DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
GERUCHTEN ROND ALBANIË
No. 81 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Woensdag 5 April 1939
141e Jaargang
Er zouden eerstdaags Italiaansche troepen
worden ontscheept.
Banden tusschen Rome en Tirana
worden verstevigd.
Amerika en de spanning
in Europa.
Verhouding tot Duitschland blijft
onveranderd gespannen.
Blijde gebeurtenis in
Albanië.
Koningin Geraldine heeft het
leven geschonken aan
een zoon.
De aigemeene toestand.
Boekarest ongerust.
Gafenco niet op reis, in verband
met ernstigen internationalen
toestand?
Nieuwe bomaanslagen
in Londen.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door ^et gebeele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VER l'ENT IEN
Van 15 regels 125, elke regel meer f 0-25, groote
contracten rabat. Groote letters naar nlaatsruimte.
Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON. Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef 3320. redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Het land van koning Zogoe is plotse
ling in het centrum van de inter
nationale politieke belangstelling geko
men. Verschillende teekenen wijzen
erop, dat tusschen Rome en Tirana op
het oogenblik een groote diplomatieke
activiteit ontwikkeld wordt, om het
ItaliaanschAibaneesehe bondgenoot
schap te versterken. Sommige berichten
maken zelfs melding van de instelling
van een Italiaansch protectoraat over
Albanië. Van semi-officieele Aibanee
sehe zijde wordt dit evenwel tegen
gesproken. Anderzijds wordt gemeld,
dat Italië in Bari en Brindisi troepen
concentreert, welke eerstdaags aan de
Aibaneesehe kust aan laud zouden wor
den gezet. Bovendien zouden nieuwe
Italiaansche troepenverschepingen plaats
hebben naar Lybië en de Dodecanesos.
De Romeinsche correspondent van de
Times maakt melding van berichten over
troepenconcentraties te Bari en Brindisi en
voegt hieraan toe, dat er nog meer aanwij
zingen zijn, dat Italië plannen koestert met
betrekking tot Albanië.
Het is, aldus de correspondent, mogelijk
dat niet anders beoogd wordt, dan een wij
ziging in de betrekkingen tusschen Italië en
Albanië, de instelling van een soort protec
toraat, dat Italië meer zeggenschap zou
geven en dit land in staat zou stellen, de
Aibaneesehe rijkdommen vollediger tot ont
wikkeling te brengen. Van het geld, dat tot
dusver in dit land is gestoken, hebben
Italië zoo min als Albanië veel voordeel ge
trokken. De economische positie is den laat-
sten tijd voortdurend slechter geworden en
men gelooft, dat onder het volk groote
ontevredenheid heerscht. Italië zou tot de
conclusie gekomen kunnen zijn, dat het 't
beste zou zijn, het land feitelijk in bezit te
nemen. De laatste vijftien jaren, aldus de
correspondent van het Londensche blad,
schijnt dit zijn einddoel te zijn geweest.
De voornaamste adjudant van koning
Zogoe, generaal Sereggi, die als zeer pro-
Italiaansch bekend staat, is kort geleden
tot gezant te Rome benoemd, en sedert zijn
aankomst heerscht op de Aibaneesehe lega
tie groote bedrijvigheid. De koning heeft er
wellicht in toegestemd, in zijn eigen belang
een protectoraat te ranvaarden. In dat geval
zouden de Italiaansche troepen wellicht
alleen in gereedheid worden gehouden, om
Lu het uiterste geval te worden gebruikt, en
ligt het wellicht in de bedoeling, ze tot dit
doel te concentreeren op het eiland Saseno,
de Italiaansche vlootbasis ter hoogte van
Valona.
In Engeland nog niets bekend.
Hoewel niet ontkend wordt, dat er teeke
nen zijn, die wijzen op militaire bedrijvig
heid van Italië, verklaren Britsche officiëele
kringen te Londen, dat geen mededeelingen
zijn ontvangen, welke de berichten, volgens
welke Italië in de tegenover Albanië gele
gen havens troepen concentreert, aanneme
lijk maken.
Verklaard wordt, dat de Britsche regee
ring moeilijk kan aannemen, dat de Italiaan
sche regeering stappen zou ondernemen,
welke de onafhankelijkheid of bewegings
vrijheid van Albanië zouden kunnen belem
meren. Bovendien wordt er op gewezen,
dat alles wat aldus de onafhankelijkheid van
Albanië zou benadeelen, een schending zou
beteekenen van het BritschItaliaansch
accoord, dat voorziet in handhaving van den
status quo in de landen in het Middelland-
sche Zee-gebied.
