DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Compromis niet mogelijk, conferenties nutteloos. Japans houding tegenover de Europeesche landen. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maa ten bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door bet geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0 25, tfroote contracten rabat. G-roote letters oaar nlaatsruimfe. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HKRMS. COSTER ZOON. Voordam C 9, postgiro 37060. Telei. 3320, redactie 3330. 193 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 17 Augustus 1939 N^» Hoofdredacteur: i'j. N. ADEMA. 141e Jaargang „Vraagstuk van den Corridor en dat van Dantzig zijn kwesties van Duitsche eer". Italiaansche pers bepleit overleg. met Duitschland". Hitier Confereert met Göring en Himmler. De besprekingen van Csaky Met von Ribbentrop. De plannen van Hiranoema. De algemeene toestand. De toestand in Abessinië. Nog steeds activiteit der inlanders. ALKMAARSGHE COURANT. De geheele Duitsche pers keerde zich gisteren verontwaardigd tegen het denkbeeld van een internationale conferentie tot regeling van het vraagstuk-Dantzig. Opmerkelijk is daarbij, dat de kwestie van de corri dor en die van Dantzig thans in één adem worden genoemd. De bladen verklaren eenstemmig, dat er zoowel wat Dantzig als den corridor betreft, geen sprake van een compromis kan zijn, omdat beide vraagstukken kwesties van Duitschen eer zijn. Zoo schrijft de „Nachtausgabe": „een compromis is niet mogelijk. Conferenties over deze vraagstukken hebben geen enkelen zin. Als de democratische staten delegaties naar een dergelijke conferentie zouden zenden, die slechts tot taak hadden zich tegen iets te verzetten, wat de Duit sche eer raakt zou het eenige resultaat tijn, dat de toestand ernstiger werd". „Dantzig, aldus verklaart de „Lokal Aiizeiger", is geen vraagstuk maar een Msche stad, die tot- Duitschland be hoort, Dat is alles. De corridor door Duitsch lebicd is eveneens geen vraagstuk maar «ffl onding, dat moet verdwijnen. Mogen de Polen er mede voortgaan, het verkeer tusschen het Duitsche Rijk en Oost-Pruisen sur goeddunken'af te snijden of te be moeilijken? Moeten de Duitschers in deze Duitsche gebieden nog langer overgele verd blijven aan Poolsche haat en terreur? Neen. Het gezonde verstand en de feiten gebieden een billijke en verstandige op lossing en dat kan slechts de Duitsche oplossing zjjn. Er is geen plaats voor compromis of conferentie". De „Angriff" tenslotte schrijft: „Het Duitsche volk gevoelt slechts afkeer en walging van dergelijke conferenties. Con venties, compromissen en onderhande- 'ngen hebben Europa geen vrede gegeven, e corridor en Dantzig zijn Duitsche __aa8stukken, die niemand anders aan gaan, Wij zullen hier recht en vrede bren- n z^.er Engeland of tegen Engeland." hpfr tscke Pers gaat tevens voort in bewoordingen melding te maken e^s weer nieuwe wreedheden, die gnover Duitschers in de Poolsche cor- zouden zijn bedreven. Italiaansche bladen gematigder. Terwijl van Duitsche zijde dus het denkbeeld van een internationale con ferentie wordt verworpen, pleit de Italiaansche pers, volgens een Reuter- bericht uit Rome, gister met eenstem migheid, die officieele inspiratie doet ■vermoeden, voor directe Poolsch- Euitsche onderhandelingen voor een vreedzame regeling. keft M10"1!16 d'Italia" schrijft: „Polen land nipte erhandelingen met Duitsch- I°ssing van yerliezen> het kan door op- vriendsrh*- ,.et Vraagstuk-Dantzig tot gr°oten hDke betrekkingen met den °°rCnrpfrStaat komen- Al® het echter staan od Vioteert' zal het zijn geheele be- aan denken6 /Pel ze.tten- Polen moet er °°rl°g ziin is Italië in een algemeenen onverwop=tv? doen en dat de spil sche pg aar a's staal is. De democrati- ties en van 6 van m°gehjhe conferen- rechten Vmfn f°mPromis, doch er zijn ereaties norws^6 kar erkenr>ing geen con- moeten WOrH en