DE MACHT VAN HET KLEINE!
MAAR,
Brand door blikseminslag.
Boschbessenpluk in het Koninklijk Park te Apeldoorn.
Duizenden hebben er een extra-tje door.
TWEEDE BLAD
I VIERING DER TE VERWACHTEN
BLIJDE GEBEURTENIS.
Van het ministerie van binnenlandsche
Zaken is een rondschrijven uitgegaan aan
alle departementen en daaronder ressortee
rende instellingen betreffende de viering
van de te verwachten geboorte van een ko
ninklijken prins of van een koninklijke
prinses. Het schrijven luidt als volgt:
In verband met de te verwachten heuge'
lijke gebeurtenis in het prinselijk gezin heb
ik de eer U mede te deelen, dat de dag, vol
gende op dien van de geboorte van een ko
ninklijken prins of van een koninklijke prin
ses, zal worden gevierd als een verjaardag
van een der leden van het koninklijk huis,
d.w.z., dat de dienst op dien dag, na den
morgendienst, als op Zondag wordt verricht,
Op dien middag zullen derhalve alle
rijksdiensten, -instellingen en -bedrijven
gesloten zyn, voor zoover de dienst dit toe
laat.
Indien de dag, volgende op dien waarop
de geboorte heeft plaats gevonden een
Zondag mocht zijn, wordt de feestviering
verlegd naar den onmiddellijk volgenden
Maandag.
Terstond n a het bekend worden van de
geboorte, wordt van alle openbare gebou
wen de nationale vlag uitgehangen.
Deze vlag blijft hangen gedurende den
daarop volgenden dag.
INTERESSANTE BROEDGEVALLEN IN
ARTIS.
Pampa Struishaan met jongen en
broedende Casuaris.
Het paar nandoes of pampa-struisen in
Artis heeft dit jaar zijn broedverzorgings
plichten weer naar behooren vervuld en er
tevens toe bijgedragen, dat de kennis van
de voortplantingsbiologie van dezen merk-
waardigen vogel, waaromtrent vroeger in
Artis al veel bijzonderheden bekend zijn
geworden, op bepaalde punten weer kon
worden aangevuld.
Na het uitleven van verschillende uitingen
van „mannelijk zelfvertoon", waarmede de
haan zich van nature als zoodanig kenbaar
maakt, ging het mannetje „schijnbroeden"
op het broederf. Door deze „symbolische"
broeddriftuiting fungeert de vogel als
„signaal" voor de hen, die, wanneer ze een
ei moet leggen, den „schijnbroedenden"
haan nadert, dicht naast het nest neerhurkt
en haar ei laat vallen, dat door den „reik-
halzenden" haan met behulp van kop en
hals in het nest wordt gerold. Soms wordt
ook een vleugel bij het binnenhalen van het
eigebezigd, terwijl een „bij ongeluk" te
ver van den nestrand afgekomen ei door
den baan niet als „broedobject" gezien en
gewaardeerd en dus niet binnengehaald
wordt.
.Vandaar het aantal rondom een rhea-
nest op de pampa veel verspreid liggende
eieren, waarvan het heet, dat de haan ze
„met opzet" uit het nest gerold zou hebben,
om daarop „vliegen te kweeken voor zijn
toekomstige kroost" en tevens ook „den
woestijnvos tevreden te stellen!" Thans zijn
na 39 dagen broeden de eerstgelegde eieren
uitgekomen en dribbelt een viertal bont-
gestreepte kuikens rondom 't nest met den
nog op 15 verdere eieren voorloopig nog
doorbroedenden haan. Een kostelijk schouw
spel, die broedende struishaan met zijn rap
en dartel kroost, dat al den tweeden dag na
het uitkomen op allerlei bewegend of bij de
omgeving duidelijk afstekend voedsel af
gaat.
Buitendien valt dan als inderdaad nog
grootere bijzonderheid te vermelden, dat
thans ook een casuarishaan, van het in 1936
door Gezagvoerder A. Brouwer der Neder-
landsche Stoomvaart Maatschappij „Oceaan"
geschonken paar, met broeden is begonnen.
In vroeger jaren heeft ook een casuarishaan
met succes gebroed, tot nu toe de eenige
maal, dat de casuaris in een dierentuin heeft
voortgeplant en de eerste maal ook, dat
omtrent de broedbiologie dezer merkwaar
dige vogels iets naders bekend is geworden.
