Tweede Kamer acht zich niet voldoende ingelicht. SPRUTOL tweede blad Welke criteria voor opneming? Vijf of zes kleine kampen gewenscht. De lezingen van prof. dr. Karl Barth. Zomersproeten Rijbewijzen. onze postvluchten. Het centraal vluchtelingenkamp Blijkens het voorloopig verslag over het wetsontwerp tot wijziging en ver hooging van het vijfde hoofdstuk der rijksbegrooting voor het dienstjaar 1939 (vluchtelingenkamp) werd van verschillende zijden de klacht geuit, dat het onderhavige voorstel onvoldoende is toegelicht. Dat voorzieningen moeten worden getrof fen, omdat vele vluchtelingen zijn onderge bracht in tehuizen, waarover slechts tijde lijk kan worden beschikt, wilde men niet betwisten, maar de vraag, op welke wijze de minister zich de semi-permanente voor ziening gedacht heeft en waarom hij daar bij één centraal kamp aanbevelenswaardig acht, achtte men zóó belangrijk, dat men meende, dat de minister de Kamer veel vol lediger had moeten inlichten dan in de me morie van toelichting is geschied. Bezwaren tegen één centraal kamp. Vele leden betwijfelden, of de stichting van één centraal kamp wel de beste oplos sing is. De minister betoogt, aldus deze le den, dat er een groot aantal nuances is, waarin selectie moet plaats hebben. Waar om dat het best zou kunnen geschieden door één groot kamp te stichten, zij het dan gele gen op een zeer groot terrein, begrepen deze leden niet. Zij vreesden bovendien, dat een zoo groot kamp te zeer zou worden ingericht in den trant van de kampen, zooals die tijdens den wereldoorlog zijn gebouwd voor geïnter neerde militairen. Men mocht toen ver wachten, dat het verblijf betrekkelijk kort zou duren en het betrof jonge mannen, die wegens den aard hunner interneering onder strenge bewaking moesten worden gesteld. Thans gaat het evenwel om de huis vesting voor langen duur van perso nen, vervolgd om geloof of ras en behoo- rend tot zeer verschillende categorieën, De behandeling van deze personen en de inrichting van hun verblijfplaats zullen een heel ander karakter moeten dragen. Uit zuiver financieele overwegingen moge concentratie in één kamp wellicht voordee- liger zijn dan verdeeling over een aantal kleine kampen; daartegenover staan zooda nige nadeelen van godsdienstigen, zedelijken en sociaal-psychologischen aard, dat men, tenzij bijzondere andere gronden hebben gegolden, aan onderbrenging in verschillen de kampen en tehuizen de voorkeur dient te geven. De selectie naar geloof, leeftijd en geslacht zal bij een zoo sterke concentratie de gescheidenis heeft in deze iets ge leerd niet voldoende kunnen worden doorgevoerd. Verdeeling over eenige klei nere kampen heeft bovendien het voordeel, dat de vluchtelingen minder streng van de maatschappij geïsoleerd behoeven te wor den. De hier aan het woord zijnde leden meenden daarom den minister in overwe ging te moeten gven een aantal wellicht vijf of zes kampen van kleiner formaat in te richten. Mocht deze wijze van hande len te groote offers vragen van de i rticu- liere middelen, dan zouden de meerdere kosten door het rijk moeten worden gedra gen. Andere leden stemden in met de gedachte van één centraal kamp. Gevraagd werd, hoe de minister zich voor stelt den vluchtelingen arbeid te verschaf fen en hoe hij zich de indeeling van het kamp denkt. Naar aanleiding van de onderscheiding naar geloof, waarvan de minister spreekt, werd gevraagd, hoe groot het aantal even tueel voor opneming in een kamp in aan merking komende vluchtelingen van den protestantschen en roomsch-katholieken