DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Generaal Miaja leider der Spaansche regeering. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door Set geheele Rijk 2,50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0 25, groote contracten rabat Groote letters naar olaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h, HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef 3320, redactie 3330. No. 56 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Negrin en Del Vayo te Toulouse aangekomen. Manifest van Casado. Manifest van Casado. De algemeene toestand. Belgische parlement ontbonden. 2 April verkiezingen. Brief van koning Leopold. Het lot van België in handen van de Beigen. ALKMAARSCHE COURANT Union Radio Madrid meldde gister avond de vorming van een regeering van nationale verdediging onder voor zitterschap van generaal Miaja. De na tionale defensieraad is gisterochtend opnieuw bijeen geweest. De persoon lijkheden, die er deel van uitmaken zijn achtereenvolgens aangekomen om te spreken met Miaja, die 's ochtends te Madrid was aangekomen. De radiozender heeft ook medegedeeld, dat de vroegere regeering van Negrin thans verspreid is. Eenige leden, o.m. Gonzalez fena, minister van justitie, komen te Madrid, terwijl anderen zich in de provin- ,cie hebben gevestigd. Om half acht gisteravond is medegedeeld dat de nationale verdedigingsraad bijeen is gekomen. Tijdens de zitting werden de ont vangen adhaesiebetuigingen bestudeerd. De raad zal de orde en veiligheid handhaven met alle te zijner beschikking staande mid delen. Per radio zijn berichten verspreid van den nationalen defensieraad waarin o.a ■wordt verklaard: De samenstelling van den nationalen defensieraad, heeft in de eerste plaats gediend tot het oplossen van de situatie, welke de persoonlijke anti-Spaan- sche politiek van dr. Negrin te Murcia en Carthagena heeft doen ontstaan. Het gar nizoen in de beide plaatsen en de republi- keinsche vlootvoogd hebben zich onvoor waardelijk in dienst gesteld van den natio nalen verdedigingsraad. Te Madrid heerscht, volgens Havas, de grootste kalmte. De toestand is normaal. Per radio is medegedeeld, dat de regeering- Negrin zich telegrafisch in verbinding ge steld heeft met Martinez Barrio en haar ontslag heeft ingediend. De chef van den staf van het centrale leger, generaal Matallana, die Zondag een onderhoud met de leden der regeering- Negrin heeft gehad ten huize van Negrin in de provincie Alicante, is vertrokken naar Madrid, waar hij door den verdedi gingsraad zal worden ontvangen. Intusschen ontvangt de raad nog steeds blijken van instemming. Onder meer heb ben verscheidene leiders der communisti sche partij en de vloot te Carthagena hun adhaesie betuigd. Een officieel communiqué, dat door den bevelvoerenden generaal is onderteekend, verklaart, dat in geheel republikeinsch Spanje volledige rust en orde heerschen. Radio Cordova heeft gistermiddag een oproep gericht tot de militiesoldaten, die dienen in de vijandelijke gelederen en hen aangespoord „in opstand te komen tegen de verraderlijke leiders" en niet te schieten „op broeders". Majoor Medrano, die het bevel voert over de 33ste divisie van het vierde legercorps, een anarchist, is benoemd tot gedelegeerde voor pers en propaganda ter vervanging van den communist Montiel. Hoe de verdedigingsraad gevormd werd. Het openbaar welzijn en een eervolle vrede, aldus luiden de doeleinden van de beweging, die Zondag geleid heeft tot de instelling van den nationalen ver dedigingsraad. De beweging wordt vol gens Havas gekenmerkt door haar .onderstreept nationale karakter. Zij verzet zich tegen de communistische overheersching en de persoonlijke re geering van Negrin. De openbare meening in Spanje en \oo.