dagblad voor alkmaar en omstreken.
Groote diplomatieke bedrijvigheid
te Londen.
Annexatie van Bohemen en
Moravië niet erkend.
Verwarde strijd in de Karpathen-Oekraine.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door Set geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VER 1'ENT IEN
Van 15 regels 125, elke regel meer 0 25, groofe
contracten rabat Groote letters naar olaatsruimte.
Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef 3320, redactie 3330.
Ho. 67 Dit nummer bestaat uit drie bladen.
De Duitsche regeering is er in den loop van dit week-einde
bovendien mee in kennis gesteld, dat Frankrijk, Engeland,
Amerika en Rusland de aanhechting van Bohemen en Moravië
niet erkennen en evenmin de aanhechting van Slowakije zuilen
erkennen, hoe ook de vorm zal zijn, waarop dat laatste
geschiedt.
Ambassadeurs zijn
teruggeroepen.
•ebtedea ia orde en rust.
Vormt Benesj voorloopige
regeering
Voorbarige berichten.
VON NEURATM
Rijks protector
Incidenten in Zuid-Afrika.
Duitsche arbeiders roeren zich.
Hen kan niet spreken van een
stelselmatige bezetiing.
Antisemietisme in Bohemen
en Moravië.
De algemeen© toestand.
ALKMAARSCHE COURANT.
De aangekondigde stappen van de ambassadeurs van Engeland en
Frankrijk te Berlijn hebben Zaterdag plaats gehad. Beide diplomaten hebben
zich afzonderlijk naar de Wilhelmstrasse begeven, waar zij door staats
secretaris von Weiszacker ontvangen werden en aan wien zij het protest
hunner regeeringen overhandigden. De inhoud van beide protesten was
vrijwel gelijk.
Beide ambassadeurs ontvingen in den loop van den middag op hun protest
ten antwoord, dat Duitschland niet in staat was, deze te aanvaarden, daar zij
iederen politieken, juridischen en moreelen grondslag misten.
Gedurende de twee laatste dagen was er vooral te Londen een buitengewone
diplomatieke bedrijvigheid. Chamberlain, die het geheele week-einde in
Downingstreet doorbracht, heeft Zaterdagmiddag alle hooge commissarissen
der Dominions opgeroepen en met hen den internationalen toestand be-
sproken. Vervolgens werd 's avonds een kabinetsraad gehouden.
Zondagochtend was de drukte in Downingstreet zoo mogelijk nog grooter.
Verschillende hooge ambtenaren werden door Chamberlain ontvangen, de
Fransche en Russische ambassadeurs brachten eveneens een bezoek aan den
Britschen premier en ook de vertegenwoordiger van Amerika had een
bespreking met Chamberlain.
Nadat de Fransche en Engelsche
ambassadeurs te Berlijn Zaterdag
waren teruggeroepen door hun
respectievelijke regeeringen,
mocht verwacht worden, dat ook
Duitschland zijn ambassadeurs
zou terugroepen. Dat is ook ge
schied, tenminste, von Dirksen
heeft Londen verlaten en is afge
reisd naar Berlijn, terwijl graaf
Welczeck Parijs in den loop van
Zondagavond zou verlaten, om
naar Berlijn te gaan.
Tenslotte heeft Grandi, de Italiaansche
ambassadeur, Londen verlaten, maar aan
dit bericht werd nadrukkelijk toegevoegd,
dat dit was, om de fascistische herden
kingsplechtigheden bij te wonen, alsmede
de vergadering van den Fascistischen
Grooten Raad, die a.s. Zondag bijeenkomt.
De tekst der Fransche nota.
De tekst van de door Coulondre aan
Weizsacker, den Duitsche staatssecretaris
van buitenlandsche zaken, overhandigde
nota luidt als volgt
„Bij schrijven gedateerd 15 Maart 1939
heeft de Duitsche ambassadeur op order
van zijn regeering aan den minister van
buitenlandsche zaken der Fransche re
publiek den tekst medegedeeld van een
in den nacht van 14 op 15 Maart tus
schen den Führer en rijkskanselier en
rijksminister van buitenlandsche zaken
te eener zijde en den president en rru
nister van buitenlandsche zaken er
republiek Tsjecho-Slowakije ter andere
zijde gesloten overeenkomst. In deze
zelfde mededeeling werd uiteengezet,
dat Luitsche troepen om zes uur 's mor
gens de Tsjechische grens hadden ovei
schreden en dat de noodige maatregelen
waren genomen om iederen tegenstan
en alle bloedvergieten te voorkomen en
er in te voorzien, dat de bezetting en
pacificatie van het grondgebied zou ge
De ambassadeur van Frankrijk heeft
de eer bij den rijksminister van buiten
landsche zaken een formeel protest aan
hangig te maken over hetgeen door
graaf Welczeck is medegedeeld. De re
geering der Fransche republiek is in
derdaad van meening, dat zij zich door
de door de Duitsche rijksregeering tegen
Tsjecho-lowakije gerichte actie geplaatst
ziet voor een flagrante schending naar
letter en geest van de op 29 September
1938 te München onderteekende over
eenkomsten.
