DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Verklaring van Chamberlain over de
onderhandelingen met Tokio.
Förster te Dantzig
terug.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maai. den bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
No. 167 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven Iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dinsdag 18 Juli 1939
Hoofdredacteur: Tf. N. ADEMA.
141e Jaargang
Toestand te Tientsin
verbeterd.
Ciano had succes, zegt
de Giornale.
naar
Nog geen vlucht
Engeland.
Vlucht boven Frankrijk wordt
voorbereid.
Tien Slowaaksche soldaten
verdronken.
D® algemeene toestand.
ernJ^nVe Pleer aan' dat het Engeland
Vreedzame oplossing
te bereiken?
Besprekingen te Moskou
hervat.
Geen fundamenteele wijziging.
Rusland legt Japans protest
naast zich neer.
Chineesche soldaten
rukken op.
Strijd in Z.O. Sjansi.
Verbinding Berlijn Rome.
Autosnelweg over den
Brenner-pas.
Joodsche proteststaking
van tien uur.
ALKMAARSCHE COURANT.
1 In het Lagerhuis heeft Chamberlain
in antwoord op een vraag betreffende
den toestand in het Verre Oosten aller
eerst verwezen naar het te Tokio uitge
geven communiqué betreffende het be
zoek van ambassadeur Craigie aan mi
nister Arita van Zaterdag jJ. Vervol
gens verklaarde hij, dat de datum voor
de officieele opening der onderhande
lingen in Tokio nog niet zijn vastge
steld.
gr zijnvele verklaringen in de pers ge
publiceerd, zoowel in Japan als in Engeland,
volgens welke de Japansche regeering een
fundamenteelen ommekeer zal eischen in rie
politiek der Britsche regeering in het Verre
Oosten als voorwaarde voor het openen der
onderhandelingen, zoo voegde Chamberlain
hieraan toe. Ik zou het gaarne duidelijk wil
len maken, dat dit land niet zou willen en
kunnen optreden ten aanzien van zijn bui-
tenlandsche politiek op eischen van een
andere mogendheid (algemeene toejuichin
gen), evenmin heeft de Britsche regeering
eischen van dien aard van de Japansche re
geering ontvangen. Naar de meening van
den Britschen ambassadeur te Tokio zou de
officieele Japansche houding meer correct
beschreven worden als de wensch, dat
Groot-Britannië zou trachten de Chineesch-
Japansche vijandelijkheden te zien met meer
begrip voor Japans moeilijkheden en voor
dên Japanschen kant van de zaak. De Brit-
fche regèering deelt de opvatting van Crai
gie, dat feen toeschrijving aan de Japansche
regeering van bedoelingen, die in feite zou
kunnen büjken ongegrond te zijn, slechts
berekend zou zijn op benadeeling van het
succes der onderhandelingen.
De toestand te Tientsin.
De plaatselijke toestand in Tientsin,
aldus Chamberlain verder, is thans over
het algemeen beter geworden en levens-
middelenvoorraden komen nu in vol
doende hoeveelheden binnen, terwijl
behoorlijke hoeveelheden melk ver-
krijgbaar zijn.
Anti-Britsche betoogingen worden in ver
scheidene steden in Noord-China gehouden
en er is eenige schade aangericht aan zen
dingseigendom in Sjansi. Wat de Japansche
bekendmaking aangaande het beperken
v'an het binnenvaren van schepen van derde
mogendheden betreft, zeide Chamberlain,
at de onderhandelingen tusschen de Brit
sche en de Japansche autoriteiten thans vor
deren.
Wat kol. Spear betreft, zeide Chamber-
lam, dat met het oog op den klaarblijkelijk
onbevredigenden aard van een dergelijk op
treden Craigie de krachtigste stappen heeft
gdaan, waarbij geëischt werd, dat een Ja-
pansch sprekende officier toestemming van
de Japansche regeering zou krijgen om naar
Kalgan te gaan.
