DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Eenige voortgang"
in besprekingen
te Tokio.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maai. den bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVER1 ENT/EN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek» en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
j^0 170 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Vrijdag 21 Juli 1939
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
141e Jaargang
Anti-Britsche actie
duurt voort.
olgemeene toestand.
j Neutraliteiis-welgeving
««S S": n'? w'chto- H«
Antisemietisme in Bohemen
neemt toe.
Vernederende behandeling.
MacDonald gispt de illegale
immigratie in Palestina.
Critiek op het beleid der regeering.
Schorsingsbesluit afgekeurd.
dit
Nieuwe Dalai Lama
gekozen.
Zwitsersch vliegtuig neer
gestort.
Zes dooden.
Hongaarsche perscampagne
tegen Roemenië.
Minderheden zouden
slecht behandeld
worden.
ALKMAARSCHE COURANT.
II
Volgens het vanochtend na het
onderhoud van den Britschen am
bassadeur Craigie met den Japan-
gchen minister van buitenlandsche
zaken Arita uitgegeven communi
qué is daarbij eenige voortgang ge
maakt in de richting van een over
eenkomst De besprekingen zijn ver
daagd tot morgen.
Arita heeft gistermiddag rapport uitge
bracht aan Hiranoema over zijn besprekin
gen met Craigie. De beide staatslieden heb
ben vervolgens beraadslaagd over de Japan-
sche houding ten opzichte van het bovenge
noemde onderhoud.
Welingelichte waarnemers wijzen er op,
dat de Japansche regeering haar eischen
handhaaft, welke inhouden, dat Tientsin
feitelijk in de gevechtszone ligt en dat bij
gevolg militaire, politieke, economische en
andere maatregelen noodzakelijk zijn voor
succesvol militair optreden evenals voor het
bestaan zélve van de Japansche expeditie
troepen, hetgeen door Engeland erkend
moet worden. Dezelfde waarnemers geloo-
ven, dat de Japansche regeering geen duim
breed wijken zal op dit punt, welke tegen
voorstellen door Engeland ook gedaan
worden.
Welke verzoeningsgezindheid ook
moge worden getoond door Engeland
op andere punten, aldus deze waar
nemers, de besprekingen zullen mis-
lukken, tenzü Engeland deze funda-
menteele Japansche eischen aanvaardt.
Zooals thans gemeld wordt, is er „eenige"
voortgang gemaakt. Waaruit deze zou be
staan is echter niet bekend.
De toestand te Tientsin.
Het comité voor anti-Britsche boycotactie
heeft concrete maatregelen uitgewerkt voor
de organisatie van posten, die systeem moe
ten brengen in den boycot van Britsche
goederen.
Regeling van de grensgeschillen?
Uit welingelichte Japansche bron
wordt vernomen, dat de Japansche
regeering bereid zou zijn de kwestie
Nomonhan aan de grens van Mandsjoe-
kwo en Mongolië langs diplomatieken
weg te regelen volgens de verleden jaar
voor de kwestie van Tsjang Koe Feng
goedgekeurde oplossing.
Deze kwestie werd toen geregeld door
neutralisering en ontruiming door de beide
Partyen van het betwiste gebied en de be-
van een gemengde commissie,
elke belast werd met de vaststelling van
heeft5?6"]! ^oosevelt heeft tegenslag. Hij
traiit.H fdoeling de tegenwoordige neu-
ketten g6Ving. der Ver- staten om te
Maar jn ^en a c 4 ie v e neutraliteitspolitiek.
mee nt Siennaat> die naar het schijnt, hier-
blieV. overeenstemming met de pu-
dwais gezet6 ^delt' heeft hem den voet
Januari zaVaoV,00rL00pig althans- In
Peutraiit r Roosevelt gewenschte
Roosev' ^at worden behandeld. Maar
^oordige'rJ v bendhaven van de tegen-
beteekent 3 teitswet een aanmoediging
bun nlanrio °°r de dictatoren in Europa om
gementen t" met behulp van militaire drei-
e verwezenlijken. Hii vprwaph
de grens. De regeering zou aldus de ziens
wijze onderschrijven van het Japansche en
Mandsjoerjjsche leger, welks woordvoerder
te Hsingking op 11 Juni heeft verklaard,
dat Mandsjoekwo met genoegen bereid was
alle voorstellen van Buiten-Mongolië voor
de opening van onderhandelingen tot her
stel van de kalmte te aanvaarden.