Als alles goed gaat, zullen na 52 dagen
broeden dus ook twee casuariskuikens in
Artis het levenslicht aanschouwen.
DE FINANCIEN WEER OP HECHTEN
GRONDSLAG GEBRACHT.
Naar van betrouwbare zijde wordt
medegedeeld, is het bestuur van de chris
telijke vereeniging ter verzorging van
ouden van dagen, gevestigd te Veenwou-
den, er in geslaagd de financiën der
vereeniging weder op hechten grondslag
te brengen.
In een op 24 Juli a.s. te houden buiten
gewone ledenvergadering zal machtiging
worden gevraagd tot het aangaan van een
nieuwe geldleening. Wordt die machtiging
gegeven, dan ligt het in de bedoeling om
alle uitstaande obligatiën der vereeniging
en de vroeger uitgereikte schuldbekente
nissen in te trekken en daarvoor nieuwe
obligatiën af te geven.
Deze obligatiën bedragen 314 pet. rente
en worden jaarlijks a pari afgelost op
"basis vap een 25-jarige annuïteit.
De medewerking van de houders van
obligatiën en vorenbedoelde schuldbeken
tenissen, waarvan het bestuur zich vooraf
heeft verzekerd, is zoo spontaan gegeven,
dat het bestuur bij voorbaat van het wel
slagen dezer conversie-operatie verzekerd
kan zijn.
Hoewel in de a.s. ledenvergadering het
jaarverslag nog niet behandeld wordt, zijn
toch reeds enkele cyfers bekend, ontleend
aan een van de vereeniging uitgaande
circulaire. Daaruit blijkt, dat de exploi
tatie 1938 sluit met een voordeelig saldo
van 11.111.63, dat aangewend wordt
voor afschrijvingen.
DOOR DEN BLIKSEM GETROFFEN
EN GEDOOD.
Tijdens een kort onweer is gistermiddag
de 23-jarige eenige dochter van den ar
beider H. Rovers te Mill (N.-Br.) die in
haar woning met een machine zat te
naaien, door den bliksem getroffen en op
slag gedood. In het huis werd slechts ge
ringe schade aangericht.
EEN ZELDZAAM JUBILEUM.
Men verzoekt ons opname van het
volgende:
Wanneer de'kranten melden, dat een
verdienstelijk man verjaart of dat een
mooie oude kerk 150 jaar geleden ge
bouwd werd, dan neemt men daarvan
slechts in het voorbijgaan nota want iets
dergelijks leest men eiken dag. Maar het
is minder alledaags, dat men te ™dde
van de gebruikelijke verjaardagen e
jubilea plotseling een klein, waanzieniyk
tablet tegenkomt, dat dezer dagen bj
wijze van spreken een dubbel 3ubde""}
kan vieren: het aspirin. De naam van dit
kleine witte tablet is over de geheele
wereld zoo bekend en gemeenzaam, dat
niemand de moeite neemt, na te gaan hoe
aspirin ontstaan is. Men neemt het table
eenvoudig uit de huisapotheek en daarr""
uit' De eenige plicht van aspirin is be
schikbaar te zijn en te helpen. Niettemin
willen wij dit kleine tablet by zyrver
jaardag gedenken en zoodoende de eer
geven, die het cultuurhistorisch verdient.
