DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
spannende uren komen.
Onderhoud te Moskou
duurde bijna vier uur.
Beroep van de kleine natiën op het
wereldgeweten
Buitengewone
ministerraad.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maa. Jen bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door bet geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: 1
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 'f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 24 Augustus 1939
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
141e Jaargang
Mobiliseert Polen?
Frankrijk neemt verder
maatregelen.
Nieuwe lichtingen opgeroepen.
Redevoering van den Paus.
Ontruiming der Duitsche
ambassade.
MOSKOU, 23 Aug. (Havas.) Minister von Ribbentrop heeft
zich vanmiddag te drie uur, vergezeld van den Duitschen
ambassadeur te Moskou von der Schulenburg, naar het
Kreml begeven voor een conferentie met den volkscommis
saris voor buitenlandsche zaken Molotov.
Het onderhoud eindigde tegen zeven uur met een accoord
over een niet-aanvalspoct tusschen Duitschiand en Sovjet-
Rusland, dat door von Ribbentrop en Molotov in tegenwoor
digheid van Stalin en den Duitschen ambassadeur is onder
teekend.
De tekst van het pact.
mogend"
BIJ MONDE VAN
KONING LEOPOLD
Gisteravond heeft de Koning der Belgen in
tegenwoordigheid van de ministers van
buitenlandsche zaken van Nederland, België,
Luxemburg, Denemarken, Noorwegen, Finland
en Zweden, te Brussel in conferentie bijeen,
voor de radio de volgende verklaring namens
deze zeven landen afgelegd
derde blad
ALKMAARSCHE COURANT VAN donderdag 24 m -3».
ALKMAARSCHE COURANT
No. 199
Volgens het D.N.B. zou Polen heden
morgen begonnen zijn met de algemeene
mobilisatie. Alle manschappen der gen
darmerie en alle arbeiders werden
gealarmeerd en onmiddellijk naar hun
garnizoensteden getransporteerd.
Warschau ontkent, dat de algemeene mo
bilisatie is afgekondigd, maar geeft deze
S ook weer ten deele toe. Reuter meldt
1 uit de Poolsche hoofdstad: De bewoners
van Warschau zyn zich voor den eersten
veer bewust geworden van de acute crisis,
toen zij vandaag in de bladen onder groote
koppen kennis namen van tal van berichten
over Duitsche daden van agressie.
In den afgeloopen nacht waren er sterke
troepenbewegingen rond Warschau, doch de
algemeene mobilisatie is nog niet afgekon
digd, hoewel opnieuw lichtingen reservisten
zijn opgeroepen.
Beweerd wordt, dat Dantziger grensbewa
kers de stations van Zoppot en Olivia zijn
binnengedrongen en de Poolsche 'ambtena
ren hebben verwijderd.
Volgens de Poolsche lezing hebben de
nationaal-socialististen op hun revolvers ge
wezen toen tegenwerpingen werden ge
maakt.
Parijs, 2 4 Ad;. (Havas.) De
reservisten, die houders zijn van het
mobilisatieboekje nummer twee, zijn
opgeroepen. De houders der boekjes
nummer drie en vier werden van
ochtend reeds opgeroepen.
BRITSCHE KABINETSRAAD.
Londen,24Aug. (Reuter).- Cham-
berlain is vanochtend om vijf minuten voor
twaalf op Buckingham Palace aangekomen.
Na het bezoek van Chamberlain aan den
koning zal het kabinet om kwart voor één
vanmiddag bijeenkomen.
Vaticaanstad, 24 Aug. (Stefani).
De paus zal vanavond om 19 uur M. E. T.
(tien minuten over half zeven Amsterd.
zomertijd) een radioredevoering houden,
welke onmiddellijk in verschillende talen
zal worden herhaald.
Warschau, 24 Aug. (Havas).
Uit goede bron wordt vernomen, dat
gisteravond de bagage en archieven uit
de Duitsche ambassade te Warschau
zijn weggezonden. Het personeel is
verminderd tot drie of vier personen.
Ambasadeur Von Moltke, die ver
scheiden weken in Duitschland heeft
vertoefd, zou eenige dagen geleden
naar Berlijn zijn vertrokken.
Britsche consul-generaal vertrokken?
D a n t z i g, 24 Aug. (D.N B.) Naar te
Dantzig verluidt, heeft de consul-generaal
van Groot-Brittannië in de vroege ochtend
uren Dantzig verlaten.
„LEIDER VAN DANTZIG".
Dantzig 24 Aug (D. N. B.). Officieel
wordt medegedeeld: Op grond van de wet
tot verdediging van volk en staat van 24
Juni 1933 en van de wet tot verlenging van
De Duitsche rijksregeering en de re
geering der Sovjet-Unie, geleid door den
wensch, de zaak van den vrede tusschen
Duitschland en de Sovjet-Unie te be
vorderen en uitgaande van principieele
^palingen van het neutraliteitsverdrag,
dat in April 1926 tusschen Duitschland
en de Sovjet-Unie is gesloten, zijn het
volgende overeengekomen:
tiimT *?e ^eide verdragsluitende par-
eew ,^®rp^chten zich, zich van iedere
en i 5 d. iedere agressieve handeling
*eren aanval jegens elkaar, en wel
anrfo- Wonderlijk als tezamen met
e m°gendheden, te onthouden.