godcdienst wordt geschat. Men veronder stelde, dat het hier gaat om kleine aantal len, waarvoor het inrichten van een kamp onnoodig en te kostbaar is. Verscheidene leden hadden den indruk, dat de stichtingskosten te laag zijn geraamd. Zij berekenden, dat 1.200.000 waarschijn lijk nog te weinig zou zijn. Eenige leden, die een raming hadden ge maakt van de exploitatiekosten, waren tot de slotsom gekomen, dat de jaarlijksche uit gaven, rente en aflossing inbegrepen, waar schijnlijk het millioen zouden overschrij den. Gevraagd werd, of de minister ver wacht, dat de particuliere liefdadigheid ja ren achtereen een zoo groot bedrag zal op brengen en, zoo ja, welke gronden voor die verwachting aanwezig zijn. Verscheidene leden waren van oordeel dat het veel te ver gaat om het als iets dat vanzelf spreekt voorop te stellen, dat ook rente en afschrijving van de oprichtings kosten door de particuliere liefdadigheid moeten worden bijeengebracht. Zij waren er van overtuigd, dat het Nederlandsche volk bereid is ook uit de openbare middelen een deel van de uit gaven te bekostigen. Verscheidene achtten door het onderbren gen in kampen van de vluchtelingn het on derhoud duurder dan noodig is, een reden te meer om de comité's een ruime mate van medezeggenschap te geven. Huisvesting bij particulieren is immers in het algemeen goedkooper. Welke criteria? Zeer belangrijk is, zoo werd van verschil lende zijden opgemerkt, de vraag, welke criteria de regeering stelt voor opneming in een kamp. De omschrijving in de memorie van toelichting „ten aanzien van wie over brenging bij particulieren niet mogelijk is dan wel, hetzij om,redenen van socialen of economischen aard, hetzij uit hoofde van openbaar belang, onwenschelijk is te ach ten", geeft daaromtrent weinig uitsluitsel. Oorspronkelijk heeft de regeering, naar men meende, inzonderheid dege nen, die illegaal over de grens zijn ge komn, in kampen willen onderbrengen Er zijn echter vele vluchtelingen, die legaal hier zijn, in tehuizen of kampen ondergebracht. Is bij de uitdrukking „uit hoofde van openbaar belang" ge dacht aan gevaar voor de openbare orde en rust? Zoo neen, van welk ander openbaar belang is hier dan sprake? Onder degenen, die ons land zijn binnen gevlucht, zullen ongetwijfeld wel enkele ongewenschte elementen zijn, maar men dient zich er voor te hoeden met hen samen te brengen de normale, behoorlijke, door vervolging en emigratie zwaar getroffen personen, die de overgroote meerderheid vormen van degenen, die thans in kampen of tehuizen zijn ondergebracht. Zelfs met het begrip „illegaal" moet men zeer voorzichtig zijn. Zoo zijn er vluchtelingen, wier ver blijfsvergunning is afgeloopen, maar die niet durven teruggaan naar het land, vanwaar zii gevlucht zijn. Opneming in een kamp kan voor hen een groote en onnoodige hardheid beteekenen. Vele leden meenden te weten, dat onder brenging bij particulieren nog in vele geval len mogelijk en gewenscht is. Plaatsing in een kamp moet uitzondering zijn. Verblijf in een kamp, wellicht voor vele jaren, is een zwaar te dragen leed. Voorts spraken leden het vertrouwen uit, dat in elk geval degenen, die thans in familieverband zijn opgenomen, niet gedwongen zullen worden naar het kamp te gaan. Emigratiebevordering, Eenige leden, die erkentelijk waren voor hetgeen de regeering voor de vluchtelingen reeds heeft gedaan en thans weer voorstelt te doen, legden nog eens den nadruk op het belang van bevordering van de emigratie. Zij hadden verwacht, dat landen als Enge land en Amerika er op bedacht zouden zijn emigratie van de vluchtelingen te verge makkelijken en Nederland enkel doorgangs- land te doen zijn. Zij drongen er bij de re geering op aan nogmaals stappen in deze richting te doen en daarbij ook te trachten vm de Engelsche regeering gedaan te krij gen, dat de hier tijdelijk gevestigde Jood- sche vluchtelingen, vooral de jongeren, voor rang krijgen voor vestiging in Palestina, In dat verband werd de omscholing tot land- bouwarbeid toegejuicht. Enkele leden kennelijk n.s.b.