DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. behandeld. De conferentie van Tokio mislukt Dantziger probleem te Salzburg Geen ontmoeting Hitler-Mussolini. Delegatie uit Tientsin neemt afscheid van Arita. No. 1?° Maandag 14 Augustus 1939 141e Jaargang Het spreekt vanzelf, aldus het D.N.B., dat het Dantziger pro bleem dat zich tot een brandende kwestie heeit ontwikkeld, daarbij een belangrijke rol heeit gespeeld. Naar aanleiding van de berichten, die in buitenlandsche kringen de ronde hebben gedaan en volgens welke het bezoek van den Italiaanschen minister van Buitenlandsche Zaken nog door verdere besprekingen zal worden gevolgd, wordt er in goed- ingelichte kringen op gewezen, dat bij de besprekingen te Salzburg alle acute vraagstukken van a tot z zijn behandeld, zoodat verdere besprekingen, noch wat het onderwerp, noch wat het tijdstip betreft, noodig zijn." Normale bijeenkomst, Italiaansche bladen kolommen vol! Pers-commentaren. Dreigende toon van Duitsche pers. Engeland moet zich bezinnen! Valuta-kwestie het groote struikelblok. De algemeene toestand. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maa ten bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, tfroote contracten rabat. Groote letters naar olaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telel. 3320, redactie 3330. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Duitsche-Italiaansche besprekingen tusschen Hitier, Von Ribbentrop, 6Ciano zijn beëindigd. Zaterdag reeds hadden de drie diplomaten de voor- lamste punten der agenda behandeld en Zondagochtend werden nog enkele aanvullende punten onder de loupe genomen. Hoewel geen officieel communiqué is uitgegeven, weet het D. N. B. toch mede te deelen, dat de beide ministers van buitenlandsche zaken, Von Ribbentrop en Ciano, alle actueele problemen besproken hebben en dat zjj tot de eindconclusie kwamen, dat de Duitsche en Italiaansche buitenlandsche politiek volkomen met elkaar in overeenstemming zjjn. „In Duitsche officieuze kringen, besluit het D.N.B. wordt met nadruk ge wezen op de buitengewone vriendschap en hartelijkheid in het onderhoud tusschen de beide ministers van Buitenlandsche Zaken. Dat bewijst, volgens de Duitsche opvatting, niet alleen een 100-procentige vriendschap, maar ook een 100-procentige gereedheid van de beide as-mogendheden." Havas verneemt uit de onmiddellijke omgeving van de beide delegaties, dat de bijeenkomst tusschen de beide ministers volkomen normaal is, zoo dat een officieel communiqué over bodig is. Wat de mogelijkheid van een ontmoeting tusschen den Führer en den Duce betreft, wordt verklaard, dat deze natuurlijk niet uitgesloten is, maar dat men haar op het oogenblik niet noodig acht, aangezien bij de thans gevoerde besprekingen reeds gebleken is, dat er inzake alle vraag stukken volkomen overeenstemming bestaat. Omtrent Ciano's verblijf in Duitschland en zijn vertrek wordt nog gemeld, dat hij om 10.45 per auto zijn hotel te Salzburg v«rliet, in gezelschap van den Italiaan- sohen ambasadeur te Berlijn Attolico. Om l uur werd hij door Hitier en von Ribben- rop ontvangen, om 12.15 keerden de be- ookers naar Salzburg terug. In het hotel sterreichischer Hof heeft von Ribben-, op zijn gasten een lunch aangeboden. Om !erilet Ciano per vliegtuig Salzburg. hart aldus het D. N. B., bewees de vpi .e Jkheid der vriendschap tusschen de Italis gJrdelegeerden van Duitschland en Wniv na's k'J de aankomst bracht de teliiir mg graa^ Ciano bij zijn vertrek har- n ovaties. zjjn is Ciano teruggekeerd. In amhacc j ^vond zich ook de Duitsche Ciann ^üme von Mackensen. generaal^ begroet door den secretaris- Starace ri»1" faacistische Partij minister BuiteniL-j onderstaatssecretarissen van chef dar f Zaken en Luchtvaart, den van de n asci®tische militie, talrijke leden van het