DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Engelands defensie thuis vasteland. en op het Hore Belisha dient de leger- begrooting in. De recruteering. Plannen, aan Hitier toegeschreven. Verrassende actie, waarbij ook Nederland zou worden betrokken. Rust in het centrum van Madrid. In de buitenwijken der stad nog verzet. De algemeene toestand. Engelsche Lagerhuis debatten. Legerbegrooting aangenomen. ALKMAARSCHE COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door Set geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERIENTIEN: Van 15 regels 1 25, elke regel meer 0-25, groote contracten rabat Groote letters naar nlaatsruimte. Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdmk- kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef 3320, redactie 3330. No. 58 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Minister Hore Belisha heeft in het Lagerhuis de legerbegrooting ingediend en daarbij o.m. gezegd, dat de vraag, welke het Huis zich in de eerste plaats stelt,.is, .in welke mate Engeland in ge val van een oorlog bereid moet zijn met landstrijdkrachten te intervenieeren op het vasteland van Europa. Hij voegde hieraan toe, dat deze kwestie alleen op passende wijze besproken zou kunnen worden in smenhang met de strategische problemen van Groot-Britannië, welke verschillen van die van andere mogend heden, omdat de grenzen verschillend zijn. De grondslag der Britsche strategie is een voldoende waarborg voor de Engelsche ge bieden te verschaffen door landstrijdkrach ten in samenwerking met de zeemacht. In het moederland heeft Engeland een troepen sterkte, welke in normale tijden gebruikt wordt voor de aflossing van garnizoenen overzee. Zij wordt een strategische reserve, welke in staat is in geval van nood een stoot troep te verschaffen. Ten aanzien van de defensie in de lucht wordt langzaam voort gang gemaakt in de richting van een herstel van de verdediging van het moederland tot de vroegere opperheerschappij. Vijf divisies zyn in de plaats gekomen van de twee vroe gere luchtafweerdivisies. Thans is besloten daar nog twee divisies aan toe te voegen on der bevel van een generaal en een uitgebrei- den staf. In het nieuwe financiële jaar zal het aantal bestaande batterijen tusschen 50 en 100 pet. worden vermeerderd. Met deze maatregelen is meer dan 30 millioen ge moeid. Door de vorming van een territoriale strijdmacht voor de verdediging van het moederland heeft Haldane, die in 1914 mi nister van oorlog was en in dat jaar een ex- peditieleger heeft voorbereid, het geregelde leger vrijgemaakt voor diensten buitens lands in een tijd, dat de voorziening in de veiligheid van Groot-Britannië zelve niet langer de overheerschende factor was bij de beschikking over onze strijdkrachten. Dat is thans de overheerschende factor. Toch heb ben wij niet aan het geregelde leger ge raakt. Wij hebben het geheele veldleger dei- territoriale legers vrijgemaakt voor samen werking met het geregelde veldleger. Dooi de vorming van een aparte luchtafweer er. een leger voor de kustverdediging, uit de territoriale troepen, wordt een enorme toe neming van onze militaire kracht verkregen. De garnizoenen over zee. Wij hebben de politiek voor onze garni zoenen overzee opnieuw onder oogen moeten zien. Waar dat mogelijk is recruteeren wij inboorlingen. Voor den eersten keer werd voorgesteld Ceyloneesche soldaten te gebrui ken bij de kust- en luchtverdediging van Ceylon en ook in andere deelen van het rijk maken wij van plaatselijk personeel ge bruik. Ten einde de verdediging van over- zeesche havens te versterken, hebben wij in dit jaar kernen gevormd voor een extra stra tegische reserve in het nabije oosten, waar van thans in Palestina twee divisies zijn ge- stationneerd. De minister sprak nog over de mogelijkheid van een verdere strategische reserve in Indië. Uit de strategische reserve in het Ver- eenigd Koninkrijk is door een recente beslis sing der regeering een veldleger gevormd, dat wordt geoefend en opgeleid om dienst te doen in geval van een oorlog in Europa. Ieder gevechtswapen van het geregelde legei is op nieuwe leest geschoeid. Alles is ge daan om een snelle mobilisatie mogelijk te maken. Van het geregelde leger zijn vier in fanterie- en een pantserdivisie bij het veld leger gevoegd. Alle divisies zijn gemotori