Verwarde berichten te Parijs.
Voortdurend worden te Parijs uit ver
schillende bronnen vrij verwarde berichten
ontvangen omtrent de betrekkingen tus
schen Italië en Albanië.
Volgens moeilijk te controleeren berichten
uit Tirana zouden de Italiaansche autoritei
ten de Aibaneesehe regeering hebben mede
gedeeld, dat binnenkort op grond van het
ItaliaanschAlbant-esche verdrag van 1927.
op grond waarvan Italië, wanneer Albanië
van buitenaf bedreigd wordt, dit land mili
taire medewerking kan verleenen, te Valona
aan de Aibaneesehe kust Italiaansche troe
pen zullen worden ontscheept. Dit zou tegen
5 of 6 April geschieden.
De Aibaneesehe regeering zou van het
voornemen hebben doen blijken, zich tegen
iedere ontschepingspoging te verzetten.
Tusschen Rome en Tirana zouden onder
handelingen worden gevoerd om tot een
compromis te komen.
Rome zwijgt.
In gezaghebbende Italiaansche kringen
wordt niet de minste aanduiding gegeven
over de verhouding tusschen Italië en
Albanië en evenmin over de geruchten, dat
binnenkort Italiaansche troepen aan de kust
van Albanië zouden worden ontscheept.
Naar evenwel vernomen wordt, is de
nieuwe Aibaneesehe gezant te Rome, gene
raal Sereggi, die hier pas sinds eenige dagen
vertoeft, per vliegtuig naar Tirana vertrok
ken, in gezelschap van een medewerker zij
ner legatie.
Voorts wordt opgemerkt, dat noch van
Italiaansche, noch van Engelsche zijde iets
wordt medegedeeld over het doel van het
bezoek dat Lord Perth, de Britsche ambas
sadeur, gister aan graaf Ciano gebracht
heeft, en dat, naar men veronderstelt, ver
band houdt, althans deels, met de geruchten
in kwestie.
In een te Tirana gepubliceerd semi-
officiëele verklaring wordt gezegd, dat
de in het buitenland loopende geruch
ten, volgens welke binnenkort een pro
tectoraat over Albanië zou worden
ingesteld, als ongegrond kunnen worden
beschouwd, daar Albanië nooit een
schending van zijn onafhankelijkheid of
integriteit zou dulden.
Geruchten ongegrond?
De te Bari verschijnende Gazetta del Mez-
zogiorno meldt:
„Het radiostation te Bari heeft gisteren
het volgende bericht uitgezonden: De in het
buitenland verspreide berichten over den
toestand en de betrekkingen tusschen Italië
en Albanië zijn tendentieus en ongegrond
Op uitdrukkelijk verlangen van den koning
van Albanië worden besprekingen gevoerd
over versterking van het defensieve vërboni
tusschen beide lmden. Men kent de sym
pathie, die Italië heeft voor het Aibaneesehe
volk en waarvan het Aibaneesehe volk her
haaldelijk de tastbare bewijzen gezien heeft.
Het ligt niet in de bedoeling der Italiaansche
regeering een aanslag te doen op de onaf
hankelijkheid en de onschendbaarheid van
Albanië".
Opmerkelijk is het, dat de Romeinsche
bladen en de voornaamste provinciale kran
ten van dit bericht nog geen melding ge
maakt hebben, ondanks het hardnekkig
karakter der geruchten over een aanstaande
landing van Italiaansche troepen aan de
Aibaneesehe kust.
Italiaansche manoeuvres.
Er waren te Rome gisteren teekenen te
bespeuren- van gezamenlijke militaire toe
bereidselen van de as RomeBerlijn voor
het geval de democratische mogendheden
inderdaad zouden trachten, Duitschland in
te sluiten
Italië heeft een begin gemaakt met een
aantal geheimzinnige manoeuvres van de
zee-, land- en luchtmacht.
De berichten over samentrekking van
troepen te Bari en Brindisi werden gevolgd
door berichten, volgens welke Italiaansche
vliegtuigeskaders vannacht met onbekende
bestemming de luchthavens hebben verla
ten. Volgens zekere geruchten, die evenwel
door Tirana worden tegengesproken, zou
een aantal van deze vliegtuigen in Albanië
geland zijn.
