mogelijk was, in de hoofdstad nauw
keurige inlichtingen te verkrijgen omtrent
den omvang van de muiterij. Volgens de
officieele mededeeling schijnt de beweging
echter van op zichzelf staande elementen te
zijn uitgegaan.
PRIJS PER GEWONE AD VER TENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0 25, groofe
contracten rabat Groote letters naar nlaatsraimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telei 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
De paus zal gekroond worden op
het balkon van de St. Pieter, de
loggia der zegeningen, ten aanschouwe
van een groote menigte, in plaats van
in de kathedraal, zooals het geval is
geweest met de sedert 1870 gekroonde
pausen. De troon zal op het midden
balkon worden geplaatst..
Deze maatregel is genomen omdat in
den Sint Pieter slechts 50.000 menschen
een plaats kunnen vinden, terwijl vele
tienduizenden den wensch te kennen heb
ben gegeven de kroning te willen bijwonen.
Bovendien is genoemde loggia juist voor
dit doel door Bramante gebouwd.
Gisteren is de paus, op weg naar de
Sixtijnsche kapel, waar hij de hulde der
kardinalen in ontvangst heeft genomen,
op de trappen uitgegleden. Hij heeft daar
bij zijn rechter elleboog bezeerd.
Na de plechtigheid heeft dr. Galeazzi
hem onderzocht. Hij heeft medegedeeld,
dat de elleboog licht gekneusd was.
De benoeming van den nieuwen kardi
naal-staatssecretaris is eerst over enkele
dagen te verwachten. In welingelichte
kringen verklaart men, dat de nieuwe
staatssecretaris een kardinaal met een
diplomatieken loopbaan zal zijn.
De gisteravond gehouden Belgische
kabinetsraad, die pas om 11 uur was
begonnen, is om 1 uur vannacht ge
ëindigd.
Pierlot heeft gisteren voor de pers de
volgende verklaring afgelegd:
„Wij hebben in den loop dezer lang
durige besprekingen tezamen, in een geest
van samenwerking, gezocht naar de mid
delen om de tegenwoordige moeilijk
heden te boven te komen. Morgenochtend
zal de gedachtenwisseling worden voort
gezet door twee beperkte commissies, wel
ke gevormd zullen worden. Eventueel zal
morgenmiddag een kabinetsraad worden
gehouden op een nog niet vastgesteld
uur".
Op een vraag heeft Pierlot geantwoord,
dat hij voor heden nog geen audiëntie bij
den koning had aangevraagd.
Volgens de geruchten, welke de ronde
doen, hebben de ministers de mogelijkheid
en de wenschelijkheid van ontbinding der
kamers overwogen. De katholieken heb
ben in beginsel de vorming van een socia-
listisch-katholiek kabinet aanvaard.
Liberalen vergaderen.
De nationale raad der liberale partij
heeft een motie aangenomen, welke zon
der voorbehoud de houding van haar
leiders goedkeurt.
Gisteren heeft maarschalk Smigly Rydz
op het koninklijk slot te Warschau, in
bijzijn van leden der Poolsche regeering,
een noenmaal aangeboden aan den Roe-
meenschen minister van buitenlandsehe
zaken Gafenco, die op het oogenblik een
bezoek aan Warschau brengt.
De Roemeensche minister van buiten
landsehe zaken Gafenco heeft gisteren
den Bulgaarschen gezant te Warschau
ontvangen. Deze ontvangst heeft in poli
tieke kringen te Warschau sterk de aan
dacht getrokken.
Gisteravond werd in de Roemeensche
ambassade een diner gegeven, waaraan
o.a. de Poolsche minister van buitenland
sehe zaken Beek aanzat.
Beek verklaarde o. m.: uw bezoek aan
Warschau wordt door de Poolsche regee
ring en de Poolsche openbare meening
met levendige voldoening begroet. Dit is
te verklaren uit het onveranderlijke be
lang, dat wij toekennen aan onze bondge
nootschappelijke betrekkingen, uit de
waarde welke een directe uitwisseling van
gedachten heeft in een tijdvak, dat zoo
bezet is met gebeurtenissen, doch ten
slotte uit het feit, dat wij ten uwent steeds
de zelfde positieve houding ten aanzien
van een Poolsch-Roemeensche samenwer
king als gij hier te Warschau vindt, heb
ben ontmoet.
In zijn antwoord zeide Gafenco o. m.,
dat hij er zeker van was, dat het gemak
kelijk zal vallen bij de besprekingen, on
danks verschillende gebeurtenissen, wel
ke de omstandigheden diepgaand zullen
wijzigen, internationale gedachten, poli
tieke methoden en vaste onveranderlijke
wetten van vriendschap vast te stellen.
