dagblad voor alkmaar en omstreken.
Alkmaarschen Raad.
Zaterdag 1 Juli 1939
141e Jaargang
)ekt een kapitalist, die gasbuizen wil koopen,
~fr dat men ze uit den grond haalt
>rps zal verrijkt worden met een man, die uit
bestaat en meer goede eigenschappen
dan al zijn collega's tesamen.
Idie boven het openbaar onderwijs dreef, is
pen burgemeester weggeblazen.
~T
KMAARSCHE COURANT.
xA
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maat den bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
ier bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON. Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Ij. N. ADEMA.
[onze stedelijke
ingerland, met
ttd- in den Raad
ft meer weet",
len, dat wij,
|andje van den
fr, die het wèl
Ipancieele spe-
eten zijn, uit
erkiezingscou-
den indruk
Eoort wonder-
genezen als
jal lang heeft
pkters nader
wel eens
dokters te
|ren zich ten
link wenden
[hij de beide
pentebegroo-
Vi, dan wijst
pn zegt, dat
van het
nu toch
ortaan niet
I saldi bij te
l
dan mag
laarom wij
fnogen blij-
heeft be-
Itingstekor-
Haag en
gemeente
ook geen
j nog een
I
|k spaar-
ewjjs, dat
l.'an ande-
[leden jaar
van Ge
er een
larvan de
I het bestaan
pe zien daai
j/aterleiding-
bok dit var-
gegooid, zal
lerdere finan-
kt dan?
leserves van de
in den Raad
daad een ramp
'allerminst voor
emd, maar moe-
LQdhouding van
jeis, althans niet
4i grond. Het
.atlen,
fet aèóe gasfabriek
eteüaanpreken, kun-
opdtveo,maar zullen
hen.
(Taakt, dat de webouder van
na den jongster, strop, die zeker
iatste zal zijn, thm is den Raad
'zuchting geslaakt heft, jlat hij het
niet meer weet" en hetantsoord daar-
was, dat B. en W. dan iuar weer eens
aar Den Haag moeten treilen om de re-
eering een en ander aan Ut verstand te
rengen.
Men schynt in den Raad b denken, dat
heeren in Den Haag een heel verkeerd
ee over de financieele positie van Alk"
aar hebben en dat het voldoende is om
!n of twee wethouders maar eens naar de
sidentie te sturen om alle mjjverstanden
een minimum van tijd tot oplossing te
engen.
v
Die wethouders krijgen dan eeo koffer
1 goeden raad mee. Ze moeten wijzen op
feit, dat wij onze reserves niet kunnen
bovendien uitleggen, dat Alk-
zeer bijzondere poshieinneemt,
Lnvwii.lan aanIMP. dl
an
wij dit dienstjaar alleen voor armenzorg
besteden reeds tot de verbazingwekkende
som van f 375.000 is gestegen.
Dat is inderdaad iets bijzonders en dat
komt omdat Alkmaar de centrumplaats is,
welke honderden werkloozen en behoefti-
gen trekt, die hier beter kunnen leven dan
wanneer zij op het platteland wonen.
Alkmaar is wat zijn sociale zorgen betreft
de stad, die onmiddellijk na Amsterdam
komt procentsgewijze berekend natuur
lijk en dat dit zoo is wordt ook al weer
niet veroorzaakt doordat wij zooveel geven,
maar doordat wij er tevelen moeten onder
houden.
Als een looden last voelt Alkmaar de
zorg voor hen, die zich in deze moeilijke
jaren niet zelf kunnen helpen en het gevolg
is, dat de nadeelige saldi steeds grooter wor
den en eveneens de vraag hoe men in den
doolhof van financieele moeilijkheden een
uitweg zal kunnen vinden.