De omstandigheden, waaronder de
overeenkomst van 15 Maart aan de
leiders der republiek Tsjecho-Slowakije
werd opgelegd, zou in de oogen van de
regeering der republiek geen rechts
grond kunnen geven van de bij deze
overeenkomst gestelde daad. De ambas
sadeur van Frankrijk heeft de eef den
Duitschen rijksminister van buitenland
sche zaken mede te deelen, dat de re
geering van Frankrijk onder deze om
standigheden niet de wettigheid kan
erkennen van de nieuwe in Tsjecho-
Slowakije door deze daad van het Rijk
geschapen toestand.
Gisteren heeft de consul van Tsjecho-
slowakije te Los Angeles Janowski,
medegedeeld, dat Benesj binnenkort
de vorming bekend zal maken van een
voorloopige Tsjechoslowaaksche regee
ring in de Vereenigde Staten. Benesj
heeft gisteravond echter verklaard, dat
de berichten omtrent de vorming van
een voorloopige Tsjechoslowaaksche
regeering onder zijn leiding met haar
zetel in de Vereenigde Staten, voorba
rig zijn.
Hij voegde hieraan toe, dat hij geen na
dere mededeelingen omrent zulk een plan
kon verstrekken.
Officiéél wordt medegedeeld, dat
de Führër von Neurath heeft be
noemd tot rijksprotector in Bohe
men en Moravië, met als ambtszetel
Praag.
Von Neurath behoudt zijn functie
van rijksminister en voorzitter van
den geheimen kabinetsraad.
Verder heeft de Führer den plaats-
vervangenden gouwleider van het
Sudetenland, Frank tot staatssecre
taris en de regeerings-president v.
Burgsdorff benoemd tot Ministerial
direktoren bij den rijksprotector in
Bohemen en Moravië.
De mogelijkheid bestaat, dat plaatse
lijke moeilijkheden zullen ontstaan in
verband met het bekend worden van
de Duitsche nota over de immigratie in
Zuid-West-Afrika. Er is namelijk ge
zegd, dat „de Duitechers niet voor de
gevolgen verantwoordelijk zullên zijn",
indien Duitsche emigranten geen ver
lof tot landing krijgen.
Onder de Duitsche arbeiders van de staal
fabrieken te Pretoria zijn ongeregeldheden
voorgekomen. Militairen zijn ter plaatse.
In de geheele Unie zijn uitgebreide maat
regelen genomen ter bewaking van de ver
bindingen en de belangrijke openbare
diensten. Drie eskaders van de luchtmacht
zijn in actieven dienst gebracht: zij hebben
hun basis te Robert Heights. Alle politie-
reserves en reserve van de luchtmacht zijn
opgeroepen, electrische centrales, tele
graafstations en benzine- en petroleum-
depóts zijn onder strenge bewaking ge
steld.
Men legt er volgens een nader bericht den
nadruk op, dat er geen reden is voor on-
noodige ongerustheid. De voorzorgsmaatre
gelen zijn van normalen aard.
Ten gevolge van het geaccidenteerde
terrein in de Karpathen-Oekraine kan
men niet spreken van een systematische
bezetting van het land; er bestaat geen
aaneengesloten front. Verspreide Hon
gaarsche detachementen rukken de da
len binnen en stooten hier en daar op
troepen Oekrainers. Het is een guerrilla
in de woeste bergen.
Behalve de strijd van de Sitsj (de
nationalistische vrijscharen) tegen de
Hongaren, strijden ook de bewoners van
de Karpathen-Oekraine onderling. Rus
sen en Oekrainers leveren verbitterde
gevechten. Temidden van dit alles trek
ken de onderdeelen van het Tsjechische
leger, dat oorspronkelijk het land bezet
had, terug.
Een deel trekt naar Slowakije, een ander
deel naar Polen en een derde deel naar Roe
menië. De troepen laten veel materieel ach
ter, waarvan de „Russen" en de „Oekrainers"
zich meester maken. De strijd wordt aan
weerszijden met verbittering gevoerd, ge
heele gezinnen, mannen, vrouwen en kinde
ren, worden uitgemoord.
De Hongaarsche troepen voeren, volgens
Havas, tijdens hun opmarsch een krachtige
zuivering door; te Domanice, nabij Ungvar,
zijn 17 personen gefusilleerd, omdat zij een
Oekrainsche kokarde droegen, 6000 personen
zijn gearresteerd en naar Hongarije gedepor
teerd. De Russen zoowel als de Oekrainers
vluchten voor de naderende Hongaarsche
troepen. Zaterdagochtend werd gemeld, dat
Hongaarsche troepen met artillerie het dorp
Stakcin in Slowakije, op 20 K.M. van de
grens, aanvielen.