-ers maakten bezwaar tegen de door regeering en volk aan de Joodsche vluchtelingen ver leende hulp. Van andere zijde echter sprak men er zijn verwondering over uit, dat de voorstanders van een regime, dat geleid heeft tot de vervolgingen, waarvan zoove len het slachtoffer zijn geworden en die Ne> derland er toe hebben gebracht hulp te ver- leenen, inplaats van zich beschaamd te too- nen over het gebeurde, nog bezwaren ma ken tegen de verleende hulp en critiek oefenen op maatregelen der regeering, die ongetwijfeld nog beperkter zijn dan het Ne derlandsche volk bereid zou zijn geweest te aanvaörden. De tevoren aan het woord zijn de leden bestreden deze verwijten. Eenige leden bestreden het streng optre den der regeering tegen de vluchtelingen, waardoor de juist meest vermogenden het land verlaten. VIJFTIG JAAR ARBEIDSWET. Herdenkingsbijeenkomst 's-Gravenhage. te Ter herdenking van het feit, dat heden de Arbeidswet vijftig jaar bestaat, is hedenmiddag in Pulchri Studio een bij eenkomst gehouden, welke was georga niseerd door een comité, bestaande uit vertegenwoordigers van de centrale ver- eenigingen van werkgevers en arbeiders tezamen met de vereeniging voor admi nistratief recht. De voorzitter van het comité, mr. dr. A. L. Scholtens, secre taris-generaal van sociale zaken, hield een inleiding, waarin hy constateerde, dat in de vijftig jaar dat de Arbeidswet bestaat, een revolutie ten gunste van de bevolking in ons land heeft plaats gehad. Minister Romme, de minister van sociale zaken voerde hierop het woord. In zijn rede ging hij de ontwikkeling na, welke het ingrijpen der Nederlandsche centrale overheid door middel van de arbeidswetten in de verloopen vijftig jaren te zien geeft. Tenslotte sprak hij over de vooruitzichten welke deze ons biedt voor de toekomst. Na hem voerden nog het woord prof. Diepenhorst en prof. mr. C. W. de Vries. AMENDEMENT WIJZIGING LAGER ONDERWIJSWET. De heer Suring (r.k,) c.s. heeft op het wetsontwerp tot wijziging van de lager- onderwijswet enz. een amendement voor gesteld, dat de strekking heeft, het mini mum aantal akten, dat wordt vereischt voor het verleenen der geheele of gedeel telijke rijksvergoeding niet uitsluitend te laten afhangen van het aantal akten, dat wordt uitgereikt bij het schooleind- examen, doch daaronder ook te begrijpen het aantal, dat verkregen wordt door het afleggen van het examen voor één der staatscommisiën, fits deze laatste akten verkregen zijn door leerlingen, die voldoen aan den eisch, dat zij de laatste twee leer jaren der kweekschool zonder onderbre king hebben doorloopen. Schr.fte ijk beantwoord e vragen. üp vragen van den neer Faber (s.d.j betietfende het weigeren van vergunning aan prof. dr. Karl Barth om in een besloten bijeenkomst van theologische studenten vereeniging te Amsterdam een tweetal vragen te beantwoorden, omdat deze zou den 'liggen op politiek terrein, heeft de minister van justitie als volgt geantwoord In verband met het verboed van politie ke actie voor vreemdelingen, dat