Rapport wordt nog bestudeerd.
De diplomatieke redacteur van Reuter
verneemt dat het rapport van Craigie over
het onderhoud, dat hij Zaterdag met Arita
heeft gehad, nog steeds wordt bestudeerd
en dat het niet waarschijnlijk is dat Craigie
een nieuw onderhoud zal hebben aleer de
regeering haar opmerkingen zal hebben in
gezonden.
Anti-Britsche propaganda.
In de door de Japanneezen bezette deelert
van Sjanghai zijn gisteren anti-Britsche aan
plakbiljetten verschenen, terwijl ook ge
poogd werd de Chineesche arbeiders in de
Britsche fabrieken te doen staken. In min
stens een geval is men hierin geslaagd.
Te Kanton wordt een felle anti-Britsche
campagne gevoerd door de Japansche pers
aldaar, hoewel geen betoogingen op straat
worden gehouden. De Britsche ambassade te
Sjanghai heeft tegengesproken, dét de Ja
pansche beschuldigingen, volgens welke
Britsche officieele personen in contact zou
den staan met de Chineesche guerilla-ben-
den, waar zouden zijn.
Uit Tsi Nan Foe wordt gemeld, dat een
Chineesche menigte de kantoren van drie
Britsche firma's is binnengedrongen en het
huisraad heeft vernield.
De „Giornale D'Italia" schrijft, dat bü het
bezoek van Ciano aan Spanje resultaten
verkregen zijn, die zeèr belangrijk zijn, zoo
wel voor de betrekkingen tusschen Spanje
en Italië en tusschen Spanje en de spil
voor het systeem der Europeesche krachten.
Men behoeft geen voorspellingen te doen
over de gevolgen dezer overeenstemming,
aldus het blad. Al wat gebeuren moet, zal
gebeuren. Alles zal zich ontwikkelen langs
den natuurlijken weg. aangegeven en ont
dekt door de ervafingen der drie laatste ja
ren, welke een richtsnoer voor de Spaansche
politiek gegeven hebben. De politiek van
Duitschland en Italië heeft geen enkele ver
andering ondergaan, geen lageren toon aan
geslagen en geen enkelen eisch laten vallen
sedert Daladier zijn volmachten heeft ver
kregen en van het herstel van Frankrijk
spreekt en sedert Londen en Parijs „op het
aambeeld der omsingeling slaan".
Graaf Ciano heeft zich te Malaga inge
scheept aan boord van de Conté Di Savoia,
met welk schip bij- de terugreis naar Italië
maakt.
Het Fransche ministerie van luchtvaart
deelt mede: „Het bericht in de avond
bladen, volgens hetwelk 100 Fransche
bombardementsvliegtuigen op 19 Juli 'n
vlucht boven Engeland zouden maken,
is niet in overeenstemming met de wer
kelijkheid. Ook als een vlucht voor
later in de bedoeling ligt, zijn aantal
toestellen en datum nog niet vastge
steld".
Vlucht naar Frankrijk.
De „Paris Soir" meldt uit Londen: De
Royal Air Force bereidt een nieuwe expe
ditie boven Fransch gebied voor. Deze
vlucht zal alle kenmerken van een oorlogs-
vlucht hebben. De eskaders zullen eerst
twee of drie uur voor het vertrek gewaar
schuwd worden en de Fransche luchtverde
diging zal niet van de vlucht in kennis ge
steld worden.
Woensdag of Donderdag zou deze vlucht
plaats vinden: 300 toestellen met 1000 man
zouden er aan deelnemen. De Britsche bom
bardementsvliegtuigen zullen trachten de
Middellandsche zee te bereiken en zonder
tusschenlanding op hun basis terug te kee-
ren".
