DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. GERUCHTEN ROND ALBANIË No. 81 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Woensdag 5 April 1939 141e Jaargang Er zouden eerstdaags Italiaansche troepen worden ontscheept. Banden tusschen Rome en Tirana worden verstevigd. Amerika en de spanning in Europa. Verhouding tot Duitschland blijft onveranderd gespannen. Blijde gebeurtenis in Albanië. Koningin Geraldine heeft het leven geschonken aan een zoon. De aigemeene toestand. Boekarest ongerust. Gafenco niet op reis, in verband met ernstigen internationalen toestand? Nieuwe bomaanslagen in Londen. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door ^et gebeele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE AD VER l'ENT IEN Van 15 regels 125, elke regel meer f 0-25, groote contracten rabat. Groote letters naar nlaatsruimte. Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON. Voordam C 9, postgiro 37060. Telef 3320. redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Het land van koning Zogoe is plotse ling in het centrum van de inter nationale politieke belangstelling geko men. Verschillende teekenen wijzen erop, dat tusschen Rome en Tirana op het oogenblik een groote diplomatieke activiteit ontwikkeld wordt, om het ItaliaanschAibaneesehe bondgenoot schap te versterken. Sommige berichten maken zelfs melding van de instelling van een Italiaansch protectoraat over Albanië. Van semi-officieele Aibanee sehe zijde wordt dit evenwel tegen gesproken. Anderzijds wordt gemeld, dat Italië in Bari en Brindisi troepen concentreert, welke eerstdaags aan de Aibaneesehe kust aan laud zouden wor den gezet. Bovendien zouden nieuwe Italiaansche troepenverschepingen plaats hebben naar Lybië en de Dodecanesos. De Romeinsche correspondent van de Times maakt melding van berichten over troepenconcentraties te Bari en Brindisi en voegt hieraan toe, dat er nog meer aanwij zingen zijn, dat Italië plannen koestert met betrekking tot Albanië. Het is, aldus de correspondent, mogelijk dat niet anders beoogd wordt, dan een wij ziging in de betrekkingen tusschen Italië en Albanië, de instelling van een soort protec toraat, dat Italië meer zeggenschap zou geven en dit land in staat zou stellen, de Aibaneesehe rijkdommen vollediger tot ont wikkeling te brengen. Van het geld, dat tot dusver in dit land is gestoken, hebben Italië zoo min als Albanië veel voordeel ge trokken. De economische positie is den laat- sten tijd voortdurend slechter geworden en men gelooft, dat onder het volk groote ontevredenheid heerscht. Italië zou tot de conclusie gekomen kunnen zijn, dat het 't beste zou zijn, het land feitelijk in bezit te nemen. De laatste vijftien jaren, aldus de correspondent van het Londensche blad, schijnt dit zijn einddoel te zijn geweest. De voornaamste adjudant van koning Zogoe, generaal Sereggi, die als zeer pro- Italiaansch bekend staat, is kort geleden tot gezant te Rome benoemd, en sedert zijn aankomst heerscht op de Aibaneesehe lega tie groote bedrijvigheid. De koning heeft er wellicht in toegestemd, in zijn eigen belang een protectoraat te ranvaarden. In dat geval zouden de Italiaansche troepen wellicht alleen in gereedheid worden gehouden, om Lu het uiterste geval te worden gebruikt, en ligt het wellicht in de bedoeling, ze tot dit doel te concentreeren op het eiland Saseno, de Italiaansche vlootbasis ter hoogte van Valona. In Engeland nog niets bekend. Hoewel niet ontkend wordt, dat er teeke nen zijn, die wijzen op militaire bedrijvig heid van Italië, verklaren Britsche officiëele kringen te Londen, dat geen mededeelingen zijn ontvangen, welke de berichten, volgens welke Italië in de tegenover Albanië gele gen havens troepen concentreert, aanneme lijk maken. Verklaard wordt, dat de Britsche regee ring moeilijk kan aannemen, dat de Italiaan sche regeering