in dezen tijd meer dan ooit moet worden gehand haafd, heeft de mimstejmede omdat prof dr. Karl Barth ten deze geen toezeggingen wenschte te doen en omdat hij met het oog op zyn optreden hier te lande uitdrukxe- lijk te kennen had gegeven, dat hij dé theologie nooit als een politiek-neutrale aangelegenheid had beschouwd, het noodig geacht „enkele waarborgen te treffen, dat het optreden van genoemden hoogleeraar niet een politieken inslag zou krijgen." Daartoe werd, met name voor wat be treft de behandeling van in de bijeenkom sten te stellen vragen, de medewerking van hoogleeraren aan de betrokken facul teiten ingeroepen, opdat er met het noo- dige onderschendingsvermogen voor zou worden gewaakt, dat het Nederlandsche geestesleven niet ernstiger zou worden be lemmerd dan door de tijdsomstandigheden geboden is. Deze medewerking is welwil lend verleend. Tegen de lezingen zelf bestond uit een oogpunt van genoemd verbod geen be zwaar; ook de behandeling van vragen leverde bij het meerendeel der bijeenkom sten geen moeilijkheden op. Pij de beant woording van enkele vraagpunten in de vergadering, voorafgaande aan de bijeen komst te Amsterdam, werd echter het po litiek gebied op ontoelaatbare wijze be treden. Toen daarop bleek, dat aan een deel der te Amsterdam voorgelegde vraag punten, ook naar het oordeel van den be- treffenden Nederlandschen hoogleeraar, een politieke grondslag niet kon worden ontzegd, is zonder nadere instructie van den minister na overleg met prof, Barth besloten, dat bedoelde vragen niet zouden worden toegelaten, waarop ten slotte de voor de behandeling van vragen georga niseerde bijeenkomst niet is doorgegaan. De getroffen waarborgen zijn derhalve tot het strikt noodzakelijke beperkt en zij zijn ten uitvoer gelegd op een wijze, die geheel aan de te behandelen stof was aan gepast. KATWOUDE HEEFT AL GESTEMD. Verkiezing bij enkele candidaat- stelling. De vereeniging „Plaatselijk Belang" riep Vrijdag alle stemgerechtigden in de ge meente op tot een vergadering in „De Zeilhoek". Het doel was een algemeene lijst samen te stellen om een verkiezing bij enkele candidaatstelling te bewerkstelligen en dus zoodoende den inwoners een gang naar de stembus te besparen. De drie groepen uit de gemeente waren vertegenwoordigd, te weten: de neutralen, de chr.-historischen en de anti-revolution- nairen. In de grootste eensgezindheid werd daarop onder het genot van een heerlijx kopje koffie de lijst samengesteld: I M. Middelbeek, neutraal; 2 C. Lammes, neutraal; 3 D. Klomp Kz., chr.-hist.; 4 J. J Doornenbal, chr.-hist.; 5 H. Betlem, neu traal; 6 K. H. Kraay, anti-rev; 7 F. Fijan, neutraal. Deze gang van zaken mag zeker wel een unicum in Nederland genoemd worden, want een eensgezindheid, zooals die hier getoond werd, is in vele plaatsen en vooral op politiek gebied absoluut zoek, zegt de Prov. N.-Holl. Crt. FELLE BRAND IN HOTEL TE UTRECHT, Vannacht heeft te Utrecht een uitslaan de brand gewoed in het hotel Kagenaar op het stationsplein. Voorbijgangers verbra ken een van de ruiten en drongen zoo het pand binnen, waar zij ontdekten, dat een bak met heete asch, welke in een spijslift was geplaatst, de oorzaak van dezen brand was, die zich snel uitbreidde, daar de lift als een schoorsteen werkte en het vuur zich reeds aan de bovenverdieping mededeelde. De eigenaar van het hotel, de heer Jessen, zijn echtgenopte en drie kinderen konden evenals de pensiongasten nog bijtijds wor den gewaarschuwd en in allerijl spoedden zjj zich langs de trap naar beneden, hoewel