n ti ambassade en ambtenaren t€nlandsche ZakTif16 ministerie van Bui" H°ngaars^elt Verder n°g mede, dat de Zaken Pd6 minister van Buitenlandsche do°h de sis* wel.te Salzbur8 geweest is, Ciano er a r s verlaten had, toen *eer teruggekeerd^ iS .,^lt,Rome semt Havas, dat de Itali- cor* bladen vel€ kolommen aan de der "entie Van Salzburg wijden, zon- ïen jr€Cbter cominentaar op te leve- besn 1 ^ren8t de hartelijkheid der dehul/v86" naar voren en wiJst op voikin °ogingen der Beiersche be de npg Ciano bovendien publiceert vooralS nlandsche commentaren, bladen "n Franscbe en Engelsche wonderen 6 ■IlahaanSChe bladen V€r" deaiocrati *r oveT' dai men in d€ ^ratische landen met alle ge. weid aan de conferentie van Salzburg een bepaalde beteekenis wil geven, terwijl het in werkelijkheid ging om een normaal contact, ten einde de kwesties te bestudeeren, welke Duitschland en Italië beide interes seeren. Rome gereserveerd. In Romeinsche kringen neemt men ten aanzien van de besprekingen tusschen Ciano en von Ribbentrop te Salzburg een zeer gereserveerde houding aan. Men zegt, dat de besprekingen vooral betrekking heb ben gehad op zeer algemeene onderwerpen en dat men zich zou vergissen door te den ken, dat het resultaat „een onheilspellende beslissing of een vreeselijke intrigue" zou zijn. Deze Romeinsche kringen wenschen in de conferentie te Salzburg niet anders te zien dan een bijeenkomst der ministers van buitenlandsche zaken op een onweersach- tig oogenblik in den internationalen toestand Intusschen ontkent men niet dat hel vraag- stuk-Dantzig uitvoerig besproken is. Het schijnt echter, dat geen practische besluiten genomen zijn. Het vraagstuk is, zoo zegt men, „in vreedzame sfeer" bestudeerd en men is voornemens „de natuurlijke oplos sing" te bevorderen. Verder meent men in dezelfde kringen te weten dat gesproken is over een eventueele samenwerking met Japan. Het is duidelijk, dat de „omsingeling" door de democrati sche mogendheden besproken is en dat de beide ministers zich voorstellen, een „anti- omsingelingspolitiek" daartegenover testel len. Het zou dan de vraag blijven, welke landen bereid zullen zijn aan een dergelijke actie actief mede te werken. Naar Italiaan sche meening zouden Zuid-Slavië en Hon garije en eventueel Bulgarije geacht kun nen worden met de spil te sympathiseeren" Fransche persstemmen. De „Figaro" schrijft: „Er is aanleiding tot het vermoeden, dat de Italiaansche re geering in overleg met de Duitsche het volgende betoog tot de democratische lan den en de meening der wereld wil gaan richten: „Wij noodigen U uit tot een gron dige en practische herziening van een kunstmatig en gevaarlijk statuut zoodat de hulpbronnen kunnen worden verdeeld naar gelang van ieders behoefen. Daardoor zou in Europa een duurzame en gezonde vrede gevestigd worden. Als ge deze laatste po ging tot saneering van Europa verijdelt, neemt ge de verantwoordelijkheid voor de onvermijdelijke gevolgen op U". Wat is er aldus vraagt het Fransche blad gedu rende de twee laatste jaren gebeurd? Duitschland heeft zich in Europa vergroot met een gebied van 200.000 vierkante kilo meter en Italië met 27.000 vierkanten kilo meter en een rijk in Afrika. En nog zou men ons, met een bedreiging op de lippen, spreken van „onrechtvaardige verdragen en hoodzakeljjke herzieningen?" De dictato ren hebben de fout begaan, door hun da den te bewijzen, dat, hoe meer zij zich van andere bezittingen hebben meester gemaakt des te meer hun eischen zijn gestegen. Op die wijze hebben zij ook de mogelijkheid van onderhandelingen vernield. De „Excelsior" zegt: „Het is het groote spel der Sudeten-Duitschers, dat herhaald wordt. Dat spel echter verrast Europa niet meer, omdat men zich rekenschap geeft van het diepgaande verschil tusschen den toestand in 1938 en dien in, 1939. De kan