Het leven is te kort om alleen naar den
donkeren kant te kijken. „Zoekt de zon op",
is de leuze van een onzer bekende chanson
niers en wij laten dus onze financieele zor
gen aan den wethouder van Financiën over
hij heeft het baantje nu eer.vnaal vrijwil
lig aanvaard, dus hij moet er ook de puzzles
maar van oplossen om ook hier nog eens
even met groote voldoening te constatee-
ren, dat er nu een regeling ten opzichte van
de militaire terreinen is getroffen, waar
mede onze gemeente in alle opzichten te
vreden kan zijn. Wij hadden destijds een
bedrag van bijna 2 ton in ruil voor het gar
nizoen gepresenteerd, maar men was zoo
wel in Haarlem als in Den Haag blijkbaar
terecht van oordeeL dat een vrijwel nood
lijdende gemeente geen financieele bokke-
sprongen behoeft te maken. Men had daar
medelijden met ons waarschijnlijk om
dat men wel begreep, dat dit offer heele-
maal niet noodig was om tóch de militairen
te krijgen en medelijden van de zijde van
hen, die over onze financiën hebben te be
slissen is een zoo zeldzaam iets, dat wij er
ons zeker over mogen verblijden.
Tenslotte is er dan een regeling tot stand
gekomen, waarbij men Alkmaar tegen zich
zelf beschermd heeft, met het resultaat, dat
wij heel wat goedkooper aan onze soldaten
komen dan wij gedacht hadden.
De soldaten zelf zijn er intusschen ook al
althans voor een gedeelte en wij weten
nu precies waar de kazerne zal komen en
hoe groot het terrein is, dat wij daarvoor
moeten ophoogen. Defensie presenteert ge
durende 40 jaren een som van 1500
inplaats van 1 per jaar en wij kunnen dus.
ook wat ons offer betreft, tevreden zijn over
de komst van de grijsgroene stadgenooten,
die Donderdagmorgen triomfantelijk achter
de Postfanfare naar de voorloopige „ka
zerne" zijn getrokken. De Raad heeft hun.
in overmaat van vreugde niet alleen de
Krocht als exercitieterrein aangeboden
tot grooten spijt van alle voetballende jon
gens maar bovendien nog een stuk giond
aan den Bergerweg, dat wij den beiden
huurders zullen ontnemen om het daan.a
gratis aan den commandant van het regi
ment te presenteeren.
Dat wij nog wel vertrouwen in de toe
komst hebben, blijkt ook wel uit de min of
meer duistere toespelingen, die er op een
mogelijke demping van het Verdronken
Oord zijn gemaakt. Wie op sterven ligt be
gint niet aan zijn tuintje te werken en het
doet ons na alle schouderophalingen van
den wethouder van Financiën toch wel goed,
dat z«n collega van Publieke Werken ons de
vernieuwing van twee bruggen aankondigt
en bovendien nog een afdoende verbetering
van den gevaarlijken Limmerhoek, waarbij
er wat de bruggenbouw betreft zelfs
rekening met een gedeeltelijke demping van
het Verdronken Oord wordt gehouden.
De dikwijls zoo moeilijke vraag, „wie zal
dat betalen?", is hier al heel gemakkelijk op
te lossen, want het Werkfonds biedt er niet
minder dan S 100.000 voor aan en we kun
nen dan wel eens boos op het Rijk zijn, we
moger. dan toch o?k niet vergeten, dat
Rijksgeld ons bij noeilijke bouwproblemen
al menigmaal uit d*n put heeft geholpen.
De Woningbouwvereeniging „De Midden
stand" is de laatste aanwinst van de nood
lijdende vereenigingen, die bij de gemeente
om hulp komen. Het is een zorgenkindje,
zegt de wethouder van financiën en dat zal
het altijd wel blijven. Er zijn in dezen tijd
helaas veel van die zorgenkindjes en
niet het minst onder woningbouwvereeni-
gingen.
Deze kindertjes zijn in den duren tijd ge
boren, zij hebben huizen van dure mate
rialen gebouwd en zij kunnen nu er zoo
veel goedkoopere zijn gekomen niet lan
ger concurreeren. Hun huizen zijn van een
verouderd type en zij hebben geen geld om
ze te verbouwen. Dan komen de huizen leeg
te staan en het slot is dan altijd een hulp
geroep waarbij de gemeente in het water
moet springen om den drenkeling op het
droge te brengen.
Gelukkig krijgen we nu een gemeente
lijken verificateur.
Er is jaren lang zoo over het Centraal
Bureau voor verificatie en financieele ad
viezen van de Ver. van Nederlandsche Ge
meenten geklaagd, dat wij inderdaad van
geluk mogen spreken, al was het alleen
maar omdat die klaagliederen nu afgeloopen
zullen zijn.