Volgens een bericht van het Japansche
persbureau Domei zou de Japansche lucht
macht tusschen 18 en 19 Juli 488 vliegtuigen
van de Sovjet-Russische en buiten Mongool-
sche luchtmacht hebben neergeschoten of op
de vliegvelden vernietigd. Over 40 vliegtui
gen is men niet zeker.
Sedert het uitbreken van het conflict van
Nomonhan zouden in totaal 549 vliegtuigen
van den vijand vernield zijn.
Rede van Hiranoema.
De Japansche eerste minister, Hiranoema,
heeft gisteren een redevoering uitgespro
ken in de openingsvergadering van de com
missie voor Chineesche zaken, die het vorig
jaar is georganiseerd en welker verbindings-
bureaux gevestigd zijn op de sleutelpunten
in China gedurende Maart j.1.
Hiranoema liet zich in deze rede geest
driftig uit ten gunste van een versterking
van het antikominternpact.
Sprekende over den internationalen toe
stand, de groeiende onrust en den steeds
meer om zich heen grijpenden bewapenings
wedloop, legde Hiranoema den nadruk op de
noodzakelijkheid van het nemen van ruime
maatregelen tot bescherming van de natio
nale veiligheid en de Oostaziatische stabili
teit. Japan wenscht een krachtige samen
werking met „die buitenlandsche mogend
heden, die begrip hebben voor den nieuwen
toestand in Oost-Azië en goeden wil en
vriendschap jegens Japan toonen." Vooral
gevoelt Japan geestdrift voor een verster
king van het antikominternpact.
In het overige deel van zijn rede sprak
Hiranoema over de bedoelingen van Japan
in het Verre Oosten, die niet uitgaan naar
een onder den voet loopten der belangen van
derde mogendheden, voorts over de z.g.n.
„nieuwe orde" en over de noodzakelijke
„samenwerking" tusschen Japan, Mandsjoe
kwo en China.
Het antisemietisme in Bohemen en Mo-
ravië neemt toe. De kappers van Pilsen
hebben besloten voor hun Joodsche klanten
aparte stoelen en instrumenten te reservee
ren. Te Olomuc heeft een groep fascisten
in uniform een aantal Joden uit de ge
meentelijke badinrichting gejaagd en in
badcostuum door de straten der stad ge
dreven.
Het antisemietisme schijnt voor een deel
het gevolg te zijn, van het feit, dat de Jo
den sedert de stichting van het „protecto
raat" geweigerd hebben Tsjechisch te spre
ken en zich allen van Duitsch bedienden,
in de hoop op deze wijze repressaille van
de Duitsche autoriteiten te voorkomen.
De arbeidersafgevaardigde Wil
liams, heeft in het Engelsche Lager
huis 't debat over Palestina ge
opend. Hij oefende critiek op de
aangekondigde schorsing der im
migratie, die de hoop van tiendui
zenden over Europa verspreide
menschen geheel vernietigt. Wil
liams zeide, dat MacDonald zijn
decreet moest opschorten en dat ae
Volkenbondsraad de bestudeering
van het Britsche witboek moest
uitstellen, tot het Lagerhuis gele
genheid zou hebben gehad het ver
slag van de mandaatcommissie te
bespreken.
De liberale afgevaardigde, Mander, be
toogde, dat men of het mandaat in zijn be-
staanden vorm moet uitvoeren, of het zoo
wijzigen, dat er een federale staat ontstaat
met een gebied en een status, waarin de
Joden zelf controle op hun immigratie
op voldoende ruime schaal kunnen oefe
nen.