sen zijn niet mee ten gunste van de aan- valspolitiek. Men moet overigens niet de mogelijkheid uitsluiten, dat de leiders te Berlijn ter elfder ure verstandig worden en besluiten, hun eischen van het territoriale terrein, waar ze niet te verwezenlijken zijn, over te brengen op het economische plan, waar ze besproken, zoo niet geheel bevre digd zouden kunnen worden". De Engelsche pers over Salzburg. De besprekingen te Berchtesgaden en Salzburg, zoo schrijft de „Times", moeten een uitgebreid onderwerp betroffen hebben dat wellicht liep tot het Verre Oosten en stellig ter sprake is gebracht, in het bijzon der de betrekkingen van Roemenië met Hongarije eenerzijds en met Bulgarije an derzijds. Engeland en andere landen, waar onder thans in beginsel ook Rusland ge noemd kan worden, zoo vervolgt de „Times" zijn besloten zich te verzetten tegen de willekeurige uitlatingen van Duitsche lei ders, dat die en die Europeesche kwestie alleen Duitschland aangaat en geregeld moet worden, zooals Duitschland het wil. Er kan geen vrede in Europa heerschen. zoolang eenig land een onmogelijke hou ding tegenover de anderen aanneemt. Het eenige zekere gevolg daarvan is, dat mettertijd alle andere landen zich te gen dat eene land zullen vereenigen. De toon van de Duitsche pers wordt ge leidelijk dreigender. De „Frankfurter Zeitung" en het .Ham burger Fremdenblatt" publiceerden Zondag uitvoerige artikelen, waarin zij de schuld voor een mogelijk uitbreken van oorlog op Engeland trachten te schuiven. In alle com mentaren wordt Engeland aangeraden „zich te bezinnen voor het te laat is, en het lot van Europa niet in handen te laten van Polen's gemis aan verantwoordelijkheids besef'. Wegwijzers verdwijnen. Na de ijzeren hekken van de huizen in de Duitsche steden worden thans de hekken van de begraafplaatsen in de dorpen en zelfs de ijzeren wegwijzers langs de wegen verwijderd. In een radiorede, welke Zondag werd uitgezonden door den Duitschlandzender, werd aangeraden deze wegwijzers te ver vangen door artistiek bewerkte houten richtingaan wij zers. Naar Domei meldt, heeft Kato, een der Japansche gedelegeerden, het door Craigie gedane voorstel, de Britsch Japansche besprekingen te hervatten, verworpen. De verwerping is volgens het Japansche agentschap geschied, om dat Japan een gelijktijdig accoord wenscht inzake de politiekwestie te Tientsin en de valuta-kwestie. De laat ste instructies uit Londen, zoo wordt verklaard, raakten niet de valuta-kwes tie. Ook wordt verklaard, dat Craigie verzocht heeft om uitstel van het ver trek der Japansche militaire gedelegeer den naar Tientsin en de vraag gesteld heeft of de conferentie na hun vertrek voortgezet zou kunnen worden, als uit Londen nieuwe instructies zijn ontvan gen. Kato heeft hierop geantwoord, dat het vertrek van militaire noodzakelijk heid was en dat de Japansche regeering zicht het recht moest voorbehouden, uit te maken of de conferentie hervat zou kunnen worden als later nieuwe instruc ties werden ontvangen. De leider der Japansche delegatie op de Britsch-Japansche conferentie, generaal Moeto, heeft de minister van buitenland sche zaken medegedeeld, dat de delegatie vandaag naar Tientsin terugkeert. Aangezien de Engelschen de hervatting der besprekin gen steeds weer uitstellen, is langer verblijf in Tokio doelloos. Arita heeft daarop terstond een conferen tie der leidende ambtenaren van zjjn depar tement belegd, welke de volgende besluiten nam: lo. Japan behoudt zich na de ontvangst der instructies uit Londen de hervatting der besprekingen voor. 2o. Japan zal het Britsche voorstel voor nieuwe onderhandelingen slechts dan aan vaarden, wanneer de nieuwe instructies vol doende zijn, om de verdere besprekingen met succes te verrichten, d.w.z. wanneer de tegemoetkoming van Engeland volstrekt ge waarborgd