SHAG AMSTERDAMSCHE BEURS LAATSTE BERICHTEN. Jilmmeuws Jfcheepstifdingm Versobering, verdieping en meer vrijheid voor het middelbaar onderwijs. Lycea wettelijk erkend. TWEEDE BLAD. i. i Bij den barbier Is 't geen plezier Voor iemand van mijn rookkraeht. Want |e begrijp' Da'k naar mijn pijp En naar Ibis ook smacht. VOORDE PIJP Dobbelmannlekker, man Bij de Staten-Generaal is ingediend een ontwerp van wet tot regeling van het algemeen vormend middelbaar on derwijs. De minister is ervan overtuigd, dat met de vier toegangswegen tot het hooger onder wijs, zijnde gymnasium alpha en beta en de a- en b-afdeeling der H.B.S. met parallelle staats-examens, kan worden volstaan. Een verkleining van dit aantal komt hem niet gewenscht voor; met name zou hij een vereeniging van gymnasium beta en hoogere burgerschool b niet gaarne verdedigen. In het algemeen acht de minister een wijzigingen in het studieplan der twee of der vier richtingen gewenscht. Wij lijden onder het „multa' non multum"; de wensch om van alles wat te doen leeren, is een paedagogische fout. Het voorbe reidend hooger onderwijs moet tot de studie aan universiteit en hoogeschool voorbereiden; en dit geschiedt niet door het samenbrengen van een groot mate riaal feitenkennis doch door vorming van den geest. Dit uitgangspunt is van invloed geweest op de lijst van vakken, die volgens het ont werp op gymnasium en hoogere burgerscho len worden onderwezen. Echter wordt het karakter van het onderwijs veel meer door andere elementen bepaald dan door de vak kenlijst. Het ontwerp opent de mogelijkheid om in het programma der hoogere burgerschool latijn als leervak op te nemen. Naast versobering en verdieping behoeft ons voorbereidend hooger onderwijs meer vrijheid. Thans is de toestand deze, dat voor de openbare inrichtingen een „algemeen leerplan" geldt, dat uniformiteit beteekent. De bijzondere inrichtingen genieten zekere vrijheid van beweging. Dit laatste acht de minister een voordeel; elke inrichting kan altijd tot op zekere hoogte een eigen sfeer verkrijgen. Maar het is niet duidelijk, waarom dit voorrecht aan de openbare inrichtingen zou moeten worden onthouden. Het ont werp opent den weg om tot een andere regeling te geraken. De bedoelde vrijheid moet echter voor het openbaar en het gesubsidieerd bijzonder on derwijs haar duidelijk getrokken grenzen hebben. Lycea wettelijk erkend. De sinds jaren bestaande toestand, dat de lycea aanwezig zijn en erkenning vinden, doch dat zij niet op een wette lijke basis rusten, is zeer ongewenscht en mag niet bestendigd worden. De vraag rijst, of het lyceum een eigen type moet vertegenwoordigen in dezen zin, dat het naast het gymnasium en naast de hoogere burgerschool zal staan met eigen onderwijskarakter en eigen eindexamen. Van zeer deskundige zijde, die tevens de lyceum-constructie warm steunt, is verze kerd,, dat de leeraren nog steeds geen eigen methode voor het lyceum hebben gevonden. Onder deze omstandigheden is het niet ge raden, verder te gaan dan tot de wettelijke erkenning van dit type in dezen zin, dat daarin gymnasium en hoogere burgerschool een gezamenlijken onderbouw hebben. Alg. vormend M.O. Naast het voorbereidend hooger onderwijs regelt het ontwerp tot algemeen vormend middelbaar onderwijs. Het ontwerp kent als inrichtingen van al gemeen yormend middelbaar onderwijs han delsdag- en avondscholen, hoogere burger scholen met driejarigen cursus en middelbare scholen voor