- al te Madrid leek geen herhaling van eten nederlaag en den uittocht van Catalonie willen aanvaarden, te meer, daar de om standigheden nog veel rampspoediger sc e nen. Deze toestand der openbare meening en de gelijkheid van opvattingen ussc en de beroepsmilitairen, de politici en de man nen der arbeidsorganisaties, hadden eng- volge, dat de mannen van goeden w zi groepeerden rondom twee markan e p soonlijkheden, n.1. kolonel Casado en teiro, den oud-voorzitter van de Cortes en een zeer invloedrijk lid van de socla_ tische partij. De noodzakelijkheid e niet uit te leveren aan het gebrek aan voor- Miaja ziening of aan paniek tengevolge van den militairen nederlaag, bracht de toestand in handen van de militairen. De beweging was er niet in geslaagd op gang te komen in de interim-periode, toen de centrale zone en het zuiden geen ver binding hadden met de regeering van Negrin. In 't geheim was het consigne sinds lang aan allen gegeven. Het consigne werd samengevat in deze woorden: „ieder op zijn post voor de onafhankelijkheid van Span je". Het consigne werd opgevolgd in de mi litaire en civiele kringen, die een krachtige vastbradenheid toonden om zich met alle middelen te verzetten tegen wijzigingen in de posten. De regeering hield niet voldoende rekening met dezen geestestoestand. In ge breke ten aanzien van de legaliteit na het aftreden van Azana, wilde Negrin met ge weld zijn gezag opleggen met steun van de militaire leiders van het Catalaansche leger, die teruggekeerd waren naar de centrale zone. Een krachtige beweging werd ter stond ontketend. De beweging wordt ge kenmerkt door de verscheidenheid van de samenstellende elementen, militaire lei ders, militante personen der vrijheidsbe weging en vertegenwoordigers van alle an dere organisaties of politieke partijen. De weerstand en de militaire organisatie blij ven de wezenlijke elementen voor de be scherming van allen. Alle noodzakelijke pogingen zullen in het werk worden gesteid om een eervollen vrede te krijgen met als voortdurende gedachte de toekomst van het Spaansche volk. Generaal Casado, vertegenwoordiger van het volksleger in den nieuw gevormden republikeinschen defensieraad, heeft een manifest gericht tot de „Spanjaarden in de loopgraven". Dit manifest eindigt als volgt: De teerling is geworpen. Het hangt alleen van ons af om door onzen wil uit deze moeilijke impasse te geraken. Spanjaarden, kiest tusschen vrede ten gunste van Spanje of oorlog in dienst van imperialistischen waanzin. In onze zone zijn geen vreemde lingen. Opdat de aard van onzen strijd kwaadwilligen lieden geen recht geeft twij fel te voeden, hebben wij zelfs een einde gemaakt aan de hulp, die eenige mannen uit verschillend landen ons hadden willen brengen. Wij hebben de interventie gewei gerd van iederen staat, welken ook. Er zijn slechts Spanjaarden in ons leger. Ziet slechts het belang van ons vaderland, Spanje, dat is het eenige, wat van belang is, het eenige streven, dat wij wettig kun nen hebben. Onze strijd zal niet eindigen, zoolang de onafhankelijkheid van Spanje niet zal zijn verzekerd. Het Spaansche volk zal de wapens slechts neerleggen, wanneer het een waarborg zal hebben voor een vrede zonder misdaden. Vestigt dien vrede. Niet alleen uit eigen naam spreek ik tot u; ik spreek tot u uit naam van een millioen mannen, die gemobiliseerd zijn om oorlog te voeren zonder een stelling te hebben, waarop zij kunnen terugtrekken en die be reid zijn tot den dood te strijden om een vrede te verkrijgen, die de onafhankelijk heid van Spanje zal verzekeren en zal ver mijden, dat ons land verdronken wordt in een zee van bloed, haat en vervolgingen, teneinde te bereiken, dat Spanje eindelijk, ten voordeele van talrijke generaties, be vrijd word van vreemde overheersching, gewelddadigheid en dwaling. Niet wij, maar gij hebt den vrede in handen, die noodig is, opdat Spanje weer zichzelf kan worden en opdat er een eind zal komen aan den bloedigen oorlog, die het bloedeloos maakt en die het in dienst zou stellen van den overweldiger. Kiest, maar