deze reeds vol rook stond. Een van de pensiongasten, die daartoe geen kans meer zag, wist nog de brandladder aan de ach- terzijde van het pand te bereiken en kon op die wijze ontkomen. Brand- en bedrijfsschade worden door verzekering gedekt. Het is de brandweer mogen gelukken een geldkistje inhoudende een bedrag van 1200 in ongeschonden staat naar buiten te brengen, doch enkele effecten en andere waardepapieren zijn verloren gegaan. HEIDEBRAND BIJ DEURNE. Gistermiddag is in het uitgestrekte boseh- en heidecomplex nabij het kerkdorp Brouwhuis onder Deurne (N.-B.) brand ontstaan. Tengevolge van de groote droogte en den krachtigen wind breidde het vuur zich snel uit. Van verschillende kanten toegesnelde blusschers slaagden er na ge- ruimen tijd in de vlammen te dooven. Cir ca twintig hectaren heide en dennenbosch werden vernield. Het geteisterde gedeelte was eigendom van den heer Clercx te Hel mond en van de gemeente Deurne. ONGELUK OP ONBEWAAKTEN OVERWEG. Gisteren is op den onbewaakten spoor wegovergang aan de Zijde te Boskoop een vrachtauto in botsing gekomen met een motortrein, uit de richting Gouda, die om elf uur aan het station te Boskoop moet aankomen. De chauffeur van de vrachtauto, de heer C. R. uit Hazerswoude, die den trein niet tijdig had opgemerkt, liep bij dit ongeluk enkele lichte verwondingen aan het hoofd en hand op. De auto, waarvan 't voorste gedeelte ernstig beschadigd werd, werd door den trein naast de rails gedrukt. Den 30sten Mei a.s., zoo schrijft ons de A. N. W. B., zal door den Rijkswaterstaat te 's-Gravenhage in twee perceelen worden aanbesteed de aanleg van de aardebaan van het gedeelte van Rijksweg no. 7, Am- sterdam-Afsluitdyk-(Leeuwarden), in de Wieringermeer van Lambertschaag tot Den Oever met bijkomende werken. Het aan te leggen jwegvak, waarvan <3e totale lengte bijna 20 K.M. bedraagt, krijgt aan de zuidzijde nabij Lambertschaag aan sluiting aan het reeds in uitvoering zijnde gedeelte van dezen Rijksweg en geeft aan de noordzijde op ongeveer 1 K.M. van den Afsluitdijk aansluiting aan den bestaanden dijkweg. Voor de onteigening is gerekend op den aanleg van twee rijbanen, gescheiden door een middenberm. Voorloopig wordt maar één rijbaan aangelegd. Verwacht wordt, dat over pl.m. 10 a 15 jaar zal worden over gegaan tot den aanleg van de tweede baan. Ten zuiden van Hoorn zal langs dezen weg aan één zijde een vrijliggend rijwiel pad worden aangelegd, terwijl ten noorden van Hoorn geen rijwielpad is ontworpen, behoudens op enkele plaatsen, waar dit in verband met de omstandigheden noodig zal zijn. Waar geen rijwielpad is zullen de wiel rijders de bestaande wegen moeten gebrui ken. Het werk zal 14 maanden na den datum van aanvang moeten zijn voltooid. RANGEERDER ERNSTIG GEWOND. Gistermiddag is op de cokesfabriek te Sluiskil de rangeerder M. Schele uit Axel onder een wagon geraakt en ernstig gewond. Het rechterbeen werd onder de knie ver brijzeld en van den linvervoet werden de teenen afgereden. Bovendien liep hij nog kneuzingen op. In zorgwekkenden toestand is het slachtoffer naar het ziekenhuis te Sluiskil vervoerd. DOODELIJK ONGELUK IN DE STAATSMIJN MAURITS. In de ondergrondsche werken der staats mijn Maurits is gistermiddag de mijnwer ker Heinen uit OphovenSittard bekneld geraakt tusschen een locomotief en een wand. Hij was op slag dood. De man was gehuwd en had twee kinderen. HEROPENING LUCHTLIJNEN NAAR GRONINGEN EN FRIESLAND UITGESTELD. Aangezien zich een groot deel van het vliegend personeel der K.L.M. in militairen dienst