meisjes, Naast een algemeen leerplan wordt het onderwijs aan elke' school nader geregeld door een bijzonder leerplan. De minister kan, den onderwijsraad ge hoord, vergunning verleenen om ten be hoeve van de bijzondere inrichting van het onderwijs aan een school af te wijken van de voorschriften uit het algemeen leer plan, die voor elk vak, hetwelk krachtens deze wet moet worden onderwezen, aan geven, welk getal lessen daarin in alle leer jaren te zamen ten minste moet worden ge geven en in welke klasse of klassen het in elk geval moet worden onderwezen. Nieuwe mogelijkheden. Het ontwerp schept de mogelijkheid om openbare scholen in staat te stellen bijzondere methoden als Dalton-metho de en Montessori-methode toe te passen, hetgeen met de voorschriften moeilijk vereenigbaar zou zijn. Het hooren van den Onderwijsraad wordt voor elk geval afzonderlijk voorgeschreven. (ONGECORRIGEERD). CENTRALE VLUCHTELINGENKAMP VOOR ALLE VERVOLGDEN. Omtrent de stichting van een centraal kamp voor vluchtelingen op de Veluwe vernemen wij nader, dat dit kamp niet al leen zal dienen tot het opnemen van Jood- sche vluchtelingen doch bestemd zal zijn voor allen, die wegens hun geloofovertui ging uit Duitschland zijn gevlucht, derhalve ook voor hen, die thans den protestantschen of roomsch-katholieken godsdienst belijden. Onderscheid legale en illegale vluchtelingen verdwijnt. In de Tweede Kamer heeft minister Goseling gezegd, dat het een misverstand is, dat het centrale kamp te Ermelo uit sluitend bestemd is voor illegale vluchtelingen. Op den duur zal geen onderscheid gemaakt worden in de be handeling van legalen en illegalen. Nog een kamp zal worden ingericht voor illegalen, die later over de grens komen. De regeering kan volgens den minister geen ruimer standpunt innemen tegenover vluchtelingen, die transmigreeren. Inderdaad zal vestiging van buitenland- sche industrie in ons land werkverruiming brengen, doch men vergete niet de wet van de afnemende nuttigheid. Het economisch belang van het eigen volk mag niet ver waarloosd worden. Ten aanzien van de toelating van vrou wen en kinderen van vluchtelingen moe ten wij ons afvragen, wat voor het gezin het beste is. De minister ziet geen aanlei ding om aan de grens kampementen of ba rakken in te richten. De minister acht het in het belang van de kinderen, dat zij zoo lang mogelijk in de tehuizen vertoeven. RADIOREDE MINISTER ROMME UITGESTELD. De regeeringspersdienst deelt het vol gende mede: De radiorede van den minister van so ciale zaken over het onderwerp: „De orga nisatie der geestelijke en lichamelijke ont wikkeling van werkloozen ter vervanging van het z.g.n. stempelen", welke is aange kondigd tegen Donderdag 9 Maart a.s. des avonds te 7.15 uur, kan wegens .verhinde ring niet doorgaan en is uitgesteld tot Don derdag 16 Maart a.s. des avonds te 7.15 uur. ONGERUSTHEID OVER EEN TORPEDO-VOLGBOOT. In veiligheid op Terschelling. Gistermiddag verkeerden de marine autoriteiten in den Helder eenigen tijd in ongerustheid over het lot van een torpedo volgboot, behoorende bij het inschietbedrijf van de Schorpioen, welke volgboot, ter voldoening van een opdracht, Dinsdagmor gen naar Terschelling was vertrokken en vandaar Woensdagmiddag om kwart over een was vertrokken. Toen het verwachte bootje uitbleef, verliet de sleepboot Am sterdam van de fa. Weismuller de haven, om naar het vermiste bootje te zoeken, waarvan men vermoedde, dat het in den geweldigen westerstorm