De geschiedenis van het aspirin heeft
meerdere hoofdstukken, beter gezegd, zy
bestaat uit twee deelen, of nog 3ul^er'
geschiedenis van het aspirin heeft ee
voorgeschiedenis, waarin den wilgebast
een belangrijke rol speelt, een middei. dat
reeds eeuwen lang tegen van koorts ver
gezelde ziekten werd gebruikt. Leroux
zonderde in 1823 uit wilgebast een stof
af die hij Salicin noemde (wilg-salix). Uit
het Salicin werd dan in 1838 het s^llcyh^
zuur ontwikkeld waarvan de Duitscne
scheikundige Kolbe in 1853 de juiste
scheikundige formule vond. Dit sabcy^^J
werd voor de eerste maal juist honderd
jaar geleden in de bloemen van een
spiraea aangetoond. Hoewel deze onder-
zoekingen en de ontwikkeling van be
paalde resultaten zich over grootere tyd-
perken uitstrekten en hoewel deze onder
zoekingen met wisselende intensiteit en
onafhankelijk van elkaar werden verricht,
bleef de belangstelling voor het werkzame
bestanddeel, dat men aanvankelyk in den
wilgenbast ontdekt had, levendig. Twintig
jaar na de ontdekking van de formule van
het salicylzuur, werd een metb^®
bereiding op grooter schaal ontdekt, die
ten slotte den weg effende naar het ge
neesmiddel. Terloops zij opgemerkt dat
salicylzuur veel als ontsmettingsmiddel
werd gebezigd en dat dit nog heden ten
dage als conserveermiddel voor jam en
limonade veel gebruikt wordt. Essentieel
was evenwel de vaststelling van het feit,
dat de vroeger in den wilgebast geprezen
werking bij het salicylzuur kon worden
teruggevonden. Maar de min of meer
aangename bijwerkingen vanuit genees
middel vormden vcor de scheikundigen ae
aanleiding, in tal van proefnemingen te
zoeken naar eei vorm waaraan deze bij
werkingen ontbraken. Een scheikundige,
w:->ns vader aan gewrichtsrheumatiek leed
en die dus behalve een wetenschappelijk
nog een persoonlijk belang bij deze proe
ven had, overhandigde aan een pharmaco-
loog voor nader onderzoek naast andara
salicylzuurdericaten in 1899 ook het
aspirin. Na uitvoerige vergelijkende on
derzoekingen werd het aspirin voor
therapeutische toepasing zeer warm aan
bevolen, nadat door de bereiding in zui
veren toestand van dit geneesmiddel aan
de daartoe te stellen voorwaarde was
voldaan.
De naam aspirin aldus zouden wy by
gelegenheid van zijn verjaardag nog eens
willen herhalen is van een plant, de
spiraea ulmaria, afgeleid. In de aetherische
olie, uit de plant bereid, had men in 1839
voor de eerste maal een zuur gevonden, dat
later indentiek met salicylzuur bleek. De
A" van den naam is van het woord
"acetyl" afkomstig. Zoo ontstond een be
grip, dat in 1899 snel de geheele wereld
veroverde,'dus 40 jaar geleden.
En 100 jaar geleden werd onafhankelijk
van de latere proefnemingen het salicyl
zuur voor de eerste maal gevonden, zonder
dat het toen als zoodanig bekend werd.
Uit deze kleine cultuurhistorische notitie
over een geneesmiddel blijkt, dat niets
spontaan den mensch bewust wordt, maar
het meeste heel geleidelijk, bij wijze van
spreken langs een omweg, tot ontdekking
komt.
Een tablet verjaarthet is veertig
geworden. Een eeuw terug werd zonder
dat men het vermoedde, zijn oorsprong
ontdekt. Het is wel interessant, om bij dit
eigenaardig jubileum een oogenblik stil
te staan.
DE ORGANISATIE DER WERKLOOS
HEIDSBESTRIJDING.
De minister van sociale zaken heeft van
gisteren af de rijksinspecties voor de werk
verschaffing opgeheven en heeft voor elke
provincie een inspectie van den rijksdienst
voor de werkverruiming ingesteld. De ze
tels dezer inspecties zyn Heerenveen, Gro
ningen, Assen, Zwolle, Arnhem, Utrecht,
Alkmaar, 's-Gravenhage, Middelburg, 's-
Hertogenbosch en Hoensbroek.
Aangewezen is als hoofd van de inspec
tie voor de provincie Noord-Holland Ir. W.
M. van Rossum du Chattel.
De hoofden der inspecties, zoomede het
aan hen toegevoegde technisch, administra
tief en overig personeel, hierbij inbegrepen
het administratief personeel, tot dusver in
gedeeld bij de thans opgeheven rijksin
specties voor de werkverschaffing, worden
overeenkomstig het bepaalde in art. 37 van
het Koninkklijk Besluit van 20 April 1939,
gesteld onder de bevelen van de directie
van den rijksdienst voor de werkverrui
ming.
Aan de hoofden der inspectie voor onze
provincie werden toegevoegd dr. H. F. E. H.
Kohlbrugge en Ir. F. L. A. Maandag.
TEGEN VRACHTAUTO GEREDEN EN
GEDOOD.