Wij gaan nu zelf controleeren en verifi-
eeren en het blijkt, dat wij daarvoor een
soort Napoleon moeten hebben. Het moet
een schaap met minstens vijf pooten zijn en
het salaris, dat B. en W. dezen ambtenaar
hadden toegedacht werd door de anders
niet zoo royale financieele commissie lang
niet hoog genoeg geoordeeld.
Intusschen zullen we eens probeeren wat
we er voor kunnen krijgen. Het zal een man
moeten zijn, die, volgens de opsomming van
diverse raadsleden, half ambtenaar, half man
van de practijk en half koopman moet zijn.
Hij moet tact hebben en doorzicht, tact
tegenover de gemeenteambtenaren, die hij
zal moeten controleeren en doorzicht in de
financiën. Hij zal een geheel zelfstandige
positie moeten hebben omdat hij hoog en
laag moet controleeren en de heer Wolden-
dorp zou hem dan ook maar dadelijk refe
rendaris willen maken, wat dan natuurlijk
weer zooveel meer kost.
Hoofdzaak is intusschen, dat de geheele
Raad er van overtuigd is, dat hij er komen
moet en wij zijn werkelijk benieuwd het
ambtelijke wonder te zien, dat hier binnen
kort aller hoog gestemde verwachtingen nog
zal komen overtreffen.
En verder is er in den Raad nog lang en
breed vooral lang over de onduldbare
manier van optreden van den directeur van
Huize „Voorhout" gesproken.
Het eerste bedrijf van dit drama heeft
zich al in een vroegere raadszitting afge
speeld en men weet, dat de kwestie eigenlijk
deze is, dat de gemeente aan het Stichtings
bestuur 62 M2. grond aan de zijde van den
Kennemerstraatweg verzocht had teneinde
ter plaatse het trottoir te kunnen verbree-
den, wat geen overbodige luxe is en al veel
eerder had moeten gebeuren.
De directie vond dat best en stelde voor
dan een ruiling aan te gaan met een strook
grond aan de achterzijde, welke men noodig
had voor ramen wasschen en andere huise
lijke bezigheden, grond aan een stil laantje
van den Hout gelegen waar men heel best
een strookje zou kunnen missen.
Het heeft niet in het voornemen van de
directie gelegen om hier aan het kappen en
snoeien te gaan, maar men kent de mentali
teit van sommige „natuurbeschermers" in
den Raad, die op hun politiek programma
ook vechten voor het ongeschonden behoud
van onze plantsoenen en volgens wier in
zicht geen boompje gerooid en geen struikje
verplant zal mogen worden.
Ne
De pachter van den Muziektuin zou daar
over wel meer kunnen vertellen, maar wij
zullen nu maar bü Huize „Voorhout" blij
ven en het is te begrijpen, dat deze raads
leden zich heftig tegen den grondafstand
»an de achterzijde verzet hebben. Men
vilde ten slotte het trottoir aan den voor
kant wel hebben en, omdat er dan toch een
gemeentelijk aanbod tegenover diende te
sts'-n, heeft men den grond, aan de Houtzijde
wel besc'iukbaa - gesteld maar er een servi
tuut op geiagd, waarbij er zelfs geen over
hangende tak gesnoeid zou mogen worden.
Met die boodschap zijn B. en W. bij de
directie gekomen en het is volkomen begrij
pelijk, dat deze haar royaal aanbod met den
meesten spoed heeft ingetrokken en een
voudig is gaan berekenen wat men aan de
voorzijde vroeg en wat men aan de achter
zijde daarvoor terug kreeg. Het nadeelig
verschil voor Huize „Voorhout" was 32 M2.
en men heeft die aap de gemeente te koop
aangeboden tegen 10 per M2. wat voor
terrein aan den Kennemerstraatweg werke
lijk niet een abnormaal aanbod beteekent.
Evenwel, men begrijpt wel hoe de meer
derheid van den Raad daarop geres
heeft. Dat was de bedoejng niet
nu de directie nog eenigj
o.a. voor uitgang van de Chapelle Ar-
dente is er een stormpje van verontwaar
diging opgestoken. Ook nu zou de ruiling
met gesloten beurzen moeten geschieden,
ja, eigenlijk zou de directie nog geld moeten
toegeven en men heeft zelfs het „bist du
nicht willig, so brauch' ich Gewalt" laten
hooren door met een mogelijke onteigening
van het trottoir te dreigen.