De stemming in het congres van de Fran-
sche socialistische partij over de binnenland-
sche politiek heeft het volgende resultaat
geleverd: 6.704 stemmen werden uitgebracht
voor de motie, welke tegen de regeering is
gericht en waarin wordt voorgesteld over te
gaan tot een hergroepeeren van de parle
mentaire fracties. Tegen deze motie werden
470 stemmen uitgebracht.
Bij de stemming over het amendement, dat
voorstelt over te gaan tot eenheid van actie
met de communisten, werden 3.300 stemmen
uitgebracht tegen deze eenheid en 1.287 voor
de eenheid. 2.642 onthielden zich van stem
ming.
Wat betreft de buitenlandsehe politiek
kreeg de motie, ingediend door Aurió-Lebas,
die de richting Blum-Zyromski vertegen
woordigen, in welke motie werd voorgesteld
een politiek van tegenstand te voeren, 4.018
stemimen, terwijl de door Paul Faure-Spinas-
se ingediende motie, waarin een politiek van
verzoening wordt voorgesteld en direct con
tact met de totalitaire staten niet wordt uit
gesloten, 3.040 stemmen behaalde.
Ter gelegenheid van het 150-jarig
bestaan van het congres heeft presi
dent Roosevelt Zaterdag een toespraak
gehouden, waarin hij de geschiedenis
van het congres uiteen zette en wees
op de voordeelen van de democratie,
welke de Amerikanen genieten boven
andere volken, welke onder „per
soonlijk bewind" leven.
Spreker wees er op, dat de democrati
sche regeeringsvorm tamelijk nieuw is en
tezamen met andere democratieën willen
de Vereenigde Staten de meening, dat de
democratie is uitgeput niet steunen, noch
toestaan, dat men teurgkeert tot een re
geeringsvorm, welke reeds voor tweedui
zend jaar zijn tirannie en wankelheid
heeft bewezen.
In de Amerikaansche grondwet ligt een
diepe kloof tusschen de democratie en
het „persoonlijk bewind" zooals dit de
laatste jaren tot uiting is gekomen. De
jury-rechtbank wie vergelijkt hier niet
dit gezegende recht van den Amerikaan
met de processen, welke onlangs de „justi
tie" van de middeleeuwen hebben doen
herleven?
Het in beslag nemen van particulier
bezit zonder compensatie wil men zijn
garantie hietregen opgeven na de gebeur
tenissen van de laatste jaren? Het recht
veilig te zijn tegen zonder bevel verrichten
van huiszoeking en arresteeren vrijheid
van vergaderen en het recht van petitie
dit recht is zeer groot.
De vrijheid van spreken ook dit is
niet aangetast
Vrijheid van drukpers niemand ge
looft, dat dit zou worden gekort of wordt
bedreigd.
Vrijheid van godsdienst zullen we
hen, die thans den godsdienst vervolgen
aanmoedigen?
Het antwoord op dit alles is: „Neen".
Niet alleen voor vrijheid van godsdienst
strijdt dit land met alle vreedzame midde
len, we gelooven ook in andere vrijheden,
welke samengaan met de rechten van
vrije keus door vrije mensclfen. Dit betee-
kent constitutioneele democratie.
Lambeth Walk verboden! - De autori
teiten van Saksen (D.) hebben in deze pro
vincie het dansen van de Lambeth Walk en
Swing verboden, alsmede alle andere dan
sen, welke zijn gemaakt op door Joodsche
musici gecomponeerde muziek..
Mare Aubert terechtgesteld. - Vanoch
tend te vijf minuten voor zes is de Fransche
luitenant ter zeer Mare Aubert van den tot-
pedojager „Vauquelin", die wegens spion-
nage ter dood veroordeeld was, gefusilleerd.
Zie verder Buitenland pag. 4, 2e blad.
De neiging van Polen, zich weer aan te
sluiten bij de Westelijke mogendheden en
de kleine Entente is onmiskenbaar. Een
van de symptomen van Polens tegen
Duitschland gerichte politiek is het bezoek,
dat de Roemeensche minister van buiten
landsehe zaken Gafencu op het oogenblik
aan Warschau brengt.
Naar verluidt zal door Beek en Gafencu
in de eerste plaats gesproken worden over
het bestaande militaire bondgenootschap
tusschen de beide landen. Dit heeft be
trekking op een mogelijken aanval door de
Ussr, ofschoon het niet bekend is of
sedert de enderteekening in 1826 geheime
annexen toegevoegd zijn.
Het lijkt ons niet onmogelijk, dat dit
bondgenootschap ook goede diensten kan
bewijzen bij een aanval vanuit het Westen,
met name van Duitschland een moge
lijkheid, die op het oogenblik ernstig onder
oogen wordt gezien. Het gevaar van de
Oostzijde wordt minder dreigend geacht.