MacDonald antwoordt.
In zijn antwoord zeide MacDonald de ver
zekering te geven, dat de regeering, indien
de Volkenbondsraad een besluit zou nemen,
dat naar Engelsch oordeel een verandering
van het mandaat zou meebrengen, niet tot
wijziging zou overgaan, alvorens het La
gerhuis den toestand opnieuw zou hebben
bestudeerd.
De minister zeide verder, dat tusschen 1
April en 24 Mei 1300 Joden in Palestina zijn
gekomen. In het half jaar, begonnen op 1
April, zijn in totaal 10-350 immigranten bin
nengekomen, het grootste quotum geduren
de drie jaar. Sinds 24 Mei zijn 3507 clan
destiene immigranten door de Engelsche pa
trouilles en vaartuigen aangehouden. 500 tot
1000 illegale immigranten zijn onopgemerkt
binnengekomen en thans bevinden zich
4000 menschen op schepen, die eveneens
illegaal willen immigreeren. Dit totaal van
ongeveer 8000 doet het quotum van legale
immigranten, dat wij voor het nieuwe half
jaar op het oog hadden, wegvallen, aldus
de minister.
„Ongeveer 40 pCt. der illegalen
zijn niet afkomstig uit groot-
Duitschland, maar uit Polen en
Roemenië en men raadt deze men
schen aan hun papieren over boord
te werpen, zoodat zij, wanneer zij
in Palestina aankomen, geen bewij
zen hebben op grond waarvan wij
zouden kunnen bewerken, dat zij
weer in hun land van afkomst zou
den worden opgenomen. Dezen hou
den een deel der Joodsche vluch
telingen uit midden-Europa, die
wij gaarne in Palestina zouden zien,
buiten dat land", aldus de minister.
Wet voordat h daarom, dat de nieuwe
kracht 2ni, con£res op reces gaat, van
ter obstructï' °j De senaat voerde ech-
en Roosevpi^'u 6. meerderheid wilde anders
heeft moeten toegeven.
"iet eerdei-attntrll|k r*iet ze8Sen> dat de wet
^°°dra dp zou kunnen komen.
7ar voor conflictpnSitU?tie in EuroPa êe"
ferechtigd hpt oplevert, is Roosevelt
tlnS bijeen to COngres in buitengewone zit-
]fi6r den druk°Tn' En daarin krijSt h«-
'cht de wet p^ omstandigheden, wel-
groot. erdoor. De kans daarop is zelfs
groot. 61 erdoor. De kans daarop is z
ei'band is^/d^00" ,^el.an^"fjk punt in ait
»as dit voldoende beseft,
De vergissing van Hitier en Mussolini zou
fataal kunnen blijken. Toch lijkt op het
oogenblik alle vergissing niet uitgesloten.
Niet alleen de moreele nederlaag, die Roo
sevelt heeft geleden, ook de zich nog steeds
voortslepende onderhandelingen te Moskou
zyn factoren, die de „as" tot onberaden stap
pen zouden kunnen aanmoedigen.
Nu schijnen de onderhandelingen in Mos
kou schier in een beslissend stadium te ko
men. Parijs schijnt nog eens zijn uiterste
krachten als bemiddelaar in te spannen,
wenscht eenerzijds van Londen concessies
tot 't uiterste en vraagt anderzijds van Mos
kou welwillendheid en begrip voor het En
gelsche standpunt. Werd het accoord met
Rusland binnenkort gesloten, dan zou het
de voorloopige overwinning der Amerikaan-
sche isolationisten kunnen compenseeren.
Het zou voor de rust in Europa zeer te wen-
schen zijn als Rusland zijn enorme militaire
en economische macht ter beschikking van
het anti-agressiefront stelde. De kans érop
schijnt vrij gunstig.