PariiPn\Irlgeva* een der verdragsluitende
oorin„ u voorwerp zou worden van
derdo lingen van de z«de eener
draeslil^°8!ndheicl' 2al de andere ver-
kouden 0l ,^nd voeling met
lichten kaar wederkeerig in w
nleenschan^.l^aagStukken• die haar ge
Art 4 bWngen raken,
de partijen der beide verdragsluiten-
froepeerinc deelnemen aan eenigerlei
of indirert Van m°gendheden, die direct
tfcht. egen de andere partij is ge
ver-
toe -
elkaar
in te
Art. 5. Ingeval tusschen de verdrag
sluitende partijen geschillen of conflicten
over vraagstukken van den een of anderen
aard zouden ontstaan, zullen beide par
tijen deze geschillen of conflicten langs
den weg van vriendschappelijke gedach-
tenwisseling of, zoo noodig, door arbitra-
gecommisies regelen.
Art. 6. Het onderhavige verdrag wordt
gesloten voor den duur van tien jaar,
met de bepaling, dat, voorzoover niet een
der verdragsluitende partijen het een
jaar voor afloop van dezen termijn op
zegt, de geldigheidsduur van dit verdrag
geacht zal worden, automatisch met vijf
jaar te zijn verlengd.
Art. 7. Het onderhavige verdrag zal
binnen den kortst mogelijken tijd gerati
ficeerd worden. De ratificatie-oorkonden
zullen te Berlijn uitgewisseld worden.
Het verdrag treedt terstond na onder-
teekening in werking.
Opgemaakt in duplo, in Duitschen
en Russischen tekst.
Moskou, den 23en Augstus 1939.
Voor de Duitsche regeering get.
VON RIBBENTROP.
Met volmacht der regeering van de
Sovjet-Unie get.
MOLOTOV
deze wet van 5 Mei 1936 wordt het volgen
de met kracht van wet verordend:
Artikel 1.
De gouwleider van Dantzig is het staats
hoofd van de Vrije Stad Dantzig.
Artikel 2.
De verordening treedt op 23 Augustus in
werking.
De nieuwe wet van Dantzig.
Dantzig, 24 Aug. (Havas). De nieu
we wet gooit het geheele constitutioneele
stelsel van Dantzig omver en verwezenlijkt,
naar het model van het derde rijk de per-
soneele Unie van staatshoofd en leider der
nationaal-socialistische partij.
Er is te Dantzig niets vernomen over de
positie van Griser, den president van den
Senaat.
BEROEP OP FRANSCHE VOLK.
Parijs, 24 Aug. (Havas), Men verwacht
een beroep van Daladier op de eensgezind
heid van alle Franschen. Deze zou haar
eerste uitdrukking vinden in de vorming
van een kabinet van nationale unie.
VON RIBBENTROP VERTROKKEN.
Moskou, 24 Aug. (D.N.B.-A.N.P.)
Rijksminister von Ribbentrop is vanmiddag
om 1 uur 20 met de hem vergezellende hee-
ren met zijn vliegtuig uit Moskou vertrok
ken.
Ten afscheid waren van Sovjet Russische
zijde verschenen de eerste plaatsvervangend
volkscommissaris van buitenlandsche zaken,
Potemkin, zoomede de meeste personen, die
gisteren bij de begroeting tegenwoordig
waren.
De geheele staf van de Duitsche ambas
sade, ambassadeu gaaf von der Schulenberg
aan het hoofd, heeft den rijksminister van
buitenlandsche zaken uitgeleide gedaan.
Ook de Italiaansche ambassadeur Rosso
was by het vertrek aanwezig.
DE ONDERHANDELINGEN MET DE
POLEN AFGEBROKEN.
Dantzig, 24 Aug. Het Duitsche
Nieuwsbureau meldt: De onderhandelingen
tusschen de Poolsche en de Dantziger re-
geeringscommissie over de kwestie der
douaneinspecteurs zijn van Poolsche zijde
eenzijdig afgebroken door het vertrek van
de Poolsche delegatie naar Warschau.
DE ENGELSCHEN DRINGEND
AANGERADEN TE VERTREKKEN.
Berlijn, 24 Aug. (Havas). De Britsche con
sulaire ambtenaren hebben uit Londen de
opdracht ontvangen de Engelschen die in
Duitschland wonen te laten vertrekken.
DE GRENS BIJ ZOPPOT GESLOTEN.
Dantzig, 24 Aug. Het Duitsche
Nieuwsbureau meldt, dat de grens tusschen
Dantzig en Polen in de buurt van Zoppot
vanochtend door de Polen is gesloten.
Eveneens heeft Polen het telefoonverkeer
van Gdynia naar Dantzig verbroken.
's-Gravenhage, 24 Aug.