Ook wordt gemeld, dat er infanterie ver
voerd wordt nadr de Dodecanesos, in het
bizonder naar Rhojdos, waar Goebbels eenige
dagen geleden is aangekomen. Deze eilan
dengroep is geducht versterkt en uitgerust
met nieuwe artillerie.
Uit gewoonlijk zeetr betrouwbare bron
wordt voorts vernomen, dat nieuwe troepen
transporten van Napels naar Lybië vertrok
ken zijn. Deze schepen zouden ook Spaan-
sche havens aandoen.
Al deze militaire maatregelen worden vol
gens verklaringen van gezaghebbende Ita
liaansche kringen uitgevoerd in volledig
overleg met Duitschland.
Naar verluidt zouden dertig duizend man
naar Bari en Brindisi gezonden zijn (waar
onder Bersaglieri) die bekend staan als de
beste Italiaansche infanteristen.
Nog steeds onzekerheid.
De mededeeling van Radio-Bari over be
sprekingen tusschen Rome en Tirana op ver
zoek van koning Zogoe tot versterking van
het verdedigend verbond tusschen beide
landen heeft levendige belangstelling ge
wekt, hu het gerucht gaat, dat binnenkort
Italiaansche. troepen in Albanië aan land
gezet zouden worden. Het schijnt, dat ko
ning Zogoe van meening is, dat Albanië be
dreigd wordt door een gevaar uit het
buitenland-, doch het is zeer onwaarschijn
lijk dat dit gevaar van de buren van Albanië
kopit. Men vraagt zich derhalve af, welke
de redenen van het initiatief van koning
Zogoe zijn. De geruchten over deze bespre
kingen en de geruchten over de landing van
Italiaansche troepen werken verwarrend. In
buitenlandsche kringen te Rome verwon
dert men zich er over, dat dergelijke hard
nekkige geruchten niet worden tegengespro
ken en dat de mededeeling van Radio-Bari
bijna nergens in Italië is gepubliceerd.
Sommigen gelooven daarom aan het instel
len van een soort protectoraat over Albanië,
anderen zijn evenwel van oordeel, dat een
dergelijk protectoraat de goede betrekkin
gen tusschen Italië en Zuid-Slavië zou be
nadeelen. Ten slotte hoort men ook de ver
onderstelling opperen, dat het een ma
noeuvre van Italië is, om Zuid-Slavië en
Griekenland te waarschuwen geen garantie
van Engeland, gelijk aan Polen is gegeven,
te aanvaarden.
Duidelijk is de zaak evenwel geenszins.
Van gezaghebbende zijde wordt ver-
klaaid, dat de Vereenigde Staten, zelfs
als zij worden uitgenoodigd, niet zullen
deelnemen aan de besprekingen met
Frankrijk en Engeland, die, naar gemeld
wordt, de mogelijkheid onder het oog
zouden zien, hun ambassadeurs n
Berlijn te doen terugkeeren.
Men verklaart, dat de verhouding van
de Vereenigde Staten tot Duitschland
onveranderd is. Er zijn geen nieuwe
gebeurtenissen geweest, die de gespan
nen verhouding verbeterd hebben. In
tegendeel, de situatie is, sinds Wilson is
teruggeroepen, nog ernstiger geworden,
tengevolge van de inlijving van Bo
hemer», Moravië en het Memelgebied.
Men zegt, dat Roosevelt geen onmid-
lijke actie in beschouwing zal nemen
om te komen tot herbezetting van den
post van ambassadeur te Berlijn. Hij
zou er de voorkeur aan geven, de mo
gelijke verdere gebeurtenissen in Europa
in het voorjaar en den zomer af te
wachten, in verband met de expansie-
zucht van Duitschland.
Men voorziet, dat in het congres hevig zal
worden gestreden over het voorstel tot her
ziening van de tegenwoordige neutrali-
teitswet van de Vereenigde Staten.
Volgens de ervaren leden van het congres
zal de regeering al haar kracht moeten aan
wenden, om het voorstel van senator Pitt-
man, waardoor de uitvoer van wapenen en
munitie in oorlogstijd alleen afhankelijk zal
worden van het principe van contante be
taling, te doen aannemen. Algemeen ver
wacht men, dat de wijzigingswet zal worden
aangenomen, echter niet dan na langdurige
debatten in het congres.
De besprekingen over de wijziging van de
neutraliteitswet beginnen morgen. Een ver
rassing zal zijn de verdediging van het
voorstel door den vroegeren republikein-
schen minister Stimson, die, naar men ver
wacht, Pittman's ontwerp zal ondersteunen.