dle geëerbiedigd spraken 0d nn'zVn de Duitsche aan- asPiraties in f en de Italiaansche Afrika.» Nliddellandsche Zee en f?1 all« bladen mmentaren komen in vrij- ?hrt)ft boven V°°J' De »Lavoro Fascista" ''öe een 0 'Jn hoofdartikel over Dant- bhgen met nm°gellikheid is: onderhan- Hitier heeft gisteren te Berchtes- gaden langdurig met GÖring en Himmler over de jongste ontwikkeling in de Europeesche situatie geconfe reerd. In welingelichte kringen te Berlijn wordt omtrent de bespreking, die de Pool sche commissaris-generaal te Dantzig, Chodacki, en de president van den senaat der Vrije Stad, Greiser gisteren hebben gehad, verklaard dat deze uitsluitend ge wijd was aan de regeling van zuiver bin- nenlandsche aangelegenheden, Dantzig betreffende, o.m. de wederinstelling van de Poolsche douane-controle bij de Ama- dafabrieken en dat de politieke aspecten van de kwestie-Dantzig niet ter sprake zijn gebracht. Chodacki is naar Warschau vertrokken om den Poolschen minister van buiten- landsche zaken, Beca, rapport uit te brengen. Van Poolsche zijde, aldus meldt Havas nog uit Warschau, wordt met nadruk ver klaard, dat het onderhoud tusschen Cho dacki en Greiser reeds lang van te voren was vastgesteld en dat er geen belangrijke politieke aangelegenheden zijn besproken. Britsche hoop. In diplomatieke kringen te Londen hoopt men, volgens den Britschen radiopers dienst, dat het eerste korte onderhoud tus schen Chodacki en Greiser het begin moge zijn van uitvoeriger besprekingen tusschen de Vrije Stad en Polen ter rege ling van de locale kwesties, zooals die van de douane. Het zou niet juist zjjn deze nut tige besprekingen om redenen van prestige uit te stellen, want hoe minder kwesties Voor den tweeden keer deze week heeft de Hongaarsche minister van bui- tenlandsche zaken, Csaky, een bezoek gebracht aan kasteel Fuschl, waar hij een onderhoud heeft gehad met zijn Duitschen collega, von Ribbentrop. Niettegenstaande Csaky zich met enkele medewerkers te Berlijn bevindt, noemt men het toch een „particulier bezoek". Dit laatste is evenwel in tegenspraak met de inlichtingen, welke men in gewoonlijk goed ingelichte kringen te Berlijn heeft ont vangen. Hier aarzelt men niet groot gewicht te hechten aan dit bezoek. Volgens deze kringen is Csaky op zijn eerste „particu liere bezoek" op 9 Augustus begonnen met belangrijke onderhandelingen en is dit tweede „particuliere bezoek" bestemd tot het voorzetten van de besprekingen. De aan wezigheid van minister Frick, die in het vorig jaar met de regeering van Boedapest een statuut voor de Duitsche minderheid in Hongarije heeft uitgewerkt, bewijst, dat dit onderwerp een rol speelt in de besprekingen. Aangezien geen enkel officieel communi qué is gepubliceerd, heeft men als enkele aanduiding een inlichting van het „Rhein- front" dat op de eerste pagina onder het op schrift „Spanning in het Zuidoosten. De be schermelingen van Engeland worden lastig" een bericht publiceert, waarin wordt gezegd, dat Bulgarije ongerust is door de militaire voorbereidingen van Turkije en vooral van Roemenië, dat 600.000 man onder de wape nen heeft, geconcentreerd langs de grenzen van Roemenië met Bulgarije en Hongarije. Het blad critiseert verder de opmerking van een Britsch blad. over de mogelijkheid van een Britsche garantie voor Hongarije. van ondergeschikt belang open blijven, des te minder is de kans op incidenten, welke kunnen voorvallen buiten invloed van de verantwoordelijke personen. Het zou in het belang van allen zijn, indien het ver trouwen zou worden hersteld door een overeenkomst, maar deze kan wel nauwe lijks tot stand komen in een atmosfeer van wrijving en incidenten. Naar Havas uit Londen meldt, acht men in Japansche kringen te Londen een formeele militaire overeenkomst tus schen Japan en de mogendheden van de spil uitgesloten. Volgens de inlichtingen van deze kringen wordt de houding van Japan ten