Op het oogenblik is de situatie zóó, dat
automatisch in de Ver. Staten een embargo
op den wapenuitvoer wordt afgekondigd
zoodra twee landen met elkaar in een oorlog
worden gewikkeld. Tot voor kort bestond
naast deze neutraliteitswet bovendien de
z.g. „cash and carry"-bepaling, die den pre
sident machtigde beperkende bepalingen
uit te vaardigen voor het vervoer van
andere goederen dan munitie en wapens
en bovendien bepaalde, dat vreemde oor
logvoerende mogendheden wapens, munitie
en andere goederen slechts verkregen tegen
contante betaling en wanneer zij ze op eigen
risico verscheepten. Dat deze „cash and
carry"-bepaling voor de democratische lan
den een voordeel beteekende behoeft geen
betoog. Niet alleen, dat alleen zij in een
komenden oorlog over „hard cash" beschik
ken Duitschland en Italië hebben nu al
vrijwel niets meer! maar bovendien be-
heerschen zij de zee, zoodat geen enkel schip
van de „as" de haven van bestemming zou
kunnen bereiken. In Mei verviel echter de
bepaling „halen en betalen", zoodat een
nieuwe neutraliteitswet op stapel werd ge
zet. Roosevelt wil in de nieuwe wet aan de
oude het automatische karakter ontnemen.
Hy wil als actief toeschouwer onderscheid
zien tusschen aanvallend en aangevallen
land en dit in de practijk tot uitdrukking
brengen door het verleenen van een soepel
stelsel van in- en uitvoervergunningen.
De Senaat heeft het anders gewild. Hy
heeft daarbij de wereld geen dienst bewe
zen. De tegenwoordige neutraliteitswet, die
thans absoluut en automatisch werkt, be-
teekent in wezen een aanmoediging om het
ér maar op te wagen. Deze methode wordt
in dictatoriale landen, die het principe hul
digen van het „gevaarlijk leven" toch al zoo
hoog geschat. De Senaat beseft dat blijk
baar niet, evenmin als de isolationnisten,
die met cynisch egoïsme zichzelf trachten
veilig te stellen door de rest van de wereld
aan haar lot over te laten. Dat de speculatie
om hierdoor zelf buiten een wereldoorlog
te blijven, een gevaarlijke illusie kan zijn,
schijnen zij niet te beseffen. Dat het daarom
beter is met vereende krachten een wereld
oorlog te v o o r k o m e n en dat de houding
der Ver. Staten in deze van doorslaande be-
teekenis kan zijn evenmin.
Roosevelt begrijpt het belang van zijn
land beter.
En het Amerikaansche volk naar het
schijnt gelukkig ookl
„Georganiseerde beweging".
„Men heeft hier duidelijk te doen met
een georganiseerde beweging, die ten doel
heeft de immigratiewetten te breken en de
politiek van het witboek te vernietigen. Het
schenden der immigratiewetten verwekt
groote onrust onder de Arabische bevolking
en de aanstichters willen de Britsche regee
ring verdacht maken door twijfel te wekken
aan haar oprechtheid bij de tenuitvoerleg
ging van de politiek van het witboek. Eens
te meer verbreidt zich een wantrouwen aan
onze goede trouw, niet alleen onder de Pa-
lestijnsche Arabieren, maar ook in de aan
grenzende landen. Dat kan slechts leiden
tot het aanwakkeren van het Arabische ver
zet, waarvan de gevolgen voor de Joodsche
gemeenschap in Palestina minstens even
ernstig zouden zy'n als voor wien ook.
Deze illegale immigratie maakt de bittere
vijandschap tusschen de Arabieren en de
Joden nog erger. De regeering verlangt op
recht terug te kunnen keeren tot de legale
immigratie, wanneer zij de hulp kan krij
gen van hen, die in deze zaak de macht heb
ben om te helpen en verbetering te brengen
m dezen toestand, dan zal de regeering niet
aarzelen een immigratie toe te laten tot het
maximum, dat is vastgesteld bij het wit
boek".