Andere voorstanders zullen wel zijn Huil,
Welles, admiraal Leahy en Woodring.
De oppositie tegen de nieuwe wet wordt
gevormd door de pacifisten en isolationisten.
De leider ervan is senator Borah, die aan
„United Press" verklaarde, dat de kwestie
geen partijen-aangelegenheid is en dat de
regeering zal moeten rekenen op zeer
krachtigen tegenstand.
De isolationisten Borah en Hiram Johnson
zijn groote voorstanders van een intrekking
der huidige neutraliteitswet, maar zij zijn
er tegen, dat de Vereenigde Staten munitie
zullen verkoopen aan oorlogvoerende
landen.
Intusschen heeft de regeeringsgezinde El-
bert Thomas zich tegen de clausule van de
contante betaling verklaard, omdat hij ge
looft, dat dit een nadeel zal zijn voor de
kleinere landen, die geen vloot bezitten,
zooals China.
Een andere groep dringt aan op de intrek
king van de neutraliteitswet en op het
volgen van een politiek, die gebaseerd is op
de algemeen geldende beginselen van de in
ternationale wetten.
De geboorte van den kroonprins
werd bekend gemaakt door een
salvo van 101 kanonschoten. On
middellijk. vulden de straten zich
met een geestdriftige menigte, die
koning Zogoe en koningin Geral
dine bejubelde.
Gedurende drie dagen zal feest
worden gevierd. Op de toppen
der bergen zullen vreugdevuren
worden ontstoken.
Waf gebeurd er in
Albanië
Hierboven maken wy melding van rumor
in en om Albanië, van geruchten over Ita
liaansche troepenverplaatsingen, van plan
nen, om Albanië tot een Italiaansch protec
toraat te maken, enz., enz.
Om een en ander misschien iets duidelij
ker te maken, mogen wy in verband met
deze Aibaneesehe kwestie allereerst opmer
ken, dat de regeeringen in Rome en Berlijn
in de nieuwe Engelsche politiek een
manoeuvre zien met het doel, de „spil-mo-
gendheden" te omsingelen. Zoo loopt in
Italië het gerucht, dat men in Londen „wel
licht het voornemen zou hebben den cirkel
te laten loopen door Zuid-Slavië en door
Griekenland" en het fascistische blad
Tevere, dat een kaart heeft afgedrukt van
het Zaidelyk deel van den Balkan, waar
van het centrum gevormd wordt door Al
banië en het Kanaal van Otrante, geeft
duidelijk te verstaan, dat Italië eventueel
energiek zou reageeren tegen hetgeen het
zou beschouwen als een omsingelings
manoeuvre.
Mussolini en Hitier hebben één ding voor
boven de regeerders in democratische lan
den: ze doén tenminste wat! Dat zeide ir.
Mussert dezer dagen op een vergadering
hier in Alkmaar.
Ze doèn tenminste wat! Welnu, het valt
niet te ontkennen, dat Hitier wat gedaan
heeft en dat Mussolini wat gedaan heeft. En
waarschijnlijk doet de Duce thans weer wat,
getuige de berichten, welke we hierboven
publiceeren.
In verband n.L met die z.g. nieuwe En
gelsche politiek, die dus uitsluitend tegen
Duitschland en Italië gericht is, schrijft de
Romeinsche correspondent aan de Times,
(en we hebben het hierboven reeds gemeld)
dat er concentraties van troepen en
transportmiddelen gemeld worden te Bar»
en Brindisi en dat er aan wijzig in gen zijn,
dat Italië voornemens is, eenigerlei stappen
te doen ten aanzien van Albanië.
Het is mogelijk, dat men alleen een wij
ziging op het oog heeft in de betrekkingen
tusschen Italië en Albanië een vorm van
protectoraat, welke Italië een scherper toe
zicht zou verzekeren en het in staat zou
stellen de Aibaneesehe hulpbronnen meet
te ontwikkelen. Het geld, dat tot dusver
met stroomen naar dat land gezonden is,
heeft zoomin Italië als Albanië tot dusver
veel baat gebracht. De economische positie
van Italië is den laatsten tijd achteruitge
gaan en men meent, dat er een sterke on
tevredenheid heerscht onder de bevolking.
Het kan zijn, dat Italië tot de conclusie is
gekomen, dat het beste voor dat land zou
zyn Albanië feitelijk in bezit te nemen. Dit
heeft trouwens de laatste vijftien jaar wel
het doel geschenen, waarop het aanstuurde.