Gistermiddag te ongeveer half twee is
een 35-jarige voddenkoopman uit Roer
mond met zijn fiets tegen een vrachtauto
van de firma Joosten te Panheel, welke
links van den weg reed, gebotst. De man
was op slag dood. Het stoffelijk overschot
is naar Roermond overgebracht.
TRUCK MET OPLEGGER GEKANTELD.
25-jarig meisje doodelijk gewond.
Gistermiddag is te Amersfoort op den
Leusderweg, ter hoogte van de nieuwe kerk,
een truck met Splegger van ongeveer zes
meter lengte, na eerst tegen een boom te
zyn gereden gekanteld. De lading, bestaan
de uit ledige bierflesschen, gleed van den
wagen en kwam terecht op een passeerende
wielrijdster de ongeveer 25-jarige mej. R.
uit Amersfoort.
Ernstig gewond is het meisje naar het
ziekenhuis overgebracht. Zij is daar aan haar
verwondingen bezweken. De chauffeur van
den wagen werd slechts licht gewond.
CONFLICT IN SMEDERIJBEDRIJF
TE AMSTERDAM OPGELOST,
laar door beide partyen aanvaard.
Voorstel van den ryksbemidde-
Inzake het conflict, dat gerezen was in
het Amsterdamsche smederijbedrijf, waar
bij ruim veertig werkgevers en in totaal
400 arbeiders betrokken waren, vernemen
wij, dat beide partijen een bemiddelings
voorstel van den rijksbemiddelaar, mr. de
Vries, hebben aangenomen.
Mr. de Vries heeft beide partijen ver
zocht de zaak in onderling overleg defini
tief af te werken.
EEN SERIE DIEFSTALLEN TOT
KLAARHEID GEBRACHT.
Daders gearresteerd.
De Amsterdamsche politie, onder lei
ding van den hoofdingenieur P. A. Kater,
heeft gisteren een serie diefstallen in een
regenjassenfabriek aan de Andrieskade
tot oplossing weten te brengen. Reeds ge
durende eenige maanden werden regel
matig groote lappen stof gestolen, zonder
dat de daders gearresteerd konden wor
den. Het was duidelijk, dat leden van het
personeel bij de zaak betrokken moesten
zijn. Met de uiterste zorg heeft de politie
het recherchewerk gedaan en mede door
de groote brutaliteit van de daders, is men
gister over kunnen gaan tot de arrestatie
van een lid van het personeel, twee mede
plichtigen en een heler. Zij zijn op het1
politiebureau ingesloten en zullen binnen
enkele dagen voor den officier van justitie
worden geleid.
De politie stelt nog een nader onderzoek
in, daar de mogelijkheid niet is uitgeslo
ten, dat nog meerdere personen bij deze
diefstallen betrokken zijn.
ONS DRUKWERK
ziet er ALTIJD goed uit!
ALKMAARSCHE COURANT. TEL. 3320.
MAATREGELEN INGETROKKEN.
Bij Kon besluit van 8 Juli zyn, uit over
weging, dat het wenschelyk is, nu de vijan
delijkheden in Spanje beëindigd zijn, de in
internationale samenwerking voor dat doel
getroffen maatregelen in te trekken, inge
trokken:
de besluiten, strekkende tot het tegengaan
van het vervoer met Nederlandsche schepen
van wapentuig en vrijwilligers, bestemd
voor Spanje:
de besluiten, strekkende tot het geven
van regels ten aanzien van het internatio
naal toezicht met betrekking tot het aan
doen van havens in Spanje door Nederland
sche schepen;
het besluit houdende een verbod van uit
voer van wapentuig, bestemd voor Spanje;
en het besluit strekkende om het dienst-
nemen by een der strijdende partijen in
Spanje te beletten.
Dit besluit treedt voor Nederland, Neder-
landsch-Indië, Suriname en Curacao in
werking op den tweden dag na dien zijner
bekendmaking in het betrokken gebiedsdeel.
OUD-SAKSISCHE BOERDERIJ
AFGEBRAND.
Gisteravond om half zes is door onbe
kende oorzaak brand uitgebroken in de
kapitale boerderij een oud-Saksisch „los
hoes" van den landbouwer H. Heghuis,
gelegen in de buurtschap Berghuizen onder
de gemeente Losser (Ov.) In een oogwenk
was de boerderij in een vuurzee herschapen.