was vergaan. Tegen zes uur in den avond echter kreeg men te Nieuwediep bericht, dat het ver miste schip, dat op weg was naar den Hel der, wegens het slechte weer rechtsom keert had gemaakt naar Terschelling, in afwachting van kalmer weer. URKER BOTTER DOOR DEN STORM IN GEVAAR. Juist op tijd door de „Dorus Rijkers" gered. Tijdens den hevigen storm van gister avond, die te Den Helder een windkracht had van 8 tot 9 en die de golven tot over de boulevard opjoeg, geraakte de Urker botter U. K. 44, schipper A. Post, die zich op weg naar de Noordzee bevond, doch door het stormweer genoodzaakt was de haven van Nieuwediep weer op te zoeken, in groot gevaar. Het schip kreeg door de stormzeeën water binnen, waardoor de motor defect geraakte. Ook werd het roer onklaar. Door den vloed werd de botter steeds meer naar de kust gedreven, hetgeen bemerkt werd door op den dijk staande visschers, die den heer Van Dok van het kantoor van het K. N. M. I. waarschuw den. Men verzocht den commissaris van het loodswezen te Den Helder om assis tentie. Deze laatste informeerde bij de kustwacht te Kijkduin, bij Huisduinen, waar hij ver nam, dat de Urker botter op gewone kracht binnen kwam. Toen echter de op den dijk staande visschers vuursignalen op de Urker botter bemerkten (de schipper had name lijk het brandbare materiaal op zijn schip in brand gestoken) werd nogmaals op as sistentie aangedrongen. Hierop voer de „Dorus Rijkers" met schipper C.oen Bot uit. Tengevolge van den storm was de Urker botter op vijftig meter afstand van de steenen dijkglooiïng gedreven. Het was op dat oogenblik, dat de „Dorus Rijkers" ter plaatse kwam. Was de boot later aangeko men, de botter zou zeker tegen den dijk te pletter zijn geslagen. Na anderhalf uur vergeefsche pogingen slaagde men er in vast te maken, waarna de U. K. 44, waarop zich behalve schipper Post nog twee menschen bevonden, de ha ven van Nieuwediep werd binnengesleept, waar men om half twee aankwam. De eisch wordt gesteld, dat het onderwijs in grondtrekken hetzelfde is. Paedagogische voorbereiding acht de minister noodzakelijk. De toestand van 's lands schatkist laat, helaas, by de indiening van dit wetsontwerp nog niet toe, de in hoogere burgerscholen a omgezette handelsscholen als hoogere bur gerscholen te subsidieeren, nóch ook de wet telijke subsidieregelen toe te passen voor de handelsscholen, die volgens andere regelen worden gesubsidieerd. Om dezelfde redenen zullen de subsidie bepalingen voor middelbare scholen voor meisjes nog niet in werking kunnen treden. DE STRIJD TEGEN WILDE AUTOBUSSEN. Hooge boeten opgelegd. Voor den kantonrechter mr. I. van Cre- veld hebben vandaag weer drie enkele te gen wilde autobusdiensten gediend. De ambtenaar van het O. M. mr. Over- beek eischte in twee gevallen 500 subs. 1 maan hechtenis, de kantonrechter veroor deelde de verdachte thans bij verstek tot 300 boete. AUTO IN HET HOENDIEP GERAAKT. De inzittende verdronken. Gisteravond heeft de heer B. de Vries te Groningen, reiziger in dienst bij de N. V. firma van der Meer in bouwmaterialen te Groningen, bij de garage Bierman en Co., te Groningen, een auto gehuurd, waarmede hij voor zaken op reis moest. Vermoede lijk tengevolge van den hevigen storm is de kleine auto des avonds in het Hoendiep geraakt. De wagen werd hedenmorgen, toen bekend werd, dat de heer de Vries vermist werd, onder de gemeente Gro ningen in het Hoendiep gevonden. Het lijk van den heer de Vries