„Ce Soir" meldt, dat de Fransche vliegtui
gen, indien het wéér gunstig is, in den nacht
van morgen hun vlucht naar Engeland zul
len ondernemen. De Britsche luchtbescher
mingsdienst zal niet gewaarschuwd worden
en trachten de vliegtuigen nog boven het
Kanaal te ontdekken met behulp van de
zoeklichten. Zoodra de vliegtuigen van de
kust naar Londen zullen vliegen, zal het ge
heele verdedigingsstelsel in werking treden.
Het afweergeschut zal losbranden en mach
tige lichtbundels zullen op de toestellen ge
richt worden. Men wil dezen oefeningen het
karakter van een werkelijken aanval ge
ven. Van Londen begeven de vliegtuigen
zich naar Liverpool om over Wales terug te
keeren. Na de vlucht zullen de beide gene
rale staven hun ervaringen uitwisselen. Als
het weer morgen niet gunstig is, zal de
vlucht Woensdag worden ondernomen.
Het Slowaaksche ministerie van lands
verdediging deelt mede, dat Zaterdagavond,
nabij Neutra in de Neutra-rivier tien solda
ten zijn verdronken tijdens oefeningen met
pontons.
Bij het overzetten van een afdeeling sol
daten over de rivier in pontons, riep plot
seling een der soldaten zonder reden, dat
water de ponton binnendrong, waarop een
paniek ontstond. Een aantal mannen viel in
het water en zy, die niet konden zwemmen,
verdronken. Het stoffelijk overschot van de
verongelukten is gisteren ter aarde besteld
in tegenwoordigheid van den minister van
landsverdediging.
Anti-agressie-politiek.
vli e, 6e'-sche generaal Ironside is per
zullg UIg naar ^arschau vertrokken. Daar
w e" stafbesprekingen worden gevoerd,
nnt„r 'J concrete plannen moeten worden
li!m„0rpen 0m kij een eventueel conflict te
en uivoeren. Deze besprekingen too-
wpp*i ISj is meermalen het geval ge-
dpn i een verdrag tusschen twee lan-
tipVa een unitair verdrag, op het cri-
tpnb. m.°ment alle kracht bleek te missen
vorpn 86 Van 1164 teit» dat men zich van te
en m ,op de Practisdhe mogelijkheden
moeihjkheden had bezonnen.
altim n,Cri'''c' dat a* jaren lang een niet
Polen hV6lft ^echt militair accoord met
EnepU h toont zich tevreden over dezen
DuitcrM 6tlj maatregel, die wellicht ook in
den l"d op zÜn juiste waarde zal wor-
uen geschat.
aantórt!^ schrijft in „Petit Journal" naar
IronsiHo Van bezoek van generaal
slS nieTin 7 arschau: "De Engebchen
zorupn UL Zij nemen alle noodige voor-
een conn°k^ in Europa als in Azië. Van
meer zijn" J verrassing kan geen sprake
isb.et,008tin bet „Journal": „Het
Werkine p Fransch-Poolsche samen-
krijgen p„en j6el nauwkeuriger vorm zal
Worden mt» conventies, welke thans
wikkeld tpneweI verder zal worden ont-
Versterk'pn ei"de bet bondgenootschap te
au Ken en den Polen
die overeen? d<!n Polen een steun te geven,
tannië Evpït°mt,met dien van Groot-Bri-
zeker beter HUe t6genStanders wete" zeer
dan wie ook, dat men geen mi
nuut verliest en dat de organisatie van het
vredesfront even stelselmatig als kalm
voortgang vindt".
11
Ook in Moskou worden de onderhande
lingen voortgezet. Het gaat hier wel héél
langzaam, maar toch is de algemeene ver
wachting, dat het op den duur zal gelukken
een Overeenkomst te sluiten. Wel worden
telkens nieuwe moeilijkheden opgeworpen
maar zij worden tot nu toe stelselmatig uit
den weg gewerkt. Londen en Parijs weten
wat van de onderhandelingen afhangt, ter
wijl ook Moskou ervan overtuigd is, dat een
overeenkomst tot stand moet komen. Het
gaat er alleen nog maar om hoe, een
overeenkomst is in principe al bereikt.