De bewoners konden zich bijtijds in veilig
heid stellen. Met den inboedel ging de
groote hooioogst in de vlammen op. Een koe,
die nog op stal stond het overige vee
liep in de weide kon nog worden gered
door het instooten van een stalmuur. De
geheele boerderij, het laatste „los hoes" ÜJ
de gemeente Losser, ls tot den grond toe af.
gebrand.
De brandweren uit Losser en Oldenual
konden de ver van den weg liggende boer.
derij niet bereiken, zoodat men moest toe.
zien, hoe het vuur ongehinderd zijn vernle-
lend werk verrichtte.
Boerderij In asch,
Tydens een buitengewoon hevig onweer,
dat zich gistermiddag boven den noordwest!
hoek van Overijsel ontlastte, werd een der
oude kapitale boerderijen in Ambt-Vollen-
hove, eigendom van baron Sloet van Marx-
veldt, en bewoond door den landbouwer
Alb. van Bcnthem, door het hemelvuur ge-
troffen.
De bliksem sloeg in het achterhuls, wsar
een zeer groote partij hooi, t.w. 85 voer, was
opgetast. In een ommezien was de geheele
boerderij een laaiende fakkel gelijk. Met
moeite slaagden de bewoners er in het
huisraad te redden. Dank zij het feit, dat het
vee in de weide liep, kwamen slechts eenige
kippen in de vlammen om.
De vrijwillige brandweer van Ambt-
Vollenhove was spoedig met een handspuit
ter plaatse, doch slaagde er niet in het vuur
meester te worden. Het achterhuis brandde
geheel uit, het voorhuis bleef gedeeltelijk
gespaard. Met dezen brand is een der oudste
boerderijen van Ambt-Vollenhove verdwe-
nen.
Landhuis in vlammen opgegaan.
Gisteravond omstreeks half negen is tij
dens het onweer de bliksem geslagen in het
2 jaar geleden gebouwde dubbele land
huis aan de Sportterreinstraat te Stadska
naal (Gron.), bewoond door de gezinnen
Hakkenes en Alberts. Het vuur greep zóó
snel om zich heen, dat het perceel, dat met
een rieten dak was gedekt, niet kon worden
behouden. Slechts eenig huisraad kon wor
den gered.
(Speciale berichtgeving),
Maandagmorgen Ls het Koninklijk Park
(het z.g. Achterbosch) van het Paleis Het
Loo te Apeldoorn opengesteld voor den
boschbessenpluk, en reeds den eersten dag
stroomden de honderden en nog eens hon
derden de bosschen in, ten einde op deze
wijze te trachten een zoo groot mogelijk
extra'tje bijeen te garen. De vorige week
'was bereids de gelegenheid voor het pluk
ken gegeven in het z.g. Gemeentelijk Bosch,
doch toen bleek al aanstonds, dat de bessen
klein waren en de rechte tijd voor het
oogsten eigenlijk niet aangebroken was:
Ze konden best nog een weekje zitten.
Maandag, de eerste „groote" dag, was de
toestand echter anders: 't Weer van de
voorgaande dagen had er toe meegewerkt,
om de heerlijke, rijpe bessen te geven.
Dat de boschbessenpluk op de Veluwe in
den loop der jaren van groote beteekenis
is geweest, is vrij algemeen bekend, doch
werkelijk-betrouwbare gegevens bleven
meestal uit, als er over deze campagne eens
geschreven werd. Wij zijn j.1. Maandag in
Apeldoorn geweest, bij de ouverture van
dit jaarlijks-terugkeerende festijn, en we
waren daardoor in de gelegenheid ons van
de meest betrouwbare inlichtingen te ver
zekeren, welke in het onderstaande ver
werkt zyn. Zij hebben betrekking op de
bosschen van het Kroondomein, de parti
culiere bosschen van H. M. de koningin,
benevens enkele daaraan-grenzende bos
schen, als het Vierhouterbosch, het Elspee-
terbosch en de gemeentelijke bosschen van
Apeldoorn, tesamen een oppervlakte van
ongeveer 16.000 hectaren, beslaande, waar
van bijna 2000 met boschbessenstruiken zyn
bezet. Door het intensiever bewerken van
den boschgrond en verpleging van de be
staande bosschen, verdwijnen de boschbes
senstruiken echter geleidelijk. Tot voor on
geveer dertig jaar, kwamen in de toen
malige oudere bosschen op de Veluwe
vrijwel overal boschbessen voor. Zoowel
de hoeveelheid te oogsten bessen als de
prijzen liepen in de onderscheidene jaren
zeer uiteen. Weersomstandigheden en af-
zet-gebieden golden hierbij als hoofdfac
toren.