bevond zich nog in de auto. Het slachtoffer was veertig jaar oud en gehuwd. BELEEDIGING VAN VOLKSGROEPEN WORDT HARDER AANGEPAKT. Strafbepalingen worden aangevuld. In de heden gehouden zitting der Tweede Kamer heeft minister Goseling bij de behan deling van hoofdstuk IV der rijksbegrooting (justitie) medegedeeld, dat het aanvullen van de strafbepalingen t. a. v. de „excessieve uitingen tegen andersdenkenden" in zijn bedoeling ligt. De voorbereiding is al zoo goed als gereed. Men dient er echter voor te zorgen, dat met het vuile badwater der excessen niet het schoone kind der demo cratische vrijheden wordt weggegooid". Eerlijke critiek is geoorloofd, niet echter leugen en laster ten aanzien van gezag en bevolkingsgroepen. De minister erkende, dat uitbreiding van bedoelde strafbepalingen zich wel eens kan uitstrekken naar een kant, waarvoor zij niet bedoeld is. „Dit is nu eenmaal de schaduwzijde van het democratische stelsel. Groote zelfbeperking is geboden. Men mag de rol van strafwetgever en rechter op dit gebied niet overschatten. De oplossing ligt in de regeneratieve krachten van het volksbewustzijn". De minister wilde niet vooruitloopen op de behandeling van de wijziging der wet op de vereeniging en vergadering. In dit verband wilde hij niet spreken over den Nieuw-Malthusiaanschen Bond. WERVELSTORM BOVEN DE GEMEENTE MILL. Gisteravond heeft tijdens een hevig on weer, gepaard gaande met hagelbuien, een wervelwind danig huisgehouden in de Peel onder de gemeente Mill. De kap van de woning van den landbouwer H. Gijsberts werd gedeeltelijk afgerukt en een binnen muur van den stal werd omgeworpen. De schuur van den landbouwer W. Feiten werd tegen den grond geslagen en veel schade werd aangericht aan de daken van verschil lende woningen. De kracht van den storm heeft zich ook gedemonstreerd in het ont zetten van ramen en balken en het scheuren van muren van de school. DE TOESTAND TE MADRID. Volgens hedennacht ontvangen berichten is de toestand sedert gisteravond tien uur verbeterd. De poging van kolonel Ortega om te bemiddelen tusschen de aanhangers van den verdedigingsraad en de communisten heeft tot een wapenstilstand geleid. Toch hoorde men nog enkele schoten op grooten afstand van de Fransche ambassade. De communisten blijven in hun loopgraven in de voorsteden van Madrid en bij de Rena. In tegenstelling met hetgeen gisteren werd gemeld hebben noch het ultimatum van den verdedigingsraad, noch de pogingen van kolonel Ortega geleid tot overgave van de communisten. De besprekingen duren voort, doch nieuwe botsingen blijven moge lijk. „ST. MARTIN'S LANE". Harmonie. Vivien Leigh. Handelsblad schrijft: Charles Laugthon die koning Hendrik VIII heeft doen herleven, die de kapitein was in „Muiterij op de Bounty" om slechts een paar van zyn creaties te memoreer en toont zich hier opnieuw een kunstenaar van zeer groot formaat en Erich Pommer heeft in deze Luminafilm zijn machtig kunnen sterk gedemonstreerd en een werk gebracht, dat ver boven het gemiddelde uitgaat. Laugthon is de centrale figuur. Vivien Leigh biedt hem stoer tegenspel en de kleinere rollen zijn zeer voldoende bezet. Toch is het niet alleen het spel, dat de aandacht gevangen houdt, de fotografie van het in den avond levende Londen is van vaak verbluffende schoonheid. Het Volk: Maar juist dit „kijkje achter de schermen", dat nog veel schrijnender is dan dat wat men te zien krijgt in de bewonderenswaar dig gefotografeerde