is. Bevoegde Britsche kringen verklaren op nieuw, dat de jongste instructies, welke aan Craigie, den Britschen ambassadeur in Tokio, gezonden zjjn en welke melding maken van de a.s. uitlevering van de vier Chineezen, die beschuldigd zjjn van den moord op Tsjeng, slechts betrekking hebben op de politie- en bestuurskwesties in de concessie van Tientsin, en niet de financieele vraag stukken betreffen, waaraan de voornaamste is die, aangaande het Chineesche zilver, dat gedeponeerd is by de Engelsche en Fran sche banken in de concessie. Dit punt is nog lang niet geregeld en vormt nog steeds het voorwerp van gedachtenwisseling met de andere betrokken regeeringen. Japan en Europa. Uit goede bron wordt vernomen, dat het Engelsche ministerie van buitenlandsche zaken thans bezig is met de uitwerking van een concreet plan, dat de politiek van Japan ten aanzien van den toestand in Europa vaststelt en op 15 dezer aan een nieuwe con ferentie der vyf betrokken ministers zal worden voorgelegd. Het plan zou in groote lijnen nog gelijk zijn aan de door den keizer goedgekeurde politiek, zooals die op 5 Juni door de regeering is vastgesteld. Zes dooden door granaatontploffing. Door de ontploffing van een granaat welke zij met zich meevoerden, hebben op fort Knox (Kentucky, V.S.) zes leden der na tionale garde den dood gevonden. Huizen in Arabische dorpen opgeblazen. - In drie Arabische dorpen in Palestina, nabij de Joodsche nederzetting Rehovoth, zijn huizen opgeblazen, en wel in elk dorp één. Niemand werd gedeerd. De aanslagen zijn gepleegd door onbekenden, doch naar men zegt, zijn het Joden. Men gelooft n.1., dat sommige Joodsche elementen deze straf- methode hebben toegepast als represaille voor den overval op de politie-auto nabij Rehovoth, waarbij drie Joodsche politie beambten het leven verloren en twee an deren ernstig gewond werden. Zie vervolg Buitenland pag. 4, 2e blad. Daitsch-Poolsch conflict niet beperkt tot Dantzig? De officieuze, maar daarom niet minder belangrijke „Relazioni Internazionali" de naam zegt reeds voldoende, dat we hier met een Italiaansch tijdschrift te doen hebben heeft Zaterdag in een belangwekkend ar tikel het probleem-Dantzig behandeld en daarbij de opmerking gemaakt, dat dit vraagstuk thans in een zeer accuut stadium is gekomen. Het blad meende Polen te moeten waarschuwen, dat als het in zijn tegenwoordige houding zou blijven vol harden, „deze zelfmoordpolitiek tot zijn verminking zou leiden". De kwestie is volgens het blad zeer eenvoudig en kan samengevat worden in zes stellingen, die de Polen evengoed moeten kennen als de Franschen en de Italianen. Deze zes stel lingen zijn dan: 1.. Dantzig is Duitschland en als zoo danig moet het aan Duitschland behooren. Dantzig vertegenwoordigt den geest van Vérsailles, die voor altijd verdwenen is. Danzig is geen levensbelang voor Polen. 2. De Duitschers willen Dantzig, doch be- geeren geen duimbreed van het Poolsche grondgebied. De vriendschap van Duitsch land is de beste waarborg voor de Poolsche grenzen. 3. Als Polen zich als onafhankelijke natie wil ontwikkelen, is het, gezien zijn geogra fische en strategische positie en ook omdat op zijn grondgebied belangrijke minder heden wonen, genoodzaakt, met Duitschland op goeden voet te leven. 