Evenals thans, werden ook in die dagen
bessen in de verschillende dorpen langs
den boschrand door vaste opkoopers ge
kocht. Doch al deze opkoopers kochten weer
voor één groothandelaar te Ede. De bessen
werden toen per vaatje van ongeveer ze
ven pond inhoud naar Engeland verzonden
en daar te lande in hoofdzaak door de mijn
werkers als fruit 'gebruikt. Aan de pluk
kers, die uit enkele vrouwen en kinderen
bestonden, werd slechts 15 tot 30 cent per
vaatje betaald. De zoete winst (naar glo
bale schatting van 10 tot 20.000 gulden),
welke deze handelaar hiermede jaarlijks
verdiende, opende de oogen van andere
menschen, die op hun beurt ook een bosch-
bessenhandel begonnen, nadat een afzet
gebied gevonden was. Hierdoor ontstond
een concurrentie, welke op de eerste plaats
den plukkers ten goede kwam. De prijzen
stegen en voortaan werden de bessen per
pond gekocht en in de mandjes, z.g. sloffen,
van ongeveer vijf pond, naar Engeland ver
zonden.
Tydens de mobilisatie bleven de bessen
in eigen land. in hoofdzaak bestemd voor
de jamfabrieken; doch ook particulieren
kochten ze voor eigen gebruik voor jam en
bessensap, van de handelaren.
Glorie jaren!
De glorie jaren waren intusschen die van
1917 tot 1924, toen de vraag naar bosch
bessen in eigen land zeer groot was en
Engeland tegen heel hooge prijzen opkocht.
In die jaren werd aan de plukkers van 20
tot 50 cent per pond, en in enkele gevallen
voor de mooiste bessen zelfs 75 cent per
pond betaald! Toen werden in de hiervo-
rengenoemde bosschen gemiddeld 250.000
pond bessen geplukt. Door de hooge prijzen
was het plukken niet alleen vrouwen- en
kinderwerk, doch zelfs de kleine landbou
wers lieten ria den hooioogst hun bedrijf
een paar weken rusten om bessen te gaan
plukken.
Na 1924 brachten ook Duitschland en
Polen hun bessen in Engeland aan de
markt. Door den onregelmatigen aanvoer uit
deze landen, was de markt zeer schomme
lend; de bessen brachten soms zoo weinig
op, dat de transportkosten nauwelijks wer
den gedekt. Hierdoor werden groote ver
liezen geleden en het gevolg was, dat maar
betrekkelijk weinig bessen naar Engeland
verscheept werden. Wel heeft men ge
tracht, het verbruik in eigen land te stimu-
leeren, hetgeen gedeeltelijk gelukte, aan de
likeurstokerijen voor wijnproductie, maar
het aanbod overtrof veelal de vraag, met 't
gevolg, dat de prijs zeer achteruit liep. Het
ging zelfs in 1930 zoo ver, dat de likeur
stokers hier te lande de bessen uit Polen
per vrachtauto aangevoerd kregen tegen
den prijs van acht cent per pond, franco
fabriek!
Van 1924 tot 1931 werd hier aan de pluk
kers 8 a 20 cent per pond uitbetaald, waar
door het plukken weer bijna geheel door
vrouwen en kinderen geschiedde. In 1931
werden in bovengenoemde bosschen onge
veer 100.000 pond boschbessen geplukt, te
gen den gemiddelden prijs van 9 cent per
pond.
De pluk geschiedt voornamelijk in de
maand Juli; bij nat weer kan niet gewerkt
worden. Het is een arbeid, waarbij handig
heid een groote rol speelt. Geoefende pluk
kers kunnen het in de eerste dagen van het
seizoen, bij gunstige omstandigheden
brengen tot vijftig pond per dag, terwijl
dezelfde plukkers in de laatste dagen zich
met 10 a 12 pond tevreden moeten stellen.