film „St. Martin's Lane". zou men deze film niet gaarne willen missen om zijn voorstelling van den gem alen acteur Charles Laugthon te kunnen voltooien. De Cetem: Men ziet hier Laugthons als gewoon, sim pel mensch, eenvoudig met ongecompliceerde driften en gevoelens. Een andere Laugthon dan uit de bekende groote films, maar een Laugthon die de moeite waard is om te kennen. De fotografie is in „St. Martin's Lane" de Engelsche titel van de film) uit stekend verzorgd. De Vooruit schreef het volgende: „St. Martin's Lane" is een film, die zéér de moeite waard is; zij wordt goed gespeeld, en zoowel de regie als de camera-instelling heeft iets van het argelooze, het frissche en experimentele, dat zich in de dagen van olim de avant-garde kenmerkte. Het is een film, die belangstelling verdient, al zou het énkel maar zijn om de evolutie van Laug thon te volgen. „LAND ZONDER VROUWEN". Victoria-theater. „De Avondpost" schreef o.m.: Op boeiende wijze vertoond Onder de bekwame regie van Erich Wasch- neck is van dit gegeven een spannende film gemaaktDe nieuw ontdekte Ufa-ster Kirsten Heiberg speelt haar rol in deze film op sublieme wijze en ongetwijfeld zal na dit debuut van haar nog veel goeds ver wacht mogen worden „Haagsche Courant": Spanning Dit laatste deel van deze avontuurlijke film is vol van pakkende scènes, die hun hoogtepunt vinden in de redding van het kamp In de verschillen- i de rollen staan artisten berekend voor hun taak, terwijl bijzonder goed spel te zien wordt gegeven door Viktor Staal en Karl Martell als de twee gezworen vrienden JÜV Kirsten Heiberg. „De Residentiebode": Goed gegeven Veel overtuigend spelzeer vele uitstekend geslaagde en sfeerscheppende fotografische dingen zijn gedaanDe film zal niettemin niet na laten indruk te maken op de toeschou wers „THE DRUM". City-theater. Het Alg. Handelsblad schreef over deze film, die a.s. Vrijdag in het City-theater komt: Sabu en Valerie Hobson in The Drum. „The Drum" is een éterke film, waarin de boeiende en spannende compositie op het eerste plan is gebracht,opwinding en spanning exotisch fantastisch over vloed van heftige emotiesknap verhaal Sabu neemt zijn plaats met overtuiging en charme in. Aan 't einde zit men verbijsterd toe te zien naar een heftig en fel vuurgevecht, zoo meesterlijk verfilmd en zoo meesleepend om niet te zeggen opwindend, dat men moet erkennen, dat „The Lifes of a Bengal Lancer" en „The Charge of the Light Brigade" hun weerga hebben gevonden. De Telegraaf: De film moet ge maar gaan zien. Zij is in het genre volmaakt. De Avondpost: Spannend en boeiend filmwerk van im posante schoonheid en kleurenpracht., in drukwekkend zelden zag men aantrek kelijker en intelligenter knaap op 't filmdoek. Sabu gaat met 't gemak van een geboren acteur over het doek en moei lijk zal men zich aan de bekoring van dit veroverde spel onttiekken. Het Vaderland: „The Drum" is een der best gekleurd films, die wij ooit te zien kregen. Zij mun? uit door spelbeeld en regie... Sabu is een frissche verschijning, wiens natuurlijk a teertalent, en levendigheid de aandacht weten te boeien. Haagsche Courant: „The Drum" is een kleurenfilm, welke on wonderlijke boeiende wijze het bonte veel- kleurige leven der Oosterlingen in het verre Indië brengt... Een door en door romantische film STOOMVAARTLIJNEN. Kon. Ned. Stoomb. Mij. Agamemnon 8 Maart v. A'dam n. Hamburg. Crijnssen 8 Maart van Dover n. Barbados. Euterpe 8 Maart te