4. De regeering te Warschau moet be grijpen dat de as-mogendheden niet zouden kunnen toestaan, dat Polen terugkeert tot zijn positie van voorhoede in Oost-Europa, dis het door het Fransch-Poolsche verdrag van 1921 was toegewezen. Als Polen iedere oplossing, waardoor Dantzig met Duitsch land zou kunnen worden hereenigd, van de hand wijst, zal het zich op zekeren dag voor de hardste en bitterste oplossing van het vraagstuk gesteld zien. 5. Polen moet niet vergeten, dat zijn po sitie van groote Europeesche mogendheid nauw samenhangt met de politiek, die het voert ten aanzien van de as-mogendheden en dat zijn beteekenis in Europa een functie is van de betrekkingen, die het met Duitsch land onderhoudt. De regeering te Warschau moet weten, dat er in Europa slechts vier groote mogendheden zijn en dat voor de handhaving van hetgeen men „het Euro peesche evenwicht" noemt, Polen geen es sentieel element is. Als Beek zich de politiek van Benesj eigen gaat maken, zal hij zich op een goeden dag met den negus, Benesj en Zogoe als vierde deelnemer aan de be sprekingen, aan de boorden van de Theems bevinden. 6. Dantzig als doel stellen, zooals de re geering te Warschau thans doet, met als eventueel objectief de Oostzee, is een on zinnigheid, omdat de Duitsche vloot de ab solute controle over de Oostzee heeft. Het tijdschrift besluit: „Zij, die op de on afhankelijkheid van Polen prijs stellen, moeten thans weten, dat de dag, waarop de democratische mogendheden tusschenbeide zouden komen, Polen vrijwel zeker opnieuw uit Europa zal verdwijnen, want het is een logische noodzakelijkheid, dat de as-mogend heden zich niet laten voorbij-streven door gebeurtenissen, die inbreuk zouden kunnen maken op haar levensrechten. De Polen kunnen, als zij dat willen, hun kanonnen op de grens van Duitschland richten en op de grenzen van Dantzig, doch op denzelfden dag, waarop de Duitsche kanonnen gaan bulderen, zullen op andere grenzen en voor de verdediging van belangen, welke even eens vitaal zijn, de Italiaansche kanonnen ook gaan bulderen. Blijkbaar op bevel van hoogerhand heeft de Duitsche pers Zaterdag de fictie laten varen, dat het Duitsch-Poolsche conflict be perkt zou blijven tot de kwestie-Dantzig eft brengt zü het veel belangrijker probleem van de Duitsche minderheid in Polen ter sprake: „Het rijk zal zijn volksgenooten be schermen". Dit is ook het hoofdmotief van de National Zeitung, die zegt, dat het rijk op zich heeft genomen, de Duitschers in het buitenland te verdedigen en dat het niet kalmweg een onderdrukken van Duitsche volksgenooten in een buurstaat kan aanzien. Door verschillende Duitsche bladen wordt een nieuwe gezichtspunt in het Duitsch- Poolsche conflict ter sprake gebracht, waar bij wij de aandacht vestigen op het toe nemende gebrek aan steenkool in de gebie den van Opper-Silezië en Oldenburg. Het nazi-orgaan „Wirtschaft-politische Dienst" schrijft: „De annexatie door Polen van het Olsa-gebied is de oorzaak, dat het protectoraat zijn behoefte aan steenkool niet dekken kan, terwijl het vroegere Tsjecho- Slowakije een overschot had. Indien wij de vroegere Duitsche mijnen in Opper-Silezië zouden bezitten, zouden wij ongetwijfeld geen draconische maatregelen behoeven te treffen, om de steenkoolproductie op te voe ren. Dat zulks ons met bitterheid vervult, valt niet te verwonderen, vooral als men be denkt, dat de steenkolenrijkdommen, die ons ontstolen werden, werden toegekend aan een land, dat er geen behoefte aan heeft". Dit nieuwe wachtwoord van de Duitsche pers, karakteristiek in de huidige omstan digheden, onthult de waarde, welke Duitsch land hecht aan het bezit van Opper-Silezië. Het wordt herhaald in he weekblad „Deut sche Volkswirtschaft", dat met nadruk wijst op het vitale belang van steenkool voor de Duitsche economie. Het blad herinnert aan de bezetting van het Olsa-gebied door Polen en voegt daaraan toe: „Het overschot aan steenkool in Polen wordt een waar wereld probleem. Ofschoon wij er niet naar streven, de „steenkolenhandelarén van Europa" te worden, meenen wij toch het recht te hebben te constateeren, dat het recht, steenkool te bezitten, aan de zyde is van hem, die er het meest behoefte aan heeft, vooral als die steenkool hem, tegen alle recht in, ontnomen werd door djüang- rijke verliezen aan gebied".

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1