seerd. Pantserdivisies. De tegenwoordige pantserdivisie bestaat "uit drie brigades van drie regimenten, re alle met tanks zijn uitgerust. Het is met he oog op de ontwikkeling van de tankafweer niet onze bedoeling lichte tanks ongesteun in den strijd te brengen. Daarom hebben wy de aantallen zwaardere tanks vergroo Deze versterking maakt het mogelijk me een kleiner aantal eenheden een groo er effect te bereiken. In het a.s. financieele jaar zullen alle geregelde divisies worden uitge rust met het materiaal, dat noodig is, me uitzondering van de pantserdivisie. De een heden ontvangen thans groote hoeveelheden lichte tanks. Het automatische Bren-geweer is in groote hoeveelheid afgeleverd evenals geweren voor de bestrijding van tanks, Het veldleger der territoriale troepen wordt eveneens gemoderniseerd. De regee ring heeft besloten de territoriale troepen uit te rusten met alle moderne wapens, welke door de geregelde troepen op even groote schaal worden gebruikt. Het veldleger zou bestaan uit: vier infanteriedivisies en twee pantserdivisies van het geregelde leger, negen infanterie, drie gemotoriseerde en een pantserdivisie van het territoriale leger en daarenboven uit twee cavaleriebrigades van het territoriale leger. De sterkte van het territoriale leger zal op 25Q.000 man worden gebracht. Den derden of vierden dag van de mobilisatie zullen in het geheele land 200 recruteeringscentra zijn geopend voor alle wapens en dienstvakken, terwijl intusschen mannen worden gerecruteerd. De gebouwen zijn reeds aangewezen, de recruteeringsoffi- cieren zijn benoemd, evenals het personeel van den geneeskundigen dienst, terwijl het Britsche legioen zijn medewerking heeft toe gezegd. Hore Belisha herhaalde de op 11 Februari door Chamberlain afgelegde verklaring in zake de belangengemeenschap met Frank rijk, waarmede Engeland zoodanig vereenigd is, dat iedere bedreiging der vitale belangen van Frankrijk, van welke zijde ook, een on middellijke samenwerking van Engeland zal te voorschijn roepen. Hore Belisha veegde hieraan toe, dat deze verklaring van Chamberlain in zake de belangengemeenschap met Frankrijk van grooter beteekenis is dan eenige voorafgaande verklaring. Zij legt ons den plicht op met het oog op zekere gebeurlijkheden te overwegen hoe ons veldleger moet worden voorbereid. De besprekingen tusschen ons en de Fran- schen hebben ons in dit opzicht niet ge bonden, doch verstandige geesten dienen gereed te zijn voor iedere gebeurlijkheid. Indien wij in een oorlog betrokken zou den worden, zóu onze bijdrage niet halfslachtig zijn, noch gebaseerd op eenige theorie van beperkte verplich ting. Hore Belisha legde er den nadruk op, dat de besprekingen steeds betrek king hebben gehad op plannen voor de verdediging en niet voor den aanval. Sprekende over de recruteering, zeide de minister, dat, afgezien van Britsche troepen, in Indië en Birma troepen zijn ter sterkte van 531,353 man, verdeeld over alle rangen hetgeen 83,000 meer is dan 12 maanden ge leden. In dit financieele jaar zijn 40,000 recruten ingelijfd, dat was in een periode waarin de luchtmacht van de vloot dubbeie eischen stelde in vergelijking met 1936. Het tekort op de huidige sterkte bedraagt 16,000 Het „Journal des Débats", dat wel allerminst een sensatieblad genoemd kan worden, bevatte gisteravond 'n uit voerig artikel van zijn schrijver der buitenlandsche overzichten, Pierre Ber- nus, waarin deze verklaart bijzonder heden vernomen te hebben op een wijze, die geen twijfel iaat aan de juist heid over de plannen, die door Hitier voor dit jaar zouden zijn vastgesteld. De afspraak zou zijn, dat de twee dicta toren tegelijk zouden optreden na, zooals dezen laatsten tijd al meer gebeurd is, de Westersche mogendheden eerst op allerlei manieren, door een perscampagne, dreige menten langs de koloniale grenzen, gestook in Syrië en Palestina, mobilisatie in Italië, enz. te hebben lastig gevallen. Op hetzelfde oogenblik, dat Italië zijn eischen kenbaar maakt, zou Hitier van plan zijn een onver 'wachten aanval op Nederland en even tueel ook op Zwitserland te doen. Met deze „voorloopige bezetting" zou hij slechts ten doel hebben territoriale waarborgen in handen te krijgen om Engeland en Frank' rijk er toe te brengn de Italiaansche en eventueel ook nieuwe Duitsche eischen in te willigen. Volgens het Parijsche