aanzien van de crisis in Europa vooral bepaald door de hou ding, welke de Sovjet-Unie zal aanne men. Indien deze mogendheid zich aan de zijde van de Westelijke mogend heden zou scharen voor het geval er een oorlog zou uitbreken door den loop van zaken te Dantzig, zou Japan niet neutraal kunnen blijven en zou het genoodzaakt zijn de Sovjet-Unie den oorlog te ver klaren. Indien evenwel de Sovjet-Unie neutraal zou blijven, zou dit voor Japan iedere reden om in te grijpen, ver wijderen. Dit zou het compromis zijn, dat tot stand zou zijn gekomen tuschen Arita en de ex tremisten, niettegenstaande het aandringen van de mogendheden der spil, vooral Italië, dat groote waarde hecht aan een militair verbond met Japan, dat in geval van oorlog een groot deel van de Britsche vloot in het Verre Oosten vast zou houden, welke anders in de Middellandsche Zee zou kunnen wor den gebruikt. In ieder geval is het niet twijfelachtig, dat de onzekerheid, welke Japan omtrent zijn houding laat bestaan in geval van een con flict in Europa, een krachtigen druk moet uitoefenen op op Engeland bij de huidige onderhandelingen. Niettegenstaande de of ficieuze verklaringen van zekere Japansche personen, heeft men in Japansche kringen den indruk, dat een oplossing kan worden gevonden in de hangende vraagstukken in zake Tientsin, met name inzake het mone taire vraagstuk, zonder dat dit door de Engelschen kan worden beschouwd als een precedent, dat geldt voor het geheele gebied, dat door de Japanners wordt gecontroleerd. Geruchten over een vier-mogendheden- conferentie. Er zijn in het begin van deze week hardnekkige geruchten in omloop geweest over de plannen van een zoogenaamde viermogendhedenconferentie. In Salzburg zouden Hitier en Ciano deze idee onder de oogen hebben gezien en zij zouden het plan opgevat hebben, om met Engeland en Frankrijk te confereeren over de actu- eele vraagstukken, waarbij Polen-Dantzig vraagstuk nummer één zou zijn. Wat er van waar is? Men weet, dat nog steeds niets officieels bekend is van de besprekingen te Salzburg; men weet dus officieel ook niets over een Duitsch- Italiaansch plan voor een conferentie van vier. Maar hoe dan ook, voorloopig zal men het beste doen door de geruchten voor kennisgeving aan te nemen. Daarvoor zijn eenige redenen te noemen. Elders op deze pagina zal men lezen, dat de Duitsche pers heelemaal geen ooren heeft naar een conferentie en de eensge zindheid dier pers doet vermoeden, dat hier de Duitsche regeering aan het woord is. Daarnaast valt de houding der Engelsche pers op. Men heeft in Engeland de heele kwestiedoodgezwegen, vermoedelijk op last van hoogerhand. Daaruit zou wel iswaar op te maken zijn, dat er iets gaande geweest is, maar dat de Engelsche regee ring heel weinig voelt voor een conferentie. De Times heeft echter toch nog iets ge zegd over deze mogelijke conferentie. Ze moet er niets van hebben en zegt o.a., dat zoo'n conferentie van vier zonder Polen en Rusland fataal zou zijn voor de Engelsch- Rusische verhoudingen en dat in feite zoo'n conferentie als direct gevolg zou hebben een isoleering van Polen en Rus land. Deze inzichten worden verder uitge werkt en aangevuld in een uitermate be langwekkend hoofdartikel, waarin er duidelijk op gezinspeeld wordt, dat het z.g. vredesblök een eventueel Puitsch-Itali- aansch voorstel om een conferentie van vier met een tegen-voorstel zou moeten beantwoorden. Dat artikel van de Times, dat tot titel draagt: Het volledige vredesfront, begint met de opmerking dat de Fransche en Engelsche militaire missies te Moskou goede vorderingen maken en dat er hoop bestaat, dut het niet lang zal duren vóór het vredesfront gecompleteerd is door de opneming van de sovjet-Unie. Het eerste doel van het vredesfront is een oorlog te voorkomen. Het is bedoeld om een einde aan de agressie te maken door te toonen, dat agressie geen voordeel zal opleveren, m.a.w. dat de