Vandaar, dat, volgens gewoonlijk betrouw
bare bron ook gesproken zal worden over
nauwere economische betrekkingen van
beide landen met Rusland.
Het tweede belangrijke punt zal zijn een
Poolsch aanbod tot bemiddeling tusschen
Hongarije en Roemenië. Wanneer de Roe-
theensche kwestie weer ter sprake komt
zal de Roemeensche minister naar ver
wacht wordt, even standvastig zijn als
koning Carol, toen hij door Beek in No
vember j.1. bezocht werd. Tevens verluidt,
dat Roemenië zijn bondgenoot Tsjecho-
Slowakije niet wil teleur stellen en boven
dien ongaarne de mogelijkheid ziet van
nog 70 mijl Hongaarsche grens tegenover
zich. Andere onderwerpen op de agenda
zijn naar verluidt de recente Balkancon
ferentie, het bezoek van Giano aan War
schau, het Joodsche probleem en den
wederzijdschen handel en het transito.
Zou er ook over de crisis in Tsjecho-
Slowakije gesproken worden?
Hongaarsche politieke kringen vol
gen met veel aandacht de ernstige moei
lijkheden, die sinds eenigen tijd bestaan
tusschen de Slowaaksche regeering en de
regeering te Praag. Hoewel officieele
kringen een volledig stilzwijgen bewaren,
en weigeren de arbitrage van Weenen in
dit verband te betrekken, verbergt men in
sommige kringen de hoop niet, welke door
een nieuwe crisis in Tsjecho-Sowakije zou
ontstaan.-
Inderdaad blijft de kwestie van de
Karpathische Oekraine en de verwerkelij
king van een gemeenschappelijke Hon-
gaarsch-Poolsche grens, ondanks het of
ficieele wachtwoord, dat daar niet over
gesproken mag worden, steeds op den
voorgrond van de Hongaarsche gedachten.
Het Hongaarsche telegraafagentschap
publiceert alarmeerende berichten over
den toestand in de Karpathische Oekraine:
„De gewelddadigheid in de Oekraine heeft
zoo'n omvang aangenomen, dat Tsjechen
zelf gedwongen zijn hun bescherming te
geven aan de Hongaren en Klein-Russen".
Een ander telegram uit Ungvar meldt, dat
280 jonge Tsjecho-Slowaaksche soldaten
naar Hongarije zijn gevlucht.
De bladen publiceeren sensationeele be
richten over den toestand in Tsjecho-
Slowakije.
Rijksminister Göbbels heeft bij de ope
ning van de voorjaarsbeurs te Leipzig een
redevoering uitgesproken, waarin hij
o.m. het volgende heeft gezegd: „Economie
en macht zijn in het leven van een volk
twee dingen, die elkander moeten aanvul
len, wanneer dit volk niet de vrijheid en
de mogelijkheid tot ontwikkeling van zijn
huishouding wil laten varen, tegelijk met
zijn macht. Deze overwegingen hebben een
te klemmender waarde voor Duitschand,
daar, zooals men weet het Duitsche volk
zich in een nauwer beperkten situatie be-
virdt dan welk ander Europeesch volk
ook.
De schaarschte wordt verklaard niet
door het feit, dat wij niet voldoende ijver,
intelligentie en activiteit hebben ontplooid
om daarin te voorzien, maar alleen omdat
bij de verdeeling der rijkdommen en
goederen dezer aarde het Duitsche volk
zijn deel niet heeft gevonden. Het wordt
gerangschikt onder de volken, die men de
n iet-bezittende noemt.
Daarom hebben de leiders van den
Duitschen staat, die de verplichting heb
ben voor deze beslissende kwestie in ons
nationale leven een bevredigende oplos
sing te vinden, zich gedwongen gezien,
juist met het oog op bekrompenheid in
onzen economischen toestand, een reeks
inpopulaiie maatregelen te nemen, die te
noodzakelijker waren en onvermijdelijker
naarmate de economische toestand van het
land moeilijker was."
Eén niet inpoplaire maatregel ont
brak tot nu toe in die reeks: het vervan
gen der huidige „oorlogseconomie" door
een meer normaal economisch systeem.
Duidelijk is, dat Duitschland geen aanval
van welk land ook te vreezen heeft.
Het schijnt dan ook voor een belangrijk
deel de niet-rendabele bewapeningspolitiek
te zijn, die het land voor de enorme moei
lijkheden plaatst, waarover Göbbels
spreekt.
En Duitschland heeft ze'f de mogelijk
heid daar verandering in te brengen,