blad zou het oor spronkelijk de/bedoeling zijn geweest, dit gemeenschappelijke plan omstreeks half Maart uit te voeren maar het is mogelijk, dat de uitvoering eenigen tijd is uitgesteld. De bedoeling, aldus het „Journal des De- bats", van zijn publicatie is het effectvan verrassing, dat een van de voornaamste elementen van een aanvankelijk succes zou kunnen zijn, te verijdelen, en daarmede Hitier er wellicht toe te brengen, zijn plan op. te geven. Tegen morgen .w&rdt in het blad een mi litair technische bespreking van het be doelde aanvalsplan door den militairen me dewerker, generaal Deval, aangekondigd. Men vestigt hier verder de aandacht op een passage in het hoofdartikel van den „Telegrafo", het blad van Ciano, van he denavond, waarin gezegd wordt: „Het is niet onmogelijk, dat weldra de internatio nale toestand opgehelderd wordt in ver band met de gerechtvaardigde aanspraken van Italië. Wie zou eerder in aanmerking komen om de noodige ophelderingen te geven dan graaf Ciano, onze minister van van buitenlandsche zaken. man, doch er is een kleine verbetering, waar door dit tekort het volgend jaar zal worden ingehaald. Het territoriale leger is thans boven de sterkte, welke bij den aanvang van het financieele jaar 1938/'39 was toegestaan. Dit is nimmer tevoren in vredestijd het ge val geweest. Met 77,000 recruten in 12 jaar, vergeleken met 45,000 het jaar tevoren heeft de recruteering met gemak alle records ge broken sinds de oprichting van het territo riale leger. Een oud gerucht. Tot zoover de Parijsche correspondent van het Hbld. Het blad teekent hierbij aan: Een oud gerucht duikt dus nu in het „Journal des Débats" weer in nieuwen vorm op. Het heeft de laatste maanden, ko mend uit Parijs of Londen, herhaaldelijk gecirculeerd en is ook herhaaldelijk tegen gesproken. De bekende Fransche journaliste Madame Tabouis voorspelde bijv. onlangs in 1'Oeu- vre" dat Duitschland Nederland op 5 Maart zou bezetten. Maar het is thans 9 Maart, en voor zoover ons bekend is er niets ge beurd! Dat de internationale politiek op het oogenblik niet overal even helder is, nu de toestand in Spanje zich snel wijzigt, vele staten in Oost- en Zuid-Oost-Europa hun posities schijnen te herzien, Amerika zich schrap lijkt te zetten, in Engeland en Frankrijk een grooter zelfvertrouwen be gint te heerschen,-terwijl Duitschland voor economische moeilijkheden staat en Italië zint op het stellen van nieuwe eischen, zal niemand ontkennen. En hoe de toestand zich precies zal ont wikkelen, valt niet licht te voorspellen. Maar zeker is dat ieder land in Europa en alle groote mogendheden in de eerste plaats op hun qui vive zijn en dat niemand licht vaardig risico's zal ontketenën,' die niet al leen de belangen van kleine, maar tegelij kertijd ook die van zeer machtige buurlan den zouden raken. Voorloopig zien wij in mededeelingen, zooals het bovengenoemde Fransche blad er nu weer doet, dan ook niet veel meer dan een hypothese, gegrond op tal van onbeken den, die juist door hun onbekendheid ruim te laten voor veel fantasie. Het door den defensieraad te Madrid per radio tot de opstandige militairen gerichte ultimatum, dat zij zich giste ren voor het middaguur moesten over geven, bleek aanvaard, daar na half twaalf niet meer het geluid van scho ten werd gehoord. Op straat was het rustig. Er liepen maar enkele trams en die niet uit huis moest voor dringende zaken begaf zich niet op straat. Later werd gemeld, dat de communistische troepen zich overgaven aan den defen sieraad. Havas meldt nog, dat het gisterochtend, na een onrustigen nacht, kalm was. De stil te werd slechts twee keer verbroken door luchtalarm. Na twee uur was het te Madrid nog steeds volkomen rustig. Mitrailleurs zijn op de -strategische punten opgesteld, tanks rijden over de groote boulevards. Volgens andere berichten zou het eveneens rustig zijn in Valencia, Almeria en de voor naamste centra. Laatste faze in den Spaanschen strijd. De Spaansche burgerooi-log nadert zijn einde. Wel is Madrid en het achterland nog niet door Franco veroverd, maar dat is slechts een kwestie van dagen. Veel tegenstand kan niet meer verwacht wor den, mede niet, omdat de regeeringsge- trouwen niet alleen te strijden hebben tegen de groote overmacht van Franco, maar bovendien tegen de communisten, die in Madrid een mislukte