stappen zou ondernemen, welke de onafhankelijkheid of bewegings vrijheid van Albanië zouden kunnen belem meren. Bovendien wordt er op gewezen, dat alles wat aldus de onafhankelijkheid van Albanië zou benadeelen, een schending zou beteekenen van het BritschItaliaansch accoord, dat voorziet in handhaving van den status quo in de landen in het Middelland- sche Zee-gebied. Verwarde berichten te Parijs. Voortdurend worden te Parijs uit ver schillende bronnen vrij verwarde berichten ontvangen omtrent de betrekkingen tus schen Italië en Albanië. Volgens moeilijk te controleeren berichten uit Tirana zouden de Italiaansche autoritei ten de Aibaneesehe regeering hebben mede gedeeld, dat binnenkort op grond van het ItaliaanschAlbant-esche verdrag van 1927. op grond waarvan Italië, wanneer Albanië van buitenaf bedreigd wordt, dit land mili taire medewerking kan verleenen, te Valona aan de Aibaneesehe kust Italiaansche troe pen zullen worden ontscheept. Dit zou tegen 5 of 6 April geschieden. De Aibaneesehe regeering zou van het voornemen hebben doen blijken, zich tegen iedere ontschepingspoging te verzetten. Tusschen Rome en Tirana zouden onder handelingen worden gevoerd om tot een compromis te komen. Rome zwijgt. In gezaghebbende Italiaansche kringen wordt niet de minste aanduiding gegeven over de verhouding tusschen Italië en Albanië en evenmin over de geruchten, dat binnenkort Italiaansche troepen aan de kust van Albanië zouden worden ontscheept. Naar evenwel vernomen wordt, is de nieuwe Aibaneesehe gezant te Rome, gene raal Sereggi, die hier pas sinds eenige dagen vertoeft, per vliegtuig naar Tirana vertrok ken, in gezelschap van een medewerker zij ner legatie. Voorts wordt opgemerkt, dat noch van Italiaansche, noch van Engelsche zijde iets wordt medegedeeld over het doel van het bezoek dat Lord Perth, de Britsche ambas sadeur, gister aan graaf Ciano gebracht heeft, en dat, naar men veronderstelt, ver band houdt, althans deels, met de geruchten in kwestie. In een te Tirana gepubliceerd semi- officiëele verklaring wordt gezegd, dat de in het buitenland loopende geruch ten, volgens welke binnenkort een pro tectoraat over Albanië zou worden ingesteld, als ongegrond kunnen worden beschouwd, daar Albanië nooit een schending van zijn onafhankelijkheid of integriteit zou dulden. Geruchten ongegrond? De te Bari verschijnende Gazetta del Mez- zogiorno meldt: „Het radiostation te Bari heeft gisteren het volgende bericht uitgezonden: De in het buitenland verspreide berichten over den toestand en de betrekkingen tusschen Italië en Albanië zijn tendentieus en ongegrond Op uitdrukkelijk verlangen van den koning van Albanië worden besprekingen gevoerd over versterking van het defensieve vërboni tusschen beide lmden. Men kent de sym pathie, die Italië heeft voor het Aibaneesehe volk en waarvan het Aibaneesehe volk her haaldelijk de tastbare bewijzen gezien heeft. Het ligt niet in de bedoeling der Italiaansche regeering een aanslag te doen op de onaf hankelijkheid en de onschendbaarheid van Albanië". Opmerkelijk is het, dat de Romeinsche bladen en de voornaamste provinciale kran ten van dit bericht nog geen melding ge maakt hebben, ondanks het hardnekkig karakter der geruchten over een aanstaande landing van Italiaansche troepen aan de Aibaneesehe kust. Italiaansche manoeuvres. Er waren te Rome gisteren teekenen te bespeuren- van gezamenlijke militaire toe bereidselen van de as RomeBerlijn voor het geval de democratische mogendheden inderdaad zouden trachten, Duitschland in te sluiten Italië heeft een begin gemaakt met een aantal geheimzinnige manoeuvres van de zee-, land- en luchtmacht. De berichten over samentrekking van troepen te Bari en Brindisi werden gevolgd door berichten, volgens welke Italiaansche vliegtuigeskaders vannacht met onbekende bestemming de luchthavens hebben verla