De berichten, die ons uit Berlijn en Dant-
zig bereiken, luiden niet ongunstig. Hitier
zou door vreedzame onderhandelingen
trachten zijn zin te krijgen. Is hij van plan
als laatste argument het militaire dreige
ment toe te passen dan is Polen thans in
staat daartegenover de hulp van Engeland
in te roepen. Zou dit besef Hitier meer toe
gankelijk voor onderhandelingen hebben
gemaakt? In dat geval bewijst het „vredes
front" al zijn nut. Dat de medewerking van
Moskou nog effectiever resultaten zou op
leveren, staat buiten twijfel.
tJ
Ook Polen beseft dat. De Poolsche gene
raal Sikorski heeft thans in de „Kurjer War-
sawSki" de diplomatie van de Sovjet-Unie
geanaliseerd in verband met de Fransch
Britsch—Russische besprekingen. Hij ver
klaart, dat de Sovjet-Unie een besluit moet
nemen, dat van groot gewicht is voor zyn
houding in de toekomst. „De regeering te
Moskou", aldua generaal Sikorski, „begrijpt
zeer wel, dat wanneer zij een overeenkomst
sluit met Parijs en Londen, zij definitief
moet'breken met de politiek van Rapallo en
ook de actie van het Komintern moet staken
of minstens het doel hiervan ten aanzien
van de democratische Staten herzien. Indien
Moskou een verdrag sluit met Londen en
Parijs, dan kan het er niet aan denken, lan
ger haar actie voort te zetten, welke erop
gericht is de binnenlandsche eenheid en de
militaire kracht van zijn bondgenooten te
vernietigen".
Vervolgens beschrijft de oud-minister
president van Polen de strategische positie
van de Oostzee en hij verklaart, dat Hitier
hiervan een Duitsche zee wil maken. Dit
brengt het gevaar mee voor de onafhanke
lijkheid van alle landen aan de zee, hierbij
ingesloten Polen. Doch door deze landen
wil Duitschland voor alles de Sovjet-Unie
treffen.
Tenslotte verklaart generaal Sikorski, dat
Duitschland geheel midden-Europa domi
neert. „Niets is minder waar, dan dat
Duitschland zijn roofzuchtige plannen heeft
opgegeven om veroveringen in het oosten te
maken, teneinde tenslotte de handen vrij te
hebben in het westen. Het is derhalve nood
zakelijk een collectieven wal op te werpen
tegen de agressieve bedoelingen van
Duitschland, dat zijn oog richt op de onuit
sprekelijk natuurlijk rijkdommen van de
Sovjet-Unie. Dit moet door het Kremlin
overwogen worden. Wanneer men hieraan
denkt, dan begrijpt men niet de muggen-
zifterijen, welke de onderhandelingen van
Moskóu met Londen en Parijs op de lange
baan schuiven".
Ook Polen verlangt klaarblijkelijk naar
een overeenkomst. Het is inderdaad voor
Polen van het grootste belang, dat Rusland
zijn militaire en economische macht in
dienst van het non-agressiefront stelt. En
niet alleen voor Polen - voor al de mogend
heden die er belang bij hebben, dat een af-
dreigingspolitiek den kop wordt ingedrukt.
Voor al de landen, die begrijpen, dat een
dergelijk systeem op den duur fataal zal
blijken te zyn. 1
Gisteren zyn de Dantziger gouw
leiders Förster en Zaske van een be
zoek aan Berchtesgaden teruggekeerd.
Naar verluidt hebben zy den
Führer in een optimistische stemming
aangetroffen er. hy heeft gezegd, dat
volgens zyn meening het probleem
Dantzig tusschen Duitschland en Po
len kan worden geregeld door middel
van onderhandelingen, indien geen
interventie van buiten af komt.