Amsterdam. Ganymedes 7 Maart te Aigion. Hebe 8 Maart v. Vigo n. Malaga. Hercules 8 Maart v. Fethie n. Izmirr. Hermes 8 Maart 18 u. te Antwerpen. Juno 8 Maart 12 u. 180 mijl Z.W. Ouessant. Orpheus 8 Maart v. A'dam n. Kopenhagen. Perseus 8 Maart te Gdynia. Rhea 8 Maart te Amsterdam. Saturnus 8 Mrt. v. Tunis n. Alexandrië. Simon B. 7 Mrt. v. Cristobal n. Cartagena. Stella 8 Maart te Thessaloniki. Triton 8 Maart te Constanta. Venus 9 Mrt 7 u. v. Hamburg n. A'dam. Vulcanus 8 Maart te Palermo. Kon. Holl. Lloyd. Eemland thuisr. 8 Maart 23 uur van Santos naar Pernambuco. HollandAmerika Lijn. Burgersdijk 9 Maart v.m. te Antwerpen. Blommersdijk 8 Maart v.m. te Norfolk. Veendam 8 Maart n.m. te New York. Edam 8 Maart v.m. van Londen. Stoomv. Mij. Nederland. Poelau Laut uitr. v. Suez 9 Maart. Johan van Oldenbarnevelt thuisr. wordt verwacht te IJmuiden 11 Maart om 8 uur en te Amsterdam 12 uur v.m. Enggano in ballast te Hamburg 8 Maart. Poelau Bras thuisr. te Marseille 8 Maart. Saleier thuisr. te Amsterdam 8 Maart. Tjikandi thuisr. te Amsterdam 8 Maart. Rotterdamsche Lloyd. Kota Baroe uitr. pass. 8 Maart 12 uur Point de Galle. Sibajak uitr. 8 Maart 17 u. v. Rotterdam. Buitenzorg uitr. 9 Maart te Singapore. Kertosono uitr. 9 Maart 3 u. v. Hamburg. Sitoebondo uitr. pass. 8 Maart 23 uur Kaap Bon. Weltevreden thuisr. 10 Maart 8 uur te Rot terdam verwacht. Tosari thuisr. 8 Maart van Belawan. Kota Kopan uitr. 9 Maart 12 u. v. Port Said. OPGAVE VAN NOORDHOLLANDSCH LANDBOUWCREDIET N.V. van Donderdag 9 Maart 1939. 100iV36 Vorige koers STAATSLEENINGEN. 3—314 NederL 1938 3 Ned.-lndië 1937 5)4 DuitschL '30 m. verkl. 22%6 BANK-INSTELLINGEN. Amsterd. Bank132% Handel Mij. Cert. v. 250 1343/4 Koloniale Bank153'/4 124% Ned. Ind. Handelsbank INDUSTR. OND. BINNENL. Alg. Kunstzijde Unie Calvé Delft Cert. Lever Bros Nederl. Ford Philips Gloeil. Gem. Bezit 216 INDUSTR. OND. BU1TENL. Am. Smelting Anaconda Bethleh. Steel Cities Service Generaal Motors Kennecott Copper Republic Steel Standard Brands Steel comm. U. S Leatber CULTUUR MAATSCH. H. V. Java Cultuur Ned. Ind Suiker Unie Vereen. Vorstenlanden i MIJNBOUW. Alg. Explor. Mij.. Redjang Lebong PETROLEUM. Dordtsche Petr. Kon. Petr. Perlak Phillips Oil Shell Union Tide Water RUBBERS. Amsterd. Rubber 208% Deli Bat. Rubber ,147 Hessa Rubber 123% Oostkust 140% Serbadjadi 100 39% 86'/. 142% 367% 35 243% 55%6 §6% 3SV. 29%g 16%, 511/36 4716% 3% 432'/. 184% 209 82% 58% 130 310 3251/s 02% 30 10% 10»% Interc. Rubber SCHEEPVAARTEN. HollandAmerika lijn Java—ChinaJapan lijn Kon. Ned. Stoomboot Scheepvaart Unie TABAKKEN. Deli Batavia Oude Deli Senembah AMER. SPOORWEGEN. Atchison Topeka Southern Pacific Southern Railw. Cert. Union Pacific Canadian Pac. 2% 1077/s 78 120 113% 211% 232 215 29% 14% 1516% 80% 4 Laatste 2.45-3.00 100% 987/. 22% 132% 136% 153% 124'/. 397/8-40 142% 368 217%-8 37 25%-% 56f-u/u 6% 39%-% 307-16% 16»%-* 5% 49%-% 315/16 4343/4-5 187% 212 85%"% 58% 326-% 62'/. 30% 10*-»% 10% 21C/. 1493/4 138 102% 2J5% 108'/, 77'/. 121% 114% 212'/. 234% 217»/» 30% 15-% 16% 80% 4 §Noteering per 50. x) ex-coupon fExclaim. "Exdividend. Prolongatie vorige koers H, heden )4 pCt. WISSELKOERSEN AMSTERDAM Vorige koers heden OFFICIEEL. New-York 1.881/» 1.88% Londen 8.828.82"/i« Berlijn 75.50 75.52 V, Parijs 4.99 4.99)4 Brussel (Belga) 31.65 31.66 Zürich 42.77)4 42.81 Kopenhagen 39.40 39.42)4 Stockholm 45.45 45.47)4 Oslo 44.35 44.37)4

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 8