aanvaller den oorlog zal verliezen als hij dezen ontketent. De oude opvatting van collectieve veilig heid was, dat een minimum-krachtsin spanning van vele landen, waarvan de meeste geen rechtstreeksche belangen had den bij het geding, dat aan de orde was, voldoende zou zijn voor het behoud en herstel van de orde. De nieuwe, realisti scher opvatting van het vredesfront houdt in, dat een aantal naties, rechtstreeks be dreigd door de aanspraken van een enkel ras om in Europa te overheerschen, bereid zullen zijn hun heele energie aan te wen den en al hun hulpbronnen om die aan spraken schipbreuk te laten lijden. Tus schen bedoeling en uitvoering is thans geen speling meer gelaten. In Engeland is er geen verschil van meening meer over de plichten en belangen des lands. Geen woorden kunnen iets toevoegen aan de eenvoudige, maar ontzaglijk ernstige ze kerheid, dat Groot-Britannië met zijn bondgenooten zonder de minste aarzeling een oorlog zal ingaan om een Duitschen aanval op de onafhankelijkheid van Polen te verijdelen, welke pogingen ook worden aangewend om dit te bemantelen en te ver duisteren met de bijzonderheden over het geschil om Dantzig. Het antwoord op ge weld zal geweld zijn en dat antwoord zal op sprekende wijze gegeven worden. In dit opzicht is het doel Van het vre desfront duidelijk gneoeg. Het is een een voudig antwoord op de les van Maart. Internationale samenwerking zou van de overeenkomst van München een charter van vrede en veiligheid hebben kunnen maken voor de niet-Duitsche provincies van Tsjecho-Slowakije en de stabiliteit van Centraal Europa hebben kunnen verhoo- gen Hitler's antwoord op deze proef van goede trouw is bekend. Het vredesfront is een gevolg van de valschheid van zijn be roep op zelfbeschikking en van zijn mon sterlijke schending van Duitschlands ge geven woord. Gezien dit verleden, de on derdrukking en knevelarij, die thans op Tsjechisch gebied gaande zijn, en de eischen aan Polen, moet de militaire betee- kenis van de nieuwe groepeering voorop staan en blijven staan. Het besef groeit echter, dat het initiatief, thans genomen door de vredesmogendheden, verder dient te worden uitgebreid, of Duitschlands regeerders besluiten een oorlog uit te lok ken of niet. Men is het er in Engeland over eens, dat, zoodra de vredesmogendheden de diplo matieke en militaire werktuigen van ver dediging hebben volmaakt, het oogenblik voor hen is gekomen om de beginselen vast te stellen, waarop zij gezamenlijk bereid zjjn een nieuwen vrede te vestigen, en de voorwaarden, waarop zij van hun kant bereid zijn te onderhandelen over een regeling. Ten slotte moeten de naties het eens worden of vechten. De tusschenliggende oorlog zonder kanonnen kan niet eindeloos voortduren. Niemand kan er aan twijfelen, dat de physieke en moreele krachten aan de zijde van de internatiohale orde poten tieel overweldigend zijn, doch zij zullen hun hoogste doel slechts bereiken als zij het verantwoordelijke staatsmanschap in de gelegenheid stellen een herhaling te voorkomen van de tragische paradox van het zoeken van vrede door oorlog. Onderhandelingen zonder een algemee ne beperking der bewapening zijn nutte loos. De nazi-opvattingen van „Lebens- raum" moeten verdwijnen en de Tsjechen moeten het recht van zelfbestuur herkrij gen. De wettige aspiraties op koloniaal ge bied moeten geljjk mogelijk is be vredigd worden zonder terug te keeren tot de oude opvatting van volkeren en ge bieden als ruilgoederen. Worden deze voorwaarden vervuld, dan behoeft er niet gewanhoopt te worden aan de vervulling der politieke, financieele' en commercieele behoeften van Europa. Na den volgenden oorlog zoo besluit het blad zou een vredesconferentie gehouden moeten wor den; er is alles voor te zeggen, zulk een conferentie te houden, alvorens de „vol gende oorlog" zou uitbreken, doch op voorwaarde, dat het een werkelijke con ferentie van den vrede