De regeeringspersdienst meldt:
Hedenmorgen is in het depar
tement van algemeene zaken een
buitengewone ministerraad ge
houden.
Morgen zal de ministerraad ter
zelfder plaatse opnieuw bijeen
komen, welke samenkomst, even
als die van heden, door den mi
nister-president zal worden, ge
presideerd.
Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad.
De verklaring, waarvan ik voorlezing ga doen, wordt
cfgelegd in het Paleis te Brussel in tegenwoordigheid van
de ministers van buitenlandsche zaken en uit naam dei-
Staatshoofden van de Oslo-groep.
De wereld beleeft een tijdperk van zoodanige spannmg,
dat elke normale samenwerking onder de Staten onmoge
lijk dreigt te worden. Groote mogendheden treffen maat
regelen, die bijna gelijk staan met de mobilisatie hunner
gewapende macht. Moeten de kleine mogendheden niet
vreezen het slachtoffer te worden van een eventueel con
flict waarin zy, tegen hun eigen wil in, zouden worden
medegesleept, niettegenstaande hun politiek van onbe
twistbare onafhankelijkheid en hun vasten wil onzijdig te
blijven? Zijn ze er niet aan blootgesteld, het voorwerp te
worden van buiten hen om getroffen schikkingen?
Zelfs zonder dat er vijandelijkheden geopend worden,
wordt de wereld door een economische instorting bedreigd.
Alom heerschen wantrouwen en argwaan.
Onder onze oogen vormen zich de strijdkampen, stellen
de legers zich op, wordt een afschuwelijke strijd in
Europa voorbereid. Gaat ons werelddeel zelfmoord plegen
door zich te storten in een ontzettenden oorlog, waarin er
noch overwinnaar noch overwonnene zou zijn, maar waar
in alle geestelijke en stoffelijke waarden, door de bescha
ving van eeuwen geschapen, ten onder zouden gaan?
De oorlogspsychose dringt alle huizen binnen, en alhoe
wel de openbare meening er zich zeer goed van bewust is,
welk een ondenkbare ramp een volkenstrijd voor de
gansche menschheid zou beteekenen, laat zy zich meer en
meer over aan de gedachte, dat wij er onvermijdelijk in
medegesleurd zullen worden. Het is van belang tegen een
zoo noodlottige gelatenheid op te komen.
'Er bestaat geen volk wij leggen hier
sterk den nadruk op dat zijn kinderen
den dood zou willen inzenden om aan andere
natiën het recht op het bestaan te ontnemen,
dat het voor zich zelf opeischt.
Stellig zijn de belangen van alle Staten
niet alle dezelfde. Maar zijn er wel belan
gen die niet op vredelievende wijze tot
overeenstemming kunnen gebracht worden,
en kan dat niet oneindig veel beter voor
dan n a een oorlog?
Dat het geweten der wereld wakker worde.
Het ergste kan nog vermeden worden. Maar
de tijd dringt. De evolutie der gebeurtenis
sen kan weldra elk rechtstreeksch contact
n°Da?men zich niet vergisse. Wij weten, dat
het recht om te kunnen leven op een hech
ten grondslag moet steunen, en de vrede,
dien wij wenschen, is de vrede, welke berust
op den eerbied van alle Staten. Een duur
zame vrede kan niet gevestigd zijn op de
macht, maai- enkel op een zedelijke orde.
Gebiedt niet de wijsheid op dit oogenblik,
een eind te stellen aan den strijd met woor
den, aan ophitsingen en bedreigingen, ten
einde te besluiten om over de gestelde
vraagstukken te beraadslagen? Wij vormen
plechtig den wensch dat de mannen, van
wie de loop der gebeurtenissen afhangt,
bereid zullen zijn hun geschillen en eischen
te onderwerpen aan een onderhandeling,
ingezet in een geest van broederlijke samen
werking.
Het is uit deze overwegingen, dat ik in
naam van
Z.M. den Koning van Denemarken,
den President der Finsche Republiek,
H.K.H. de Groothertogin van Luxemburg,
H.M. de Koningin der Nederlanden,
Z.M. den Koning van Noorwegen,
Z.M. den Koning van Zweden,
en in Mijn eigen naam,
ieder onzer is overeenstemming hande
lend met zijn regeering, dezen oproep
doe.
Wij drukken de hoop uit, dat andere
staatshoofden hun steun bij den onzen
zullen voegen, bezield door dezelfde
zorg voor den vrede en de veiligheid
van hun volkeren.
Straks zullen honderden millioenen men-
schen van harte met ons zyn om den wed
loop naar den oorlog te stuiten.
Mogen degenen, in wier handen het lot
der wereld berust, deze gevoelens beant
woorden en den door hen menigmaal uitge-
drukten wensch verwezenlijken, de moei
lijkheden, die hen scheiden, op vrede
lievende wijze të regelen.
Maar eerst dan zal een groote hoop her
leven, die de zware atmosfeer van angst,
welke op de wereld drukt, kan verdrijven,
zooals de zeebries plots den mist verdrijft
en het licht aan de aarde terugschenkt.