ten. Volgens zekere geruchten, die evenwel door Tirana worden tegengesproken, zou een aantal van deze vliegtuigen in Albanië geland zijn. Ook wordt gemeld, dat er infanterie ver voerd wordt nadr de Dodecanesos, in het bizonder naar Rhojdos, waar Goebbels eenige dagen geleden is aangekomen. Deze eilan dengroep is geducht versterkt en uitgerust met nieuwe artillerie. Uit gewoonlijk zeetr betrouwbare bron wordt voorts vernomen, dat nieuwe troepen transporten van Napels naar Lybië vertrok ken zijn. Deze schepen zouden ook Spaan- sche havens aandoen. Al deze militaire maatregelen worden vol gens verklaringen van gezaghebbende Ita liaansche kringen uitgevoerd in volledig overleg met Duitschland. Naar verluidt zouden dertig duizend man naar Bari en Brindisi gezonden zijn (waar onder Bersaglieri) die bekend staan als de beste Italiaansche infanteristen. Nog steeds onzekerheid. De mededeeling van Radio-Bari over be sprekingen tusschen Rome en Tirana op ver zoek van koning Zogoe tot versterking van het verdedigend verbond tusschen beide landen heeft levendige belangstelling ge wekt, hu het gerucht gaat, dat binnenkort Italiaansche. troepen in Albanië aan land gezet zouden worden. Het schijnt, dat ko ning Zogoe van meening is, dat Albanië be dreigd wordt door een gevaar uit het buitenland-, doch het is zeer onwaarschijn lijk dat dit gevaar van de buren van Albanië kopit. Men vraagt zich derhalve af, welke de redenen van het initiatief van koning Zogoe zijn. De geruchten over deze bespre kingen en de geruchten over de landing van Italiaansche troepen werken verwarrend. In buitenlandsche kringen te Rome verwon dert men zich er over, dat dergelijke hard nekkige geruchten niet worden tegengespro ken en dat de mededeeling van Radio-Bari bijna nergens in Italië is gepubliceerd. Sommigen gelooven daarom aan het instel len van een soort protectoraat over Albanië, anderen zijn evenwel van oordeel, dat een dergelijk protectoraat de goede betrekkin gen tusschen Italië en Zuid-Slavië zou be nadeelen. Ten slotte hoort men ook de ver onderstelling opperen, dat het een ma noeuvre van Italië is, om Zuid-Slavië en Griekenland te waarschuwen geen garantie van Engeland, gelijk aan Polen is gegeven, te aanvaarden. Duidelijk is de zaak evenwel geenszins. Van gezaghebbende zijde wordt ver- klaaid, dat de Vereenigde Staten, zelfs als zij worden uitgenoodigd, niet zullen deelnemen aan de besprekingen met Frankrijk en Engeland, die, naar gemeld wordt, de mogelijkheid onder het oog zouden zien, hun ambassadeurs n Berlijn te doen terugkeeren. Men verklaart, dat de verhouding van de Vereenigde Staten tot Duitschland onveranderd is. Er zijn geen nieuwe gebeurtenissen geweest, die de gespan nen verhouding verbeterd hebben. In tegendeel, de situatie is, sinds Wilson is teruggeroepen, nog ernstiger geworden, tengevolge van de inlijving van Bo hemer», Moravië en het Memelgebied. Men zegt, dat Roosevelt geen onmid- lijke actie in beschouwing zal nemen om te komen tot herbezetting van den post van ambassadeur te Berlijn. Hij zou er de voorkeur aan geven, de mo gelijke verdere gebeurtenissen in Europa in het voorjaar en den zomer af te wachten, in verband met de expansie- zucht van Duitschland. Men voorziet, dat in het congres hevig zal worden gestreden over het voorstel tot her ziening van de tegenwoordige neutrali- teitswet van de Vereenigde Staten. Volgens de ervaren leden van het congres zal de regeering al haar kracht moeten aan wenden, om het voorstel van senator Pitt- man, waardoor de uitvoer van wapenen en munitie in oorlogstijd alleen afhankelijk zal worden van het principe van contante be taling, te doen aannemen. Algemeen ver wacht men, dat de wijzigingswet zal worden aangenomen, echter niet dan na langdurige debatten in het congres. De besprekingen over de wijziging van de neutraliteitswet beginnen