weet, dat wan neer gij voortgaat den oorlog te voeren, gij ons heldhaftig moreel van strijders onver zoenlijk als het staal der bajonetten zult vinden. Of vrede voor Spanje of strijd tot den dood. Wij hebben voor elk dezer keuzen een standpunt bepaald als vrije, onafhankelijke Spanjaarden, die ons geweten niet willen belasten met de verantwoordelijkheid voor de vernieling van ons vaderland. Spanjaar den, leve de Spaansche republiek. Martinez Barrio aan de zijde van de junta. De voorzitter van de Cortes, Martinez Barrio, die op het oogenblik te Parijs ver blijft, heeft een vertegenwoordiger van Havas medegedeeld, dat hij het volkomen eens is met den verdedigingsraad te Madrid, hoewel hij er op het oogenblik in het geheel geen contact mee heeft. Hij verheelde niet zijn voldoening over den terugkeer van Miaja te Madrid en zeide: Dat is een man, die zich met Franco kan verstaan om den vrede in Spanje te herstellen. Ik heb Azana dat verscheidene malen gezegd. Wat nu onze houding betreft jegens degenen, die in verzet zijn gekomen tegen de regeering- Negrin, ik moet zeggen, dat wij den wensch naar beëindiging der vijandelijkheden vol komen deelen. Ik kan nu wel vertellen, dat op 3 Maart de permanente deputatie der Cortes bijeengekomen is en besloten heeft Negrin een nota te zenden, waarin gezegd werd, dat ik het presidentschap slechts wilde aanvaarden in overeenstemming met de Cortes en de deputatie. De deputatie heeft Negrin nog een twee' de nota gezonden, waarin zij verklaarde tot medewerking aan den politieken arbeid van den premier bereid te zijn, op voorwaarde, dat het slechts de bedoeling was den be- staanden toestand in Spanje te liquideeren met zoo weinig mogelijk offers en schade. Onze houding is dus zeer duidelijk en het is mogelijk, dat het bekend worden van deze nota te Madrid heeft geleid tot een staats greep, die Spanje den vrede moet brengen. Franco's houding. Ten aanzien van den nieuwen toestand die in de laatste 24 uur in republikeinsch Spanje is ontstaan, bewaart de regeering te Burgos een volstrekte reserve, aldus Ste- fani. De gedragslijn der regeering te Burgos is reeds menigmaal door Franco uiteenge zet: „voortzetting van den strijd tegen de rooden tot de onvoorwaardelijke overgave". De militaire machinerie van Franco is al ge reed. Het is aan het bemind te Madrid de werkelijke bedoeling tot uitdrukking te brengen om het republikeinsche Spanje nieuw lijden te besparen. Het nieuwe be wind te Madrid heeft reeds erkend, dat het republikeinsche Spanje het spel verloren heeft. De vlucht van Negrin. Negrin en Del Vayo zijn met hun parti culiere secretarissen gisteravond in een Spaansch luchtpostvliegtuig aangekomen op het vliegveld Francazal bij Toulouse. Zij begaven zich per auto naar Toulouse, waar zij hun. intrek namen in het Grand Hotel de La Ville. Even later daalde een tweede vliegtuig op het vliegveld te Toulouse. In het toestel bevonden zich Gonzalez Pena, minister van justitie, Velaz Onate, minister van arbeid, Bilbao Hospitaiet, minister zonder porte feuille, Giner de Los Rios, minister voor het transportwezen, Segundo Blanco, mi nister van openbaar onderwijs, Poalina Gomez, minister van binnenlandsche zaken, Sanchez Arque Manoel, ondersecretaris voor de propaganda, Puce Alvarez Joseph, on derstaatssecretaris voor de openbare ge zondheid en verschillende hooge function- narissen der voornaamste ministeries der vroegere regeering van Negrin. Op hem gestelde vragen antwoordde Ne grin, dat hij „te zijner tijd zou spreken". Hij begaf zich onmiddellijk naar zijn hotel, in afwachting van den trein naar Parijs, die om 23 uur 19 zou vertrekken. Hij zou met zijn metgezellen met dezen trein naar Parijs gaan. Miaja wil vrede. Ter gelegenheid van de vorming der nieu we linksche regeering heeft Miaja een radiorede gehouden, waarin hij o.a. zeide: Belgisch parlement is ontbonden. De kogel is