In dit geloof wordt men versterkt door
de opvallende verandering van toon in de
Dantziger bladen. De agressieve houding,
welke zij tegenover 'olen hadden aange
nomen, is veel verzwakt en ofschoon er
geen positieve bevestiging van te verkrij
gen is, aldus het Hbld., schijnt het waar te
zijn, dat officieren en manschappen van
de S.A. en S.S. voor het eerst verlof heb
ben gekregen voor een tijd van op zijn
minst een paar weken.
Het is niet bekend wat Hitiers plan in
houdt. Men gelooft, dat hij er op uit is een
regeling te vinden voor onderhandelingen
waarbij hij echter teven» zal staan op
wijziging van het statuut van de Duitsche
minderheden in Polen.
De manier, waarop de kwestie van
Zuid-Tirol wordt opgelost, heeft zonder
twijfel invloed gehad op de betrekkingen
tusschen Duitschland en de Duitsche min
derheden in het buitenland. Officieel wordt
nog slechts verklaard, dat dt emigratie
van Duitschers uit Zuid-Tirol „gehjgl
vrijwillig" zal geschieden, maar stilzw^-
gend wordt toegegeven, dat een „ingrij
pende oplossing" voor deze kwestie moet
worden gevonden. De Duitsche minder
heden in andere landen hegrijpen heel goed
wat met de Zuid-Tirolers gaat gebeuren
en men gelooft, dat de Duitsche regeering
daarom zal trachten de minderheden elders
gerust te stellen door een poging te doen de
positie van de Duitschers in het buitenland
te verbeteren.-
Steeds vaker hoort men hier uiting
geven aan de meening, dat Duitschland
niet van plan is van Dantzif zelf een
kardinaal geschilpunt te maken. Het blijft
de vraag, of alleen maar het statuut van
de Vrije Stad door onderhandelingen zal
woden geregeld, of dat het geplaatst zal
worden in het kader van een meer alge
meene poging om tot een verdergaande
regeling te komen.
Militaire voorbereidingen.
Terzelfder tijd wordt echter gemeld, dat
de militaire voorbereiding in Dantzig
voortduren en als dringend wordt be
schouwd. Voor het oogenblik is evenwel
het zenden van wapens naar de vrije stad
gestaakt.
Ongeveer vijftig oudere leden van het
politiecorps van Dantzig zijn gearresteerd,
waarom is niet bekend.
Het nieuwe nationaal-socialistische ra
dio-station Hagelsberg. op der gelijkna-
migen heuvel bij Dantzig, is thans in ge
bruik gesteld. De zender is zoo krachtig,
dat men te Dantzig met de „volks-ontvan-
ger" geen buitenlandsche stations meer
kan hooren.
De gisteren gehouden besprekingen
tusschen de vertegenwoordigers van
Engeland en Frankrijk met Molotof
hebben een uur en drie kwartier ge
duurd. Het schijnt, dat deze geen
fundamenteele Wijziging hebben ge
bracht in de onderhandelingen. Naar
verluidt bestudeert de regeering van
de Sovjet-Unie het jongste Fransch-
Britsche antwoord en zal binnenkort
een volgend onderhoud met Molotof
plaats hebben.
In het Engelsche lagerhuis heeft een
arbeidersafgevaardigde Chamberlain ge
vraagd, of hij de verzekering kon geven,
dat het Lagerhuis niet op reces zou gaan
voor de onderhandelingen met Rusland
geëindigd zouden zijn. Chamberlain ant
woordde ontkennend.
Voorts heeft Chamberlain verklaard, dat
nieuwe instructies zijn gezonden aan den
Britschen ambassadeur in Moskou en dat
hij niet in staat was iets toe te voegen aan
zijn recente verklaringen Op de vraag of
hij Woensdag in de gelegenheid zal zijn
een verklaring af te leggen, zeide Cham
berlain, dat hjj niets kon beloven.