bevindt, heeft de K.L.M. het besluit moeten nemen de heropening van de lucht lijnen naar Groningen en Friesland, welke aanvankelijk op 15 Mei zou plaats vinden, tot nader te bepalen datum uit te stellen. Ter vermijding van misverstand wordt er de nadruk op gevestigd, dat de dienst op de lijnen naarsZeeland, welke op 24 Juni naar Knocke worden doorgetrokken, en naar Eindhoven ongewijzigd wordt voortgezet. AUTO TEGEN BOOM GEBOTST. Bestuurder ernstig gewond. In den afgeloopen nacht is te Zuidhorn door tot nu toe nog niet bekende oorzaak een personenauto, bestuurd door den heer Hamstra, uit Kommerzijl, tegen een boom gebotst, juist voor de woning van dokter Tichelaar. Opgeschrikt doov den hevlgeu slag snelde deze toe en haalden den ernstig gewonden bestuurder uit den totaal verniel den wagen. Nadat de eerste hulp was ver leend, werd de gewonde voorloopig naar zijn woning vervoerd. Hij heeft ernstige hoofdwonden en zware inwendige kneuzin gen, Zijn toestand is ernstig. vtrdwijntn spoedig door oen pet Bij ollt Drogiittn Gistermorgen vervoegde zich bij een drukker op de Prinsengracht 238 een man, cue een drukproef wilde laten maken van een rijbewijs, Als voorbeeld liet hij een rij bewijs, dat in zijn bezit was, zien. Hij zou dan voorloopig vijftig van deze groene kaar ten bestellen. De drukker, die het zaakje niet erg ver trouwde, liet den man des middags terug komen en stelde de politie van het bureau Marnixstraat van een en ander op de hoog te. Twee rechercheurs begaven zich daarop naar het kantoor van den drukker. Toen de man iets eerder dan was afge sproken terugkwam, vond hij den drukker niet twee heer en in gesprek, die zich bij zijn binnenkomen haastig terugtrokken. De man rook lont, en vluchtte het kantoor uit, op den voet gevolgd door de beide recher cheurs. Hij nam zijn fiets, doch daar hij zich niet wilde ophouden met opstappen, gooide hij het rijwiel voor de voeten van een der rechercheurs die struikelde en zijn val ver schillende verwondingen opliep. Zijn collega zette den vluchteling die inmiddels op een onbeheerd staand rijwiel was gesprongen, op diens fiets na en tenslotte kon de man bij de Raampoort worden gegrepen. Op het bureau Marnixstraat gehoord, deelde hij mede, de bestelde vijftig rijbewij zen naar Antwerpen te willen brengen, waar zij door Duitgchers aan landgenooten zouden worden verkocht om dienst te doen als legitimatiebewijs, als een zoogenaamd bewijs van Nederlandschap. Deze rijbewij zen zouden 25 per stuk opleveren. De 32-jarige man is ingesloten. Op de uitreis bereikte de Zilverreiger Rangoon en de Gier Basra. Op de thuisreis landde de Reiger te Basra en de Uil te Rangoon. Hedenmorgen is de Buizerd van Schiphol naar Indië vertrokken met als gezagvoerder Steinbeck. Crisis-pablicaHt. STEUNVERGOEDING ERWTEN EN VELDBOONEN. De Nederlandsche Akkerbouwcentrale maakt bekend, dat de steunvergoeding voor erwten van den oogst 1939, gedenatureerd van 1 t/m. 6 Mei 1939, zal bedragen 1.60 per 100 kg. voor groene erwten, door handelaren gedenatureerd en voldoende aan het standaardmonster van kwaliteits klasse C en 1,10 per 100 kg. voor voeder erwten, gedenatureerd door telers, die deze erwten zelf hebben geteeld. De steunvergoeding voor veldboonen van den oogst 1938 in genoemd tijdvak door telers of handelaren gedenatureerd en voldoende aan de kwaliteitseischen, zal 1.50 per 100 kg. bedragen. 's-Gravenhage, 5 Mei 1939. ALS JE „opsporing wordt verzocht." n was teruggekeerd; van ïw- m

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 6