Dat is natuurlijk het recht van den sterk
ste, maar het teekent allerminst de bereid
willigheid van dazen Raad om aan den op
bloei van Alkmaar mede te werken. Zeer
juist heeft wethouder Klaver ditmaal de
situatie geteekent. Bij alle begrootingsbe-
schouwingen wordt het College verweten,
dat het niet genoeg voor Alkmaar doet, dat
er hier meer industrie moet komen die
dan moet beginnen met duren grond te koo
pen en dat er gestreefd moet worden naar
de vestiging van instellingen, die Alkmaar
financieel uit den put kunnen helpen.
Komt er dan eens een enkelen keer zoo'n
instelling die evengoed naar een naburige
gemeente zou kunnen gaan dan worden
enkele boomen en struiken van grooter be
lang geacht dan de voordeelen welke de
middenstand van de vestiging van derge
lijke stichtingen kan krijgen en het resul
taat is dan meestal, dat de „natuurbescher
mers" hun zin krijgen en ondernemende
menschen, die met nieuwe plannen rondloo-
pen toch maar tot het besluit kernen om ze
niet in Alkmaar ten uitvoer te brengen.
Om op Huize „Voorhout" terug te komen,
thans is weer besloten de voorstellen van
B. en W. aan te houden en opnieuw naar de
directie te trekken, met de verklaring, dat
de meerderheid van den Raad meent, dat de
tijd van vreedzame onderhandelingen voor
bij is en dat er nu maar eens zooals men
dat in den Raad zegt puntjes op de I's
gezet moeten wordeft.
Met het gevolg natuurlijk, dat ook de
directie haar I's zonder puntjes gaat uit
zoeken en den grond, welke men nu nog
voor 10 per M2. kan krijgen, een volgen
den keer misschien voor een nog veel
hooger bedrag beschikbaar wil stellen.
We wachten maar weer rustig op het tijd
stip, dat B. en W. de directie er van over
tuigd hebben, dat alle faciliteiten aan de
achterzijde van het gebouw ruimschoots
opwegen tegen den grondafstand aan de
voorzijde, maar we zijn er eerlijk gezegd
bang voor, dat het trottoir aan den Kenne
merstraatweg nog jarenlang even smal en
even onbegaanbaar zal blijven als het nu is.
En dan was er ten slotte de hoofdschotel
van het gemeentelijke menu en dat was de
organisatie van het openbaar gewoon lager
onderwijs.
Er is natuurlijk in de verkiezingsdagen al
het een en ander over gezegd en de Alk-
maarsche kiezers weten nu wel wie de man
nen zijn, die ons openbaar onderwijs be
lagen en wie het zijn, die daarvoor dag en
nacht op de bres springen.
Onderwijskwesties, vooral wanneer men
die in het tëeken van een bedreiging van de
openbare school zet, zijn bijzonder geschikt
om in breeden kring een zekere onrust te
verwekken en het is politiek bekeken
begrijpelijk, dat men daarvan in verkiezings
dagen een dankbaar gebruik weet te maken.
Laten wij hier allereerst constateeren, dat
wij over den toestand waarin het openbaar
onderwijs hier ter stede verkeert, aller
minst verrukt zyn. Het is een feit, dat wij
hier te veel leerlingen voor te weinig
scholen hebben of, beter gezegd, dat deze
zoo over die scholen verdeeld zijn, dat men
hier en daar klassen krijgt, waarin het toch
al veel te hooge maximum van 48 leerlin
gen op bedenkelijke wijze overschreden
wordt. Hier wreekt zich het verleden, want
er is een tijd geweest, dat men veel te ge
makkelijk tot het laten verdwijnen van
diverse scholen heeft besloten. Wat heb
ben we hier niet een moeite gedaan, om de
Handelsschool te behouden en hoe gemak
kelijk is de Raad er destijds toe overgegaan
om de hier bestaande meisjesschool zonder
meer te liquideeren. Die meisjes moesten
dan maar naar meneer Barkman mis
schien was het destijds nog meneer Zwarté^
veen en naar meneer Van Burken, maar
de ouders van die meisjes waren het daar
niet mee eens en het noodzakelijke gevolg
daarvan was, dat men aan een „ei;
school begon te denken, vooral toe.
der schoolhoofden de actie
streed op een wijze, die vele
besluiten, hun kinderen in geer^
school te zullen plaatsen.