morgen. Een ver rassing zal zijn de verdediging van het voorstel door den vroegeren republikein- schen minister Stimson, die, naar men ver wacht, Pittman's ontwerp zal ondersteunen. Andere voorstanders zullen wel zijn Huil, Welles, admiraal Leahy en Woodring. De oppositie tegen de nieuwe wet wordt gevormd door de pacifisten en isolationisten. De leider ervan is senator Borah, die aan „United Press" verklaarde, dat de kwestie geen partijen-aangelegenheid is en dat de regeering zal moeten rekenen op zeer krachtigen tegenstand. De isolationisten Borah en Hiram Johnson zijn groote voorstanders van een intrekking der huidige neutraliteitswet, maar zij zijn er tegen, dat de Vereenigde Staten munitie zullen verkoopen aan oorlogvoerende landen. Intusschen heeft de regeeringsgezinde El- bert Thomas zich tegen de clausule van de contante betaling verklaard, omdat hij ge looft, dat dit een nadeel zal zijn voor de kleinere landen, die geen vloot bezitten, zooals China. Een andere groep dringt aan op de intrek king van de neutraliteitswet en op het volgen van een politiek, die gebaseerd is op de algemeen geldende beginselen van de in ternationale wetten. De geboorte van den kroonprins werd bekend gemaakt door een salvo van 101 kanonschoten. On middellijk. vulden de straten zich met een geestdriftige menigte, die koning Zogoe en koningin Geral dine bejubelde. Gedurende drie dagen zal feest worden gevierd. Op de toppen der bergen zullen vreugdevuren worden ontstoken. Waf gebeurd er in Albanië Hierboven maken wy melding van rumor in en om Albanië, van geruchten over Ita liaansche troepenverplaatsingen, van plan nen, om Albanië tot een Italiaansch protec toraat te maken, enz., enz. Om een en ander misschien iets duidelij ker te maken, mogen wy in verband met deze Aibaneesehe kwestie allereerst opmer ken, dat de regeeringen in Rome en Berlijn in de nieuwe Engelsche politiek een manoeuvre zien met het doel, de „spil-mo- gendheden" te omsingelen. Zoo loopt in Italië het gerucht, dat men in Londen „wel licht het voornemen zou hebben den cirkel te laten loopen door Zuid-Slavië en door Griekenland" en het fascistische blad Tevere, dat een kaart heeft afgedrukt van het Zaidelyk deel van den Balkan, waar van het centrum gevormd wordt door Al banië en het Kanaal van Otrante, geeft duidelijk te verstaan, dat Italië eventueel energiek zou reageeren tegen hetgeen het zou beschouwen als een omsingelings manoeuvre. Mussolini en Hitier hebben één ding voor boven de regeerders in democratische lan den: ze doén tenminste wat! Dat zeide ir. Mussert dezer dagen op een vergadering hier in Alkmaar. Ze doèn tenminste wat! Welnu, het valt niet te ontkennen, dat Hitier wat gedaan heeft en dat Mussolini wat gedaan heeft. En waarschijnlijk doet de Duce thans weer wat, getuige de berichten, welke we hierboven publiceeren. In verband n.L met die z.g. nieuwe En gelsche politiek, die dus uitsluitend tegen Duitschland en Italië gericht is, schrijft de Romeinsche correspondent aan de Times, (en we hebben het hierboven reeds gemeld) dat er concentraties van troepen en transportmiddelen gemeld worden te Bar» en Brindisi en dat er aan wijzig in gen zijn, dat Italië voornemens is, eenigerlei stappen te doen ten aanzien van Albanië. Het is mogelijk, dat men alleen een wij ziging op het oog heeft in de betrekkingen tusschen Italië en Albanië een vorm van protectoraat, welke Italië een scherper toe zicht zou verzekeren en het in staat zou stellen de Aibaneesehe hulpbronnen meet te ontwikkelen. Het geld, dat tot dusver met stroomen naar dat land gezonden is, heeft zoomin Italië als Albanië tot dusver veel baat gebracht. De economische positie van Italië is den laatsten tijd achteruitge gaan en men meent, dat er een sterke on tevredenheid heerscht onder de bevolking. Het kan zijn, dat Italië tot de conclusie is gekomen, dat