door de kerk, zegt de Brus- selsche correspondent van het Hbid. Gistermiddag om 5 uur heeft koning Leopold het decreet 'betreffende de ont binding van de Kamers onderteekend. Twee beperkte ministerieele comité's, een politiek en een financiëel, hadden gisteren den geheelen voormiddag getracht een basis voor samenwerking tusschen katholieken en socialisten te vinden, doch dit scheen niet mogelijk. De Algemeene Raad van de Belgische Werklieden Partij, die eveneens gistermorgen vergaderde, heeft zich nog eens met nadruk uitgespro ken tegen iedere deflatie-politiek en daar mede was de laatste mogelijkheid om de regeeringscrisis op te lossen, in rook ver vlogen. Om vier uur kwam de afgetreden regee ring-Pierlot opnieuw in voltalligen kabi netsraad bijeen. Dê bespreking vergde dit maal niet veel tijd. Minister-president Pier lot constateerde, dat alle pogingen om een regeering te vormen, hoe dan ook samen gesteld, waren mislukt en dat er geen ander alternatief meer was dan Kamer ontbinding. Een kwartier na het begin van den kabinetsraad begaf de heer Pierlot zich naar het paleis, om den koning het ontbindingsdecreet voor te leggen. Even na vijven deelde de minister-president den journalisten mede dat de koning het koninklijk besluit had onderteekend. Koning Leopold had geweigerd het ontslag van de regeering, dat de heer Pierlot juist voor een week aan den koning had aange boden, te aanvaarden en het kabinet ver zocht de loopende zaken te blijven waar nemen. De verkiezingen voor de nieuwe wet gevende Kamer zullen op Palmzondag, 2 April worden gehouden. De candidaten- lijsten moeten reeds op Zondag a.s. 12 Maart ingediend worden en zullen defini tief op Maandag 13 Maart afgesloten worden. Gezien den korten tijd van voorberei ding kan men aannemen dat de politieke partijen onmiddellijk de verkiezingscam pagne zullen inzetten een verkiezings campagne, waarbij het ditmaal wel zeer heftig zal toegaan, omdat zij immers over en weer geheel zal worden beheerscht door de tegenstelling Vlaanderen-Wallo- nië, die zich den laatsten tijd in een snel tempo heeft ontwikkeld tot de hoogst be denkelijke tegenstelling Vlaanderen- België. En de verkiezingscampagne zal zich afspelen tegen den dreigenden achter grond van financieele en economische moeilijkheden, welke reeds thans tot zulk een verbitterden strijd tusschen socialisten en deflationisten heeft geleid. België gaat een bewogen periode tegemoet! (Ter verduidelijking diene dat de Bel gische Kamer van Afgevaardigden 202 leden telt, die bij evenredige vertegen woordiging door het kiezerscorps worden gekozen: de Senaat bestaat uit 167 leden, van wie er 101 door het kiezerscorps worden gekozen. Vier-en-veertig Senato ren worden door de Provinciale Raden en 22 door de eerste twee categorieën Sena toren tezamen gekozen.) In over het algemeen goea ingelichte kringen te Brussel is men van meening aldus het B.T.A. dat in verband met de parlementsontbinding de zaak-Martens opgeschort zal blijven en de thans aan het bewind zijnde regeering geen gevolg zal geven aan haar voornemen een commissie van onderzoek samen te stellen. Het bericht over de parlementsontbin ding heeft in geheel België groote sensatie teweeg gebracht, hoewel men op een der gelijk besluit toch voorbereid was geweest. Het werd overal druk besproken, doch gaf nog geen aanleiding tot politieke betoo gingen. In zekere partijkringen werd over de verkiezingskansen druk van gedachten ge wisseld, zoowel door liberalen aan den eenen kant als door de Vlaamsche natio nalisten, talrijke Vlaamsche katholieken en ook veel Vlaamsche socialisten aan den anderen kant, die zeer scherp positie kozen, de eersten tegen dr. Martens, de anderen voor een bevredigende liquidatie van de politieke naweeën van dert wereld oorlog. Speciaal het activisme verwacht voordeel van de verkiezingen van 2 April. Het gevaar bestaat echter, dat tengevolge van