Op zeer gunstige plaatsen kunnen ten
hoogste de helft dezer getallen bereikt
worden. Op zeer gunstige plaatsen en in
goede jaren kunnen per hectare ongeveer
tienduizend pond bessen groeien.
In het algemeen worden, om eenige con
trole te hebben, en baldadigheden te kun
nen tegengaan, kosteloos schriftelijke ver
gunningen gegeven, zoodat er door de
boscheigenaren geen inkomsten aan ver
bonden zyn.
Algemeen was de indruk onder de pluk
kers, dat de oogst op dezen eersten dag niet
tegengevallen was. Waartegenover de .op
merking van de opkoopers, ,,'t Valt niet
mee, we hadden d'r meer van verwacht!" De
waarheid zal hier waarschijnlijk wel in 't
midden liggen De struikjes zijn echter
niet zoo zwaar bezet als verleden jaar.
Dat er liefhebberij voor den pluk bestond
en bestaat, moge blijken uit het feit, dat van
's ochtends zeven tot 's middags zes uur aan
de drie Houtvesterijen ruim 6000 kaarten
werden uitgereikt, waarvan ongeveer 2000
aan „beroepsplukkers". Hierbij zijn niet
begrepen de kinderen beneden de zestien
jaar. 't Was bij de woning van den boich-
wachter op „Emma's Oord", aan den z-g-
Koningsweg een va et vient; met vijf
zat men de kaarten te schrijven (naam en
adres van den gegadigde vermeldend). Deze
toegangskaart, geldig om tot 1 Augustus in
de Koninklijke Houtvesterijen Hoog Soeren,
Gortel en Het Loo uitsluitend blauwe en
roode boschbessen te plukken van 's morgens
6 tot 's avonds 6 uur, met uitzondering van
den Zondag, wordt niet uitgereikt san
personen, die wegens strooperij of hout
diefstal na 1 Januari 1936 bekeurd zijn.
Voorts is het o.a. verboden, wild te ver
ontrusten, hertenstangen mee te nemen,
honden mee te nemen, het bosch met pa
pieren te verontreinigen en gebruik
maken van motorrijtuigen.
Beladen met alle mogelijke en onmoge
lijke manden en mandjes, met oude jam*
vaatjes en flesschen, hengselmandjes, enz-,
was het een en al bedrijvigheid. Een gekrioel
in de uitgestrekte bosschen, waarin het ee"
lust is, op deze wyze te kunnen fietsen-
Jong en oud weerde zich, om maar zoovee'
mogelijk te plukken, want de boschbessen*
pluk brengt aardig geld in. Waarom
men zich hiervoor niet een verren afstan
getroosten? Een en ander bleek b.v„ toen de
stroom van plukkers des middags tusschen
4 en 6 uur bij de opkoopers aan den
der bosschen kwam, om er aanvankel')
14, later 15 en zelfs 16 cent per pond VOO*
te maken. Een werklooze, die met
vrouw en vijf „blagen" er op uitgetrokken
was, bracht het tot precies honderd P®®
De vorige week had dit gezin op één dag
104 pond bijeengezameld! Voor zulke "ie
schen is 't bizonder, is deze pluk een
tra'tje, een ongekend buitenkansje! Het g®
wordt veelal goed en nuttig besteed:
wordt aan het komende winterseizoen t
dacht: kolen worden ingeslagen. Er vzo'rd
goede zaken gedaan, men zag glundere
opgewekte gezichten. „Als 't morgen ®V.
regent, dan plukken we d'r ook bon^g
pond!", hoorde ik een vrouw zeggen- h*'
kun 't bes gebruuken!"
Als zich ergens de „macht van het kle'
demonstreert, dan is het wel hier. vete
kleintjes maken een behoorlijke en n'eL-j.
versmaden groote, een uitkomst voor
loozen, die soms niet weten, hoe de einw
aan elkaar te knoopenJJÉ
Daar er nogal wat groene vruchtjes
de struiken zitten, zal de pluk nog vvel
paar weken aanhouden. Waarbij de dulZ ef,
den plukkers hopen op droog en 8oed
Niet te warm, want dan kan het in die di«»
bosschen „spoken", d.w.z. dan is de temp
ra tuur er extra warm!