Volgens het persbureau der Karpathen-
Oekraine bevinden zich de regeering der
Karpathen-Oakraine en mgr. Wolosjin sinds
Zaterdagavond in de Karpathen-Oekrainsche
stad Rachiw. De vice-minister-president, als
mede de ministers van binnenlandsche zaken
en oorlog hebben nooit het grondgebied ver
laten en bevinden zich aan het front. De
Hongaren zijn erin geslaagd de vlókte te be
zetten, maar konden niet in het bergland
doordringen. Het Oekrainsche leger heeft
den Hongaren met de artillerie hevigen
tegenstand geboden op 17 K.M. ten Noorden
van Persin. De Hongaarsche opmarsch is
daar tot staan gebracht. De Hongaren heb
ben den weg van Chust naar Tiacowo bezet.
Het front bevindt zich ten Noorden van
dezen weg. Tot zoover dit Oekrainsche pers
bureau.
Gevechten.
Reuter's speciale correspondent te Sighet
meldt nog: In de Karpathen-Oekraine heb
ben zich Zaterdag hevige gevechten afge
speeld tusschen de Roethenen en de Hon
garen nabij Bocsao. De Oekrainsche nationa
listen boden zoo zwaren tegenstand, dat de
Hongaren genoodzaakt waren snel uit Taco-
vo versterking te laten aanrukken. Later
werden de Oekrainers verslagen en 350 hun
ner liepen over naar Roemenië, waar zij ge
ïnterneerd werden. Gister werden 67,000
Tsjechische en Roetheensche vluchtelingen
van het gebied van Sighet vervoerd naar
Zuid-SIavië of via Polen naar Duitschland.
De Poolsche Express Poranny bericht, dat
de Hongaarsche troepen geholpen werden
door afdeelingen Poolsche vrijwilligers,
welke waren gevormd uit de Poolsche be
volking van dit gebied. Te Jasina zijn tal
rijke huizen versierd met de Poolsche kleu
ren.
Het blad veronderstelt verder, dat zich hier
de beslissende slag zal afspelen, tusschen de
Sitsj en de Hongaren.
De bedrijven in Bohemen. en Moravië
worden geariseerd. Het extremistische
blad „Vecer" heeft gemeld, dat de voor
naamste industrieele onderneming in Mo
ravië, genaamd Cheskomoravsko Kolben
Danek, alle joden heeft uitgeschakeld
door de contracten te vernietigen. Het
blad voegt hieraan toe, dat vermoedelijk
de overige zaken hetzelfde zullen doen.
Het Joodsch agentschap te Londen heeft
uit Praag vernomen, dat alle Joodsche
organisaties te Praag, hierbij ingesloten
het Palestinabureau en de Zionistische
organisatie, zijn ontbonden. De meeste
Joodsche leiders zijn gearresteerd en
iederen dag worden Joden door de Gesta
po gearresteerd.
Straatnamen gewijzigd.
Het Masarykplein te Olmuetz is omge
doopt in Adolf Hitlerplein, het Wilson-
plein is Goeringplein geworden en de
straat van den 28sten October (den dag
van de onafhankelijkheidsverklaring van
Tsjecho-Slowakije) is gewijzigd in straat
van den 15den Maart. Het Vrijheidsplein
te Bruenn is Adolf Hitlerplein geworden.
Zie verder Buitenland pag. 1, 3e blad.
Onoverzichtelijke
toestand in Europa.
We kunnen niet zeggen, dat de situatie
in Europa thans erg duidelijk is. Daarvoor
zijn er te weinig tastbare feiten, daarvoor
wordt er te veelachter de schermen
gewerkt! Wanneer men de vele berichten,
welke de laatste dagen zijn binnen ge
komen, doorgeworsteld heeft, merkt men
wel de groote onrust, die er in de gansche
wereld heerscht, maar wat er nu precies
gaande is, weet men niet.
De lezer kan elders lezen, hoe Engeland,
Frankrijk, Amerika en Rusland de annexa
tie van Bohemen en Moravië niet erken
nen, hij weet, dat Daladier volmachten
gekregen heeft en daardoor voorloopig als
een dictator kan regeeren, hij weet ook,
dat verschillende ambassadeurs terug ge
roepen zijn. En tenslotte weet hy, dat er
gedurende het week-end een zeer drukke
diplomatieke activiteit geweest is in de
Europeesche hoofdsteden.
Maar hoe groot de onrust ook is, de
grootte van het gevaar kan men niet
peilen.