staatsgreep gedaan hebben en op wie dus niet meer te ver trouwen is. Waarom zoo zou men kunnen vragen aarzelt Franco dan nog met zijn be- slissenden aanval op Madrid? Burgos zelf geeft er antwoord op: De inneming van Madrid stelt op het oogenblik voor de rechtschen drie problemen: het militaire probleem, de levensmiddelenvoorziening en de politie. Het militaire probleem is ge makkelijk op te lossen, gezien de verplet terende overmacht van het rechtsche leger. Wat de levensmiddelenvoorziening betreft, men heeft treinen met voedings middelen samengetrokken in de nabijheid van de hoofdstad. Verklaard kan worden, dat de voeding der hoofdstad voor een week verzekerd is. De recente gebeurtenissen hebben ech ter een nieuw, ernstig probleem aan de eorde gesteld, n.1. dat der politie. Men meent te weten, dat de autoriteiten de ontwerpen diensten versterkt hebben door bij de Guardia Civil en de collonnes vrij willigers, die ter beschikking staan van den politiechef, Hungaria, zekere bezet tingsdivisies te voegen. Madrid zou ver deeld worden in sectoren, waarop de mi litaire commandanten het toezicht zouden uitoefenen onder leiding van Hungaria. Men vreest n.1., dat extremisten schade berokkenen, wanneer de politie niet snel en overal tegelijkertijd tusschenbeide komt. Niet voor de rechtschen deze drie problemen hebben opgelost, zal de be zetting van Madrid kunnen geschieden. Intusschen is de geheele Middellandsche Zeekust tusschen Sagunto en Adra geslo ten verklaard voor de scheepvaart in de Spaansche territoriale wateren. Aldus wordt bekend gemaakt in een communiqué dat gisteravond is uitgegeven door het hoofdkwartier der admiraliteit te Burgos. Het communiqué voegde hieraan toe, dat ieder schip, dat de driemijlszóne zou bin nen varen zonder machtiging van den be velvoerenden admiraal der blokkade- strijdkrachten in de Middellandsche Zee in beslag zal worden genomen. De admirali teit heeft in datzelfde communiqué alle schepen gewaarschuwd, dat tusschen den vuurtoren van Torre Lamesa en Kaap Palos onderzeebooten kruisen, die opdracht hebben, elk schip tot zinken te brengen, welke vlag het ook voert, dat zou trach ten, binnen de drie-mij lsgrens te komen. Schepen, die lading aan boord hebben voor andere havens aan de republikeinsche kust, welke vlag zij ook voeren, moeten naar een nationalistische haven opstoomen en worden uitgenoodigd, naar Barcelona, Palma de Majorca of Malaga te varen. Voorts wordt in het communiqué nog medegedeeld, dat de duikbootblokkade ook de kustwateren ter hoogte van Cartagena omvat. De blokkade treedt onmiddellijk in werking. In welingelichte kringen te Londen wordt toegegeven, dat de moeilijkheden inzake een regeling voor Palestina zeer groot zijn. Aan het verkrijgen van een overeenkomst wordt echter zoo veel be lang gehecht, dat de Britsche regeering voornemens is te volharden, zoolang er nog eenige kans bestaat. Indien de voor stellen, welke niet onderhevig zijn aan wijziging, de volgende week aan de Ara bische en de Joodsche delegaties afzonder lijk zullen worden voorgelegd, geen basis zullen geven voor een overeenkomst, zal de Britsche regeering, naar verklaard worfit, op eigen verantwoordelijkheid haar politiek bekend maken. Het verluidt, dat de brief der Joodsche commissie aan MacDonald den nadruk legt op het Joodsche standpunt en verklaart, dat de Joden bereid zijn de beraadslagin gen voort te zetten, wanneer hun te ver staan wordt gegeven, dat het mandaat van kracht zal blijven en dat, indien het man daat niet van kracht zal blijven zij voor dat mandaat iets in de plaats eischen, dat den organischen groei van het Joodsche nationale tehuis zal waarborgen. Ook de laatste Amerikaansche leden der Joodsche commissie Louis Lipsky en Ro- bert Zold, zijn na overleg met de executieve van het Joodsche Agentschap, naar New York teruggekeerd. Het verluidt, dat zij met het oog op de Britsche voorstellen bij de huidige besprekingen en in het bijzon der met het oog op het voorstel der regee ring een onafhankelijken staat in Palestina in te stellen, welk voorstel geacht wordt geen basis te bieden vgor een verdere be spreking, door hun Amerikaansche organi satie zijn teruggeroepen. Mevrouw Rose Jacobs, Amerikaansch lid van het Jood sche Agentschap, blijft te Londen, han gende de verdere ontwikkeling. Daarentegen zou