het beste voor dat land zou zyn Albanië feitelijk in bezit te nemen. Dit heeft trouwens de laatste vijftien jaar wel het doel geschenen, waarop het aanstuurde. Inmiddels zijn de berichten over de be trekkingen tusschen Italië en Albanië nog te verwarrend, om een juist oordeel te vesti gen over den toestand. Wel blijkt er uit, dat de actie van Italië zich richt tegen de kust van de Adriatische Zee en de Balkan. De Daily Telegraph schrijft, dat gister avond in niet-officieele Britsche kringen het gerucht de ronde deed, dat Duitschland troepen concentreerde aan de grenzen van Italië en Zuid-Slavië en dat ook Italië troe pen concentreerde aan de grens van Duitschland en Zuid-Slavië. Ook ging het gerucht, dat Italië er sterk bij koning Zogoe op aan had gedrongen, dat hij een formeel protectoraat van Italië zou aanvaarden. De regeering van Rome zou stappen hebben gedaan te Belgrado om zich te verzekeren, dat deze actie geen vijandelijkheden van Zuid-Slavië tengevolge zou hebben. Ten aanzien van de betrekkingen tus schen Italië en Albanië schrijft Bourgues in de Petit Parisien, dat men te Belgrado de Italiaansche bedoelingenin Albanië met leede óogèn aanziet. In het Noordwesten grenst Zuid-Slavië reeds aan Duitschland en wanneer het nu in het Zuiden aan een Italiaansch Albanië zou komen te grenzen, kan het vreezen eens door de as te worden verpletterd. Te Londen volgt men de ge beurtenissen met aandacht en men ver klaart, dat de status quo in de Middelland- sche Zee zou worden gewijzigd, wanneer Albanië wordt bedreigd, hetgeen in tegen spraak zou zijn met het Britsch-Italiaansche verdrag. In de .Republique" schrijft Dominique, dat Zuid-Slavië en Italië gelijdelijk worden bedreigd door de huidige meesters van Weenen. Triest en Ragusa worden bedreigd. Meer dan ooit moeten Rome en Belgrado elkaar steunen. Den ernst van de internationale si tuatie acht men in politieke kringen te Roemenië op dit oogenblik reeds zoo groot, dat het niet uitgesloten is, dat Gafenco afziet van zijn plan, een be zoek aan Ankara en aan Parijs en Lon den te brengen. Gafenco is, naar het schijnt, van meening, dat in de komende dagen en weken zyn aanwezigheid in Boekarest noodzakelijk is. De eerstvolgende drie of vier weken be schouwt men hier namelijk als de meest kritieke. Dit bericht coïncideert met het besluit van koning Carol, voorloopig alle recepties af te zeggen. Men meent te Boekarest te weten, dat Tilea, de Roemeensche gezant te Londen, zeer vérstrekkende plannen heeft voor ver dere onderhandelingen met betrekking tot de waarborging van Roemenië's onschend baarheid. Engeland schynt vooral gesteld te zyn op een uitbreiding van het Poolsch-Roemeen- sche bondgenootschap in dien zin, dat be dreiging van de integriteit van één van beide de hulp van de ander teweeg brengen zou. Men is van meening, dat de consequentie hiervan een Fransch-Engelsch-Poolsch pact zou kunnen worden. Wat Gafenco in Ankara wilde bespreken, wordt op het oogenblik op de gebruikelijke diplomatieke wijze behandeld. Men meent voorts te weten, dat deze besprekingen in Ankara rekening houden met een door- vaartrecht voor Fransche en Engelsche schepen en bovendien ruimte laten voor een beroep op Turkije's bemiddeling inzake het bewerken van toenadering tusschen Roemenië, Bulgarije en sovjet-Rusland. Gisterochtend vroeg zyn te Birmingham drie bommen ontploft,, welke alleen mate- rieele schade aanrichtten. Kort voor de eerste ontploffing heeft een straatveger een geimproviseerde bom gevonden en naar het politiebureau gebracht, waar het projectiel onschadelijk werd gemaakt. Ook te Liverpool is een bom ontploft naby een sportpark. Een aantal boomen en struiken werd beschadigd. Blijkbaar was de bom bevestigd aan de takken van een boom. Zie verder buitenland pag. 1 derde blad.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1