Is het reeds zoover als Pichot, de voor
zitter der federale unie van oudstryders in
Frankrijk, meent? Deze zeide Zondag n.1.:
„Het gevaar is verblindend. Frankrijk en
Europa hebben nog slechts te kiezen tus
schen vrijheid en slavernij: Wij kiezen de
vrijheid en dus den strijd. Wij bevinden
ons nog niet in oorlog, maar wij zijn niet
meer in vrede".
Laten wij hopen, dat Pichot den toestand
al te donker inziet
Men kent de meening van Frankrijk en
Engeland t. a. v. de annexatie. Daarnaast
is het interessant te weten, hoe het zwijg
zame Rusland hier over denkt, De Russi
sche regeering is door twee nota's op de
hoogte gesteld van de annexatie van Bo
hemen en Moravië en in het antwoord op
deze beide nota's heeft Litwinöf er gisteren
op gewezen, dat hij deze nota's niet stil
zwijgend kon laten voorbijgaan om „aldus
een onjuisten indruk te vestigen t. a. v.
zijn z.g.n. onverschillige houding ten op
zichte van de gebeurtenisen in Tsjecho-
Slowakije." Litwinöf wees er op, dat de
politiek-historische opvattingen, waarvan
een uiteenzetting is gegeven ter rechtvaar
diging van het Duitsche besluit „niet als
juist kunnen worden beschouwd, noch in
overeenstemming zijn met dt voor ieder
bekende feiten". Ten tweede wees hij er
op, dat het beginsel van zelfbeschikking
der volkeren, dat de Duitsche regeering
veelvuldig inroept de vrije uitdrukking
veronderstelt van den wil van een volk,
welke niet kan worden vervangen door de
handteekening van een of twee personen,
hoe hooggeplaatst zij ook zijn." Ten derde,
gezien de afwezigheid van iedere vrije
wilsuitdrukking van het Tsjechische volk,
kunnen de daden der Duitsche regeering
„niet anders gekwalificeerd worden dan
als willekeurige daden van geweld en
agressie". Ten vierde, de hierboven ver
melde opmerkingen hebben eveneens be
trekking op het statuut van Slovakije. Ten
vijfde, de Duitsche daden waren het sein
voor een gewelddadig binnenvallen van
Hongaarsche troepen in de Karpathische
Oekraine en van een schending der ele
mentaire rechten der bevolking aldaar.
Bijgevolg kan de sovjetregeering de an
nexatie van Tsjechië en Slowakije niet
erkennen „als legitiem en in overeenstem
ming met het volkenrecht en de interna
tionale billijkheid of met de beginselen
van zelfbeschikking." Naar de opvatting
der sovjetregeering ruimen de daden der
Duitsche regeering geen enkel gevaar voor
den algemeenen vrede uit den weg, maar
hebben zy integendeel die bedreiging in
het leven geroepen en verergerd. Zij heb
ben de politieke stabiliteit in midden-
Europa in verwarring gebracht. Zij heb
ben den staat van alarm, die tevoren was
geschapen in Europa versterkt en een
niéuwen slag toegebracht aan het gevoel
van veiligheid der volkeren,
Inmiddels heeft Engeland de Sovjet-
Unie formeel uitgenoodigd om te overwe
gen, tezamen met Frankrijk, Engeland en
andere mogendheden, die bereid zijn mede
te werken aan het weerstand bieden aan
de Duitsche agressie, een verdrag te slui
ten.
Wellicht is dat noodig, want de moge
lijkheid bestaat, dat Duitschland nog
meer annexatieplannen heeft. Wij bedoe
len het Memelgebied.
In Memel is n.1. Zondagmiddag in aan
wezigheid van bijna de geheele Memel-
Duitsche bevolking het standbeeld van
keizer Wilhelm I, dat zestien jaar geleden
verwijderd was, weer opgericht. In de
stad woeien bijzonder veel hakenkruis-
vlaggen. Onder de aanwezig m bevond
zich o m. ook de leider der Memel-Duit-
schers, dr. Neumann, de Du;t.;che consul-
generaal en dè leden van het directorium,
benevens de leiders der Memel-Duitsche
organisaties. De leider van den Memel-
Duitschen Kriegerbund, dr. Schwarze,
hield een rede, waarin hy o.m. zeide: de
Memel-Duitschers hebben in zes verkie
zingen voor de geheele wereld bewezen,
dat zij tot den Duitschen staat en het
Duitsche bloed behooren. Nooit meer zul
len de Memel-Duitschers door politieke
grenzen zich het recht laten ontnemen om
zich uit te spreken voor een Duitsche
wereldopvatting. Spr. besloot met een
gelofte van trouw aan Hitier en aan den
leider der Memel-Duitschers, dr. Neumann,
hetgeen de instemming had van de me
nigte. Toen dr. Neumann ten slotte het
plein verliet om de organisaties de revue
te laten passegren riepen de menschen-
massa's hem toe: Wij willen terug naar
Duitschland."