volgens gistermiddag te Parijs ontvangen berichten, de toestand te Madrid verward blijken. Met name in de voorsteden van Madrid bestaan nog haar den van verzet. Volgens dezelfde berichten probeerden de communisten tegen den mid dag een aanslag te plegen op de Bank van Spanje en op het gebouw der posterijen. Na een hevig gevecht werden zij verdreven. De strijdkrachten van Miaja zijn meester van het centrum der stad, terwijl de communis ten naar de voorsteden werden terugge drongen. Tegen kwart voor vier werd in zekere stadswijken nog zoo nu en dan ge schoten. In den loop van den dag heeft kolonel Ortega, die, hoewel communist, zijn adhae- sie aan den verdedigingsraad had betuigd, naar men zegt nog geprobeerd tusschen de beide partijen te bemiddelen. Resultaten zijn echter niet bekend geworden. Om 4 uur gistermiddag zond Union-Radio een nieuwe tot de bevolking gerichte op roep uit, er aan herinnerende „dat na het échec van het communistische plan alle Spanjaarden in de republikeinsche zone, alle bewuste en oprechte anti-fascisten, de verplichting hebben den nationalen verde digingsraad te steunen en aan zijn orders te gehoorzamen". De U.G.T. heeft besloten den verdedi gingsraad te steunen. Pezez Garcia zal de U.G.T. in den raad vertegenwoordigen. Tijdens een buitengewone vergadering van den gemeenteraad van Valencia, in te genwoordigheid van de communistische minderheid, is besloten tot onvoorwaarde lijke aanhankelijkheid aan den verdedi gingsraad. De partijen, die het volksfront vormen,- hebben bovendien verklaard, dat de communisten daar geen deel meer van kunnen uitmaken. Volgens te Burgos beschikbare inlichtin gen zijn opstanden voorgekomen tegen de junta van Miaja te Murcia, Guadalajara en Almeria evenals te Madrid. Personen, die uit Madrid gevlucht zijn door de rechtsche linies heen, verklaarden gisteren, dat zelfs in Madrid de rebellen nog actief zijn, doch dat het radiostation nog in handen is van de junta. Ook wordt verklaard, dat te Carta gena de wanordelijkheden voortduren. Na de redevoering van minister Hore Belisha over de legerbegrooting is het Lagerhuis overgegaan tot de debatten over deze kwestie, doch hoe wel verscheiden sprekers wezen op het norme bedrag, dat de legerbegrooting en de verdedigingsdiensten vereischen, werd over het algemeen aan de zijde der oppositie niet de noodzakelijkheid ontkend van den gang van zaken, zoo als deze bij de verdedigingsmaatrege len wordt gevolgd. Motie der conservatieven. De conservatief Rayner heeft in de de batten de aandacht gevestigd op de betee kenis van het leger in verband met de rijksverdediging en hij diende een motie in, waarin „het Lagerhuis, in verband met onze grootere rijksverantwoordelijkheden, de regering dringend verzoekt, de wensche- lijkheid van vergrooting van ons landleger te overwegen". j De labourafgevaardigde Lees Smith be streed de motie van Rayner. De conserva tief Wise steunde haar. De mogelijke geva ren, zeide hij o.a., zijn een aanval op Frankrijk of een aanval op Nederland. Wij kunnen niet verwachten, dat Frankrijk troepen naar Nederland zendt, tenzij wij een gelijk aantal divisies waarborgen. Als voor de verdediging van Nederland 30 di visies noodig zijn, zouden wij er 15 moeten leveren. Wise meende, dat het territoriale leger tot een half millioen zou moeten ver groot worden. Het labourlid Ede verklaarde: Een der dingen, waarvoor ik bang ben, is dat het volgende zilverstuk, dat aan de dictators betaald moet worden, de gift van het Ne- derlandsche rijk aan hen zal zijn, opdat zij van onze grenzen zullen afblijven. Te hooge kosten. Rayner heeft later zijn motie terugge trokken, na een welsprekend pleidooi van sir Victor Warrender, den financieelen se cretaris van het ministerie van oorlog, die wees op de enorme kosten welke het zou meebrengen indien men op den grondslag van vrijwilligheid in getalsterkte zou wil len concurreeren met de dienstplichtlegers van het continent, en die betoogde, dat het Britsche leger in weerwil van zijn geringe grootte op het oogenblik de beste strijd macht ter wereld is. Het algemeen debat werd daarna geslo ten. De geheele legerbegrooting werd aan genomen, nadat een formeele motie der opositie om de credieten voor 185.700 man met 100 pond te verlagen, was verworpen. h

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1