De ambassadeur van Japan heeft
op 16 Juli een stap gedaan bij den
adjunct-commisaris van buitenland-
sche zaken. Hy bracht daarbij vraag
stukken ter sprake, verband houdende
met onwettige activiteit in de petro
leum- en steenkoolconcessies van
Sachalin en betwistte daarbij de be
slissingen van Sovjet-Russische
rechtsorganen. De ambassadeur van
Japan eischte ten laatste op 18 Juli
antwoord.
Op 17 Juli heeft de adjunct-com
missaris de nota aan den ambasadeur
teruggezonden en daarbij te kennen
gegeven, dat, aangezien het document
bedreigingen inhield, het het karakter
had van een ultimatum en daar het
commissariaat het niet mogelijk acht
te, dat te aanvaarden, zond t' hetzelve
terug zonder het te hebben onderzocht.
Tass meldt in dit verband:
Zondag j.1. heeft de Japansche ambassa
deur te Moskou, Togo, een protest overhan
digd aan den vice-volkscommissaris voor
buitenlandsche zaken, inzake het vonnis
tegen de Japansche concessie-houders op het
eiland Sachalin. In den vorm van een ulti
matum werd in dit protest verlangd, dat
vóór 18 Juli antwoord zou worden gegeven.
Op last van den volkscommissaris van
buitenlandsche zaken heeft de vice-volks
commissaris Lozovski op 17 Juli het protest
aan den Japansche ambassadeur terugge
zonden met de mededeeling, dat aangezien
het bedreigingen bevat en den aard van een
ultimatum heeft, het volkscommissariaat
het niet kan aanvaarden en het derhalve
zonder verdere overweging terugzendt.
Men meldt, dat meer dan 100.000
Chineesche soldaten over de Gele rivier
het Zuidoosten van Sjansi binnenruk
ken, om te trachten een omsingeling
der Chineezen in het Tatoeng gebergte
door de Japanneezen te voorkomen. Er
wordt verbitterd gevochten. De Chinee
zen verklaren met succes op te treden.
Volgens Chineesche berichten willen de
Japanneezen voor Jiet einde van Juli in
midden China een groot offensief inzetten.
Sterke Japansche afdeelingen zijn van
Noord-China naar Mandsjoekwo gedirigeerd
in verband met de vijandelijkheden daar.
Volgens een bericht uit buitenlandsche bron
zijn te Charbin vele aan de MongoolsChe
grens gewonde Japanneezen aangekomen.
Verscheidene scholen worden als hospitaal
gebruikt.
Krijgt de I.R.A. steun uit het buitenland?
De „Daily Herald" meldt, dat de En
gelsche regeering de bewyzen heeft, dat
een vreemde mogendheid de jongste
activiteit van het Iersche republikein-
sche leger heeft gesubsidieerd.
Het blad voegt hier aan toe, dat dit de
reden is waarom de regeering besloten heeft
het parlement een wetsontwerp voor te
leggen, dat in het bijzonder de terroristische
activiteit beoogt te onderdrukken.
Men is op het oogenblik aan beide kanten
van de Duitsch-Italiaansche grens bezig met
den aanleg van een autosnelweg, die een
directe verbinding zal vormen tusschen
Rome en Berlijn over den Brennerj. Te
Berlijn wordt vernomen, dat de noodige
credieten voor het Italiaansche gedeelte
verleend zijn. Aan Duitsche zijde mankeert
de verbinding van München naar den Bren-
ner nog. De werkzaamheden zullen echter,
zoo zegt men, zeer actief worden uitgevoerd.
Nog dit jaar zullen prestatie-autoraces tus
schen Berlyn en Rome worden georgani
seerd, waaraan door Duitsche en Italiaan
sche wagens zal worden deelgenomen.
De Joodsche nationale raad in Pa
lestina heeft uit protest tegen de voor
gestelde schorsing der Joodsche immi
gratie een staking van arbeid, handel en
verkeer van heden 14 uur tot midder
nacht geproclameerd.