De regeering zal natuurlijk haar best doen
de illegale immigratie tegen te gaan. Zij be
studeert de mogelijkheden tot het nemen
van maatregelen in de landen waar de emi
granten scheep gaan, alsook den toestand in
Palestina zelf. Zij overweegt meer doeltref
fende maatregelen dan het straffen van de
kapiteins van de schepen, welke illigale im
migranten aanvoeren en het aanhouden van
deze schepen.
„Ik verberg niet voor dit Huis", aldus
zeide de minister verder „dat zij, die de
grootste controle kunnen uitoefenen op de
onwettigen immigratie, de Joodsche leiders
en het Joodsche volk zelf zyn. Indien zij het
wenschen, dan zouden zy inderdaad de on
wettige immigratie aanmerkelijk kunnen
beperken en wy vragen derhalve hun me
dewerking in deze".
Minister MacDonald zeide verder, dat het
Britsche volk de beste vriend is van het
Joodsche volk en hij herinnerde eraan, dat
alleen het Britsche volk heeft geholpen een
Nationaal Tehuis in Palestina te vestigen
en de immigratie van 300.000 Joden heeft
vergemakkelijkt. Alleen het Britsche volk
heeft dit Nationaal Tehuis verdedigd, de
kosten hiervan zijn bestreden door de Brit
sche belastingbetalers, terwijl Britsche sol
daten hun leven ervoor hebben gelaten.
Tenslotte deed MacDonald een beroep op
het Joodsche volk, om met de Britsche re
geering samen te werken en haar te steu
nen bij haar pacificatiepolitiek. „De regee
ring zal trachten haar belofte aan beide
volken te houden".
In de debatten over de politiek in Pa
lestina zeide de conservatief Cazelet, dat hij
tegen de politiek van het Witboek -had ge
stemd.
Hij voegde hieraan toe, dat vele
Joden uit Polen en Roemenië, waar
over minister Macdonald had gespro
ken, uit Duitschland naar deze landen
waren verdreven.
Ook de labour-afgevaardigde Noel
Baker zeide niet te kunnen gelooven,
dat de minister zou kunnen bewijzen,
dat meer dan 10 pet. van deze Joden,
werkelijk uit Polen afkomstig waren.
Het waren meest menschen, die uit
Duitschland waren verdreven.
Nadat de minister had geantwoord, werd
door de oppositie een motie ingediend, tot
verlaging van de begrooting van het mi
nisterie van koloniën. De motie werd ver
worpen met 188 tegen 119 stemmen, waar
na de debatten werden verdaagd.
Naar het Chineesche persbureau meldt is
thans een vijfjarige jongen gekozen om over
Tibet te regeeren en den dertienden Dalai
Lama, die vijf jaar geleden stierf, op te vol
gen. De veertiende Dalai Lama, de reïncar
natie van den dertienden, is uit Kokonor
naar Ihasi vertrokken in gezelschap van 'n
specialen commissaris der Chineesche re
geering en vertegenwoordiger van Tibet.
De regeering heeft 100.000 joean beschik
baar gesteld ter bestrijding van de reiskos
ten.
De nieuwe Dalai Lama is geboren bij
Taerssoe, een der bedevaart-plaatsen 25
K. M. ten zuidwesten van Kokonor. De cor
respondent van het Chineesche persbureau,
die voor het vertrek een onderhoud met
den jeugdigen heerscher heeft gehad, -ver
telt, dat de Dalai Lama doordringends
oogen heeft en zich kalm en waardig ge
draagt. Te Ihasa zal hij zyn verdere oplei
ding genieten.
Hy heeft medegedeeld dat zijn naam
Lama Tantsjoe ia.
Gistermiddag is bij Constanz een passa
giersvliegtuig van de „Swiss Air", dat op de
lijn ZürichWeenen vloog, neergestort. De
bestuurder, de radio-telegrafist, een em
ployé der luchtvaartmaatschappij en drie
passagiers kwamen om het leven.