het gemis aan mate en ook wegens de ongebreidelde politieke hartstochten, welke bij iedere verkiezing tot uiting ko men, de verwijdering, die tusschen het officieele België en zeer aanzienlijke dee len van het Vlaamsche volk bestaat, nog grooter zal kunnen worden. Tenzij men den brief van koning Leopold wil begrijpen! Wij hebben dezen brief met opzet vrij uitvoerig gepubliceerd, omdat daarin wel zeer duidelijk tot uiting komt, hoe groot de moeilijkheden zijn in het verpolitiekte België. Het is een soort noodkreet, welke juist wordt door den eersten burger van België, het is tevens een poging, om het gezonde verstand te laten zegevieren. Dij mogen dezen brief niet ontleden, de beteekenis er van niet onder de loupe nemen. Slechts mogen wij hopen, dat het verdeelde België spoedig weer één zal zijn. Dat is in den tegenwoordigen tijd met de vele internationale verwikkelingen meer dan ooit zeer noodig. Belga deelt mede, dat de Belgische Kamer en Senaat zijn ontbonden en dat op 2 April nieuwe verkiezingen zullen worden gehouden. De regeering-Pierlot zal tot den ver kiezingsdag aanblijven. Wel had Pierlot zijn ontslag aangevraagd, doch koning Leopold willigde dat niet in. Pierlot heeft daarna een beroep op de openbare meening gedaan en haar ver zocht het belang van het land in het oog te houden. Bepaald werd, dat de nieuwe Kamers 13 April voor het eerst bijeen zullen komen. Wij hebben het lot van Spanje in handen genomen. Er was geen oppositie. Ik geloof niet, dat ik mij vergis, wanneer ik zeg, dat wij hebben gehandeld volgens de wenschen van het volk, dat zich sedert eenigen tijd bevond zonder een regeering, die het be greep. Miaja verklaarde verder, dat „politieke hartstochten en de vrees om bloed te ver gieten het onmogelijk hadden gemaakt eer der een nieuwe regeering te vormen. Miaja besloot: Wij willen vrede. Wij ho pen, dat de Spanjaarden na den oorlog voorspoed zullen genieten en dat zij zich niet zullen laten meesleepen in twisten, waarbij tenslotte het vaderland verliest. Koning Leopold van België. Koning Leopold heeft gisteravond aan den eersten minister een schrijven gericht, waarin hij o.m. het volgende zegt: Mijn waarde eerste minister, Zooeven heb ik het "besluit tot ont binding der Kamers, dat mij door mijne regeering werd voorgelegd, onder teekend. Op het oogenblik dat men zich bo venal zou moeten inspannen om de eendracht van het land te verstevigen, is het besluit tot ontbinding van het parlement een daad waarvan de diepe ernst mij niet ontsnapt. Maar de onmogelijkheid om een duur zame regeering samen te stellen, die de staatszaken zou kunnen beheeren in over eenstemming met een vaste parlementaire meerderheid, biedt geen anderen uitweg dan beroep te doen op de natie. Zooals ik het tot mijn spijt heb moeten vaststellen tijdens een onlangs gehouden ministerraad, werden de grondwettelijke beginselen die tot nog toe de vastheid van onze instellingen hadden gewaarborgd, al meer en meer miskend: de verantwoorde lijkheden worden verplaatst, de scheiding der machten wordt niet meer geërbiedigd, organen zonder wettelijk mandaat oefenen pressie uit op de vorming en de instorting van de regeeringen, de uitvoerende macht wordt niet meer uitgeoefend in overeen stemming met de grondwettelijke regels, het staatshoofd bevindt zich meermalen in de noodzakelijkheid beslissingen te bekrach tigen, die buiten hem genomen zijn. Indien de beginselen van ons nationaal charter op die wijze worde verwaarloosd, kan het staatshoofd niet langer de rol hou den die hem beschoren is, en zeer ten on rechte wordt de kroon betrokken, waar al leen de ministers voor de kamers de ver antwoordelijkheid hebben te dragen van akten met de handteekening van den ko ning bekleed. Deze politieke en juridische verantwoordelijkheid van de ninisters te willen overschaduwen door een soort ze-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1