Inmiddels zijn de berichten over de be
trekkingen tusschen Italië en Albanië nog
te verwarrend, om een juist oordeel te vesti
gen over den toestand. Wel blijkt er uit, dat
de actie van Italië zich richt tegen de kust
van de Adriatische Zee en de Balkan.
De Daily Telegraph schrijft, dat gister
avond in niet-officieele Britsche kringen
het gerucht de ronde deed, dat Duitschland
troepen concentreerde aan de grenzen van
Italië en Zuid-Slavië en dat ook Italië troe
pen concentreerde aan de grens van
Duitschland en Zuid-Slavië. Ook ging het
gerucht, dat Italië er sterk bij koning Zogoe
op aan had gedrongen, dat hij een formeel
protectoraat van Italië zou aanvaarden. De
regeering van Rome zou stappen hebben
gedaan te Belgrado om zich te verzekeren,
dat deze actie geen vijandelijkheden van
Zuid-Slavië tengevolge zou hebben.
Ten aanzien van de betrekkingen tus
schen Italië en Albanië schrijft Bourgues in
de Petit Parisien, dat men te Belgrado de
Italiaansche bedoelingenin Albanië met
leede óogèn aanziet. In het Noordwesten
grenst Zuid-Slavië reeds aan Duitschland
en wanneer het nu in het Zuiden aan een
Italiaansch Albanië zou komen te grenzen,
kan het vreezen eens door de as te worden
verpletterd. Te Londen volgt men de ge
beurtenissen met aandacht en men ver
klaart, dat de status quo in de Middelland-
sche Zee zou worden gewijzigd, wanneer
Albanië wordt bedreigd, hetgeen in tegen
spraak zou zijn met het Britsch-Italiaansche
verdrag.
In de .Republique" schrijft Dominique,
dat Zuid-Slavië en Italië gelijdelijk worden
bedreigd door de huidige meesters van
Weenen. Triest en Ragusa worden bedreigd.
Meer dan ooit moeten Rome en Belgrado
elkaar steunen.
Den ernst van de internationale si
tuatie acht men in politieke kringen
te Roemenië op dit oogenblik reeds zoo
groot, dat het niet uitgesloten is, dat
Gafenco afziet van zijn plan, een be
zoek aan Ankara en aan Parijs en Lon
den te brengen.
Gafenco is, naar het schijnt, van meening,
dat in de komende dagen en weken zyn
aanwezigheid in Boekarest noodzakelijk is.
De eerstvolgende drie of vier weken be
schouwt men hier namelijk als de meest
kritieke.
Dit bericht coïncideert met het besluit
van koning Carol, voorloopig alle recepties
af te zeggen.
Men meent te Boekarest te weten, dat
Tilea, de Roemeensche gezant te Londen,
zeer vérstrekkende plannen heeft voor ver
dere onderhandelingen met betrekking tot
de waarborging van Roemenië's onschend
baarheid.
Engeland schynt vooral gesteld te zyn op
een uitbreiding van het Poolsch-Roemeen-
sche bondgenootschap in dien zin, dat be
dreiging van de integriteit van één van
beide de hulp van de ander teweeg brengen
zou.
Men is van meening, dat de consequentie
hiervan een Fransch-Engelsch-Poolsch pact
zou kunnen worden.
Wat Gafenco in Ankara wilde bespreken,
wordt op het oogenblik op de gebruikelijke
diplomatieke wijze behandeld. Men meent
voorts te weten, dat deze besprekingen in
Ankara rekening houden met een door-
vaartrecht voor Fransche en Engelsche
schepen en bovendien ruimte laten voor
een beroep op Turkije's bemiddeling inzake
het bewerken van toenadering tusschen
Roemenië, Bulgarije en sovjet-Rusland.
Gisterochtend vroeg zyn te Birmingham
drie bommen ontploft,, welke alleen mate-
rieele schade aanrichtten. Kort voor de
eerste ontploffing heeft een straatveger
een geimproviseerde bom gevonden en
naar het politiebureau gebracht, waar het
projectiel onschadelijk werd gemaakt.
Ook te Liverpool is een bom ontploft
naby een sportpark. Een aantal boomen en
struiken werd beschadigd. Blijkbaar was
de bom bevestigd aan de takken van een
boom.
Zie verder buitenland pag. 1 derde blad.