Volgens de eerste aanwijzingen is het
vliegtuig van de Zwitsersche luchtvaart
maatschappij gevallen, toen de bestuurder,
Ackermann, wegens motordefect trachtte t«
landen.
Even voor de Zwitsersche grens weigerde
de linker motor, terwijl het toestel zich op
40 meter hoogte bevond. De piloot poogde
een noodlanding te maken op het vliegveld
van Constanz, doch slaagde hierin nïet en
bij den Rijn sloeg het toestel tegen den
grond.
De piloot
De piloot van het verongelukte vliegtuig
van de Swissair is kapitein Walter Acker
mann. Hij was sedert Maart 1927 in dienst
van de Swissair en was sedert 1997 „kicht-
millionnair". Hij was 36 jaar oud.
De Hongaarsche bladen voeren een
heftige campagne tegen Roemenië, dat
zij beschuldigen van een slechte be
handeling der Hongaarsche minder
heden.
Rador meldt, dat de Roemeensche
bladen van hun kant zich met kracht
verzetten tegen de Hongaarsche cam
pagne.
In een hoofdartikel schrijft Timpull: „De
fantastische campagne van Boedapest zou
als antwoord slechts verdienen datgene
waarmede de Roemeensche regeering is op
gehouden: het op grooter schaal melding
maken in de Roemeensche pers van Hon
gaarsche verzinsels, opdat de openbare
meening, in het bijzonder de minderheden,
zich zelf rekenschap kan geven van de
slechte trouw dezer campagne."
Overigens meldt Romania, dat de Hon
gaarsche autoriteiten vier Roemeensche
scholen in de Fubkarpathische Oekraine
hebben gesloten en aan Roemeensche pries
ters en onderwijzers hun tractementen
hebben ontnomen.
Gafenoo over de onafhankelijkheid
van Roemenië.
Gafenco publiceert in de Timpull van
vandaag een hoofdartikel, waarin hy ant
woordt op de campagnes der Hongaarsche
pers. Hij verzekert, dat de garantie van
Frankrijk en Groot-Britannië de houding
var. Roemenië, dat steeds vastbesloten was
zijn grenzen te verbeteren, geenszins veran
derd is, zooals gebleken is uit de op 27
Maart door Calinesco gehouden redevoering.
Hij herinnert aan de woorden: voor de on
schendbaarheid van zyn grondgebied zal
Roemenië vechten tegen wien ook zonder
zich zorgen te maken over het mogelijk re
sultaat van den dergelijken strijd.
„De Roemeensche politiek aldus
het artikel wordt niet geïnspireerd
door vreemdelingen, het is een nationale
politiek.
Wy hebben onze onafhankelijkheid
verworven door hardnekkigen strijd.
De waarborg van Frankrijk en Groot-
Britannië hebben slechts een stempel
gedrukt op den wil, welke, met reden,
beschouwd wordt als een belangrijk ele
ment voor het behoud van den vrede en
de orde in Europa."
Italiaansche parfumerieën. - Met in
gang van 1 Augustus mogen Italiaansche
parfumerieën geen buitenlandsche namen
meer dragen.
Amerikaansch geestelijke ontvoerd in
Palestina. - De Amerikaansche geestelijke
Gerould Goldner in Palestina wordt door
bandieten om der wille van een losgeld
vastgehouden in de heuvels tusschen Bethle-
hem en de Doode Zee. Goldners vader, die
eveneens gevangen genomen was, is van
daag vrijgelaten, teneinde een regeling te
treffen voor het op 1000 pond sterling be
paalde losgeld. Hangende een beslissing van
den Amerikaanschen consul-generaal zal
geen losgeld worden betaald.
Een tegenspraak van King Hall. - King
Hall heeft het gerucht tegengesproken, als
zou de Britsche regeering hem op aandrin
gen van haar ambassadeur te Berlijn ver
zocht hebben het zenden van „brieven" naar
Duitschland te staken.
k Zie vervolg Buitenland pag. 3, 2e blad.