wordt. Zoolang dat niet mogelijk is gebleken, is de beste en eenig uitvoerbare dienst voor den vre de zijn verdediging tot het uiterste te be mannen. Japansche militaire actie bij Hongkong. Naar Reuter uit Hongkong meldt, hebben de Britsche autoriteiten twee compagnieën troepen gezonden naar de grens van het schiereiland Kowloen, in gevolge het feit, dat Dinsdagavond de Japanners geland zyn te Namtau in de delta van de Paarlrivier. De Japanners zijn opgetrokken langs de grens naar Sjoemtsjoem en zijn thans gelegerd langs het grensgebied. Gisterochtend hebben vier Japansche vliegtuigen de stad Sjoemtsjoen gebombardeerd. Een nader bericht van Reuter uit Hong kong meldt, dat een detachement van 500 Japansche manschappen gistermiddag Sjoem tsjoen bezet heeft en is opgetrokken tot 20 M. afstand van de brug over de rivier, welke de grens vormt, waar het de Japansche vlag geplant heeft. De Japansche en Britsche troepen staan thans, slechts gescheiden door de brug, tegenover elkander. De toestand is kalm. Waarnemers gelooven, dat deze Japansche actie ten doel heeft voorbereidingen te tref fen voor een blokkade van Hongkong, gelijk aan die van de Britsche concessie in Tient sin. (Hongkong is echter een Britsche kolonie en kan alleen van de landzijde onder douane- toezicht worden geplaatst, in tegenstelling met de Duitsche concessie te Tientsin, tenzij de Japanners de kolonie van de zeezijde zouden willen blokkeeren, wat echter vrij wel met een daad van oorlog gelijk zou staan. Red.). Het Japansche optreden langs de grens van Kouloen wordt in een telegram van de Japansche troepen te velde beschreven als een nieuwe zuiveringscampagne tegen de Chineesche geregelde guerrillatroepen. De Japanners beweren, dat de Chineesche militaire autoriteiten, geholpen door de Britsche autoriteiten te Hongkong een weg voor wapenleveranties hebben aangelegd van Hongkong naar het achterland van Kwan- toeng. Japansch legerbericht. Volgens een Japansch legerbericht uit Taijoean zijn 7000 man Chineesche troepen die een inval hadden gedaan in de streek ten Westen van Tsetsjou in Zuid-Sjansi, na een vierdaagsche vervolging door de Japan ners uit elkaar geslagen, waarbij zij 2700'ge sneuvelden zouden hebben verloren en 60 krijgsgevangenen achterlieten. Een bericht uit Nantsjang zegt, dat 1000 man van de 105e Chineesche divisie een aanval hebben gedaan op 36 K.M. bezuiden de hoofdstad van Kiangsi. De Japanners zijn daarop een tegenaanval begonnen, welke er gunstig voorstaat. Tot gisteren toe had de vijand 52 gesneuvelden. Uit Hnkou wordt gemeld, dat 3000 man Chineezen bij Toengsjan in Z.O. Hoepe sinds eergisteren door de Japanners omsingeld zijn. De laatste uit Ethiopië door de Abessini- sche kolonie in Jeruzalem ontvangen be richten geven belangwekkende bijzonder heden over den toestand in het land en de moeilijkheden, die de Italianen er ontmoe ten bij het kolonisatiewerk. Talrijke benden opstandelingen opereeren nog in uitgebreide sectoren. Volkomen op dè hoogte van de beweging der Italiaansche troepen en de ravitailleeringswijzen, doen deze benden vaak aanvallen op convooien en afzonder lijke detachementen, waardoor zij de^ Italia nen dwingen voortdurend hun toevlucht te nemen tot de luchtvaart en zeer belangrijke troepensterkten op den been te houden. Karavanen trekken door het land onder be scherming van gewapende escorten en vecht- wagens. Uit het moederland gekomen kolo nisten, die van de regeering terreinen en woningen hebben gekregen, hebben, ont moedigd door de moeilijke arbeidsomstan digheden en geteisterd door kort, moeten bij duizenden van hun exploitaties afzien. Om de uitvoering te verzekeren van de landbouwontwerpen en de uitvoering van het fascistische plan verzekert men, dat Mussolini zonder verwijl bijzondere maat regelen zou nemen, welke maarschalk Balbo zou moeten uitvoeren. Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1