Het gevolg van dit alles
van de Berger SchoolveQ
daarnaast een zoo
van de Bosboom-Ti
Raad noodgedwon
lingen als het ware uit de banken puilen
en menige vader en moeder zich bezorgd
afvraagt wat er op deze wijze van het on
derwijs kan terecht komen.
Vooral bij de opleidingsschool blijkt er
herhaaldelijk „geen plaats" te zijn met het
gevolg, dat den ouders wordt geraden, hun
kinderen naar 'n andere school te sturen. En
daarna weer met het gevolg, dat ouders, die
nu eenmaal hun zinnen op opleidingsonder-
wijs gesteld hebben, dan maar besluiten,
hun kinderen naar Bergen te zenden, waar
voor ze gratis eiken dag worden afgehaald
en franco weer thuisgebracht worden.
Daar komt dan nog by, dat scholen als de
Hofdijkschool, waar men wel plaats heeft,
bijzonder weinig aangiften krijgen, omdat
daar ook schippers- en woonwagenkinderen
op les komen en menige vader of moeder,
om het contact van hun spruiten met deze
misdeelde kleinen te vermijden, dan maar
liever een andere school kiest.
Dat alles geeft wel eens moeilijkheden,
maar de oorzaken daarvan schuilen hoofd
zakelijk in het verleden en zeker op dit
oogenblik niet bij B. en W. die geen. onder
wijzers op eigen kosten mogen en kunnen
aanstellen en die daarom op elke zesklas-
sige school een maximum aantal leerlingen
moeten onderbrengen. Zij kunnen het niet
helpen, dat sommige scholen wèl en andere
niét gewild zijn. Zy vinden den aanvoer van
kinderen onvoldoende om daarvoor een
hieuwe school te stichten en durven zelfs
geen driemansschool bouwen uit vrees, dat
daardoor een andere school zooveel leer
lingen zal verliezen, dat men daar weer een
leerkracht en daardoor een klasse zal moe
ten missen. Door dat alles is, althans op dit
oogenblik, voor het College de schoolkwes
tie een uiterst moeilijke en men mag be
wondering hebben voor B. en W., die in de
gegeven omstandigheden naar de meest
practische oplossing gestreefd hebben.
Daarnaast is het natuurlijk een klein
kunstje om by de burgerij den schyn te wek
ken alsof dit College de openbare school
min of meer belaagt en het dus tyd wordt,
dat ieder, wien dit onderwijs ter harte gaat,
zich achter het vaandel der zoogenaamde
beschermers moet scharen.
We hebben kort geleden in alle brieven
bussen al eens gratis verspreide critiek aan
getroffen en de heer Sietsma heeft zich toen
voor het karretje laten spannen en een
interpellatie aangekondigd, welke den
schijn wekte, dat hy Sint Joris was, die op
het punt stond den draak te dooden, die zijn
klauwen naar de openbare school had uit
gestoken.
Het resultaat was een explicatie van den
burgemeester en een simpele dankbetuiging
van den interpellant voor de verkregen
informaties.
Nu was er weer nieuwe onrust gewekt en
B. en W., die hun voorstellen geheel onver
plicht aan allerlei organisaties om advies
hadden gezonden, kregen daarop een af
brekende critiek, die wonderlijk genoeg
vanuit een centraal punt geredigeerd
scheen. Niet alleen, dat deze zoogenaamd
zelfstandige en van elkaar onafhankelijke
groepen vaak woordelijk gelijke critieken
inzonden, maar de detectieve van den Raad,
de heer Van der Borden, kwam als des
kundige getuigen, dat er zelfs drie van die
adressen op dezelfde schrijfmachine getikt
waren.
Het was ditmaal de heer Van de Vall, die
het debat in de Raadszaal opende met een
vernietigende critiek op het onderwijsbe
leid van B. en W., die op de conclusie
kwam, dat de Bosboom-Toussaintschool
niet moest worden opgeheven en dat er een
nieuwe driemansschool in het Zuidelijk
deel onzer gemeente moet gebouwd wor
den.
In zijn ijver om hen, die zich gewoonlijk
niet door hem laten meesleepem^^^J^k
te zetten, kwam hij daarbij
ling, dat niet minder dai;
van een courant, die
wijs moet verdediged
Bergen sturen. Zi
worde
l! dej
